• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Archives for July 2023

“Paqja me sytë nga Samiti i NATO-s në Lituani”

July 11, 2023 by s p

GJENERAL PIRO AHMETAJ/

Siç është gjerësisht e njohur, sot dhe nesër (11-12 korrik 2023), në Vilnus, Lituani po mbahet Samiti i 37 i Aleancës së Atlantikut të Veriut (NATO). I ftuar/privilegjuar për ta ndjekur nga “Forumi Ekspertëve të Këshillit të Atlantikut”, po ndaj një përmbledhje me mesazhe strategjike nga ky Samit historik për të ardhmen e Aleancës Euroatlantike: Që në fillim të herës, duhet ta nënvizoj që ky Samit nuk është kurrsesi një “mbledhje rutinë e radhës” por ngjarja më madhore që ka pasur Aleanca që prej themelimit të saj (4 Prill 1949).

Kjo pasi, në këtë rast, krerët e 31 shteteve anëtare, mblidhen për të demonstruar vullnetin, kohezionin, fuqinë ushtarake dhe vendosmërinë e fitores së luftës në Ukrainë si dhe bashkë me të domosdoshmërinë jetike të transformimit (në mos të rithemelimit) të Aleancës. Thënë këtë, mjafton të sjellim në vëmendjen që NATO në 24 vitet e fundit është dyfishuar me numrin e vendeve anëtare (nga 16 ne 31/2 përfshi së shpejti Suedinë) ndërsa nga gjithsej 37 Samite, 27 prej tyre janë zhvilluar mbas 1990.

Kështu, harta e zgjerimit dhe numri Samiteve mbas 1990 flasin më fortë se të gjitha fjalimet në Vilnus, jo vetëm për ndryshimet e paparashikuara të natyrës së kërcënimeve por edhe pritshmërive ndaj NATO-s si: “Aleanca më e fuqishme e historisë së njerëzimit”, të cilat mbas precedentit të “luftës për/me Ukrainën” janë më të mëdha se kurrë më parë në historinë e Saj 74 vjeçare. Po pse, pikërisht në Samitin e Lituanisë, krerët e 31 vendeve anëtare janë të destinuar të nënshkruajnë NATO-n e Epokës/ gjeneratës së re, ose për më qartë, të vulosin ri-themelimin e Aleancës ?

Së pari, për herë të parë pas përfundimit të luftës së dytë botërore (9 Maj 1945) dhe luftës së ftohtë (1990), prej 24 Shkurtit 2022 Evropa dhe bashkë me të NATO, po përballen me pasojat e riciklimit të luftës klasike, ose të ndryshimit e kufijve shtetërore të një shteti Sovran me fuqinë e armëve vrastare (agresioni neonazist i Rusisë–Putiniste kundër Ukrainës). Në këtë mjedis të sigurisë, prioriteti gjeostrategjik, në mos jetik i NATO-s mbetet rikthimi i Aleancës te programet e modernizimit të kapaciteteve/aftësive konvencionale, përfshi të fuqisë bërthamore/deterrence (të frenimit, shkurajimit dhe të shpagimit/hakmarrjes ndaj armiqve potencialë). Prandaj mbas këtij Samiti, numri i Forcave të Gatishmërisë së Lartë, po planizohet të arrijë në rreth 300 mijë trupa ushtarake (si asnjëherë në historinë 74 vjeçare të Aleancës), si dhe do të dyfishohen kapacitetet e luftimit të fuqisë Ajrore dhe Detare e Aleancës, të afta për të garantuar mbrojtjen e tërësisë kolektive/përbashkët të 31 vendeve (artikulli-5) nga dy kërcënimet bazë, “Rusia dhe

Së dyti, ky Samit është i destinuar në mos i “detyruar të bëjë histori pasi mbahet mbas 500 ditë luftimesh të përgjakshme ndaj agresorëve të Rusisë-Putiniste që siç është provuar katërçipërisht, mbetet i tillë jo vetëm kundër sovranitetit territorial të Ukrainës, por edhe ndaj kredibilitetit të rendit global të sigurisë; ndaj status-quosë dhe interesave gjeopolitike të ShBA/ NATO; ndaj kufijve të demokracisë si dhe ndaj vlerave perëndimore.

Prandaj, pa asnjë mëdyshje në këtë Samit, NATO do të demonstrojë fuqinë e pakonkurrueshme dhe mbështetje të gjithanshme për kundërofensivës së Ukrainës, përfshi me mbi 100 miliard € armatime të gjeneratës se fundit (nga SHBA, UK, Poloni, Norvegji dhe pothuaj të gjitha vendet e tjera të NATO-s). Po ashtu, në Samit do të “inaugurohet” ose riinstitucionalizohet “Këshilli NATO – Ukrainë” me qëllim për të përshpejtuar procesin e anëtarësimit të Ukrainës në Aleancë. E thënë shkurt: “për SHBA/NATO nuk ka opsion tjetër veç fitores së luftës në Ukrainë”. Për më tepër, të gjithë faktorët dhe 31 anëtarët e NATO-s janë të vendosur dhe besimplotë se, bashkë me humbjen e Luftës në Ukrainë, Rusia – Putiniste po diskreditohet si dhe do të humbas peshën gjeopolitike në botë, fatmirësisht përfshi edhe në Detin e Zi, Ballkanin Perëndimor, Mesdhe, etj.

Së treti, Samiti i Lituanisë, zhvillohet jo vetëm në kohën e duhur por edhe si një domosdoshmëri kritike: “për të adaptuar dhe modernizuar konceptin, qasjen, mekanizmat, fuqinë si dhe kapacitetet e Aleancës bazuar në parimin e ‘ndarjes së barrës dhe rritjen në minimumi 2 % të buxhetit të mbrojtjes’, por edhe forcimin e marrëdhëniet trans-atlantike në mënyrë që NATO të mbetet e aftë dhe e pathyeshme për tu përballur me çdo kërcenim, në çdo kohë, ndaj kujtdo armiku potencial si dhe nga çdo drejtim që të vijnë”.

Për ta bërë sa më të qartë këtë mesazh të pritshëm të Samitit, po citoj Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, z. Jens Stoltenber, i cili një ditë para Samitit, “2 % të GDP-së e cilësoi si minimum”, ndërsa kujtojmë që përgjatë 25 viteve të fundit 2% ka qenë vetëm një objektiv mjaft i debatueshëm por dhe i papërmbushur nga shumicën dërrmuese të vendeve anëtare. Nga ana tjetër vlen gjithashtu të përmendim faktin që gjatë vitit 2023 buxheti i mbrojtjes për vendet e evropiane/Kanada, ka pasur rritjen më të madhe të dekadës se fundit (8.3 %) pa përfshirë USA, e cila këtë vit ka arritur buxhetin rekord me rreth 1 trilion dollarë. Po ashtu këto vende (evropiane/ Kanada)

Së katërti, Samiti do të konfirmojë edhe më fortë “politikën e dyerve të hapura” (zgjerimit) me Suedinë së shpejti dhe me Ukrainën, Gjeorgjinë, si dhe forcimin e partneritetit strategjik jo vetëm me BE, por edhe me vendet me “status të privilegjuar” si Australinë, Zelandën e Re, Korenë e Jugut, të cilët, janë ftuar zyrtarisht për të marrë pjesë në Samit.

