• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“Dosja e tmerrit” dhe “Njeriu me mjekër të thinjur” të Fran Camaj u përuruan në Nju Jork

December 30, 2014 by dgreca

Nga Beqir SINA, New York/
NEW YORK : Të dielën pasdreke në Qendrën Kulturore “Nënë Tereza”- Nju Jork, – Kisha Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” nën përkujdesjen e Shoqatës “Malësia e Madhe” nga Nju Jorku, u bë përurimi i pesë librave të autorit Fran Camaj – gjegjësisht shkrimtar, gazetar dhe publicist nga Malësia .
Pjesëmarrja e dhjetra bashkëvendasve të autorit, aktivist dhe veprimtar të komunitetit, lider fetar, shkrimtar, gazetar, përfaqësues nga shou-biznesi, anëtar të familjes së autorit e të tjerë. por edhe lexuesve të tjerë jo vetëm që e rriti interesin e librave të tij, por edhe shprehu me këtë rast një nderim dhe respekt për krijimtarinë e këtij autori, i cili deri tani ka shkruar pesë libra që janë pritur mirë.
Ky aktivitet iu kushtua përurimit të dy romaneve të fundit të autorit nga Malësia z. Fran Camaj: “Dosja e tmerrit” dhe “Njeriu me mjekër të thinjur”, botuar më 2011, gjegjësisht më 20014 në Shtëpinë Botuese “Toena”- Tiranë,
Përurimin e dy librave e udhëhoqi Kol Cacaj – i cili vlersojë lart në fillim të fjalës së tij punën dhe krijimtarinë e Camajt, si autor, gazetar dhe publicit, por edhe si bashkëvendas – duke e parë atë edhe si një mësues i nderuar dhe i respektuar në Malësi, tha Cacaj – duke hapur këtë veprimtari, e cila sipas tij edhe pse ndoshta pak modeste – por përsëri është me gjithë atë respektin e merituar që ka ky autor i nderuar.

“Në librat e Camajt, tha moderatori ne gjejmë vetën sado pak – ku çdo njeri nga ne, në kohë e rrethana të ndryshme, u detyrua t’a braktisë Malësinë tonë të dashur, për të emigruar në Shtetet e Bashkuara, çka flet simbas tij se ne si diasporë e ndjemë edhe si obligim , respekt e nder të bëjmë këtë përurim të këtyre librave të bashkëvendasit tonë Fran Camajt” tha Cacaj.

Në fillim të këtij aktiviteti e mori fjalën i Përndershmit Dom Pjetër Popaj – i cili njëherëshit, është edhe kryefamullitari i kishës katolike shqiptare Zoja e Shkodrës.

