Archives for January 2018

Ka ndërruar Jetë në Nju Jork Pashko Gjeto Gojçaj

January 9, 2018 by dgreca

– NGUSHËLLIMET TË ENJTEN, MESHA DHE VARRIMI TE PREMTEN/

-Vatra dhe Gazeta Dielli i shprehin ngushëllime Familjes Gojçaj në SHBA dhe në Vendlindje./

Njoftohet komuniteti shqiptar në SHBA dhe në vendlindje se ka ndërruar jetë biznesmeni dhe veprimtari i komuniteti shqiptar në Nju Jork, Pashko Gjeto Gojcaj. Pashku vuante nga një sëmundje e pashërueshme. Federata Vatra dhe Gazeta Dielli i shprehin ngushëllime Familjes Gojçaj në SHBA dhe në Vendlindje.

Njoftohet komuniteti se Shërbimet Funerale do të organizohen ditën e Enjte me 11 Janar 2018 nga ora 2.00 PM deri në orën 9.00 PM në Shtëpinë Mortore
Yorktown Funeral Home
945 East Main Street
Shrub Oak, NY 10588
Tel: 914.962.0700

Mesha e funeralit do të mbahet ditën e premte me 12 Janar 2018 duke filluar nga ora 11.00AM në Kishën Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës”.

I ndjeri do të varroset në Gate of Heaven Cemetery, në adresën:10 W Stevens Ave, Hawthorne, NY 10532

HOLLIVUDI NË MBËSHTETJE TË LIRISË SË SHTYPIT

January 9, 2018 by dgreca

1-Frank-300x212

Nga Frank Shkreli/

Të djelën mbrëma u transmetua në televizionin amerikan ceremonia vjetore e ndarjes së Çmimeve Globi i Artë, organizuar nga Shoqata e Gazetarëve të Huaj të Hollivudit, që nderojnë arritjet më të mira të vitit të kaluar në film dhe në televizion. Çdo vit, ceremoni të tilla, natyrisht, vlerësojnë punën artistike të yjeve të Hollivudit, por njëkohsisht raste të tilla përdoren për të prekur edhe tema shoqërore me rëndësi për vitin që lamë pas — për Amerikën dhe për botën — duke marrë parsyshë audiencën e madhe që tërheqë një ceremoni e tillë, jo vetëm në Shtetet e Bashkuara por edhe anë e mbanë botës. Tema shoqërore e vitit 2017 që u theksua nga disa disa folës, përfaqësues të Hollivudit, gjatë ceremonisë, u spikat ç’prej fillimit nga veshjet me ngjyrë të zeza të grave që morën pjesë në ceremoninë e ndarjes së Çmimeve Globi i Artë. Ishte kjo një përzgjedhje e qëllimtë nga gratë pjesëmarrëse dhe nga disa burra, për të shprehur solidaritet me organizatën e formuar nga fundi i vitit të kaloi, “Times’s Up”, “Mbaroi Koha”. Kjo organizatë ka marrë mbi vete përgjegjësinë individuale dhe shoqërore për të luftuar një fenomen shoqëror që kishte marrë përmasa të mëdha – ngacmimet seksuale, jo vetëm në Hollivud por edhe në hapësira të tjera dhe në vende të punës dhe të të veprimtarisë shoqërore, madje përfshirë edhe median.

1 Golden Globs

Foto kortezi-Forbes/

Natyrisht, se kjo është një nismë shumë me vend dhe me rëndësi që duhej të spikatej në një ceremoni të tillë nga vet përfaqsuesit e Hollivudit. Time’s Up –Mbaroi Koha” është një nismë tipike amerikane kur zbulohet një problem i përmasava, siç është ngacmimi seksual në vendin e punës. Por është gjithashtu tipike amerikane mënyra me të cilën shoqëria përballet me probleme të tilla, të çfardo natyre qofshin ato, duke e pranuar së pari se problemi ekziston, duke mos hesituar për t’a venë në dukje publikisht, duke debatuar dhe duke dënuar fenomene të tilla, dhe më në fund, për t’i bërë thirrje shoqërisë në përgjithësi për një angazhim serioz për zgjidhjen e problemit, cilido qoftë ai.

Një temë tjetër e natës së ceremonisë së ndarjes së Çmimeve Globi i Artë, organizuar nga Shoqata e Gazetarëve të Huaj të Hollivudit, ishte edhe liria e shtypit në Amerikë dhe në botë. “Shtypi po sulmohet në ditët e sotëme”, u tha të pranishëmve dhe shikuesve anë e mbanë botës, Oprah Winfri, e cilësuar si “Mbretëresha e të gjitha mediave”. Ajo vuri në dukje respektin e saj për punën e gazetarëve duke thënë se, “Ne e dimë gjithashtu se është dedikimi i pangopur i gazetarëve ndaj zbulimit të së vërtetës absolute, që na bën të mos mbyllim sytë ndaj korrupcionit dhe padrejtësive, ndaj tiranëve dhe viktimave të tyre, ndaj sekreteve dhe gënjeshtrave.” Një ndër fituesit e kësaj mbrëmjeje ishte edhe Komiteti Për Mbrojtjen e Gazetarëve, një organizatë amerikane jo-fitimprurëse dhe jo-qeveritare, me qëndër në Nju Jork e cila mbështet, promovon dhe mbron lirinë e shtypit dhe të drejtat e gazetarëve. Shoqata e Gazetarëve të Huaj të Hollivudit, njoftoi se i dhuroi Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve 1-milion dollarë për të vazhduar misionin e tij në mbrojtje të fjalës së lirë anë e mbanë botës, përfshirë edhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Janë dhuratat monetare si kjo e Shoqatës së Gazetarëve të Huaj natën e ndarjes së Çmimeve Globi i Artë që bëjnë të mundur për Komitetin për Mbrojtjen e Gazetarëve që të luftojë sfidat me të cilat përballen gazetarët anë e mbanë botës, duke i siguruar ata se cilat do qofshin problemet me të cilat përballen – gazetarët kudo qofshin, nuk janë vetëm, por kanë mbështetjen dhe ndihmën e individëve të njohur të shoqërisë amerikane si Oprah Winfri dhe yje të Hollivudit si Meryl Streep e cila gjithashtu foli në mbështetje të lirisë së medias të organizatave dhe enteve të ndryshme jo qeveritare, siç është Hollivudi.

Duke shprehur falaënderimet ndaj dhuratës prej 1-milion dollarësh, Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve u shpreh se si ent mbrojtës i fjalës së lirë, “Beson se gazetarëve kudo qofshin dhe kudo veprojnë, duhet t’u jepet mundësia që të jenë të lirë të raportojnë lajmet pa frikë, pa ndërhyrje dhe pa ndëshkim. Në shoqëritë me një shtyp të lirë dhe të pavarur, popujt kudo, mund të kenë informacionin për të cilin kanë nevojë për të mbajtur qeveritë përgjegjëse për veprimet e tyre dhe si indidvidë, të kenë informacionin e duhur për të marrë gjithashtu vendime të përshtatëshme për jetën e tyre dhe në të mirën e familjeve të veta.”

Sulmet dhe kritikat ndaj lirisë së shtypit kanë marrë përmasa botërore vitet e fundit duke shkaktuar shqetësime të mëdha në radhët e gazetarëve dhe të organizatave kombëtare dhe ndërkombëtare që mbrojnë lirinë e shtypit kudo në botë – qoftë në vend të vogëla, qoftë në vende të mëdha, qoftë në vende që udhëhiqen nga diktatorë e autoritarë, qoftë në vende pjesërisht demokratike e madje edhe në vende që konsideorhen si demokratike. Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve botoi ditët e fundit një listë të udhëheqësve botërorë të cilët kanë, “Bërë ç’mos duke sulmuar shtypin e lirë dhe të minojnë normat që mbështesin lirinë e shtypit.” Sipas këtij enti amerikan për mbrojtjen e gazetarëve, 5 udhëheqsit botërorë në listën e botuar ditët e fundit, e që sipas tij, kanë një frikë të paparë nga e vërteta dhe nga kritikët e vet, ndërkohë që disa prej tyre kanë një angazhim të plotë personal dhe zyrtar ndaj censurës së shtypit, “Kanë bërë ç’mos që të heshtin njëherë e mirë zërat kritikë ndaj tyre, duke dobësuar kështu dukshëm demokracinë.” Lista përmban emërat e udhëheqsit të Turqisë, Rexhep Erdogan, Presidentit të Rusisë, Vladimir Putin, Presidentit Abdel Fattah el-Sisi të Egjiptit, si dhe Presidentit Xi Jinping të Kinës. Në listën e Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve radhitet edhe Presidenti i Shteteteve të Bashkuara, Donald Trump si një kritik i shtypit amerikan, si rrjedhim i mbulimit kritik të punës së tij dhe të administratës që ai kryeson, nga media amerikane në përgjithësi, duke thënë se Z. Trump, sipas këtij Komiteti, ka postuar rreth 1000 mesazhe kritike ndaj medias.