Së pesti, në këtë Samit, do ketë mesazhe të forta edhe për 5 vendet e Ballkanit Perëndimor, mbi domosdoshmërinë kritike të zhvillimit të frymës dhe Masave të Mirëbesimit Reciprok (CSBM) si dhe të dialogut pa kushte për paqen, stabilitetin demokratik dhe agjendën e integrimit Euroatlantik të Rajonit.

Janë dy definicione brilante, nga dy personalitete të mirënjohura si dhe me kontribute historike për “rendin global të sigurisë”, që veçmas, por sidomos së bashku, i kam përzgjedhur si mesazhe përmbyllëse të këtij Samiti historik: “NATO është aq e fortë sa hallka më e dobët e zinxhirit të saj”, si dhe të ish-Presidenti i SHBA John Kennedy në hapjen së Konferencës se Munihut, 60 vjet me parë: “Ti hedhim sytë përtej rreziqeve të së sotmes, te shpresat e së nesërmes”! Prandaj, në Samitin e Vilnusit, krerët e 31 shteteve anëtare janë të “të destinuar në mos të imponuar të nënshkruajnë dhe shenjtërojnë projektin e Aleancës së Erës së Re”.

Kjo pasi jam shpresëplotë se në këtë Samit do të rikonfirmohet “Leadership” i fortë, përgjegjshmëri e lartë, vullnet, kohezion si dhe projektet, programet dhe mbështetja e financiare (minimumi 2 % e GDPsë) për modernizimin kapaciteteve të afta të përballjen me rreziqet konvencionale (artikulli 5), me terrorizmin si dhe me kërcënimet ndaj paqes, lirisë, prosperitetit dhe stabilitetit demokratik dhe interesave të Aleancës në hapësirën Euroatlantike. Në shtesë, në kapacitetin e ekspertit për çështjet e Sigurisë Kombëtare, Rajonit dhe NATO-s, po parashtroj reciprokisht edhe 5 rekomandime strategjike për sa qëndrimet dhe angazhimet e RSH-së në këtë dhe përtej këtij Samiti:

1. Kohezion dhe konsensus të pakushtëzuar (krah të ShBA-ve) për të gjitha vendimmarrjet, projektet dhe operacionet e Aleancës në interes të mbrojtjes kolektive (artikulli 5); mbështetjen “më shumë se modeste” ndaj Ukrainës; rol/vend lider në promovimin e paqes, stabilitetit demokratik, interesave gjeopolitike dhe agjendës Euroatlantike në rajon. Po ashtu, mbështet projektet e përbashkëta ndaj të kërcënimeve asimetrike të sigurisë: “terrorizmi, rreziqet kibernetike, krimi i organizuar, siguria e mjedisit, emergjencat civile, etj.”!.

2. Të konfirmojë përmbushjen e angazhimit për të arritur në “minimumi 2 %” GDP-së prej 2024 e në vazhdim”, me synimin e zhvillimit të kapaciteteve të afta për përballimin e rreziqeve ndaj sigurisë së qytetarëve dhe shoqërisë, si dhe përmbushjes së detyrimeve në kuadër të NATO-s.

3. Mbështetjen dhe promovimin e përpjekjeve të Kosovës dhe Bosnje-Hercegovinës, për anëtarësim në NATO, duke konfirmuar se kjo “qasje e mençur” zgjeron hartën e paqes së qëndrueshme në Rajon dhe më gjerë.

4. Të përmbush të gjitha përgjegjësitë që i përkasin vendit pritës (Host Nation), deri në përfundimin e projektin të Bazës Ajrore të Kuçovës, etj., detyrime që burojnë nga marrëveshja mbi statusin e forcave (SOFA), protokolli i Parisit, etj., të nënshkruara nga vendi ynë në 2012.

5. Të konfirmojë vullnetin dhe vendosmërinë e Tiranës Zyrtare për transformimin e Sistemit të Sigurisë Kombëtare, në përputhje me atë të mbrojtjes kolektive të Aleancës, duke përditësuar dhe modernizuar konceptin (SSK), balancat e pushteteve, strukturat, kapacitetet operacionale, bashkë me këto mekanizmat dhe mirënjohjen institucionale ndaj ShBA/NATO si dhe kulturën Euroatlantike të bashkëpunimit.

Së fundmi, por jo nga rëndësia, në këtë udhëtim/përpjekje me interesa të larta kombëtare, “nuk vlejnë as privatizimi i dashurisë për mëmëdheun dhe as i agjendës EuroAtlantike; as fryma sovranisto-ballkanike dhe as mungesa dëshpëruese e projektit të rindërtimit të opozitës zyrtare (përtej luftës diskredituese për procedurat, vulën dhe bravat)”, por peshohen vetëm dashuria dhe përunjësia për vendin; përkushtimi në ushtrimin e detyrave shtetërore dhe përgjegjësia e lartë ndaj interesave mbarëkombëtare; besimi në vlerat demokratike, mirënjohja dhe “bekimi” nga/ndaj partneritetit strategjik me SHBA,NATO-n.

Filed Under: Rajon Tagged With: Piro Ahmetaj

Abuzimet e pushtetit

July 11, 2023 by s p

Astrit Lulushi/

Sot, të gjithë e njohin fatin e Perandorisë Romake. Në vitin 753 pes, Roma filloi si një mbretëri, por pak dihet për atë periudhë. Mbreti i fundit u rrëzua në vitin 509 pes për të krijuar një republikë. Republika Romake drejtohej nga një grup familjesh elitare që drejtonin Senatin dhe zinin të gjitha postet kryesore. Ky sistem u ndërpre nga Jul Cezari dhe u shfuqizua teknikisht në vitin 27 pes nga Oktaviani, i cili u bë perandori i parë i Romës; nuk ishte krejtësisht një gjë e keqe në atë kohë, pasi Roma ishte një perandori në zgjerim që përballej me një numër të madh sfidash. Një perandor i mirë, i mbështetur nga një burokraci eksperte e rrënjosur, do të ishte një forcë unifikuese kundër armiqve jashtë dhe paqëndrueshmërisë brenda. Oktaviani, i njohur sot më së shumti si Augusti, mbikëqyri formimin e Pax Romana, por jo të gjithë sundimtarët e Romës ishin aq të kompletuar sa Augusti.

Suksesi i sundimtarëve të tillë në centralizimin e administratës së perandorisë, ndërkohë që padyshim solli përfitime të mëdha, mbolli gjithashtu farën për problemet e mëvonshme. Në fund të fundit, siç dëshmuan shumë perandorë romakë, nga Kaligula tek Nero, Marcus Aurelius, Commodus dhe të tjerë, qasja e perandorisë ndaj qeverisjes ishte e bazuar në aftësinë e sundimtarit. Kur erdhën në pushtet perandorë të paaftë ose të çmendur, e gjithë ndërtesa u rrëzua.

