dgreca – Page 539 – Dielli

LIDHJA SHQIPTARE E PRIZRENIT, KRENARI E KOMBIT

June 10, 2020 by dgreca

-Në 10 Qershor 2020 në Prizren hapet ekspozita “Personalitetet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit” – shënohet 142 vjetori/

-Presidenti i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova në mbrëmjen e 9 Qershorit 2003: Jemi krenarë me Lidhjen e Prizrenit që reflekton edhe në kohën tonë për të mirë. Fjala e plotë e Presidentit historik në 125 vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit/

-Lidhja e Prizrenit ishte përcaktuar për t’u inkuadruar me shtetin e vet shqiptar në botën perëndimore. Në 10 Qershor të vitit 1878 në Prizren delegatë nga të gjitha viset shqiptare themeluan institucionet: Kuvendin Kombëtar, Qeverinë, Sektorin Diplomatik dhe Forcat Mbrojtëse – Ushtrinë e vet/

-Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova në vitin 2003 ka dekoruar të gjithë themeluesit dhe veprimtarët e Lidhjes së Prizrenit me Dekoratën Hero i Kosovës. Për herë të parë ka dekoruar me Medaljen e Artë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit 37 personalitete shqiptare/

-Përvjetorët e Lidhjes Shqiptare në Prizren janë shënuar tradicionalisht edhe kur ishte e ndaluar/

-Në 10 Qershorin e vitit 1997 të pragluftës derisa ishim në aktivitetet e shënimit të përvjetorit të Lidhjes Shqiptare bashkë me ekipin e gazetës së përditshme të rezistencës “Bujku”-Rilindja u ndaluam nga policia serbe në Prizren/

-“Kufiri i ëndrrës” – reportazhi futuristik i para më shumë se 22 viteve/

SPECIALE-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul JASHARI*

PRIZREN, 10 Qershor 2020/ Në Prizren, qytetin më të madh jugor të Kosovës afër kufirit me Shqipërinë, sot po shënohet 142 vjetori i Lidhjes Shqiptare të Prizrenit. Ekspozita “Personalitetet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit”, e cila do të hapet në Kompleksin e Lidhjes Shqiptare në ora 18:00 është veprimtaria e paralajmëruar në një ftesë dërguar nga Qendra Rajonale për Trashëgimi Kulturore në Prizren.

Komuna e Prizrenit për sot në orën 10 ka paralajmëruar homazhe te shtatoret e Abdyl Frashërit, Sylejman Vokshit dhe Ymer Prizrenit në Kompleksin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

Shtatoret e tre liderëve historikë janë përuruar në 25 Nëntor 2018, në vitin e 140 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, në kuadër të Vitit Mbarëkombëtar Gjergj Kastrioti Skënderbeu, në një veprimtari ku kanë marrë pjesë drejtues të lartë institucionalë e politikë të Shqipërisë e të Kosovës.

Në njoftimin e komunës së Prizrenit theksohet se sivjet do të ketë aktivitete të limituara në kuadër të festave të qershorit, përkatësisht përvjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit në 10 Qershor dhe Ditës së Çlirimit në 12 Qershor. Për shkak të situatës së krijuar nga pandemia dhe me sugjerimet e Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike të Kosovës është vendosur që aktivitetet festive të parapara për këto data të mos organizohen, bën të ditur komuna e Prizrenit.

Në 21 vitet e lirisë në Prizren e në qytetet e tjera kosovare aktivitetet e përvjetorëve të Lidhjes Shqiptare vijojnë me festimet e ditëve të çlirimit, duke nisur me Ditën e Lirisë e Paqes – 12 Qershorin, ditën kur në vitin 1999 forcat shpëtimtare të NATO-s nisën të hyjnë në Kosovën e shkatërruar nga lufta, me mëse 12 mijë shqiptarë të vrarë e 6 mijë të zhdukur, afër një milon të dëbuar – shumica drejt Shqipërisë, me 400 qytete e fshatra të djegura. Gjatë luftës forcat serbe kanë djegur edhe Kompleksin Monumental të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, i cili u rinovua në Kosovën e lirë.

Përvjetorët e Lidhjes Shqiptare janë shënuar tradicionalisht në Kosovë, në qytetin e Prizrenit, në kërkim të lirisë, edhe kur ishte e ndaluar, në rrethanat e rënda të dhunës dhe okupimit nga regjimi serb. Edhe në atë kohë veprimtaritë kushtuar Lidhjes Shqiptare të Prizrenit i kam raportuar vit pas viti për Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë – Agjencinë Telegrafike Shqiptare, duke nisur si korrespondenti i parë nga Kosova i mediave të Shqipërisë – nga 24 Maji 1992 i zgjedhjeve të para pluraliste presidenciale e parlamentare në Kosovë.

Në 10 Qershorin e vitit 1997 të pragluftës derisa isha në aktivitetet e shënimit të përvjetorit të Lidhjes Shqiptare me ekipin e gazetës së përditshme të rezistencës “Bujku”-Rilindja, bashkë me fotoreporterin Ilaz Bylykbashi e shoferin Faik Binça, u ndaluam nga policia serbe në Prizren, e cila po na mbante në shënjestër të armëve dhe na mori e asgjasoi fotot – filmat e aparatit fotografik, por kurrë nuk arriti të ndalojë aktivitetet dhe raportimet për Lidhjen Shqiptare.

***

LAJMI I ASAJ KOHE PER NDALIMIN NË 10 QERSHOR 1997:

https://groups.google.com/forum/#!topic/bit.listserv.albanian/QgXzizjYqD0

Police harasses ‘Bujku’ reporters

Prizren, 11 June – Yesterday Serbian police stopped a team of ‘Bujku’
journalists on their return from Prizren. Behluh Jashari, Ilaz
Bylykbashi and Faik Binca, were interrogated regarding their visit to
Prizren. Film had been taken of the camera and destroyed.

***

Përvjetorët e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit në Kosovë festohen në liri vetëm nga Qershori i vitit 1999, i hyrjes së forcave shpëtimtare të NATO-s.

“Në saje të përpjekjeve të përbashkëta dhe me ndërhyrjen e NATO-s më 12 Qershor të vitit 1999 Kosova u lirua”¸ theksonte Presidenti historik Ibrahim Rugova në akademinë solemne kushtuar 125 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ku si gjithmonë thekonte mirënjohjen më të madhe dhe miqësinë e përhershme të Kosovës për Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

“Jemi krenarë me Lidhjen e Prizrenit që reflekton edhe në kohën tonë për të mire”, shprehej Rugova para 17 viteve dhe theksonte se, “Lidhja e Prizrenit ishte përcaktuar për t’u inkuadruar me shtetin e vet shqiptar në botën perëndimore”.

Atëherë, në vitin 2003, gjatë tre ditëve, duke filluar nga data 9 Qershori, Kosova festonte 125 vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit me manifestime të organizuara nën përkujdesjen e Presidentit Rugova, i cili atëherë ka dekoruar 37 personalitete të njohura nga Kosova, Shqipëria, viset e diaspora shqiptare, si dhe nga vende të botës me Dekoratën Medalja e Artë e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.
Njëherësh, Presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova ka dekoruar të gjithë themeluesit dhe veprimtarët e Lidhjes së Prizrenit me Dekoratën Hero i Kosovës.

“Në kuadër të shënimit të 125 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe në bazë të kompetencave kushtetuese të gjithë themeluesit, duke filluar nga Ymer Prizreni, Abdyl Frashëri, Sylejman Vokshi, Vaso Pashë Shkodrani, Ferid e Shaqir Curri, e veprimtarë të ndryshëm i kam shpallë Hero të Kosovës”, theksonte Presidenti Rugova.

“Kufiri i ëndrrës” ishte reportazhi futuristik që kam shkruar para më shumë se 22 viteve, në fundvitin 1997, botuar 3 Janar 1998 në Prishtinë në gazetën e rezistencës e pjesë e lëvizjes e luftës për liri e pavarësi “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, e që sfidonte ndalimin e gazetës së vetme shqipe në Kosovë Rilindja nga regjimi okupues serb. Në atë reportazh në kohë të rënda okupimi paralajmëroja “festimin gjithëkombëtar të pritjes së vitit jubilar të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, kuvendit historik për kufijtë e atdheut”, ku do shkonte edhe personazhja, vajza nga Lurasi, që po mbaronte studimet në Gjirokastër, e nisur nga jugu-Janina drejt veriut të “kufirit të ëndrrës” – Mollës së Kuqe…

Ishte ky reportazhi i tretë i ardhmërisë në kohën e viteve të rënda të okupimit, kur me shkrimet futuristike e shihja dhe e përshkruaja Kosovën e së ardhmes, të lirë, shtet, të ëndërrave.

I pari ishte reportazhi futuristik me titull “Një ditë e një viti që vjen”, i shkruar dhe dërguar nga Prishtina drejt Tiranës në 27 Dhjetor 1995.

Ndërsa, reportazhi i dytë futuristik ishte “Udhëtimi për në Prizren…”, botuar në Prishtinë e Tiranë në 31 Dhjetor 1996.

Shumë nga ato që shkruaja në reportazhet futuristike atëherë e që dukeshin si ëndërra, që ishin ngjarje të fantazuara-parashikuara, tashmë janë realizuar në Kosovën e lirë nga Qershori 1999 dhe të pavarur tashmë 12 vite nga 17 Shkurti 2008, të njohur deri tani nga 116 shtete të botës.

PRESIDENTI HISTORIK I KOSOVËS DR. IBRAHIM RUGOVA NË VITIN 2003: JEMI KRENARË ME LIDHJEN E PRIZRENIT QË REFLEKTON EDHE NË KOHËN TONË PËR TË MIRË

Jemi krenarë me Lidhjen e Prizrenit që reflekton edhe në kohën tonë për të mirë, shprehej para 17 viteve, në mbrëmjen e 9 Qershorit 2003, Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova në akademinë solemne kushtuar 125 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit në Teatrin Kombëtar në Prishtinë.

“Në saje të përpjekjeve të përbashkëta dhe me ndërhyrjen e NATO-s më 12 Qershor të vitit 1999 Kosova u lirua”¸ theksonte Presidenti historik Rugova në akademinë solemne kushtuar 125 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ku si gjithmonë thekonte mirënjohjen më të madhe dhe miqësinë e përhershme të Kosovës për Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Atëherë, në vitin 2003, gjatë tre ditëve, duke filluar nga data 9 Qershori, Kosova festonte 125 vjetorin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit me manifestime të organizuara nën përkujdesjen e Presidentit historik Dr. Ibrahim Rugova. Ditën e parë, ai njoftonte se ka dekoruar 37 personalitete të njohura nga Kosova, Shqipëria, viset e diaspora shqiptare, si dhe nga Shtetetet e Bashkuara të Amerikës e vende të tjera të botës me Dekoratën Medalja e Artë e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.
Njëherësh, Presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova ka dekoruar të gjithë themeluesit dhe veprimtarët e Lidhjes së Prizrenit me Dekoratën Hero i Kosovës.

Në akademinë solemne kushtuar 125 vjetorit të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit merrnin pjesë përfaqësuesit më të lartë të institucioneve të Kosovës, përfaqësues të pushtetit lokal të asambleve komunale, përfaqësues nga Shqipëria, Maqedonia dhe nga të gjitha trevat shqiptare, si dhe nga diaspora. Ishte i pranishëm në këtë solemnitet edhe Naltmadhnia e Tij trashëgimtari i Fronit Shqiptar Leka Zogu I me bashkëshorten.

FJALA E PRESIDENTIT TË KOSOVËS DR. IBRAHIM RUGOVA NË 125 VJETORIN E LIDHJES SHQIPTARE TË PRIZRENIT

Jemi tubuar sot në këtë Akademi solemne për një ditë solemne të historisë sonë, në 125 vjetorin e Lidhjes së Prizrenit. Kjo ditë solemne bëhet edhe më e madhe, sepse për herë të parë po e kremtojmë në Kosovën e lirë, çfarë ishte ëndërr dhe projekt i burrave të mëdhenj të Lidhjes së Prizrenit.

Lidhja e Prizrenit ishte lëvizje për themelimin e shtetit modern shqiptar. Ishte lëvizje për mbrojtjen e territoreve shqiptare dhe për çlirimin nga Mbretëria Otomane.

Sot mund të themi se ishte lëvizja më e kompletuar për shtetin shqiptar pas rezistencës së shkëlqyeshme të Gjergj Kastriotit Skënderbeut, i cili për 25 vjet rresht e mbrojti vendin e vet dhe botën perëndimore.

Lidhja e Prizrenit ishte përcaktuar për t’u inkuadruar me shtetin e vet shqiptar në botën perëndimore.

Më 10 Qershor të vitit 1878 u mblodhën në Prizren delegatë nga të gjitha viset shqiptare, themeluan institucionet: Kuvendin Kombëtar, Qeverinë, Sektorin Diplomatik dhe Forcat Mbrojtëse – Ushtrinë e vet.

Këto institucione funksionuan plot tri vjet rresht. Kuvendi i Prizrenit i kundërshtoi vendimet e Kongresit të Berlinit për shkëputjen e territoreve shqiptare dhe vazhdoi ndërtimin dhe mbrojtjen e shtetit të vet në tërësinë territoriale. Për tri vjet Lidhja e Prizrenit vendosi administratën shqiptare, në Kosovë kryesisht dhe në viset e tjera.

Më 1881 Mbretëria otomane nuk mundi ta tolerojë më ngritjen e shpejtë të shtetit shqiptar dhe vendosi ta shkatërrojë atë me forca të armatosura. Pas rezistencës së ashpër të forcave të Lidhjes së Prizrenit nën komandën e Sylejman Vokshit, të luftimeve që u zhvilluan sidomos në Kosovë, u shua kjo lëvizje e shkëlqyeshme.

Në këtë kohë njëri nga krerët e Lidhjes së Prizrenit Abdyl Frashëri bashkë me Ymer Prizrenin dhe Sylejman Vokshin thoshte me optimizëm dhe vizion të madh: “Ne po mbjellim e të tjerët do të korrin”.

Ky ishte vizioni i burrave të mëdhenj të Lidhjes së Prizrenit, të bindur se shpirti i saj do të vazhdojë të jetojë. Kështu sot mund të themi se Lidhja e Prizrenit ishte një lëvizje e kompletuar shtetërore që i aktivizoi të gjitha fuqitë e një kombi për liri, pavarësi dhe demokraci.

Pas shtypjes së Lidhjes së Prizrenit shqiptarët u forcuan dhe u konsoliduan në planin e brendshëm kulturor, diplomatik e të miqësisë. Kështu më 1899 nën drejtimin e Haxhi Zekës në Pejë u themelua “Lidhja e Pejës” si ringjallje e Lidhjes së Prizrenit që u pranua në të gjitha territoret.

Po atë vit Sami Frashëri botoi traktatin e vet një lloj kushtetute për drejtimin e shtetit shqiptar “Shqipëria ç’ka qenë, ç’është dhe ç’do të bëhet”. Por, edhe kjo Lidhje e Pejës u shua nga Porta e lartë.

Kështu përpjekjet për liri e pavarësi nuk pushuan as pas shuarjes së Lidhjes së Pejës. Në fillim të viteve 1900 burrat e Lidhjes së Prizrenit dhe brezi tjetër i burrave të kësaj kohe për 34 vjet rresht vazhduan përpjekjet për liri e pavarësi. Kështu më 1912 u shpall pavarësia shqiptare.

Por kjo pavarësi u cungua me mbetjen e gjysmës së territoreve shqiptare jashtë shtetit që u njoh nga fuqitë e mëdha. Kjo u sanksionua edhe pas Luftës së parë botërore, si dhe pas Luftës së dytë botërore.

Në vitet ‘90 me fillimin e përfundimit të Luftës së ftohtë dhe me shkatërrimin e një shteti ku u vendos me dhunë Kosova dhe territoret tjera shqiptare, në Kosovë filloi organizimi i Lëvizjes demokratike për liri, pavarësi e demokraci dhe ndërtoi shtetin e vet.

Objektiv i të gjitha partive politike të viseve shqiptare u vendos: Kosova e pavarur, shqiptarët në Maqedoni të jenë në strukturën shtetërore, shqiptarët në Mal të Zi të kenë administratë lokale dhe në Preshevë.

Lëvizja demokratike për liri e pavarësi e Kosovës ishte për integrime evropiane e veriatlantike.
Në saje të përpjekjeve të përbashkëta dhe me ndërhyrjen e NATO-s më 12 Qershor të vitit 1999 Kosova u lirua.

Qe katër vjet pas luftës Kosova ka pasur një progres të mirë në të gjitha fushat e jetës. Kemi bashkëpunim të mirë më UNMIK-un dhe KFOR-in e OSBE-në. Institucionet e Kosovës bashkë me UNMIK-un po përgatiten për zhvillim ekonomik të vendit.

Pra do të kemi një Kosovë të pavarur, demokratike e paqësore me garanca për minoritetet dhe të gjithë qytetarët e saj të integruar në BE, në NATO dhe në miqësi të përhershme me SHBA. Njohja formale e pavarësisë do të qetësonte këtë pjesë të Evropës e të botës dhe do të shpejtonte zhvillimin ekonomik e demokratik.

Në 125 vjetorin e Lidhjes së Prizrenit do thënë se objektivat e saj ishin legjitime për mbrojtjen e territoreve të veta, ishin objektiva humane si të çdo populli dhe nuk ishte për marrjen e territoreve e të tjerëve.
Jemi krenarë me Lidhjen e Prizrenit që reflekton edhe në kohën tonë për të mirë.

Nga kjo Akademi solemne përshëndesim Presidentin Bush, Kryeministrin Bler, Presdientin Shirak, Kancelarin Shrëder dhe Kryeministrin Berluskoni. Si gjithmonë përshëndesim Papa Gjon Pali II, që gjithnjë lutet për Kosovën.

Zoti e bekoftë Lidhjen e Prizrenit!

Zoti i bekoftë shqiptarët!

Zoti e bekoftë Kosovën!

DEKORATAT E PRSIDENTIT RUGOVA NË 125 VJETORIN E LIDHJES SË PRIZRENIT

Presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova në vitin 2003 ka dekoruar të gjithë themeluesit dhe veprimtarët e Lidhjes së Prizrenit me Dekoratën Hero i Kosovës.

“Në kuadër të shënimit të 125 vjetorit të LSHP dhe në bazë të kompetencave kushtetuese të gjithë themeluesit, duke filluar nga Ymer Prizreni, Abdyl Frashëri, Sylejman Vokshi, Vasko Pashë Shkodrani, Ferid e Shaqir Curri e veprimtarë të ndryshëm i kam shpallë Hero të Kosovës”, bënte të ditur Presidenti.

Theksohej se dekorimi i tyre është në procedurë e sipër sepse duhet përgatitur. Presidenti i Kosovës, po kështu, për herë të parë ka dekoruar 37 personalitete të njohura shqiptare dhe vende të ndryshme të botës me Dekoratën Medalja e Artë e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit.

Presidenti Rugova tha se Dekorata Medalja e Artë e Lidhjes së Prizrenit u jepet personaliteteve të njohura të shqiptarëve të Kosovës dhe institucioneve me motivacion për kontrbut në të mirë të shtetit të Kosovës dhe të popullit shqiptar në përgjithësi, për bashkëpunim dhe mirëkuptim për shqiptarët dhe integrime shqiptare si dhe për integrimin evropiane e evroatlantike.

Kjo Medalje do t’u jepet edhe personaliteteve të jashtmem, miq të e Kosovës dhe të popullit shqiptar për kontributin e tyre në ndriçimin e historisë, kulturës dhe jetës së shqiptarëve dhe personaliteteve që e ndihmojnë progresin e Kosovës, tha me këtë rast presidenti Rugova.

Të dekoruarit me Medaljen e Artë të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit nga Presidenti historik i Kosovës Dr. Ibrahim Rugova, para 17 viteve, janë këto personalitete:

Kosovë:

Idriz Ajeti,

Mark Krasniqi,

Fehmi Agani,

Adem Jashari,

Ali Hadri,

Imzot Nikë Prela,

Anton Çetta,

Mehmet Gjevori,

Zekeria Cana,

Pajazit Nushi,

Sabri Hamiti,

Rexhep Ismajli,

Muhamet Shukriu,

Eqrem Kryeziu,

Jusuf Gërvalla.

SHBA:

Xhim Xhema,

Sami Repishti,

Xhozef Diogardi.

Maqedoni:

Shukri Rrahimi,

Ali Aliu.

Mali i Zi:

Mehmet Bardhi,

Ferhat Dinosha.

Preshevë:

Riza Halimi.

Itali – arbëreshët:

Antonio Bellushi

Shqipëri:

Presidenti i Shqipërisë Alfred Moisiu,

Eqrem Çabej,

Ismail Kadare,

Bujar Hoxha,

Azem Hajdari,

Naltmadhnia e Tij Leka I-rë,

Ernest Koliqi.

Nga bota:

Noel Malkolm,

Mishel Ruks,

Robert Elsie,

Leonard Foks.

Nga tradita:

At Gjergj Fishta,

At Shtjefën Gjeçovi.

PRESIDENTI RUGOVA, PRITJE TË VEÇANTË PASARDHËSVE TË PJESËMARRËSVE TË LIDHJES SË PRIZRENIT

Presidenti i Kosovës Ibrahim Rugova, në 9 Qershor 2003, priti në një takim të veçantë pasardhësit e pjesëmarrësve të Lidhjes së Prizrenit nga Kosova dhe Shqipëria.

Me këtë rast Presidenti Rugova vlerësoi lart kontributin paraardhësve të tyre, pjesëmarrës të ngjarjes së madhe historike të Lidhjes së Prizrenit, e cila po kremtohet në Kosovën e lirë me pietet të madh.

Presidenti tha se do t’i dekorojë të gjithë pjesëmarërsit e Lidhjes së Prizrenit, për të çuar përpara idenë e tyre, për realizimin e pavarësisë së Kosovës.

Trashëgimtarët e pjesëmarrësve të Lidhjes së Prizrenit e falënderuan Presidentin Rugova për pritjen dhe për organizimin e 125 vjetorit të Lidhjes së Prizrenit që është bërë nën patronatin e tij.

Falënderime shprehën Avdyl Hoxha, trashëgimtar i Ymer Hoxhës nga Juniku dhe gjithë të tjerët.

Në këtë takim ishin edhe trashëgimtari i Binak Alisë, i cili ka qenë anëtar i Këshillit Drejtues të Lidhjes së Prizrenit, pastaj Skënder Korenica, trashëgimtar i Ahmet Korenicës, Rrustem Mulosmani (76 vjeç) nga Malësia e Gjakovës (Shqipëri), trashëgimtar i Mic Sokolit, i cili tha se ndien veten shumë krenar që pati mundësinë të vijë në këtë përvjetor të rëndësishëm dhe për herë të parë vinte në Kosovë.

KUFIRI I ËNDRRËS

(Reportazhi i Ardhmërisë – III)

Behlul JASHARI

Një qiell i akullt hënor po mbushej me dritën e mëngjesit mbi Dukagjin. Ishte imazhi që po i fanitej prej dritares së trenit, që me rrugën nga Janina e kishte kaluar edhe natën. Vajza nga Lurasi, që po mbaronte studimet në Gjirokastër, për herë të parë po udhëtonte në veri të atdheut, në kërkimet, për punim diplome, të kufijve të botës shqiptare nëpër shekuj. Nëpër pjesën e hekurudhës së sapondërtuar po hynte në Gjakovë.

“Sapo e paskam kaluar kufirin e hekurt që ishte dikur midis Shqipërisë dhe Kosovës”, ishte mendimi i parë që i erdhi pas zgjimit nga dremitja në ulësen e kupesë. “Ishte si fundi i botës, kufiri fatkeq që i ndante shqiptarët…”

Tek po përpiqej ta maste me sy madhësinë e qytetit ku po ndalonte treni, më shumë e pëlqente një krahasim të përsëritur shumë vjet: “Kosova brenda vitit shtohet për një qytet, lind fëmijë aq sa ka banorë Gjakova”.

Zbriti vetëm për pak sa t’i shkelin këmbët në tokën e Kosovës, që nga Çamëria e parafytyronte si një takim me legjendën… “Rekord i arit në Trepçë”, ishte titulli me shkronja të mëdha në ballë të faqes së parë të botimit të mëngjesit të njërës nga gazetat që i mori t’i lexojë në vazhdimin e rrugës për në Prishtinë, ku kishte paralajmëruar arritjen për atë ditë…

Nga qendra hekurudhore në Fushë-Kosovë nëpër metronë që çon në Prishtinë arriti në Qytetin Studenti. E gjeti lehtë Zyrën e Shërbimeve Studentore, që i kishin thënë se ndodhet pranë Fakultetit Filozofik, para të cilit nga larg shihet një përmendore e lartë e Naimit.

“O, po, ju kemi pritur, e kemi marrë telegramin tuaj, ku keni paralajmëruar një qëndrim studimor. Ju kemi siguruar vend në konviktin e studentëve nr. 9”, i tha plot përzemërsi sekretarja e Zyrës Studentore.

Zyra, që e priste plot mirëpritje, po i bënte një përshtypje të veçantë me fotografitë e pikturat e varura nëpër mure, si në një ekspozitë.

“Është një pjesë e historisë”, i tha nikoqirja, duke i treguar në veçanti pamjet nga demonstratat studentore të viteve 1968, ‘81… ’97…

Pikturën, që ishte aty e kishte parë origjinalin në Galerinë Kombëtare në Tiranë. Është “Molla e Kuqe”, një shenjë e paharrueshme e gjeografisë e historisë shqiptare.

“A do të hyjë edhe Molla e Kuqe në punimin tënd të diplomës, ajo ishte shenjë e kufirit me serbët?” – pyeti nikoqirja.

“Pikërisht edhe për Mollën e Kuqe jam nisur këndej”, tha studentja që kishte marrë udhën e largët, deri te “kufiri i ëndrrës”. Shprehja “Kufiri i ëndrrës” i erdhi nga titulli i një libri me motive të dëbimit të shqiptarëve nga Sanxhaku i Nishit në vitet 1877-78…

Gjumi e kishte zënë derisa po shfletonte një atlas të gjeografisë shqiptare, dhe ishte zgjuar herët për të shkuar në Bibliotekën Kombëtare e Universitare. Rrugës u ndal në një klub studentësh, që me kafenë e mëngjesit të shfletojë gazetat e ditës. Më shumë u ndal në shkrimet që lidheshin me interesimet e saj. Gazeta “Rilindja” paralajmëronte se “së shpejti do të fillojnë bisedime shqiptaro-serbe për rirregullimin e kufirit”, ndërsa gazeta “Bota shqiptare” shkruante se “rritet përditë e më shumë numri i shqiptarëve në Turqi që kërkojnë të kthehen në tokat prej nga janë shpërngulur të parët e tyre”…

Gjithçka kërkoi në Bibliotekë ia sollën nga arkivat në tavolinë. Kishte kaluar shumë orë shfletimi e kërkimi të përgjigjes në pyetjen se kah do të ketë qenë vija e kufirit të natyrshëm shqiptar në veri para vitit 1877, para dëbimeve masive të mbi një milon a më shumë shqiptarëve nga Sanxhaku i Nishit?

Kronikat thoshin: “Elementi shqiptar më së shumti jetonte në Qarkun e Toplicës. Toplica shtrihej në mes të Jastrebovcit të Vogël, në veri të Kopaonikut, në perëndim të Sikobicës, maleve të Arbanasit, i afrohej Moravës Jugore”… Kronikat përmendnin Jabllanicën, Qarkun e Toplicës e të Nishit, të Pirotit… “Elementi shqiptar shtrihej edhe përtej Sanxhakut të Nishit”, thoshin disa kronika, e disa të tjera se “kalonte edhe lumin Moravë”…

Gjithë ato vende që përmendnin kronikat i kishte vijëzuar në një hartë, dhe po kërkonte vendin për të vënë shenjën e Mollës së Kuqe.

Si nga një shetitje në histori po dilte nga Biblioteka, ku do të kthente edhe disa herë ditëve të ardhme. Kishin mbetur edhe vetëm pak minuta deri në orën e takimit me shoqen e shokët që sapo i kishte njohur në Prishtinë.

E pritnin në kafiterinë “Orëjeta”, ballë hotelit “Evropa”, prej nga do të shkonin në Teatrin e Operës e Baletit, për të parë një shfaqje të trupës së artistëve nga Shkodra…

Qielli i akullt sikur po shkrihej bardh në errësirën mbi dritat e neonit shesheve e rrugëve të qytetit. Po reshte një borë e butë. Mbi bredhin e madh plot ditëza në rrugën “Nëna Tereze” nga bora që e kishte mbuluar nuk mund të shiheshin më të gjithë numrat e fundit të urimit. Mund të lexohej vetëm: Gëzuar Vitin e Ri dymijë e…”

Mbishkrimi mbi bredh ia përkujtoi të shkojë në telekom t’ia urojë në telefon Krishtlindjet familjes në Luras, dhe t’u paralajmërojë mikpritësve në Prizren shkuarjen në festimin gjithëkombëtar të pritjes së vitit jubilar të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, kuvendit historik për kufijtë e atdheut. Sa shumë vjet kishin kaluar…

(Botuar në Gazeta “Bujku” Prishtinë – e shtunë, 3 Janar 1998, faqe 6)

*Per me shume fotografi shihni ne Facebook Gazeta Dielli

“HEDA ALBANIA” – JU FLET ASISTENTJA E SHËNDETIT TUAJ

June 10, 2020 by dgreca

Një rrëfim ekskluziv dhënë gazetarit Sokol Paja për gazetën Dielli, (Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York), i studiuesve shqiptarë:Aldi Pupuleku, Denisa Baci, Erand Llanaj, Ina Mexhitaj, Irma Kuka, Julia Darragjati dhe Teuta Muhollari. pjesë e platformës dixhitale shëndetësore “HEDA ALBANIA”https://www.heda.al/: Në këtë rrëfim ekskluziv të ndarë në dy pjesë, studiuesit paraqesin konkluzionet më të fundit shkencore rreth kërcënimit global të COVID-19, fazat e zhvillimit, statistika, dukuri dhe veçori të virusit, analiza krahasuese ndërmjet vendeve të ndryshme dhe mbi të gjitha interpretime grafikësh e skeda shumë të domosdoshme për publikun në kushtet e një pandemie virale dhe mediatike. Në pjesën e dytë të raportimit, ekipi i studiuesve i “HEDA ALBANIA” do të na raportojë për luftën ndaj COVID-19 në shtete ku jetojnë e punojnë çdo ditë si Shqipëria, Italia, Spanja, Hungari dhe SHBA.

“HEDA ALBANIA” SHËNDETI NE FOKUS

HEDA (www.heda.al) është platforma online shëndetësore e cila ofron mbështetje, siguri dhe vërtetësi për të gjithë publikun duke promovuar shëndet të mirë e të sigurtë për të gjithë. Informimi dhe ndërgjegjësimi i publikut mbi çeshtje shëndetësore janë qëllimi kryesor i kësaj platfome. Bashkëpunëtorët që aktualisht kontribuojnë pranë kësaj platfome janë profesionistë të fushave të ndryshme si : mjekë, farmacistë, psikologë, psikoterapeutë, doktorantë, post-doktorantë, lektorë e profesorë të angazhuar në institute kërkimore, universitete, organizata ndërkombëtare, kompani farmaceutike, akademi shkencore etj, të shpërndara në mbarë botën. Platforma HEDA Albania është e vetmja platfomë informuese shëndetësore dhe shkencore shqipfolëse e cila ju përgjigj dhe vazhdon t’i përgjigjet emergjencës botërore COVID-19. Në terma të prekshëm, ekipi Anti-COVID i krijuar enkas për të mbuluar këtë emergjencë, ka publikuar vetëm gjatë kësaj periudhe mbi 130 përmbledhje artikujsh shkencorë; 6 përditësime shkencore mbi epidemiologjinë dhe klinikën e COVID-19; 10 udhëzues skematikë dhe më shumë se 20 postera me informacione të përmbledhura në një imazh. Mobilizimi i këtij grupi studiuesish ngjalli kureshtje e interes mes studiuesve të tjerë shqiptarë në mbarë botën dhe bëri që grupit tonë t’i vijnë në ndihmë dhe forca të reja.

1.ë cilën fazë të zhvillimit dhe të kërcënimit prej COVID-19 gjendet bota

Pandemia e COVID-19 e shkaktuar prej koronavirusit të ri SARS-CoV-2 ka prekur tashmë më shumë 7 milion njerëz nga të cilët më shumë se 400,000 kanë humbur jetën. Gjithsesi. masat e ndërmarra për parandalimin e përhapjes së këtij infeksioni nga shumë vende në botë, bënë që situata të përmbahej disi në disa prej këtyre vendeve. Edhe pse në momentin e shkrimit të këtij botimi (7 Qershor 2020) kurba globale e vdekjeve është pjerrje për së poshtmi, ajo e infektimeve është ende duke duke manifestuar pjerrje për së sipërmi – gjë që tregon rritjen numrit të infeksioneve. Ky fakt risjell në vëmendjen tonë realitetin dhe na rikujton se virusi NUK është zhdukur, por gjendet ende mes nesh. Madje situata në disa vende situata vazhdon të jetë ende jashtë kontrollit, si p.sh. në Indi, Brazil apo ShBA. Gjithashtu, është e rëndësishme të theksohet fakti se në vende të caktuara (si p.sh. në Iran, Arabi Saudite, etj.) me klimë të nxehtë dhe temperatura të larta (mbi 35°C) po vihet re se siutata epidemike po evoluon pavarësisht faktorëve temperaturorë që priteshin ta zbusnin. E gjitha kjo, po demonstron më së miri dhe njëherazi sfidon ‘legjendat urbane’ se situata do të përmirësohet (për shkak të rritjes së temperaturës) në vendet të cilat janë duke pritur ardhjen e stinës së verës. Studime serologjike të cilat janë kryer në vende të cilat u përballën me vdekshmëri të lartë, si: Anglia, Spanja, Italia po tregojnë se vetëm 5-9% e popullatës është e infektuar me COVID-19. Këto rezultate tregojnë se ‘imuniteti i tufës’ është praktikisht i pamundur për t’u arritur në këtë moment dhe në këto rrethana në të cilat ndodhemi. Bazuar në këto tendenca të dinamikës së pandemisë, mund të vazhdojmë të pafrikë të nënvizojmë mesazhin për të qenë të ‘KUJDESSHËM dhe VIGJILENTË’ sa më shumë të jetë e mundur. ‘Virusi nuk është zhdukur, është KËTU, mes nesh…’

2.Si parashikohet e ardhmja e COVID-19? A do të ketë valë të dytë apo të tretë? Cilët mund të jenë skenarët e mundshëm me të cilët do të na duhet të përballemi?

Pesë muaj pas shpërthimit të epidemisë, edhe pse njohuritë që kemi arritur të akumulojmë janë rritur me një shpejtësi të pa precedentë, ende nuk disponojmë mjaftueshëm detaje mbi sjelljen e virusit në matrica të ndryshme shëndetësore, mjedisore apo stinore. Këto informacione janë pa as më të voglin diskutim të nevojshme për të qartësuar dinamikën e pandemisë në të ardhmen. Megjithatë, mund të nxjerrim mësime duke qenë se ekzistojnë hulumtime që tregojnë se njerëzit janë prekur sezonalisht nga koronaviruse të tjera që kanë prodhuar një impakt më të lehtë në shëndetin e popullatës. Shembujt më tipik të koronaviruseve të tilla që janë në gjendje të infektojnë njeriun janë infeksionet prej koronaviruseve HCoV-OC43 dhe HCoV-HKU1, të cilat po njësoj si infeksioni i shkaktuar nga SARS-CoV-2 janë infeksione kryesisht asimptomatike dhe janë shkaktari më i zakonshëm i të ftohtit të zakonshëm (=ang. common cold). Duke përdorur të dhëna ekzistuese të këtyre koronaviruseve mbi sezonalitetin, imunitetin post-infeksionit apo eventeve ndër-imunitare (=imunitet i gjeneruar prej një koronavirusi që mund të mbroj nga një koronavirus tjetër) janë përdorur për të bërë hulumtime dhe parashikime (me përqasje përafruese) në lidhje me situatën që po përballemi, duke parashikuar valë të tjera pas-goditëse të infeksionit COVID-19 të cilat me shumë gjasa do të ndihen përgjatë sezonit të dimrit. Për këtë arsye, edhe ne (ekipi Anti COVID-19 i HEDA [HEalth Development for Albania]) kemi përgatitur një shkrim të shkurtër (dedikuar kësaj perspektive) me ilustrime në platformën tonë, krijuar posaçërisht për tu ardhur në ndihmë gjithë shqipfolësve në këtë situatë të jashtëzakonshme (https://www.heda.al). Më poshtë po i paraqesim edhe për ju këto 3 skenarë në një mënyrë të përmbledhur.

Këta tre skenarë paraqesin realitetet potenciale që mund të përjetojmë në muajt në vazhdim. Skenari i dytë është ai më i mundshëm, por ajo që do të përjetojmë saktësisht në valën e rradhës nuk e dimë. Pikërisht për këtë arsye, kultura jonë e të vepruarit në të ardhmen duhet të orientohet drejt parandalimit të ‘skenarëve të zinj’ dhe investimit serioz në shëndetin publik, shkencë dhe edukim në gjithë globin.

Për këtë kemi bërë një apel si ekip dhe si profesionistë shqiptarë, një apel dhe reflektim për të gjithë shoqërinë tonë shqipfolëse që përmblidhet si vijon:

Në këtë moment po futemi në një epokë tjetër të re dhe po vendosemi përpara zgjedhjes se si do të duam të duket Shqipëria pas kalimit në skenarin hipotetik e së ardhmes i një SARS-CoV-3 i mundshëm apo një pathogjen tjetër me potencial pandemik të shfaqet- ne si shoqëri të jemi në gjendje ta kontrollojmë brenda pak javësh e të vazhdojmë jetët tona. Pyetja që lind është: A do ti japim vetes si vend dhe njerëzim arsye për të qenë krenar për zgjedhjet tona kolektive apo jo?

3.Pse bota po përjeton vështirësi në gjetjen e vaksinës?

Sfida më e madhe për nxjerrjen në qarkullim të një vaksine është koha që nevojitet për të konfirmuar nëse një vaksinë është efikase dhe e sigurtë për përdorim në njerëz. Për të arritur këtë, grupeve kërkimore shkencore ju duhen shpesh herë vite punë për të arritur zhvillimin e një vaksine, me qëllimin e vetëm shmangien e efekteve të padëshiruara mbi shëndetin e popullatës. Procesi i zhvillimit, testimit dhe liçencimit të një vaksine për përdorim të gjerë ne popullatë është i ngadaltë por i bazuar në evidenca shkencore dhe klinike pasi gabime të vogla mund të jenë me pasoja fatale për shoqërinë. Pak kontekst është shpesh herë i nevojshëm për të kuptuar realisht situatën në lidhje me vaksinat. FDA miratoi një vaksinë kundër virusit vdekjeprurës Ebola vetëm vitin e kaluar (43 vjet pas zbulimit te virusit). Shumë përpjekje janë bërë gjithashtu edhe për vaksinën kundër virusit HIV edhe pse ende nuk e kemi një të tillë në qarkullim. Mesatarisht duhen rreth 10 vjet për të zhvilluar një vaksinë. Urojmë dhe jemi optimistë që ky nuk do të jetë skenari i COVID-19. Prodhuesit e vaksinave po ‘garojnë’ për të zhvilluar vaksinën kundër SARS-CoV-2 dhe aktualisht 10 prej tyre janë në prova klinike. Një pjesë e ekspertëve të sëmundjeve infektive argumentojnë se 18 muaj për zhvillimin e një vaksine është kohë jo e mjaftueshme për të siguruar efikasitet të një vaksine përgjatë çdo hapi të krijimit të saj. Natyrshëm, ekspertët më optimistë besojnë se qindra miliona doza të vaksinës mund të jenë gati në fund të vitit 2020. Si përfundim, mund të themi se e gjithë puna e bërë nga komuniteti shkencor deri më tani është e vyer dhe për tu vlerësuar. Megjithatë mos të harrojmë që edhe nëse vaksina del në kohë dhe është efikase, historia ka treguar që shpesh grupe të caktuara shoqërore kanë penguar mbulesën vaksionre dhe kanë dëmtuar procesin e vaksinimit. Shpresojmë që kjo gjë të mos përsëritet.

4.Duke ju referuar të dhënave globale të numrit të vdekjeve në botë prej COVID-19, a mund të thuhet se përveçse një ankth, panik apo frikë globale e gjitha ishte një zmadhim i problemit real? A ish e gjitha një konspiracion apo një rrezik real global?

COVID-19 është një infeksion që paraqet një rrezik real për shëndetin publik në gjithë globin. Shifrat e mëdha të vdekjeve të prodhuara në një kohë të shkurtër, kolapsi i sistemeve të tëra shëndetësore, personeli shëndetësor i rraskapitur prej pagjumësisë, mbilodhjes, kolapsit mendor etj., anëtarë familjesh të ndarë prej njeri-tjetrit, kufizim i lëvizjes së lirë, pasoja psiko-sociale, kolaps i sitemeve ekonomike, njerëz që vdesin në kushtë vetmie dhe izolimi pa asnjë të dashur apo familjar pranë tyre, etj. janë arsye të mjaftueshme për të kuptuar lehtësisht magnitudën e kësaj pandemie. Pandemia e COVID-19 është një problem real i faktuar shkencërisht (por jo vetëm) që ende vazhdon të përbëjë një rrezik global.

Teoritë konspirative që kane qarkulluar në portale të ndryshme gjatë kësaj periudhe kanë krijuar shpesh mosbesim tek shkenca. Diseminimi i informacionit shkencor gjatë kësaj periudhe ka qenë thelbësor. Nëpërmjet dhënies së informacionit te saktë duhet te luftojmë teoritë anti-shkencore, pasi janë te dëmshme po aq sa vetë virusi. Nje shoqëri e mirëinformuar dhe e përgjegjshme është thelbësore ne fazën e bashkjetesës me virusin, sic është ajo aktuale.

Mesazhi i Rinisë Për Liderët e Ballkanit

June 9, 2020 by dgreca

Nga: Qendresa Nikqi/

Me 5 qershor 2020, anëtarët e degёve tё LDA Balkan patёn mundёsinё tё kalonin njё eksperiencё motivuese, pёrgjatё mbajtjes sё trajnimit me temё “Udhёheqja dhe Qeverisja Efektive”, e cila shёnoi dhe pjesmarrjen mjaft tё veçantё, tё Dr. Ermira Babamusta, fituese e Çmimit të Artë të Presidentit Obama nga Shtëpia e Bardhë.

Themeluar në janar 2017 LDA Balkan (Leadership Development Association) është organizatë jofitimprurëse e drejtuar nga profesionistë të rinj. Anëtarët angazhohen në diskurse, trajnime dhe në ndërgjegjësimin e çështjeve botërore për lidership, demokraci, qeverisje të mirë, sipërmarrje, rritje profesionale dhe në shumë fusha të ndryshme të menxhmentit.

Qëllimi dhe misioni i LDA Balkan si platformë ndërkombëtare ndihmon individët e rinj që të zhvillojnë aftësitë e tyre personale dhe profesionale përmes punës brenda mjedisit ndërkombëtar. Të gjitha këto realizohen nëpërmjet konferencave virtuale dhe jovirtuale, debateve, edukimit joformal, udhëtimeve dhe kampeve me të rinjët dhe aktivitete si LEAP in Tirana, Prishtina, Albanian and Kosovo Dreamin.

Ditët e fundit LDA ka organizuar një seri konferencash virtuale si: “Roli i shoqërisë në luftën ndaj COVID – 19” me Dr. Fahri Beqa; “Ndërlikimet e COVID 19 në arsim, mirëqenien e mësimdhënësve, prindërve dhe nxënësve” me Prof. Zamira Hyseni dhe Dr. Ass. Linda Hoxha; Samiti i Parë Virtual “Rinia e Ballkanit në kohën e pandemisë COVID -19”; “Trashëgimia Kulturore Shqiptare”; “Gjuha denigruese e të rinjëve në media sociale dhe ndërgjegjësimi i tyre”; dhe “Udhëheqja dhe Qeverisja Efektive” me Dr. Ermira Babamusta. Trajnime tё tilla do tё jenё pjesё e vazhdueshmё e LDA Balkan dhe anёtarёve tё saj, me qёllimin e vetёm pёr tё frymёzuar, motivuar dhe krijuar liderët e sё ardhmes.

Gjatë forumit të lidershipit që u mbajt me 5 qershor 2020, liderët e LDA-së me degë në Shqipëri, Kosovë, Maqedonia e Veriut, Mali i Zi dhe Lugina e Preshevës u bashkuan në një zë të shprehin fuqishëm mesazhin e tyre për liderët e Ballkanit: Inkuadrimi i rinisë në politikëbërje dhe nevoja për mbështetjen dhe krijimin e mundësive për rininë.

Kosovë

“Shumë të rinj shqiptar kanë mungesë të motivimit për të sjellur ndryshim në vendin e tyre për një të ardhme më të mirë. Ndër faktorët që i kontribuojnë kësaj janë ata socio-ekonomik. Për këtë arsye ekziston një nevojë imediate për ristrukturim të skemave të politikbërjes në çdo sferë, rritje të nivelit të besueshmërise tek institucionet shtetërore dhe krijimin e një modeli të unifikuar politik. Të rinjtë në asnjë mënyrë nuk duhet të përdoren si mjet për arritjen e objektivave politike, por duhet t’i ofrohet mbështetje drejt formimit personal e profesional në rrugëtimin e tyre në botën modern,” u shpreh Leutrim Edipi, Bashkëpuntor profesional i LDA Presheva dhe anëtar i LDA Kosova.

“Udhëheqja dhe lidershipi janë dy terme të cilat janë të lidhura ngushtë me njëra tjetrën dhe funksionojnë në mënyrë zingjirore. Një instutucion, organizatë, biznes, universitet apo çka do çoftë nëse ka një udhëheqje të mirë, në krye të saj qëndron një lider i mirë. Lider është ai person i cili suporton, motivon, mbështet dhe dëgjon me kujdes të gjithë antarë e ekipit të tij rreth një qështje të caktuar dhe kërkon zgjidhjen në mënyrë grupore” tha Leona Jahiri, koordinatore e LDA-Balkan dega në Kosovë.

“Zëri i rinisë është i rëndësishëm jo vetë për për zhvillimin e shoqërisë në Ballkan, por edhe për të gjithë botën. Rinia është një pjesë e rëndësishme e çdo komuniteti, sepse ndryshe nga gjyshërit dhe paraardhësit tanë që janë përfshirë në luftëra apo në hiearki patriarkale, ato mund të sjellin ndryshime moderne duke krijuar marrëdhënie të mira me komunitetet e ndryshme dhe me fqinjët. Sot vendet e Ballkanit nuk ofrojnë përkrahje për gjeneratën e re. Rinia lufton për mundësi më të mira, por jo shumë zyrtarë e dëgjojnë zërin e tyre për të mbështetur nevojat dhe dëshirat e rinisë,” Mila Mihajlović, anëtare e LDA Balkan në Lipjan.

Maqedonia e Veriut

“Ne rinia e Ballkanit me të vertetë kemi shumë dëshirë të zhvillohemi si rini, të ndryshojmë gjërat në vendin tonë sa i përket moshës tonë, dhe të krijojmë një shpresë të vogël dhe një shtytje që mos ta lëshojmë vendin tonë. Jemi me fat që kemi trajnues shumë të mirë, gra të mira e të fuqishme, gra të suksesshme, ashtu si Dr. Ermira Babamusta,” theksoi Lutfije Nuhiji, anëtare e bordit rajonal, përfaqesuese e Maqedonise së Veriut.

“Trajnimet e tilla i shërbejnë shumë popullatës shqiptare sidomos asaj të moshës së re me të cilët besoj se hapërimi politikë do sjellë ndryshime në demokraci, ndryshime më se të nevojshme sidomos për shtetet post komuniste si ato që gjenden këtu. Arritja e demokracisë ishte e domosdoshme për ecjen e zhvillimit ekonomik dhe shoqëror. Mbi të gjitha unë do doja që të jap një mesazh për gjithë të rinjtë pa dallim moshe dhe gjinie, për ata të cilët politikën e shohin si e mirë e përbashkët shoqërore:

Për një ndryshim e nevojshme është puna e palodhshme dhe koha. Të rinjtë për shumë arsye janë zëri i demokracisë, fjala e tyre dhe ambiciet janë vizion i së ardhmes. Por për të arritur cakun dhe qëllimet duhet që mos dorëzimi të jetë prioritet. Në qoftë se dëshirojmë të arrijmë diçka, atë duhet ta bëjmë me punën tonë, kontributin tonë dhe zemrën tonë, të gjith së bashku i përmisojmë shtetet tona ku jetojmë, ku studiojmë apo edhe ku veprojmë. Të bashkojmë forcat sepse çdo sistem gjithmon fillimin dhe funksionimin e ka patur dhe e ka nga të rinjtë. Shtetet tona mund të jenë edhe më të mira seç janë tash, por vetëm nevoitet përkushtim maksimal që të mundësojmë zhvillimin e demokracisë mbi vlerat perëndimore.

Gjithashtu një faleminderim të veçantë znj. Babamusta që arriti eksperiencën e saj shumë vjeçare ta shpërndaj për të rinjtë tanë që sadopak të krijojmë një ardhmëri të sigurtë për ne dhe brezat që vijnë pas,” u shpreh Shpat Iseini, anëtar i degës së LDA, Maqedoni e Veriut, Gostivar.

“Rinia ka nevojë për kyçje në botën politike në aspektin e lidershipit duke i dhënë kështu aftësinë e krijimit të imazhit të tyre, gjë që nënvete krijon dukshëm imazhin e një shteti.

Pavarësisht që një shtet si i joni përmban një popullatë me një numër mjaftueshëm të madh të popullsise, rinia e Maqedonisë në pakicë është e margjinalizuar në politikë dhe vendimmarrjet e saj. Një vend si i joni me mundësi të ngushta edukimi dhe arsimimi si dhe mundësitë e dobëta ekonomike që luajnë një rol të madh, shkakton që rinia e këtij shteti të qëndroj e frustruar e prapë e mbyllur me një status neutral.

Unë si dhe të gjithë që jemi këtu, jemi një pakicë prej atyre që shpresojnë dhe në një mënyrë apo tjetër veprojnë për ndryshime brenda rrethit shoqëror. Mirëpo asnjëherë nuk marrim hapa të mëdha deri tek ndihmesat shtetërore e qeveritare sepse vështirësitë për të fituar besimin apo rrespektin nga zyrtarët të cilët ata i arsyetojnë si mungesë e aftësive apo jo eksperiencë e mjaftueshme. Kjo dërgon rininë tonë në një stepje që mbrapa më vete sjell problematikë dhe mos zhvillim në gjendjen e shtetit tonë.

Mendojmë që rinia e sotme ka nevojë për mundësi në pjesëmarrjen e proceseve politike si dhe të kontriboj në zgjijdhjet për zhvillim. Në këtë mënyrë ata rrisin aspiratat dhe kreativitetin, dëshirën për të ndryshuar për të mirë përmes politikës si resurs kyç. Të ndërtojnë lidhje me udhëheqës politik e të jenë pjesë e aktivizmit si dhe t’i thyejnë barrierat sociale kulturore si dhe ato institucionale,” tha Bjondina Sherifi, pjesë e grupit të LDA Balkan në Maqedoni të Veriut.

Mal i Zi

“Rinia duhet te ketë mundësinë që të vendosë vetë për të ardhmen e saj. Si rrjedhim, krijimi i një lidershipi të ri merr një rëndësi parësore. Nevoja për aktivizmin shumë më të madh të rinisë është më se e domosdoshme. Rinia e ka fuqinë e duhur, prandaj duhet ta përdorë atë për të sjellë ndryshime. Shoqëria jonë, në vend që të përparojë dhe të zgjidhë problemet ka stagnuar, duke krijuar paragjykime nga më të ndryshmit, e duke nxjerrë përfundime se rinia nuk është e përgatitur, apo se nuk ka përvojën e duhur për të sjelle ndryshime.

Gjithashtu, krijimi i besueshmërise te të rinjtë ka probleme të theksuara. Shumica e këtyre problemeve ndodhin si rezultat i ndikimit të faktorëve të ndryshëm, e veçanërisht, nga keqeverisjet si dhe nganjëherë nga moskrijimi dhe sidomos moszbatimi i strategjive të ndryshme, për të bindur të rinjtë që të përfshihen dhe të jenë pjesë aktive e vendimarrjes apo shoqërive civile. Një nga hapat e parë që shoqëria jonë duhet të marrë për të avancuar të drejtat dhe zhvillimin e shoqërisë, është minimizimi i paragjykimeve, që rinia është e paaftë apo e papërgatitur. Rinia ka aftesitë e nevojshme që të jetë e përfshirë në qeverisje dhe lidership, dhe kjo duhet të kuptohet së pari nga politikanët e qevritarët dhe shtresat e tjera të shoqerisë sonë.

Mendoj se ka ardhur koha që ne si rini të lëmë mënjanë paragjykimet dhe vështirësitë e panumërta që mund të kemi, dhe të guxojmë që të bëhemi bashkë, të aktivizohemi dhe të ngrijmë zërin tonë për problemet me të cilat ballafaqohemi çdo ditë, me synimin që t’i zgjidhim ato, ose të paktën të përpiqemi për zgjidhjen e tyre. Duke parë situatën aktuale, e ardhmja s’është shumë premtuese, por besoj dhe shpresoj, që shoqëria jonë do të reflektojë dhe të kuptojë rëndësinë e zhvillimit të mëtutjeshëm të rinisë. Ne nuk duhet të rrimë duarkryqë aspak, pasi që kështu s’do të zgjidhim asgjë, por përkundrazi, ne duhet te veprojmë dhe të luftojmë për një të ardhme më të mirë, pasi që fuqinë e ndryshimit, padyshim që e kemi ne, rinia,” tha Arb Shabani, LDA Balkan, dega Mali i Zi.

Shqipëri

“Qartёsia nё vizionin e liderit, ndihmon jo vetёm atё por tё gjithё ekipin pёr tё qёndruar nё linjёn qё synohet dhe objektivin final qё duhet mbёrritur. Njё lidёr i sukssesshёm nuk thotё “UNЁ”, por “NE”, duke ngritur nё tё njёjtin nivel rёndёsie çdo bashkёpunёtor tё tij. Kёshtu ngadalё ngadalё duke fituar ndeshjet, ekipi juaj mund tё prek kupёn e kampionёve,” tha Evelina Rumi, pёrfaqёsuese e LDA Balkan, dega Shqipёri.

“Rinia e Ballkanit ka një potencial të madh, profesionistë të rinj me aftësi të jashtëzakonshme, të cilët kërkojnë të përmirësohen, të mësojnë, të eksplorojnë, të idealizojnë më shumë dhe të kontribuojne më shumë,” u shpreh Marilo Meta, Presidenti i LDA Balkan në Tiranë.

PAS 100 DITËVE …

June 9, 2020 by dgreca

PAS 100 DITËVE NËN LËNGATË, QYTETI I NEW YORKUT PËRJETON RIHAPJEN E FAZËS SË PARË/

-Rreth 400 mijë punonjës nisën punën me kufizime dhe nën masa mbrojtëse…Qyteti e arriti këtë moment me një kosto të lartë, duke humbur mijëra jetë njerëzore.

-Treshtetshi: New York, New Jersey dhe Connecticut kanë shënuar 46 mijë e 892 vdekje të konfirmuara të COVID-19, ndërsa në shkallë kombëtare janë shënuar 113 mijë viktima.

-Edhe pse nisi rihapja, shumë lagje në NYC mbeten problematike me infeksion deri në 50 % nga 19,9 % që është mesatarja e qytetit.

-Kryebashkiaku De Blasio paralajmëron se faza e dytë mund të ndodhë në fillim të korrikut

Përgatiti: Dalip Greca

E hëna e 8 Qershorit, siç e kishte paralajmëruar Guvernatori Andrew Cuomo në konferencën e përditshme informative të së Dielës 7 qershor, do të ishte një ditë e gëzuar sepse qyteti do të rihapej, duke respektuar fazat. Dhe e Hëna erdhi me një rihapje të kujdeshme të fazës së parë, ku u rihapën disa biznese, përfshirë prodhimin, ndërtimin dhe shitjet me shumicë dhe pakicë.

Rihapja erdhi ekzaktësisht 100 ditë pas ekzaminimit të rastit të parë të pacientit ZERO. Të hënën, Cuomo deklaroi me një ndjenjë triumfi: Ne jemi përsëri këtu!

Ai uroi njujorkezët për angazhimin e tyre të vazhdueshëm për të ulur shkallën e infeksionit në përballjen me virusin e padukshëm.

Natyrisht që rihapja erdhi, por masat e sigurisë mbeten të pandryshueshme: distanca sociale, maska dhe masa të tjera paraprake mbrojtëse, do të jenë pjesë e përditshmërisë për njujorkezët. Nuk dihet shifra e saktë e punonjësve që u rikthyen në punë gjatë së hënës, por shifrat paraprake u njoftuan për rreth 400 mijë punonjës.

-Është dita kur ne fillojmë të çlirohemi nga kjo sëmundje, ditë kur nisim rifillimin tonë në qytet, tha kryetari i bashkise Bill de Blasio të hënën nga Brooklyn Navy Yard, që u shndërrua në një prodhues i madh i maskave, të uniformave të personelit dhe të tjera pajisje jetike për përballimin e krizës. “Të gjithë njujrokezët duhet të jenë krenarë për Ju”, tha de Blasio.

Në më pak se tre muaj, New York City ka humbur të paktën 15.937 qytetarë nga COVID-19. Por media komenton se numri real mund të jetë deri në 25,000. Shifra me rreth 10 mije viktima shtese argumentohet me faktin se shumë persona vdiqën para se të testoheshin ose të merrnin ndihmën mjeksore, kështu që nuk janë raportuar të vdekur prej koronavirusit. Nderkohë që shteti I New York-ut ka raportuar se ka humbur 30 mije e 516 jetë njerëzore, ndërsa numri i të infektuarëve deri mbrëmjen e së hënës ishte 399 mijë e 892.

Sot, vdekjet e përditshme të COVID në New York janë në shifra dyshifrore(74), të dielën 41… Nuk mund të krahasohet me ditë-netët tragjike të prillit kur vdisnin mbi 800 vetë në ditë.Dhjetëra miliona punë janë humbur së bashku me dhjetëra mijëra jetë; numri i vërtetë i COVID-19 në psikikën Amerikane mund të jetë përgjithmonë i pallogaritshëm, komentojnë analistët.

Ende mbeten pa përgjigje shumë pyetje – sa janë me të vërtetë të sëmurët? A do të rikthet virusi në një fazë të dytë dhe sa forcë goditëse do të ketë ai? Kur do ta kemi vaksinën?

A do të jetë e sigurt që fëmijët do të shkojnë në shkollë në vjeshtë? etj…

E sigurtë është se të hënën, 8 qershor, ndërtimi, prodhimi, shitësit me shumicë dhe shitësit me pakicë, “jo-thelbësorë” rifilluan punën me kufizime. Shitësit me pakicë rihapën dyqanet dhe magazinat për dorëzim dhe marrje malli, megjithëse klientët janë përballë me masa kufizuse. Teatrot e Broadway-t dhe vendet e tjera të mëdha mbeten të mbyllura, dhe njujorkezëve ende u kërkohet të mbajnë maska për fytyrën kur janë në publik. Ngrënia në natyrë akoma nuk lejohet, gjë që mund të ndodhë kur New York City të hyjë në fazën II, që de Blasio paralajmëron se mund të ndodhë në fillim të korrikut.

Progresi në NYC ka ardhur me një çmim tragjik. New York, New Jersey dhe Connecticut kanë raportuar së bashku 46 mijë e 892 vdekje të konfirmuara të COVID, ndërsa numri i viktimave në rang kombëtar i ka tejkaluar 113,000 dhe parashikohet që afër fundit të qershorit të shkojë 127 mijë.

Duke komentuar rihapjen e qytetit, guvernatori Andrew Cuomo tha se “Kjo nuk është rihapje e pakuptimtë”. Ai , ndërsa deklaroi rihapjen, paralajmëroi për vëmendje dhe kujdes të veçantë. “Nëse shihni ndonjë rritje të shkallës së infeksionit, reagoni menjëherë….Ju e dini se çfarë do të thotë të qëndrosh i zgjuar “, tërhoqi vëmendjen Cuomo.

Guvernatori Andew Cuomo tha të hënën se ai dhe stafi I tij do të mbajnë nën vëzhgim lagje të caktuara, ku shkalla e infeksionit është ende jashtëzakonisht e lartë në krahasim me mesataren në të gjithë qytetin.

Gjatë konferencës së tij të përditshme të koronavirusit, ditën e Hënë,Cuomo njoftoi se shteti do të vazhdojë të përqendrojë përpjekjet e tij në testimin dhe sigurimin e informacionit në lagjet me infeksion të lartë të New York City-t.

Pikat e nxehta ndodhen në Bronx, Queens dhe Brooklyn. Ja lagjet problematike: -Bathgate (Bronx), e cila ka një shkallë infeksioni prej 51 përqind; Bronx Park South dhe Jerome Park (Bronx), të dy kanë një shkallë infeksioni 50 përqind;

Flatbush (Brooklyn) dhe Queens Village (Queens), të dy kanë një përqindje infeksioni prej 45 përqind;

Morrisania (Bronx), e cila ka një normë 43 përqind;

Brownsville dhe Williamsburg (të dy në Brooklyn), të cilët kanë përkatësisht 41 përqind dhe 40 përqind infeksion; dhe,

lagjet Highbridge dhe Pelham në Bronx – të dyja kanë një infeksion prej 38 përqind.

Shkalla e infeksionit në këto lagje është jashtëzakonisht e lartë, në krahasim me nivelin 19.9 përqind të të gjithë New York City.

KURAJO CIVILE, MISION I INTELEKTUALEVE……..!

June 9, 2020 by dgreca

– Kurajo civile nuk do të thotë që njeriu të marrë shpatën e Skënderbeut dhe të filloj me pre krena mbar e mbrapsht…./

Shkruan: Loro Stajka-Virxhinia/

“Kritika”, analizuar edhe në kuptimin ethimologjik, do të thotë të vesh në pah: të mira, cilsi te mira pozitive, por, njëkohësisht mund të vihen në dukje edhe të metat dhe gjanat që vrasin synin dhe veshin, fyejn dekorin dhe lëndojnë mendime dhe opinione. Këto të fundit rreshtohen, nëse ka, për të vlersue të parat dhe që të dytat të mos përsëriten ose të rrallohen; kësaj i thonë “Kritikë” pozitive, shqip; ndërtuese.Por cfarë ndodh në realitet mes nesh?

Në përgjithësi kritika jonë asht; fymje, përcmim dhe denigrim.Shembuj ka,por unë këtu nuk e shoh të rastit të hartoj një listë të gjatë. Nuk është vendi.

Qëllimin e këtyre pak rreshtave që po shkruaj e kam tek Kuraja civile e kritikut të vërtetë,i cili në parim i peshon thanjet, mendimet e opinionet e veta!

Nëse kjo i përgjegjet disa kushteve dhe respekton “liritë”, që supozohet se”Ku fillon liria e tjetrit aty mbaron liria e jeme”.

Deri sa puna nuk sillet për rreth nji shamje,thash e thana a të nji shfaqje ambicioze , por thuret nji mendim apo opinion për nji punë o vepër të mirë, të aftë e dobipruese,AJO DUHET TË VEHET NË DRITËN E DIELLIT.

Natyrisht duhet theksue edhe pjesa negative në vështrimin objektiv dhe ndërtues.

Kurajo civile nuk do me thanë që njeriu të marrin shpatën e Skënderbeut dhe të filloj me pre krena mbar e mbrapsht.

Problemet, njerëzit dhe rrethanat, zgjidhen përballohen dhe analizohen, me Kurajo Civile dhe tuj bamë nji Kritikë ndërtuese.

Ky duhet të jetë misioni i intelektualëve, heshtja asht nje dezertim!