Është e vërtetë se Z. Trump vazhdon të jetë kritik ndaj medias amerikane, por përfshirja e tij në listën e “të pestëve” nuk besoj se i përshtatet realitetit të lirisë së medias në Amerikë. Nuk ka asnjë krahasim me gjëndjen e lirisë së shtypit në Shtetet e Bashkuara me vendet siç janë Turqia, Rusia, Kina, Egjipti a po ndonjë vend tjetër që, historikisht, janë të njohura si abuzues të pangopur të gazetarëve dhe të lirisë së medias në vendet tyre, në përgjithësi. Media amerikane është e njohur për ekspozimin e skandaleve politike dhe lloj-lloj skandalesh të tjera në nivel vendor, kombëtar dhe ndërkombëtar, pa pësuar ndonjë ndëshkim serioz nga autoritetet amerikane. Mjafton të sjellin në kujtesë skandalin “Watergate” që detyroi largimin e Presidentit Riçard Nikson nga Shtëpia e Bardhë, që pothuaj çoi edhe largimin e tij nga detyra, i turpëruar. Mjafton të kujtojmë skandalin seksual “Monika Lewinsky” të Presidentit Bill Klinton në Shtëpinë e Bardhë. Ishte pikërisht liria dhe pavarësia e medias amerikane ajo që zbuloi dhe çoi deri në fund mbulimin e informacionit në lidhje me këto skandale dhe qindra të tjera gjatë dekadave të fundit, pa asnjë ndëshkim. Prandaj megjithë qellimin e mirë të Komitetit për Mbrojtjen e Gazetarëve nç mbrojtje të lirisë së shtypit, nuk mund të thuhet se media, në asnjë nga vendet e përmendura më lartë nga Komiteti për Mbrojtjen e Gazetarëve, të ketë patur të njëjtin efekt në zhvillimet politike të atyre vendeve, pa u ndëshkuar gazetari ose enti mediatik që përfaqësonte ai. Ndryshe nga këto vende dhe nga udhëheqsit e tyre në listën e mësipërme, nuk është pra as Riçard Niksoni, as Bill Klintoni dhe as Donald Trump-i ai që mund të kërcënojë lirinë e shtypit dhe të ndëshkojë gazetarët në Amerikë, pasi janë strukturat demokratike të këtij vendi që i mbrojnë ata dhe lirinë e tyre të fjalës, mbi të gjitha është kushtetuta e Shteteve të Bashkuara, pikërisht Neni 1 i kësaj kushtetute, ai që garanton lirinë e medias dhe punën e pavarur të çdo gazetari ose enti gazetaresk, pa dallim. Ky nen i kushtetutës amerikane – ashtu si edhe vet kushtetuta e Shteteve të Bashkuara — i ka qëndruar kohës, i pa prekur dhe i pa abuzuar, si garantues i lirisë së shtypit. Liria e fjalës është e shënjtë dhe e paprekëshme, qoftë edhe nga Presidenti i Shteteve të Bashkuara, cilido qoftë ai, ose në cilën do kohë. Ai është vetëm një zë. Është provuar tanimë se, rreziku ndaj lirisë së medias në botë vjen nga ata udhëheqës që vet flasin e vet vulosin, nga ata që sulmojnë, arrestojnë dhe ndëshkojnë gazetarët për një fjalë goje kritike ndaj tyre, nga ata që frikësojnë dhe censurojnë, nga ata udhëheqës botërorë që gazetarinë e krahasojnë me terrorizëmin, nga ata liderë që gazetarët, si rrjedhim i punës së tyre, i akuzojnë për krime anti-shtetërore dhe nga ata që ushtrojnë censurë dhe kontroll të plotë me mënyra të ndryshme, mbi median dhe gazetarinë.

Vdes një ushtar amerikan në Kosovë

January 9, 2018 by dgreca

Një ushtar amerikan që shërbeu si pjesë e forcave të NATO-s në Kosovë, vdiq të shtunën në kampin Bondstill (Bondsteel). Rasti është duke u hetuar, ka njoftuar Ushtria Amerikane.

Robert W. Jones, 21 vjeç, nga Vail, Arizona, ishte pjesë e Batalionit të 709 të Policisë Ushtarake të Brigadës së 18-të.

Sipas komunikatës së lëshuar për opinionin, ku citohet komandanti i Batalionit të Policisë Ushtarake, nënkoloneli Xhefri Searl, thuhet se Jones ishte një ushtar shumë i shquar.

Ai iu bashkua Ushtrisë Amerikane në gusht të vitit 2015 dhe ishte dekoruar me disa medalje, përfshi edhe ‘Medaljen e NATO-s’ në Kosovë.

KOSOVE-A do të ‘izolohen’ liderët institucionalë?

January 9, 2018 by dgreca

Nga Bekim Bislimi/

Një udhëtim i anuluar i kryeministrit të Kosovës, Ramush Haradinaj në Iowa të Shteteve të Bashkuara të Amerikës për shkak të mos lëshimit të vizës, ka nxitur debate në Kosovë, nëse lidershipi i këtushëm mund të përballet me masa izolimi pas disa përplasjeve me përfaqësuesit ndërkombëtar.

Mospërfillja e vazhdueshme e thirrjeve nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimit Evropian për ratifikimin e Marrëveshjes së demarkacionit të kufirit me Malin e Zi dhe nisma në Kuvendin e Kosovës për shfuqizimin e Ligjit për Gjykatën Speciale, nga analistë vendorë ishin vlerësuar se mund të përcillen me pasoja për Kosovën dhe liderët e saj.

Së fundit, ishte një zyrtar nga Garda Nacionale në Ioëa të SHBA-së i ka thënë Radios Evropa e Lirë se kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj e ka anuluar vizitën në këtë shtet me arsyen se “ai nuk ka mundur ta marr vizën”.

Kolonel Greg Hapgood, zëdhënës i Gardës së Iowa-s, ka thënë se Haradinaj pritej të merrte pjesë ditën e enjte në një ngjarje të organizuar nga Komandanti i Gardës Nacionale në Iowa, Timothy E. Orr.

“Kryeministri Haradinaj ka qenë i ftuar nga gjenerali Orr në atë ngjarje mirëpo është për keqardhje që ai nuk ka mundur ta marr vizën dhe të jetë së bashku me ne”.

“Shpjegimi ka qenë se vizita nuk do të ndodhë tash në këtë kohë dhe nuk kemi marrë më shumë informata shtesë”, ka thënë kolonel Greg Hapgood

Sipas tij, në vend të Haradinajt pritet të marrë pjesë zëvendëskryeministri Behgjet Pacolli.

Ditëve të fundit, në mediet vendore në Kosovë, është përfolur se kryeministrit Haradinaj i është refuzuar viza për të udhëtuar në Shtetet e Bashkuara të Amerikës për të marrë pjesë në “Lutjet e mëngjesit”, organizim ky i përvitshëm në Shtëpinë e Bardhë në Uashington.

Por, Halil Matoshi nga kabineti i kryeministrit Haradinaj, thotë për Radion Evropa e Lirë, se viza e kërkuar nga kryeministri për të udhëtuar në Shtetet e Bashkuara nuk ka të bëj fare me “Lutjet e mëngjesit”.

Në anën tjetër ftesën për “Lutjet e mëngjesit” e ka marrë kryetari i Kuvendit të Kosovës, Kadri Veseli. Por nga kabineti i tij kanë thënë se lidhur me pjesëmarrjen e tij në këtë organizim, “do të ketë koordinim me agjendën e përcaktuar”.

Ndërkaq, zyra e presidentit të Kosovës, Hashim Thaçi, nuk kanë dhënë ndonjë përgjigje nëse një ftesë për “Lutjet e mëngjesit” e ka edhe presidenti.

Ndryshe, zvarritja e çështjes së ratifikimit të marrëveshjes për Demarkacion me Malin e Zi, si dhe së fundmi tentimi që para deputetëve të Kuvendit të Kosovës të dërgohet kërkesa për shfuqizimin e Gjykatës speciale për krime të luftës në Kosovë, në masë të madhe kanë ndikuar në acarimin e raporteve ndërmjet drejtuesve të lartë institucional të Kosovës dhe ambasadorëve të vendeve perëndimore në Kosovë, Një acarim i tillë i raporteve është reflektuar sidomos në reagimet e ambasadorëve të vendeve të Kuintit.

Por, a ka ndikuar dhe a do të ndikojë acarimi i këtyre raporteve edhe në çështjen e dhënies ose jo të vizave nga vendet e Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara për zyrtarët e lartë të Kosovës?

Politologu Ramush Tahiri, duke folur për Radion Evropa e Lirë thekson se çështja e vizave është rregulluar në secilin shtet veç e veç dhe ftesat e caktuara nuk e garantojnë me automatizëm edhe marrjen e vizës. Por, sipas tij, në rastin e protokolleve diplomatike, ekziston procedurë krejt tjetër, por kjo duhet parë në parim dhe jo në raste të veçanta.

“Ajo që e them unë ka të bëj me politika parimore. Një vend hyn nën sanksione ose një udhëheqësi hyn nën sanksione për çështje të caktuara dhe gjithashtu mund të jetë edhe lista me emra të përveçëm ose konkret, jo pse ka dallime politike, por sepse ka veprime antidemokratike dhe antiligjore. Në këtë çështje, duhet të diskutohet se në cilën fazë është udhëheqja e Kosovës dhe sa është në kundërshtim me interesat e popullit ose me vullnetin e popullit, nga i cili i kanë marrë votat”.

Udhëheqësit e Kosovës, sipas politologut Tahiri, kanë marrë obligime ndërkombëtare dhe ato duhet t’i realizojë. Në të kundërtën vendi, por edhe vet liderët institucional do të ballafaqohen me pasoja.

“Pas pushimeve të Krishtlindjes do të shihet se deri ku mund të tolerohen që të mos zbatohen vendimet që kanë qenë obligim dhe me të cilat këta e kanë marrë edhe pushtetin. Këto nuk janë të fshehta, por këto veprime do të jenë shumë konkrete dhe do të thuhen publikisht, edhe mospajtimet që i ka në këtë rast Bashkimi Evropian me politikën e Kosovës dhe me bartësit institucional, por gjithashtu edhe Shtetet e Bashkuara, të cilat kanë një rol shumë të rëndësishëm në pavarësinë e Kosovës si dhe në ndërtimin e saj institucional”.

Siç kanë thënë më herët njohësit e çështjeve juridike dhe politike moszbatimi i obligimeve ndërkombëtare nga ana e Kosovës, mund t’i përkeqësoj ndjeshëm raportet e vendit me aleatët ndërkombëtarë. Kjo, sipas tyre, do ta vinte Kosovën përballë pasojave të shumëfishta.

Petrit Velaj, nuk e mposhtën 37 vite burgimi dhe 5 vite internimi

January 9, 2018 by dgreca

PETRIT VELAJ KANINJOTI KA RUAJTUR LIRINË NËN TRYSNINË E DRAPËRIT DHE ÇEKANIT/

Mos pyesni si vdiq Petrit Velaj, por tregoni si rrojti ai, se jeta e tij qe shembulli i një luftëtari dhe qëndrestari antikomunist. Atë nuk e mposhtën 37 vite burgimi dhe 5 vite internimi./
Nga Enver MEMISHAJ/Petrit Velaj Kaninjoti, një nga burrat më të nderuar të Vlorës, kaloi në amëshim më 11 shtator të vitit 2017. U shkëput nga radhët e burrave që i japin emër vendlindjes, nje personalitet si ai, shembulli i një luftëtari antifashist, luftëtari antikomunist, qëndresatar në bugjet e zeza komuniste, njeriu që i ngriti aktakuzën sistemit diktatorial komunist, aktivist i shquar shoqëror, i pa lodhur si agjitator dhe propagandist kundër sistemit diktatorial, publicist, botues i veprave me kujtime të vlefshme. Një personalitet të tillë është vështirë t’ia paraqesësh publikut brenda kufijëve të një artikulli të vetëm, pasi ka aq shumë për të treguar për jetën dhe veprën e tij, sidoqoftë ky artikull le të shërbejë për të tërhequr vëmëndjen e botës shqiptare që heshti para humbjes së një personaliteti të tillë si Petrit Velaj.

* * *

Petrit Velaj kishte lindur në vitin 1924, në Ujë të Ftohtë të Vlorës, ku kishte pronat Ahmeti babai tij nga Kanina. Petriti rrojë gjatë plot 93 vjet, por jeta e tij qe një luftë e vërtetë, sapo la pushkën me të cilën kishte luftuar kundër fashizmit në radhët e Ballit Kombëtar si udhëheqës i rinisë prandaj që gjatë luftës komunistët e kishin dënuar me vdekje. Në kohë paqje komunistët i vunë prangat dhe e mbajtën 20 vjet në burg. U lirua në vitin 1965 dhe e internuan. Në vitin 1972 e dënojnë për herë të dytë me 10 vjet burg. Në burg ridënohet dhe kështu ai vuajti si askush tjetër plot 37 vjet burg dhe 5 vjet internim. Doli nga burgu i tretë në vitin 1989. Vuajtja e burgut nuk e mposhti, duket sikur e forcoi më shumë këtë burrë të Vlorës e për këtë flet jeta e tij e gjatë. Në kujtimet e tij të botuar në dy vëllime “Një dritare burgu” në vitin 1994 dhe “Nga prangat në demokraci”, në vitin 1996, sponsorizuar nga vlonjati patriot Pëllumb Shehaj.