Një nga burimet më të njohura për jetën e perandorëve romakë vjen nga Gaius Suetonius Tranquillus, i cili shkroi De Vita Caesarum (Rreth jetës së Cezarëve). Sot, vepra njihet si Dymbëdhjetë Cezarët dhe është shkruar në vitin 121 të es gjatë mbretërimit të perandorit Hadrian. Suetonius ishte sekretari personal i perandorit. Në veprën e tij, Suetonius mbuloi jetën e udhëheqësve të Romës, nga Jul Cezari te Domitiani, duke lavdëruar disa dhe duke kritikuar ashpër të tjerët.

Suetonius kishte shumë thashetheme për të treguar për Tiberin, i cili sundoi nga viti 14–37 e.s. Tiberius filloi karrierën e tij si një gjeneral i shkëlqyer, duke mundur shumë nga armiqtë e Romës në kufirin e saj lindor në Evropë. Kur u bë perandor, në fillim tregoi një mprehtësi të madhe ushtarake dhe administrative, por më vonë filloi të shfaqte shenja degradimi intelektual dhe moral. Në moshën 26-vjeçare, ai u tërhoq plotësisht nga jeta publike, duke ia lënë sundimin e perandorisë nënshtetasve mashtrues, ndërsa ai kënaqej në një pallat të madh dhe të zbukuruar në ishullin Kapri. Tiberius vdiq rreth 78 vjeç në rrethana mjaft të zymta. Vendin e tij e zuri Kaligula, ose “sandalet e vogla”, emër që i kishte mbetur nga ushtarët kur ishte fëmijë ndërsa i ati, Germanikus, e merrte në fushime. Nga ana e tij, Kaligula nuk e donte kurrë pseudonimin dhe pothuajse nuk iu tha kurrë në fytyrë kur u rrit. Duke patur parasysh se sa të këqij ishin disa nga perandorët e Romës, kjo është një dëshmi se sa i çmendur ishte Kaligula sa që ende mbahet mend gati 2000 vjet më vonë si mishërimi i gjithçkaje që mund të jetë e gabuar me një tiran. Romakët kishin shpresa të mëdha në vitin 37 të es, dhe sipas të gjitha llogarive, Kaligula ishte një sundimtar fisnik dhe i drejtë gjatë muajve të tij të parë në pushtet. Por pas kësaj, ai pësoi një lloj sëmundjeje misterioze që me sa duket e bëri atë të çmendur. Në të vërtetë, lista e veprimeve të çuditshme të Kaligulas është e gjatë. Ndër të tjera, ai filloi të shfaqej në publik i veshur si perëndi, dhe inçesti i tij, perversiteti dhe etja për gjak ishin legjendare në atë kohë, duke pasur parasysh se shoqëria romake ishte mjaft e mësuar dhe tolerante ndaj gjërave të tilla. Në fakt, romakët u befasuan aq shumë nga disa nga sjelljet e Kaligulës, saqë historianët regjistruan disa nga veprimet e tij më të çuditshme. Suetonius shkroi se ndërsa marrëdhëniet e Kaligulës me Senatin u përkeqësuan, ai urdhëroi që Incitatus të bëhej anëtar i Senatit Romak dhe Konsull. Incitatus, latinisht për “i shpejtë”, ishte kali i preferuar i Kaligulës, por jo për ta ngjitur atë në Senat. Ai i ftoi mysafirët të darkonin me Incitatus dhe i bëri stallat e kalit prej mermeri. Kaligula kërcënoi se do ta bënte kalin e tij senator (dhe e bëri kalin prift) dhe ndërtoi një urë varkash që lidhnin dy skajet e një gjiri pa asnjë arsye tjetër, por sepse dëshironte të kalonte me kalë nëpër ujë. Sado absurde qofshin ekseset e tij, Kaligula ishte një njeri i vërtetë që nuk u soll ashtu si u soll në përpjekje për të qenë një karikaturë vizatimore e një horr i keq. Duket e pamundur që psikoza e Kaligulës të ishte pasojë e një edukimi veçanërisht jo të shëndetshëm familjar, por një shkak i zakonshëm i sëmundjeve mendore. Babai i tij ishte një burrë i respektuar dhe i dashur për djalin e tij të vogël dhe nëna e tij ishte një fisnike që nuk shfaqte asnjë sjellje abuzive. Në vend të kësaj, duket se Kaligula ra pre e një sëmundjeje në tru që e bëri atë të çmendej. Jeta dhe bëmat e Kaligulës janë bërë objekt legjendash, dhe ekseset e tij më të këqija janë portretizuar me ngjyra dhe nganjëherë pothuajse me humor.

Ndërsa kishte perandorë të mirë, madje edhe të mëdhenj në shekujt e dytë, të tretë dhe të katërt, numri i perandorëve të këqij u rrit dhe cilësia mesatare në përgjithësi ra.

Ai që bie në sy është Elagabalus, i cili sundoi nga 218-222. Ai u soll në pushtet nga vrasja e paraardhësit të tij, pas një komploti nga nëna dhe gjyshja e tij. Elagabalus mori emrin Marcus Aurelius Antoninus Augustus, por ka hyrë në histori si Elagabalus sipas emrit të perëndisë diellore siriane për të cilin ai ishte prift, pasi kishte lindur në Emesa (Homsi i sotëm). Ardhja e tij si perandor fyeu ndjenjat fetare të romakëve; skandalet e tij morale dhe politikat që ndoqi rrënuan perandorinë ekonomikisht. Historiani Lucius Cassius Dio (shek. III) në Roman History shkruan se perandori Elagabalus do t’i korrigjonte njerëzit që i referoheshin atij si “Zot”, duke thënë: “Unë jam zonjë”. Më në fund, Garda pretoriane nuk e duroi më. Elagabalus dhe nëna e tij u vranë, u zhveshën lakuriq, iu pre koka dhe u tërhoqën zvarë nëpër rrugët e Romës.

Tiranët sot, kudo që janë, qeshin me shembuj të tillë. Pikërisht kjo i bën ata të bien në të njëjtat gabime; neglizhojnë mësimet e historisë, dhe kështu përcaktojnë fatin e tyre dhe të kombit.

Filed Under: Ekonomi Tagged With: Astrit Lulushi

KAMBANA

July 11, 2023 by s p

Muç Xhepa/

– Ejani të më takoni në kishën tonë! – tha Spenseri, udhëtari që kishte porositur Uberin, kur lamë pas avenynë “Konektikat” në qytezën e Kensingtonit. – Të njiheni me kishën e mormonëve; është rindërtim i kishës që ngriti vetë Krishti.

Tempulli mormon, arkitekturë moderne, veshur me mermer të bardhë vezullues, ka gjashtë kulla të larta, si anije kozmike drejt Krijuesit, në verilindje të Uashingtonit. Është ndërtuar në mesin e shekullit të njëzetë. Nga madhësia është i treti në vend dhe ka kushtuar dhjetëra miliona dollarë. Vendndodhja e dukshme përgjatë unazës së kryeqytetit e ka kthyer në pikë pelegrinazhi për vendasit dhe të huajt.

