dgreca – Page 5567 – Dielli

SHQIPTARJA E PALESTINES

February 15, 2013 by dgreca

Nga Namik SELMANI*/

Shtigjet e shkronjave, shumë herë janë më të çuditshme e më tekanjozë se shtigjet e rrugëve që ti i shkel në botë. Të rrugëve ajrore e të atyre që të marrin në detet mes jeleve të dallgëve shkumëbardha. Mes rrugëve gjelbërore apo mes rrugëve të shkretëtirave. Edhe pse një ditë bashkohen si miq të mirë. Ato, rrugët e largëta e të afërta, rrugët e mallit dhe rrugët e kureshtive bashkohen me shkronjat kur ti kërkon që të shkruash mbresat, motivet, të veçantat, gëzimet trishtimet, me të cilat janë mbushur të gjithë rrugët. Ky meditim më erdhi kur nisa të shkruaja për SHQIPTAREN E PALESTINËS, Suzana Kondi, ka 17 vjet që jeton mes ëndrrave dhe trishtimeve të popullit të Palestinës. Të krismave të luftës dhe ëndrrës së paqes. Si një shqiptare, si një besimtare e mirë e fesë islame, në namazet e ditëve i lutet Zotit jo vetëm për Shqipërinë, atdheun e saj, po edhe mbarësinë e Palestinës, me të cilën e lidhin tre fëmijët e saj të mirë. Lutet edhe për bashkëshortin e saj që në vitet e fundit, pjesën më të madhe të jetës e ka kaluar në burgjet izraelite. I sëmurë, pa parë as fëmijët e tij që po rriten pa përkëdheljet atërore.

Kur shkoja si gazetar në vitet ‘90 në Poliçan dhe shkruaja për jetën në këtë qytezë të vogël rrëzë Tomorit, as nuk e mendoja se një ditë një banore e saj e re që ishte vetëm 18 vjeç, vetëm pas pak vitesh do të bëhej pjesa e jetës së Palestinës.

Mbase është e vetmja ose ndër të rrallat shqiptare nëHebron. Vetë Suzana na thotë se nuk ka një shoqe shqiptare nëHebrontë Palestinës për atë informacion që ka ajo. Ka mall shumë për Shqipërinë, për Poliçanin e saj të vogël, midis Beratit dhe Skraparit. Të bukur si një grusht me shtëpi që rrinë në prehër të Tomorit të lashtë e të lartë. Ka një rrëfim shumë të bukur gati poetik kur tregon për jetën e saj. Shumë të dhimbshëm. Mos është vallë malli për familjen, për shkronjën shqipe, për shoqet? Mos është dhimbja shumë e madhe që ajo vazhdon të përjetojë, si të thuash, me një ndarje për së gjalli nga familja në këtë kohë kur bota po bën të gjithë përpjekjet që të bashkohet mes kufijve të saj, mes feve të ndryshme që ka ajo, mes kulturave, shpesh edhe të kundërta?

Tani ka mbushur moshën e 37 viteve jetë e ka tre fëmijë me emra të zgjedhur të fesë islame.

Rrjedha e jetës së saj e sidomos kthesa që ajo mori për ta lidhur pas pak vitesh me Palestinën ajo e tregon thjeshtë. Madje, nuk ngurron që të përdorë edhe vargjet e poezive të saj që mbase janë strofat që ajo i thotë përmendësh në këto vite të një ndarjeje të detyruar nga vendlindja e saj, nga Shqipëria ku nuk ka ardhur këtu që prej 22 vitesh. E nuk e di se kur mund të vijë si vajzë shqiptare si një qytetare e botës.

“Mes kodrave plot rrudha ndodhet qyteti im. Një qytet i vogël që quhet Poliçan. Qyteti në të cilin u linda dhe kalova fëmijërinë time. Kam lindur në vitin 1976 dhe e kam kaluar fëmijërinë time në një shtet komunist dhe as fjalën Zot nuk e dinim ç’do të thoshte. Në shkollë mësonim mësime që ishin kundër Zotit. Çdo gjë u krijua vetë nga natyra. Kalova kështu jetën time, derisa në 1991 u bë Shqipëria demokratike dhe janë lejuar të gjitha fetë në të. Çdo njeri në vetvete kërkon një fuqi të madhe që të mbështetet tek ajo, se pa të nuk është gjë. Kërkon, po nuk e di, nuk e gjen. Janë poezitë e mia të asaj kohe që e shprehin me qartë. Gjithçka kërkon një emër. Gjithçka. Gjithkush kërkon një emër/ dhe lulet kokën ngrenë nga qielli/ dhe pemët kërkojnë ta arrijnë atë/ dhe zogjtë fluturojnë në hapësirën e tij/ dhe malet të zhytur kokën mes resh/ dhe deti dallgët kërkon t’i ngrejë nga qielli/ gjithçka kërkon ta arrijë qiellin/ e njeriu me sy të verbuar kërkon në tokë/ a thua se ajo i duket qiell? Ka qenë 18 vjeç atë ditë kur po ecte në rrugët e qytetit të saj, Poliçanit. Një shoqja e saj e ndaloi dhe i tha që të shkonte me të se diku në atë qytet ishte hapur një kurs për të mësuar fenë. Suzana e pa pak e habitur. Ajo nuk e dinte se një ditë e tillë, një kërkesë e tillë do të ndryshonte të gjithë rrjedhën e jetës së saj. I premtoi ashtu pa dashje se do të shkonte me të.

Vajtën atje dhe i thanë që do ta regjistronin emrin dhe të shkonin po qe se kishin kohë të lirë. Koha e lirë nuk ishte vështirë që ta gjeje në atë qytet ku edhe aktivitetet nuk ishin të shumta. Mendoi se aty do ta kalonte dhe kohën e saj të lirë. Kursin e drejtonte një mësues arab nga Egjipti dhe një nga Tunizia. Kishte edhe një përkthyes që përkthente. U bë pjesë e këtyre mësimeve. Po merrte mësime për fenë islame dhe mësime për kuranin. Deri në atë kohë kjo vajzë kishte shumë pyetje për jetën, për të kaluarën e për të ardhmen e duke qenë në një vend ateist nuk kishte se ku ta mësonte fenë. Mbi të gjithë, dallohej një mësues nga Tuniza që i mësoi parimet kryesore të fesë islame, të praktikimit të saj në jetën e përditshme. Tani ajo kujton ditët e para dhe ndryshimet që mësoi ndërgjegjja e saj: “Feja islame është një fe e drejtë që s’ka dyshim. Ka shumë obligime. Ka qenë dhe e vështirë për ne në atë kohë që te faleshim 5 herë në ditë që të agjëronim Ramazanin që të visheshim me të gjata etj., por një njeri kur besimi i përforcohet, çdo gjë e shikon më të lehtë. Aty mësova që ato ishin urdhra nga i madhi Zot dhe nuk duhet ta kundërshtonim atë. Kam qenë dhe e re në atë kohë, por…”

Më tej, Suzana hap arkivin e saj poetik të poezive të para dhe na citon njërën prej tyre. Është poezia “Braktisja e ëndrrave”

I braktisa ëndrrat, i braktisa dëshirat/

I braktisa tekat e jetës,i braktisa i braktisa të gjitha/ më pëlqen të kërcej në melodinë e një kënge

më pëlqen që era të m’i valëvisë flokët

më pëlqen të vishem sa më sportive

më pëlqen ta jetoj rininë time më pëlqen,

por gjithçka është vendosur nga i madhërishmi Zot

përpara tij askush nuk del dot

prandaj i braktisa të gjitha ëndrrat dëshirat, tekat e jetës/

i braktisa të gjitha, të gjitha për të mos më braktisur ti, o Zot.

E pra, kjo poezi ishte edhe historia poetike e kthesës që kushedi se ku kishte mbetur deri tani pas 22 viteve kur ajo na e citoi sikur ta kishte bërë para një ore. Kështu që vendosi të vërë shami. Ajo dhe një shoqja e saj. U zgjodh ditëlindja për të vënë shaminë. Po mbushte 19 vjeç. E uronte veten: “Le të jetë e mbarë për mua kjo jeta tjetër tani kur po mbulohem…..” Nuk ka qenë një gjë e lehtë veshja e shamisë për të. Prindërit nuk donin. Nëna e saj që prej 10 vitesh është ndarë nga jeta (Zoti e mëshiroftë atë) qante dhe i thoshte: “Si do ta bësh të ardhmen tënde kështu me shami?”

Lotët e saj i shkaktonin shumë dhimbje shpirtërore, por mendonte se po e bënte për të përfituar nga zoti. Ata nuk dinin atë që ajo e ia thyente zemrën nënës për të përfituar nga mëshira e zotit…… Shumë njerëz nuk ju pëlqente kjo që kishte veshur dhe talleshin. “Ju që veni pas arabëve jeni të prapambetura!” Ishte e fortë. Nuk i interesonin mendimet e të tjerëve, sepse ishte e bindur që ishte në rrugë të drejtë. Ata qeshnin, qeshnin dhe vazhdojnë të qeshin dhe ajo ecën, ecën dhe vazhdon të ecë shpejt. Mendon se ata do të lodhen dhe do pushojnë së qeshuri, ndërsa ajo do të vazhdojë do vazhdojë të ecë.

Nga dita në ditë po merrte mësime në atë shkollë për fenë islame, por numri i nxënësve atje u zvogëlua shumë sa që mbetën vetëm 4-5 vajza. Familja e saj i kërkonte që ta hiqte shaminë, po për të kjo ishte një gjë e pamundur. Kurrsesi nuk mendonte të kthehej nga feja.

Pas 2-3 vjetësh, mësoi shumë gjëra për këtë fe. Tani ajo ka frikë Zotin dhe kjo e detyron që që të mos kthehet nga kjo rrugë që e ka filluar Mendon se ishte edhe urdhri i Zotit. Kështu donte Zoti, sipas mendimit të saj, që ta lidhte fatin e jetës me një myslimane nga Palestina Palestina është vend plot dhimbje dhe vend i bekuar nga Zoti Mesxhid al-aksa. E bekon dhe me shumë atë. Tani u krijua një situatë tjetër. Duhet të largohej nga shtëpia e saj. Ka qenë tepër e vështirë që të largohej nga familja dhe nga vendi i saj Shqipëria, Bindja e Suzanës ishte se për çdo njeri për të arritur qëllimin e tij në jetë duhet të bëjë shumë sakrifica duhet që dhe të mendojë me mendje dhe jo me zemër. Duhet të bëhet i fortë që stuhia e kohërave të mos ta rrokullisë atë në humnerën e saj. Ishte para një udhëkryqi: ”Duhet të vendosësh ose të jetosh këtu dhe pa shami dhe pa fe ose jetën në një vend tjetër me fenë tënde dhe veshjen tënde.”

Zgjidhja e saj ishte një dhimbje e re për familjen. Sërish ishte nënë Qelibarja që nuk e pranonte këtë largim. Edhe sot ajo mban mend lotët e saj të rrëkeshëm që i dilnin kur ajo vendosi që të ikte. Këtë largim ajo nënë e quante si një vdekje e vetë fëmijës që ishte ende shumë e re. Dhe vërtet nëna e saj nuk e pa më me sy vajzën Suzana se ka vdekur para 7 vitesh. Dhe Suzana nuk erdhi as ta varrosë atë e t’i hedhë një grusht dheu mbi varr, sepse nuk kishte dokumente. Babai i saj u tregua edhe më i matur duke i thënë: “Dëgjo, moj vajzë! Ti je e rritur dhe je e zgjuar për atë që do të ndodhin në jetën tënde të mëvonshme.” Edhe sot ajo kujton edhe vështrimet e motrave të saj të dashura që buronin kaq shumë dashuri. Secili vështrim kishte vetëm një kuptim: “Lamtumirë!” Vëllai i saj i vetëm e shkonte dhe ndryshe nga të tjerët mendonte se një largim i tillë për në Palestinë ishte thjesht një. . lojë

****

Kështu, më 1996, u martua me një palestinez Qëndruan në shtëpi një muaj sa bënë dhe dokumentet. U larguan për në Jordan (është një qytet në kufi me Palestinën ku jetojnë dhe shumë palestinezë të emigruar që në 1967). Qëndroi në Jordani 3 muaj te xhaxhai i burrit. Bëri pasaportën e përkohshme që të jetonte atje. Burri iku për në Palestinë që të bënte dokumentet. Erdhi vjehërri që të qëndronte me të aty. Pas shumë vështirësive, u bënë dokumentet që të futej në Palestinë, po vetëm si vizitë. Edhe pse ishte e martuar me një palestinez, organet e shtetit izraelit nuk ia nxjerrin dokumentet dhe nuk ia dhanë nënshtetësinë si palestineze. Qëndroi kështu 13 vjet pa nënshtetësinë, derisa më 2009 mori pasaportë palestineze. Bashkë me të e morën edhe shumë të tjerë që kanë pasur statusin e saj. Dhe vjen viti 2006. Një vit provë e forcës shpirtërore. Ajo merr vesh lajmin e vdekjes së nënës së saj Qelibares. Deri në atë kohë kishte gati 10 vjet që ishte larguar nga Shqipëria. Në këto 10 vjet ajo nuk kishte ardhur asnjëherë në Poliçan, në Shqipëri për arsye që i dhamë më lart. PO kësaj radhe duhet që të vinte. Ishte nëna e saj E kishte marrë malli aq shumë për nënën. Dhe ja, sot ajo nuk jetonte më, sa shumë donte ta shikonte. Tani ishte bërë vetë nënë e po e kuptonte nënën sa dikur ajo, ishte vajzë e mund të ishte pak më ndryshe.

“Ah, ah. Kështu ka qene fati im, – shpërthen ajo nga Hebroni i largët. Kështu, Zoti ma ka shkruar jetën time. Unë nuk mund të ndryshoj gjë, por duhet të them elhamdulilah (falënderimi i takon vetëm Allahut) Për çdo gjë në jetën time duhet të jem e fortë.”

Në atë kohë ajo s’kishte pasaportë që të vinte dhe ta përcillte nënën e dashur në banesën e saj të fundit. Në dorën e saj ishte vetëm që të falej për nënën dhe t’i lutej Zotit që ta mëshironte atë, nënën që ta fuste në parajsë (inshaallah) Qante dhe lutej për të që Zoti ta mëshironte.

Veç saj ajo është bërë prej kohësh pjesë e dhimbjes së popullit palestinez. Në Palestinë, kanë qenë dhe janë situata jo të qeta se është ende nën okupimin e shtetit izraelit. Në vitin 2002, situata u bë edhe më shumë e acaruar. Janë vrarë dhe shumë njerëz. U mbyllën dhe rrugët. Suzana kishte pasur djalin e dytë 2 muajsh shumë të sëmurë. I duhej që ta çonte në spital që të flinte atje. Kështu e kishte gjykuar edhe doktori para një dite. Ditën tjetër u mbyllën të gjithë rrugët dhe nuk lejohej që të shkonte në spital. Ato pak shërbime që mund të bënte si nënë ia bënte në shtëpi. Vetëm Zoti e di se si u shërua ai. Ka vuajtur shumë në atë kohë.

Në 2 janar 2005, në orën 2 ose 3 të natës me shumë se 20 ushtarë izraelitë e rrethuan shtëpinë. Me pushkët e tyre po i binin fort në derë. Thërrisnin: “Hapeni, hapeni derën!”

U zgjuan të frikësuar. Nuk po kuptonin se çfarë po ndodhte. Shumë shpejt, e kuptuan që ata kishin ardhur për të arrestuar burrin e Suzanës. E morën me vete në kërcënimin e armëve. I kishte fëmijët shumë të vegjël. Djali i madh ishte 5 vjeç. Qante për babanë e tij. Burri qëndroi në burg 6 muaj. Pastaj doli dhe qëndroi jashtë burgut vetëm 7 muaj. Përsëri erdhën dhe e morën prapë. Në burgje qëndroi dhe 4 muaj. Pas 8 muajsh erdhën përsëri. Kësaj radhe qëndroi në burg 1 vit e gjysmë. Pa asnjë akuzë të qartë. Akuza e tij, sipas vetë Suzanës, ishte vetëm se “Ishte pengesë për qeverinë izraelite.” Kështu i thonë atyre. “Ti je rrezik për stabilitetin e Izraelit” Kaq mjafton të burgoset çdo njeri. Ai punon si inxhinier ndërtimi. Pas 1 vit e gjysmë doli nga burgu dhe qëndroi jashtë tij 6 muaj. E morën prapë dhe e futën edhe 7 muaj të tjera. E liruan dhe pas një viti. E morën prapë dhe qëndroi 1 vit e gjysmë. Doli në shkurt të 2012-ës. Kështu ka qenë dhe jeta e kësaj shqiptareje të Palestinës, të fëmijëve të saj që po rriten pothuajse pa babanë e tyre. Vizita në burg lejohet vetëm një herë në muaj. dhe Lejohen vetëm 4 persona në vizitë. Koha e saj është vetëm 45 minuta. Ky takim bëhet vetëm prapa xhamit. Vetëm aty ke të drejtë që ta shohësh dhe të flasësh vetëm me telefon e nuk e dëgjon direkt. Vizita është shumë e lodhshme, që nga ora 5 e mëngjesit deri ne 8 të darkës. I burgosuri është shumë i lodhur në burg. Burri i saj është me diabet dhe me infektime ne kocka nga të ftohtët atje. Suzana vazhdon që të rrëfejë për këtë: “Herën e fundit e dërguan dhe në spital se ka vuajtur nga stomaku. I është bërë gjakderdhje e brendshme e stomakut. Nuk e di si është kjo sëmundje në shqip. Gjaku i tij u bë 8. Ju dëgjoni dhe sot për të burgosurit palestinezë. Janë më shumë se 7000 të burgosur. Shumë prej tyre po bëjnë grevë urie. Zoti i ndihmoftë ata!”

Suzana bën jetën e saj si nënë, si besimtare si një palestineze e re. Na tregon se në Hebron ka edhe gra të shteteve të tjera që janë martuar me palestinezë nga Rusia, nga Britania, nga Rumania etj. Disa prej tyre kanë veshur rrobën e myslimanes e disa jo. Vazhdon që të bëjë ritin e faljes së namazeve në Xhaminë Al Aksa. Një xhami shumë e bekuar. Për t’u futur në të duhet të marrësh leje të posaçme nga shteti izraelit. Një gjë e tillë lejohet vetëm në muajin e Ramazanit.

Që larg shpreh shumë dëshira si shqiptare. Kërkon që të vijë të takojë babanë e saj që nuk e ka parë që prej 17 vitesh. Të takojë motrat e vëllanë

O sa dëshirë ka që të vijë në Shqipëri tek babai i saj i moshuar, tek të afërmit, qoftë edhe tek malet që ishin djepi i parë i fantazisë dhe i dashurisë së saj për vendlindjen. Prej shumë vitesh, nuk sheh as në televizor Shqipërinë e saj të dashur. Koha moderne i ka dhënë asaj pak mundësi që të komunikojë me postën e elektronike me shoqet e saj, po shumë gjëra kanë ndryshuar në këto vite. Kanë kaluar 17 vjet dhe zjarri i kujtimeve rinore me këto shoqe ka nisur që të shuhet. Secila prej tyre është martuar ka fëmijë dhe kontaktet janë bërë edhe më të pakta, më të rralla.

Kjo gjë që duket shumë e thjeshtë, është kthyer në një tragjedi të re të vërtetë për të. Një kërkesë që, në pamje të parë, i takojnë një individi, një familjeje, por që mund të kthehet edhe në një objekt për Shoqatat e të Drejtave të Njeriut, e shtypit. Pse jo edhe e ambasadës së Izraelit në Tiranë. Ka 10 vjet që i ka mbaruar afati i pasaportës shqiptare me të cilën ajo u nis, Në Palestinë nuk ka ambasadë shqiptare e ajo nuk i ka se kujt t’i drejtohet për këtë gjë. Ka shkuar në organet izraelite për të marrë një pasaportë izraelite, po edhe atje i thonë se nuk janë të obliguar që të japin pasaportë për shqiptarët që banojnë në Palestinë.

I duhet që të shkojë te ambasada shqiptare në Egjipt. Edhe këtë gjë e bëri. Dërgoi dokumentet përkatëse për vete e për tre fëmijët e saj, por akoma nuk i kanë kthyer përgjigje. Ka kaluar shumë kohë e madje as nuk e di se kur mund të vijë një përgjigje e tillë. Pritja po zgjat, po zgjat shumë.

Për këtë thotë me shumë mall e dhimbje: “Po pres, po pres, po nuk e di sa do zgjasë pritja. Unë kam shumë dëshirë që ta vizitoj atdheun tim, vendin ku kalova fëmijërinë time, ku dhe dielli është tjetër diell, dhe hëna është tjetër hënë. Inshallah Zoti ma bëftë mbarë, se veç Zotit nuk kam kujt t’i lutem tjetër.” Fëmijë e saj, djemtë Thebit, Serjani dhe vajza Xhena (emra myslimanë) ende janë paksa të vegjël për të kuptuar këtë dhimbje të nënës së tyre. Suzana do t’ua tregojë kur të rriten, po nuk e quan një gjë të veçantë. Është shumë e sigurt se një ditë do t’ua tregojë nga afër se ku është vendlindja e gjyshërve të tyre nga nëna.

******

Hebroni i është bërë një vendlindje e dytë. Në këtë qytet është edhe Xhamia ku ka jetuar profeti Ibrahim. Ka jetuar në këtë qytet me tradita të lashta dhe me histori të madhe për gati 18 vjet po aq sa ka kaluar edhe në Shqipëri. Brenda kësaj jete, ajo duhet të shkojë herë pas here në burg të takojë bashkëshortin e vet. Atje në Hebronin e mbushur me histori, me vreshta me ullinj, por edhe me një dimër të ftohtë (një klimë shumë të afërt me Shqipërinë) shumë gra, miq e pyesin shumë herë për konceptin e lumturisë. Na thotë për të: “Njeriu është i lumtur kur gjen atë që kërkon. Unë erdha këtu për fenë islame dhe jam e lumtur për këtë. E di se njeriu në një mijë forma do kalojë vështirësi në jetën e tij, po kjo gjë nuk më intereson.” Shqiptarja e Palestinës vazhdon ende të jetojë ëndrrën më të madhe të tanishme, atë të prekjes së tokës së saj, të të parëve të saj. Një dëshirë që ende mbetet një ëndërr e parealizuar. E dhimbshme.

*E falenderojem shkrimtarin Namik Selmani qe e dergoi per DIELLIN

SOT DITËLINDJA, “DIELLI” U BË 104 VJEÇ

February 14, 2013 by dgreca

104 vjet! Mbijetesa shekullore ua rrit krenarinë Shqiptarëve të Amerikës, të cilët e mbajtën gjallë këtë thesar të Kulturës Kombëtare, “Dielli “, që sot i mbushi 104 vjetë -15 SHKURT 1909- 2013- /

Nga Dalip Greca/

Gazeta më e vjetër e Botes Shqiptare, që vazhdon të botohet në Amerikë, Dielli,mbetet një monument i gjallë i gazetarisë shqiptare dhe i kulturës tonë Kombëtare, që sjell 104 vite histori të shqiptarëve të Amerikës. Në Gjoksin e Diellit ka shumë histori, ka dhe një cmim të tretë në konkursin e shpallur nga Organizata COMMON COUNCILL FOR AMERICAN UNITY, ku morën pjesë 1000 gazeta që botoheshin në Amerikë në gjuhë të huaja, por asnjë vleërsim nga shteti shqiptar, qoftë dhe simbolik. Në Kuvendin e ardhshëm të Vatrës, që mendohet të mbahet me 28 prill 2013, në përvjetorin e 101 të themelimit të Federatës, redaksia e Diellit do të kërkojë botimin si të përdyjavshme, për ta rikthyer në një periudhë jo shumë të largët në të përjavshme, për të realizuar kështu ringjalljen e plotë.

***

Gazeta më e vjetër e Botës Shqiptare, me emrin simbolik “Dielli” sot ka ditëlindjen, të premten, me 15 shkurt mbushi plot 104 vjet. Gazeta”Dielli” u themelua në Boston prej Shoqërisë atdhetare Besa-Besë dhe ka si ditëlindje datën 15 shkurt 1909. Më 11 mars 1912, mbasi shoqëritë shqiptare të Amerikës vendosën që të federohen në Vatër (dita zyrtare e themelimit të Vatrës 28 prill 1912, dita e njohjes nga Shteti i Massachusetts, 10 qershor 1912) Dielli u bë pronë e Federatës Panshqiptare të Amerikës Vatra dhe nisi të dalë dy herë në javë. Me 18 Nëntor 1914, Gazeta nisi të botohet tri herë në javë dhe më 9 nëntor 1915 u bë e përditshme nen drejtimin e Kostë Çekrezit. Natyrisht është kjo koha më e artë e Vatrës dhe gazetës së saj Dielli. Historishkruesit e Vatrës dhe të Diellit e kanë bërë tashmë publik faktin se Dielli erdhi si nevojë shpirtërore dhe informuese për shqiptarët e Amerikës në një kohë të vështirë.

Mëkëmbsi i Mit’hat Frashërit, i shumëdturi Hasan Dosti, është shprehur se “Vatra” dhe “Dielli” na zgjuanë iden’ e zjarrit e të dritës, që do të thotë flakë patriotizmi dhe rreze kulture. Këtyre simbolizmave u janë përgjegjur edhe realitetet”.

Kronika e lindjes së Diellit, është e njohur: Me mbylljen e gazetës “Kombi” të Sotir Pecit në Boston me 10 Janar1909, diktohej nevoja e një tribunë kombëtare për të luftuar për të drejtat e Kombit shqiptar, ndërkohë që ishte mbyllur tashmë dhe Albania e Faik Konicës. Kur qe hapur Kombi me 6 qershor 1906 numri i shqiptarëve sipas regjistrave të kohës ishte rreth 7 mijë,ndërkohë që kur u mbyll gazeta e Pecit, numri i shqiptarëve së paku kishte shkuar në dhjetë mijë. Pa gazetën kombi emigrantët shqiptar kishin mbetur si në shkretëtirë, në terrin e padijes e mosinformimit. Nevoja për një gazetë u bë më emergjente kur xhon turqit burgosën Dervish Himën sepse i gjetën Flamurin e Shqipërisë në gji dhe asnjë gazetë në Shqipëri nuk guxoi që të shkruante e ta mbronte atdhetarin nga frika e represionit turk. Atëhere Konica në Londër dhe Noli në Boston ranë në ujdi për botimin e një gazeta shqip në Amerikë. Deri në atë kohë dy patriotët nuk njiheshin përsafërmi me njëri-tjetrin, por ishin të njohur në distancë duke lexuar shkrimet e njëri-tjetrit në shtypin e kohës si dhe nga letërkëmbimi. Me përpjekjet e të dy kolosëve të mendimit shqiptar të asaj kohe u ndez ky kandil kombëtar, siç e cilëson ish editori Refat Gurrazezi, kandil që ndriçon ende edhe sot në SHBA falë kontributit të shqiptarëve të Amerikës.te plote do ta lexoni ne Diellin e printuar)

Inteligjenca Shqiptare në Francë: Bisedë me politologun Dr. Mirsad Voca

February 14, 2013 by dgreca

Nga Ermira Babamusta, Ph.D., New York, Prishtinë/

Z. Mirsad, na tregoni për origjinën tuaj?

Dr. Mirsad Voca: Jam me origjinë nga qyteti i Mitrovicës ku kam lindur dhe jam rritur. Njihet po ashtu si qyteti i minatorëve duke e pasur parasysh minierën e Trepçës aty ku babai im punoi përgjatë 40 viteve.

Shkollën fillore dhe të mesme e kam mbaruar në Mitrovicë, e para shkolla fillore “Migjeni” ndërsa e dyta gjimnazi “Frang Bardhi”. Vitin e fundit të gjimnazit gjenerata ime nuk ka mundur ta ndjek për shkak të luftës në Kosovë përgjatë viteve 1998-1999, mirëpo pas çlirimit nga okupimi serb u ktheva në Mitrovicë menjëherë dhe përgjatë vitit 1999 u validua edhe viti i katërt i shkollës së mesme.

Cilat janë kujtimet e rinisë tuaj në Kosovë?

Dr. Mirsad Voca: Rinia ime në Kosovë nuk ka qenë edhe aq e lehtë sikur për shumë të tjerë duke e pasur parasysh situatën e veshtirë përgjate viteve tê 1990 në Kosovë. Vi nga një lagje që në ate kohë quhej “Tavnik” sot “Ilirida”, e cila konsiderohej paksa më e egër nga pjesët e tjera të qytetit. Aty edhe policia serbe shpesh nuk guxonte të depertonte pa mjete të blinduara.

Që në moshën 9 vjeçare (isha vetëm në klasën e tretë) kam marre pjesë në protesta kundër regjimit serb. Në fakt unë po shpërndaja qepë protestuesëve kundër gazit lotsjellës (ndoshta duket e çuditshme por qepa ndihmonte kundër gazit lotësjellës).

Mësimin në shkollën fillore dhe atë të mesme e bënim disi fshehurazi nga policia meqë ishte i ndaluar nga regjimi serb mësimi në shqip. Një orë mësimi zgjaste 30 minuta, nganjeherë edhe me shkurt sepse ndërtesa ishte e ngarkuar me të gjitha drejtimet dhe të gjitha gjeneratat. Kam qenë edhe dëshmitar direkt kur arsimtarët arrestoheshin dhe rraheshin në prezencën e nxënësve dhe burgoseshin për një periudhë të caktuar pastaj liroheshin. Megjithatë shkollimi shqip prapë vazhdonte në kushte jo normale dhe shumë të vështira.

Meqë kushtet financiare në familjen time ishin të vështira që nga viti 1990 deri më 1995 kam ndihmuar babain për të shitur ato perime e frute që ai i kultivonte në kopshtin e shtëpisë. Pastaj kam shitur edhe duhan në qytetin e Mitrovicës përgjatë verës së vitit 1995. Shuma që fitoja investoja pastaj në materiale mësimore.

Në vitin 1997 filloi të acarohej gjendja e sigurisë dhe ndjehej fillimi i një lufte të armatosur. Ndërsa vitet 1998-1999 kam përjetuar luftën deri në ekzodin e pranverës së vitit 1999 kur u detyruam të braktisim shtëpinë për të ecur mbi 150 km deri në kufi me Shqipërinë në Morinë. Përgjatë këtij marshi refugjatësh pati momente shumë prekse të cilët janë po aq të freskët në kujtesën time edhe në këtë moment kur po i shkruaj këto fjalë. Pastaj qëndruam në Shqipëri si refugjatë në një kamp amerikan në qytetin e Fier-it në Shqipëri.

Kur u larguat nga vendlindja dhe ku emigruat?

Dr. Mirsad Voca: Pas kthimit nga Shqipëria, u regjistrova në Universitetin e Prishtinës në vitin 1999 ku edhe mbarova në vitin 2003 studimet katër vjeçare në degën Gjuhë dhe letërsi frenge. Pasi që në vitin 2001 pata rastin të punësohem si përkthyes për KFOR-in francez përgjatë dy viteve, dhe meqë kisha grumbulluar pak të holla vendosa që menjëherë pas sudimeve në Kosovë të vendosem në France për të vazhduar studimet tjera superiore.

U vendosa në Paris në nëntor të vitit 2003. Ishte për mua një thyerje e madhe si gjeografike po aq arsimore dhe edukative. E dija që duhej punë e madhe për tu bërë në mënyrë që të arrihet një nivel i krahasueshëm me atë të kolegëve të mi francez dhe të huaj. Mirëpo nuk frikohesha duke u nisur nga fakti se kam një karakter konsistent dhe e dija shumë saktësisht se për çka kisha shkuar në Paris dhe çka dëshiroja.

Përshtypjet e para në Paris dhe jetën franceze.

Dr. Mirsad Voca: Kur u vendosa në fillim në Paris të gjitha rrugët më dukeshin njësoj për shkak të arkitekturës së qytetit me bulevardet dhe avenyt e tij të famshëm që ngjajnë shumë sidomos për një të huaj kur i sheh ato fillimisht. Sigurisht se kisha përshtypje shumë pozitive dhe isha plotë emocione dhe entuziazëm për këtë qytet.

Aktualisht vazhdoj të qëndroj në Paris. Jeta në këtë qytet është e shumëngjyrshme. Ka shumë mundësi sidomos për studime sepse është një shtet në të cilin studimet janë pothuaj falas krahasuar me shtetet tjera. Shkollimi është kualitativ me kuadro të njohur edhe ndërkombtarisht por edhe me shkolla të njohura dhe kompetente.

Jeta në Paris është e shtrenjtë, nganjëherë e vështirë por edhe këndshme sepse mendoj se është një qytet po aq i rëndë me turmat, zhurmat e njerëzve dhe shtrenjtësinë e tij sa edhe i këndshëm për jetën në shumë aspekte. Kur je student në këtë qytet ke shumë përparësi të cilat i ofron shteti për të lehtësuar jetën e studentit dhe kjo e bën më të lehtë jetën prej studenti.

Është një qytet kozmopolitan. Kam njohur francez por edhe shumë të huaj. Njerzitë në përgjithësi janë të sjellshëm mirëpo sigurisht që ka ndonjherë ndonj përjashtim. Ka një klishe për francezët apo thënë më saktësisht francezët parizian, thuhet se janë pretencioz gjë që e kam ndjerë edhe unë ndoshta ndonjëherë mirëpo kjo mund të mbetet sharmante nëse nuk teprohet.

Cilat janë arritjet dhe sukseset tuaja gjatë karrierës deri tani?

Dr. Mirsad Voca: Shkollimi im në Paris duket paska i ngjeshur përgjatë nëntë viteve dhe vetëm tash po marr frymë më lirshëm dhe po e jetoj Paris-in më ndryshe, më i liruar nga studimet.

Arritja ime e parë ishte kur në shtator të vitit 2005 mbraova studimet e master-it në drejtimin e marrëdhënieve ndërkombëtare -studime evropiane.

Më pas fitova bursën pranë qeverisë franceze për studime doktorale në po të njëjtin drejtim i varur nga laboratori i Shkollës doktorale të shkencave sociale pranë institutit të gjeopolitikës dhe atij të studimeve evropiane.

Në vitin 2006 fillova hulumtimin doktoral mirëpo pas një viti apo në 2007 u koncentrova në një shkollë tjetër franceze. Është fjala për ENA (Ecole Nationale d’Administration – Shkolla kombëtare për administrim). Arrita ta kaloj konkursin për këtë Shkollë pas një përgaditjeje gjashtë mujore përgjatë vitit 2007 dhe një pjesë të madhe të vitit 2008 kalova në Strasbourg aty ku zhvillohet shkollimi në ENA. U diplomova edhe në ENA në administrim publik –drejtimi marrëdhënie ndërkombëtare dhe diplomaci.

Kam bërë disa publikime ( përgjatë studimeve në ENA dhe atyre doktorale kam botuar artikuj hulumtues në Bulletinin filozofik pranë Universitetit të Prishtinës, në Fondacionin për hulumtim strategjik në Paris si dhe në disa të përditshme kosovare) si në Francë po ashtu në Kosovë mirëpo mendoj se janë simbolike.

Cilat janë pasionet tuaja në lidhje me degën?

Dr. Mirsad Voca: Meqë rinia ime është ndërlidhur shumë me konfliktet në ish-Jugosllavi e veçmas me atë të Kosovës, kam zgjedhur t’ua kushtoj studimet e mija universitare dhe hulumtuese doktorale në Francë.

Kam shumë pasione, si dinamik që jam. Sportist e dua muzikën, luaj pak me kitarë dhe përpiqem të këndoj. Kitara është diçka e re për mua të cilën e kam mësuar në Paris. Duhet të përmendi se që në moshën 10 vjeçare pata filluar të mësoj të luaj qiftelin si instrument kombëtar që e kemi ne Shqiptarët.

Cilën temë trajtuat në disertacionin e doktoraturës?

Dr. Mirsad Voca: Në temën time që e kam trajtuar bëhet fjalë për Kosovën midis shpërbërjes së ish-Jugosllavisë dhe rikompozimit evropian. Brenda kësaj suaze hulumtoj çështjen e paqartësive të së drejtës për vetëvendosje të Kosovës dhe emergjencën e shtetit të Kosovës. Qasja është gjeopolitike dhe politiko-sociale por edhe historike. Teza ime vendoset në përballjen e aspiratave kombëtare të akterëve shqiptarë të Kosovës me tërësinë e zhvillimit të marrëdhënieve ndërkombëtare dhe atyre regjionale ku ato aspirata gërshetohen. Përqendrohet në çështjen e statusit të Kosovës nga këndvështrimi i të drejtave dhe identiteveve që (nuk) u janë njohur shqiptarëve të Kosovës.

Çfarë ju bën krenarë për prejardhjen tuaj ?

Dr. Mirsad Voca: Që jam Shqiptar (me të gjitha të mirat e të këqijat). Që vi nga një familje e shëndosh kombtarisht, moralisht dhe historikisht. Nëse nuk e duam vetën dmth të qenurit shqiptar, mos te presim që këtë ta duaj i huaji para se ne ta duam veten. Por si ta duam ? Mendoj se duhet të jetë në mënyrë vetmohuese, gjë që shpie kah një konstruktivitet. Duhet me të vertetë së pari të njohim sa më shumë kush jemi, si jemi, prej nga jemi, për se jemi. Të provojmë tu përgjigjemi këtyre pyetjeve sa më thellë dhe arsyeshmërisht duke mos e mohuar kurrë dashurinë për prejardhjen tënde, në këtë rast e të qenurit shqiptar.

Cilat vlerat shqiptare do ti mësonit Francës dhe botës ?

Dr. Mirsad Voca: Ka aq shumë për t’iu interpretuar të huajëve. Me atë që ballafaqohesh më së shumti është injoranca dhe pasqyrimi më shumë negativ për Kosovën dhe për shqiptarët. Gjithmonë përpiqem me ato argumente që posedoj t’iu interpretoj një imazh të shqiptarëve si një popull i lashtë, me traditë të vjetër, me një shpirt të pathyeshëm gjë që ka bërë që ne të ekzistojmë si popull, me një bujari, me mikpritje e solidaritet, i kthyeshëm, jo agresiv ndaj popujve tjerë. E gjithë kjo nuk e di sa arrin ta zbus sado pak atë propagandën shumëvjeçare që është zhvilluar ndaj shqiptarëve në pothuaj çdo shtet të botës.

Cili është rekomandimi juaj për Kosovën ? Çfarë na nevojitet më tepër në vend ?

Dr. Mirsad Voca: Mendoj shumë sinçerisht dhe thjeshtë se duhet bërë shumë më shumë në arsimim dhe atë pa ndalur për shumë vite intensivisht dersia t’ia arrijmë ta kemi një nivel më të lartë. Kjo vlen për të gjithë Shqiptarët kudo që janë. Pastaj, na nevojitet një punë më kolektive si shoqëri. Duhet të kupojmë se një shoqëri ec drejt dhe shëndosh me një punë kolektive dhe jo me individualizëm. Pasi që të kuptojmë njëherë e mirë, pastaj duhet të veprohet në atë drejtim. Pra, duhet pak të ndryshohet edhe karakteri individual prej shqiptari sepse kjo do të na pengoj për një të ardhme më të ndritshme.

Këshilla juaj për studentët shqiptarë në diasporë?

Dr. Mirsad Voca: Do të dëshiroja që ata që bëjnë studime jashtë vendit dhe sidomos ata që doktorrojnë të kenë edhe mundësinë (nuk mjafton vetëm dëshira) të kontribuojnë në vendlindjen e tyre sesa të qëndrojnë jashtë vendit dhe të kalojnë jetën duke punur diku në ndonjë kompani apo universitet të huajë ndërsa vendlindja vuan nga një deficit i hatashëm kuadrosh në pothuaj të gjitha fushat.

Cilat janë ambiciet dhe synimet tuaja për të ardhmen?

Dr. Mirsad Voca: Kam shumë synime mirëpo aktualisht pas mbrojtjes së doktoratës jam duke jetuar pak më lirshëm duke pritur lëshimin formal diplomës. Pres që në një të ardhme të afërme të shoh perspektivën time në Kosovë në sferën universitare, por nuk e përjashtoj edhe dëshirën për të kontribuar në diplomaci. Mendoj në atë të Kosovës e cila mendoj se ka nevojë të reformohet e të ngritet më lartë. Në fakt në Kosovë ka nevojë për gjithçka meqë është ende fillimi i një shtetndërtimi. Mendoj se mungojnë kuadro në çdo fushë e sidomos në sferën universitare ku mendoj se do të jepja me dëshirë kontributin tim.

ASAMBLISTI MARK GJONAJ: REZOLUTË PËR KOSOVËN

February 14, 2013 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Me një njoftim dërguar miqëve dhe përkrahësve të tij javën që kaloi, anëtari i ri i Asamblesë së shtetit të New Yorkut, shqiptaro-amerikani i porsa zgjedhur në atë detyrë, Zoti Mark Gjonaj, me origjinë nga Reçi i Ulqinit, ftoi të gjithë që me datën 12 Shkurt të merrnin pjesë në kryeqytetin Albany të New Yorkut, ku ai do të paraqiste një rezolutë për aprovim nga Asambleja e new York-ut, me rastin e 5-vjetorit të Pavarësisë së Kosovës. Ashtu edhe ndodhi. Në aktin e parë zyrtar si asamblist i ri, Zoti Mark Gjonaj i paraqiti Asamblesë së shtetit të New Yorkut për aprovim, rezolutën e përpiluar dhe sponsorizuar prej tij, në 5-Vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë së Kosovës.

Kur e pashë fillimisht njoftimin e asamblistit Mark Gjonaj, ai më solli në mendë dekadat e fundit të shekullit të kaluar kur në Kongresin Amerikan, miqë të shqiptarëve, senatorë dhe kongresmenë paraqisnin, në të dy dhomat federale legjislative të SHBA-së, rezolutë pas rezolute – me të cilat shpreheshin qendrimet e Kongresit në lidhje me gjëndjen shumë të vështirë të shqiptarëve nën regjimet jugosllave e serbe. Rezolutat të cilat — për të mënjanuar një gjakderdhje në Kosovë — iu drejtoheshin Shteteve të Bashkuara, Kombeve të Bashkuara dhe të gjithë botës së qytetëruar, që sipas njërës prej atyre rezolutave të Kongresit Amerikan madje të aprovuar në Janar të vitit 1992, i bëhej thirrje presidentit të Shteteve të Bashkuara për njohjen e Pavarësisë së Kosovës dhe për lidhjen e marrëdhënjeve të plota diplomatike me Kosovën.

Por, rezoluta e sponsorizuar nga Zoti Mark Gjonaj, asamblisti i parë shqiptaro-amerikan, dhe e miratuar nga Asambleja e New York-ut, nuk ishte e kësaj natyre, dmth., që të vente botën në dijeni për tmerret që pësonin shqiptarët në Ballkan – jo, ai e paraqiti këtë resolute për miratim, duke e lexuar në sallën e mbushur plot-e për-plot gjatë punimeve të Asamblesë së shtetit të New Yorkut, për një rast historik dhe shumë të gëzueshëm për të gjithë shqiptarët kudo – pra me rastin e 5-Vjetorit të shpalljes së Pavarësisë së Kosovës.

Në rezolutën e Asamblesë së New York-ut thuhet se ky trup legjislativ përkujton këtë përvjetor në frymën e ngjarjeve historike që janë shembëll i parimeve dhe i luftës për liri të popujve anë e mbanë botës për të siguruar Pavarësinë dhe për të jetuar në paqë dhe liri. Rezoluta njeh gjithashtu kontributet që shqiptaro-amerikanët nga Kosova, kanë dhënë në fusha të ndryshme si në tregti, shkencë e në qeveri, të cilët sipas rezolutës, kanë frymëzuar të rinjët anë e mbanë New Yorkut për të realizuar ëndërrat e tyre nepërmjet shkollimit dhe punës së rëndë. Në rezolutë thuhet gjtihashtu se trupi legjislativ i New Yorkut celebron dhe mburret me shqiptarët nga Kosova të cilët ruajnë me krenari preardhjen e tyre dhe janë shëmbëll i bashkjetesës kulturore, gjë që forcon komunitetet e ndryshme që jeojnë në New York. Në rezolutë nënvijohet fakti se Kosova shpalli Pavarësinë e saj me 17 Shkurt, 2008, një datë historike këjo që do të festohet nga shqiptaro-amerikanët si dhe nga Shtetet e Bashkuara dhe nga shteti i New Yorkut, pasi këjo pavarësi u bë e mundur me ndërhyrjen ushtarake të NATO-s, duke i dhënë fund fushatës brutale policore e ushtarake të regjimit të Millosheviqit kundër spastrimit etnik të shqiptarëve të Kosovës. Rezoluta njeh edhe kontributin e vazhdueshëm të forcave të armatosura të Shteteve të Bashkuara që kanë shërbyer dhe shërbejnë trimërisht si pjesë e aleancës së NATO-s, duke thënë se prania e tyre në Kosovë është e pazëvëndsueshme për mbrojtjen e popullit të Kosovës dhe për paqën në rajon.

Në rezolutë thuhet se Kosova tani ka një shtet funksional me një kushtetutë demokratike, përshëndet marrëdhënjet e veçanta që ekzistojnë midis Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës, si dhe nënvijon faktin se Kosova është njohur tanimë si shtet i pavarur nga shumë shtete dhe organizata ndërkombëtare. Si përfundim, thuhet në rezolutë, Asambleja e shtetit të New Yorkut vendosi të bëjë një pauzë në punimet e saj, për të përkujtuar 5-Vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë së Kosovës me 17 Shkurt, 2013.

Në fjalimin e rastit, asamblisti Mark Gjonaj iu drejtua kolegëve të tij në Asamblenë e New Yorkut, si edhe shumë personaliteteve, udhëheqësve dhe përkrahësve të komunitetit shqiptaro-amerikan, duke thënë se, “17 Shkurti shënon shpalljen e Pavarësisë së Kosovës dhe bashkimin shqiptar, një bashkim që u bë edhe më i qartë ndërkohë që më shumë se 12.000 veta vdiqën dhe një milion Shqiptarë u detyruan të largoheshin si refugjatë, shumë prej të cilëve kërkuan strehim politik në Shtetet e Bashkuara.’’ Asamblisti shqiptaro-amerikan Mark Gjonaj u tha kolegëve të tij se, “Historia e popullit Shqiptar është e vjetër dhe unike”. ‘’Ne jemi, tha ai, “ndër qytetërimet më të vjetra në Evropë me tradita kulturore, që dallojnë nga të tjerat por që theksojnë mikpritjen, bujarinë, punën e rëndë dhe respektin, veti këto që jam i sigurt, tha ai, se kanë influencuar Shqiptaren më të famshme në botë, Nënë Terezen.”

Zoti Mark Gjonaj vazhdoi duke thënë se, “Është ironik fakti se njëra prej qytetërimeve më të lashta në Evropë, njihet gjithashtu si shteti më i ri i Evropës.” Zoti Gjonaj foli edhe për lidhjet e ngushta që Shqiptarët gëzojnë me Shtetet e Bashkuara, duke venë në dukje kontributin e presidentëve amerikanë, në mbështetje të interesave kombëtare të shqiptarëve, duke filluar prej presidentit Woodrow Wilson, presidentit Bush të vjetër, presidentit Klinton dhe presidentit Bush të ri. Ai theksoi se, “Shqiptarët nga Shqipëria dhe nga Kosova janë provë e gjallë se Shtetet e Bashkuara janë një komb i posaçëm që mbështetë dhe përhapë lirinë dhe demokracinë anë e mbanë botës, në mbrojtje të të drejtave të njeriut dhe gjithmonë në krye të luftës kundër shtypjeve dhe tiranisë”, përfundoi fjalën e tij asamblisti Mark Gjonaj me rastin e paraqitjes dhe miratimit të rezolutës në Asamblenë e shtetit të New Yorkut, me rastin e 5-Vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë së Kosovës.(FOTO E GAZETES DIELLI NE MJEDISET E ASAMBLESE)

Here’s How America Is Spending $20 Billion This Valentine’s Day

February 14, 2013 by dgreca

Valentine’s Day is a time to spoil our beloveds, woo our secret lovers, and remember to call our mothers. It is also, to put things slightly less tenderly, a $20 billion macroeconomic stimulus aimed straight at the heart of the American chocolate-floral-lingerie industrial hydra.

Here’s how America’s receipt for Valentine’s Day might look, if receipts looked like pie charts. (Data from IBISWorld; numbers in billions of dollars).

If Hallmark “invented” Valentine’s Day, Hershey’s won it. About two-thirds of the money spent for today is on food, and an astonishing amount of that food is straight up candy. In fact, we spend more on candy than flowers and cards combined.

Generally speaking, it’s the lager categories that have grown the fastest in the last five years, since the economy was deep in recession. The slow growth in greeting card spending reflects competition from digital cards.

Exactly who is on the receiving end of that $20 billion?

Only about half of Valentine’s spending goes to our romantic partners, exclusively. Family and friends will receive a little more than a quarter of today’s gifts. Pets will receive a healthy 4% (or unhealthy, depending on your attitude toward animal presents). We’ll spend about $722 million on our animals this Valentine’s Day — more than 80 percent as much as we’ll spend on greeting cards. (This data from the National Retail Federation.)

Young people really love their pets. The 30% of 18-24-year olds who wish their animals happy Valentine’s Day spend, on average, more than $41 every year, according to NRF. As if one needed any more evidence that love makes you crazy.