Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Emocione nga Festivali i Skulpturave të Rërës në Revere Massachusetts

by

Ndriçim Bejko/

Sivjet ishte viti i 21-të Festivalit të Skulpturave të Rërës këtu në Revere të Massachusetts. Festivali si fillim ka filluar vetëm me bërjen e 1 kështjelle prej rëre për të impresionuar publikun dhe testuar dëshirën për të vazhduar garën më tej. Vitet e tjera që do pasonin do e kthenin këtë eveniment në një konkurs të mirëfilltë arti dhe një traditë që bëhet akoma më tërheqëse dhe e pandarë nga kalendari vjetor i publikut artdashës.

Pjesëmarrja e publikut i kalon 200,000 mijë vizitorë çdo vit duke e kthyer në konkursin dhe festivalin e skulpturave të rërës më të rëndësishmin në botë. Pas një pritjeje të gjatë që prej 2010 -ës, më së fundi çifti i ri që menaxhon këtë festival që prej 2021 fill pas Corona Virusit më dha shansin që vjet të merrja pjesë për herë të parë duke u përfshirë në 15-shen më të mirë të skulptorëve të përzgjedhur. Kjo u arrit pas një testi që unë kalova në vitin 2023.

Ndërsa sivjet ata më dërguan ftesën që të bëhesha pjesë e 10 skulptorëve të përzgjedhur posaçërisht për këtë eveniment. U paraqita me kompozimin tim me titull “I want to break free”. Kompozimi im përfshin një figurë femërore e cila gjendet brënda një kornize ashtu si zakonisht ne shikojmë pikturat nudo nëpër shumë sallone apo galeri arti. Krijimi im nuk ka të bëjë thjeshtë me një figurë femër që përpiqet të dalë jashtë 1 kornize por ka të bëj me 1 fenomen shumë të theksuar shoqëror ku seksi mashkull e sheh seksin femër si një pronë dhe përpiqet ta ketë gjithmonë atë nën kontroll. Fatkeqësisht ky fenomen është shumë shqetësues në vendin tonë dhe pa folur për ato vënde ekstreme ku gruaja mbahet e mbuluar si një skllave, goditet me gurë dhe përçudnohet në mënyrë barbare.

Kjo skulpturë është një thirrje shpirtërore për të dy gjinitë që ky fenomen të marrë fund duke respektuar njëri-tjetrin në mënyrën më reciproke dhe humane të mundshme.

Pjesëmarrja në festival konsistoi në faktin që 3 ditë para konkursit ne u grumbulluam për të krijuar skulpturën qëndrore e cila sivjet kishte temën 250 vjetorit të fillimit të revolucionit me Paul Revere.

Sasia e rërës për skulpturën qëndrore shkon rreth 200 ton ndërsa për ne konkurentët rreth 30 ton. Konkursi filloi të mërkurën dhe mbaroi të shtunën. Çdo ditë punuam fort nga ora 8 e mëngjesit deri në orën 5 pasdite përveç të shtunën ku Festivali u mbyll në orën 2 për ti dhënë kohë komisionit për ndarjen e çmimeve. 3 pjesëtarë të komisionit vlerësues ishin prezent dhe pjesa tjetër online.

Nuk arrita të merrja çmim por për mua çmimi më i madh është të isha pjesë e 10 skulptorëve më të spikatur në botë me një eksperiencë të gjatë në skulpturat e rërës. Mesa mora vesh të gjithë pjesëmarrësit jetonin vetëm nëpërmjet skulpturave të të rërës, akullit dhe borës. Dita më sfiduse për mua ishte e mërkura e cila fillonte me ngjeshjen e rërës. Format që u përdorën i përgatitëm 1 dit më parë që çdo gjë të ishte gati sipas dizanjit të zgjedhur.

Skulptura ime ishte në kufijtë e maksimales me një përllogaritje ekzakte ku dhe lopata e fundit e rërës u përdor në krijim. Dimensionet e skulpturës sime duke përfshirë edhe bazamentin ishin 2m45cm x 2m45cm ose (8’ x 8’) ndërsa dimensioni i 3-të është me gjerësi 2m45cm x 2m45cm x 75cm ose në inch! 8’ x 8’ x 2’1/2”. Një eksperiencë e paharrueshme.

GJUHA SHQIPE DHE KULTURA SHQIPTARE NË EPOKËN DIXHITALE

by

Nga Lefteri Metkaj – Mësuese e gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në mërgatën e Greqisë.

Shkodra e arsimit dhe kulturës, mirëpret në gjirin e saj bijtë e devotshëm të shqipes , mësuesit e gjuhës shqipe në diasporë të cilët punojnë me përkushtim atdhetar me fëmijët dhe të rinjtë shqiptarë gjithandej në mbarë globin. Mësuesit e gjuhës shqipe në diasporë janë misionarët e kombit , shenjtorët e dijes e të atdhedashuri, ata janë mësuesit e thjeshtë, kolosët e arsimit shqip në diasporën shqiptare, që jo vetëm zhvillojnë mësimin shqip anembanë globit, por gjithashtu forcojnë urat që lidhin brezat dhe gjeneratat e reja shqiptare në mbarë botën me gjuhën ,kulturën dhe identitetin tonë të përbashkët.

Shkodra e lashtë dhe e qytetëruar u bë pikëtakimi për mësuesit e malluar për Atdheun, po ashtu të malluar shumë edhe për njëri- tjetrin, ku së bashku me përfaqësues të institucioneve shtetërore arsimore si dhe me Qendrën e Botimeve të Diasporës do të zhvillojnë punimet e këtij seminari të rëndësishëm kombëtar nga data 31 korrik deri më 3 gusht. Seminari i gjuhës shqipe dhe të kulturës shqiptare për mësuesit shqiptare në diasporë dhe në mërgatë, organizohet për çdo vit nga Ministria e Arsimit të Shqipërisë dhe Ministria e Arsimit të Kosovës. Për të nderuar kontributin e çmuar të mësuesëve në diasporë, nuk u kursyen përshëndetjet mirënjohëse institucionale nga Shqipëria, Kosova dhe nga Shkodra, ku shprehnin dashuri për kontributin shëmbull të mësuesëve dhe rrezatonin vlerësim për mësuesit me fjalën e tyre si:

Znj. Arbërie Nagavci, Ministre e Arsimit, Shkencës, Teknologjisë dhe Inovacionit, Republika e Kosovës. Znj.Ogerta Manastirliu, Ministre e Arsimit dhe Sportit ,Republika e Shqipërisë. Znj. Teuta Qyteza, Nënkryetare e Bashkisë së Shkodrës.

Z.Tonin Gjuraj , Rektor i Universitetit të Shkodrës.

Përshëndetja më mbresëlënëse ishte e znj. Nexhmije Reçica, mësuese në Gjermani, e cila bëri hapjen e seminarit në Shkodër.

Por dua të theksoj se pjesa më emocionuese për mësuesit seminaristë dhe gjithë pjesëmarrësit ishte programi kulturor- artistik nga Qendra Kombëtare e Fëmijëve “Kujtim Alija”, të Shkodrës, të cilët u duartrokitën pa pushim për interpretimin e shkëlqyer letraro – artistik. Ju kolegë të dashur, të nderuar , motra dhe vëllezër misionarë , të idealeve tona të përbashkëta kombëtare ndonëse jeni larg vendlindjes, çdo ditë jetoni me Adheun, Gjuhën Shqipe dhe me Flamurin Kombëtar Shqiptar në zemër. Të gjithë ju përshëndes dhe ju uroj të realizojmë me sukses programin e planifikuar didaktik katër ditor , ku do të marrim dhe do të japim përvojat tona nga më të kualifikuarat, me kompetenca profesionale e didaktike të epokës dixhitale e më cilësoret që janë përzgjedhur nga specialistë të fushës së arsimit kombëtar shqiptar.

Falënderoj me mirënjohjen më të madhe të dyqind e pesëdhjetë mësuesit pjesëmarrës në këtë edicion të XVIII të seminarit dhe gjithë mësuesit veteranë që themeluan me vështirësi të shumta dhe nisën udhën e misionit të shkronjave , ku sot ne jemi vazhdues të nismës së tyre fisnike, ku ju me dinamikën tuaj të përditshme mbillni dashurinë për Mëmëdhenë, për Gjuhën Shqipe, për Flamurin Kombëtar Shqiptar në zemrat e brezave të rinj në mbarë botën.

“Vatra” apel ndaj SHBA dhe vendeve anëtare të QUINT: Lista Serbe, lidhje të rrezikshme me struktura kriminale dhe terroriste

by

Federata Pan-Shqiptare e Amerikës “VATRA”, në emër të bashkësisë shqiptare në Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe në mbrojtje të vlerave demokratike, shpreh shqetësimin më të thellë lidhur me zhvillimet destabilizuese që po vijnë nga strukturat politike dhe kriminale të lidhura me Listën Serbe në Kosovë.

Ka indikacione të mjaftueshme që aludojnë dhe lidhin drejtuesit e Listës Serbe me grupe kriminale dhe terroriste të drejtuara nga Milan Radoiçiq – i njohur për aktivitetet e tij të dhunshme dhe të rrezikshme në veri të Kosovës dhe më gjerë.

Këto burime tregojnë shumë qartë lidhjen e Listës Serbe me këto grupe kriminale që kanë për qëllim destabilizimin e veriut dhe se nuk përfaqësojnë aspak interesat e komunitetit serb në Kosovë, por përkundrazi, dëmtojnë integrimin e tyre në institucionet demokratike të Republikës së Kosovës.

Për më tepër, këto veprime kriminale dhe bashkëpunime të fshehta përkojnë me axhendat destabilizuese të Beogradit zyrtar dhe aleatëve të tij, përfshirë Federatën Ruse, që vazhdojnë të investojnë në tensionimin e situatës në Ballkanin Perëndimor me qëllim sabotimin e paqes, sigurisë dhe integrimeve euroatlantike.

Në këtë kontekst, Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” i bën thirrje të drejtpërdrejtë Departamentit Amerikan të Shtetit, si dhe vendeve anëtare të QUINT-it (SHBA, Mbretëria e Bashkuar, Gjermania, Franca dhe Italia), që të trajtojnë me prioritet këtë çështje jetike për stabilitetin e Kosovës dhe të rajonit. Është jetike që Lista Serbe dhe lidershipi i saj aktual të hetohen seriozisht dhe në mënyrë të pavarur për bashkëpunim me grupet kriminale dhe terroriste.

Po ashtu, apelojmë që ndaj çdo aktori politik që bashkëpunon me strukturat kriminale dhe saboton funksionimin e shtetit të Kosovës të merren masa të qarta politike dhe ligjore, përfshirë sanksione të drejtpërdrejta dhe ndalim të përfshirjes në institucionet demokratike të Kosovës.

Kosova ka bërë përparim të jashtëzakonshëm si shtet demokratik dhe multietnik, me mbështetjen e fuqishme të SHBA-së dhe aleatëve perëndimorë. Kjo arritje nuk duhet të komprometohet nga elementë të cilët përdorin mjetet e dhunës, shantazhit dhe krimit për të përçarë qytetarët dhe për të minuar themelet e shtetësisë.

Në emër të diasporës shqiptare në SHBA dhe më gjerë, ritheksojmë përkushtimin tonë për një Kosovë të sigurtë, të drejtë dhe gjithëpërfshirëse – ku të gjithë qytetarët, pa dallim etnie, të jetojnë me dinjitet, barazi dhe nën sundimin e ligjit.

Kryetar i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës “VATRA”

Dr. Elmi Berisha

Popullariteti i Trump-it dhe Emigracioni- Një Paradoks Politik Amerikan

by

Analizë nga Rafael Floqi  

Nga fillimi i mandatit të dytë presidencial, Donald Trump hyri në Shtëpinë e Bardhë me një përmirësim të ndjeshëm të perceptimit publik për mënyrën si po e menaxhonte emigracionin. Kjo ishte një kthesë e fortë në krahasim me mandatin e tij të parë, ku politikat e ashpra dhe ndonjëherë kaotike për kufijtë dhe deportimet hasën kritika të ashpra nga opinioni publik dhe grupet për të drejtat e njeriut.

Por tani, gjashtë muaj pas rifillimit të qeverisjes, kjo mbështetje po lëkundet. Edhe pse emigracioni vazhdon të jetë një nga çështjet ku ai merr ende nota më të mira krahasuar me fusha të tjera si ekonomia, politika e jashtme apo shëndetësia, një sërë sondazhesh tregojnë sipas demokratëve një rënie të vazhdueshme në vlerësimin për politikat e tij të emigracionit. Dhe ata që thonë këtë janë që ndoqën politikat e dyerve të hapura dhe emigracionit të pa kontrolluar, duke luajtur kukafshehtas me kufirin “kufiri është i mbyllur por 16 milionw emigrantë të paligjshëm hynë në SHBA

Administrata Biden është përballur me kritika të shumta për trajtimin e çështjes së emigracionit, veçanërisht në kufirin jugor të SHBA-së. Pavarësisht premtimeve për një qasje më humane dhe të reformuar krahasuar me paraardhësin Donald Trump, realiteti në terren ka treguar një kaos të vazhdueshëm. Zëvendëspresidentja Kamala Harris pati deklaruar në fillim të mandatit të saj: “Don’t come. The United States ëill continue to enforce our laës and secure our border.” Ndërkohë, sekretari i Sigurisë Kombëtare, Alejandro Mayorkas, deklaroi se “kufiri nuk është i hapur”, pavarësisht fluksit të madh të emigrantëve që kalojnë çdo ditë ilegalisht. Megjithëse administrata ka tentuar të ruajë një imazh njerëzor, shumë masa praktike — përfshirë deportimet, ndalimet në qendra mbajtjeje dhe bashkëpunimi me autoritetet meksikane — janë kritikuar si vazhdim i praktikave të mëparshme dhe jo reformë substanciale.

Në krahasim, administrata Obama kishte një qasje më të ashpër ndaj emigracionit sesa shpesh perceptohet. Obama mbajti titullin “Deporter-in-Chief” pasi dëboi më shumë emigrantë të paligjshëm se çdo president para tij, ndërsa Trump u bë simboli i një politike kufitare agresive, përmes ndërtimit të murit dhe ndarjes së fëmijëve nga familjet. 

Çfarë po ndodh në terren?

Administrata Trump, në mandatin e dytë, ka zgjedhur të shkojë edhe më thellë në zbatimin e një axhendë të ashpër ndaj emigracionit të paligjshëm. Janë rritur ndjeshëm arrestimet, nga ICE sidomos në zonat urbane ku jetojnë emigrantë pa dokumente, dhe janë bërë përpjekje për të përshpejtuar proceset e deportimit, veçanërisht për ata që kanë precedentë penalë. Por, pavarësisht këtij aktivizmi agresiv, shifrat e deportimeve mbeten të ulëta dhe shpesh përfundojnë në labirinte burokratike ose përplasje ligjore me gjykatat federale. 

Drejtori i ICE, Tom Homan, ka komentuar: “Nëse nuk keni kontroll të kufirit, nuk keni as kontroll të sovranitetit të vendit tuaj.” Kjo deklaratë i ka dhënë zë një segmenti të gjerë të opinionit publik që kërkon rregulla të qarta dhe zbatim të fortë të ligjit.

Ndërkohë, imazhet e operacioneve policore në lagje me komunitete emigrantësh, apo videot e përplasjes me familjarë që kërkojnë strehim, kanë ndikuar negativisht tek perceptimi i gjerë publik. Ajo që për një pjesë të elektoratit konservator shihet si “mbrojtje e ligjit dhe rendit,” për një pjesë tjetër të shoqërisë amerikane shfaqet si mizori dhe abuzim me pushtetin shtetëror.

Kur edhe mbështetësit fillojnë të kërkojnë më shumë tolerancë

Interesant është fakti që edhe vetë një pjesë e mbështetësve të Trump po shfaqin një prirje në rritje drejt një qasjeje më pragmatike dhe humane ndaj emigracionit. Ka gjithnjë e më shumë konservatorë që mbështesin rendin në kufi, por nuk duan që prindër punëtorë, që paguajnë taksa dhe që nuk kanë shkelje penale, të ndëshkohen me dëbim. 

Në shumë shtete bujqësore dhe industriale, ku mbështetja për Trump mbetet e lartë, ka një njohje të heshtur se ekonomia lokale nuk funksionon pa punëtorët emigrantë – shumë prej të cilëve janë të paligjshëm, por kanë qenë pjesë e komunitetit për vite me radhë. Ata shihen gjithnjë e më pak si “kërcënim” dhe gjithnjë e më shumë si kontribues të ndershëm që meritojnë një shteg ligjor për të qëndruar.

Edhe në qarqet më patriotike, ka një kthjellim: lufta ndaj emigracionit të paligjshëm nuk duhet të jetë luftë ndaj emigrantit si njeri. Ka një dallim mes ndëshkimit të kriminelëve dhe ndëshkimit të atyre që, përtej mungesës së dokumenteve, jetojnë sipas rregullave dhe ndihmojnë ekonominë.

Popullariteti i kontrolluar, por jo i qëndrueshëm

Në disa komponentë të politikës së emigracionit – veçanërisht në çështjen e kontrollit të kufirit jugor – Trump ende ka mbështetje të konsiderueshme. Votuesit duan rend, kufij të sigurt dhe ndalimin e trafikut të njerëzve apo drogës përmes Meksikës. Por mbështetja bie ndjeshëm kur pyetësorët shkojnë më thellë: mbajtja e familjeve në qendra ndalimi, ndarja e fëmijëve nga prindërit, mohim i azilit për njerëz që ikin nga dhuna – këto nuk kanë më simpati të gjerë.  

Një faktor tjetër është edhe efekti psikologjik i “lodhjes nga përplasjet.” Votuesit e zakonshëm, që nuk janë as fanatikë pro-Trump dhe as kundërshtarë të vendosur, shfaqin shenja lodhjeje nga retorika e përhershme luftarake mbi emigracionin. Në vend që të ndihen të mbrojtur, ndihen të ngopur me konfliktin.

Emigracioni si armë politike dhe e rrezikshme

Trump ka përdorur vazhdimisht emigracionin si një temë për të ndezur mbështetjen e bazës së tij politike. Kjo strategji ka funksionuar në të kaluarën, veçanërisht në zgjedhjet presidenciale të vitit 2016 dhe pjesërisht në 2020. Megjithatë, përdorimi i tepruar i frikës dhe ndarjes për të mobilizuar elektoratin ka efekt anësor: ai i largon votuesit e moderuar dhe rrit tensionet sociale në vend.

Në këtë kontekst, rënia e popullaritetit për politikat e tij të emigracionit nuk është vetëm çështje ekzekutimi, por edhe pasojë e një qasjeje toksike dhe të njëanshme. 

Nga ana tjetër “Emigracioni i paligjshëm nuk është një akt heroizmi, por një sfidë ndaj rendit ligjor dhe sovranitetit shtetëror. Çdo shtet ka të drejtë dhe detyrë të ruajë kufijtë e tij dhe të zbatojë ligjet për mbrojtjen e sigurisë dhe rendit të brendshëm.”

Është koha për një zgjidhje bipartizane

Politikat e ashpra mund të ndezin pasionet në fushatë, por nuk prodhojnë zgjidhje të qëndrueshme. Sistemi i emigracionit në SHBA është i tejngarkuar, i vjetëruar dhe shpesh jofunksional – dhe asnjë president nuk mund ta rregullojë i vetëm. Ajo që i duhet Amerikës sot është një zgjidhje bipartizane që balancohet mes sigurisë dhe dinjitetit njerëzor. Një reformë që mbron kufijtë, por njeh dhe legjitimon kontributin e miliona emigrantëve që punojnë ndershëm dhe duan të bëhen pjesë e shoqërisë amerikane.

Nga Ellis Island dikur vinin ëndërrimtarë që ndiqnin ligjin — sot, emigracioni i paligjshëm e sfidon vetë parimin mbi të cilin u ndërtua Amerika.

Në vend të përçarjes, duhet bashkëpunim. Në vend të spektaklit, reforma reale. Sepse, në fund të fundit, emigracioni nuk është thjesht çështje e rendit – është çështje e identitetit amerikan.

Jesse (Njazi) Musliu tregon sekretin e suksesit për shqiptarët e Alaskës si ai

by

Rafaela Prifti/

Njazi Musliu banon në shtetin e Alaskës prej gati gjysmë shekulli dhe e ndien veten aty si në shtëpinë e tij. Sot shtatëdhjetë e ca vjeçari ka kompaninë e suksesshme AutoMart dhe, çka është më e rëndësishme, ka një optimizëm të palëkundur për të ardhmen e tij në shtetin më të madh të Amerikës. “Kyçi i suksesit për shqiptarët që vijnë këtu nga të gjitha viset për punësim apo shkollim është bindja se Alaska është vendi i tyre,” thotë ai me entuziazëm gjatë bisedës sonë.  

Njaziu u largua nga Ferizaj drejt Amerikës në moshë të re. Pasi vijoi studimet në Illinois dhe u punësua përkohësisht në Nju Jork, në vitet ’70 Njaziu “shkeli” në Alaska, ku ndjeu një lidhje të fortë me natyrën e egër dhe të magjishme dhe me njerëzit e atij vendi. Vetë Alaska nuk kishte më shumë se një dhjetëvjeçar nga koha kur ishte integruar me Amerikën (3 janar, 1959) si shteti i 49-të. Njaziu ishte emigrant i ri shqiptar në shtetin më të madh të Amerikës – Alaska është dyfish më e madhe se Teksasi – dhe vendi ku e thërrasin “Xhesi” (Jesse) i hyri në zemër menjëherë. 

Kishte punuar si trajner apo instruktor në kampe pushimi të rinisë në Nju Jork. Më pas kishte qenë në Çikago dhe shtete të tjera pa e gjetur veten. Kur një shqiptar i Maqedonisë i dha idenë të shkojnë në Alaska ku mund “të fitonin ma mirë” të dy udhëtuan drejt Ankorixh (Anchorage) qytetit më të madh ku banon gati 40 për qind e popullsisë së gjithë Alaskës. Në Anchorage Njaziu u mrekullua nga madhështia mahnitëse e akullnajave dhe bukurisë natyrore rreth e përqark, ku gjente kënaqësinë të ishte fizikisht aktiv por edhe të jetonte me komoditetet e lehtësitë së jetës urbane. 

“Bashkësia shqiptare e Alaskës ishte fort mirë e organizuar në vitet e luftës në Kosovës,” përgjigjet ai kur e pyes për jetën e komunitetit. “Në atë kohë komuniteti jepte ndihma për mbështetje financiare si edhe për armatime. Në vitin 1998 një delegacion i posaçëm me dhjetë anëtarë u nis nga Alaska për në Tiranë dhe më pas për Bajram Curri ku ishin stërvitjet e ushtarëve të UÇK-së.” Përkrahja e Senatorit të Alaskës Ted Stevens (1923-2010), i cili kishte post me rëndësi në një Komisioni parlamentar, ku merrej vendimi për bombardimin e Serbisë, shënoi kthesë në mbështetjen e kongresit amerikan. Meqenëse Senatori Stevens kishte votuar kundra bombardimit, Jesse e ftoi atë ta shikonte situatën e shqiptarëve dhe gjendjen e tyre në kampet e Maqedoninë. Prej asaj vizite, Senatori Stevens e ndryshoi votën dhe u bë një nga përkrahësit më të zëshëm për fushatën e NATO-s në luftën e Kosovës. “Aeroporti kryesor në Anchorage mban emrin e tij Ted Stevens,” vëren me krenari Jesse. Në data të mëdha si Dita e Pavarësisë dhe festa të tjera komuniteti dhe shoqatat përkujtojnë me nderim patriotët e historisë dhe miqtë amerikanë. Kur vjen fjala te aktivitetet, Jesse është pak nostalgjik për ekipin futbollistik Bashkimi i viteve 1978 ndërsa ndihet krenar për ndihmat e akorduara për studentët përmes Rotary Club. 

Ai përmend mikun e tij Din Kosova dhe përmbledhtazi kujton historinë sesi emigranti shqiptar i Kalifornisë ngriti vetë një përmendore guri e betoni gati shtatë metra kushtuar Presidentit Wilson në 2011 pa e ditur se trualli i shkretëtirës kaliforniane ishte pjesë e mbrojtur e parkut Joshua Tree National Forest. Atij ju desh ta çbënte me duart e tij punën e dy viteve, por të gjithë e dinë se synimet dhe dëshira e tij ishin të mira.

Në anën tjetër të telefonit, herë pas here, dëgjohen zëra që e pyesin për diçka dhe ai, pasi kërkon falje për ndërprerjen me mirësjellje, pasi “është në punë”, kthehet përsëri në bisedë pa humbur asnjë notë entuziazmi në zërin e tij tingëllues. 

Kur e pyes për vendlindjen, thotë se udhëton për vit, dhe përmend rastin e takimit të 50 vjetorit të maturës së Ferizajt, sepse i kanë mbetur në mendje moshatarët e tij, disa prej tyre me shkop, dhe vajzën që e kish dashuruar në gjimnaz të cilës nuk i njiheshin tiparet e dikurshme. “Për çudi, koha nuk e ka pasur këtë efekt tek unë,” thotë ai pa e fshehur ndjenjën e kënaqësisë që akrepat e viteve nuk kanë trokitur mbi të si tek moshatarët e brezit të tij. 

Xhesi është prind i tre fëmijëve të rritur e të suksesshëm me të cilët krenohet shumë. Së bashku me birin e tij njëvjeçar Oliver Metushi Musliu, ata “festuan 4 korrikun në Alaskën e bukur!” shkruhej në mesazhin e tij ditën e festës së Pavarësisë.    

Qyteti-port Anchorage është pikë kyçe transporti dhe si tillë u ka dhënë mundësi për tu “ankoruar” shumë e shumë të ardhurve të tjerë. Industritë e punësimit janë kryesisht në transportin ajror që dominon mbi të tjerët. “Alaska zë vendin e parë për nga numri i aeroplanëve privat,” thotë Jesse. “Ku ka më shumë shqiptarët në Alaska?” e pyes. Ai përgjigjet se në Anchorage ka rreth 1,000, në Bethel rreth 5,000 shqiptarë dhe në Fairbanks ka të ardhur të hershëm nga Kërçova, dhe shumë që kanë ardhur nga Korça nga vitet 1990. Një pjesë tjetër vijnë këtu nga Arizona, Texas, e Illinois. “Fëmijët e tyre janë punësuar në mjekësi, linja ajrore e zanate të tjera. Por është interesante të shikosh se shqiptarët janë lidhur me eskimo dhe në familjet e tyre tash ka fëmijë shqiptarë eskimezë,” vëren ai. E pyes me kureshtje edhe për shqiptarin e famshëm të qytezës Bethel, Alaska, të cilin e njohin me emrin Lincoln Selmani. Shqiptari taksist me origjinë nga Maqedonia vajti në Bethel për mundësi më të mira punësimi, dhe punoi për disa vjet me synim të merrte aty familjen dhe pastaj vazhdoi të punonte shumë vite të tjera si me një rutinë të njohur që tashmë numëron mbi pesëdhjetë vjet në Alaskë. “Emrin e ka Bilal, por më shumë është Lincoln,” komenton Jesse për ngjashmërinë fizionomike të shqiptarit që “njihet ngado” me emrin e presidentit amerikan.

“Shqiptarët në Alaska janë të suksesshëm sepse janë të bindur se kanë ardhur në vendin më të mirë të botës. Nga kjo bindje buron suksesi i tyre”, përfundon Jesse. Në pikën më të largët gjeografike prej Amerikës kontinentale nga veriu, lindja e perëndimi, ai ka arritur aty ku dëshiron të jetë.