“Më vjen mirë, që ky përurim i këtyre veprave të Camajt, po bëhet, këtu në Qendrën “Nënë Tereza”- nisi fjalën e tij Dom Pjetër Popaj. Vepra, cilat, tha ai janë duke e ngritur edhe më shumë kulturën dhe historinë e vendit tonë – nëpërmjet aktiviteteve të tilla – me këto ngjarje historike, që na prekin çdo njerin prej nesh. Dhe, në mënyrë të posaçme, tha Popaj, sot duhet të faleminderojmë autorin e këtyre librave zotërin Fran Camaj, për krijimtarin e tij aq të bukur – ku përshkruhen ngjarje më shumë tragjike, ashtu si dhe ishte vet historia e popullit tonë. E cila, sa më shumë të përsëritet dhe të kujtohet nëpërmjet shkrimeve edhe më shumë e forcon popullin tonë -”
Me këtë rast ai ka falimenderuar posaçërisht shkrimtarin Camaj – që si tha ai, nuk i harronë këto ngjarje, duke i vënë në pah nëpërmjet shkrimit në vepra të tilla – që siç thotë një shprehje latine “”Escribir restos – Shkrimi mbetet”, ka theksuar Dom Pjetri.
Dom Pjetri – faleminderojë gjithashtu, edhe organizatorin dhe u uorjë atyre punë të mbarë në bashkimin e dy Shoqatave në “Malësia e Madhe” nga Nju Jorku, nga bashkimi i ish Fondacionit Humanitar “Malësia” dhe ish Shoqata “Dedë Gjoin Luli”, të dyja me seli në Nju Jork, si dhe urojë të gjithë bashkëatdhetarët për Krishtlindjet dhe Vitin e Ri 2015.
Në referatin e saj biznesmenja Age Ivezaj – veprimtare e dalluar e komunitetit, u ndal tek dy librat e Camajt – “Njeriu Me Mjekër të Thinjur” dhe “Dosja e tmerrit” , për të cilët tha ajo kishte në mremerojen e saj ende të freskta shumë kujtime nga ato ngjarje, të cilat përshkruhen me aq orgjinalitet në këto libra.
Duke kujtuar në fjalën e saj Camajn si mësues, Ivezaj tha se “Ai posedonte njohuri dhe kishte vision të gjërë letrarë, teksa, letërsinë e kishte passion, tha ajo, sigurisht se atë pasion e dashuri, që ai kishte për gjuhën, letërsinë dhe kulturën tonë kombëtare, e përcolli edhe tek nxënsit e tij. Pikrisht, kjo ishte arsyeja që unë kam studjuar letërsinë dhe gjuhën shqipe. Edhe, pse fati im e deshti që most t’a kem profesion ashtu si do të kisha dëshiruar, të jap kontibutin tim në edukimin e breznive në Malësi.”
Ivezaj në referatin e saj u përqëndrua në dy romanet e fundit, që në Qendrën Kulturore Nëna Tereze, po i bëhej edhe promovimi i tyre: “Njeriu Me Mjekër të Thinjur” dhe “Dosja e Tmerrit”
Në romanin “Njeriu me Mjekër të Thinjur”, tha Ivezaj – autori e fillon ngjarjen në Parkun Qëndror të New York-ut , ku përshkruhet jeta monotone e prindërve që vinë tek fëmijët e tyre për vizitë, ose edhe të jetojnë këtu përgjithmonë.
“Edhe, pse ndoshta shumë pak kënaqen me familjarët e tyre, tha ajo, punët dhe jeta shumë dinamike nuk i lejojnë të kalojnë kohë së bashku aq sa do dëshironin. Në hollsi në libër janë përshkruar pengest e shumta për tu adaptuar me jetën këtu, teksa vetmija, thotë autori, mosnjohja e gjuhës e vendit mungesa e shokëve të vet, shkruan ai janë vetëm disa nga hallet e tyre, ku ju mungon shoqnia dhe vendlindja, duan të komunikojnë të flasin dhe shoqërohen me moshatarët e vet.”
Në libër , tha Ivezaj ka raste që kur e takojnë një shqiptar, edhe nëse nuk e kan njohur më parë, shoqërohen dhe lënë vendtakim përsëri, duan të bisedojnë në gjuhën e tyre, kanë se çka të flasin – njani me tjetrin se këtu të merr malli të flasish në gjuhën tënde, shkruan autori, për ndodnji hall ose preokupim që mund ta kenë.
Në këtë libër flitet për kohën e kaluar ose edhe për ngjaret aktuale shoqrore e politike që ju interesojnë, tha Ivezaj. “Në këtë mënyrë edhe autori e ka zgjedhur fillimin e këtij romani mjaft intersant që e përshkruan me një periudhë kohore e cila fillon që nga Mbretria Zogiste, okupimit nazist e fashist, vëllavrasja në mes të forcave pro the kundër koministe . Ngjarja, simbas librit zhvillohet në një fshat në Shqipëri, ku në detale përshkruhet fati tragjik i nji famillje. Autori përshkruan me këndvështrim konflintin familjar në mes të kushrinjëve që do t’i çoj ata deri në tragjedi, ku krimi në familje, vëllavrasjet për shkak të tokës që fatkeqësisht populli ynë shumë herë e ka paguar me gjakun e vetë. ”
Autori në këtë libër tha Ivezaj na tregon se si ka arritur të depërtoj në mentalitetin e personazheve në këtë roman që lexuesin e bëjnë kurreshtar. “Autori hynë në psiqikën e njeriut të keq, shpirti lig e cinik, që për përfitim të vetin – trillon shpifje e gënjeshtra. Grindjet familjare përfundojnë në tregjedi, vëllavrasja i shkatrron familjet. Personazhi kryesor është intektual, nuk don ta dij fare për kanunin, nuk don të hapi plagë të reja dhe të derdhi gjak, nga tmerri që përjetoj në fshatin e lindjes së tij, teksa vendos të largohet për mos tu kthyer më kurr.”
Camaj në këtë libër tha Ivezaj, jep nji mesazh sa human aq edhe të domosdoshëm për atë kohë dhe për ditet tona. Në këtë roman përshkruhet okupimi i Shqipëris nga forcat naziste, lufta çlirimtare dhe vendosja e sistemit monist. Ku shumë intelektualve të kohës që kishin luftuar ose ishin larguar jasht vendit, e paramendonin Shqiprinë si kopsht me lule, por u zhgënjyen nga regjimi që ishte vendosur aty pas luftës. Ishin kohë të vështira, Shqipëria ishte katandisur keq.
Në romanin “Njeriu Me Mjekër të Thinjur” ka detale ku është pershkruar jeta e personazhit që ik nga realiteti i hidhur, po si për çudi mallkimi e ndjek kudo që shkon, edhe pse ndonjiherë të duket sikur jeta e tij po merrte kahjen e duhur. “Zhvillimi i njagarjeve dramatike e tragjike, ne roman tha Ivezaj, autori e përshkuan në hollësi të cilat e bëjnë lexuesin edhe me kurrshtarë dhe don të dijë edhe për realitetn e hidhur të asaj kohe nëpërmes të këtyre personazheve që janë paraqitur në romanin “Njeriu Me Mjekër të Thinjur” . “Në detaje ai është përshkruar nëpërmjet krimeve makabër që regjimi i athershëm bënte hapur, deri edhe me varje të njerëzve në mes të qytetit, me qëllim që të përhapte frik e tmerr në popull. Të shkonte koka për një fjale gojë ose edhe me keq, për nji shpifje.”
Rrjedhja e ngjarjeve në roman dhe fundi tragjik i njerit nga personazh, është përshkruar në mënyrë reale, ngaqë nganjiherë njeriu ik nga realiteti për të ikur nga vetvetja , por reliteti i shkon pas edhe kur ai nuk e donë. E tille është edhe trgjedia njerëzore që autori e ka zgjedhë në përfundimin e këtij romani.
“Në këto dy romane autori na paraqitet si nji njohës i mirë i pskologjisë së popullit të vet . Me nji mjeshtri të rrallë ai i vë në pah dukuritë negative të shoqërisë sonë, hakmarrjen, spiunët,shërbetorët e regjimit koministë por edhe njerëzit cinik e zemërligët që i nxinsin grindjet e vëllavrsjet, me shpifje, për gjëra te vogla dhe interesa vetiake . Mëkati i para ardhësve, vëllavrasja, bëhet mallkim për breznit e ardhshme edhe për të pafajshëmit. Të dy romanet kanë nji përmbajtje reale e interesante, teksa na paqyrojnë vuajtje dhe tragjeditë njerëzore që populli ynë i ka përjetua në periudha të ndryshme. Në të dy romanet autori Fran Camaj, i përshkruan ngjarjet në mënyrë reale, me syrin vrojtues, aqsa lexuesin e bënë veshtrues në zhvillimin e ngjarjeve” tha në referatin e saj Age Ivezaj.
Në referencën e tij intelektuali nga Malësia Gjokë Gojçaj – mësues dhe ish-kryetar i Fondit Humanitar Malësia, kërkojë që të referojë në këndvështrimin e tij në atë mënyrë që para audiencës ai të shprehete disa pikepamje lidhur me temat dhe motivet që zgjedhë autori në të dy këto romane!
Duke u përqendruar në referencën e tij tek romanin “Dosja e Tmerrit”, Gojçaj – tha se e shikon atë simbas tij si një vepër në tërsi historike, e cila tha ai duke e lexuar atë të duket sikur po shfleton arkivat e historisë. Ndërsa shtoi : “Çdo gjë këtu i takon periudhës e cila mbahet mend mirë, ndonëse deshmitarët e gjallë po rrallohen dita ditës pa lanë sa duhet shkrime e dëshmi origjinale! Dalja në drite e këtij romani, është një kontribut i madh në këtë drejtim.”
Duke e lexuar këtë vepër, u shreh Gojçaj nëpërmjet atyre personazheve, kam mundë të kuptoj gjëndjen e shpirtit njerëzor të malësorit, tek i cili shohim sesi triumfojnë guximi mbi frikën, nderi mbi tyrpin dhe jeta mbi vdekjen. Ato skena të vdekjes që zbulon kjo vepër, tha ai janë pikërisht ajo që quhet jetë dhe pavdeksi e atyre arkitekteve të cilët sot dhe përgjithmonë qëndrojnë në themelet e ndjenjës së krenarisë sonë që jem shqiptarë.
“Sikurse, shohim, malësorin me qëndresën e tij, mbijetesën, nderin e besnikrinë, autori e vendosë në vendin ma kulmor! Për ta bërë këtë, Ai nuk mjaftohet vetëm me temën që lidhet me shtëpinë e Mark Smajlit, por në mënyrë mjafte analitike, ashtu sikurse i kishte radhitur koha, shërbehet me të gjitha skenat makabre që ka gjeneruar ai sistem çnjerëzor e totalitar, përball të cilit u gjet Malësia e Madhe, në rrugëtimin e saj të zorshëm të mbijetesës më plotë peripeci e të papritura”.
Romani, i Camajt “Dosja e Tmerrit”, tha Gojçaj fillon me përshkrimin e një skene, ashtu sikur edhe kishte ndodhur në realitet. Në ditën kur po varrosej Mark Smajli bashkë me të po rivarroseshin edhe eshtrat e të birit, Kolës, i cili ishte pushkatuar 24 vite më parë. Për një çerek shekulli trupi i tij do të prehej në një gropë aty nën shtratin e prindërve të vet për të cilin askush nuk dinte gjë, përveç familjes, mbase pushteti e kishte shpallur si armik e tradhtar te interesave të “atedheut”.
Autori mes tjerash në mënyrë analitike na sjellë kronikat nga ekspeditat kriminale të Toger Babës e Bajo Stankoviqit nëpër Malësi të Madhe, si dhe likuidimet e burrave të dalluar si: Pjetër Zeku, Vasel Mirashi, Patër Zefi, Gjekë Çuni, etj; ku gjithçka duket me dramatike dhe me emocionuese.

Nje shkrimtar i njohur amerikan, Francis Scott Fitzgerald, thote:” Ti me gjej heroin e Une po te shkruaj tragjedine”.

“Kam dëshirë të ndalem për pak tek kjo thënie…, tha gjatë referatit të tij Gojçaj, pasi që me lidhet me temat e këtij romani. Tani, se çfarë është mekanizmi shkak- pasojë Hero-Tragjedi dhe anasjelltas, secili mund të ketë gjykimin e vet. Ja pikërisht, Kola, i biri i Mark Smajlit, një malësor, ndonëse i pushtuar nga fryma propagandistike e pushtetit, duhet të këtë qenë hero i besnikrisë dhe i traditave te shtrenjta të të parëve, përpara se të bëhej pjesë e tragjedisë së vet!”
Kapidani Gjelosh Luli, duke qenë i vendosur në mosnjohjen e regjimit të instaluar sllavo-komunist, nuk dorëzohet për të gjallë por vazhdon betejen e vet deri me vdekje, ashtu sikurëse edhe bashkëshokët e tij të cilët digjen e piqen për të gjallë midis dy zjarresh dhe nuk ka asgjë që ua then besën dhe qendresën e tyre. Dhe vërtetë Malësia e malësoret ishin vënë midis dy zjarresh saqë është e çuditshme mbijetesa e tyre.
Padyshim, masakra tek Kisha e Grudës ku pushkatohen përnjëherësh 6 veta: tre të bijtë e Prekë Tomës Lulgjuraj, Kolë Gjel Caku, Zef Miliqi dhe kumbara i Zefit, Gjelosh Gjoka, është nder skenat ma trishtuese në këtë roman. Secili nga këta burra përfaqeson nga një histori në vete, por ajo që përfaqëson figura e Zef Miliqit, tek flijimi për mikun e shtëpisë, është pikërisht ajo që “kultin e mikut dhe të mikpritjes” edhe Kanuni dhe e drejta zakonore e shqiptarit, e ka sanksionuar rrëbtësisht, ku ndër të tjera thuhet: “Shtepia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut”. Këtu shohim si vdekja është jetë, e jeta është me keq vdekje.

Të njëjtin fenomen e shohim tek frati i Traboinit Patër Zefi, i cili për dëshirë e fundit para pushkatimit, tha “Rroftë Shqipëria”!

“Vetëm një digresion këtu! Ideja për ti ngritë një shtatore këtij kleriku të martirizuar është shumë më vend, por dua të kujtoj, tha Gojçaj, se ai nuk u pushkatua sepse ishte thjeshte një klerik, por sepse ishte një antikomunist e atedhetar i madh.Mandej, duke çfletuar dosjen e tmerreve, në figurën e Dodë Smajlit, një shembull tjetër ky i “kultit të mikut”, ku bëhet fjalë për mikun e jo kombësinë e mikut, shohim sesi malësori bëhet gjithnjë e më i pamposhtur! I zoti i shtëpisë lufton deri në pikën e fundit, kundër qindra ushtarësh e policësh malazezë, të cilët ishin poashtu armiqët edhe të Dodës. Ai flijohet dhe nuk e dorëzon mikun për të gjallë.”
Në referatin e tij – gazetari dhe veprimtari i dalluar i komunitetit në Nju Jork, z. Gjergj Ulaj – pëurimin e librave të Fran Camajt, e quajti “Një tjetër ngjarje të gëzuar në listën e shoqatës humanitare Malësia : “Një titull i ri dhe i njëjti autor. Sërish Fran Camaj. “Njeriu me Mjekër të Thinjur” një titull disi prozaik, por që në vetvete kërkon diçka të thotë, më tepër, që autori na fton t’a gjejmë nëpër faqet e romanit.
“Nuk di në se prezantimi i këtij romani, tha Ulaj është bërë atje larg në Malësi, por për mua ka fare pak rëndësi nga njëra anë, ndërsa, po të shtyhemi më tej, secili nga ne do të ndjhet disi keq në se vërtet kjo nuk ka ndodhur e kjo për faktin se dyshon në një farë tharje të lëngut të jetës, një farë shuraje të zjarrit intelektual atje ku duhej të gjallonte më fort . Mallësia, tha ai ka intelektualë, ka studentë, ka dashamirës të artit e të letërsisë, por me sa duket u mungon dis kurajo qytetare, për ta lartuar dikë tjetër veç vetës.
Fran Camaj, simbas Ulajt, duhet parë jo vetëm si intelektual e shkrimtar, por në radhë të parë si një malësor i mirë e patriot, që në kohën kur mungojnë armët gjen llogoren e tij për të luftuar e lartuar emrin e Malësisë. Ai që do mund të vërej fare lehtë një tendencë jo pak interesante të autorit – për ti çvendosur ngjarjet e romanit në fjalë gjeografikisht jasht kufinjëve të Malësisë, në atë anë të kufirit në tjetërën Malësi tonën. E kjo thotë pak . Kjo dëshmon edhe një herë pohimin tim se Fran Camaj – është malësor i mirë. Për autorin si edhe për shumëkend prej nesh, kufiri teknik u takon qeverive e bashkimi shpirtëror na takon të gjithëve neve, malësorë dhe jo malësorë, në të dy anët e kufirit, shprehet Ulaj në referatin e tij.
Duke shtuar se romancieri i vendos fillimet e romanit në një det të trazuar si për të na pregatitur se ndonëse diku e dikur dielli do të gjejë shteg mes reve e do të përpiqet të na ngrohë sadopak, sërish ato dallgë do t’i ndjekin heronjët e tij deri në fund të jetës. “Teknikisht, tha ai autori shtjellimin e ngjarjeve ia ka lënë retrospektivave, gjë që po të mos ishte në masën e duhur edhe do ta lodhte disi lexuesin, por për hir të së vërtetës kjo nuk ndodh me faqet e këtij romani për të cilin po flasim . Narracioni rrjedh natyrshëm, diku në kohën e tashme e në mabientin malësor e diku në kohën e djeshme e në ambiente të ndryshëm, malësor e qytetar , në Shqipëri e larg saj” tha në referatin e tij – gazetari dhe veprimtari i dalluar i komunitetit në Nju Jork, z. Gjergj Ulaj .
Më pas e përshëndeti përumin e këtyre librave edhe publicisti Naim Balidemaj – i cili e qujati krijimtarin e Camajt, një “Itak” çka do me thënë, sipas tij Malësia me të gjitha të mirat dhe të këqijat e saj – gëzimet dhe sukseset e saj- “Duke lexuar romanin tjetër “Dosja e Tmerrit” tha Balidemaj – përsëri kam hasur fatet e mira dhe të këqija – gëzimet dhe hidherimet , tragjeditë dhe vuajtjet të cilat nuk janë pjesë e imponuar apo vullnet i individit apo vet malësorve por janë të rrethanave dhe pushteteve që sunduan,”
Nga Shoqata “Malësia e Madhe”- Nju Jork, foli Kordinatori i saj Nikollë Junçaj – i cili më shumë në referencën e tij u përqendrua në biografinë e autorit – duke na sjellur Fran Camaj si gazetar, mësues dhe autor i pesë librave.
Junçaj me pasë tha se Camaj ka qenë në Fakultetin filozofik- gjuhë e letërsi shqipe të cilën e ka kryer në Prishtinë. Ndërsa në Arzë në Shkollën fillore të Traboinit, ka dhënë lëndën e gjuhës e letërsisë shqi-pe 1969 -1976, teksa në vazhdim është emruar në Gjimnazin e Tuzit, profesor i gjuhës e letërsisë shqipe. Ai ka punuar gazetar- redaktor i Programit shqip të Radio Podgoricës, me pas redaktor përgjegjës i Programit shqip në TV të Malit të Zi.
Kurse me të ndjerin Gjergj Gjokaj, tha ai është bashkë-hartues i dy teksteve shkollore që janë në përdorim në shkollat shqipe të M.Z. Shtëpia botuese “Toena”-Tiranë ka botuar romanin e tij “Rruga e pamëshirshme” i pritur mjaft mirë. Camaj është autor i disa romaneve nga jeta në Malësi dhe mërgim. “Shoqata “Illyricumi” bashkthemelues i të cilës është F. Camaj, ka organizuar në shtator të vitit 2005 Konferencën shkencore e përkujtimore me rastin e 90 vjetorit të vrasjes së Dedë Gjo’ Lulit ku ai ka mbajtur kumtesën”Dedë Gjo Luli në poemën “Lufta e maleve” të Palokë Traboinit”.
Në fund të takimit, fjala iu dha autorit të dy librave, z. Fran Camaj: “Dosja e tmerrit” dhe “Njeriu me mjekër të thinjur”, botuar më 2011, gjegjësisht më 20014 në Shtëpinë Botuese “Toena”- Tiranë.
Fillimisht ai falendëroi të gjithë të pranishmit, që kishin ardhur në këtë promovim dhe në mënyrë të veçantë referuesit dhe ata që u përkujdesën për realizmin e suksesshëm të këtij aktiviteti – Shoqatës “Malësia e Madhe” nga Nju Jorku,.
Më pas, Camaj bëri një prezantim të shkurtër të asaj se çfarë e ka nxitur atë të shkruaj këto libra, për të cilin ai u shpreh se e “Ndjeva si një obligim të lë diçka të shkruar për ato ngjarje të cilat sado pak prekin seclin prej nesh në Malësi ”. Autori e cilësoi librin e tij si një mozaik ngjarjesh të ndarë në periudha të ndryshme të atyre ngjarje makbre.
Në përmbyllje të fjalës së tij, autori pohoi se ndjehet i kënaqur që ky përurim u bë nga bashkëvendasit e tij në Qendrën Kulturore Nëna Tereze të Kishës Katolike Zoja e Shkodrës, dhe shtoi se do ti plotësojë këto botime me dëshmi e saktësime të reja në libra të rinjë.
Në fund të takimit, udhëheqësi i saj Kol Cacaj ftoi auditorin për pyetje e diskutime. Gazetari Qazim Doda drejtojë një pyetje mbi indetitetin, e emrit të njërit prej personazheve tek libri Dosja e Tmerrit , kurse shkrimtari e poeti Mëhill Velaj – sekretar i Shoqatës së Shkrimtarëve Shqiptaro Amerikan – përshëndeti aktivitetin dhe vlerësoi autorin për guximin dhe mënyrën e treguar në rrëfimin e ngjarjve të tilla makabre, si ajo e gjetjes së ështarve të varreve të familjarve të tyre, sidomos kjo gjatë regjimit komunist edhe në Shqipëri, duke paralelizuar atë të lexuar në librin “Dosja e Tmerrit”.
Aktiviteti zgjati më shumë se një orë dhe u mbyll me dhënien e dy librave më të fundit të autorit : “Dosja e tmerrit” dhe “Njeriu me Mjekër të Thinjur”, botuar më 2011, gjegjësisht më 20014 në Shtëpinë Botuese “Toena”- Tirane.

Filed Under: Komunitet Tagged With: “Dosja e tmerrit”, Beqir Sina, dhe “Njeriu me mjekër të thinjur”, ne Nju Jork, përuruan, të Fran Camaj u

“BÁLLË PËR BÁLLË”…

December 30, 2014 by dgreca

ME KOLË MIRAKAJ…TEK LIBRI “VETVRASJA E NJË KOMBI”/
Ne Foto: Kolë MIRAKAJ/
Shkruan: Nga Fritz RADOVANI/
Një mik nga Belgjika më dergoi me lexue një material historik…
Kam pasë rasë me lexue pak libra që thonë të vërtetën për Historinë e Shqipnisë.
Ndoshta, kjo asht arsyeja që sot lexoj me andje për atë fushë ku, asht gjithshka e shkelun, e nëpërkamun, e fallsifikueme dhe ma shpesh e shkrryeme përtokë…
Ndër tjerë miqë të Nikollës në Bruksel…, u lidha edhe me z. Lekë Mirakaj.
Ishte bash i biri i Kolë Bib Mirakaj, Ministrit Mbrendshëm të qeverisë fashiste Shqiptare, në vitin 1942. Nga pleqtë e mij kishe dëgjue se At Mati Prennushi asht kenë njohë kur ishte në Iballe të Pukës famullitar me Kolë Mirakaj, ku Ai shërbente si mësues … Dhe, mandej, ajo miqësi ishte vazhdue nga nipat e At Matisë, e prej tyne lidhja e asaj kohë u pasue me Babën tim, Kolë Radovani. Ma vonë, koha solli nga vitët 1950 që unë me njohë motren e Nderueme të Kolës, Elena Mirakaj (Luli), zonja e Atdhetarit të Madh kapiten Gjelosh Luli, i vramë dhe i masakruem për sëvdekuni nga komunistët në Vrith, nga fundi i vitit 1947… Daja Paulin Prennushi fliste me respekt për Ministrin Kolë Biba, për atë kohë kur ky ishte kenë sekretar i zyrës së Tij në Tiranë, në vitin 1942.
Nga z. Leka, mora letren e Kolë Bibës që i kishte shkrue në mergim në vitet 1967 kryetarit të Ballit Kombtar Abaz Ermenji, e cila edhe u pat botue në vitin 2012.
Papritmas u ndodha para një Parathanje që vet Autori Kolë Mirakaj i kishte ba një librit të vet, kur ishte në mërgim në Sh.B.A., dhe e mbyllte atë Parathanje me një dëshirë që, po u botue ndonjëherë Libri, mendonte se titulli ma i pershtatshëm do t’ ishte për té: “VETVRASJA E NJË KOMBI”…
Fillova me e lexue me kurreshtje të madhe, mbasi nuk kishe fare njohuni për atë kohë, që gjithmonë asht quejtë “koha e robnisë fashiste” dhe mbyllej gjithmonë biseda me “okupacionin e Italisë…”, e cila, “na solli të gjitha të këqijat, pa asgja të mirë…”!
Aq asht e vertetë kjo, sa kur duem me tregue tmerret e kohës së komunizmit, sot perdorët një thanje: “fashistët e kuq”, ose kur disa “intelektualë” kosovarë tregojnë një nga episodet e randa të jetës së vet aty nga vitët 1970, thonë: “Këte, na e sollën fashistët e Beogradit”.., edhe mirë bajnë, se nga komunizmi, pothuej…“nuk patne pasoja!!”
Lexuesi Shqiptar sot po merr në duertë e veta një Liber të shkruem me makinë shkrimi, të pandryshuem fare nga gjuha Gegënishte e Autorit Kolë Mirakaj… Aty asht jeta personale “fashiste” e Kolë Bibës, pikrisht, atëherë, kur né i madh e i vogël dinim vetëm se “ky dhe shokët e tij, ishin vue në shërbim të fashistave italianë…”, po se, ku mendonin me e çue Atdheun, até e “plotsonin akademikët e prof…” e Enver Hoxhës!
Jam i sigurtë se, sikur, unë të kishe ba sot komente rreth Librit Kolë Mirakaj, dhe të fillojshe me tregue se cila asht vlera e këtij Libri unik në Historinë Shqiptare, pa perfundue me e lexue do të fillonin akuzat prej stergjyshave të mij, e deri tek Baba im, që asnjëherë nuk asht kenë as fashist as simpatizues i tyne, per të vetmin fakt: “Okupacioni italian, vertetë bashkoi Trojet Tona, po nuk u donte kurrë me lanë me u rritë fara e keqe e komunizmit, që bijti nga rregjimi i Zogut dhe shovenistët sllavë dashakëqijtë tanë!”
Tek Libri do të gjeni historinë, protagonistët e saj, idhujt dhe mashtruesit, ata që i vune zjarrin Atdheut “me këmishat e zeza” dhe “ata, që ua shuen dritën” Shqiptarëve, me “yjët e kuq”, ata që e “vorfnuen” dhe ata, që e “ringjallën” tue i rjepë persëgjalli me ua nxjerrë napolonat ar nga hundët! Aty janë “tradhëtarët” përballë “Atdhetarëve”…
Studjuesit e Historisë, mos të merren me “ë” – pazane, po të mësojnë si duhen shkrue datat, ngjarjet e faktet… me dhimbje, per këto 70 vjetë mashtrime e fallsifikime.
Aty janë edhe “dy fjalë për lexuesit e nderuem” nga ana ime. Një nderim shumë i madh dhe i pamerituem per mue, ndaj Vepres së çmueshme të Autorit papersëritshëm.
Po, Ju lutem, mos u ngutni me lexue shpejtë, se nuk do të kuptoni asnjëherë se: Kush e shiti Atdheun tonë të shtrenjtë tek shovenistët sllavë, dhe kush ua vuni thikën mu në zemer Shqiptarëve, ashtusi, nuk jeni tue kuptue tash 70 vjet Permbytje të Shqipnisë Europjane, pasojat nga “çlirimtarët” e Mëdhej të Botës së Luftës së Dytë Botnore…
Autori tue mos dijtë me u krenue, nuk do as me fye! Jo pse nuk di, po brengat e mëdha në zemer, heshtat e nguluna me vrasjen e të Birit, humbjet e gropave ku i asht varrosë Nana, vllau, kushrinjtë…e besa, edhe bashkfshatarët e Iballës, ku lindi dhe piu qumështin e Asaj Nanë, që e kalbi dheu i Tepelenës… E “rikthejnë” tek Vatra e lanun shkret nga të gjithë far’ e fisi që u rrit, u shtue, vdiqën dhe u plakën nga 15 Maji 1945 e deri në vitin 1990 nder të gjitha burgjet e kampet e interrnimit të Shqipnisë “socialiste”.
Libri i Kolë Mirakaj “VETVRASJA E NJË KOMBI”, asht Historia e Shqipnisë së pashkrueme, ku Autori, na tregon sesi shkruhet Historia e Një Populli Martir, po edhe sesi duhet të qendrojmë “Ballë për ballë” me miqtë dhe anmiqtë e së Vertetës, qendrim i cili, e ban Figuren e Tij Atdhetare të Nderueme dhe të Pavdekshme nder shekuj…
Ju falemnderës për nderimin dhe respektin! F. Radovani.
Melbourne, Dhjetor 2014.

Filed Under: Featured Tagged With: “BÁLLË PËR BÁLLË”..., Fritz radovani, Kole Mirakaj, per Kole Mirakaj

ESHTE NDARE NGA JETA SAMIU, DJALI I IMAM ISA HOXHES

December 29, 2014 by dgreca

Sami Hoxha doli në pension nga Picatinny Arsenal si Drejtor i Kompetencave të Sigurisë të Sistemit pas 38 viteve të shërbimit. Ai ka punuar në këtë pozicion si përfaqësues i Ushtrisë Amerikane në NATO. /
Ne Foto: SAMI HOXHA- 17 Dhjeto1950 – 12 Dhjetor 2014/
Te nderuar bashkeatdhetare! Me keqardhje ju njoftojme se Sami Hoxha, djali i Imam Isa Hoxhe’s, nderroi jete me daten 12 Dhjetor 2014, ne Madison, Alabama. Ai ishte 63 vjec. Samia lindi ne Reke te Kosoves me daten 17 Dhjetor 1950.
Sherbimi per te ndjerin u ba ne Huntsville, Alabama me 14 Dhjetor 2014 ne te cilin moren pjese familja dhe miqte e tij.
Samia le mrapa bashkshorten Lirie, vajzen Jasmine, djemte Adem dhe Elan, vllezrit Abdullah, Nasib dhe Afrim si dhe motren Sabrije.
Ne vitin 1954 ai e filloi shkollen fillore ne Kosove. Në Prill 1963, baba i tij Isa Hoxha emigroi me familjen në New York City nga Trieste e Italise.
Samia mbaroi shkollën në Fakultetin e Inxhinierisë ne City College, New York në vitin 1972. Gjithashtu, ai perfundoi studimet per master në Inxhinieri Industriale nga AM University të Teksasit.
Ai e filloi karrierën e tij duke punuar si inxhinier i sigurisë për armatim ne departamentin e Ushtrise Amerikane në Fort Monmouth, New Jersey.
Në 1991 kur Shqipëria hapi dyert e saj, ai nuk e harroi atdheun e tij. Ai ishte një nga themeluesit e Fondacionit Albanian Relief Foundation, i cili hapi zyren ne Tirane. Ky fondacion arriti te shprendaje miliona dollarë ne ndihma gjatë tranzicionit te veshtire te Shqiperise.
Sami Hoxha doli në pension nga Picatinny Arsenal si Drejtor i Kompetencave të Sigurisë të Sistemit pas 38 viteve të shërbimit. Ai ka punuar në këtë pozicion si përfaqësues i Ushtrisë Amerikane në NATO.
***
Komuniteti shqiptar i shprehu ngushellimet familjes ne te pamen e organizuar ne Xhamine Shqiptare ne Nju Xhersi te Dielen e 21 Dhjetorit 2014. Nje perfaqesi e Vatres me kryetarin Gjon Bucaj, i shprehu ngushellimet Avdulla Hoxhes, vellait te te ndjerit.

Filed Under: Featured Tagged With: DJALI I IMAM, ESHTE NDARE NGA JETA SAMIU, ISA HOXHES

Ka mundësi reale për dyfishimin e buxhetit te Kosoves

December 29, 2014 by dgreca

Shkruan: XHAVIT ÇITAKU/
Në mbledhjen e fundit të Parlamentit të Kosovës u miratua leximi i parë i Projektligjit të buxhetit për vitin e ardhshëm, i cili u kritikua ashpër nga opozita që e quajti, ndër të tjera, edhe të pashpresë për qytetarët. Ndërkaq, propozimi i deputetes Margarita Kadriu për formimin e Komisionit parlamentar për të vërtetën reale në mbledhjen e tatim taksave, ishte më së i qëlluar. Ishte propozim me vend sepse ka të bëj me gjetjen e mundësive reale për rritjen e shumës së parave në arkën e shtetit, e cila me bindje të plotë mund të them se do të kalonte tremilardshin ashtu siç pretendon deputetja Kadriu, por edhe do të eliminonte pengesat e dukurit e tashme që janë shfaqur në këtë drejtim. Për më tepër do të realizoheshin edhe shumë projekte kapitale, por edhe do të përmirësohej mirëqenia sociale e qytetarëve.
Bizneset i shmangën pagimit të tatimit me ndihmën e zyrtarëve tatimor
Ka fakte të pamohueshme se po të bëhej vjelja e tatimit konform ligjit dhe Kushtetutës, përkatësisht sipas të hyrave vjetore që bizneset dhe veprimtaritë tjera i realizojnë, pa fije dyshimi se arka shtetërore do të ishte “ mbushur” shumë më tepër se sa sot. Dhe shtrohet pyetja se përse është kështu e nuk është ndryshe. Në fakt, ka shumë faktor e dukuri të shumta negative që po ndikojnë në krijimin e kësaj situate të “ mangët” buxhetore, por faktor kryesor që determinojnë kaq keq në grumbullimin e tatimit sigurisht se janë ekonomia informale, korrupsioni, favorizimet e bizneseve të caktuara të lidhura me “ boset” në hiearkin e lartë të shtetit, por edhe të qendrave komunale dhe forma tjera perfide të shmangies së pagimit të tatimit. Bishtnimit të kryerjes së obligimeve tatimore nuk do të kishin pasur sukses ta bënin shumica e bizneseve në Kosovën e pasluftës, sikur kësaj të mos i kontribuonin, ndër të tjera, edhe zyrtarët tatimor, përkatësisht inspektorët kompetent, të cilët për një drekë apo një shumë fare të vogël parash, deri në minimum ulin shkallën e ngarkesës të pagesës së tatimit. Në këtë “ lojë” të fëlliqur që po luhet tash e shumë vite pas, sigurisht se jo vetëm që po e dëmton në masë të madhe buxhetin e Kosovës, por po i vë në pozitë të palakmueshme edhe kompanitë të ndryshme, të cilat nuk kanë pranuar që të lidhen me klientelat politike. Me një fjalë, kjo formë e deritashme e vjeljes së taksave në sektorin privat duhet të ndryshoj në të mirë dhe të marrë kahjen e shëndetshme në mënyrë që të arrihen rezultate, pse të mos themi, edhe trefish më të mëdha në pasurimin e arkës së shtetit.
Dy shembuj të bishtnimit të tatimit
Edhe pse jo vetëm unë por edhe zyrtarët tatimor janë në dijeni për këta dy shembuj që do t’i përmendi me këtë rast, emrat e tyre nuk do t’i publikoj, por lë të mbetën vetëm si një pasqyrë e keqe e bishtnimit të pagimit të tatimit për shtetin. Derisa për shembullin e parë nuk kam “ fakte” të bollshme për të dëshmuar qind për qind bishtnimin e pagesës së taksave nga një pronar i një restoranti të njohur në Kryeqendrën tonë, i cili sipas një informate që rrjedhë nga njerëz që janë në afërsi më të, besohet se ai ka një qarkullim deri në 200 mijë euro në muaj, ndërkaq në anën tjetër në arkën e shtetit paguan një shumë simbolike. Është ky favorizim i caktuar i këtij biznesi apo jo. Shembulli i dytë ka të bëj me një këngëtar të njohur, i cili para disa viteve ishte në një ballafaqim televiziv me drejtorin e ATK-së, i cili pretendonte se shumën e parave që ia kishin kërkuar për të paguar ishte e madhe, ndërsa ky i “ uruar” kishte kryer, siç thoshte, obligimin e tij me 37 euro për tre muaj. Unë dhe 250 mysafirë të tjerë që ishim në një dasëm ku ky këngëtar dhe bashkëshortja e tij për pesë gjashtë orë kishin marrë “ kesh” në dorë 3200 euro qeshnim me ironi, por edhe shprehnim çudi se si ky njeri që shtirët se është edhe serioz mund të gënjej haptas se nuk ka pasur më shumë të hyra se nuk ka pasur punë. Lë të llogarisë ai se sa është të dashur të paguaj vetëm nga kjo dasëm e të mos flasim se sa koncerte e dasma të tjera ka marrë pjesë ky këngëtar së bashku me gruan e tij. Po të mos kishte pasur punë nga e mori gjithë atë pasuri: shtëpi të bukur e besa edhe vetura të shtrenjta e shumë e shumë lukse tjera.
Kritika e opozitës
Opozita ishte shumë e “ zhurmshme” gjatë debatit për buxhetin e vitit të ardhshëm. Kjo është e vlefshme dhe e shëndetshme për demokracinë dhe është veprim që flet se opozitarët nuk do t’i lënë rehat pozitën në “ ofensivë” për të realizuar kërkesat e arsyeshme të tyre. Mirëpo, një gjë tashmë u pa e u dëshmua se më shumë së mbi 1.5 miliardë euro nuk ka dhe shi për këtë subjektet politike në opozitë nuk duhet të pushojnë gjatë gjithë kohës për të mobilizuar pozitën në luftimin e të gjitha dukurive që janë pengesë për shtimin dhe pasurimin e arkës së shtetit. Për këtë ka kapacitet Kosova, ka kapacitet ekonomia dhe biznesi kosovar. Ndërkaq, propozimi e deputetes Kadriu do të duhej të përkrahej nga të gjithë kolegët e saj në parlament.

Filed Under: Featured Tagged With: e buxhetit, Ka mundësi reale për dyfishimin, te Kosoves, Xhavit Citaku

Në shtëpinë e Mark Twain në Harford, Connecticut

December 29, 2014 by dgreca

Nga Keze Kozeta Zylo/
Njeriu gjatë jetës ka ëndrra të ndryshme të parealizueshme, ëndrra që mund t’i realizojë me imagjinatë dhe ëndrra që në një ditë të bukur bëhen realitet. Zakonisht këto lloj ëndrrash mund te ndodhin për të takuar njerezit botërorë që kanë lënë gjurmë, që kanë ndryshuar rrjedhën për mirë të historisë dhe të perfshirë në këtë rrjedhë të pandalur padyshim janë shkrimtarët dhe artistët që s’vdesin kurrë!…
Në një ditë të bukur dhjetori që mund ta ngatërroje me një ditë mbjelljesh pranverore shetitëm gjatë në disa qytetete të Connecticut me dy çifte miqsh të afërt artdashësish, por qëllimi kryesor ishte vizita në shtepinë e shkrimtarit, publicistit, eseistit, satiristit të famshëm botëror, Mark Twain në Hartford në kryeqytetin e Connecticut. Gjithmonë i kam pritur me emocion vizitat nëpër muzetë e ndryshme, ngase kanë brenda historinë e një individi, të një populli apo të një bote të tërë, por vizita tek shkrimtari Mark Tuen do të më ngelet gjatë në kujtesë. Takimi me “Tuen” se ç’kishte dicka që të futej në gjak dhe prej andej lufton që ta mbash gjatë, të fut në ëndërrime që edhe pse s’mund t’i realizosh ato bëhen aq të bukura sa dhe realet, përjeton artin e magjishëm të Tij që shkruajti aq bukur me majën e hollë të penës. Vendndodhja e shtëpisë së tij në një kodër të bukur me bar të gjelbër dhe pemë, zogjtë në qiell që cicërinin dhe ketrushat në tokë që bënin balet përbënte një spektakël të vërtetë rreth këtij kompleksi muzeal.
Ciceronja amerikane, një vajzë simpatike dhe plot elegancë pasi hapi derën e shtëpisë me çelës e cila bëri një zhurmë sikur vinte nga thellësitë e shekujve, dhe çelësat i posedonin të gjithë ciceronët që shoqëronin grupet e ndryshme dhe pambarim na lajmëroi se nuk do të preknin asgjë brenda dhe nuk do të bënim foto, pasi shumica e sendeve, materialeve janë shumë të vjetra, origjinale dhe nuk duam që të thyhen, prishen, ndërsa për fotot jemi krejtësisht konservatorë e kemi për këtë muzeum, shtëpinë në të cilën ai jetoi dhe shkruajti. Hyrja brenda në shtëpi të jepte një ndjesi gati mistike dhe të shenjtë, nën efektet e ngjyrës së kafes së errët të mobilimit, lartësitë e tavaneve me ngjyrat dhe figurat marramendëse, oxhaku që kishte dritare pasqyre nga ku lejonte të kishte lidhje me dhomën tjetër dhe të bënte shkrimtarin të shikonte oborrin, pemët etj ishte një lloj përshtatje dhe bukuri arkitetktoriale që të ngjallte shumë kërshëri për mjediset e tjera.
Ciceronja e filloi me shpjegimin e emrit të Mark Tuen e cila tha se emri i tij ishte Samuel Clement, dhe para se të vinte në Hartford kishte punuar në avullore bashkë me timonierin e saj, dmth si ndihmës i tij. Në libra dhe në shkrime përdori emrin Mark Twain në nderim të pilotit të avullores. Fotot që kishte me bashkëshorten Olivian e cila vinte nga një familje e pasur, por liberale, edukimi i saj ishte 10 vjet më shumë se Twain, dhe që iku para kohe më 1904, vajzat e tij aq simpatike si Susy e cila në vitin 1896 ndërroi jetë nga milingjiti, Jane më 1909 iku nga kjo bote pak më vone, lanë vragë të thellë në shpirtin e babait të tyre shkrimtar. Ai e dashuronte jetën, familjen ndaj dhe thote: “Jeta është e shkurtër, thyeji rregullat… Fal shumë shpejt, puth ngadalë. Dashuro me shpirt. Qesh pa kontrolluar, dhe kurrë nuk të vjen e keqja nga buzëqeshja”.
Vajza e dytë Clara rrojti gjatë ajo jetoi deri në vitin 1962. Shkrimtari Tuen ishte gjallë kur dy vajzat e tij ikën përpara babait dhe doemos e çuan atë në depresion të thellë.
Dhomat e vajzave muret i kishin të veshura me figura kafshësh të ndryshme që Twain i donte aq shumë. Në lidhje me dashurinë për kafshët ai thotë: ”Eshtë kotësi e njeriut dhe pafytyrësi për ta thirrur kafshën memece sepse për këtë kjo është memecëri për perpectimet e tij të shurdhëra”.
Shumë intersant ishte fakti qe Mark Tuen ka qenë njeriu i parë në botë që ka pasur telefon të dhuruar nga miku i tij i ngushtë, shpikësi i telefonit Alexander Graham Bell, ndërkohë “sot” pas një shekulli e një dekadë të gjithë vizitorëve iu është thënë të fiknin celularet gjatë vizitës në shtëpinë e tij. Mark Tuen nuk ishte vetëm njeriu i parë që përdori telefonin, por ishte dhe shkrimtari i parë që përdori përsosmërisht shtypshkronjën. Edhe pse shtëpia dukej shumë lluksoze në pamje të parë, jetesa nga më lluksozet fëmijëria e tij kishte qenë tejet e vështirë çka e bëri atë të shkruante realitetin dhe ta ndihmonin në frymëzimin dhe mënyrën se si shkruajti libra.
Mobiljet e dhomës së gjumit i porositi në Itali dhe të ishin antike. Në fakt kur ato erdhën në shtepi Tuen mori një specialist për t’i parë, e vërteta doli që ato ishin krejtësisht prodhim i ri dhe nuk ishin antike nga Italia. Koka e krevatit ishte punuar mjaft bukur dhe m’u duk impresionuese ngase ishte e rrethuar me ëngjëj të shumtë, por ajo që do më bënte përshtypje ishte se jastëkët e krevatit i mbante tek këmbët, sepse i dukej sikur gjatë natës në gjumë do i shtypte ëngjëjt dhe ndërkohe s’do i mbronin ata dhe paranë e fituar.
Kati përdhes ishte guzhina që gatuanin shërbëtorët e tij dhe që shkrimtari i trajtonte aq mirë. Ja: tha ciceronja të martuarit flinin në dhomat më lart, kurse beqarët vinin nga dera e jashtme që shikoni përballë. Në një liber të tij ai kishte lënë përkushtimin që ja kushtone shërbyesit të tij me ngjyrë të zezë dhe që e respektonte aq shumë. Tek guzhina më zuri syri dhe një llokan, çark për minjtë që e përdornin për t’i gjuajtur minjtë.
Në dhomën e tij që ishte dhoma e argëtimit dhe e qetësisë ishte dhe tavolina e lojës, dritaret kishin pamje në pika të ndryshme të qytetit, tek njera prej tyre dukej lumi. Tavani ishte me piktura të ndryshme, veçanërisht dominonte cigarja, tymi i kalter i saj që dilte nga llulla që përdorte Tuen. Në lidhje me cigaren ai ka thënë se: Gjëja më e lehtë në botë është të leshë cigaren, e them këtë pasi e kam provuar mijëra herë. Muri ishte në ngjyrë të kuqe, ngjyra më e preferuar e tij. Në atë mori dhomash, kjo ishte e vetmja dhomë që ai kishte vënë dorën dhe shijen e vet.
Ne u larguam me librat e tij në mendje, librat më të bujshme si: Aventurat e Tom Sojerit, Aventura e Hakelberri Fin, Wilsoni kokëtrashë, Mosha e artë, Të pafajshëm në dhe të huaj, Princi dhe i varfëri, e shumë të tjera, ku me të drejtë Heminguej në lidhje me librin “Aventura e Hakelberri Fin” do të shprehej se çdo roman modern amerikan e ka origjinën tek Hakelberri Fin.
Magjia e shkrimeve të Mark Tuen, arti i i mahnitshëm i ndërtimit të shtëpisë që është nje muezum i gjallë dhe që ruhet me aq kujdes, dekorimi dhe arkiva brenda shtëpisë të bëje ta ndjeje në çdo qelizë të trupit gjithçka që pame me sytë tanë në Harford.
“National Geographic” e ka cilësuar si nga 10 shtëpitë me të mira historike në botë.
Duke vizituar çdo dhomë nuk kishte se si të mos më shkonte mendja në Shqipërinë tonë të shumëvuajtur konkretisht në Tepelenë meqënse jam më konfidente për të folur, në qytetin tim të lindjes ku dikur është ulur kembëkryq shkrimtari i madh anglez me famë botërore Xhorxh Bajroni, më shkonte mendja se atje duhet te ngrihet nje monument për Bajronin, duhet te jetë muzeu brenda kalasë ku Bajronin e pritën me aq madhështi dhe ndere të mëdha Ali Pashe Tepelena dhe populli tepelenas, saqë ai u magjeps nga bujaria tepelenase. Ndërkohë kemi dhe shkrimtarë të tjerë që kanë dhenë kontribut me shumë vlera në fushën e letrave si psh Fehmi Bej Mezhgoranin, firmëtarin e Pavarësisë, avokat në qeverinë e Ismail Vlores, publicist i shquar, botues i gazetës Zgjimi në Greqi ku publikoi 120 artikuj për Kombin. Pse mos te ketë një shtëpi muzé për të, a nuk do të ishte shumë interesante për brezat që të mësojnë historinë reale të penave të ndritura të Kombit? Dhe nuk e kam fjalën vetëm për ata që përmenda më lart, por dhe për të tjerë në vende të ndryshme që me zërin dhe penën e tyre kanë emancipuar dhe civilizuar shumë mendje njerëzore.
Një popull që vlerëson shkrimtarët e vërtetë dhe një shtet që kujdeset për të ruajtur vlerësimin e popullit medoemos që jeton gjatë…
Megjithatë unë e mendoja ngritjen e muzeumeve në vendin tone, nderimin e tyre, gjë që besoj se ndodh dhe me shumë miq të tjerë, por ndërkohë më bëhej sikur ndodhte siç ka thënë vetë Mark Tuen se: “Është e vërtetë që një herë në jetë, fati troket në jetën e çdo njeriu, por shume herë në këtë kohë, njeriu rri në pijetoren fqinje dhe nuk e dëgjon trokitjen e tij”.
Shpresoj që trokitja e tingullit që dëgjova kur ciceronja hapi derën për të hyre brenda në shtëpinë e Mark Tuen të jetë një tingull këmbane për pushtetarët që kanë në dorë paranë, por dhe për ne që e duam dhe e përjetojmë profesionalisht artin dhe letërsinë, harmonia e të dy palëve me siguri që sjell ndryshime cilësore.
Le të shpresojmë. Mark Twain na frymëzon, le t’i zbatojmë.

28 Dhjetor, 2014
Hartford, Connecticut

Filed Under: Featured Tagged With: hartford, Keze Zylo, Mark Twain

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 4197
  • 4198
  • 4199
  • 4200
  • 4201
  • …
  • 5724
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT