Archives for October 2020

PSE PO SHPOPULLOHET SHQIPËRIA?

October 2, 2020 by dgreca

Dritan Laci, gazetari me përvojë 14 vjeçare në mediat kryesore të Tiranës si Opinion Tv Klan, Top Channel, shtypin e shkruar dhe së fundmi nga platforma mediatike “Syri.net” analizon Shqipërinë politike dhe shpjegon fenomenin se pse po shpopullohet Shqipëria. Në një rrëfim ekskluziv për gazetën Dielli, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, gazetari Laci shprehet se shqiptarët po ikin pasi Shqipëria sot është një shtet autoritar ku legjitimon vetëm kulti i njëshit, vendi është zhytur në keqqeverisje dhe arrogancë, mazhoranca është e lidhur ngushtësisht me oligarkinë, kryeministri shkeli me këmbë institucionet dhe eleminoi demokracinë në vend. Zgjedhjet Parlamentare të 25 prillit 2021 sipas gazetarit Dritan Laci, janë motivi që shqiptarët të mos ikin dhe tua lënë vendin e tyre ta zhvasin batakçinjtë. Mes Bashës një lidër perëndimor shfaqet Rama autoritarist, totalitarist ku një mandat tjetër sipas gazetarit Laci do e kthente Shqipërinë në një Republikë të pestë Putiniane. Me gazetarin Dritan Laci bisedoi gazetari i “Diellit” Sokol PAJA.

PSE PO IKIN SHQIPTARËT NGA SHQIPËRIA?

Në 8 vite qeverisje të Rilindjes, situata është përkeqësuar mjaftueshëm sa për të krijuar bindjen te shqiptarët se ëndrra për një Shqipëri demokratike, për një Shqipëri pa diferenca të theksuara midis klasave shoqërore është shumë larg të qenit e prekshme. Mjafton të shikojmë vitet e fundit, sidomos mandatin e dytë të qeverisjes së Ramës, ku të rinjtë po e braktisin me shpejtësi Shqipërinë. Sot ne po flasim për një hemoragji të pandalshme që po tkurr demografikisht popullatën shqiptare, për shkak të keqqeverisjes dhe arrogancës së maxhorancës në pushtet, e lidhur ngushtësisht me oligarkinë. Një arrogancë që e po e kthen Shqipërinë dalëngadalë në një Republikë të Pestë Putiniane në Evropë, pas Rusisë, Azerbajxhanit, Biellorusisë, Serbisë dhe Turqisë që tashmë janë kthyer në shtete autoritare ku legjitimon vetëm kulti i njëshit dhe ku opozitat thuajse janë asfiksuar, duke u synuar eleminimi i tyre. Ky është edhe rreziku i madh që sot kërcënon Shqipërinë, me një Rilindje e cila qëllimin e saj ka eleminimin e plotë të demokracisë në vend. Kur pasi e ka lënë vendin pa institucione, po përpiqet me çdo mënyrë të asgjësojë edhe opozitën që është kolona e fundit e shpresës për ta mbajtur vendin në shinat e demokracisë. Zgjedhjet e 25 prillit janë pikërisht shansi dhe motivi që shqiptarët të mos ikin dhe ta lënë vendin e tyre ta zhvasin batakçinjtë. Dhe ndoshta me dhimbje e them që mund të jetë shansi i fundit përpara se të biem në një autoritarizëm të thellë. Ne para se të zgjedhim të ikim nuk duhet asesi ta lejojmë që të biem, që Shqipëria të jetë vendi ku do të jetë e vështirë në një të ardhme të kthehemi. Sigurisht që opozita në Shqipëri nuk është opozita e mrekullirave që do të donim. Sigurisht që njerëzit nuk kanë humbur besimin. Por kjo opozitë me Bashën në krye, po tregon dhe ka një platformë ekonomike për një Shqipëri normale. Kjo është edhe teza e tij dhe besoj që kjo i duhet edhe Shqipërisë në këto momente, që duhet të ndahet njëherë e mirë nga Shqipëria e fasadës, e propagandës dhe likeve. Shqiptarët e kanë kuptuar që liket në facebook_un e Kryeministrit nuk ua paguajnë dot faturat gjithmonë e në rritje në fund të muajit. Liket nuk ua paguajnë dot ilaçet. Liket nuk ua paguajnë dot karburatin më të shtrenjtë në Evropë. Liket nuk ua paguajnë dot arsimin më të shtrenjtë. Sot Shqipëria, dhe ky është realiteti, është një dramë që ka tendenca të kthehet në tragjedi, në mos ka marrë trajtat e tilla. Pandemia ka lënë me mijëra të papunë, të cilët përballen me talljen dhe nënqeshjen e një Kryeministri që nuk del dot jashtë sarajeve të tij. Të një Kryeministri që shkakton terror në popullatë, duke u prishur banesat qytetarëve dhe duke mos i dëmshpërblyer. Dhe jo vetëm kaq por duke u çuar edhe fatura miliona lekë për mbetjet e ndërtimeve që u ka prishur. Madje duke i sorollatuar edhe nëpër gjyqe për të hequr faturat e një pushteti që nuk njeh kufinj në babëzinë. Këto dhe shumë arsye të tjera, janë ato që i bëjnë të rinjtë të marrin valixhet dhe të mos shikojnë shpresë në vendin e tyre.

RILINDJA MES KEQQEVERISJES DHE PROJEKTEVE POLITIKE MAFIOZO-OLIGARKIKE

Rilindja tashmë është e gjithëditur dhe tashmë e dukshme për gjithëkënd që ishte një projekt mafioz-oligarkik për të sjellë Ramën dhe sektin e tij në pushtet. Askush sot nuk ka dyshim se Rama erdhi në pushtet me bekimin e bandave dhe parave të pista që e investuan për të marrë pushtetin. Askush sot nuk ka dyshim që krimi që u prodhua në 8 vite qeverisje të Ramës dhe Rilindjes është haraçi që Rama duhet t’u kthente bandave si shpërblim për ngjitjen e tij në pushtet. Mjafton të kujtoj këtu kanabizimin e vendit, avionët e vegjël që fluturonin nga fushat e kanabisit drejt Italisë, bandat që u vunë në shërbim të pushtetit si në asnjë maxhorancë tjetër, për të vjedhur votat. Kush mund të besojë se krimi mund të ketë një zhvillim kaq të hapur pa një vullnet politik, dhe pikërisht Rilindja dhe Rama janë kapur në përgjime duke bashkëpunuar me krimin për të rrezikuar demokracinë. Dhe a ka rrezik më të madh për një shoqëri demokratike se sa kur një maxhorancë e votuar në vitin 2013 e ndan pushtetin me bandat, u jep atyre fonde publike, i nxjerr nga burgu, të gjitha këto me një qëllim për të eleminuar votën e lirë. Dhe faktet sot janë kokëforta. Shqipërinë e qeverisin Rilindja dhe bandat. Shqipërinë nuk e qeverisin shqiptarët, ndaj është imediate që Rama dhe Rilindja jo vetëm të sterilizohen, por të hidhen në gropën septike të historisë, ndryshe të gjithë do të jemi të rrezikuar të shpopullohemi nga ky vend.

BASHA LIDËR PERËNDIMOR, PROGRAMI I OPOZITËS JEP SHPRESË

Partia Demokratike ka nisur një proces pa kthim drej modernizimit, drejt një partie me vlera evropiane aty ku i takon. Sigurisht që për të qenë një parti e tillë, fillimisht duhet të pranosh gabimet e së shkuarës dhe të mos i bësh ato në të ardhmen. Vetë figura e Lulzim Bashës i jep ndriçimin e duhur Partisë Demokratike për të qenë një parti evropiane, larg demagogjisë që paraqet pala kundërshtare. Vetë fakti që Partia Demokratike ka nisur një proces nga poshtë-lartë të zgjedhjes së kandidatëve për deputetëve, ndryshe nga partia në pushtet ku drejtuesi ka mbledhur rreth vetes banditë oligarkë të cilët më pas i vesh me kostumin e deputetit, tregon për hapjen e madhe që po ndodh në këtë parti, që do ta çojë drejt një standardi shumë më afër simotrave të saj. Basha po ravijëzon edhe në këtë periudhë të vështirë politike ku ndodhet Shqipëria, portretin e një lideri të ardhshëm, të aftë për të drejtuar me ritmin dhe pasionin e duhur vendin. Basha në raport me Ramën, dallon në atë që quhet gjuha që një politikan duhet të përdorë në zgjidhjen e problemeve. Nëse për Ramën gjuha zbret kërcënueshëm nga lart-poshtë dhe rreth vetes ka vetëm pak sejmenë dhe puthadoras, Basha ka një shtrirje horizontale të programit ekonomik, duke mos e mbështetur atë në disa duar. Kjo është shumë e rëndësishme për një ekonomi të cilën Rilindja e ka bërë share në një grup njerëzish të lidhura në interesa okulte me Ramën. Po ta shikoni në vitin 2017, Rama nuk u prezantua me program elektoral, por vetëm me tepsi, dajre, kazan dhe gjithëfare sendesh. Edhe pse i mori tepsinë, kazanët etj, tashmë dihet se si fitoi me anë të grabitjes së votave, dalë kjo edhe nga përgjimet e Bild, Rama vazhdoi të mos bëjë asnjë punë. Tashmë që e ndjen rrezikun e një humbje të sigurtë në zgjedhjet e vitit 2021, i gjendur përballë një opozite të gatshme për ta hedhur në tapet, Rama ka filluar të shfaqet në publik me një program gjysmak, dhe atë të kopjuar nga Basha që është gjithmonë e më pranë njerëzve. Dhe që këta të fundit e ndjejnë që Rama ka kohë që nuk ka çfarë ti japë më Shqipërisë, përveç mashtrimeve që tashmë nuk i mbulon dot as me shoshë në dritën e diellit.

DËSHTIMI I QEVERISË RAMA NË RRUGËTIMIN EUROPIAN TË SHQIPËRISË

Rama kur erdhi në pushtet erdhi me politikën ‘Zero probleme me fqinjët’. Sigurisht që është një idiotizëm që vetëm ai mund ta prodhonte. Por sot që po flasim, problemet me fqinjët, në mos janë shtuar, janë aty të pazgjidhura. Dhe këtu i referohem marrëdhënieve me fqinjin tonë verior, Greqinë, ku Rama tregoi edhe njëherë paaftësinë për të qenë dialogues. Fakti që Rama dështoi në një marrëvëshje me Greqinë, ndryshe nga Maqedonia, dhe kërkon ti drejtohet Gjykatës Ndërkombëtare, tregoi edhe njëherë se politika e tij e jashtme ka dështuar. Dhe kur them ka dështuar, flas këtu për shumë lëshime që Shqipëria i ka bërë Greqisë në favor të një marrëvëshje për Integrimin Evropian, siç janë varret e ushtarëve grekë, të drejtat e minoritetit grek, lëshime të cilat shkojnë në disfavor të palës shqiptare në momentin që pala tjetër ka synime edhe me irredentiste, siç është futja 12 milje në detin Jon. Rama ka dështuar edhe në marrëdhëniet me Kosovën. Si rrallë politikan shqiptar, Rama ka hyrë në konflikt të kohëpaskohshëm me drejtuesit politikë të Kosovës, duke bërë lojën e Vuçiç. Kujtoj këtu padinë ndaj Haradinaj, problemet me Albin Kurtin, projektin e Minishengenit me Vuçiç, i pakonsultuar me drejtuesit politikë në Kosovë. Pra nga politika ‘zero probleme me fqinjë’, Rama u kthye në problemin kryesor me fqinjët, dhe kjo për shkak të megalomanisë së tij të liderit global. Shikoni sot Ramën si drejtues të OSBE-së. Një Ramë që më shumë i ngeci kjo detyrë dhe që nuk e përfill askush në politikën evropiane. Nuk i hapi telefonin as i ngjashmi i tij në Biellorusi, Lukashenko. Rama ka humbur njëkohësisht edhe besimin e partnerëve ndërkombëtarë dhe miqve të Shqipërisë. Si mundet që një vend i vogël si Shqipëria të ketë luksin të drejtojë OSBE-në, dhe kreun e këtij vendi të mos e presë askush në vendin më mik të Shqipërisë, Gjermaninë. Kjo mund të ndodh me Ramën, që tashmë është i zbuluar plotësisht në demagogjinë e tij. Shqipëria e Ramës ka ngecur në perspektivën europiane. Nëse në qeverisjen e PD-së. patëm disa proçese të rëndësishme si liberalizimi i vizave, hyrja në NATO dhe kishim vetëm 4 kushte për të hapur kapitullin e integrimit, keqqeverisja e Ramës na ka çuar në një kapitullim të plotë, ku sot kemi 12 kushte dhe mundësinë e kthimit pas në proçes.

SULMI I QEVERISË MBI INSTITUCIONET E VARURA DHE TË PAVARURA SI NJË DUKURI TOTALITARE.

Ajo që po përjeton sot Shqipëria me mungesën e institucioneve të pavarura është një nga historitë që do shkruhet dhe komentohet gjatë në librat e jurisprudencës, si i vetmi vend që për vite të tëra nuk pati Gjykatë Kushtetuese, Gjykatë të Lartë e me radhë. Sigurisht që i vetmi që ka përfituar nga kjo situatë, që i ka krijuar kushtet vetes për të qeverisur i pashqetësuar nga kjo situatë e paprecedentë, është Rama dhe klika e tij. Kjo që po ndodh, përngjet vetëm me sisteme totalitare ose me gjysmë autokraci, eksperimente që mund ti shkojnë për shtat vetëm kukullave laboratorike të krijuara nga Xhorxh Sorros, siç është edhe Rama.

NJËANSHMËRIA E NDRYSHIMEVE KUSHTETUESE SI QASJE AUTORITARE QEVERITARE

Rama ka treguar se nuk njeh vetëpërmbajtje kur vjen puna për pushtet të pakufizuar. Edhe pse e fitoi me banda pushtetin, qoftë atë ekzekutiv dhe atë lokal, Rama tregon se nuk ka ndërmend të ndalet në rrugën e tij për autoritarizëm të plotë. Mjafton të kujtoj këtu luftën me Presidentin Meta, tashmë një betejë pa kthim midis një gardiani të sovranit dhe Mugabes së Evropës moderne, që kërkon të kapë çdo gjë. Shikoni sjelljen me median me ligjin anti-shpifje, ku edhe pse Venecia ia ktheu pas duke i dhënë të drejtë Presidentit Meta. sërish Rama nuk tërhiqet, pavarësisht edhe kërcënineve të Evropës, se kjo mund ta çojë Shqipërisë drejt sanksioneve të forta dhe një izolimi të ri.

QEVERISJE NGA PPP NË 3D, NË THEMEL KORRUPSIONI GALOPANT

Nëse do i referohesha një ish zv/ministre të Financave të hedhur në kosh nga Rama, duke cituar atë unë do thosha që PPP-të janë një bisturi për ekonominë që Rama ua ka lënë në duar disa diletantëve të veshur me kostumin e oligarkut. Por nëse do isha disi më largpamës, do thosha që PPP-të janë një formë e ushtrimit të pushtetit politik që e lidh Partinë Socialiste për 30 vite me pushtetin ekonomik. Dhe kjo në këndvështrimin tim është edhe më e rrezikshme jo vetëm për ekonominë shqiptare, por edhe për demokracinë, pasi një pushtet i tillë ekonomik-politik i lidhur në kohë kaq të gjatë në kontrata mund të ushqejë humbjen e vendimeve sovrane nga një parti që tashmë nuk ka lidhje me emrin dhe klasën shoqërore që përfaqëson. Nëse dikush më gjen sot një ministër socialist që shkon me biçikletë në punë, atëherë unë do thosha menjëherë që PPP-të janë një e mirë publike që do i shërbejë ekonomisë shqiptare. Por në Shqipëri, PPP-të përveçse zhvasin ekonominë e dobët shqiptare, do jenë një gangrenë nga e cila e vështirë se do kurohemi. Mjafton të kujtoj që sot Kryeministri i Shqipërisë që edhe ajrin po e jep me PPP-të, fëmijën e tij e lindi në një spital privat, po e edukon në një shkollë private, dhe do isha naiv të besoja që kur të rritet ky fëmijë do zgjedhë të marrë shërbim në shërbimet PPP-të që ka firmosur babai i tij dikur Kryeministër.

RESTAURIMI I KULLËS KU U LIND DR.DOM ZEF OROSHI

October 1, 2020 by dgreca

Na shkruajnë miqtë e Gazetës Dielli-Restaurohet Kulla e Preng Çokut në Kaftallë Mirditë,së Shpejti-MUZE

Përveç mesazheve përshëndetse Dielli ka marrë dhe shumë informacione nga miqtë e tij në vendlindje dhe në Diasporë. Këtë herë po publikojmë informacionin e z. Tim Ndoj, i cili na ka dërguar 3 fotografi nga restaurimi I kullës shekullore në Kaftallë Mirditë.

Tim ndoj shkruan: Po Restaurohet kulla shekullore e Preng Çokut. Dera e Çokut ishte dhe shkolla e parë në Kaftallë Mirditë. Këtu Lindi dhe Mons. Dr. Zef Oroshi. Një jetë e shkrirë për fe e atdhe. Së shpejti kjo do të jetë Kullë- muze.

Faleminderit për informacionin që po e ndajmë me miqtë.

TË GJITHË ISHIM VIKTIMA TË REGJIMIT GJAKATAR

October 1, 2020 by dgreca

-Një bisedë me Bashkëvuajtësin Rajmond Sejko-

Nga Dine Dine-DIELLI-

Me djalin e Teme Sejkos më qëllonte të takohesha shpesh. Sa herë që e shihja, edhe nga larg më hidhte një lloj buzëqeshje të tillë që më dukej se e fshihte dhimbjen që ndjente brenda.

S’ishte e lehtë, që brenda një kohe tejet të shkurtë të humbisje babanë, nënën, vëllanë…

Sa herë qëlloja vetëm, e ftoja për kafe, mbasi ai ishte i vetmi ngushëllim brenda mureve të burgut. Kishte ndonjë që më bënte edhe vërejtje, pse shoqërohesha me një “revizionist” mbasi: “Ata na e prunë komunizmin… dhe tani po hanë kokat e njëri tjetrit. Mirë t’iu bëhet, s’më vjen aspak keq!”

Unë nuk pajtohesha me kësi opinionesh, mbasi s’mund ta fajësoja Mondin apo cilindo tjetër, pse baballarët e tyre, si shumë të tjerë, ishin përfshirë në lëvizjen komuniste qysh në moshë të njomë. Ashtu si edhe komunistët që erdhën në pushtet, s’duhet të na fajësonin e të na dënonin ne, pse baballarët tanë u përkisnin një ideali tjetër dhe jo atij komunist.

E thënë në përgjithësi; të gjithë ne pa përjashtim ishim viktima të atij regjimi gjakatar që provoi se për hir të pushtetit, nuk pati aspak mëshirë edhe për më besnikët e tij. Shumë prej tyre që i kisha njohur personalisht e të tjerë ishin djem të mirë e pa paragjykime.

Spartak Ngjela në gjyqin e dytë, kur e ridënuan, të gjithë thonin se kishte mbajtur qëndrim burrëror për t’u admiruar. Pra, ata s’ishin aspak fajtorë pse etërit e tyre përqafuan ideologjinë komuniste. Kjo ishte edhe arsyeja që njerëzit e ndershëm në burg edhe Mondin e konsideronin një shok të mirë, me të cilin mund të flisje pa pasur frikë se fjala mund të shkonte në vesh të komandës. Më kujtohet si tani ishte një ditë e ftohtë tetori, me diell. Po shëtisja në sheshin poshtë, i zhytur në mendimet e mia, mbasi ende s’më ishte shuar jehona e dhimbshme e ikjes së papritur të nënës sime nga kjo botë dhe mendimi se ç’bëhej me Adrianën e Ervisin e vogël, më rrinte mbi kokë si një shpatë, kur dikush nga mbas më fut krahun. Me veglat e kafesë në njerën dorë dhe me buzëqeshjen e tij karakteristike, në çast ma davariti mjegullën që vërtitej në kokën time, si një erë e fortë që i shtyn retë e zeza…

Për çudi, mbas shumë e shumë vitesh, në Amerikë, një ditë marr një telefonatë nga Mondi, ku më ftonte për një kafe. Kishin kaluar shumë kohë, dhe ia kisha harruar edhe zërin. U ulëm jashtë, në Time Square në Ave 4 m’u të 6-të e 47 rrugëve, në ca karrike që majori Bllumberg i kish përshtatur për turistët.

Mbasi u çmallëm një copë herë të mirë, siç thuhet ku dhëmb dhëmbi vete gjuha, filluam të qajmë hallet tona. Mondi e nisi i pari.

“Rrënjët e familjes i kemi nga Çamëria nga qyteti i Filatit. Kur u krijua Filati ishin 6 vëllezër që stabilizuan 6 lagje. Dy nga ato mbajnë emrat Sejko dhe Demi. Gjyshi im Mehmet Sejko lindi në Filat më 1879. Mbaroi gjimnazin Zosimea dhe jetoi në Filat. Mbas Kongresit të Manastirit kur u unifikuan shkronjat shqipe, krijoi klubin kulturor “Çamëria” dhe hapi shkollën e parë shqipe në shtëpinë e tij duke sakrifikuar shumë. Kur filloi lufta Ballkanike dhe Turqia ra, Greqia zaptoi tokat e jugut të Shqipërisë. Ata i konfiskuan një pjesë të madhe të tokave të gjyshit dhe ia bënë të pamundur jetën në Filat.

Më 1920, transferohet, pas shumë peripecish, në Konispol. Të vetmen pasuri që mori që andej ishin librat, dobësia e tij më e madhe.

Në vitin 1924, shkoi në Filat të merrte një sasi librash që i kishin mbetur atje. E arrestuan sapo arriti dhe e futën në bueg. Dikush vuri në dijeni Mit’hat Frashërin, atëherë ambasador në Greqi. Ai protestoi fuqimisht e pas tre ditësh e liruan me kusht që të mos kthehej më në Filat. Fëmijët i shkolloi të gjithë. Babai im, pasi, që kur ishte shumë i ri u lidh me lëvizjen komuniste e vazhdoi gjimnazin në qytete tjera si Gjirokastër, Shkodër, Korçë, Tiranë. Më 1941, babai në moshë të njomë ishte aktiv me lëvizjen guerrilase ilegale. Më 1942, u krijua çeta Çamëria me Rexho Plakun që atëhere ishte i pasur. Në fakt në krye i parë ishte Haki Rushiti, mbasi kish mbaruar Akademinë ushtarake dhe posedonte shumë toka në atë pjesë të Çamërisë që i kish mbetur Shqipërisë. Patën kundërshtime kur u vendos komisar Mustafa Matohiti. Tentuan disa herë ta vrasin dhe ai më 1944, u arratis në Greqi e më pas në Amerikë.

Pra, Rexho Plaku që inisiatori i krijimit të çetës “Çamëria” në 1942 dhe qe martuar me hallën time Merushen.

Që t’i biem shkurt, në 1946 e arrestojnë dhe e dënojnë me 10 vjet për agjitacion e propagandë. Pasi mbaroi dënimin në vitin 1959, tentoi të arratisej. E kapën dhe e dënuan 25 vjet. Sapo mbaroi dënimin jetoi 2-3 muaj e vdiq në spital, shkoi tek i biri.

Sa për babanë tim ai u inkuadrua në çetën Çamëria e më pas në brigadën e parë. Nga që ishte shumë aktiv, në moshën 22 vjeçare u gradua major. Më vonë dihet kundraadmiral. Kur e arrestuan e ngatërruan edhe me vëllezërit.

Duke lexuar për dëshmitarët, tek libri i Kastriot Dervishit, ti mbase i di mirë, edhe tani më rrënqethet mishi kur kujtoj torturat ndaj tij; se si, Nevzad Haznedari e Rexhep Kolli më duket pasi i kanë vënë një litar rreth qafës, njëri e tërhiqte më një anë tjetri në anën tjetër derisa dha shpirt. Nuk u mjaftuan me aq; thuhet se pasi e kanë rrasur në varr i kanë thyer edhe kafkën e kokës me një stap thane.

Sa për akuzat dihen “agjentë të të gjitha shteteve imperialiste revizioniste e sidomos të Rusëve, sepse shumica e tyre kish mbaruar atje”.

Sokolit vëllait tim, 2 vite më i ri se unë i gjetën edhe atij një shkak; “Tentoi të digjte Kombinatin e Tekstileve Stalin?!” Ç’të them hollësitë t’i kam treguar në Spaç. E dënuan me pushkatim! E përfytyron dot! Nëna ime u inkuadrua me lëvizjen komuniste që në moshën 14 vjeç. Janë të panumurta rastet që e kishin kapur duke shkruar trakte. Edhe fustanin, më tregonte gjyshja, e kishte tërë vrima plumbash. Ishte gati të jepte edhe shpirtin për ide(h)alet komuniste. Kjo ishte ironia e fatit; ironia e një fundi tragjik e një drame me të cilën duhej të ballafaqohej por që s’e përballoi dot. Kish filluar të shkruante trakte kundër komunizmit. Siç kam marrë vesh më vonë, kishte përshkruar me hollësi të gjitha akuzat e pabaza e fallco që iu bënë babait e vëllait. Unë s’dija asgjë për to, sepse nëna punonte në fshehtësi të plotë duke ndjerë rrezikun që më kanosej mua. Një ditë nëna shkoi në Fier dhe mua më porositi që nëse pyesin thuaj që ka shkuar në Tiranë të marrë ilaçet. Atë natë kur u err më thirrën në Degën e Punëve të Brendëshme sepse kërkonin mamanë. Më urdhëruan që të shkoj e ta marr që atë natë. Pa iu treguar atyre u nisa për në Fier tek e shoqja e Shaqir Demit. Aty mora vesh që mamaja shkonte vazhdimisht në bibliotekë. Duket kish gjetur ndonjë strehë të sigurt për të shkruar. Unë nuk e gjeta atje. Të nesërmen kur u nisa për në Berat rrugës mora vesh se nëna kish vrarë veten. Përsëri nuk e besoja. Kur kaloja nëpër ato rrugicat e ngushta mes pallateve pata një ndjenjë tmerri, mbasi më dukeshi të pafundme, si tunele të errëta. Kur po afrohesha pashë turma kuriozësh dhe policinë që bënte hetime. Nëna kishte veshur pantallonat e mia dhe ishte hedhur nga kati i katërt. Unë përfundova në Degë. Sapo arrita në 7.30 të mëngjesit më bënë një proces-verbal arrestimi. Ndër shumë gjëra të tjera më akuzonin se kisha shtyrë nënën time të vriste veten e kisha deklaruar se vëllanë e kishin dënuar pa bërë asnjë faj. Ndërkohë vinin korrierë me plot fletore ndër duar, njëri pas tjetrit që të më akuzonin se unë isha nxitësi kryesor i atyre shkrimeve. Në 4.30 të darkës pasi nuk pranova asgjë më liruan.

Kur më arrestuan më mbajtën një kohë të gjatë pa më pyetur.

Merreshin me përpunimin e dosjes sime. Siç ishte e zakonëshme në gjyqet e asaj kohe, edhe mua më bënë akuza nga më qesharaket dhe insistonin që t’i pranoja me kusht që mos të më vrisnin, por të më dënonin me 25 vite burg. Një dëshmitari i kisha thënë se si është e mundur që në Tokio në 1 sekondë kalojnë 20 trena, ndërsa ne kemi vetëm 1 tren.

Kisha edhe një akuzë nga Kiço Treska…

Këta dy dëshmitarë m’i prunë në ballafaqim. Dëshmitë e të tjerëve as që ia vlen të përmenden. Gjyqi m’u bë më 27 Maj në të njëjtën ditë që iu bë edhe babait. Pasi mohova gjithçka u dënova me tetë vite burg. Siç e di edhe ti, punova në minierën e tmerrshme të Spaçit deri më 19 Tetor 1982, ditën që u lirova.

Më kishte mbetur vetëm gjyshi dhe gjyshja, të vetmit njerëz, që, edhe pse të sëmurë e dukeshin si të palosur më dysh vinin të çmalleshin në Spaç. Një herë gjyshi theu gongallën sapo iu afruan burgut pasi shoferi frenoi papritmas. Ai nuk lëvizte dot, por atë ditë bëri të pamundurën erdhi më pa duke mos lënë përshtypjen se po vdiste nga dhimbjet. Unë e mora vesh vonë që gjyshja e kish çuar urgjent në spital gjysëm të mbaruar.

S’mund të lë pa përmendur edhe dy hetuesit e mi Bujar Himçi e Muhamet Ujka që më nxorrën ujët e zi për fletoret e nënës. Bujari pas hetuesisë sime u gradua menjëherë. Po kështu kishtë bërë edhe hetuesi i vëllait, Sokolit, Ali Xhunga.

O Zot i madh, një fytyrë e shëmtuar, i poshtër e kriminel i lindur! Dhe të mendosh se ishte edhe shkodran, për të cilët kam një vlerësim të veçantë.

Më në fund, erdhi edhe çasti i lirimit.

E veçanta e kësaj ditë ishte se për çudi pas shumë peripecishë në minierë kisha shpëtuar gjallë. Por kishte edhe një të veçantë tjetër. Sigurisht për keq. Duhej të më jepnin ca lekë që i kisha fituar me punë në minierë. Ishin aq pak sa s’më hynin në sy fare, por s’mund t’iu thosha. Arka e kampit kish mbetur bosh. Prisnin që paratë të vinin nga Repsi, kështu që duhej të prisja. Mendimi i parë që më vërshoi në tru ishte se do të më ridënonin. Përfytyroja gjyshin e gjyshen që mezi prisnin të më shihnin me sy. Megjithatë në çdo rast Zoti të jep kurajo. Bash kur e kisha mbledhur mëndjen se çka për t’u bërë do të bëhet, më thërrasin aty nga ora 12.00, më japin paratë e më nxjerrin jashtë.

S’më besohej! Për hir të së vërtetës,

duhet të them se ato çaste kisha harruar edhe babanë edhe nënën e vëllanë. Por hijet e sigurimit s’më ndaheshin. Më bëhej se më ndiqnin a do të më arrestonin përsëri. S’më besohej kur i hipa një makine të Spaçit, pasi shoferi kishte frikë të më merrte me rrobat e burgut e më sugjeroi ta prisja diku larg. Kur erdhi pas një ore zbriti nga makina e vështronte me një farë frike sa para, prapa, djathtas, majtas…

Ishin kohë të vështira o Dine! Hijet e sigurimit dukej sikur e ndiqnin edhe atë vetë. Më zbriti në Milot. Vrapova për tek treni, por kishte ikur.

Tek prisja për ndonjë makinë të rastit, duke parë kostumin e pisët bojëkafe të burgut të gjithë më pyesnin dhe unë u tregoja të vërtetën. Sapo erdhi një shofer shkodran më hypi në makinë pa më pyetur. E gjithë karroceria ish mbushur me pasagjerë shkodranë. Ata, si askush e njihnin mirë atë rrobë. Filluan të më pyesnin për të gjithë të burgosurit shkodranë të Spaçit me emra. Unë iu dhashë spjegime të hollësishme për secilin mbasi i njihnja mirë. Në një çast m’u duk sikur e gjithë Shkodra kishte përfunduar në burg. Ata u treguan aq dashamirës, sa për kohën që udhëtuam s’e ndjeva rrugën fare.

Shoferi na ndaloi tek Zogu i Zi. Jo vetëm nuk pranoi të më merrte para, por më ofroi një shuk me para e mi futi në xhep. Unë vrapova e ia hodha në kabinë. Të tjerët pa përjashtim bënë një rrëmujë të paparë. Secili, me forcë, përpiqej të ngecte diçka në xhepa. Bëra çmos dhe së fundi ia dola. Kalimtarët që ishin të shumtë e s’lëviznin, mbase kujtuan se kanë kapur ndonjë hajdut xhepash, sepse e atillë qe skena.

Duke parë atë kostum të pisët e të dalëbojë, që s’ishte i denjë as për një lypës, me të drejtë mendonin se duhej të kisha bërë ndonjë mbrapshti që më ishin turrur me aq agresivitet. Sidoqoftë atmosfera u kthjellua kur u largova si me ngut pasi nuk pranova asnjë qindarkë. Ika duke i falenderuar e përshëndetur me dorë derisa m’u zhdukën nga sytë. Edhe ata bënë të njëjtën gjë duke më uruar shëndet e mbarësi. Të them të drejtën, kur i humba nga sytë u përlota. I jam lutur Zotit gjithmonë që të më japë mundësi e t’i takoj ndonjëherë ata njerëz e t’ua shpreh mirënjohnjen time, për atë xhest aq prekës.

Kur u largova vura re se njëri prej tyre m’i kishte ngecur nja 150 lekë që s’i kisha vënë re fare.

Mbasi s’po më mbanin as këmbët. Kisha kohë pa ngrënë, ndaj u drejtova tek një kushërira ime, e bija e Rexho Plakut. Trokita disa herë, por s’ma hapën derën. Pa e zgjatur vendosa të shkoj te një kushërirë e mamasë, që edhe ajo e kishte djalin në Spaç. Qeshë me fat pasi e gjeta derën të hapur sepse nusja ish turni i dytë. Mund të habitesh… po të të them se ata aq shumë u tronditën nga prania ime sa s’patën guxim të më pyesnin për asgjë!!

Edhe unë mbeta i pagojë! S’dija ç’të bëja. Të ikja, po ku të veja në mes të natës?! Qeshë me fat pasi sapo erdhi nusja nga turni i dytë më pyeti për të shoqin që e kishte në Spaç e më vuri të fle me të birin. Për të ngrënë as që e zunë në gojë.

Të nesërmen pa u përshëndetur me njeri u ngrita herët sepse treni nisej në orën 6.00. Kisha mjaft uri, por s’e mbaja mendjen aty. Po të tregoj edhe një episod të vogël. Sapo zura vend në tren, përballë meje një djalë ezmer. Më pyeti nga vija e unë i tregova të drejtën. Atë çast, pa më thënë asgjë m’u lut t’ia ruaja çantën për një minut. Kur u kthye solli 3 byrekë për mua e 2 për vete. Bëra sikur e refuzova, por ai nguli këmbë. Po s’të pëlqyen – më tha – i hedhim. Unë i bleva për të dy. Në fakt, tek nuhasja aromën e byrekëve të nxehtë, qe një tundim i madh.

Kur ke uri, të shijon gjithçka. Atë ditë kam ngrënë më me oreks se kurrë ndonjëherë.

U furnizova për tërë ditën. Ajo që më bëri më shumë përshtypje qe se ay djalë s’më provokoi për asgjë. Kur u ndamë, pasi e falenderova pafundësisht, tek prisja në Lushnje ndonjë makinë për Berat, u bëra pishman që s’i mora ndonjë të dhënë që, po të më jepej rasti e ta takoja e t’i shprehja mirënjohjen time edhe një herë. Kur arrita, gjyshit dhe gjyshes nuk u besohej.

Jetonim brenda në kala, në një dhomë tre me dy, aty ku në vitet e para kur u “çliruam” jetuan një pjesë e madhe të internuarish nga veriu që më pas i degdisën në kampin çfarosës të Tepelenës, një prej të cilëve është edhe familja e juaj.

Pas disa muaj na transferuan poshtë kalasë në lagjen Mangalem në një dhomë pak më të madhe. Ç’të të them!! Më vonë na internuan në fshatin Kutallì. Pas tre-katër vjetësh më thërrasin në Degën e Brëndëshme e më kërcënojnë të rri urtë, sepse paskan të dhëna që nuk sillesha mirë!

Pas ca kohësh, nja dy tre ditë pasi u vra Çaushesku më thërrasin prapë e më thonë se; “Partia ka vendosur të të lirojë nga internimi sepse ka të dhëna se je sjellur mirë”. Nga vrasja e diktatorit rumun, duket se iu kish hyrë frika në palcë. Harrova të të them se para kësaj ngjarje këshilli i bashkuar më “ftoi” në një mbledhje. Unë nuk shkova, por ata erdhën e më morën në shtëpi. Ishte kohë demaskimesh. Unë sigurisht, i “plotësoja të gjitha kushtet”. Më kishin rezervuar një vend në rresht të parë. Sapo u ula përmendën emrin tim. Kur u çova filluan të më akuzojnë për gjëra qesharake. Materiale të denja për një estradë. As që e vlen t’i kujtosh, gjëra banale, humbje kohe. Ca prej atyre që më akuzonin as i njifja fare. Nuk pranova asgjë nga ato që thanë. Pritej të më dënonin. Njëri thoshte t’i marrim televizorin, një tjetër ta nxjerrim nga shtëpia. Nga fundi dikush tha t’ia heqim kokën. Kthej kokën prapa, por ai ishte ulur dhe nuk e pashë. Thanë e ç’nuk thanë. Njërin desha ta godas me karrike se nuk po duroja më por ai e vuri re sepse e la frazën për gjysëm dhe mbledhjen për atë ditë e quajtën të mbyllur duke më paralajmëruar se për shkeljen më të vogël do merrja dënimin e merituar. Të gjithë e vunë re që u irritova duke dëgjuar ato budallallëqe.

Ç’të bësh o Dine! Turmat kudo janë njësoj. Njëri nga turma bërtet: “Rroftë Mbreti” të gjithë brohorasin, tjetri rropat këmbët, “Poshtë Mbreti” të gjithë e ndjekin pas. Kështu ka qënë e kështu do të jetë sa të jetë bota përse të zgjatemi. Përpiqem boll të harroj por është e vështirë.

U bën vite që jetoj këtu në Amerikë!

Zoti më shpërbleu me dy vajza dhe një djalë. Ndjehem i lumtur, sepse e ringjalla gjyshen, nënën dhe babanë…

Pak fjalë për Prof.Dr.Lazër Radin

October 1, 2020 by dgreca

Nga Bajame Hoxha – Çeliku–

Vërtet, ai kurrë nuk mori atë çka meritoi, por asnjëherë nuk u trishtua për atë që nuk ndodhte… Lazër Radi, njeriu enciklopedist, për të gjithë ne të internuarit e kampit të Savrës, ku unë kam jetuar për më shumë se 30 vite së bashku me të, mund të them pa droje, se na dha shumë nga vetja dhe pa kursim. Ai ushtroi profesionin e edukatorit si profesor ilegal, për dekada të tëra, me shumë dashuri e përkushtim, dhe pse frika ishte e madhe, askush prej ne nxënëseve të tij kurrë nuk e tradhtoi mësuesin, dhe ai pa as më të voglin shpërblim, na dhuroi atë çka ia njihte më mirë vetes: Kulturën. Nuk besoj të ketë mbetur njeri në kamp, që s’i kërkoi një mendim e s’u konsultua me atë njeri të ditur, të dashur, të papërtuar, qoftë për ndonjë problem a hall familjar, qoftë për ndonjë çështje shtetërore. Unë, për vete i ndjehem tejet në borxh, por edhe mirënjohëse ndaj tij, sepse njëkohësisht falë atij profesori të pa zhurmshëm, po të madhërishëm, këmbëngulës po edhe babaxhan, i kujdesshëm por i paepur e që brenda shpirtit të tij jetonte një mendim ndryshe! Dhe ishte përplot me dritë e dashuri për njeriun për vlerat e çdonjërit prej nesh… Ishte ai që më mësoi italishten mua dhe shumë të tjerëve… sigurisht me njëmijë sakrifica dhe nën përgjim të vazhdueshëm. Duke qenë se ka kapërcyer 20 vjetorin e ndarjes nga jeta, dhe shkuarjes në përjetësi, nga thellësia e zemrës i nis një bekim: Qoftë i buzëqeshur në parajsë! Dr. Lazër Radin s’duhet ta braktisim, e ta lënë mbas krahëve, pikërisht tani që ka shkuar në amshim. Ne, nxënësit e tij, të paktën s’duhet ta harrojmë kurrën e kurrës atë portretin e tij që lëkundej lehtas dhe atë buzagazin e tij të sinqertë, atë njohësin e shumë gjuhëve, dhe vlerësuesin e traditave shqiptare. Atdhetarin e shkallës së lartë, që mbasi mbaroi studimet e larta për drejtësi, letërsi në Itali, dhe me aq përkushtim punoi në gazetari…. djaloshi që kthehet i vetëdijshëm, dhe i përgatitur si mjaft prej atyre që e deshën vendin e tyre dhe erdhën me dije e kulturë të gjerë ti shërbenin atij… Entuziast nga natyra, për të qenë i vlefshëm e për t’i shërbyer drejtësisë në Atdhe ai shpejt do të bëhej viktimë e padrejtësisë. Rrota e historisë, në Shqipërinë komuniste në vend të ecte përpara, ajo mori udhën mbrapsht dhe një pjesë të madhe të intelektualëve shqiptarë i hodhi pa i kursyer në greminë apo u caktoi nga një vend në ferr!! Kështu e pësoi edhe Profesori ynë, njerëzori i paepur, i dënuar fillimisht me 30 vjet burg, e që pësoi një kalvar 47vjeçar. Të mos të harrojmë, se brenda atij burgu të egër, mendjen e tij të ndritur e shfrytëzuan të pagdhendurit dhe autorësinë e përkthimeve, ia përvetësuan e ia ngjishnin kushedi kujt partiaku, që dinte të punonte në favor të diktaturës, duke mikluar atë!! Pjesën tjetër të jetës, e ngrysi nëpër kampet çnjerëzore të diktaturës, në punë krahu të detyruar, e pikërisht në moshën e tretë, kur i kishte kapërcyer të 60-at! Arsyeja: s’i kishte plotësuar vitet e punës për pension, sepse vitet e burgut nuk ia konsideronin. Sot, mund të duket si asgjë, por kampet punës së detyruar, kanë qenë tmerri, një ferr kaluar penës së Dantes. Kur mendon se sa vjet e kohë duhet që njeriu të përgatitet aq sa Dr. Profesori Lazër Radi, e të përfitojë dije sa ai, të vjen të mbytesh në një pikë uji, kur rrugët ishin të mbyllura nga censura. Kam menduar gjithnjë, edhe kur isha fare e re: një mendje aq të ndritur si mund ta izoloje, si mund ta dënoje, si mund ta robëroje, si mund ta ndrydhje për mos të shpërndarë shkëndija drite dhe kulture, kur kishte për të nxjerrë plot të tjerë si vetja e tij, talente të përkushtuar dhe jeta do evoluonte përmes diturisë dhe paqes. Por ja, lindja e largët ruse na ofroi një kohë mynxyre, ku nuk nevojitej mençuria, po veç të hapej e të mbushej me viktima të përndritura gulagu shqiptar. Shumica e popullsisë duhej të mbetej anadollake dhe e çorientuar: të mësonte vetëm vijën e partisë e ta donte atë mbi atdheun dhe mbi familjen. Për iluministin tonë, e quaj tonin, se vërtet mbeti vetëm i yni, pasi historia hipokrite e Enver Hoxhës kërkon ta varrosë me heshtje heroin tonë, që qëndron ballëlartë midis heronjve iluministë të shekullit XX, e që unë besoj se çdo njeri i ndershëm do ta kujtojë me respekt dhe nderim. Dhe unë di ta kujtoj profesorin ilegal edhe pas largimit të tij në amshim. Ai ndihmoi edhe jashtë punës së rëndë, të gjithë ata që dëshironin të mësonin e të studionin në fusha të ndryshme, dhe ai si mjeshtër i vërtetë e i pa lodhur, s’u kursye asnjëherë, edhe pse në ato kohëra dija jashtë propagandës së partisë kishte kosto të lartë… Profesorit bujar, s’i mungoi asnjëherë guximi që Savra e internimeve mos të ndrydhte rininë, prandaj jepte shumë më të mirën nga vetja. I shpërndante dijet pa rezerva, na i jepte ne “të pa ngopurve” për dije e kulturë. Natyrisht, që në ato kohëra e kemi vlerësuar dhe admiruar të gjithë, pse ishte përhapës i diturisë, i kulturës dhe arsimit, ishte njeriu që punonte e luftonte pa u lodhur për përparimin dhe zhvillimin e një shoqërie të izoluar, në betejë kundër errësirës dhe prapambetjes brenda telave të izolimit. Prandaj e them me kurajë që gazetari, mendimtari, shkrimtari dhe poeti, Lazër Radi, s’duhet të harrohet, s’mund të harrohet. I vonuar shumë është për t’u dëgjuar që emri i tij, kontributi i tij të jetë i derdhur në bronz. Ishte ai që punoi në ilegalitet të plotë për një zhvillim shoqëror ndryshe, edhe pse tërë jetën e internuar me këmbëngulje e zell të palëkundur. Edhe në moshë të shtyrë ai buzagazi i tij na vinte si një agim pranveror, ndaj e ndjeja se do të mbetej legjendë e pathyeshme ndër shekuj. Zhytem ndër ato vite dhe më duket se ende kemi nevojë për praninë e fjalën e profesorit, për kulturën dhe qetësinë e tij. Për të gjitha ato dekada që vendit tonë i mungonin gjithnjë e më shumë personalitete të këtij niveli. Por, fisnikëria mbeti fisnikëri në shpirtin e tij, aq sa s’e mposhtën dot as ortekët e luftës së klasave, nëpër vitet e atij persekutimi barbar 47 vjeçar, kur atë e gjeje kudo mes nesh, dhe ashtu mbeti përgjithmonë: udhërrëfyesi ynë nëpër terrin e diktaturës.

NGA DIKTATURA NË DEMOKRATURË(4)

October 1, 2020 by dgreca

-(Tridhjetë vite historie shqiptare)–

“Demokraci do të thotë shumë më tepër se sa qeveri popullore e zotërim i shumicës”–J. F. KENNEDY–

Një tipar i theksuar i demokraturave në përgjithësi është këmbëngulja për të qëndruar sa më gjatë në pushtet e në politikë, mundësisht deri sa të ndërrojnë jetë. Në këtë drejtim edhe shtetarët tanë nuk janë shumë të prirur të mos e respektojnë këtë rregull të pashkruar, por që është kthyer në një “ungjill” apo “kuran” të politikës. Po të hedhim vështrimin në politikën botërore, do të vërejmë se Vëndet që nuk kanë një demokraci të hershme e të traditës, kanë një klasë politike të ngulur në kolltuqet e pushtetit prej dhjetëvjeçarësh, pavarësisht sistemit që praktikojnë.

Ata mund të jenë mbretëri, si shumë Vënde të botës arabe (Jordania, Maroku, Arabia Saudite, Vendet e Gjirit persik), Nepali e ndonjë tjetër e për ta është i ligjshëm pushteti i trashëguar, por mund të jenë edhe republika të mbretërizuara, në të cilat pushteti është i përjetshëm në duart e atij që qeveris. Në këtë kategori hyjnë Vendet ish komuniste apo të tilla si Rusia, Kina, Koreja e Veriut, Venezuela, Nikaragua, Bjellorusia, ish republikat sovjetike të Azisë qëndrore, Zimbabve, Siria etj. Kësaj liste të paplotësuar i duhet shtuar edhe Turqia e Erdoganit apo Irani i ajatollaheve që vijnë nga histori të ndryshme por kanë edhe ngjajshmëri në disa drejtime.

Në shumicën dërmuese të këtyre Vendeve, që përfaqësojnë rreth 40 % të popullsisë së globit, parimet bazë të demokracisë perëndimore janë shkelur e zëvendësuar nga urdhëra e urdhëresa të qeverive që zhvillojnë edhe zgjedhje “të lira”, të cilat i fitojnë gjithmonë ata me shumica “bullgare”, duke ruajtur për dhjetëvjeçarë me rradhë strukturat e tyre shtetërore të drejtuar nga të njëjtit njerëz. Lëvizjet demokratike n’ata shtete, herë herë organizohen dhe e ngrenë zërin e tyre, por ai bie në vesh të shurdhër, sepse demokratura njeh vetëm gjuhën e forcës dhe Lukashenko, Maduro, Asadi, Putin, Xi Jinpin e të ngjajshmit e tyre nuk ngurojnë t’a përdorin atë kundrejt bashkështetasve të tyre.

Teoria e “eksportimit të demokracisë”, e vënë në provë nga Shtetet e Bashkuara nën presidentin Bush në Irak, nuk gjeti përkrahje të gjërë tek të gjitha demokracitë evropiane e sprova e Irakut u quajt e gabuar, edhe se koalicioni ndërhyrës hoqi nga pushteti e nga jeta një satrap të patentuar si Sadam Hysejni e i dha mundësi popullit dhe klasës politike irakene të ndërtonin shtetin e tyre demokratik. Madje dhe ndërhyrja anglo – franceze në Libi në mbrojtje të kryengritësve kundër Gadafit, që shmangu një det gjaku të cilin po e përgatiste diktatori libian t’a kryente në Mizurata, vlerësohet si një gabim i madh nga vetë demokracitë, sepse solli “destabilizimin” e Vendit mbas vdekjes së tij. Një ndërhyrje e tillë kishte qënë ajo e NATO-s në Kosovë e në Sërbi në verën e vitit 1999 në mbrojtje të popullit të Kosovës, që kërcënohej me zhdukje fizike, si pasojë e genocidit serb, por që u dënua nga Rusia, Kina apo ndonjë Vend tjetër si Greqia e të tjera që ende nuk e njohin shtetin e Kosovës. Ndërkaq më vonë Rusia ndërhyri ushtarakisht në Krime, në Gjeorgji, në Ukrainë, në Siri e Turqia në Siri e së fundi në Libi, por opinioni publik nuk u shqetësua shumë, nuk pati asnjë protestë para selive përfaqësuese të këtyre Vendeve. Kjo mënyrë të ndërpretuari të ngjarjeve që dënon ndërhyrjen e demokracive në ndonjë zonë të botës në mbrojtje të popujve të rrezikuar, por quan vendosje rendi e rregulli ndërhyrjen e demokraturave në të tjera, është një nga treguesit më të çiltër të çoroditjes mediatike e politike në kohën tonë.

Mund të jetë e drejtë të vendosen marrëdhënie bashkëpunimi ekonomik e tregtar me diktaturat e majta kudo në botë, me Kinën kryesisht, por nuk duhet të gjejë vënd në mendësinë demokratike mospërfillja kundrejt shfaqjeve të dhunës së qeverisë kineze mbi ujgurët, mbi Hong Kongun, apo të dallimeve mbi pakicat katolike. Ajo të çon në një parodi të parimeve e të demokracisë, që i nënështrohen lehtësisht interesave ekonomike apo hamëndjeve si të tilla. Ndërgjegja demokratike, në kuptimin e mirëfilltë të fjalës në botën e soçme është në krizë njimendësie, e detyruar të pajtohet në heshtje me shumë dukuri që bien ndesh me të, e pafuqishme të veprojë, veçse nëpërmjet fjalës së lirë ku është e mundur, në mbrojtje t’atyre parimeve, të cilëve i beson, por që i sheh të nëpërkëmbura në shumë anë të botës. Protestat e bjellorusëve, apo të venezuelanëve më parë, të ukrainasve apo të banorëve të Hong Kongut, trajtimi çnjerëzor që i bëhet myslimanëve në Birmani, meritojnë të gjithë mirëkuptimin e solidaritetin tonë, ashtu si edhe të gjithë ata intelektualë turq, viktima të shtypjes policore të regjimit mbas t’ashtuquajturit “grusht shteti” në Turqi. Si qytetarë të botës ndihemi në vështirësi me pafuqinë tonë…..

Tek neve prirja për të kaluar gjithë jetën në politikë e ka kaluar edhe atë të regjimit komunist, ku politika ishte në plan të parë. Kjo edhe për arsyen e thjeshtë se në diktaturë kishte një mekanizëm rregullator me qëndër në trurin e Enver Hoxhës, që kujdesej për të vendosur kohë të përcaktuara për secilin politikan, madje edhe për secilin qytetar. Ajo ishte një kohë e çuditëshme e mbushur me ushtri hafijesh që, si marimangat endnin për çdo qytetar, “mik” apo “armik”, rrjetat e tyre të padive që dikush tjetër lart, shumë lart, vendoste kur t’i shkrepte mëndja e hazdisur, t’i vinte në zbatim, duke porositur arrestimin dhe dënimin e njerëzve. Çuditërisht për njerëzit më t’afërt, shokët e luftës të cilën “kryeheroi” e kishte parë vetëm me dylbi, të bashkëqeverisjes kriminale dhjetravjeçare, pasues të zellshëm, të cilët përgjëroheshin për të e për të cilët ai ishte kthyer në një Perëndi mbi tokë, dënimet ishin më të ashpra, shkonin deri në vdekje, me zbatime në vënde të panjohura, në orët e thella të netëve pa hënë….

Të gjitha këto vërtetonin “drejtësinë” e udhëheqësit, që mendonte vetëm për popullin e drobitur nga skamja, por të cilit i kishte krijuar një parajsë, atë socialiste. Për ata që e “tradhëtonin” atë popull, qoftë edhe vetëm në haluçinacionet e tij, ai nuk kishte aspak mëshirë, u merrte më parë dinjitetin nëpërmjet “autokritikave” para partisë, e pastaj jetën, në varrezën e përbashkët të truallit shqiptar, me të njëjtën mungesë mëshire që kishte shfaqur për të tjerë “tradhëtarë”, duke filluar nga kunati i tij që ishte një nga shqiptarët më të mirë të kohës së tij. Dhe rapsodi popullor i këndonte:

“Enver Hoxha e mprehu shpatën

Dhe njëherë o për situatën.

Kjo asht shpata qi i rrin te koka

Gjithë anmiqvet o që ka bota.”

Sa më shumë vriste Enveri me urdhërat e tij, aq më shumë rapsodi brohoriste e çirrej:

“Enver Hoxha o tungjatë jeta

Sa kto male o sa kto shkrepa.

Emnin shqipes o lart i a ngrite

Gjithë këtë popull në dritë e qite.”

Mbas vrasjeve duheshin zëvendësuar postet e tyre me njerëz të besimit: atëherë mblidheshin ata apo ato ku ishin e ku s’ishin, shoferë, kooperativistë, karrocierë, elektriçistë etj., e zinin vëndet e tyre në byronë politike e në qeveri, duke kënduar “Enver Hoxha or tungjatë jeta…..”

Sa anakronike tingëllonin këto vargje kur shqiptarët u liruan nga zinxhirët e provuan të gjenin fatin në botën e madhe, larg e afër, e panë me sytë e tyre errësirën në të cilën kishin qënë të zhytur deri atëherë. Kjo ishte historia nga dolën drejtuesit e demokraturës që në dhjetorin 1990, një vit mbasi rumunët kishin dërguar në botën tjetër çiftin mizor të shtetit të tyre, u betuan e u stërbetuan se do të ndërtonin demokracinë perëndimore në Shqipëri. Një vit më parë prijësi i tyre u kishte dhënë të gjithë udhëzimet se si do të ujdisej Shqipëria “demokratike”. Ata do t’a ruanin si gjënë më të çmuar “ungjillin” e pas komunizmit, madje do të shkonin të këshilloheshin me autorin e tij sa herë që hasnin në vështirësi ose sa herë donin t’a falënderonin për misionin e tij “historik”. Ishte një mision që kish nisur herët duke miratuar vrasjet e mijëra bashkatdhetarëve djem të Kosovës martire e kishte përfunduar me vrasje djemsh shqiptarë në kufi, që donin të largoheshin nga ferri shqiptar, gjithmonë i gatshëm të jepte recetat e ecurisë së Shqipërisë mbas komuniste.

Rruga e gjatë tridhjetëvjeçare në të cilën ata e drejtuan e solli Shqipërinë në ditët e sotme. Në dukje qe një rrugë e vështirë, me kundërshti të mëdha, me luftë për pushtet, me padi nga më të ndryshmet për njëri tjetrin nga klanet politikë, por në thelb ishte një ecje krah për krah, gjithënjë në mbrojtje të interesave të kastave, të pasurimit të tyre, të projektit të përbashkët të plakjes në pushtet, qoftë edhe duke ndërruar postet, për të ruajtur formën “demokratike” e për t’u hedhur hi syve “armiqve të revolucionit” e miqve të rinj evropianë e amerikanë. I sendërtuan plotësisht detyrat e shtëpisë: kastat u pasuruan, madje përtej çdo parashikimi, armiqtë u degdisën jashtë shtetit sepse nuk i duheshin më Shqipërisë, mbasi ajo nuk mund të përsëriste përvojën e kampeve të punës së detyruar për t’i shfrytëzuar si skllevër. Në pushtet nuk qëndruan më rangallat e vjetra të komunizmit, por u ngjitën bijtë e tyre, të shkolluar e me veshje perëndimore. Shumica e tyre vinin nga familjet e aradhës së Sigurimit të shtetit që, në heshtje e pa rënë në sy lëviznin fijet e administratave demokratike duke shfrytëzuar famëkeqet dosje të tyre.

Në një evidencë në botuar në gazetën “Dielli”, organ i shoqatës “Vatra” në New York, gazetari Ilirian Blloshmi rendit 35 emra të nomenklaturës së lartë të administratës shqiptare aktuale, duke shënuar përbri origjinën e tyre familiare. Na del një kuadër i tillë i kthyer në përqindje:

Familjarë të ish udhëheqësve komunistë 5,6 %
Ish funksionarë të komunizmit 5,6 %
Pasardhës të ish punonjësve të Sigurimit 40 %
Pasardhës të ish funksionarëve të komunizmit 34 %
Ish oficerë Sigurimi 15 %

Nëse këto përqindje, të nxjerra nga një mostër e vogël në numur por e bollshme në ofiqe e pozita shtetërore, do të shtriheshin në të gjithë spektrin politik, karakteri klasor i administratës së demokraturës nuk do të linte asnjë farë dyshimi mbi vazhdimësinë ramiziane që karakterizon gjithë kalesën e në veçanti vitet e fundit të cilët merr në shqyrtim hulumtimi. Fakti që pjesa dërmuese e kuadrove të larta të Vendit të vijnë nga rrjedha e pjesës më besnike e më mizore të diktaturës, nga organet e ish Sigurimit të shtetit është një tregues tepër shqetësues për të sotmen por edhe për t’ardhmen e Shqipërisë. Kjo dukuri dëshmon se tjetërsimi i sistemit, pavarësisht nga ngjyrat e propagandës apo nga pohimet e drejtuesve të ndryshëm, përgjegjës në funksionet më të larta të shtetit që, çuditërisht janë gjithmonë të njëjtat fytyra, ka qënë tërësisht një operacion fasade, një dramë e fëlliqur e luajtur mbi idealet e dhjetorit 1990 e mbi shpresat e një populli që i kishte paguar një tribut shumë të rëndë epokës para-ardhëse. Në vënd që të jepnin llogari para drejtësisë së demokracisë për të gjitha prapësitë e krimet e kryera në pothuaj gjysmë shekulli tiranie, ish Sigurimi i shtetit arriti të plotësojë nomenklaturat e shtetit shqiptar me bijtë e bijat e tij. Kjo fitore dyfishe e së shkuarës mbi t’ardhmen, e servirur me emrin e bujshëm të Rilindjes, i kalon edhe metodat e Enver Hoxhës përsa i përket përzgjedhjes së klasës drejtuese, të cilën ai e bazonte, së paku kështu thonte, më shumë në kuadrot e partisë që duhej të kontrollonin ata të Sigurimit.

Shtator 2020 VIJON