Archives for March 2022

RAMONA TULLUMANI, NJË SOPRANO SHQIPTARE NË SKENAT E NEW YORK-UT

March 8, 2022 by s p

Ekipi artistik ndërkombëtar “Freda World Music”, nën drejtimin e Maestro Leonardo Quadrini, organizon ditën e Shtunë, më 2 Prill 2022, ora 19:30 te Salla “Zankel” performanca origjinale të muzikës klasike e arieve klasike nga Verdi, Puccini, Donizetti dhe të tjerë në Zankel Hall në Carnegie Hall ku e ftuar speciale do jetë Ramona Tullumani, soprano kryesore e Teatrit Kombëtar të Operas dhe Baletit në Shqipëri. Në një intervistë ekskluzive për Diellin e Vatrës në New York, dhënë Editorit Sokol Paja, soprano Ramona Tullumani flet me detaje për organizimin, rëndësinë e aktivitetit artistik me famë ndërkombëtare dhe fton bashkatdhetarët në Amerikë për t’iu bashkuar kësaj nate magjike.

NJË SHQIPTARE NË CARNEGIE HALL

Një kënaqësi e veçantë për mua, është një moment i rëndësishëm në karrierën time. “Carnegie Hall” është një ëndërr për çdo artist dhe unë ndjehem shumë e kënaqur që më erdhi kjo ftesë e mrekullueshme nga Anthony Freda dhe nga agjensia e tij.

NJË SOPRANO SHQIPTARE NË “FREDA WORLD MUSIC”

Ky është një ekip i cili realizon koncerte dhe shfaqe në skena shumë të rëndësishme në Evropë dhe botë. Për momentin është vendosur ky koncert në New York. Shpresoj që të jetë një sukses për këtë agjensi dhe për Anthony Fredën.

NJË SOPRANO SI PROMOTORE E TRADITËS OPERISTIKE SHQIPTARE

Mendoj që arti im është një vlerë shumë e madhe per kulturën e vendit tim. Artistët janë diplomatët më të mirë në botë. Unë kam prekur shumë skena në Europë dhe mendoj që tani ishte momenti më i përshtatshëm për karrierën time për të qënë në New York.

OPERA SHQIPTARE DHE VËMENDJA E MUNGUAR E INSTITUCIONEVE KULTURORE

Opera ka një histori shumë të hershme në vendin tim. Unë duke qenë mbesa e baritonit të famshëm shqiptar Ramiz Kovaçi e njoh mirë vlerën e operës shqiptare dhe të zhvillimit të saj, lindjes dhe vlerësimit që ajo ka dhe ka pasur në vendin tim. Ka shumë për të bërë, por mendoj që nëse është dëshira dhe ndjesia e duhur çdo gjë mund të realizohet. Pa art nuk ka kuptim asgjë…

FORCA E ARTIT PËR TË TRANSFORMUAR SHOQËRITË

Çdo kohë ka pasur tranzicionin e saj në art. Arti lëviz, ndryshon, zhvillohet apo qëndron në vend, ndonjëherë edhe bastardohet, por përsëri arti i vërtetë nuk vdes kurrë, përkundrazi, këto tranzicione e bëjnë akoma më të fortë.

SHTETI DUHET TA NDIHMOJË ARTIN, TALENTET E REJA

Mendoj që shteti ndryshon, politikat e tij ndryshojnë, si janë në një kohë, s’janë në një tjetër, por rëndësi ka që arti dhe artistët të jenë të fortë, rëndësi ka të dalin talente, gjë që vitet e fundit ka pësuar vështirësi. Shteti duhet ta ndihmojë artin, talentet e reja, artistët e rëndësishëm të vendit…

NJË MESAZH PËR BASHKATDHETARËT NË USA

E lumtur pafund që do të përformoj para jush, para shqiptarëve të mrekullueshëm, që jetojnë e punojnë në SHBA. Mezi po pres te jem aty, me ju. Të këndoj dhe të mbush zemrat tuaja, që jam e bindur se janë gjithmonë me mall për atdheun tonë të dashur.

KUSH ËSHTË SOPRANO RAMONA TULLUMANI?