– Faleminderit për ftesën! Do të vij me shumë dëshirë. Më kanë treguar se vendi i vizitorëve në hyrje është mahnitës.

– Po! Piktura gjigante, Krijuesi dhe dishepujt… – Spenseri flet me pasion.

Natë pranverore, e freskët, me fllad Kraste. Fund maji. Sportelistja e hotelit “Skampa” më priti ftohtë. Orar jo i përshtatshëm për të vizituar mysafirë. Hoteli gëlonte me kostumgrinj, kati i dytë përgjohej natë e ditë. Jetonte një çift gjerman. Thuhej se ishin të interesuar për metalurgjinë e zezë, “Çeliku i Partisë”. Asnjëherë nuk e morëm vesh rolin e tyre të vërtetë, por bashkëshortja, një grua e thyer në moshë, dukej e shpenguar kur flirtonte hapur me përkthyesin, një mashtrues profesionist i qytetit tonë, që nuk i hynte gjemb në këmbë. Kishte lidhje me kupolën e lartë komuniste.

– Jemi nisur që me natë.

Iliri kishte vendosur këmbët mbi jastëk në fundin e krevatit; ato ishin të ënjtura dhe pranë gishtërinjve kishin krijuar flluska të mbushura me ujë.

– Kur filluam të ngjisnim malin, na buzëqeshi dielli mbi Krrabë, ndërsa aroma e luleve të blirit na ndoqi deri në kilometrin e njëzetenëntë. Aty pushuam, hëngrëm mëngjesin.

Petro e aprovonte me buzëqeshje.

Petro Zheji dhe Ilir Kroi, në fundjavë, e kishin bërë zakon të bënin udhëtime të gjata në këmbë. Pelegrinët këtë radhë kishin zgjedhur Elbasanin. Petro ishte njohës i thellë i librave të shenjtë. Ungjilli ishte ushqimi shpirtëror kryesor i tij. Kultura e gjerë fetare dhe bindja e patundur në Krijuesin e gjithësisë e kishin kthyer në një lloj famullitari, ku anëtarë të famullisë ishin miq dhe të besuar të tij. Gjatë këtyre pelegrinazheve në këmbë, ata ndalonin pranë rrënojave të kishave të mbyllura. Aty Petro i falej Zotit për shëndetin e mikut të tij. Iliri kishte kaluar tronditje mendore të rëndë. E kishin përjashtuar nga shkolla dhe i kishin bërë hetuesi speciale, sepse e kishin zënë duke lexuar në gjermanisht Zigmund Frojdin, librin “Interpretimi i ëndrrave”. Iliri ishte gjashtëmbëdhjetë vjeç atëherë.

– Më spiunoi djali i Kadri Hazbiut, – më tregoi Iliri një natë, fillim vere, kur ishim duke mësuar në shtëpinë e tij për provimin e hyrjes në gjuhësi, anglisht; lëndë e vështirë, por e këndshme. Profesori i talentuar Gëzim Hado e kishte kthyer në art.

– Ia tregoi vajzës së Spiro Kolekës, poetes; përpiqej t’i fitonte zemrën. Aq mjaftoi dhe më rrëmbyen në mesnatë.

Iliri tregonte, unë nuk u besoja veshëve.

– Kërkonin të dinin burimin. Njeriun që më kishte dhënë librin. Më mbajtën tri javë mbyllur në një qeli betoni, pa dritare, ku një llambë në kafaz hekuri, varur në tavan, rrinte gjithnjë ndezur. Ditët e para jam shtrirë në çimento, pastaj sollën një dyshek të mbushur me kashtë. Rezistova. Javën e tretë më sollën nënën. Në qeli. Pa aguar. Ishte tretur. S’e njoha.

Ilirit i dridhej zëri.

– Për ty, bir, u ndava me babanë tënd. Duheshim shumë. Vendosëm që të rriteshe jashtë kampeve të internimit.

Iliri ishte nipi i Haxhi Kroit, syri dhe veshi i Neronit. Shqyerja e bishave brenda llojit nuk kishte kufi. Nxitej edhe nga vetë Neroni. Kënaqej kur shihte gjak.

– “Për ty zë qelinë. Këtu, pranë teje!”. Kur u përmenda, gjendesha në spitalin numër pesë. Mbi mua eksperimentonte mjeku i sigurimit, Ylvi Vebiu.

Dëgjoja i ngrirë.

– S’më ke pyetur përse e quaj djalin e tij “Uria Hip”! Ja, mësoje tani. Ardiani i di të tëra dhe hiqet sikur nuk ka ndodhur gjë.

Me Ardianin ishim në të njëjtin fakultet.

Në fshatin Shijon, Petro dhe Iliri kishin ndaluar te rrënojat e një kishe të lashtë. Shijoni ishte bërë i njohur për mua që në fëmijëri nëpërmjet tregimeve të gjyshes sime. Një pjesë e tij ishte pronë e saj.

– Muzgu na zuri te manastiri i Shijonit.

Iliri uli këmbët.

– Mbaji lart sa të shkojë e ënjtura, – e këshilloi Petro.

– Janë më mirë tani, – tha Iliri dhe vazhdoi të tregojë. – Pranë dy qiparisave të lartë, në pjesën jugore të kishës, ishte në gjunjë një nënë e veshur me të zeza. Lutej. Me duar ruante flakën e qiririt të mos i shuhej. U afruam ngadalë, Petro nxori nga xhepi një qiri, e kishte sjellë me vete për t’u lutur. E vendosi mbi një gur të lëmuar, pjesë e ndonjë pllake varri. Më bëri shenjë të afrohesha. U ulëm në gjunjë. Petro e ndezi, vuri dorën në kokën time dhe filloi të lutej për shëndetin tim. Pa mbaruar lutjen:

“… Mbushja jetën me shpirtin tënd … Shën Vladimir! Amin!”, nëna plakë u afrua:

“Thuaj edhe një lutje për djalin tim të mbyllur në Qafë-Bari, o bir i Zotit!”.

Nëna uli kokën që Petro ta prekte me dorë.

“Burrin ma vranë, po iknin jashtë, të kërkonin punë. Ushtari e qëlloi.”.

Zëri i doli me vaj. Petro u lut për djalin e saj. Nëna e mbuloi me urata dhe u largua. Ikte nëpër errësirë.

– Shën Vladimiri ka fuqi shëruese. Kanë ardhur në shekuj njerëzia këtu dhe kanë gjetur shpëtim, – zëri i Petros u bë i thellë.

– Te qiparisi i ra në gjunjë Zotit dhe i kërkoi të ngrinte kishën. Legjenda thotë se iu shfaq edhe shqiponja jonë me kryq në kokë.

Petro u ngrit nga krevati, nxori nga çanta një bllok të trashë me kapakë kartoni të zinj.

– Ja, Ramiz Alia, krimineli, thotë se nuk është tradhti kalimi i kufirit dhe qenve u jep urdhër të qëllojnë.

Ashtu, si Moisiu në pikturën e Rembrandit me pllakën e gdhendur, porositë e Zotit, Petro përplasi me forcë bllokun mbi tryezë. Ora po shkonte dymbëdhjetë. U largova për t’u takuar të nesërmen përsëri. Në drekë u mblodhëm te veranda e hotelit “Skampa”. Ishim bërë pesë miq të famullisë së tij. Me gotë vere në dorë, Petro na falënderoi për mikpritjen.

– E ngre këtë gotë për miqtë e mi të mirë! Elbasani na priti me kambana. Sot është dita e Shën Vladimirit! Paçi uratën e Tij!

Kur Petro dhe Iliri ishin afruar pranë hotelit “Skampa”, kambana e orës së qytetit kishte rënë dhjetë herë. Për Petron, ajo simbolizonte kishën që shteti komunist e kishte mbyllur me ligj.

Filed Under: Kulture Tagged With: Muc Xhepa

LUMTURIA E VUÇIQIT NUK DUHET TA KETË BURIM PËRÇARJEN E TIRANËS DHE PRISHTINËS!

July 11, 2023 by s p

Ajo çka i nevojitet tani për tani Kosovës dhe Shqipërisë, është mbyllja urgjente e mosmarrveshjeve dhe fillimi i konsultimeve për tema që janë me interes të përbashkët. Sepse shtensionimi i situatës në veri të Kosovës, është interes jetik edhe i Shqipërisë, ashtu siç është interes i Kosovës edhe roli i Shipërisë në diplomacinë ndërkombëtare, përfshi edhe Procesin e Berlinit, ku përfitimet mund të jenë të mëdha nëse liderët e Prishtinës dhe Tiranës sillen si evropianë. Rama dhe Kurti nuk kanë kurrfarë interesi dhe favori nëse e bëjnë të lumtur Vuçiqin me sjelljet e tyre inatçore ndaj njëri tjetrit.

Shkruan: Mehmet PRISHTINA

Duke u marrë me zhvillimet e fundit që kanë të bëjnë me mosmarrëveshjet në mes të Tiranës dhe Prishtinës, konkretisht në mes të kryeministrave Rama-Kurti, analisti i shquar amerikan Janusz Bugajski, me të drejt e shtron problemin në kontekst më të gjerë, pasi që sipas tij mosmarrëveshjet midis Shqipërisë dhe Kosovës dhe ndërmjet liderëve shqiptarë përtej kufijve shtetërorë mund të jenë konstruktive nëse ato çojnë në nisma të reja dhe përfshijnë publikun e të dy vendeve në diskutimet për një të ardhme të përbashkët. Por, Bugajski me një nuhatje të hollë prej vëzhguesi të vëmendshëm tërheq vërejtjen se mosmarrëveshja aktuale i shërben kryesisht interesave të administratës së Vuçiqit në tre mënyra: së pari, mbështetja nga Tirana forcon dorën e Beogradit në dialogun me Prishtinën – së dyti, zvogëlon pozitën e Kosovës si në Uashington ashtu edhe në Bruksel, ndërkohë që rrit reputacionin e Ramës si zgjidhës i problemeve rajonale, dhe së treti, ushqen akuzat stereotipike serbe se shqiptarët janë të paaftë për të qeverisur veten dhe kanë nevojë për një mjeshtër rajonal.

Askush s’e kishte menduar se pikërisht në momentin kur kombit i duhet një unitet parimor për të përballuar sfidat që vijnë nga ambicjet iracionale të Serbisë, po ndodhë çarja në raportet Tiranë-Prishtinë dhe kjo, siç thotë Bugajski, është një shërbim lapidar që i bëhet regjimit të Vuçiqit.

Si të kualifikohet kjo çarje?

Papjekuri?

Inat?

Luftë për primat?

Apo, ndonjë arsye tjetër që shkon përtej logjikës së shëndoshë….

Kosova dhe Shqipëria janë dy shtete të veçanta, por më tepër se të gjitha shtetet tjera të veçanta, Kosova dhe Shqipëria kanë shumë çka të përbashkët. Ato kanë të përbashkët historinë që i solli te kjo ndarje, por e kanë edhe të ardhmen, e cila në një perspektivë evropiane, mund t’i bëjë bashkë sërish, ashtu siç ishin në 1912-tën kur Pavarësia u shpall për katër Vilajet shqiptare.

Tani jetojmë në një kohë tjetër dhe rrethanat diktojnë politika të tjera që duhet të jenë të harmonizuara me proceset euro-integruese. Shqipëria dhe Kosova ndodhen në stade të ndryshme në këto procese, por mund ta ndihmojnë shumë njëra tjetrën që, si në një kërcim valceri, të hidhen hapat sipas ritmit të orkestrit, por me kusht që të mos ia shkelin njëra tjetrës këmbët gjatë vallëzimit.

Në shikim të parë, duket se Shqipëria e Kosova kanë shumë interesa të përbashkëta për një ecje më dinamike drejt bashkëpunimit ekonomik, tregtar, kulturor, energejtik etj. Por në praktikë, po ndodhë që po zënë në thua gjatë ecjes, sepse, siç mund t’i referohemi ngjarjeve të fundit, Shqipëria e Kosova po sillen jo si shtete që kanë një prejardhje etnike, gjuhësore e kulturore, por si vende me gjeografi e demografi të largëta, si vende që ratësisht ndodhen pranë njëra tjetrës.

Kryeministri shqiptar Edi Rama dhe ai i Kosovës Albin Kurti, përveç dallimeve konceptuale për shumë ide e procese, ata kohëve të fundit kanë dallime të mëdha edhe

mbi rolin që duhet të ketë Tirana zyrtare në çështjen e ndërkombëtarizimit të problemeve të Kosovës.

Deri dje, Rama favorizonte Ballkanin e Hapur, kurse Kurti – Procesin e Berlinit. Ky i fundit në Forumin Strategjik të Bledit pat shpalosur pikëpamjet e tij mbi të ardhmen e rajonit, duke veçuar sundimin i ligjit ndaj oligarkëve, demokratizimin kundrejt autokratëve, përballjen me të kaluarën kundër kriminelëve të luftës dhe reciprocitetin e të drejtave të pakicave kundruall hegjemonisë nacionale, si katër elemente që, sipas Kurtit, mund t’i shërbejnë procesit të njohjes, komunikimit dhe ofrimit midis njerëzve në një rajon i cili ende vuan pasojat e së kaluarës problematike.

Por, krejt ndryshe mendonte Edi Rama. Ai ishte i lidhur me projektin Ballkani i Hapur, duke favorizuar agjenda të paqarta dhe krejt të disfavorshme për Kosovën. Sipas Ramës, Ballkani i Hapur ofronte mundësi të mëdha bashkëpunimi, qarkullimi dhe komunikimi midis njerëzve, ideve dhe mallrave, por nuk arrit anjëherë ta sqarojë se si do të jetë e mundur të ndodhte kjo në kushtet kur Kosova nuk njihet si shtet nga Serbia dhe kjo e fundit paraprakisht vendos kushte e barriera se si duhet të sillet Kosova.