Në veprat e tij autori tregon jo vetëm vuajtjet e burgut në Burrel dhe në të gjitha kampet e përqëndrimit komunist, por e veçanta e veprës së tij është se ai përshkruan qëndresën e patriotëve shqiptar në burgjet e zeza të Hysni Kapos, Koçi Xoxes e Kadri Hazbiut.

Duket sikur vepra e tij nuk flet për vuajtjet dhe qëndresën e tij, por për të gjitha ata patriot shqiptar antikomunist që dergjeshin si ai, nëpër burgje dhe kampe përqëndrimi komunist.

Pra pjesa më e madhe e veprës së tij flet për shokët e prangave e kjo është vlera e veprës së tij. Të dy librat e tij përbëjnë një enciklopedi të vlefshme të vuajtjeve dhe tmerreve që hoqën shqiptarët nën regjimin diktatorial komunist.

Petriti na jep shembuj të shumtë të krimeve dhe terrorit komunist, shëmbuj me emra dhe mbiemra, me data dhe vendin ku ka ndodhur ngjarja, sepse ai do të nxjerrë në pah ideologjinë terroriste, çnjerzore të komunistëve shqiptarë që mbi çdo gjë, familjen dhe atdheun vinin partinë.

“Më 16 tetor 1943 në Tragjas, shkruan Petrit Velaj, u goditëm pabesisht nga forcat komuniste… Komunistët po digjnin shtëpitë e ballistëve të fshatit… Midis flakëve e krismave të mitrolozëve dëgjuam ulërimën e grave. Studenti i Normales së Elbasanit Lufter Hoxha me një pishë në dorë nxorri zvarrë gratë nga shtëpia e babit të tij Tahir Hoxhës dhe i vuri flakën sepse babai ishte ballist…” f.34 Këtë akt çnjerëzor komunist e ka përshkruar edhe Lirin Hoxha, djali vogës i Tahir Hoxhës: “Më 16 tetor 1943, shtëpitë e Tahir Hoxhës, ballist, në Fushën e Tragjasit u goditën befasisht nga partizanët nga Kalaja e Tragjasit. Për fat të keq, në djegijen e shtëpive muarën pjesë edhe fëmijët e tij komunistë”. (Lirim Tahir Hoxha “Mes dallgëve”, Erik, Tiranë 2006, f. 32)

Më tutje Patriti vazhdon: “Kur unë do të dilja para gjyqit, prokuror do të kisha të birin e ballistit Tahir Hoxha, komunistin Lufter Hoxha që kërkoi dënimin tim me vdekje. Në qelinë e burgut isha lidhur së bashku me Tahir Hoxhën, babanë e Lufterit, i cili më tha: “Më vjen keq more bir që të dënuan kaq shumë”. “Zoti Tahir , ja ktheva unë, Petritër ka plot Shqipëria, por uroj që Shqipëria të mos ketë Lufterë…” f.48.

Në kujtimet e tij zënë vend një mori personazhes të kohës së luftës dhe të kohës së paqes. Kështu psh ai tregon për arrogancën e kriminelve Hito Çko dhe Qatip Dervishi, ndërsa në pyetje e mori Namik Cakrani që kishte për grua kushërirën e parë të Petrit Velajt. Ishte po ky Namik Cakrani që kishtëe dënuar babanë e tij ballist me vdekje, ndaj edhe unë nuk mund të prisja gjë prej tij.

