nga Illo Foto/
Kryeqyteti i nje vendi,quhet i tille,jo thjesht se aty punojne organizmat e larta te shtetit, por edhe sepse simbolizon karakteristikat kulturore,historike, ekonomike te shtetit.Nuk mund te kuptohet Roma, pa Koloseun,Athina pa Akropolin, Moska, pa Kremlinin etj.Sejcili kryeqytet te imonon autoritetin dhe kulturen e vet.
Une jam me origjine fshatar.Qyteti i pare,qe kam vizituar,ka qene Gjirokastra dhe qe ndodhet vetem 20 km larg fshatit tim te lindjes, kur isha vetem 8 vjec. Mbresat e asaj dite jane te pa shlyshme ne ndergjegjen time dhe sot,qe jam afer 80 vjet. Parafytyrimi im nuk ndahej nga grumbulli i shtepive, mureve, kinemaja, shkollat e medha me disa kate,rruget e shtruara me kardllem te ngjeshur.Ne jeten e gjate , kam pare shume qytete dhe disa kryeqytete. Pjesen dermuse te jetes e kam kaluar ne qytete. Dy dekada te jetes ne Atdhe , i kam kaluar familjarisht ne Tirane. Dy dekadat e fundit , banoj ne NY . Nga venbanimi yne i perhershem , leviz rralle. Ne datat 17- 19 Prill kreva nje vizite ne Washington DC , qe eshte , 5 ore me autobuz , larg nga NY . Ne kete vizite shoqerohesha , nga ime shoqe , Milika dhe vajza jone , Klara .
Keto te dhena i shkrova , per te krijuar idene se i kam te dyja ndjesite e vendbanimeve , me synimin , qe t’i vleresoj sa me objektivisht, venbanimet qe vizitoj . Te kritikosh ate , qe kane bere te tjert eshte me lehte se sa te besh ate qe kritikon . Sejcili vizitor , ne c’do vend qofte , pyejet e para te tij , jane per raportet e banorve me mjedisin , me ekonomine familjare dhe me punesimin . Natyrisht , une s’kam pse ndryshoj nga c’do vizitor , por instiktin e pyetjeve ma kalit pozicioni i studjusit dhe gazetarit . Raportet e banorve me mjedisin , punesimin nepermjet resurseve , polarizimin e shoqerise , jane tema kryesore te shkencetarve te sotem ekonomiste , per shoqerine globale, tashme te formuar .
Nje intelektual i c’do niveli , ne Washington do te perqendrohet ne vlerat historike , arkivore dhe politike , qe ruan kryeqyteti i shtetit superfuqi boterore . Njerzit , qe kane studjuar ne Biblioteken e Kongresit dhe qe u jane referuar arkivava te Amerikes, jane shkencetare dhe studjus te nderuar te vendeve te tyre . Kjo ndodh se te tera falangat e shtetit amerikan jane krijuar me kujdesin e jashzakonshem te Baballareve te kombit te ri amerikan , qe jane njerez te vecante dhe te pa perseritshem ne Bote . Shkurt dhe qarte , Washington DC e ka merituar statusin si qendra politike , kulturore , arkivore , me e rendesishme e botes . Une do te sqaroj ndjesite e mija , ne prekjen e pare te jetes viziule, ne kete qytet ekollogjik , me arkitekture imponuse , qe i pranon njerzit pa sqime , me te gjitha kulturat dhe edukatat mbare boterore . Madheshtia e ketij qyteti , buronn nga thjeshtesia e konceptimit ne projektim .
Wahingtoni eshte me shume universal se sa specifik . Ketu mund ta ndjesh veten suedez , kinez , korean , shqiptar dhe domosdoshmerisht , amerikan . Washingtoni e ka pershtatur pazgjithshmerisht formen , me permbajtjen e tij gjithperfshirese . Qofte dhe 2 ore te jeshe ne Washington , perkushtohesh per kete qytet mikprites dhe njerezor . Une qendrova dy dite , prandaj kam te drejte ta quaj veten amerikan i Washingtonit DC.
Te dhenat ekonomiko – mjedisore , lexusui i gjen vetem me nje klikim ne komjuter .
Rruga , per ne Washington DC nuk ka ndonje ndryshim nga magjistralet nderkontintese te Amerikes. Iindustria e ndertimit sot nuk identifikohet nga muret e larte , por nga komleksiteti i rrugeve dhe rrugicave , qe mundesojne shume kalime , per nje pike dhe dhe urat solide . Ne hyrje te qytetit, Washingtonin DC duket nje natyre krejt tjeter nga ajo , qe lashe ne NY. Ne DC kishte shperthyer gjelberimi dhe lulet e qershive kishin perfunduar . Atmosfera ishe mbuluar me qilimin shumngjyresh te luleve , qe ne NY duhen me shume se 7 dite te ndodhi . Sipas ndjesise time , pranvera ne DC eshte 10 dite me e hershme , se ne meridianin kontinental te Amerikes . Kjo saktesohet me raportet meteorollogjike , qe bota mbare i referohet buletinit amerikan . Freskine e perjeteshme rajonit ja jep lumi Patomak , qe nga permasat e pellgut , eshte gati sa 1.5 siperfaqja e Shqiperise . Mund te jene arsyet klimatike , qe Baballaret e kombit e emeruan kryeqytet Washingtonin ? Mund te mos jete vetem kjo arsyeja , por mund te jete njera prej tyre. Ne pamje te pare kjo mund te duket nje kaprico ekollogjike, por behet fakt i domosdoshem , kur Federata amerikane , permbledh Alesken e akujve dhe Floriden e prandveres se perjeteshme . Nje qender medjatore unifikimi eshte motiv , qofte dhe formal .
Gjeografikisht Washingtoni DC ndodhet ne qendren gjografike te Shtetit federal me te madh te botes , qe identifikohet me tre geramat , USA . Ky shtet nuk u formua se duhesh te ekspozonte nje fuqi me vlera universale . Kjo federate u krijua , per t’i treguar botes se fuqia vjen prej bashkimit . Kete bashkim nuk kane mundur ta krijojne as shtetet e Amerikes se jugut dhe as Bashkimi europjan , qe po ben perpjekje titanike, per nje Europe te tipit amerikan . Deri me sot ky Uion nuk eshte formuar edhe mund te mos formohet . Ndoshta shreh skepticizmin tim , kur shprehem se ne Europen e sortme mungojne Baballaret e kombit , por nuk do te thote se do te mungojne perjetesisht . Ata baballare , qe drejtuan Europen , perpara nje shekulli , bene gabimin fatal te coptimit etnik te kombit shqiptar , duke lene pas shume sherre nderkufitare , qe une as i di dhe as kam tagrin t’i permend .