Ramona Tullumani ka lindur në Tiranë. Është një soprano e njohur me origjinë shqiptaro-bullgare. Ka studiuar në Liceun Artistik për piano dhe muzikë klasike. Është diplomuar në Akademinë e Arteve në Tiranë për kanto. Që në vitin e parë të Akademisë zhvilloi një “Master Class” me sopranon e njohur Katia Ricciarelli. Pas diplomimit ka marrë pjesë në “Master Class” me sopranon Raina Kabaivanska në Sofje, Bullgari. Ka kryer specializimin në Vjenë me Eda Muser. Ka luajtur rol kryesor në shumë opera të cilat janë zhvilluar në Shqipëri, Itali dhe Bullgari, ku do të përmendim disa prej tyre, “Rigoletto”, “La Traviata”, “Boheme”, “Elisir D’Amore”, “Rigoletto”, “Gianni Schicchi”, “Flauti magjik”, “Peshkatarët e perlave” dhe “Le Villi”. Ka marrë pjesë në shumë koncerte, ku më i dashuri për të është ai i “Tre Tenorëve”. Ka kënduar në ditëlindjen e Papës në Vatikan në Romë.

Nikollë Camaj, kryetari i LDSH telegram urimi kryetarit të Vatrës Elmi Berisha

March 7, 2022 by s p

I nderuari z. Elmi,

Në emrin tim personal dhe të Lidhjes Demokratike Shqiptare, të cilën e drejtoj, ju përgëzoj për rizgjedhjen në postin e kryetarit të Federatës Panshqiptare Vatra. Jam më se i sigurt se devotshmëria juaj në drejtimin e kësaj vatre kombëtare, si edhe deri më tani, do të jetë në të mirë të Vatrës, komunitetit dhe të krejt shqiptarëve. Linja kombëtare Vatrës kurrë nuk i ka munguar, por me ju në krye është përforcuar edhe më tepër. Është nder e privilegj, por edhe obligim, të drejtoni një Federatë me traditë qindvjeçare, të drejtuar nga figura të ndritura të kombit tonë, dhe kjo, edhe figurës suaj, me mënyrën si po e drejtoni, i siguron vendin në sofrën e burrave të kombit.

Ju prift e mbara!

Me respekt,

Nikollë Camaj

Petrit Alibeaj presidenti i Shoqërisë Atdhetare Besa Besën, telegram urimi kryetarit të Vatrës

March 7, 2022 by s p

I nderuar z.Kryetar Elmi Berisha
Duke mirëpritur zgjedhjen tuaj në postin e Kryetarit të Federatës Pan Shqiptare Vatra, më lejoni që në emrin tim personal si dhe në emër të Shoqërisë Atdhetare Besa Besën , t’ju shpreh urimet më të përzemërta dhe t’ju uroj suksese në përmbushjen e misionit që po ndërmerrni. Ne njihemi gjatë, n’daj jam i bindur që ju,me maturinë, urtësinë dhe eksperiencën tuaj, do të arrini të përmbushni me sukses objektivat për të patur një Vatër më të fortë e më të konsoliduar.
Ju siguroj për dëshirën dhe vullnetin tim për të bashkëpunuar ngushtë me ju,si në funksion të intensifikimit të mëtejshëm për ta çuar akoma dhe më lartë kauzën tonë të përbashkët çështjen e madhe kombëtare,për një Shqipëri më të begatë dhe të bashkuar.
Duke shprehur edhe një herë urimet e mia, Ju lutem pranoni shprehjen e konsideratës sime më të lartë.
Shoqëria Atdhetare Besa Besën Presidenti Petrit Alibeaj

Putini e shpalli Shqipërinë shtet armik

March 7, 2022 by s p

Thanas L. Gjika/

Këto ditë Vladimir Putini e shpalli Shqipërinë shtet armik, sepse shteti ynë iu bashkua thirrjes së OKB-së për tërheqjen e trupave ushtarake ruse nga Ukraina dhe njohu sanksionet ndaj Rusisë. Eshtë mirë që Z. Putin të lexojë traktatet e Rusisë Cariste të vitit 1913 kur përfaqësuesi i Rusisë në takimet e përfaqësuesve të gjashtë Fuqive të Mëdha të Europës në Konferencën e Londrës e të Lozanës, kërcënonte se Rusia do të shpallte luftë nëse nuk i jepeshin Serbisë Kosova dhe territoret e Maqedonisë Perëndimore, që jetoheshin nga shqiptarë, por në kohën e Car Stefan Dushanit i kishin përkitur shtetit serb.Për shkak të kësaj politike antishqiptare të Rusisë Cariste u krijua Shqipëria Londineze, ku u përmblodhën brenda saj pakica e territoreve dhe e popullit shqiptar dhe shumica e tyre iu dhanë Serbisë, Greqisë e Malit të Zi.
Këtë krim nuk e denoncuan qeveritë e ardhëshme ruse. Lenini e Stalini, ndonëse pretenduan se krijuan e drejtuan një Rusi të re, të ndryshme nga Rusia Cariste, nuk hoqën dorë nga ideja e ruajtjes dhe forcimit të Perandorisë Ruse dhe e idesë së pansllavizmit. Ata kurrë nuk kërkuan të falur për masakrimin e popullit shqiptar, këtij populli jo sllav.
Për t’i kthjelluar Z. Putin e Vucici po ju kujtoj historinë e ardhjes së fiseve sllave në Ballkan, ku tregohet qartë se si u krijua populli serb nga bashkimi i fiseve sllave të ardhura nga Uralet me fise trake e ilire, që jetonin në qendër të Ballkanit. Populli ilir që jetonte në Dardani (Kosova e lashtë) rezistoi e nuk u asimilua në shumicën e territorit të vet. Kosova mbeti shqiptare edhe pse jetoi nën zgjedhën serbe gjatë shekujve XIII-XV dhe gjatë shekullit të XX. Populli shqiptar i Kosovës jo vetëm që nuk u asimilua, por derdhi lumenj gjalu për të fituar lirinë e vet.
Në fund të shek XX, kur aleanca Atlantike ndërhyri ushtarakisht për të shpëtuar popullin shqiptar të Krahinës Autonome të Kosovës nga shtypja e krimet monstruoze të Miloshevicit, Rusia e Jelcinit nuk e kundërshtoi, sepse nuk kishte fuqi.
Mirëpo që nga viti 1999 deri sot, Serbia nuk pajtohet me realitetin e Kosovës së pavarur, sepse qeveritarëve të saj u pëlqejnë ëndrrat shoviniste. Fatkeqësisht me të tilla ëndrra është ushqyer e gënjyer dhe një pjesë e polullit serb edhe pse ai e ka njohur realitetin jo sllav të Kosovës.
Republika e Kosovës sot është një realitet historik e gjeopolitik i pamohueshëm. Dëshira e popullit shqiptar të Kosovës për të jetuar i lirë është një e drejtë legjitime që nuk ka pse t’ia mohojë politika shoviniste e miope ruse e ajo serbe.
Vladimir Putini sot vë në plan luftën që bënë më 1999 forcat ushtarake të NATO-s për të mbështetur luftën clirimtare të popullit të Krahinës Autonome të Kosovës, me ndërhyrjen e sotme të ushtrisë ruse në dy Krahinat Autonome të Donbasit, të cilat bëjnë pjesë në shtetin e Ukrainës. Kjo përqasje është thjesht një mbulim i politikës së tij grabitqare. Eshtë thjesht mbulim i politikës së tij grabitqare, sepse Krahina e Kosovës ishte e banuar në shumicë dërmuese nga populli shqiptar jo serb, dhe kishte luftuar me armë për lirinë e vet që nga viti 1913, kur iu dha padrejtësisht Serbisë. Kurse populli i krahinave të Donbasit është popull sllav, një përzjerje e popullit ukrainas me popullin rus, popullsia e këtyre krahinave nuk i është dhënë gabimisht Ukrainës dhe ajo nuk ka luftuar kurrë për pavarësi e liri kombëtare si populli i Kosovës. Shpallja e këtyre dy krahinave shtete të papavur ishte një akt dhune që kreu Putini në shkurt të këtij viti i pa mbështetur nga ndonjë luftë a përpjekje e popullit të Donbasit, por vetëm sepse ato krahina janë të pasura me naftë.
Vladimir Putini e shpalli sot Shqipërinë shtet armik, por ky akt nuk është gjë tjetër vetëm dalje e hapur e qëndrimit historik të Rusisë ndaj popullit shqiptar. E vërteta ka qenë dhe është se Rusia që nga fillimi i shekullit XIX, kur filluan lëvizjet nacionale në Ballkan, nuk synoi kurrë ta bënte aleat popullin shqiptar, por punoi që ta coptonte e asimilonte për të majmur me të këlyshët e saj ballkanikë.
Shpallja e Shqipërisë shtet armik prej Putinit në fund të fundit është një kërcënim që ai i bën Republikës së Shqipërisë për mbështetjen që kjo i jep botërisht pavarësisë së Kosovës. Por Shqipëria e Kosova nuk pyesin më për kërcënimet e Rusisë, sepse sot këto dy shtete kanë në krahun e tyre dy aleatë të mëdhenj e fuqishëm: ShBA-të dhe BE-në. Shqipëria dhe Kosova nuk janë më si ishin në vitin 1913…

E THUKËT, KUNDËRVEPRUESE, E VENDOSUR: ËSHTË EVROPA QË DUHET

March 7, 2022 by s p

Nga WALTER VELTRONI/

Në zemrën e mësymjes së një Vëndi sovran, nën kërcënimin e një lufte bërthamore, me një milion të ikur, qytete të rrethuar dhe fëmijë të vrarë, me gra atdhetare që organizojnë mbrojtjen e tokës së tyre, me gërmadhat e shtëpive e të shpirtërave mbi tokë, Evropa dhe Perëndimi po na japin shënja të një gjallësie të dëshpëruar, të zgjimit e të ndryshimit. Tani nuk e dijmë nëse mjafton. Por ai që e ka filluar këtë veprim kriminal merrte me mënd se ai n’Evropë do të kishte shkaktuar ndarje t’ahpra e do të kishte pjellë, së shumti, ndonjë komunikatë proteste dhe ndonjë sanksion të butë. Siç qe më së fundi me bashkëngjitjen e Krimesë.

Ndërsa kësaj here Perëndimi dijti të kundërveprojë dhe Evropa të tregohet e thukët. Sanksionet nuk kanë qënë ujë trëndafili, evropianët nuk janë frikësuar nga llogaritja e ndonjë flijimi të mëtejshëm. U punua , nga ana e qeverive në një sinergji të përgjithëshme, siç tregon vendimi i mbylljes së hapësirës ajrore, ose ai i mbështetjes, jo vetëm me fjalë, të qëndresës ukrainase. U lanë mënjanë ndarjet mbi temën e të mërguarvet dhe u hap një garë prekëse ndërmjet kujt do t’i priste me më shumë bujari ata evropianë në ikje nga lufta.

Gjermanët kanë tejkaluar caqet që i kishin vënë vetes mbas luftës së dytë botërore. Është e rëndësishme që këtë e bëri një kançelar socialdemokrat, në krye të një koalicioni me liberalët e të gjelbërit. Anglezët kanë parë me kthjelltësi rrezikun e kanë qënë në një mëndje me Evropën, në të cilën, dashje o pa dashje, ndjehen pjesë. Polonia, Hungaria, deri tani nuk kanë luajtur ndeshje të ndara. Deri edhe Suedia e Finlanda, historikisht të pandjeshme, kanë kthyer vështrimin nga NATO.

Nëse një nga pasojat shtyrëse të kësaj mësymjeje kriminale duhej t’ishte për të ndarë Evropën dhe frikësuar Perëndimin, nuk ka pasur asnjë efekt. Sot i veçuar nuk duket ai që është sulmuar, por ai që ka sulmuar. Nuk është pak. Nuk ishte e sigurtë.

Por të themi të vërtetën: thënia për Evropën e dobët e të pasigurtë, shpesh e pathemeltë, ishte krisur nga kundërveprimi i institucioneve kontinentale kundrejt pandemisë. Nuk u ndigjua vetmia n’atë krizë. Mekanizmi i “mbështetjes së ndërsjelltë”, që shkrepi me një shpejtësi të pazakontë, u dha mundësi ekonomive kombëtare të merrnin frymë e të përballonin çmimin e frikshëm, njerëzor e shoqëror që shkaktoi virusi.

Evropa, e udhëhequr nga një grua, nuk ka qënë kurrë kaq e bashkuar dhe nuk ka treguar kurrë kaq frymë e aftësi zgjeruese si në këto dy kriza, që rrezikojnë të shkatërrojnë arkitekturën e përbashkët dhe të çligjësojnë Perëndimin si vënd demokracie, lirie e paqeje. Vlejnë fjalët e Mario Dragit në Parlament: “Nuk mund të lemë që n’Evropë të kthehet një sistem në të cilin kufijtë të përcaktohen me forcë e ku lufta të jetë një mënyrë e pranueshme për të zgjeruar zonën e ndikimit. Respektimi i sovranitetit demokratik është një kusht i bazës së një paqeje të qëndrueshme”.

Në parathënien e botimit të vitit 1944, Manfesti i Ventotenes, i shkruar ndërsa Evropa digjej e ndarë, tregonte rrugën e një utopie mbikombëtare – atëherë ishte sigurisht e tillë – që u sendërtua plotësisht: “Të tillë parime mund të përmblidhen në pikat e mëposhtëme: ushtri e përbashkët federale, bashkim monetar, heqje e gardheve doganorë e të kufizimeve të mërgimit ndërmjet shteteve pjesëmarrës në Federatë, përfaqësi e drejtpërdrejtë e qytetarëve në kuvendet federale, politikë të jashtëme të përbashkët”.

Nga gjashtë synime t’ëndërruar nga ai internim, katër tashmë janë të sendërtuar. Dy të tjerët, politika e jashtëme dhe e mbrojtjes të përbashkëta, kanë marrë në këta muaj një shtysë të fuqishme. Nuk njohim sot përfundimin e kësaj krize, që është edhe kundërvënia e dy ideve të qeverimit të bashkësisë e të marrëdhënieve ndërkombëtare. asaj të “demokraturës” që i kufizon në siguri thjesht formale liritë – sa gjatë Evropa ka bërë sikur nuk i shihte në disa Vënde kundërshtarët e arrestuar ose të zhdukur dhe kundërshtinë të shtypur! – e zhvendos ndyrësisht barazpeshën vendim-marrëse mbi figurën e një kreu autoritar e n’atë të demokracive të papërsosura e të çala të kontrolluara, do t’ishte një gabim të mos jemi të vetëdishëm për paqeverisshmërinë e mungesën e identiteteve të forta politike. Demokraci të drobitura nga helmi i populizmit dhe i kundër evropianizmit. Në kllapinë e muajve të shkuar gjithshka dukej e pranueshme: dalja nga Euro, mbështetja jelekëve të verdhë, Putini i ngritur në model të udhëheqësit liberal. Të gjitha gjëra që tani janë mbas krahëve tonë, dhe është mirë kështu. Është një fakt pohenik, nuk duhet të jetë sot lëndë e një propagande përçarëse.

Demokracia, bijë e vuajtjes dhe e gjakut evropian të Nëntëqindit, tregoi aftësi kundërveprimi.

Joe Biden, në mungesën e përgjithëshme të interesit, foli muaj më parë për nevojën e një aleance të demokracive. Sepse synimi i vërtetë i shumë proçeseve në veprim, përfshirë edhe këtë luftë absurde, është pikërisht zëvëndësimi i demokracisë me të tjera forma qeverish, të llojit autokratik.

Jemi të zhytur në një krizë në të cilën nuk do të kishim dashur kurrë të jetonim, në dyert e diçkaje dramatike e të panjohur. E për të cilën duhet të shpresojmë se do të zgjidhet me armët e bisedimeve, të vetmit e mundëshëm. Ajo zgjidhja paqësore e kërkuar nga të gjithë njerëzit e vetëdijshëm. Por ka edhe një tjetër arsye themelore në këtë kundërveprim të papritur ndaj agresionit. Është zbritja në fushë e opinionit publik në të gjithë botën. Vlerat e paqes, të mbrojtjes së lirive, mospranimi i autoritarizmit, kanë çuar milionë njerëz të manifestojnë, të luten, të protestojnë. Ose, siç kanë bërë të rinj, artistë dhe personalitete të sportit ose t’ekonomisë ruse të marrin qëndrime shpesh të rrezikëshme për vetë sigurinë e tyre.

Dukej gjithshka e mbaruar, dukej se qënieve njerëzore të këtyre kohëve nuk i mbetej tjetër veçse të ishin spektatorë. Përkundrazi, pyetjes së dytë retorike – ku janë paqësorët? – këtë herë i janë përgjigjur në tërë botën një lëvizje njerëzish, sidomos të rinj, që nuk kanë praktikuar ideologjizma të një tjetër kohe, të rehatëshme, të barazlarguar e tjetërsime ngushulluese.

Miliona qënie njerëzore që janë rrjeshtuar për liritë e paqen, në këtë kohë të çoroditur e të rrezikëshme.

“Corriere della Sera” 3 mars 2022 Përktheu Eugjen Merlika