Tani Edi Rama ka hequr dorë nga Ballkani i Hapur dhe i është kthyer Procesit të Berlinit. Boll mirë! Por, Rama e ka për obligim edhe moral që t’i kërkoj falje Kosovës për lajthitjet dhe kohën e humbur në një inisiativë rajonale që ishte kundër interesave të Kosovës.

Rama, si udhëheqës rotativ i Procesit të Berlinit, e ka për obligim të tregohet më i kujdesshëm ndaj çështjeve rajonale, ku Kosova dëmtohet vetëm pse nuk ka raporte të mira me Serbinë.

Vendosja e Kosovës dhe Serbisë në një simetri të barabartë fajesh e përgjegjësish, do ta komplikonte edhe më tepër procesin e normalizimit të marrëdhënieve në mes të dy shteteve. Edi Rama, të paktën që mund të bëjë në këtë faze parapërgatitore të Samitit të Procesit të Berlinit që do të mbahet në tetor në Tiranë, do të ishte, jo thjeshtë avokati në favor të Kosovës, por qëndrim parimor ndaj një problemi, rrënjët e të cilit nuk janë në Prishtinë por në Beograd.

Edi Rama nuk ka nevojë të flijojë interesat gjeostrategjike të vendit që ai drejton duke bërë tifo, vend e pa vend, për Kosovën. Pora ama, në anën tjetër, Ramës nuk i lejohet të vendosë njëfarë ekuidistance diploamtike në mes të Kosovës dhe Serbisë, sepse këtë askush nuke ka kërkuar nga ai.

Të jesh parimor në mbështetje të qëndrimeve të BE-së dhe Washingtonit ndaj Kosovës, nuk nënkupton që Rama duhet patjetër të tregoj njëfarë mirëkuptimi ndaj Beogradit edhe atëherë kur Vuçiqi refuzon të vendosë sanksione ndaj Moskës për intervenimin rus në Ukrainë. Sepse këtu prishen parimet dhe në shprehje vie një politikë që në mungesë të një strategjie kombëtare, Rama bën lëvizje lavjerrësi herë në të majtë, herë në të djathtë. Gjatë lëvizjeve të tilla, instinktivisht tundet edhe koka, por në fund mund të ndodhë alivanosja.

Të shitesh parimor kur janë në pyetje politikat e BE-së dhe Washingtonit ndaj Kosovës, dhe të jesh joparimor kur BE dhe Washingtoni kërkon nga Vuçiqi sanksionimin e Putinit për agresionin në Ukrainë, tregon se Tirana zyrtare vuan nga një kompleks gati i pashëruar që ndërlidhet me raportet shqiptaro-serbe, dhe i trashëguar këtu e një shekull më parë.

Ajo çka nevojitet tani për tani Kosovës dhe Shqipërisë, është mbyllja urgjente e mosmarrveshjeve dhe fillimi i konsultimeve për tema që janë me interes të përbashkët. Sepse shtensionimi i situatës në veri të Kosovës, është interes jetik edhe i Shqipërisë, ashtu siç është interes i Kosovës edhe roli i Shipërisë në diplomacinë ndërkombëtare, përfshi edhe Procesin e Berlinit, ku përfitimet mund të jenë të mëdha nëse liderët e Prishtinës dhe Tiranës sillen si evropianë. Rama dhe Kurti nuk kanë kurrfarë interesi dhe favori nëse e bëjnë të lumtur Vuçiqin me sjelljet e tyre inatçore ndaj njëri tjetrit.

May be an image of 1 person and monument

See Insights and Ads

Create Ad

All reactions:

55

Filed Under: Fejton

Në Kosovë përkujtohet Masakra e Srebrenicës

July 11, 2023 by s p

-Edhe në Kosovë ndodhte Srebrenica, gjenocidi i forcave serbe…/

-Para 25 viteve, në Korrik 1998 raportoja: Në Kosovë po ndodh Bosnja, në Rahovec po ndodh Srebrenica…Presidenti Ibrahim Rugova kërkon mbrojtje ndërkombetare për Kosovën…/

-Gazeta kosovare e rezistencës “Bujku” e 22 Korrikut 1998: Kongresisti John Olver i shkruan Bill Klintonit – Në emër të viktimave të Srebrenicës shpëtojeni Kosovën. Letrën drejtuar Presidentit të SHBA e nënshkruan 27 kongresistë amerikanë…/

Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

PRISHTINË, 11 Korrik 2023/ Edhe në Kosovë përkujtohet gjenocidi-masakra e forcave serbe e para 28 viteve në Srebrenicë – Bosnjë.

Kuvendi i Republikës së Kosovës në fillimin e një seance plenare mbajti një minutë heshtje me rastin e 28-vjetorit të masakrës së Srebrenicës, në kujtim të kësaj masakre gjenocidale, si ditë e përkujtimit, por edhe si thirrje për dënimin e kriminelëve.

“Masakra e Srebrenicës, është masakra më e madhe e pas Luftës së Dytë Botërore në kontinentin evropian. Më 11 korrik 1995 forcat kriminane serbe vranë 8 mijë e 732 boshnjakë. Prandaj, për këtë arsye propozoj ta kujtojmë këtë ditë. Kjo ditë përkujtohet edhe nga ana e Bashkimit Europian. Gjithashtu edhe Kuvendi i Kosovës para dy viteve kishte miratuar një rezolutë në përkujtim të masakrës së Srebrenicës. Gjenocidi dhe krimet kundër njerëzimit nuk vjetërohen kurrë, kriminelët duhet marrë dënimin e merituar”, theksoi kryetari i Kuvendit, Glauk Konjufca.

Gjithashtu, para deputetëve për masakrën e Srebrenicës foli edhe nënkryetari i Kuvendit, Bahrim Shabani, i cili tha se trupat apo pjesët e trupave të viktimave boshnjake të gjenocidit në Srebrenicë, janë varrosur në Qendrën Përkujtimore të Potoçarit në Srebrenicë dhe se kjo ditë duhet kujtuar nga e gjithë bota.

“Gjersa bota kujton gjithmonë këtë ditë, nga ana tjetër, autorët e këtij gjenocidi të tmerrshëm në zemër të Evropës, ku brenda pak ditësh u vranë brutalisht mbi 8 mijë boshnjakë të pafajshëm, mohojnë vit pas viti krimet e kryera. Prandaj, boshnjakët kudo që janë, duhet ta kujtojnë dhe nuk duhet ta harrojnë kurrë këtë krim. Republika e Kosovës ka qenë dhe do të jetë me boshnjakët e Bosnjë e Hercegovinës gjatë gjithë këtyre viteve”, theksoi Shabani.

Edhe deputetja Duda Balje, tha se mohimi sistematik i gjenocidit të Srebrenicës dhe festimi nga akterët kryesorë dhe i atyre që urdhëruan gjenocidin ka vazhduar për 28 vjet.

Ajo shtoi se ky gjenocid njihet si një nga krimet më të mëdha në Evropë që nga Lufta e Dytë Botërore.