Duke shetitur ne WDC, e ndien nje zgjerim provizor te mushkrive . Merr fryme me lirisht, sepse qyteti eshte i zhvilluar orizontalisht , nje fenomen i kundert me NY dhe te gjithe qytetet e sotme metropolitane te botes , qe vijojne te zhvillohen vertikalisht me gradacilet , qe te kufizojne frymarrien dhe shikimin . Kur njeriut i zvogelohet orizonti i shikimit , ndjehet ngushte fiziollogjikisht . Aparatet jetesore zvogelojne funksionin , per te mbijetuar . Washingtoni si qytet me zhvillim orizontal , e meriton statusin qytet aerobik. Te tille qytete sot ne bote jane te rralle dhe behen gjithnje me te rralle . Tendenca zhvillimore ka kohe , qe eshte ne gare me lartesite qiellore . Ne njesine e siperfaqes, ne qytetet horizontale , banojne dhe punojne me pak njerez , por kjo kompesohet, statistikisht , me jeten me te gjate te banoreve .
Zhvillimi horizontal i W DC -Se , perputhet me arkitekturen e sejciles nderteses dhe e grupit te ndertesave te e njejtit funksion . Te perqendrojme vemendjen ne ndertesat qeverritare . Ato perbejne nje grup ndertesash te evidentuar dukshem .Aty perpunohen plane , behen bilance dhe analiza , per Ameriken, duke ruajtur dhe baraspeshat e zhvillimit boteror . Kur gjendesh perballe korpusit qeverritar , te bie ne sy madheshtia e Pentagonit , Senatit , Kongresit dhe departemannteve . Keto jane ndertesa hijerenda dhe madheshtore . Shtepia e bardhe perballe tyre , duket shume e vogel . Ketu arkitektura ka mbeshtetur kuptimin demokratik te pushtetit . Pushteti i Presidentit , eshte jo vetem kalimtar , por me i kufizuar se Kongresi dhe organet ligjvenese .Kjo e vertete apsolute konfirmohet edhe nga ndertimi arkitekturor , qe na jep fenomeni optik , kur i shofim objktet te lidhura , sic jane realisht . Ne filmimet televizive , Shtepia e bardhe , duket me e madhe se sa duket , kur je perballe saj. Shtepija e Bardhe si institucion dhe objkt qeverritar , cvleresoi totalisht ish Pallatet mbreterore boterore , institucione parazite , konservatore me lluksin prallor te sjelle nga feudalizmi .
Pa qene arkitekt , urbanist ose fjorist ndjehesh i plotesuar , kur shetit midis rrugve , sepse e gjen cdo objkt ne vendin e vet , pa asnje teperim ose mangesi . Territori eshte i mbushur me ndertesa , rruge , sheshe , parkinge , por kudo gjen siperfaqe te gjelberta ne planin orizontal dhe vertikal . Nuk ka boshllek , por as mbingarkesa optike . Ne te 2400 Km. rruge me shume mbi dhe nen kalime , kombinime te hekurudhes dhe te metrose , ke pershtypjen se je duke bere nje rruge te vetme , qe te con shume shpejt, ne vendin , qe ti deshiron . Mjedisi te nxit te ecesh ne kembe , ose me bicilketat qytetese . Aty ku ndeshesh me nje boshllek te cdo figure gjometrike , plotesohet me lulishte te mbushur me lule te familjes te tulipanve . Luleria orizontale dhe ajo e drurve dekorative, qe quhen gjelberim qyteti , te ndjek pas ne cdo cep , qe mbetet brenda kurores se gjelber , qe ngjason me kurorat antike te dafines .
Washington DC-ja eshte venbanim dhe qender administrative qe ploteson kerkesat e te tera kohrave, deri sa pas me shume se dy shekuj , nuk ben dot as nje vrejtje , per ndertimin e territorit te tij . Imitim i ndertimit struktor arkitektonik dhe arobia mjedisore ,do te jene qytete bioindustriale te se ardhmes. Keshtu e shof une Wahingtonin aktual .
Ne radhe te pare Washington Dc eshte qytet me vlera te pa diskutushme politike . Studentja e Univesitetit “G.Washington ” , Emilja , na spjegoi te tera stajutajat , qe gjenden me karar, ne shume sheshe te qytetit. Ajo u ndal gjate , ndoshta dhe per hir te profesionit te saj te arthem ,te komleksi skulpturor i Martin Luter Kingut . Kjo statuje madheshtore eshte ndertuar brenda nje komleksi skupluror me motiv historik . Nje shkemb graniti i madh , pa forme te rregullt sterometrike ,eshte i care me furi nga nje shkemb i forte, me i vogel , por me kompakt , masiv dhe me i larte se shkembi pa forme . Ne shkembin , qe ka dale nga kjo carje eshte gdhendur ne granit, shtatoria e M. L Kingut , njeriut qe tronditi Ameriken , per barazine rracore . Kjo barazi u rrit brenda vendit dhe arriti maturine ne presidencen e sukseshme te presidentit me ngjyre , Barak Obama . Nuk besohet se per te gjitha pabarazite shoqerore do te duhet nga nje Martin Luterking . Shoqeria duhet te ndergjegjesohet , per diferencat extremiste te pasurise se sotme .
Washington DC. eshte nje liber enciklopedie , qe rri i hapur dite nate , per syte e banorve , te vizitorve, te studjusve dhe shkencetarve . Nje vizite sado e thjeshte dhe e shpejte , edukon . Njeriu del me shume improsine , behet me i bute , me i arsyshem me tolerant , sepse mendon qe ka DC , qe e kane konceptuar dhe ndertuar mendje te ndritura . Eshte qyteti i te arthmes , kur industria do te vishet me kostum biologjik dhe biollogjia do te industrializohet . Qyteti i pare ne bote , qe eshte i gatshem , per te pranuar kete transformim politiko -shoqeror , eshte W_DC- ja.
Njeriu me mendje te shendoshe dhe gjykim normal , le te beje pak aritmetike . U be kryeqytet ne 1790 dhe po qe se vendosej sot , do te behej po keshtu , me keto parametra funksionale , ndertimore ,artistike , ekollogjike dhe teknike . DC eshte qender e vogel banimi . Duke pasur me pak se 600 mije banore , ndersa me rrethinat bashkangjitur arrin nje milion . Ky mund te konsiderohet popullimi me optimal i kesaj siperfaqeje gjografike . Te tilla propocione keshillojne shkencetaret urbaniste dhe ekollogjistet , per vendbanimet e qyteteve te arthme globaliste me permbajtje bio-industriale . Mendimet e Baballarve te kombit amerikan i paraprijne mijvjecarve te zhvillimit njerezor .
Ne qender te qytetit shtrihet korpusi universitar “G. W” . Ndertesat mesimore dhe konviktet zene nje pjese te rendesishme te siperfaqes se qytetit . I vizituam keto segmente te ketij institucjoni te rendesishem te universiteve te Amerikes . Studentja shqiptare , Emilija , pret te dipllomohet ne muajin e ardhem . Ajo na futi ne dhomen e konviktit dhe ne sallat e leksioneve .
Me beri pershtypje korpusi i inxhinjerise , qe ka perfunduar se ndertuari vetem pak kohe me pare . Eshte nje mjedis ku bashkohen natyrshem , thjeshtesia , madheshtia dhe funksionaliteti . Ne auditoret , qe duken te pa fund flisnin edhe muret , paisjet , kafeneja , biblioteka, gjithcka . Te tera mjediset ishin te kalkuluar per akustike . Tek tuk , ne keto mjedise , shifje grupe studentesh , qe kryenin detyra ne diten e pushimit . Keto grupe dhe individe ngjanin si molekula te vecuara te trupit shkencor inxhinjerik amerikan . Salla qendrore e korpusit eshte madheshtore dhe e gjithe pushteteshme . Ajo pret turma , qe u jep forme, ne mendime , veprime te perbashketa dhe te fryteshme. Kete fakultet , si pjese te fakulteteve inxhinjerike , mund ta quajme palestra ku stervitet truri i arthem amerikan , per udhtimin drejt yjeve , krijimi i makines pa shofer, ckripezimi i ujit te oqeanit, urbanizimi aerobik etj. probleme te ketij kalibri . Vete mjedisi ndikon , qofte dhe mbi vizitorin e thjeshte dhe kalimtar , sic ishim ne.
Ne bujtem ne qendren rezidenciale ne Wirgjinia . Dukej lluksoze , me hyrjen e kycur me celes elektronik , me rrethimin me kangjella dhe zhytur ne nje mjedis pylli dekorativ . Klara tha se ky mjedis ngjan me rezidencen e pushimit te Floridas . U ndjeva mire , me kete vleresim te Klares , duke parafytyruar te arthmen njerezore te jeteses masive . Ne rezidencen , qe po flas, nuk banonin senatore dhe ministra , por njerez te shtreses se mesme , qe presupozohet te bejne shumicen e popullsise , ne shoqerine e arthme globaliste dhe pa kriza .
Ndertesat , qe perfaqesojne shumicen ne W -DC, ishin te mirrekalkuluara per frymarrje normale dhe teresisht me konstruksion druri . Nuk ka materjal ndertimi me higjenik se druri. Muri i drurit ka frymarrie . Shtepija me mure druri eshte objkt jetesor lluksi . Siguria e automatizuar kunder zjarrit, e ben kompleksin te garantuar . Donika , mbesa ime dhe bashkeshorti i saj Klajdi dhe te dy qente e tyre te lluksit , kane disa vite , qe banojne ne kete apartament , qe menazhohet nga nje kompani e profilizuar . Mjediset e brendshme dhe komunikimi me mjedisin rrethus eshte shume harmonik dhe komod , pa te shkaketuar zymti dhe lodhje mendore . Ne kemi pare me qindra apartamente komerciale ne N Y , qe nuk afrohen per t’u krahasuar, kryesisht nga hapesira volumetrike , per fryme te cdo banori . Vleresimi i nje apartamenti , finalizohet me gjumin. Ne kete apartament fjetem shume qete dhe u clodhem plotesisht, pa merak dhe pa parafytyrime te zgjatura .
Bashkejetesa me kafshet e lluksit eshte bere pjese e jetes njerezore boterore , qe vjen duke u thelluar. kete bashkejetese e perbuzi dhe e eliminoi komunizmi . Kam pasur mendime konservatore , per kete bashkejetese , por koha po e thyen gradualisht konservatorizmin , qe nuk eshte vetem shqiptar . Kafshet e lluksit do te vijojne te zene gjithnje e me shume hapesire jetesore nga njeriu , sepse jane ndihmese e njeriut . Njeriu teknollogjik , shkarkon, duke i lene prapa dites se punes, shume lodhje dhe emocione tek besniket e vet pa vese dhe trille njerezore . Loja dhe bashkbisedimi me kafshet e luksit eshte terapi , nga me efektivet , per semundjet me baze nervore .
Sado qe ne qytet nuk pame geto , syri me zuri pak lypsare dhe ndonje te pa strehe endacak . Mendoj se ne raport me popullsine banuse , jane ne shifra te pa perfillshme . Te tilla kategori shoqerore do te kete edhe shekujt e arthem . Keto jane protuberanca mendore te shoqerise , qe nuk mund t’u shmanget sistemi . Per t’u bindur juve , qe nuk jane protuberanca te sistemit , po ju paraqes disa shembuj te komunitetit shqiptar , qe banon ne Kryeqytetin amerikan .
Nuk kam statistike se sa shqiptare banojne dhe punojne ne kete qytet magjik , por po ju rendis disa familje , qe une i njof . Femijte e kolegeve dhe miqve te mi : A. Obdari , P. Papazisi , P. Pali , L. Chani , F. Shahinllari , F. Korreshi, P. Mihali , V. Cici, banojne dhe kryejne detyra te rendesishme shteterore ne Kryeqytetin amerikan . Keshtu ndodh edhe me mbesen time , Doniken dhe bashkeshortin e saj , Klajdin. Studentja , qe na shoqeroi ne UGW , Emilia , eshte vajza e djalit tim , Kristaqit .
Krenohem me bashkpatriotet , qe kontribojne ne ushtrimin e pushtetit amerikan ! Shqiptare te ingranuar ne menyre intelektuale gjenden an’e kend botes . Lipset te jene me te interesuar , per te ndihmuar ne Atdheun e origjines , qe ka prapambetje te theksuar ne te tera fushat e ekonomise , shkences dhe biznesit .
Shembulli i adoptimit te individeve te lartpermendur , me con te perfundimi se shqiptaret e persekutuar nga regjimi komunist , te varferuar dhe te pa shprese , gjeten mundesi te natyralizohen ne Wahington Dc, per nje kohe infra te shkurter . Ketu nuk e kane gjetur veten vetem shqiptare , por perfaqesus nga te gjitha kombet e botes . Te 170 familjet e ambasadave te huaja , qe jetojne dhe punojne ne W DC , ndjehen me fat , qe i solli detyra ne kete qytet te te gjitha kohrave . Eshte e pa justifikuar objektivisht ekzistenca e lypesve dhe endacakve , qe sigurisht kane nje kontakt me te hershem me kete qytet . Lypsaret dhe endacaket , sado qe jane bashkudhetare te kapitalizmit , mbeten te tille , per faje dhe pa aftesise se tyre patologjike .Per te plotesuar kerkesat e nje reportazhi me detyre ekonomike , vizitova nje treg fshatar , por nuk mund te kryej kahasimet e duhura , sepse tregu ishe me produkte ‘bio'”. Mbetet vetem shembulli i nje dreke ne restorant , diku afer U G W. Simbas kesaj dreke cmimei ishte 2% me i ulet se nje dreke e ngjashme ne restorantet greke te NY C.
Demokracia amerikane, e nisur si eksperiment boteror,mbetet metafora e te arthmes globaliste te njerezimit . Vendbanimi me i mundshem i te arthmes , do te jene venbanime te ngjashme me Washingtonin e sotem , qe megjithse i themeluar perpara me shume se dy shekuj,pervec vlerave urbanistko- mjedisore , perben parametrat me optimale te bashkejeteses midis shtresave shoqerore .
NY – Prill 2015
NE PRITJE TE NJE FILMI NGA HOLLIVUDI PER HEROIN KOMBETAR TE SHQIPTAREVE
*Joe DioGuardi:Kur të vdes do të prehem në varrët e arbëreshve dhe pranë bustit të Skenderbeut/
*Arbëreshi Joe DioGuardi shpaloj edhe një të dhënë nga fusha e filmit,që do ti dedokohet figurës së kryetrimit të kombit shqiptar Gjergj Kastrioti Skenderbeu për të cilin do të bëhet një film i metrazhit të gjatë me artistët më të njohur nga Holivudi dhe që do të akordohen 35 milionë dollar./
Nga Skënder KARAÇICA/
Ish kogresmeni dhe kryetari i LQSHA-së,Joe DioGuardi,gjatë takimit në Uashington me përfaqësuesit e Komitetit dhe Nënkomitetit për Politikë të Jashtme në të cilën u shpalosen çështja e (pa)zgjidhur shqiptare në Ballkan me theks të veçantë në pjesët e etnike të ndara padrejtësisht në Maqedoni,Mal të Zi,Lugina e Preshevës dhe Çamëri,ai bisedoi me veprimtarët shqiptaro-amerikan nga Çikago dhe pjesët tjera nga Amerika,për një varg çështjesh nga aktualiteti i lobimit të tij.
Po bëhen njëzetë e pesë vjet që arbëreshi me origjinë shqiptare po qendron në ballë të kauzës kombëtare për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës,të ndryshimeve demokratike në Shqipëri si dhe zgjidhja e drejtë çështjes shqiptare në hapësirën etnike në Ballkan.Në një takim të ngrohtë,Joe DioGuardi,thotë për (INA)veprimtari nga Çikago Mahmut Skenderi,ritheksoi se për çështjen shqiptare dhe gjakun tim e kam amanet prej babait tim Joseph Sr.që të punoj sa të jem gjallë për vlerat e lirisë e të demokracisë për kombin shqiptar në tokën e vet që është pjesë e participimit të vlerave me popujt e bashkuar europianë dhe me miqësi të përjetshme më SHBA.
Arbëreshi shpaloj edhe një të dhënë nga fusha e filmit,që do ti dedokohet figurës së kryetrimit të kombit shqiptar Gjergj Kastrioti Skenderbeu për të cilin do të bëhet një film i metrazhit të gjatë me artistët më të njohur nga Holivudi dhe që do të akordohen 35 milionë dollar.Me këtë film,thotë arbëreshi shqiptar Joe DioGuardi,do ti tregojmë botës dhe boshtit pansllavist se kush ishin dhe kush është sot kombi shqiptar në Ballkan,që i doli në mbrotje për të shpetuar lirinë,demokracinë dhe qytetërimin në Europë nga Përondaria Osmane e Bosforit.
Unë e zgjodha rrugën e jetës time politike në shërbim të kombit tim shqiptar në tokën e vet etnike dhe të ndarë padrejtësisht në disa shtete sllave.Jeta politike për kauzën kombëtare nuk ka moshë,prandaj e kanë thanë për së koti disa qarqe që nuk duan ti kritikojmë në rrugën e shtetndertimit të Kosovës dhe në përgjithësi për çështjen shqiptare etnike në ato hapësira.Unë do të punoj deri në frymën e fundit,e dikush le të kritikoj punën time,koha do të tregoj se kush sa është angazhuar për vlerën e madhe të lirisë së Kosovës dhe të vijave tjera të ndryshimeve pas rënies së sistemit totalitar të komunizmit në Shqipëri.
DioGuardi nuk harroj pa përmendur se me rastin e 100-vjetorit të pavarësisë
së Shqipërisë,ish kryeministri shqiptar Sali Berisha nuk më bëri ftesë për kremtimin e kësaj dite të madhe,që edhe arbëreshët e mi larg atdheut i vuan gurët e pavarësisë për Shqipërinë e tyre,kështu u tha veprimtarëve shqiptatarë pjesëmarrës në takimin politik në Uashington.
Momenti më prekës në këtë bisedë të DioGuardit,sipas Mahmut Skenderit,ishte atëherë kur arbëreshi në damarët e të cilit qarkullon gjaku shiptar,foli për kohën e ndarjes nga jeta.Kur të vdes nuk do të prehem në varrezat e Amerikës,por do të shkoj që të prehem në tokën e të parëve të mi arbëresh dhe varri im do të jetë pranë bustit të Skenderbeut në Kalabri.Arbëreshet e Italisë janë simbol i identitetit europian të kombit shqiptar,fliste me zërin e tij burrëror DioGuardi në një nga sallat e Kongresit Amerikan,ku përseri në këtë kohë çështja shqiptare e (pa)zgjdhur!Shqiptarët kudo që ndodhën sot në Europë,Amerikë dhe Astraalinë e largët i janë mirnjohës trashëgimisë artistike në shekuj me poetët Jeronim De Rada dhe Zef Serembe,që i kanë dhënë Europës në kohën që jetuan e punuan atë se çka janë shqiptarët si komb i lashtë.
PAVARESIA, KONFERENCA E LONDRES, DREDHITE E EUROPES
Lufta për shpalljen e Pavarësisë, Konferenca e Ambasadorëve në Londër, dredhitë dhe pranimi në OKB/
Nga Harallamb Kota-studiues/
-Në 5 nëntor 1912 Ismail Qemali së bashku me Luigj Gurakuqin, krijojnë “një komitet drejtonjës”, që të merrte në dorë qeverisjen e vendit/
– Në qarqet diplomatike të Vjenës, opinioni mbizotërues në kancelaritë e Fuqive të Mëdha, ishte në favor të një Shqipërie autonome/
– Në 15 gusht 1920, në Lushnjë u mbajt “Kongresi Kombëtar i Arsimit”, i cili përcaktoi fizionominë dhe frymën kombëtare të arsimit në shtetin e pavarur shqiptar/
– Pak muaj më vonë, Qeveria Delvina paraqiti kërkesën e pranimit të Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve/
– Më 17 dhjetor 1920, Shqipëria u pranua në Lidhjen e Kombeve dhe tash e tutje ajo është e njohur si shtet sovran/
***
Atdhetarët shqiptar menjëherë pa humbur kohë, filluan të punonin për zgjedhjen e delegatëve për mbledhjen e Kuvendit Kombëtar. Në datën 5 nëntor 1912 Ismail Qemali së bashku me Luigj Gurakuqin, në mbledhjen që organizuan me koloninë shqiptare në Bukuresht, vendosën të krijojnë “një komitet drejtonjës”, që të merrte në dorë qeverisjen e vendit. Sondazhet e bëra nga Ismail Qemali në qarqet diplomatike të Vjenës, vërtetonin se opinioni mbizotërues në kancelaritë e Fuqive të Mëdha, ishte në favor të një Shqipërie autonome. Grupi i atdhetarëve shqiptar i kryesuar nga Ismail Qemali, kërkonte të arrinte qëllimin maksimal, shpalljen e pavarësisë dhe zgjedhjen e një qeverie të përkohshme nga një kuvend kombëtar. Si vend i mbledhjes u caktua Vlora, për ku ishin drejtuar delegatët nga krahina të ndryshme të vendit.
Më 28 nëntor të motit 1912 në Vlorë, në rrethana të ndërlikuara kur kishte filluar lufta ballkanike dhe tokave shqiptare u kanosej rreziku i aneksimit nga monarkitë fqinje të Ballkanit, u mblodh Kuvendi Kombëtar i Vlorës. Shqiptarët sapo kishin përfunduar kryengritjen e e tyre të përgjithshme kundër sundimit osman, u vunë përsëri në lëvizje për të shpëtuar atdheun. Qysh në ditën e parë, të 37 delegatët zgjodhën kryetar Ismail Qemal Vlorën dhe në bazë të propozimit të tij, Kuvendi mori vendimin historik: “Shqipëria me sot të bahet më vehte, e lirë e mosvarme”. Në ballkonin e selisë së Kuvendit Kombëtar të Vlorës, u ngrit flamuri kombëtar. Me shpalljen e pavarësisë Kuvendi Kombëtar i Vlorës kreu një akt me rëndësi jetike për popullin shqiptar, që kurorëzonte luftërat shekullore të tij për lirinë e pavarësinë e Shqipërisë. Më 4 dhjetor Kuvendi i përbërë nga 63 veta, që përfaqësonin të gjitha trevat shqiptare prej Shkodrës, Rafshit të Dukagjinit e Kosovës, Dibrës. Ohrit, Strugës dhe Çamërisë, zgjodhi Qeverinë e Përkohshme të kryesuar nga Ismail Qemali me nënkryetar Nikoll Kaçorrin dhe anëtarë: Abdi Toptani, M.Derallën, Luigj Gurakuqin, Pandeli Çalen, Mehdi Frashëri, Lef Nosin, M.Libohovën e P.Pogën. Pleqësia e zgjedhur e kryesuar nga V.Agolli, do të ishte një “mëkëmbëse” e kuvendit, do të bashkëpunonte me Qeverinë e Përkohshme, do ta kontrollonte e do ta këshillonte atë kur të ishte nevoja. Të drejtën e rrëzimit të qeverisë e kishte vetëm Kuvendi Kombëtar. Në “Konferencën e Ambasadorëve në Londër”, që nisi më 17 dhjetor 1912, u vendos që të krijohej një “Shqipëri Autonome” (Principatë), nën sovranitetin e sulltanit, që vihej: “në garancinë e kontrollin ekskluziv të gjashtë fuqive” dhe të shpallej asnjanëse, gjë e cila shënonte një hap prapa me Kuvendin e Vlorës dhe vinte në kundërshtim të hapët me zhvillimin e ngjarjeve në Shqipëri. Në “Principatën Shqiptare” u përfshi vetëm gjysma e trojeve dhe e popullsisë shqiptare. Nga trungu i Shqipërisë u shkëputën krahinat më pjellore, që ishin edhe vatrat e rëndësishme të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare. Aleatët e koalicionit ballkanik, filluan të grinden për të ndarë plaçkën e luftës. Për zgjidhjen e kësaj situate, Qeveria e Përkohshme caktoi një delegacion, që ta përfaqësonte në “Konferencën e Londrës”. Në mars të vitit 1913, shkoi në Londër Kryetari i Qeverisë së Përkohshme Ismail Qemali i shoqëruar nga Isa Boletini dhe Luigj Gurakuqi, i cili paraqiti pranë komisionit të Fuqive të Mëdha, kërkesat për pavarësinë dhe tërësinë territoriale të Shqipërisë, të cilat ranë në veshin e shurdhët të diplomacisë europiane. Më 13 qershor 1913, filloi Lufta e II Ballkanike, e cila i ngjante luftës së çakejve për të shqyer një copë mish. Por Shqipërisë: “i qe trashur kocka” dhe nuk e gëlltisnin dot. Çakejtë i silleshin rrotull, e kafshonin anash, e gjakosnin dhe i nduknin pjesë nga trupi i saj. Lëngata shqiptare ishte më e dhimbshmja në kasaphanën njerëzore të asaj lufte që vazhdoi deri më 10 gusht 1913. Në krye të shtetit turk erdhi “triumvirati i turqve të rinj”, i lidhur ngushtë me Gjermaninë, me të cilën kishin përfunduar dhe një aleancë ushtarake.
Edhe për qeverisjen e “Principatës shqiptare”, “Fuqitë e Mëdha”, kishin caktuar Ëidin një princ gjerman, i cili mbërriti në Durrës në kryeqytetin e shqiptarëve, në 7 mars 1914. Atë ditë mbërriti në Durrës edhe Fan.S.Noli-kryepeshkopi i Durrësit, Tiranës,Elbasanit, i Gorës e i Shpatit,Primat dhe Egzark i Ilirisë, Detit të Perëndimit dhe i gjithë Shqipërisë. Selia e Kryepeshkopës u caktua Durrësi, ku do të ishte edhe Pallati Princëror. Pas tri ditësh, pikërisht në datën 10 mars 1914, Fan Noli mbajti të parën shërbesë fetare në gjuhën shqipe, në prani të qindra njerëzve nga të gjitha besimet, fillimisht në kishën Shën Spiridhoni dhe më pas në ambientet e pallatit mbretëror. Shërbesa fetare, ishte një manifestim patriotik i dyfishtë sepse: -meshohej për herë të parë në gjuhën shqipe dhe Noli me fjalën e tij që kishte peshë, krijoi mbështetje për Princ Ëidin, pasi ai donte që të njihej shteti shqiptar. Noli e mbylli fjalën e tij me thirrjen:-“Rroftë Shqipëria e lirë”.
Më 20 gusht 1914 filloi “Lufta I Botërore” dhe si pasojë e konfliktit të shteteve ndërluftuese, Pric Ëidi mbeti pa përkrahje dhe u largua nga Shqipëria. Pas Ëidit, në fillim të vitit 1915 u largua edhe kryepeshkop Fan.S. Noli, i cili me të mbërritur në Amerikë, u angazhua tërësisht për mbrojtjen politike të vendit të tij. Në Shqipërinë e pushtuar nga shtetet ndërluftuese, patriotët shqiptar, të mbështetur nga bashkatdhetarët e tyre në SHBA dhe aktivistët e federatës atdhetare “Vatra”, krijuan në vitin 1914, organizatën e parë politike shqiptare që u quajt “Partia Kombëtare”. Në të, hynë pa dallim moshe, civilë e ushtarakë, shumica të ardhur nga jashtë atdheut, si: Eshref Frashëri, Sotir Peci, Aqif pashë Elbasani, Ahmet Zogu,Rexhep Mitrovica, Faslli Frashëri, Kostaq (Koço)Kotta, Salih Butka,etj. Intelektualët e kësaj partie, zhvilluan një propaganda të fuqishme kundër qeverisë së Durrësit, duke e quajtur: “vegël pasive të imperializmës italiane”, demaskuan planet pushtuese të monarkive fqinje dhe në maj të vitit 1914, ndihmuan në dëbimin nga Durrësi të Esad pashë Toptanit. Në vitin 1915 kjo parti e zhvendosi qendrën e sajë nga Durrësi në Shkodër, ku gjatë luftës së parë botërore, rreth saj u grumbulluan shumë personalitete të Lëvizjes Kombëtare Shqiptare, të cilët krijuan Komitetin e “Mbrojtjes Kombëtare të Kosovës”. Në kapërcyellin e këtyre zhvillimeve, diaspora shqiptare në SHBA, mendonte që pas mbarimit të luftës, në Shqipëri duhej të organizohej edhe zhvillimi i jetës politike të “Shtetit të Pavarur Shqiptar”, sipas përvojës së shteteve më të zhvilluara të kohës dhe sidomos të SHBA. Intelektualët atdhetarë të mërguar atje, kishin formuar bindjen e plotë se pluralizmi ishte kusht dhe ndër faktorët përcaktues të progresit. Për këtë qëllim Sevasti e Kristaq Dako, më 27 gusht 1917 në Ëorçester Mass, krijuan partinë e parë politike shqiptare me emrin “Partia Politike Kombëtare Shqiptare”.Me nxitjen e saj në 28 shkurt 1918, nisi botimin gazeta “Albania”, e cila botoi lutjen drejtuar Presidentit të SHBA Ëudrov Ëilson dhe ambasadorëve të Britanisë së Madhe, të Francës dhe të Italisë në Ëashington, të cilëve u kërkohej të merrnin masat e duhura për të ndalur terrorin grek mbi popullsinë shqiptare në Çamëri.
Në shtator 1918, nga “Partia Politike” lindi ideja e krijimit të një regjimenti vullnetarësh nga emigrantët shqiptarë në SHBA, për të shkuar në Shqipëri’ e për të luftuar përkrah vëllezërve të tyre, për çlirimin e vendit dhe për mbrojtjen e tërësisë e të integritetit tokësor të saj. Por pak muaj më vonë në 30 tetor 1918, përfundoi lufta e parë botërore dhe xhonturqit kapitulluan. Qeveria e re turke, nënshkroi kushtet e armëpushimit dhe pushoi praktikisht ekzistenca e Perandorisë Osmane.
ANËTARËSIMI NË LIDHJEN E KOMBEVE
Pas mbarimit të Luftës së Parë botërore, sapo filloi “Konferenca e Paqes” në Paris, më 18 janar 1919, “Partia Politike Kombëtare” e shqiptarëve me qendër në SHBA, caktoi Ismail Qemalin si përfaqësuesin e sajë, për të marë pjesë në “Konferencën e Paqes” në Paris. Por Ismail Qemali vdes papritur në rrethana tepër të dyshimta dhe në ënd të tij, ajo dërgoi në Paris’ Parashqevi Qiriazin, Mihal Gramenon dhe Nuredin Vlorën. Ndërkohë në Shqipëri në qytetin e Shkodrës, “Partia Kombëtare” shqiptare në fillim të vitit 1919, nën drejtimin e Sali Nivicës botoi gazetën “Populli”. Anëtarët e saj luanin një rol të rëndësishëm në përgatitjen e Kongresit të Lushnjës, pasi akti i pavarësisë së Shqipërisë, i kurorëzuar në Kuvendin e Vlorës, drejtuar nga Burri i Madh i Kombit Shqiptar, patrioti dhe atdhetari i shquar Ismail Qemal Vlora, ishte vënë në rrezik. Në vitet e luftërave ballkanike dhe luftës së parë botërore, sovraniteti i shtetit shqiptar ishte cenuar rëndë dhe tërësia e territoreve të tij ishin vënë në rrezik
Për të rikonfirmuar edhe njëherë para fuqive të mëdha, ekzistencën e shtetit shqiptar, patriotët shqiptarë, në 21 janar të vitit 1920, thirrën në Lushnjë një mbledhje mbarëshqiptare, “Kongresin e Lushnjës”. Populli kishte zgjedhur delegatët e tij. Nga Gjirokastra ishte zgjedhur: Kasëm Radovickën, Kiço Koçi, Veli Hashorva, Shezai Çomo, Spiro J.Qarroqi, Ali Këlcyra, Rasim Babameto, Dervish Seid dhe Arshi Shehu. Nga Korça:Eshref Frashëri, Koço Kota, Shaban Blloshmi, Gjokë Dinika Gusho, Idhomen Kosturi, Sali Butka,Ferit Frashëri, Beqir Rusi. Vlora:Qazim Kokoshi, Ymer Radhima, Myqerem Hamzaraj,Dhimitër Qypi. Nga Berati:Sheh Ibrahim Karbunara, Llazar Bozo, Iliaz Vrioni, Bektash Cakrani, Llazar Goxhomani, Kamber Belishova, Spiro Papa, Hysein Nikolica. Nga Elbasani: Aqif pashë Elbasani, Kasem Sejdini, Filip Papajani, Adem Gjinishi, Qazim Dyrmishi, Asllan Shahini, Sali Çeka. Durrësi: Xhafar Ypi, Irfan Ohri, Shezivar Alltuni, Mytesim Këlliçi, Abdi Toptani. Rrexhep Jella. Shkodra: Xhemal Naibi, Mati Logoreci, Hoxha Kadri, Ndoc Çoba, Rrexhep Shala, Ejup Sabri. Dibra: Ahmet Zogu, Dine dema, Ramiz Daci, Dine Nasufi. Nga Malësia Gjakovës: Hasan Batusha, Xhemal beg Bushati dhe Nga Diaspora: Sotir Peci. Kongresi vendosi unanimisht të shpallë të shkarkuar Qeverinë e Përkohshme të Durrësit, bashkë me të’ edhe delegacionin zyrtar të dërguar prej saj në “Konferencën e Paqes” dhe në vend të tij, caktoi një delegacion të ri’ të përbërë nga: Luigj Bumçi, Mehmet bej Konica dhe Mihal Turtulli. Kongresi mori në shqyrtim planet e “Konferencës së Paqes” të mbajtur në Paris në lidhje me Shqipërinë, duke i quajtur ato të papranueshme dhe u shpreh për pavarësinë e plotë të Shqipërisë, kundër çdo mandati të huaj.
Mbledhja e kombit miratoi aktin kushtetues, ku sanksionohej sovraniteti plotë i shtetit shqiptar dhe kjo u shpreh me organet që ngriti:-Këshillin e Lartë me 4 anëtarë, që do përfaqësonte kolegjialisht kryetarin e shtetit shqiptar, derisa të përcaktohej përfundimisht forma e regjimit’ prej një asambleje kushtetuese, -Këshillin Kombëtar si parlament të parë me 37 anëtarë, -Qeverinë e re, të kryesuara nga Sulejman Delvina. Kongresi i Lushnjës caktoi Tiranën kryeqytet të Shqipërisë. Qeveria e Sulejman Delvinës u vendos në Tiranë më 11 shkurt 1920, duke ushtruar pushtetin në territorin e përgjysmuar të Shqipërisë, në hapësirat gjeografike të caktuara nga Fuqitë e Mëdha. Vlora, kryeqyteti i pavarësisë dhe i ngritjes së flamurit shqiptar të Skënderbeut, bashkë me rrethinat e sajë ishte e pushtuar nga ushtritë italiane. Në këto kushte, përfaqësuesit e krahinës të mbledhur në “Kuvendin e Barçallait” më 29 maj 1920, vendosën fillimin e luftës. Për organizimin e drejtimin e saj u zgjodh Komiteti “Mbrojtja Kombëtare” me kryetar O. Haxhiun dhe komisioni ushtarak me Ahmet Lepenicën në krye. Pas një ultimatumi dërguar forcave ushtarake italiane dhe refuzimit të tij, lufta u zhvillua në mënyrë frontale. Forcat shqiptare që arinin deri në 4 mijë vetë, të përbëra nga vullnetarë të ardhur nga të gjitha krahinat e Shqipërisë dhe të mbështetura nga qeveria e Tiranës, u vunë përballë dy divizioneve italiane dhe i detyruan të tërhiqen në qytetin e Vlorës. Në kohën që shqiptarët luftonin për të çliruar Vlorën, Esat pashë Toptani organizonte turbullira në popull dhe sulmonte qeverinë shqiptare para shteteve perëndimore. Në këto kushte, patrioti Avni Rustemi më 13 qershor 1920, kreu në Paris vrasjen e Esat pashë Toptanit. Për këtë ngjarje, është shprehur edhe intelektuali e patrioti shqiptar Mustafa Kruja, i cili thotë: “Vrasja e Esadit, ishte i vetmi mjet për ta shpëtuar vendin prej kaosit të esadizmit”. Pas vrasjes së Esadit, shumë vullnetarë shqiptar shkuan të luftojnë në Koplik të Shkodrës, për të përballuar agresionin e armatosur jugosllav që nisi më 26 korrik 1920. Vullnetarët shqiptar prej 400 vetash qëndruan në bregun e Bunës, për t’iu kundërvënë një sulmi të mundshëm jugosllav. Ndërkohë, komiteti “Mbrojtja Kombëtare” organizoi sulmin frontal për marrjen e Vlorës. Pas shumë luftimesh ku mbeti i vrarë patrioti Selam Musai, në datën 2 gusht 1920 italianët u tërhoqën nga Vlora dhe lufta mbaroi. Fitorja e Luftës së Vlorës, krijoi kushtet e favorshme për të filluar në 13 gusht të atij viti “Luftën e Dibrës”, kundër reparteve serbo-malazeze, që kishin pushtuar tokat e krahinës së Dibrë,kishin hyrë thellë në tokat shqiptare duke iu afruan kryeqytetit . Krerët e luftës, nën drejtimin e E. Isufit të ndihmuar nga mijëra vullnetarë që iu përgjigjën thirrjes së qeverisë shqiptare, çliruan Peshkopinë dhe i detyruan pushtuesit të tërhiqen në kufirin e caktuar në vitin 1913. Pas tre luftërave, qeveria shqiptare mori kontrollin e plotë mbi të gjitha krahinat. Në 15 gusht 1920, në Lushnjë u mbajt “Kongresi Kombëtar i Arsimit”, i cili përcaktoi fizionominë dhe frymën kombëtare të arsimit në shtetin e pavarur shqiptar. Pak muaj më vonë, Qeveria Delvina paraqiti kërkesën e pranimit të Shqipërisë në Lidhjen e Kombeve. Për këtë qëllim,në tetor 1920 u dërgua në Gjenevë Fan.S.Noli., i cili para nisjes deklaroi: “…me shpresën e zotit, do të kthehem në Tiranë, duke sjellë me vete edhe vendin e Shqipërisë në bashkësinë e përparuar e duke i siguruar asaj, një vend në atë tavolinë që i takon prej kohësh”. Pas mbarimit të punimeve Noli kthehet fitimtar dhe deklaron: “Më 17 dhjetor 1920, Shqipëria u pranua në Lidhjen e Kombeve dhe tash e tutje ajo është e njohur si shtet sovran”.
VOTONI PER ELHAIDA DANI!
Mbështetja për Elhaida Danin është jehonë për kulturën shqiptare/
Elhaida Dani, përfaqësuesja e këngës shqiptare në Evrovizion 2015, gjatë qëndrimit të saj në Maqedoni u takua edhe me Bardhyl Mahmutin, autorin e librit «Mashtrimi i madh».
Elhaida Danit i intereson çdo gjë që ka lidhje me shqiptarët dhe rrjedhimisht edhe me tragjedinë që përjetoi populli i Kosovës përballë politikës së gjenocidit.
Vlerat e mirëfillta artistike dhe shkencore duhet të ngadhënjejnë. Gara për Këngën e Evrovizionit është indikator i mobilizimeve për të zgjedhur vlerat e vërteta artistike. Vota e shqiptarëve në të gjitha shtetet e Evropës mund të bëjnë që artistja e madhe shqiptare të zërë vendin e merituar. Ajo është më e mira dhe e meriton fitoren. Por, ajo ka nevojë edhe për votën e çdo shqiptari. Vota për Elhaidën është votë për kulturën shqiptare, është votë për prezantimin tënd si shqiptar në botën e artit. VOTO DHE NDERO VETEN!(Bardhyl Mahmuti)
Populli i vetëm në tokën e vet – shqiptarët
Nga Fahri XHARRA/
Dëshira e madhe sllave ( dhe e të gjitha nëngrupeve të tyre ) është që me cdo kusht të gjejnë “fakte “ dhe me këtë të bindin ( mashtrojnë botën) me certifikatën e tyre të rrjejshme të lindjes . Por “ofiqari që i kishte pas shënuar lindjet e kombeve , e kishte gjetur mënyrën e vet që në “librat “ e tij të shënojë saktë cdo imtësi. E kishte pas ditur që vijnë tërmetet , fortunat dhe shira e medha ; e kishte pas dijtur që këndej pari do të kalojnë dhe bishat më të egra që do të shkatërrojnë cdo gjë që e gjejnë para vetit dhe e kishte pasur kujdesin që të ruen disa nga faqet e atij libri të madh historik të lindjeve.
Përkundër të gjithave – ne jemi populli i vetëm në token tonë . Jemi këmbëkryq mbi token e të parëve dhe të paratëparëve tanë.
Por kemi edhe asilloj cmendurinash që mundohen të na tregojnë që neve për të ardhur këndej pari na kishte pas dhënë turku “ vizën “ diku pas viteve 1389 >
“Ishte faji i një gjermani”, foli Niko Dimou në lidhje me krenarinë greke në këtë çështje. Ai po drejtonte gishtin tek Johann J. Winckelmann, një historian gjerman arti i shekullit XVIII ëndërrimi i të cilit për Greqinë e lashtë “të populluar nga njerëz të bukur, të gjatë, flokëverdhë, të urtë, që përfaqësonin përsosmërinë”, siç e parashtroi Niko Dimou, u përdor me qëllim që t’i jepej formë qenies greke në kohën tonë.
“Ne flitnim Shqip dhe e quanim veten romakë (romanë, romaioi, romioi), por pastaj historiani Winckelmann, shkrimtarët Goethe dhe Viktor Hugo, piktori Eugène Delacroix, të gjithë këta na thanë se “Jo, ju jeni helenët, pasardhësit e drejtpërdrejtë të Platonit dhe Sokratit”, dhe ajo e bëri të vetën. Nëse një komb i vogël dhe i varfër ka një ngarkesë të tillë mbi shpatullat e tij, ai nuk e merr veten ndonjëherë”.( “Elgin Marble Argument in a New Light (Grindja për Mermerët e Elginit e ndriçuar përsëri)” me autor Michael Kimmelman botuar në gazetën New York Times më 23 Qershor 2009 )
Problemi më i madh i sllavëve është se si të bindin botën që ata nuk kanë ardhur këndej pari pas shek.VII-të (psK) sepas ata pretendojnë që “ gjenetika “ e tyre në këto anë ishte e pranishme që para shekulltt të shpifur të “ardhjes së tyre” Gjenetika tyre na qenka më së paku , këndejpari, mbi 12000 vjet para Krishtit (???) , Sipas tyre ata nuk dijnë se nga paskan ardhur , se kush ishte para-atdheu i tyre. E dini pse? Sepse sllavet “ kane lindur dhe bashkëjetuar me Mbretëreshën Ilire Teuta “ dhe s se sa mbreter i kishin dhënë Romes. Kujdes shqiptar, ne ku po mbesim ?
Maklavun në Ister ( Kroaci) – observatori i pare diellor në Kroaci , të ngjajshme janë gjetur edhe në Maqedoni ( Observatori Kokino , Kumanovë ) (foto: Igor Karasi, izvor: astronomija.co.yu) Maklavun u Istri – prvi poznati prapovijesni astronomski sunčevi opservatorij u Hrvatskoj. Drevne građevine slične namjene posljednjih godina otkrivene su i drugdje na Balkanu, primjerice kod naselja Kokino u sjevernoj Makedoniji.
(foto: Igor Karasi, izvor: astronomija.co.yu)
Ata ( sllavët pa dallim : kroatet , bosanacet , serbet malazezet ) mendojnë që nuk ka asnjë ndryshim antropologjik në mes tyre ( sllavëve ) dhe ilirëve. ( po na kush jemi atëherë ?)
“ Të gjitha veshjet kombëtare t tyre janë të ngjashme me ato të ilirëve. Ndërtimi trupor , qëndrimi trupor , zakonet popullore, besimet , të gjitha janë të njejta me ilirët “
Mbetje murore , me gurë megalit në Ishullin hvar në detin kroat (Ostak megalitskog zida na uzvišenju Purkin kuk na otoku Hvaru – veličina kamenih blokova naprosto “obara s nogu”. Velebne megalitske i kiklopske građevine nalazimo posvuda u zemljama južnih Slavena, posebice u Dalmaciji, Hercegovini, Crnoj Gori…(izvor: wikipedia.org) )
Edhe në Serbi , mbetjet nga ndërtimet sllave me gurë megalit- ciklopik
Jedno od mjesta u Srbiji koje odiše tajanstvenom snagom i prožimanjem prirodnog i duhovnog – Markov kamen na planini Kopaonik; tu se nalaze neobični megaliti, kamene kugle, ali i gejzir.
Ruajna zot nga shqiptarët se sllavëve vetëm iu dal përpara ! (fxh)
*Fahri Xharra . (Pjesa e dytë)
Gjakovë, Maj 2015