dgreca – Page 423 – Dielli

1 Shtatori, 92 vjet me pare- Perpjekja e shqipetareve per shtet formim

August 19, 2020 by dgreca

Nga Muharrem Xhydollari Hudenishti -Eshte veshtire, qe ne pak rreshta te shkruash per daten 1 shtator te vitit 1928, pasi kjo date per shqipetaret ka qene themltare ne shtet-formimin e tyre. Por edhe sot ajo eshte e veshtire per shtetasit tane qe ta njohin kete te vertete sepse ata kane pasur deformim te thelle ne ndergjegjshmerine e tyre.

Nje shtatori I vitit 1928, shpallja e mbreterise se shqipetareve u jep fund mundimeve te formesimit dhe kushtetueshmerise te shtetit te mos-varur shqipetar ne nje pjese te truallit stergjyshor.

Ne mesjete shqiptaret formuan principata, por jo shtet ne nivelin mbreteror. Perpjekjet e Vatikanit per formimin e nje mbreterie shqipetare mbeten te parealizuara. Edhe kur Evropa regjistroi nacionalizmat, shqipetaret nuk arriten te ndertojne nje shtet te pavarur, por fati I tyre mbeti si pjese e perandorive. Ne trecerekun e shekullit te XVIII, Bushatllinjte formuan nje dinasti “sovrane” ne pashallekun e Shkodres, por ajo nuk perfaqesonte te gjithe shqiperine etnografike dhe se ishte ne kuader te perandorise osmane.

Lidhje e Prizrenit, formoi nje qeveri shqipetare te perkohshme gati te pa varur nga osmanet. As kete perpjekje te shqipetareve Evropa nuk ja u njohu si shtet formim. Lufta ballkanike e 1912-1913, sinjalizoi luften e pare boterore. Atehere ceshtja shqipetare u mor ne konsiderate nga fuqite europjne. Shpallja e pavaresise se shtetit shqipetar kerkoi vendosjen e nje mbreti qe do te ishte nga vendet evropiane. Kjo kerkese synonte realizimin politik te qeverise se pare shqipetare.

Ne fillimet e shekullit XX, shqiperise ju njoh nderkombetarisht shteti por me territore te cunguara. Ne korrik te vitit 1913, Evropa e njohu Shqiperine autonome, sovrane dhe trashegimore. Do te njihej si shtet asnjanes, qe garantoheshe nga fuqite e medha dhe duhet te kishte shkeputje te gjithanshme nga turqia si dhe do te ishte ne kontrollin e evropjaneve por edhe sjelljen e nje princi qe do te kryesonte shtetin shqipetar.

Austro-Hungarezet propozuan per gjermain Vilhelm Von Vid, si princ qe do te ishte kryetar I shtetit shqipetar. Jeta e Vidit ne kete detyre u be shume e shkurter per arsye te ndikimeve te jashtme dhe te brendeshme. Edhe mbas mbarimit te luftes se pare boterore, Shqiperia vazhdonte te ishte e shkelur nga ushtrite e huaja. Ne janar te vitit 1920, burrat patriote shqipetare organizuan Kongresin Kombetar te Lushnjes I cili mori persiper vendosjen e kufijve te vendit dhe miratoi nje akt kushtetues, bazat e kanunores se keshillit te nalte ose sic u quajt statusi i Lushnjes. Ne te percaktohej pavaresia e plote e shqiperise dhe per te qene ne unison me vendimet e 29 korrikut 1913 ne konferencen e ambasadoreve per formimin e shtetit, Lushnja vendosi Monarkine. Vendin e monarkise do ta kishte keshilli I larte (Regjenca), kjo do te qendronte derisa nje asamble kushtetonjese te caktonte formen e regjimit.

Ne keshillin e larte u zgjodhen kater personalitete. Cdonjeri perfaqsonte besimin fetar ne Shqiperi, perkatesisht Aqif Pashe Elbasani, Mihal Turtulli, Luigj Bumci, dhe Abdi Bej Toptani. Ne dhjetor te vitit 1922, statusi sanksjononte regjimin e monarkise ne Shqiperi. Edhe revolucioni I qeshorit nuk shpalli ndonje ndryshim te formes se regjimit. Asambleja kushtetonjese vendosi me 21 janar 1925 sistemin e qeverisjes Republike e cila vazhdoi deri ne vitin 1928. Emri I Ahmet Zogut, fare I ri ne moshe, prej vitit 1912 dhe deri ne 1928 erdhi duke u rritur me nje shpejtesi te cuditshme. Protagonist ne te gjitha ngjarjet e brendeshme por dhe me gjere. Njeri shume dimensional, u zgjodh si figure e pranueshme per kohen si president I pare I Shqiperise.

Forma Republikane, kishte mosperputhje me statusin fillestar te vendosur nga nderkombetaret ne korrik te 1913 kur Shqiperia u njoh si subjekt I te drejtes nderkombetare, por dhe barte veshtiresi dhe kriza politike per cdo kohe qe ndrroheshe kryetari I shtetit, keto te shkaktuara nga diversioni I jashtem por edhe nga nxitjet e brendeshme. Qeverisja republikane nuk ofronte nje siguri te plote per shtetin shqipetar te sapo formuar.

Atehere forcat politike atdhetare shqipetare me largpamesi vendosen kalimin e shtetit ne formen monarki (mbreteri). Projektuan nje dinasti vendase, por edhe mendesia e shqipetareve krijonte nje avantazh per mbreterine. Zgjedhja e Ahmet Zogut si mbret I shqipetarev, por jo I shqiperise ka qene vendosuar ne respektimin e parimeve te se drejtes kushtetuese. Ne vendim tuhet: “Asambleja kushtekuese e mveshum me fuqinat sovrane te kombit dhe e inspiruar nga deshira e popullit per interest vitale te Atdheut me daten 1 Shtator 1928 zgjedh dhe proklamon mbret te shqipetareve nen emrin Zogu i Pare”.

Asambleja kushtetonjese shume shpejt miratoi statusin themeltar te mbreterise shqipetare per te cilen kishte punuar muaj me pare sipas sistemit dy shkallesh. Keshtu perfundoj procesi I gjate dhe shume I mundimshem I krijimit te qendrueshem te shtetit shqipetar, qe aq shume pengesa I kishin dale si nga faktori I jashtem ashtu edhe I brendeshem. Vendosja e mreterise shqipetare nuk mund ta quajme nje rastesi, por nje process I zhvillimeve historike te shqipetareve ne perpjekje per liri dhe pavaresi kombetare. Bashkimin e shqipetareve ne njesi mbreterore sipas parimit te mirenjohur “Nje Komb, Nje Atdhe, Nje Shtet”.

Mbreteria Shqipetare I dhe shtetit nje fizionomi te plote ku gjen meshirimin ne ligjin themeltar te vitit 1928. Per ate periudhe jane bere studime dhe botime voluminoze nga profesioniste te fushave perkatese. Por edhe sot historia i ngarkon intelektualet perparimtare te shpjegojne te vertetat per progresin qe u arrit ne ate periudhe dhjete vjecare.

Muharrem Xhydollari Hudenishti-Gusht, 2020

Telefonatat e Edi Ramës me Llukashenkon

August 19, 2020 by dgreca

….Edi Rama ka 22 vjet në pushtet, Llukashenko 26. Edi Rama restauron shtëpinë me gjethe, kurse Llukashenko lyen me gëlqere pemët me brigada vullnetare. A ja hapi telefonin në fund Llukashenko Edi Ramës, sigurisht që po. I dha ftesën për ceremoninë e radhës, triumfin e diktatorit.

Nga Ilir Levonja-

Në kohën që Edi Rama përpiqej të lidhej me Llukashenkon, me që Shqipëria ka kryesimin e radhës së OSBE, presidenti bjellorus po u shpërndante medalje nderi policëve besnikë. Burgjet ishin mbushur, të rrahur sa të duash, madje edhe dy a tre kishin ndërruar jetë. Çfarë në fakt kërkon Edi Rama t’i ofroj Llukashenkos, përvojën shqiptare apo atë të OSBE-s? Kjo është një pyetje naive për faktin se OSBE, një grupim ndërqeveritar, ka për qëllim të gjendet në krizat brenda grupit, sidomos aty ku mungon dialogu, zgjedhjet e lira, liria e fjalës dhe të drejtat e njeriut. Pasi vet Shqipëria ka qenë një vend problematik për sa u përket këtyre kritereve, për më tepër kur parimi bazë i ekzistencës OSBE është vendim marrja me konsensus të gjerë. Jo më larg se disa javë, në 30 korrik 2020 Shqipëria ndryshoi Kushtetutën e vendit me veto dhe pa konsensus. Jo më larg se një vit mbajti zgjedhje moniste, pa faktorin alternativë a opozitën, duke shpallur një rezultat alla Llukashenko. Eshtë pyetje naive për çdo pikë të ekzistencës së OSBE-s në lidhje me demokracinë në vendin tonë, pasi shqiptarët kurrë nuk e pranuan dot vetë rolin e saj. Jo vetëm të OSBE-s por edhe të plot institucioneve ndërkombëtare. Dhe ajo që është më thelbësorja, hapjen e krahut a rrotacionin politik. Ndofta mund të jetë rasti kur OSBE shikon me sytë e vetë firot e institucionit. Ose atë se si hajduti mund të ndihmoj hajdutin, se si one man show drejton, sundon, pret e vret në emër të demokracisë. Nëse sot do të ofrohej ndihma e OSBE-s bjellorusëve prej çdo vendi tjetër të rajonit tonë, Shqipëria nuk e meriton. Fare mirë mund të ishte edhe Maqedonia, madje me zgjedhjet e fundit dha një shembull të përkryer të pushtetit me qytetarin. Dhe mos të na vij hidhur fare, madje mund të jetë shumë herë përpara nesh brenda komunitetit europian. Mund të ishte edhe Kosova jonë, një model tjetër i përkryer i rotacionit dhe konsensusit, i pranimit dhe dialogut. Por asesi Shqipëria e Edi Ramës. Kjo edhe për një fakt të thjeshtë, Edi Rama ka 22 vjet në pushtet, Llukashenko 26. Edi Rama restauron shtëpinë me gjethe, kurse Llukashenko lyen me gëlqere pemët me brigada vullnetare. A ja hapi telefonin në fund Llukashenko Edi Ramës, sigurisht që po. I dha ftesën për ceremoninë e radhës, triumfin e diktatorit.

UEFA- PAS DRITES SE GJILANIT, Covid-19 eleminon edhe PRISHTINEN…

August 19, 2020 by dgreca

Ndeshja e turit paraeliminator midis Lincoln Red Imps dhe FC Prishtina u anulua pasi tete anetare te ekipit kosovar dolen pozitivisht me Covid-19. Vendimi per anulimin e ndeshjes u mor nga nje zyrtar i UEFA ne Stadiumin Victoria te Gjibraltarit.

Skuadra kosovare mberriti diten e hene me nje aeroplan çarter, dhe u testua menjehere ne aeroportin e Gjibraltarit. Pas stervitjes ne Stadiumin Victoria skuadra kosovare u kthyen në hotelin e tyre, ne pritje te pergjigjeve te testeve per Covid 19. Si pjese e masave te ndermarra per Protokollin e UEFA’s skuadrat duhet te presin rezultatet e sherbimit SYNLAB qe eshte kontaktuar nga UEFA per diagnostikimit mjekesor per te gjithe lojtaret dhe skuadrat qe marrin pjese ne te gjitha kompeticionet dhe garat e UEFA-s. Protokolli thote qe lojtaret e ekipit duhet te testohen per virusin tre dite para nje ndeshje, dhe pastaj perseri nje dite me pare. Sidoqofte, duke pasur parasysh qe SYNLAB nuk ka nje laborator ne Kosove, GBC pranoi faktin qe lojtaret e FC Prishtina ishin testuar nga kontraktori i tyre lokal diten e dielen. Ne perputhje me rregullat e UEFA-s, çertifikatat duhet te tregojne se lojtaret jane “negative” para se lojtaret te lejohen te marrin pjese ne ndonje gare. FK Prishtina ka mberritur ne Gjibraltar me keto çertifikata, por ne perputhje me protokollin e UEFA-s, secili anetar duhej te testohej serisht. Testi i dyte per secilin lojtar u dergua ne SYNLAB ne laboratorin e saj ne Spanje per te provuar nese kishte lojtare te infektuar. Sidoqofte, ndersa te gjithe lojtaret e Lincoln FC testuan negativ, tete lojtare te FC Prishtina testuan pozitive. Lajmi erdhi ndersa skuadra e Prishtines ndodhej ne hotelin disa ore perpara ndeshjes paraeliminatore te Europa League. Kjo eshte hera e dyte qe brenda nje jave brenda qe dy skuadra kosovare u eshte ndaluar qe te luajne pak momente para fillimit te lojes. Gjithsesi kjo histori pa dyshim qe ka edhe pyetjet e saja . Duhet te pyeten se si shtatë lojtare te FC Prishtina raportohet se testuan negativ per Covid te Dielen, dhe rezultuan pozitive dy dite me vone ne Gjibraltar. Dhe, me ke ata kane qene ne kontakt, por edhe a ishin te sakta analizat e bera ne Kosove. Ashtu eshe si Drita, FK Prishtina tashme e ka humbur ndeshjen e saj ne tavoline 3-0. Eshte hera e dyte qe COVID-19 eleminon skuadrat kosovare. Deri tani Drita dhe Prishtina jane te vetmet skuadra ne te cilat UEFA ka vendosur qe takimi te mos luhet dhe ekipet te humbasin ndeshjen ne tavoline, per shkak te “mos organizimit dhe mirembajtjes se takimit”. Pyetja qe shtrohet eshte:”A jane serioze skuadrat shqiptare ne mbarevatjen e jetes jashte fushave te blerata te lojtareve te tyre?. Po vete lojtaret a jane pergjegjes dhe profesioniste ne jeten qe bejne jashte fushes se blerte?”. Infektimi masiv tregon qe jemi akoma ne nivelin e amatorizimit ne organizimin e jetes ne klub dhe jashte saj.

Reagimi i FK Prishtines

Autoritetet e Gjibraltarit nuk lejuan zhvillimin e ndeshjes

FC Prishtina, sipas rekomandimeve të UEFA-s ishte testuar paraprakisht tre dhe katër ditë para ndeshjes më 14 dhe 15 gusht. Të gjitha rezultatet e IKSHPK-së për 41 personat e ekspeditës të klubit kishin dal negativ me raport të plotësuar zyrtar.

Sipas rekomandimeve të UEFA-s, testi i ndeshjes duhet bërë 72 orë para fillimit të takimit dhe i njëjti është bërë në ambientet e aeroportit të Gjibraltarit me të mbërri skuadra dje, e hënë 17 gusht.

Pas më se 24 orëve, skuadra ka pranuar rezultat e laboratorit të licencuar nga UEFA “Synlab” me që rast kanë dal pozitiv 8 futbollistë.

FC Prishtina i kishte në dispozicion 14 futbollistë (pa dy portierët rezervë) dhe plotësonte kushtin e protokollit të UEFA-s që ndeshja mund të zhvillohet me 13+ futbollistë.

Por, autoritetet e alarmuara të Gjibraltarit nuk kanë lejuar një gjë të tillë deri sa klubi është i informuar nga delegati i ndeshjes.

Delegati i ndeshjes dhe vetë UEFA zyrtare nuk ka marrë asnjë vendim.

FC Prishtina, pas ndalesës nga autoritetet vendase ka lëshuar hotelin dhe ndodhet në ambientet e aeroportit të Gjibraltarit ku gjatë mbrëmjes do të fluturojë për në Prishtinë.

FC Prishtina është në pritje të vendimit nga UEFA.

FC Prishtina njofton se të gjitha kërkesat nga UEFA janë përfillë me përpikëri. Konsiderojmë, se sipas protokolleve të kërkuara nga UEFA, ndeshja është dashur të zhvillohet. FC Prishtina i ka bërë të ditur në komunikim direkt delegatit të UEFA-s, ndërsa shumë shpejtë do të informojë edhe zyrtarisht organit më të lartë të futbollit evropian.

FC Prishtina do të testojë sërish ekspeditën e saj pas rikthimit në kryeqendër dhe pasi që do të krahasojë rezultatet e testeve do të ngreh zërin deri në instancat më të larta të futbollit evropian.-Pergatiti-Albano Kolonjari-Bridgeport-CT

Tirana eleminon Dinamon dhe sfidon Crvena Zvezden

August 19, 2020 by dgreca

Pergatiti:Albano Kolonjari-Gazetar Sportiv i Diellit- Kampionia e Shqiperise Tirana fitoi me rezultatin 2-0 perballe Dinamos se Tbilisit, ne turin e pare eleminator te Liges se Kampioneve. Ne turin e dyte, bardheblute do te sfidojne kampionen e Serbise Crvena Zvezden. Tranjeri i Tiranes ne kete ndeshje regjistroi nje rekord personal. Egbo eshte tekniku i pare nga Afrika Perendimore qe drejton nje skuader ne Ligen e Kampioneve dhe gjithashtu qe merr fitoren e pare. “E dinim se Dinamo ishte nje ekip agresiv dhe do te luante nga krahet. Loja u zhvillua sipas parashikimeve tona. Ne fituam, por dua te theksoj qe kundershtari eshte nje skuader e forte. Ne luajtem ne menyre kompakte mbrapa dhe agresivisht ne sulm”, u shpreh pas takimit Egbo. Mesfushori argjentinas Agustin Torassa i dha Tiranes epersine ne fundin e pjese se pare fale kembenguljes se tij gjate kohes shtese, duke shfrytezuar nje gabim te portierit te Dinamos Kvaskhvadze. Ndersa Marsel Ismailgeci vulosi fitoren e bardhebluve ne minuten e 86-te, duke shfrytezuar nje gjuajte te talentit Muci qe u grushta nga portieri Kvaskhvadze. Tirana zbriti ne fushen e lojes me shume ndryshime ne formacionin e saj. Egbo i besoi aftesive te Torrases dhe Kobina ne mesfushe dhe te riut Muci ne sulm, duke rreshtuar skuadren ne mbrojtje dhe i besuar kundersulmit, duke futur ne “kurth” skuadren e Dinamos te Tbilisit qe nga ana e saj e mendonte qe kualifikimi do te ishte i lehte, duke pasur parasysh qe luante ne stadiumin e saj. Kapiten i Tiranes ne kete ndeshje ishte ish kapiteni i Partizanit Idriz Batha qe regjistroi edhe ai nje rekord personal duke qene kapiten i dy skuadrave me te medha ne vend. “Ne besuam se do te arrinim ne turin tjeter dhe kështu ndodhi. E merituam fitoren. Ne ndeshjen e radhes luajme perballe Crvena Zvezda ne shtepi. Fakti qe do te luajme ne Tirane na jep nje avantazh te vogël. Ne do te bejme me te miren dhe besojme se asgje nuk eshte e pamundur”. Crvena Zvezda nga ana e saj fitoi me rezultatin 5-0 ne Beograd perballe kampiones se Gjilbratarit Europa. Dinamo Tbilis (4-2-3-1): Kvaskvadze, Iashvili, Amousu, Koburi (Kimatze), Lokashvili, Kardava, Papav, Shulaia, Penambuko, Bugridze (Gabedava), Kapanadze.

Tirana (4-2-3-1): Lika; Toshevksi, Vangjeli, Najdovski, Ismajlgeci; Batha, Çelhaka; Kobina, Torasa (Muça), Kale (Toli); Muçi. Trajner: Emanuel Egbo.

KOSOVA’S HEAD OF DIPLOMACY AT VATRA PRIOR TO OFFICIAL MEETINGS IN WASHINGTON DC

August 19, 2020 by dgreca

By Rafaela Prifti-“I came to Vatra to meet with you and listen to your concerns before starting the official part of my US visit in Washington DC,” said Kosova’s Minister of Foreign Affairs and Diaspora, Meliza Haradinaj – Stublla at the Federation’s headquarters in the Bronx on Monday. In his welcoming remarks the President of the Pan-Albanian Federation of America, Elmi Berisha, described briefly the historic role of Vatra in the past and how it is best suited now to advance Albanian national interests. Vice-President for Political Affairs Alfons Grishaj weighed in on pressing issues that concern the Albanian nation. Members of the Executive Council and Board of Directors welcomed her at Vatra and echoed their concerns with regard to Kosova-Serbia negotiations etc.

Kosova’s Chief Diplomat praised the Albanian diaspora in the US and Vatra for its commitment and the successful lobbying for Kosova’s liberation two decades ago. Mrs. Haradinaj-Stublla said that it was an honor to visit Vatra as the Minister of Foreign Affairs of the Republic of Kosova. Then she noted that “while we enjoy your successes in various areas, we also share your concerns. “ She put emphasis on the unity of the Albanian community in the US and impressed upon the need to infuse Kosova and Albanian regions with ‘the unity’ that is present here. In her first visit at Vatra, Kosova’s Chief Diplomat wished the community good health in the face of the pandemic before giving her remarks. Mrs. Haradinaj-Stublla appreciated the continuous efforts of the diaspora to support Kosova, recognized the importance of her meetings with US government officials and the significance of its timing in maintaining the strong relationship with “Kosova’s historic ally”, the United States. She stressed the urgency of standing united to counter an emboldened Serbia that is pushing to deny its aggressive actions and genocide towards Albanians.

Today Kosova’s Minister of Foreign Affairs and Diaspora, Meliza Haradinaj-Stublla travelled to DC to begin her official visit and meetings at the State Department, National Security Council, Office of Foreign Affairs, Atlantic Council, and Heritage Foundation.