“Srebrenica është dhe do të mbetet vula e përgjakshme e shekullit të 20-të. Shamia e gjelbër me lulen e Srebrenicës, e cila u vendos në foltoren e Kuvendit, ka 11 pika ari, që përfaqësojnë 11 korrikun, ngjyra e bardhë simbolizon pafajësinë, ndërsa ngjyra e gjelbër në mes përfaqëson shpresën që diçka e tillë mos të ndodhë më kurrë”, theksoi Balje.

Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti, mori pjesë në tubimin përkujtimor me rastin e 28-vjetorit të gjenocidit në Srebrenicë, organizuar nga zëvendëskryeministrja e Republikës së Kosovës për Çështje të Pakicave dhe Drejtat e Njeriut, Emilija Rexhepi, në bashkëpunim me prof. Nexhmedin Spahiu, që u mbajt në Institutin e Historisë.

Duke kujtuar gjenocidin e tmerrshëm që ndodhi 28 vjet më parë në Srebrenicë, kryeministri Kurti tha se na kujtohen 8732 burra e djem boshnjakë që nuk ju dha as më e vogla fije shprese për mbijetesë, e të cilët u masakruan pamëshirshëm, nga dora e shtetit armik. “Na dalin përpara kolonat e 30 mijë grave, fëmijëve e pleqve që u abuzuan dhe detyruan të shpërngulen nga vendi i tyre. Na kujtohen ata një mijë persona trupat e të cilëve ende nuk janë gjetur as sot. Na kujtohet dhe na mundon gjithmonë fakti që kriminelët kurrë nuk morën dënimin e merituar. Pa çka se Serbia u bë përgjegjëse që nuk e ndaloi kryerjen e gjenocidit, ajo nuk u mbajt asnjëherë përgjegjëse që e kreu pamëshirshëm këtë gjenocid”, tha në fillim të fjalës kryeministri Kurti.

Para të pranishmëve të shumtë, kryeministri përmendi të dhënat e Qendrës për të Drejtën Humanitare e udhëhequr nga Natasha Kandic, sipas së cilës katër mijë oficerë të armatës jugosllave nga Serbia luftuan kundër boshnjakëve në Bosnjë e Hercegovinë, e që janë paguar nga Serbia. Po ashtu, i gjithë armatimi dhe uniformat iu shkonin nga Serbia. Prej 25 mijë serbëve që u vranë në Bosnje, më pak se 1/5 ishin civilë. “Serbia është përgjegjëse sepse në fund të fundit Marrëveshjen e Dejtonit e ka nënshkruar Presidenti i Serbisë, Millosheviq” tha ai.

Më tej, Kryeministri Kurti, tha se Radovan Karaxhiqi e Ratko Mlladiqi tashmë janë dënuar për pjesëmarrjen në gjenocid, dhe me shumë vonesë u dënuan edhe Jovica Stanishiqi e Frenki Simatoviqi, për implikim në krimet e kryera nga Serbia në Bosnjë. Kjo, siç tha ai, është tregues që gjenocidi në Bosnjë nuk ka ndodhur së brendshmi, por nga jashtë dhe se përgjegjës nuk janë vetëm disa serbë të Bosnjës, por Serbia si shtet.

“Prandaj, ende nuk ka drejtësi e paqe për Srebrenicën dhe Bosnje dhe Hercegovinë. Prandaj, kjo mizori peshon rëndë në ndërgjegjen ndërkombëtare edhe më shumë se çerek shekulli më vonë”, u shpreh kryeministri.

Ai rikujtoi se dy vite më parë në Kuvendin e Republikës së Kosovës është miratuar një rezolutë, me të cilën dënohet gjenocidi në Srebrenicë dhe ftohet Qeveria e Kosovës të nderojë viktimat dhe kujtimin e kësaj date.

Në atë rezolutë pika nr. 6 shkruan se Kuvendi i Kosovës:

“Fton të gjitha shtetet e rajonit, që të bëjnë përpjekje shtesë për t`i nxjerrë para drejtësisë të gjithë ata që janë përgjegjës për planifikimin dhe kryerjen e gjenocidit në Srebrenicë.”

Në këtë tubim ndër të tjerë, të pranishëm ishin edhe Shemsudin Mehmedoviq, deputet në Parlamentin e Bosnjës dhe Hercegovinës dhe Fatmir Xheka, Ministër i të Drejtave të Njeriut dhe të Pakicave nga Mali i Zi.

E para çerek shekulli – 25 viteve, në Korrik 1998, për Agjencinë Shtetërore Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë – Agjencinë Telegrafike Shqiptare si dhe për Radio Televizionin Shqiptar kam raportuar se, edhe “në Kosovë po ndodh Bosnja, në Rahovec po ndodh Srebrenica”…

“Të dhëna dramatike për masakra në Rahovec – Bosnja po ndodh në Kosovë – Srebrenica në Rahovec”, citoheshin raportimet edhe në mbititullin e kryetitullin e gazetës kosovare të rezistencës “Bujku”, të 22 Korrikut 1998, në ballinën e së cilës ishte edhe mbititulli “Gjendje alarmante në Rahovec dhe rrethinë” dhe titulli “Të masakruar, të vrarë dhe të djegur”.

Ndërsa, në botimin e 25 Korrikut 1998 gazeta “Bujku” në ballinë kishte kryetitullin “Pamjet e Rahovecit ngjajnë me ato të Vukovarit”. Me titullin “Rahoveci shembull i spastrimit të egër etnik të Kosovës” citohej Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, nga konferenca për shtyp. “Shumë të vrarë, të humbur pa gjurmë e të arrestur”, ishte titulli nga informata për ngjarjet në Rahovec e Këshillit për Mbrojtjen e Lirive dhe të Drejtave të Njeriut.

“Kongresisti John Olver i shkruan Bill Klintonit – Në emër të viktimave të Srebrenicës shpëtojeni Kosovën”, ishte mbititull e titull tjetër në ballinen e gazetës, e cila theksonte edhe se letrën drejtuar Presidentit të SHBA e nënshkruan 27 kongresistë amerikanë…

Gazeta e rezistencës “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, dilte nga 18 Janari 1991 me orientim e përcaktim të fuqishëm properëndimor euroatlantik, ishte pjesë e lëvizjes e luftës për liri e pavarësi dhe sfidonte ndalimin e dhunëshëm nga Serbia okupatore të gazetës tradicionale Rilindja, atëherë të vetmes të përditshme në gjuhën shqipe në Kosovë…

Në Kosovë, si në shumë fshatra e qytete, edhe në qytetin e Rahovecit ndodhën masakra të forcave serbe kundër civilëve shqiptarë. Në 19 Korrik të vitit 1998, si pasojë e një sulmi të forcave serbe, në Rahovec pati shumë të vrarë e të plagosur.

Raportoja se edhe në Tehqen e Sheh Myhedinit janë masakruar shumë gra, fëmijë dhe pleq që kishin kërkuar strehim në këtë institucion fetar.

Te vendi i quajtur “Tuba” u gjetën të masakruar dy profesorë si dhe gjashtë trupa të karbonizuar, identiteti i të cilëve nuk u mësua. Gjithsej u regjistruan 150 persona të vrarë.

Dëshmitarët që kishin arritur t’i shpëtojnë këtij krimi kanë treguar se ushtria, policia dhe paramilitarët serbë kanë ekzekutuar civilë shqiptarë arbitrarisht.

Gjatë kësaj ofensive u morën peng, u rrëmbyen e u zhdukën shumë shqiptarë, për fatin e të cilëve nuk dihet asgjë. Organet e pushtetit okupues serb në Prizren, më 22 Korrik 1998, në varrezat e këtij qyteti hapën dy gropa të mëdha dhe groposën shumë shqiptarë të vrarë gjatë ofensivës në Rahovec.

Për situatën në Rahovec para 25 viteve, në 23 Korrik 1998 në raportin me titull “Shqiptarët e vrarë janë varrosur në dy varreza masive” raportoja se, “forcat serbe kanë hapur, të mërkuren, me eskavator dy varre të perbashketa dhe kanë groposur kufomat e mbledhura nëpër rrugët e qytetit të Rahovecit, afro një orë para ardhjes në qytet të gazetarëve dhe diplomatëve të huaj.

Sipas KMLDNJ (Këshillit për Mbrojtjen e Lirive dhe të Drejtave të Njeriut) forcat serbe kanë vrarë mbi 50 shqiptarë, ndërkohë që nuk janë identifikuar ende shumë të vrarë e të masakruar, që kanë mbetur nëpër rrugë, shtëpi, bodrume dhe fusha.

Burime të LDK-së (Lidhjes Demokratike të Kosovës) në Rahovec besojnë se janë qindra civilë të vrarë, të masakruar, të djegur dhe të plagosur. Shtypi i Kosovës dhe burime të tjera, masakren e kryer nga forcat serbe në Rahovec, e krahasojnë me Srebrenicën.”

Ndërsa, në 24 Korrik 1998, po para 25 viteve, raportoja që në titull se “Rugova kërkon mbrojtje ndërkombetare për Kosovën”.

“‘Në Kosovë gjendja vazhdon të jetë e rrezikshme, çdo ditë ka sulme të policisë dhe ushtrisë serbe. Ky është një spastrim i egër etnik, që ka filluar në Kosovë’, tha të premten para gazetarëve në Prishtinë, Presidenti i Kosovës, Ibrahim Rugova. Kerkojmë ‘mbrojtje ndërkombëtare për Kosovën dhe popullin e saj dhe të ndalohet përhapja e konfliktit në rajon’, theksoi Rugova.

‘Policia serbe nuk po lejon varrosjen e të vrarëve pas masakrave në Rahovec dhe as ardhjen e organizatave ndërkombëtare dhe kombëtare në Kosovë. Me mijëra shqiptarë janë larguar nga qyteti i Rahovecit dhe rrethinat e tij’, tha Rugova, duke shtuar se, edhe në rajone të tjera të Kosovës ka patur bombardime dhe të vrarë, ndërkohë që vazhdon represioni i policisë serbe.

‘Bashkësia ndërkombëtare, SHBA dhe Bashkimi Evropian, po ndërmarrin të gjitha hapat diplomatikë, por edhe ata ushtarakë, që të mos ndodhë Bosnja në Kosovë’, u shpreh Rugova, në pergjigje të pyetjes së gazetareve.

Rugova përseriti qendrimin se ‘zgjidhja më e mirë për Kosovën është Kosova e pavarur me të gjitha garancitë për serbët lokalë dhe një protektorat ndërkombëtar si fazë kalimatare’”.

Sias citimit të gazetës “Bujku”, pyetja ime drejtuar Presidentit Rugova në atë konferencë shtypi ishte kjo: “A po vonohet bashkësia ndërkombëtare në Kosovë, kur dihen vlerësimet gjithnjë e më të shpeshta se këtu po ndodh Bosnja?”…

Në raportimet nëpër vite kam theksuar se, në Kosovë, në vitet 1998-‘99 forcat serbe në sulmet gjenocidale dëbuan mëse 1 milion shqiptarë, shumicën “përtej Bjeshkëve të Nemuna” në Shqipëri, vranë e masakruan rreth 12 mijë, e mijëra të tjerë i zhdukën duke i dërguar e groposur edhe në Serbi, apo edhe duke i djegur.

Sipas të dhënave të bashkësive të familjarëve të të zhdukurve, të të pagjeturve, numri i tërësishëm i të zhdukurve të Kosovës pas luftës së përfunduar para 23 viteve mbërrinte afër 6.000 veta, mbi 90 për qind prej tyre ishin civilë shqiptarë, të cilët u rrëmbyen, u morën të gjallë në mënyra të ndryshme nga formacionet policore-ushtarake dhe paramilitare të pushtetit okupues serb. Menjëherë pas luftës në Kosovë edhe Kryqi i Kuq Ndërkombëtar evidenconte më shumë se 6.000 të zhdukur. Një numër i tyre, rreth 600 janë gjetur të gjallë nëpër burgjet në Serbi.

“Në Kosovë kanë ndodhur krime lufte, krime kundër njerëzimit dhe akte gjenocide të forcave serbe kundër shqiptarëve”, ka deklaruar eksperti i së drejtës ndërkombëtare, Prof. Dr. Zejnullah Gruda, në një bisedë që kam zhvilluar.

Ai ka folur mes mijëra e mijëra dëshmive të mbledhura gjatë viteve të okupimit e të luftës, të cilat i shpalosnim nga arkivat e Këshillit për Mbrojtjen e të Drejtave dhe Lirive të Njeriut në Prishtinë. “Janë shkelje të rënda të së drejtës ndërkombëtare në përgjithësi, të drejtës ndërkombëtare të luftës, të drejtës humanitare…”, ka thënë Gruda.

Kuvendi i Republikës së Kosovës në seancën e 7 Korrikut 2021 votoi Rezolutën për dënimin e gjenocidit në Srebrenicë.

“Dënohet ashpër gjenocidi i regjimit serb në Srebrenicë ndaj pjesëtarëve të popullit boshnjak dhe të gjitha shkeljet e të drejtave të njeriut”, theksohej në të parën nga 6 pikat e Rezolutës…

Filed Under: Kronike

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 29
  • 30
  • 31
  • 32
  • 33
  • …
  • 48
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit
  • Shqipëria u bë pjesë e Lidhjes së Kombeve (17 dhjetor 1920)
  • NJЁ SURPRIZЁ XHENTЁLMENЁSH E GJON MILIT   
  • Format jo standarde të pullave në Filatelinë Shqiptare
  • Avokati i kujt?
  • MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI MJET PËR FORMIMIN E VETEDIJES KOMBËTARE TE SHQIPTARËT  
  • MES KULTURES DHE HIJEVE TE ANTIKULTURES
  • Historia dhe braktisja e Kullës së Elez Murrës – Një apel për të shpëtuar trashëgiminë historike

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT