Archives for December 2019

Vullnetarët nga Amerika organizojnë garë recitimi

December 13, 2019 by dgreca

Në Garën Nacionale të Recitimit të Poezisë në Gjuhën Angleze marrin pjesë nxënësit kosovarë/

-Grupi i parë i Korpusit të Paqes prej 25 vullnetarësh kanë mbërritur nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës në Republikën e Kosovës në 8 Qershor 2014/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 12 Dhjetor 2019/ Nxënësit kosovarë marrin pjesë në Garën Nacionale të Recitimit të Poezisë në Gjuhën Angleze.

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Prishtinë në njoftimin e dërguar thekson se, nxënësit finalistë nga e gjithë Kosova të klasave 3-12 do të konkurrojnë në garën e katërtë vjetore Po-e-Zë.

“Po-e-Zë është një konkurs nacional recitues i organizuar nga Vullnetarët e Korpusit të Paqes në Kosovë. Nxënësit do të recitojnë poezi në gjuhën angleze dhe do të vlerësohen nga juria profesionale. Do të zgjidhen tre fitues për secilën grupmoshë (shkollë fillore, e mesme e ulët, dhe e mesme). Qëllimet e kësaj gare janë përmirësimi i aftësive të nxënësve në gjuhën angleze, rritja e vetëbesimit të tyre, dhe që ata të krijojnë një zonë për kreativitetin dhe vetë-shprehjen e tyre”, bën të ditur njoftimi.

Ngjarja është planifikuar për të premten, me 13 Dhjetor 2019, me fillim në ora:12:00, në Amfiteatrin e Bibliotekës Kombëtare të Kosovës në Prishtinë.

Në 7 Gusht 2019 në Prishtinë kanë bërë Betimin Solemn të shërbimit 38 Vullnetarë të rinj të Korpusit të Paqes të Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë në një ceremoni të hapur me Himnet e dy vendeve.

Vullnetarët në ceremoninë e sotme u prezentuan para Ambasadorit Amerikan në Kosovë Philip Kosnett nga ana e Drejtoreshës së Korpusit të Paqës, Dr. Darlene Grant, ndërsa të ftur ishin edhe anëtarët e familjeve nikoqire.

“Puna me Korpusin e Paqes është ndër kënaqësitë më të mëdha të punës sime si ambasador”, tha Kosnett.

Ambasadori i tashëm Amerikan në Prishtinë përkujtoi se, për herë të parë ka shërbyer në Kosovë në 2003-n, para se të ishte programi i Korpusit të Paqes.

“Kur erdha vitin e kaluar u ngazëllova kur mora vesh se prej vitit 2014 ishin më shumë se 220 vullnetarë që kishin shërbyer në komunitete nëpër tërë Kosovën, duke sjellë energji dhe entuziazëm, kureshtje dhe njohuri – si dhe gatishmëri për të nxënë dhe për të mësuar. Kur bashkëshortja ime, Alisoni dhe unë udhëtojmë nëpër vend, gjithmonë përpiqemi të gjejmë kohë për t’i vizituar vullnetarët e për t’i falënderuar për përkushtimin e tyre, për të dëgjuar mendimin e tyre se si SHBA-ja mund të vazhdojë ta mbështesë Kosovën në shtegtimin e saj drejt paqes, drejtësisë dhe mbarësisë për të gjithë qytetarët”, u shpreh Ambasadori Amerikan Kosnett.

.Grupi i parë i Korpusit të Paqes të Edukimit në Gjuhen Angleze prej 25 vullnetarësh kanë mbërritur nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës në Republikën e Kosovës në 8 Qershor 2014, ndërsa betimin solemn e dhanë në 20 Gusht. Batimin e dhanë pas trajnimit parapërgatitor në komunitetet kosovare, si edhe grupet e viteve tjera që pasuan.

Para se të shkonin në pikat e tyre të shërbimit në Kosovë, vullnetarët Korpusit Amerikan të Paqes u aftësuan për tre muaj në mënyrë gjithëpërfshirëse për aspektet ndërkulturore, gjuhësore dhe teknike.

Korpusi i Paqës filloi programin e tij të parë në Kosovë me ftesë të presidentes së atëherëshme Atifete Jahjaga, e cila në 9 shtator të vitit 2013 me ambasadoren në atë kohë të SHBA-së në Prishtinë, Tracey Ann Jacobson, nënshkruan marrëveshjen ndërshtetërore për hapjen e programit të Korpusit të Paqes në Kosovë.

“Me këtë marrëveshje, Kosova bëhet shteti i 140 nikoqir i Korpusit të Paqes, organizatë kjo e vullnetarëve Amerikanë e themeluar nga Presidenti Kenedi, që me dekada kanë ndërtuar ura të miqësisë mes popujve përreth botës”, theksoi presidentja kosovare në ceremoninë ku ishte edhe drejtoresha e atëherëshme e Korpusit Amerikan të Paqes, Helen Lowman.

Vullnetarët e Korpusit të Paqes janë të përkushtuar ndaj ndërtimit të kapaciteteve lokale dhe zhvillimit të qëndrueshëm në nivelin bazë, për dallim nga financimi tradicional i zhvillimit.

Korpusi i Paqes nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës ka marrëdhënie të frytshme me popullin dhe Qeverinë e Kosovës.

Korpusi i Paqes ka rrënjët në vitin 1960 kur senatori i atëhershëm John F. Kennedy i sfidoi studentët e Universitetit të Michigan-it për t’i shërbyer shtetit të tyre në kauzën e paqes duke jetuar dhe punuar në shtetet në zhvillim. Nga ky frymëzim u ngrit një agjenci e qeverisë federale e përkushtuar ndaj paqes dhe miqësisë botërore.

Tre qëllimet fillestare të Korpusit të Paqes mbeten të njëjta: 1. T’i ndihmojë popujve të shteteve që janë të interesuara për t’i plotësuar nevojat e tyre për persona të kualifikuar; 2. Të ndihmojë në promovimin e të kuptuarit më të mirë të amerikanëve nga ana e popujve që shërbehen; dhe 3. Të ndihmojë në promovimin e të kuptuarit më të mirë të popujve tjerë nga ana e amerikanëve.

TELAT E ZEMRËS…

December 13, 2019 by dgreca

Rreth librit“Telat e Zemrës” e poetit Agostino Giordano/

Shkruar nga Bajame Hoxha Çeliku, Bruksel/

Si çdo ditë hyra për të kontrolluar postën elektronike dhe ndër të shumtat letra, gazeta, prozë dhe poezi, hasa në një libër të tërë që e kishte nisur për kënaqësi, vetë autori drejt meje, Agostino Giordano “TELET E ZEMRËS” Poezi. I lashë të gjitha mënjëanë, dhe duke më shtyrë kureshtja, me një frymë vendosa të lexoja, e të shihja, se si kishte mundur të derdhte ndjenjat ky profesor Italian, me origjinë të vjetër shqiptare, poezitë në gjuhën shqipe. Vërtet për këtë dijetar, Profesor universiteti, gjuha shqipe është një gjuhë aq e ëmbël, aq e bukur, aq e dashur, dhe aq e paharruar për të, sa të gjithë brezat së bashku e pesë shekujve e gjysmë, që arbëreshët e Italisë lanë tokën mëmë. Jo vetëm që nuk e kanë lënë, e harruar gjuhën, por e duan atë, e kultivojnë dhe siç thotë vetë autori: Gjuha shqipe te Arbëreshët e Italisë është dhe e begatë. Ashtu siç e deshën stërgjyshërit e tyre që lanë Shqipërinë me lot në sy, për arsye gjithnjë që dihen. Si fillim të një rruge të gjatë letrare, autori ka nisur të botojë poezi në Arbërisht që nga vitet 60, të shekullit të shkuar. Pastaj provoi dhe formën e shqipes së sotme dhe ia doli! Përpara kam një përmbledhje me poezi të shkruara nga vitet 70-80, periudhë kjo, e frymëzimit djaloshar të autorit që s’u ndalë më kurrë. Kështu, autori mendoi se do të ishte më mirë të botonte një përmbledhje me poezi të të gjitha viteve së bashku, të cilat kishin mbetur jashtë një libri të duhur. Disa nga këto poezi, janë botuar gjatë viteve, ndër revista e gazeta arbëreshe si dhe ato shqiptare.

Tre vëllime të tjerë i ka botuar: në Arbëri/Itali (Hroaza,1971), Maqedonì (Hapa mbi kalldrëm, 1976) në Shqipëri (Bota Arbëreshe, 1997).

Nga çdo gazetë, revistë, autori zgjodhi poezi, dhe ia parashtrojë kësaj Përmbledhje,

“Telet e zëmrës”. Për poetin, Arbërì, Shqipëri, Maqedoni , Kosovë, janë zemra të ndara të

Shqipërisë Etnike, të cilat i mungojnë shumë dhe i dhembin në kraharor pa pushim. Kosova, ishte trualli i parë shqiptar që vizitoi në vitin 1976, kur mori pjesë, për herë të parë,

në Seminarin Ndërkombëtar për Gjuhë, Letërsi e Kulturë Shqiptare. Një vatër kulture kjo, e rëndësishme për të, e për të gjithë Shqiptarinë. Poeti shkon shpesh në kosovë për të freskuar shpirtin e për të mbushur mushkëritë me aromë shqiptare. Drejtoria e seminarit të Prishtinës e nderoi disa vjet më parë me çmimin: “Mirënjohje të veçantë për kontributin e dhënë në fushën e albanologjisë”.

Libri “Telet e Zemrës” Që në faqen e parë të këtyre poezive më tërhoqi një shqipe e largët, që më dukej se këtë gjuhë e njihja fare mirë dhe ishte arbërishtja e bukur! Me pak fjalë dhe shumë dashuri, kuptova se librin me poezi autori ia ka kushtuar Gruas së tij:

“Sime shoqe, Terezës

T’ mi bilve, Vitorit e Ndonit”

Poezia e Giordanos, nis e bukur, emocionuese, domethënëse, plot figura abstrakte dhe situata erotike, dramatike e dialektore. Ne vërejmë, që poeti mundohet me çdo kusht të ruajë arbërishten e tij, që e konsideron atë si gjuhë e shqipes së vjetër dhe vjen pranë lexuesit ashtu si i thotë zemra, me të gjithë forcën e shpirtit krijues.

Të gjitha poezitë tingëllojnë bukur në arbërisht se ato të japin flladin e ëmbël të jetës, Janë të pasura, poetike dhe të larmishme. Një filozofi dehëse, që mundohesh ta kuptosh me dashuri. Dhe ç’është më e bukura, sa më shumë t’i lexosh të duken se ato mbartin filozofinë vërtet të ndjenjës poetike. Në këtë kontekst poetik gjen një zbrazje ndjenjash djaloshare dhe patriotike, dhe unë, do ta quaja:Poeti i poezisë intelektuale, domethënëse, që ka krijuar art. Një emocion i fuqishëm është metafora sa lozonjare aq dhe e mbushur me thjeshtësinë e njeriut të ditur. Pra, poeti zbret nga lartësitë letrare ku nuk i mungon imagjinata, talenti, dhe vargu tërheqës dhe i pasur, i zërave të mëdhenj të lirikës.

Natën,

Mall, (Moj e dashur)

Të gjënj në shtegun e ëndrrave

Ditën

Të bjer ndë mes t’ gjindve paemër (Të bjerr)

Kjo erotikë është mjaftë e bukur! E arritur dhe domethënëse. Mbart artin e vërtetë. Madje vargjet e thurura bukur flasin për besnikëri e karakter të fortë: Det,/ mund t’ fshehënj një fjalë/ Te gjiri yt?/ Dheu s’e dish/ Është shumë e tharët/ Të premtoj një gaz vashe//Ndër një natë pa hënë /. Shumë romantike, ku metafora merr krah fluturimi, te mrekullueshme! Poeti flet dhe për mikpritjen shqiptare, për bukën, siç flet në poezi dhe për natyrën .

-E shkoi dhe sonte/ Si dje/ Si ngaherë/ Udha/ Qëndroi e bardhë/ Pa një përgjigje / Gurët / Më pyetën/ Pse i shkelja nga dita/ Tryeza / Më dha ende / një bukë pa kripë /. Si çdo poet, i ndjeshëm romantik, i këndon bukur dhe së dashurës, dashurisë së tij, mallit të fortë që i prek telat e zemrës. Këto imazhe shpirtërore të kënaqin dhe sidomos kur shkon te poezitë abstrakte. Mendoj se kështu, arrin të depërtojë thellë në ndjesitë e telave të zemrës dhe te lexuesi. Këtë poezi që do të vijoj do ta quaja një perlë! E arritur përsosmërish!

Do të dija sa herë qajte

E sa herë u fshive lotët të tjerëve

Sa herë qeshe

Sa herë gëzove të tjerë

Sa herë na fale

E sa herë u lute për ne

O Mëmë!

Te kjo poezi, S’ka vend për koment! Sepse e ka përsosur poeti. Ose:

E unë te zemra jote

Kam rrënjët e të nesërmes…

Në poezitë e poetit Agostino Giordano nuk ka vend për më tepër sepse të gjitha vargjet janë gdhendur në piedestal! E kështu, nuk duhet hequr me ngacmime aromën e bukur të këtij lulëzimi poetik.

Poezi të fuqishme! Ku arrita në konkluzion:

Çdo fjalë kishte një kuptim të thellë,

Çdo frazë të troket në zemër,

Çdo strofë të ushqen shpirtin,

Çdo poezi Kishte fuqinë e dashurisë!

Bajame Hoxha- Çeliku, Bruksel

PASIVITETI I IMPONUAR APO GUXIMI I MUNGUAR

December 13, 2019 by dgreca

Diskursi politik/

PASIVITETI I IMPONUAR APO GUXIMI I MUNGUARNë sajë të rrethanave shoqërore si më parë edhe tash ekziston një kategori e intelektualëve të cilët dallohen më pasivitetin e tyre, ku në rënd të parë kanë interesat personale, apo klanëve të ndryshme duke dëshmuar guximin e munguar, dukuri kjo e njohur në mjediset totalitare përkatësisht me demokraci të kufizuar, e cila në formë të moderuar është e pranishme edhe tash në pluralizëm pothuaj në të gjitha vendet e ish kampit socialist

Shkruan: Dr.Nail Draga /

Është e ditur së në jetën tonë publike pavarësisht rrethanave shoqërore ka pasur dhe do të këtë emra intelektualësh që nuk kanë hezituar për të shprehur mendimet dhe pikëpamjet mbi zhvillimet shoqërore dhe politike në mjedisin e caktuar.Përvoja e deri tashme na dëshmon së të tillët kryesisht kanë qenë nga radha e shkrimtarëve, studiuesve, publicistëve, pedagogëve etj. Të tillët nuk e kanë pasur lehtë për të prezantuar pikëpamjet e tyre sepse kanë qenë të rrezikuar, me pasoja për jetën dhe veprimtarinë e tyre, ku raste te tilla ka pasur sidomos në vendet e ish kampit socialist në Europën Juglindore.

Kujtojmë këtu ndjekjët, izolimet, burgosjet, internimet madje edhe likuidimet që ishin proces i vazhdueshëm ndaj intelektualëve. Dhe nuk ka pasur si të jetë ndryshe sepse në vendet e tilla ka qenë e ndaluar fjala e lirë dhe mendimi ndryshe, sepse dominonte ideologjia moniste e cila përfaqësonte politikën shtetërore.

Në këtë aspekt përjashtim nuk bëjnë as shqiptarët të cilët në tërë hapësirën e tyre etngjeografike pas Luftës së Dytë Botërore, ishin nën tutelen e ideologjisë komuniste që paraqet çështje për hulumtim të veçantë.

Pasiviteti nuk nderon individët

Ndonëse kemi më shumë së asnjëherë deri më tash individë me diploma të fakulteteve të ndryshme, numri i intelektualëve në kuptimin e plotë të fjalës është shumë i vogël, nga del së mungon guximi për të trajtuar çështjet e ndryshme shoqërore. Dhe një pasivitet i tillë nuk nderon individët, por as mjedisn ku jetojnë e punojnë. Sepse nga e kaluara kemi pasur raste të degjojmë për persona me dinjitet, duke shpreh pikëpamjet e tyre për çështje shoqërore, apo politike, që në shumë raste nuk ishin në pajtim me linjën e pushtetit.

Por, në rrethana të reja në pluralizëm qendrimi pasiv i personave të tillë të cilët dëshirojnë të vetquhen intelektual nuk mund të arsyetohet më asgjë, përveç me interesin e tyre personal apo klaneve të ndryshme. Pikërisht këtu qendron problemi se pluralizmi ende vuan nga mentaliteti i kohës së monizmit, sepse koncepti i shoqërisë partiake është i pranishën gjithnjë ndonëse në një modalitet tjetër legjislativ.

Dimensioni i dyfishtë i përfaqësuesëve të politikës

Duke marrë parasysh së në plurarizëm zhvillohen zgjedhjet për të qeverisur si në nivelin lokal dhe ate shtetëror, çështje të veçantë paraqet përfaqësimi në pushtetet përkatëse. Në krahasim me kohën e monizmit në pluralizëm përbërja e pushtetit varët nga formimi i shumicës parlamentare. Pikërisht kemi të bëjmë me përgjegjësinë e subjektëve përkatëse për emërimin e kuadrave sipas resorëve.

Edhe pse aty emërohen individë të profileve të ndryshme të tillët kanë dimension të dyfishtë, sepse ata fillimisht përfaqësojnë subjektin i cili i ka emëruar dhe së dyti edhe vetën e tyre. Në sajë të përvojës së deritashme del së në resorët përkatëse nuk janë emëruar personat e qelluar në aspektin profesional, del qartë se kemi të bëjmë me përgjegjësinë e subjektëve politike sepse kemi të bëjmë më keqpërdorimin e demokracisë pluraliste. Rastet e tilla dëshmojnë se kemi të bëjmë më deformimin e parimeve elementare sepse në vend që të vlerësohen vlerat profesionale e meritokracia, parësore janë përkatësia partiake, ku jo rrallë depërtojnë militantët dhe të dëgjueshmit të cilët janë bërë dukuri e kohës.

Mendimi kritik në favor të çështjeve shoqërore

Përvoja e deri tashme në pluralizëm dëshmon se nuk mund të jemi të kënaqur në lidhje me ekzistimin e mendimit kritik për dukuritë e ndryshme shoqërore e ato politike. Madje këtu duhet cekur se kemi të bëjmë me një dualizëm politik, sepse kemi të bëjmë me partitë politike të cilat kanë qasje tjetër kur janë në opozitë e ndryshe kur janë në pushtet. Një qendrim i tillë dëshmon se kemi të bëjmë me individë pa parime me interesa të rastit dhe si të tillë janë të politizuar.

Ndërsa një qendrim i tillë nuk vlen për intelektualët në kuptimin e plotë të fjalës, sepse ata kanë mendim kritik të vazhdueshëm, për të prezantuar çështjet kontestuese shoqërore e politike me argumente, e jo duke anuar sipas shijes së klanëve apo preferencave të subjektëve në skenën politike.

Nuk ka dilemë se për intelektual të tillë ka nevojë çdo mjedis, sepse mendimi kritik është në favor të avancimit të çështjeve shoqërore dhe politike. E kundërta ndodhë me intelektualët pasiv, përkatësisht oportunist, të cilët janë peng i vetvetës dhe i mjedisit si rezultat i interesit personal apo klanëve të ndryshme, andaj të tillët do mbesin individë të amortizuar përkatësisht anonimus pa autoritet shoqëror në mjedisin ku punojnë e jetojnë.

Presioni publik përmes guximit intelektual

Përfundimisht intelektuali nuk duhet të jetë spektator ndaj devijimeve shoqërore, por me guxim duhet ngritur zërin, duke qenë shëmbull për të tjerët. Ndërsa duke marrë parasysh mjedisin ku jeton duhet cekur se reagimi individual nuk ka peshën e duhur sikurse mund ta ketë përmes të një subjekti nga shoqëria civile, siç janë shoqatat e ndryshme si p.sh. të shkrimtarëve, artistëve, pedagogëve, sociologëve, gjuhëtarëve, arkitektëve, ekologëve, mediat etj. Qendrimi për mes një subjekti të tillë nuk humb në vlerë, përkundrazi ka peshë të veçantë për të bërë presion publik për çështjet kontestuese shoqërore dhe si i tillë është më i pranueshëm në opinionin e gjerë.

Madje në sajë të një qendrimi të tillë do të dëshmohet se opinioni shoqëror nuk duhet të mbes peng vetëm nga përfaqësuesit e pushtetit apo të kumtesave të partive politike që janë kryesisht nga opozita parlamentare.

Vetëm me një qasje të tillë konstruktive, në një ambient me kapacitet demokratik mund të arrihet konsenzusi i cili është i domosdoshëm për avancimin e çështjeve preokupuese shoqërore për të tashmën dhe të ardhmen.

(Dhjetor 2019)

SHBA-ja teston raketë balistike

December 13, 2019 by dgreca

Shtetet e Bashkuara kanë testuar një raketë të mesme balistike.

Kjo është prova e dytë në katër muajt e fundit, që kur Uashingtoni u tërhoq nga një traktat me Rusinë, i cili ndalonte testimin e raketave balistike.

Parlamenti rus më 18 qershor votoi për pezullimin e traktatit.

Shtetet e Bashkuara dhe NATO-ja e kanë akuzuar Rusinë për shkelje të paktit.

Departamenti i Mbrojtjes tha se lëshimi u bë nga Baza e Forcave Ajrore të Vandenbergut në veri-perëndim të Llos Angjellesit.

Raketa fluturoi më shumë se 500 kilometra para se të binte në një zonë të hapur të Oqeanit Paqësor.

Raketa të tilla mund të pajisen me armë bërthamore, kimike ose biologjike.

Rusia tha se është “alarmuar” nga testimi.

Deklarata u bë nga Vladimir Yermakov, kreu i departamentit të kontrollit të armëve në ministrinë e Jashtme ruse.

Testi i parë i SHBA-së ndodhi më 18 gusht. Ky veprim nxiti menjëherë reagimin e Moskës e cila e akuzoi Uashingtonin se po shkaktonte “tensione ushtarake”.

Konservatorët fitojnë bindshëm në Britani

December 13, 2019 by dgreca

Në zgjedhjet parlamentare në Britaninë e Madhe, partia konservatore e kryeministrit, Boris Johnson ka fituar shumicën absolute. Ky është rezultati paraprak pas numërimit të votave në shumicën e zonave zgjedhore.

Rezultatet e fitores i bënë të ditura televizionet britanike, BB dhe Sky News të premten në orët e para të mëngjesit. Që të enjten në mbrëmje u qartësua fitorja e konservatorëve të Toryt. Megjithatë shpëndarja përfundimtare e vendeve në parlamentin britanik nuk ka përfunduar. Sipas rezultateve të deritanishme të numërimit në 600 nga 650 zona zgjedhore, konservatorët arritën të marrin 328 vende në parlament, duke kaluar kështu kufirin e shumicës absolute. Një prognozë e institutit të opinionit, Ipsos Mori thotë, se në fund konservatorët mund të marrin 368 vende. Ky është rezultati më i mirë i konservatorëve që prej disa dekadash.

Shumica absolute ia mundëson kryeministrit, Boris Johnson që të kalojë në parlament marrëveshjen e negociuar së fundmi me BE. Me këtë Britania e Madhe sipas të gjitha gjasave do të dalë nga Bashkimi Europian më 31 janar. Para përkrahësve ai u shpreh se qeveria e tij ka marrë një “mandat të fuqishëm për ta përfunduar Brexit”. Ai premtoi se “do ta çojë vendin përpara dhe do të fokusohet tek prioritetet e popullit britanik.

Jeremy Corbyn largohet/

Humbëse e madhe e zgjedhjeve është partia laburiste e Jeremy Corbyn. Sipas të dhënave paraprake, kjo parti mund të kapë vetëm 191 vende në parlament, duke humbur kështu 71 mandate që i kishte në parlamentin e mëparshëm. Corbyn ka paralajmëruar ndërkohë largimin si kryetar i partisë laburiste. Në një prononcim të parë, ai tha se është një natë zhgënjyese për laburistët, dhe se nuk do ta drejtojë më partinë në fushata të ardhshme zgjedhore. Edhe liberalët të pozicionuar për qëndrimin në BE nuk patën rezultate të mira në zgjedhjet e 12 dhjetorit.