“Drejtor të burgut, shkruan më tej ai, ishte Muço Maska nga Kropishti, një injorant dhe zemërzi. Ky komunist na u pështiros pasi e shihnim me sytë tanë si plaçkitës së të burgosurve që pushkatonte… Kështu ndodhi edhe me orën e florinjtë të xhepit të Hamdi Çepratit. Pasi i mori sahatin Hamdiut, kur e pushkatuan, e tregonte në oborrin e burgut…” f.44

Ndërsa për kryetarin e gjyqit komunistin Qemal Klosi Petrit Velaj shkruan: “Në kohën që vëllai tij ballist Sulo Klosi po varej në litar në Rubik si “sabotator” Qemali dënonte ballistët vlonjatë me vdekje…” f. 45

Një vënd të veçantë zenë shokët e tij të prangave si Bego Gjonzeneli, Maliq Koshen, Stiliano Gaxho, Tahir Hoxha, Kamber Durmishi, Mustafa Mysliu, Hamdi Gjoni… Bedri Spahiu, Patër Meshkalla, shokët që kishte punuar bashkë me ta për përkthime, Kudert Kokoshi, Arqile Tasi, Foto Bala, Pjetër Arbnori e shumë të tjerë.

Në librin e dytë “Nga prangat në demokraci”, ai ndalet në portretet e shumë personazheve historik të kohës së luftës dhe të kohës së paqes si Tol Arapi dhe djali tij Vllas Arapi, Qazim Kokoshi, Hysni Lepenica, Skënder Muçua etj. Gjithashtu ai jep një histori të shkurtër të Ballit Kombëtar të Vlorës dhe përshkruan Shoqatën Atdhetare e Kulturore “Ismail Qemali”

Amaneti vëllit të tij Hulsi Velaj i pushkatuar nga komunistët e ndoqi nëpër qelitë e errëta komuniste: “Më mirë të dalësh që këtij një kufomë e vdekur, por e ndershme…”

* * *

Në vitet e demokracisë, Petrit Velaj, rilindi me energji të pa shtershme, ishte një aktivist i shquar shoqëror, themelues dhe organizator i Shoqatës së të Burgosurve Politik, i Partisë Balli Kombëtar, i Shoqatër “Kanina”, por veçanërisht ai dha kontribut në Shoqatën Kulturore e Atdhetare “Ismail Qemali”, në të cilën deri ne fund të jetës së tij mbajti vendin e nënkryetarit, kur kryetar ishte personaliteti i shquar, “Mjeshtri Madh”, prof. dr. Bardhosh Gaçe dhe kryetare nderi personaliteti i shquar i kulturës sonë kombëtare Nermin Vlora Falaski.

Unë e njoha Petrit Velaj në dhjetor të vitit 1990, për njohjen tonë ai shkruan: “Ato ditë dhjetori 1990, një kushriri im më lajmëroi se po më kërkonin në Vlorë. Vajta dhe takova miqtë e mi Hysni Alimerko e Burim Kokoshi. Biseduam edhe për organizimin e të përndjekurve politik. Më erdhën në shtëpi përfaqësuesit e Partisë Demokratike të Vlorës: Afrim Jupi, Aleks Tahiri, Enver Memishaj. Mora pjesë në demonstratat e mitingjet që u organizuan në qytetin e Vlorës në Sheshin e Flamurit” f. 120.

Kështu Petrit Velaj ishte zgjuar nga errësira e burgjeve dhe ai doli në vijën e parë të luftës, punës dhe përpjekjeve për të përmbysuar diktaturën klomuniste. Jam krenar që pata një mik si ai, jam krenar që në udhën e demokracisë eca me nje atdhetar e luftëtar të pa mposhtur për liri e demiokraci. Ai ishte i gjallë e optimist një cilësi që siç thotë ai i kishtë vënë re edhe ajo patriotia dhe luftëtaria e madhe Musine Kokalari e cila i paska thënë: “Më pëlqen optimizmi yt. Ky optimizëm është ushqim i madh shpirtëror për ty”. I tillë ishte Petriti me fjalën dhe mendimet e tij ta bënte dill edhe kur kishte ngrica.

Me Petrit Velaj kalova 27 vjet të jetës sime, por edhe kjo pjesë e jetës në luftë, në përpjekje, në mos kuptime e keqkuptime, në agjitacin dhe propagandë jo me njeri tjetrin, por me bashkudhëtarët tanë, me shokët e idealit, por edhe me kundërshtarët tanë komunist, apo siç u quajtën më vonë socialistë. Ku s’kemi shkuar e ku s’kemi vajtur me Petritin, në fshat e në qytet, te fshtari e te intelektuali. I tillë ishte Petrit Velaj, i pa mposhtur para asnjë vështirësie. Ndërmjet shumë takimeve ai flet për takimin e pa harruar që organizoi prof.dr. Bardhosh Gaçe në krye të Shoqatës “Ismail Qemali”, për t’u takuar e biseduar me të pa harruarën Nermin Vlora – Falaski në Dhërmi. “Së bashku me Bardhosh Gaçen, Skënder Zogën, Hamz Morinën, kosovar, Enver Memishaj, Liljana Gjikën, e ndonjë tjetër po shkonin drejt Dhërmiut për t’u takuar me zonjën Nermin Vlora. Na priste në hollin e hotelit të ri. Takimi ishte i bukur dhe interesant”. f.135

Edhe unë kam kujtime të pa shlyera nga ai takim me atë grua që rrezatonte një bukuri mahnitëse, por në shpirt dhe në mëndje ajo shkëlqente më shumë, por cilësia që e bëri të dashur dhe të respektuar për ne ishte dashuria që ajo kishte për Shqipërinë dhe gjyshin e sajë, babain e kombit shqiptar Ismail Qemalin.

Në vitin 1994, kur botoi librin isha nga të parët që ma dhe me dedikim: “Ja dhuroj si kujtim mikut tim të dashur z. Enver Memishaj, atdhetarit dhe demokratit të pa lodhur për çështjken kombëtare. Me ndjenjën e respektit Autori, firma”.

* * *

Janë të shumtë personalitetet që kanë foluar e kanë shkruar për veprën jetsore të Patrit Ahmet Velaj. Brenda kufijve që na lejon artikulli po përmendim disa prehj tyre:

Nermin Vlora Falaski, që ka bërë edhe parathënin e librit të parë ndërsa Fatos Arapi është redaktor, e ka portretizuar Petrit Velajn me këto fjalë: “Petrit Velaj është ai që ka ruajtur lirinë, duke mbetur i lirë në konditat e atij njeriu që e ka kaluar pjesën më të madhe të jetës së tij i shtrydhuar midis drapërit dhe çekanit… është ai që ka ditur t’i numuroi yjet në errësirën e burgut… është ai që ka përvetësuar rrezet e diellit me telepatine e ngjyrimeve emocionale… është ai që ka lindur i lirë dhe ka mbetur i lirë… është ai që do të jetë i lirë përgjithmonë”.

Avokati njohur Spartak Njgela shkruan me dashuri: “Është nder për mua që më jepet rasti të flas për Petrit Velaj… Mirënjohje ndaj tij për optimizmin që e ka karakterizuar gjithmonë… Ai dinte të bënte analiza të sakta… Ideali pastër i kishte mbetur i pa prekur dhe kultura e shëndoshë që ka në sensin human e kanë prurë në objektivitetin historik në trajtimin e fenomeneve. Ishte optimist por ngahere këtë optimizëm nuk e ka lidhur me fatin e tij por me fatin e gjith shoqërisë. Kam njohur tek ai demokratin e vërtetë që respekton mendimin e kundërt”.

Agim Musta shoku i prangave shkruan: “Asnjëherë s’e pashë të vrejtur, por gjithmonë buzagas e optimist. Përherë të gatshëm për të ndihmuar bashkëvuajtësite rinj, për të njohur kulturën europiane dhe të vërtetën e tragjedisë së jetës shqiptare. Midis të burgosurve ishte simbol për forcën e vullnetit dhe për energjinë e pashtershme”.

Poeti dhe shkrimtari Visar Zhiti “Petrit Velaj e kujtoj si patriot të përflakur. Ishte njohës i historisë së popullit të vet. Edhe sot ia dëgjoj zërin kumbues kur flistë për Kosovën e Çamërinë, tradhëtinë që iu bëri atyre komunizmi”.

Shkrimtari Shefqet Tigani “Një jetë e tërë e kaluar në skëterrë, në tortura dhe presione psikologjike demoniake. Ai nuk u përkul, nuk u mposht. Sot është krenar në ditët e demokracisë, vital, energjik, i kudondodhur, me shokë, miq e të afërm”.

Shkrimtari Faruk Myrtaj “Petrit Velaj është njeri nga Mandelët e Shqipërisë… Nuk mendon për hakmarrje por për drejtësi… Dje atdheu e thirrë nën armë sot ai është thirrur nën penë me kushtrimin qytetar të këtij profesioni. Këtij populli i duhet publikuar humanizmi i Petrit Velaj… Në fund të fundit ky është misoni i të urtëve, i atyre që kanë pranuar të vihen nën penë…”.

Pas vitit 1990 Petrit Velaj u vlerësua dhe u dekorua nga Presidentët e Shqipërisë si luftëtar antifashist, si qëndrestar antikomunist dhe si aktivist i shquar shoqëror.

Petrit Velaj me Nermin Vlorën Petrit Velaj me familjen