s p – Page 2730 – Dielli

Situata në menaxhim me zjarre në Kosovë

August 5, 2021 by s p

Agjencia e Menaxhimit Emergjent e Ministrisë së Punëve të Brendshme njofton se nga raportet e sistemit të komunikimit emergjent – QOE (Qendrat Operative Emergjente) 112 (numri unik emergjent) të arritura në Qendrën Operative të Agjencisë në 24 orët e fundit, gjendja në terren paraqitet e menaxhueshme nga strukturat operative për zjarrfikje dhe shpëtim në të gjitha komunat e Kosovës.

Numri i zjarreve në tërë territorin e vendit është në rënie, ndërsa kërcënim serioz ende mbetet zjarri i shpërfaqur nga data 29 korrik 2021 në parkun nacional Bjeshkët e Nemuna lokacioni Shtupeq, ku intervenimet janë duke vazhduar pa ndërprerë nga i gjithë kapaciteti vendor, por rrethanat e motit dhe terreni rëndë i pa përshtatshëm ka vështirësuar dhe jo rrallë herë ka pamundësuar reagimin nga toka.

Si rrjedhojë e kësaj , Agjencia e Menaxhimit Emergjent (AME) në koordinim me Qendrën Operative të Ministrisë se Punëve te Brendshme ka kërkuar përkrahje nga ajri prej KFOR-it dhe si rezultat i këtij bashkëpunimi janë vënë në dispozicion për mbështetje nga ajri dy (2) helikopter për reagim me mundësi edhe për të tretin ( 3) . Situata në parkun nacional Bjeshkët e Nemuna për momentin është e rënduar shkaku i erërave të forta të cilat pamundësojnë ndërhyrjen me kapacitete nga toka.

Në rajonet tjera të Kosovës situata është relativisht e stabilizuar falë angazhimit 24/7 nga njësitë profesionale të zjarrfikjes dhe shpëtimit, kapacitetit dhe përkrahjes nga FSK, PK, KFOR nga ajri, rojeve të pyjeve dhe parqeve nacionale, vullnetarëve dhe sektorit privat në më shumë se 473 vatra zjarri në gjithë territorin e vendit në 7 ditët e kaluara , dhe me mbi 600 intervenime në zjarre të intensitetit dhe përmasave të ndryshme fushore dhe malore. Aktualisht janë 9 vatra aktive ku përveç zonës së bjeshkëve të Rugovës, rrezik paraqitet edhe për komunën e Suharekës dhe Prizrenit me vatra të reja zjarri.

Si pasojë e reagimit të njësive profesionale të zjarrfikës dhe shpëtimit (NJPZSH) është raportuar për disa lëndime trupore të zjarrfikësve por fatmirësisht jo me rrezik për jetë. Agjencia e Menaxhimit Emergjent apelon te të gjithë qytetarët e Republikës së Kosovës për kujdes të shtuar në periudha të ngritjeve të temperaturave, të shmangin ndezjen e zjarreve ( pa kontroll të rreptë ), dhe të raportojnë zjarret sa më shpejtë në numrin unik emergjent- 112 pa pagesë. (DIELLI)

DISKURSI POLITIK, NDRYSHIMI I EMRIT ME PËRMBAJTE TË NJËJTË

August 5, 2021 by s p

Nga Nail Draga

Takimi i ditëve më parë në Shkup nga përfaqësuesit e Shqipërisë, Serbisë e Maqedonisë së Veriut, paraqet vazhdimësi të takimëve të “Mini-Shengenit Ballkanik” pa ndonjë risi përveç ndryshimit të emrit në “Ballkan Open” me përmbajtje të njëjtë, që vazhdon të refuzohet nga Kosova, Mali i Zi dhe Bosna e Hercegovina, të cilat prioritet i japin integrimeve europiane e jo atyre regjionale duke i ofruar përparësi Serbisë e cila ende vazhdon të jetë faktor destabiliteti në regjion, pa pasur guxim politik të kërkojë falje për krimet e bëra ndaj popujve tjerë në regjion e në veçanti shqiptarëve në Kosovë. Nga formimi i“Mini-Shengenit Ballkanik” në Novi Sad(2019) nga tre shtete (Shqipëria, Serbia dhe Maqedonia e Veriut),opinioni është informuar se projekti synonte katër liritë e BE-së, ate të lëvizjës së njerëzve, të mallrave, shërbimeve dhe kapitaleve. Por, varësisht nga qasjet politike u prezantuan opinione të ndryshme duke theksuar se një iniciativë e tillë regjionale të përkujton ish Jugosllavinë e cila tani përmes Serbisë nën idenë e integrimit regjional, aspiron Serbinë e madhe. Menjë fjalë kemi të të bëjmë me strategjinë politike të Serbisë e cila ate qe nuk ka arritur ta realizojë me luftë, ta arrij në paqë, duke dëshmuar se nuk mund të shkëputet nga ambiciet ekspansioniste, që kohëve të fundit paraqitet me sintangmën “bota serbe”(srpski svijet).

Serbët faktor destabiliteti

Kemi të bëjmë me një regjionin specifik, i populluar kryesisht me popullsi sllave, ku në vitin 1918 u themelu Jugosllavia e parë, fillimisht si Mbretëria SKS, e cila kishte këtë emër pa popull jugosllav, duke qenë e sunduar nga serbët dhe përfunduar se ekzistuari në vitin 1941. Jugosllavia e dytë përfundoi së ekzistuari në vitin 1991, ndërsa ajo e treta e përbërë nga Serbia e Mali përfundoi në vitin 2006. Nëse analizohen raportët shoqërore dhe politike del qartë se faktor destabiliteti ishin serbët, andaj të gjithë janë përpjekur të largohën nga sundimi i tyre, për të u pavarësuar si shtete sovrane. Kur me serbët nuk kanë dashur të jenë në një bashkësi shtetërore popujt sllavë të cilët kanë origjinë të përbashkët etnike e gjuhësore, për shqiptarët si popullsi jo sllave ka qenë fatkeqësi kombëtare e imponuar nga të tjerët të jetohet në një bashkësi të tillë jashtë shtetit kombëtar shqiptar.

Nisma integruese

Çështjet integruese regjionale nuk lidhën me Novi Sadin(2019), por janë më të hershme, sikurse është ajo nga viti 2008, kur katër shtete (Shqipëri, Kosovë, Mali i Zi dhe Maqedoni) mbanin takime vjetore presidenciale.

Ndërsa në vitin 2011, Mali i Zi ka propozuar nismën “Western Balkan 6″, e më vonë në Tiranë u lansua “Beneluksi Ballkanik”. Ndonëse ishin ide të qelluara, për bashkëpunim regjional të panjohura më parë të gjitha ishin refuzuar nga Serbia. Nuk ka dilemë se ajo kishte si atëherë edhe tash sindromin e liderit në regjion, që përmes “mini Shengenit” iu mundësua nga Shqipëra e Maqedonia e Veriut. Nuk ka dilemë se në Forumin e Shkupit ditë më parë(29 korrik) u ndryshu vetëm emri “Ballkan Open” ndërsa përmbajtja ka mbetur e njëjtë. Eshtë përshtypje e përgjithshme se një integrim i tillë regjional nuk mund ta zëvëndesojë BE-në, nga del qartë se kemi të bëjmë me një veprim perfid të Serbisë për të dëshmuar gjoja gadishmëri të bashkëpunimit regjional, duke u prezantuar si lidere në nismat integruese.

Gjeopolitika regjionale

Se Evropa Juglindore paraqet çështje specifike edhe në aspektin gjeopolitik, nuk është e panjohur, sidomos nga shek.XIX e më pas, sepse këtu kanë pasur interesat e tyre fuqitë e mëdha. Ndonëse të modifikuar një interesim i tillë është i pranishëm edhe në ditët tona, që u manifestu në praktikë në sajë të luftërave në territorin e ish Jugosllavisë(1991-1999).

Nëse analizohet situata gjeopolitike nga ajo kohë e deri më tash del qartë se kemi të bëjmë me orientime politike të kundërta të pjesëtarëve të “Ballkan Open”, sepse kemi të bëjmë me Serbinë e cila është anti NATO, dhe më afër Rusisë, ndërsa dy të tjerat(Shqipëria e Maqedonia e Veriut) janë në NATO, ku bën pjesë edhe Mali i Zi, ndërsa Kosova është pjesë e strukturave të tilla. Varësisht prej qasjeve politike, del qartë se kemi të bëjmë me një regjion i cili vazhdon të jetë labil, në sajë të politikës destabilizuese të Serbisë, e cila me gjithë krimet e kryera në ish Jugosllavi, udhëhqja aktuale politike nuk ka guxim të kërkojë falje publike ndaj popujve të tjerë në regjion. Serbia duhet të distancohet nga e kaluara, të dënojë gjenocidin ndaj shqiptarëve jo vetëm nga lufta 1998/99 dhe të pranoj shtetin e pavarur të Kosovës.Vetëm pas një veprimi të tillë pragmatik në favor të paqës dhe fqinjësisë së mirë Kosova do të ishte partner dhe pjesë e nismave të integrimeve regjionale. Por, jemi dëshmitar se presidenti Vuçiq, si ish ministër i kabinetit të kriminelit të luftës Millosheviq, sot e kësaj dite mbron agresionet serbe kundër popujve joserb dhe shkel vendimin e Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, e cila ka përcaktuar masakrën e Srebrenicës si gjenocid dhe parlamenti europian ka miratuar rezolutë të posaçme në vitin 2009. Duke marrë parasysh këto të dhëna del qartë se kemi të bëjmë me personin i cili në sajë të biografisë nuk mund të jetë faktor stabiliteti por në mënyrë përfide është duke shfrytëzuar momentin si inicues të bashkëpunimit regjional, për përfitime shtetërore.

Shqiptarët e Luginës diskriminohen nga Serbia

Në takimet e mëparshme në mes kyreministrit të Shqipërisë dhe kryetarit të Serbisë por edhe së fundit në Shkup, ndonëse janë bërë publike temat të cilat janë trajtuar nuk kemi pasur rast të dëgjojmë se është trajtuar çështja e shqiptarëve në Luginën e Preshevës. Ka qenë e udhës dhe obligim moral e kushtetues nga kryeministri Edi Rama, që para A.Vuçiqit ta trajtojë me kompetencë pozitën dhe statusin diskriminues të shqiptarëve në tre komuna që janë të administruara nga pushteti serb. Po ashtu duhet cekur se deri më tash nuk kemi pasur rast të dëgjojmë as më një fjalë për regjionin e Sanxhakut, ku në sajë të politikës diskriminuese serbe shqiptarët janë asimiluar pothuaj tërësisht, pa të drejta elementare. Kujtojmë këtu se në Libovshë të Fierit ka vite që është hapur shkolla në gjuhën serbe, e cila furnizohet me libra dhe vizitohet nga përfaqësues zyrtar të qeverisë serbe. Kemi të bëjmë me një komunitet sllavisht folës të cilët janë vendosur këtu pas Luftës së Parë Botërore. Sipas informacioneve që disponojmë, kemi të bëjmë me popullsi nga Sanxhaku, e cila me origjinë nuk është serbe, me përkatësi fetare islame dhe e asimiluar gjuhësisht. Nëse kryeministri Edi Rama nuk ka informata të mjaftueshme në lidhje mbi pozitën dhe statusin e shqiptarëve në Luginën e Preshevës, ka pasur mundësi të njoftohet nga raporti i Komitetit të Helsinkit të Serbisë(15 korrik) ku renditën të gjitha problematikat me të cilat përballen shqiptarët atje, nga mosnjohja e diplomave te pasivizimi i adresave, duke mos ngurruar ta quajë këtë spastrim etnik. “Në mënyrë që të zvogëlohet numri i shqiptarëve që jetojnë në jug sa më shumë të jetë e mundur, shteti po kryen procesin e ashtuquajtur “Pasivizimi i vendbanimit të shqiptarëve” që punojnë jashtë vendit, qoftë në Evropën Perëndimore ose në Kosovë. Kjo masë është, në thelb, një formë e spastrimit etnik përmes mjeteve administrative”. Duke u rikthyer te pasivizimi që rrudh në mënyrë artificiale numrin e shqiptarëve në Medvegjë, Bujonac dhe Presheve, raporti thekson: “Pasivizimi” (pasivizimi masiv dhe selektiv i vendbanimit) i bën individët të humbin statusin e tyre si shtetas të Serbisë dhe në përputhje me rrethanat, të gjitha të drejtat civile – të drejtat për të votuar, të drejtat për pronë, sigurim shëndetësor, pension, punësim, etj. Duke qenë se qytetarët nuk janë informuar për “pasivizimin”, ata zakonisht humbin të drejtën e tyre për ankesë, afati për të cilin është tetë ditë. Gjithashtu, kur bëhet fjalë për përballjen me të kaluarën, është humbur mundësia për të ndjekur penalisht rastet e ekzekutimit, abuzimit, dhunës dhe rrëmbimit të civilëve në periudhën midis 1996 dhe 2002. Sipas Komitetit të Helsinkit për të drejtat e njeriut në Serbi, është e nevojshme të ndalet menjëherë ky proces dhe të rivendosen të drejtat civile të shqiptarëve. Ajo që është tregues, është se kjo masë zbatohet ekskluzivisht për shqiptarët, dhe jo për serbët që punojnë përkohësisht jashtë vendit, ndërsa thekson se Serbia duhet të mbajë parasysh tu japë shqiptarëve në Serbi të njëjtin status që kërkon për serbët në Kosovë. Një raport i tillë në me tjerash është i mjaftueshëm për një takim të veçantë në mes dy qeverive(Shqipëri-Serbi) për të trajtuar me kompetencë çështjet diskriminuese të shqiptarëve në Luginë, ku kryeministri i Shqipërisë e ka obligim kushtetues që të kujdeset për shqiptarët jashtë kufijve politik të Shqipërisë, çështje e cila ka munguar në fokusin e politikës e diplomacisë shqiptare. (Gusht 2021)

Lojërat politike në kurriz të shqiptarëve

August 5, 2021 by s p

Skënder MULLIQI

Në politikë po rreshtohen ata që po bëhën gjithnjë e më të rrezikshem për shtet dhe për interesa nacionale. Më fjalë dhe veprime në vepër po e pushkatojnë ngadalë të ardhmën tonë. Janë rrështuar në eshalonin e parë , ata që janë duke i futur shqiptarët në telashe të mëdha. Fatkeqësitë nuk janë vetëm natyrore , ato vijnë edhe nga njerëzitë e pa përgjergjshem të politikës. Thirrjët për konflikte dhe revanshizma të ndërsjella që shumë kohë , mund të na sjellin vetëm tragjedi të reja . Arsyetimet së këto veprime po i bëjnë për të mirën e shtetit, janë të pa argumentuara dhe janë banale.Kur shënjestrohet para së të shtrohet pyetja për temën e caktuar , kjo nuk i kontribuon të mirës. Nuk është e mjaftueshme besatimi i rremë , nuk është i mjaftueshme betimi në të vertëten , në menqurinë , kulturën, shkollimin , kur punët flasin krejt ndryshe , me keq. Rreshtimi në radhën e parë të pushkatimit medial para të cilit shpesh po gjenden dy shtet tona , kësaj nuk i thonë të bërit politikë ! A janë fajtorë njerëzit e caktuar të politikës , apo jemi fajtorë të gjithë ne?! Sigurishtë fajtor për lëshime dhe gabime të mëdha apo të vogla janë njerëzit e politikës shqiptare , të cilët para interesave përsonale e kan humbur torruan dhe arsyen. Po futën në gjëra të këqija , pa e pyetur sovranin popull, dhe këtë po e bëjnë edhe kur janë në pyetje interesat nacionale.Mos të në shesin dushkë për gogla, së nuk ka më budallenjë në këtë botë që mos ti kuptojnë manipulmet dhe rrenat e tilla . Shqiptarët në trojët etnike sigurishtrë së nuk i kan merituar disa nga strukturat e tilla politike .Duhet të pranojë shumë kush së nuk e meriton të gjenden në rreshtin e parë të politkibërjës shqiptare.Duhet të largohën nga aty ku gjenden , së i kan vu seriozisht në pëshore interesat e shteteve shqiptare dhe i kan vu në pëshore edhe interesat e viseve tjera etnike. Nese dikush është ushtruar për manovrime të tilla , mos të mëndon së gjithmonë do ti ecë kungulli mbi ujë…!Kemi ardhur në një situatë kur nuk po jemi veq të robnuar politikisht , por po jemi edhe viktima! Pushoni të na mbani fjalë së së jeni njerëz të politikës , kur nuk jeni.

U END NË PYJE, HUMBI NËPËR YJE

August 5, 2021 by s p

Inxh..Skënder Dëshnica

– Përkushtim kujtimit të inxhinierit dijetar, Skënder Dëshnica

Nga Agim Xh. Dëshnica

Në ditët me vapë të gushtit shumë vetë kujtojnë shqetësimet dhe përpjekjet e inxhinierëve të përkushtuar për mjedisin e gjelbëruar. Por, vapa u kujton atyre edhe 9 gushtin e vitit 1998, kur dielli prush si rrallë ndonjëherë përvëlonte gjithçka. Atë ditë papritur në oborrin e Spitalit të Tiranës, larg vëmendjes së mjekëve, u shua nga një pushim i beftë zemre, njeriu i mirë i luleve dhe i pyjeve, inxhinieri Skënder Dëshnica. Largimi i tij nga jeta ndodhi para kohe, pasi ai ishte endur si zog i lirë, i dashuruar me natyrën shqiptare, në pyje e parqe, në Pukë, Peshkopi, Mirditë, Lurë, Elbasan, Korçë, Bozdovec, Vithkuq, Vlorë, Llogara, Tiranë, Dajt, etj.

Duke u kthyer prapa në kohë, vërejmë se janë mjaft ndodhira, që hedhin dritë mbi jetën e Skënder Dëshnicës si nxënës, student dhe inxhinier.

Në vitin e gjyqeve vrastare 1948, një djalë në moshë njëmbëdhjetë vjeç, me kasketë në kokë, i veshur me rroba të vjetra, por të pastra, e me këpucë si të Lulit të vocërr, ulur buzë trotuarit, diku afër sheshit “Skënderbej”, lexonte gazetën “Bashkimi” për një gjyq, ku përmendej emri i atit të vet, patriotit demokrat Xhevdet Dëshnica. Ishte dënuar me burg ai, me akuzën si bashkëpunëtor i opozitës demokratike, pasi qe torturuar në mënyrë shtazarake, i varur tetë muaj me radhë në qeli. Siç dukej, pesha e fatit të familjes së mbetur në mes të udhës pa asnjë të ardhur, kishte rënduar edhe mbi djalin njomëzak. Nënës së tij ia kishin hequr triskën e Frontit dhe familjen ia patën larguar dhunshëm nga Pallati i Aviacionit nr.10 pranë Fushës së Agait, tek ngrihet sot Stadiumi “Selman Stërmasi”, e ia kishin çuar në ish-hotelin pothuaj të pabanueshëm, ku kryqëzohen rruga e Fortuzit me atë Mine Peza. Në ato çaste një reporter hungarez kaloi atypari dhe e fotografoi lexuesin fëmijë të përkulur mbi gazetë. Pas një viti, u hap në sallën përbri Teatrit Kombëtar, një ekspozitë hungareze me pamje edhe nga Shqipëria e re “e begatshme” me artikuj ushqimorë, në një kohë kur dyqanet ishin pa mallra të atillë ose krejt të zbrazët. Në ballë apo në hyrje të ekspozitës varej një portret i madh, tek dukej një djalë i vogël me kasketë, i veshur me rrobe të vjetra, por të pastra, e me këpucët si të Lulit të vocërr, ulur në trotuar, duke lexuar gazetën “Bashkimi”. Nën të lexohej në dy gjuhë: “Edhe brezi i ri, i lumtur ndjek me vëmendje përparimet e Shqipërisë së Re…” Djali ishte nxënësi Skënder Dëshnica, i cili e kishte lënë shkollën për t’u larguar nga Tirana në Berat, pranë njerëzve të afërt.

Nxënës në Tiranë, student në Brashovë të Rumanisë

Skënder Dëshnica, pas mbarimit të shkollës 8-vjeçare me ndihmën e miqve, do të pranohej vetëm në Shkollën e mesme bujqësore në Kamzë dhe në konviktin e saj. E megjithëse më 1957 e kreu atë për silvikulturë me përfundime të shkëlqyera, ai jo vetëm që nuk u dërgua me studime jashtë shtetit, por edhe u caktua me punë shtetit në Ndërmarrjen Pyjore të Pukës, tek u end jashtë qytetit në mbrojtje të pyjeve nga dëmtuesit e nga zjarret. Në shtator të atij viti, ndoshta për shkak të njëfarë tërheqjeje të diktaturës ndaj patriotëve të vjetër, befas shkoi në familjen e vet një njoftim i vonuar e i pabesueshëm, që Skënder Dëshnica duhej të bëhej gati për t’u nisur menjëherë për studime të larta në Rumani! U deshën disa ditë që ai të kapej me telefon, sepse kishte humbur në pyje me sëpatë në dorë, duke u prirë punëtorëve për shuarjen e zjarreve, që ishin përhapur në disa zona. Së fundi, me një avion rumun të rastit, i ngritur në qiell nga aeroporti i vjetër i Tiranës, tok me aviatorët fluturuan vetëm dy pasagjerë, të dy studentë, një prej të cilëve ishte Skënder Dëshnica. Në përfundim të studimeve, ai u diplomua inxhinier për pyje e parqe, pasi mbrojti me sukses projektin për Parkun e Dajtit.

Kthimi në Atdhe

Pas kryerjes së studimeve të larta më 1962, i kthyer në atdhe me veprimtarinë e tij projektuese e praktike, ky njeri i mirë, lumturohej larg qyteteve në gjirin e natyrës shqiptare, i ngazëllyer nga ndjenja e lirisë, tok me kolegët e vet në ekspeditat disamujore për mbarështimin e pyjeve, duke e kaluar natën nën çadër, thellë në pyjet e Pukës, të Mirditës, të Peshkopisë, etj. Trishtohej, kur me urdhër nga lart hapeshin të ashtuquajturat toka të reja, që zhvishnin malet, duke sjellë erozione të frikshme e zymtim të asaj natyre aq të bukur të vendit tonë. Zemërohej, kur me prerjen e drurëve, përveç ndërmarrjeve industriale shfarosëse të sharrave, merreshin edhe ndërmarrjet e ndërtimit, madjé edhe nëpër zona piktoreske si Lura. Djaloshi i lindur në një familje me tradita patriotike s’mund të ndihej ndryshe nga prindët e vet. Së fundi, Skënder Dëshnica, pas një shërbimi të frytshëm në rrethe, kthehet në Tiranë dhe punon si drejtues teknik pranë Ndërmarrjes Ndërtim – Gjelbërim. Atje, ai qe një nga hartuesit dhe zbatuesit e projektit për gjelbërimin me drurë halorë të brigjeve të Lanës, siç është edhe sot, pasi më në fund prerja e plepave të rrezikshëm që ndotnin ajrin e bulevardin nuk u pengua më nga lart. Skënderi u përpoq me këmbëngulje edhe për pasurimin e Parkut të Madh me pishat e shëndetshme. Mbrojti mjediset e gjelbëruara nga kërkesat e gabuara të urbanistëve për rrallimin e drurëve edhe në Parkun Rinia. Ndërsa priteshin plepat e kalbur në Pallatin e Zogut mbi kodër, të quajtur ndryshe Pallati i Brigatave, bllokmenë të paaftë, ndërhynin në programet e inxhinierëve, si Skënder Dëshnica, për ndërprerjen e punës. Por, ai nuk dinte të tërhiqej. Këmbëngultë për t’u arritur gjithmonë çfarë ishte e dobishme,duke u sjellë me urtësi e i dashur me bashkëpunëtorët, specialistë të gjelbërimit, shpesh duke mbajtur në punë, në laboratore e zyra, edhe intelektualë të përndjekur.

Çdo banor i kryeqytetit mban mend se Tirana, qysh nga vitet e paraluftës, ka qenë një nga qytetet më të bleruara të Ballkanit. Nga fotot e rralla të viteve 20-40, bien në sy kurorat e gjera të gështenjave në oborrin e ish Centralit elektrik, në hyrje të Rrugës së Durrësit, ato prapa Bashkisë që u shemb për Muzeun Kombëtar dhe selvitë pas Bankës Kombëtare. Në Rrugën e Kavajës, krahas pemëve gjelbëronin breza të gjatë me ligustra. Në zonën e Rrugës së Elbasanit shtrihej parku me drurë gjithëfarësh i ish-selisë së Mbretit Zog, ku sot është Akademia e Shkencave dhe pak më tej, afër Kuvendit, parku me shatërvan dhe Namazgjaja. Mbi Urën e Tabakëve dhe Urën e Terzive, lartësoheshin lisa të dendur. Qindra shtëpi tiranase, apo vila private, kishin kopshte me drurë frutorë, si mani, caraca e hurma dhe oborre me lulishte të pasura. Në maj qyteti mbulohej pothuaj i tëri nga një blerim i këndshëm. Në Bulevardin me emrin Zog I, i përuruar në vitin 1930, deri në ndertesën e Maternitetit, zgjateshin kuadratet e krasitura me ligustra plot hije që nuk i rrëzojnë gjethet as në dimër. Ky varg i blertë u mirëmbajt dhe u ripërtëri nën kujdesin e inxhinier Skënder Dëshnicës, si vazhdues i traditës së herëshme. Madjé, gjatë krasitjeve të domosdoshme, në gazetën “Zëri i Popullit” u botua një shkrim i mefshtë kundër kësaj pune me vlerë. Pas shumë viteve, nga Bashkia e E.Ramës në vend të ligustrave u mbollën shëmtueshëm pemë frutore. Edhe rreshtat e pishave në qendër dhe gjatë unazës, të mbjella sipas projektit e kujdesit të inxhinier Skënder Dëshnicës, u rrafshuan pa mëshirë. Skënderi u kujdes edhe për pishat e buta të njëtrajtshme në Bulevardin Dëshmorët e Kombit, vepër e inxhinierit të shquar Vasil Shqau, të sjella nga fshati Rrilë i Kavajës, të cilat tani janë çrregulluar e kanë marrë përpjetë. Po ashtu, Parku Rinia i krijuar nga nxënësit e shkollës bujqësore Kamëz qysh më 1947, u mirëmbajt prej tij. Me ardhjen në krye të Bashkisë të E. Ramës, ky park u reklamua me bujë, pasi u rralluan drurët e vendet për pushuesit dhe mori pamjen e një mjedisi pothuaj privat për Bar – Kafen Tajvan. Kush do të veprojë më tej për ripërtëritjen e tyre?

Për mbrojtjen e zgjerimin e gjelbërimit të Tiranës një ndihmë të çmuar kanë dhënë Skënder Dëshnica, Vasil Shqau, inxhinierët e agronomët si Hasan Metuli, Orhan Sakiqi, Tomson Nishani, Azis Marku, Abdyl Harizi, Teuta Preza, Mustafa Zekthi e shumë të tjerë.

Bashkëkohësit për Skënder Dëshnicën

Dr. Orhan Sakiqi kujton se si Skënder Dëshnica, luftonte me gjithë shpirt për gjelbërimin e kryeqytetit kundër maniakëve të sëpatës, për prerje drurësh monument në qendër të Tiranës. Në shkrimin “Dy selvitë dhe shoku im Skënder Dëshnica” ai kujton: “Nga Skënderi mësova ta dua pemën, ta dua drurin, sepse ai ishte i apasionuar pas tij. Pranë ndërtesës së projektuar nga Kolevica duhet të kalonin disa linja kabllore elektrotelefonike dhe për këtë u vendos menjëherë prerja e selvive. Skënderi kundërshtoi me vendosmëri. Zgjidhja u gjet, duke e kaluar një pjesë të kabllove në krahun tjetër. Skënderi pati guximin të thoshte në mbledhjen e komitetit, se për të prerë dy pisha simbol në Napoli, ishte bërë referendum popullor. E kush guxonte të thoshte në atë kohë gjëra të tilla! Selvitë shpëtuan, por kalimi pranë tyre i kabllove duhet t’u ketë shkaktuar tharjen. Këto pemë janë shumë jetëgjata dhe tharja nuk ka tjetër arsye. Edhe ashtu të thata ato duhet të qëndrojnë dhe të mirëmbahen me shumë lloje mënyrash. Ato hyjnë në simbolet e çdo vendi, po ashtu edhe të Tiranës. Skënderi kundërshtoi edhe prerjen e disa gështenjave mbas bashkisë, kur u ndërtua Muzeu Kombëtar, por zëri i tij nuk u dëgjua. Kush i mban mend ato gështenja, e di se përbënin një ishull të gjelbër, ndaj në kopshtin mbas Muzeut mund të ishin sot e kësaj dite. “Një pemë do dhjetëra vite që të rritet, – thoshte Skënder Dëshnica, – kurse një godinë bëhet për pak kohë!”

Nga libri “Njerëzit e mirë të luleve”, të agronomit Tomson Nishani, për Skënder Dëshnicën citojmë shkurt: “Studioz, punëtor, i gatshëm për të ndihmuar këdo, i ndershëm dhe gjithmonë i komunikueshëm me të tjerët. Ai me të drejtë kuptoi se vetëm tek fidanishtet ishin më të shumta hallkat e një pune të suksesshme në mbarëvajtjen e gjelbërimit të Tiranës, si dhe të rrethinave të saj. U mor me fidanishtet e florës dekorative, të cilat ishin të shpërndara në pika të ndryshme të qytetit. Këto fidanishte i pasuroi me lloje bimësh të reja të sjella nga jashtë Tirane. Kualifikoi grupe punëtorësh si mjeshtra, siguroi për këto qendra prodhimi, mjete pune, zyra, pajisje teknike, mjete të lehta transporti, bazë materiale, literaturë tekniko-shkencore, organizoi seminare etj. Ngriti një laborator studim-eksperimentimi, etj.”

Në librin dokumentar “Rumani-Studentët Shqiptarë” botim i vitit 2009, me autor Eqrem Becin dhe Zhani Cancon, jepen disa fakte: “Skënder Dëshnica, inxhinier pyjesh, specialist gjelbërimi e projektues. Lindi në Katerini të Greqisë më 17 prill 1937.

Arsimimi: kreu Teknikumin Bujqësor në Tiranë në vitin 1957, tek u diplomua ndihmës-inxhinier pyjesh. Më pas shkoi për studimet e larta në Institutin Politeknik të Brashovës në Rumani, ku fitoi specialitetin e inxhinierit të pyjeve, me temën “Parqe pyjore”, (1957-1962). Gjatë periudhës që ka punuar në Drejtorinë e Pyjeve në Peshkopi, përveç hartimit të projekteve pjesore të pyllëzimeve dhe të sistemimeve pyjore bëri edhe studime për mbarështimin pyjor në disa zona të Burrelit, Kukësit, Peshkopisë, Dibrës, etj. Më vonë punoi për rreth 14 vjet në Ndërmarrjen e Ndërtim – Gjelbërimit të Tiranës si kryetar për gjelbërimin e kryeqytetit. Dhe më 1992 – 1998 si inxhinier projektues gjelbërimi pranë Institutit të Studimeve dhe Projektimeve Urbanistike.

Aktiviteti kryesor dhe më i gjatë i Skënder Dëshnicës është specialist në fushën e gjelbërimit. Kështu, gjatë periudhës 13-14 vjeçare për gjelbërimin e Tiranës ai organizoi në tërësi poblemet e gjelbërimit në kryeqytet dhe hartoi projekte zbatimi për një numër parqesh e lulishtesh, edhe në rrethe të tjerë, si në Durrës, Berat, Vlorë, Skrapar…

Kreu mjaft studime në këtë fushë, nga të cilët përmendim: “Studim dentrologjik i Parkut të Madh – Tiranë”, “Studim i Kopshtit Zoologjik – Tiranë”, “Studim për desiptimin e florës spontane me vlera dekorative në rrethin e Tiranës”, “Studim për rikonstruksionin e gjelbërimit të Lanës”, Studim në shetitoren bregdetare dhe në plazhin e Durrësit”, “Projekt gjelbërimi në Varrezat e Dëshmorëve, pranë Universitetit, për qendrat spitalore në Tiranë, në disa shkolla, si në Akademinë Ushtarake, në Institutin e Lartë Bujqësor, në Qytetin Studenti, etj., si edhe “Studimin e planit perspektiv të gjelbërimit të Tiranës (1980-1990)”.

Në Intitutin e Studimeve e Projektimeve Urbanistike (1990-1998) ka marrë pjesë në grupe pune për hartimin e planeve rregullues në Tiranë, Vlorë, Korçë, Pogradec, në studimin e gjelbërimit për disa zona bregdetare, për rajonin Tiranë-Durrës-Elbasan, për vijën bregdetare turistike të Shqipërisë, për disa parqe kombëtare, etj.

Ka qenë pedagog i jashtëm në Fakultetin e Pyjeve për problemet e gjelbërimit, po ashtu në Shkollën Komunale për teknikë të mesëm gjelbërimi. Ka qenë udhëheqës projekt-diplomash për gjelbërimin në Fakultetin e Pyjeve, etj.

Ka qenë bashkëpunëtor në RTV për problemet e gjelbërimit, ka shkruar në revista e gazeta për to.

Ka marrë pjesë në oponenca, kumtesa në konferenca kombëtare e ndërkombëtare të organizuara në vendin tonë dhe në Rumani për problemet e ruajtjes dhe të mbrojtjes së mjedisit, duke qenë edhe anëtar i disa shoqatave të kësaj fushe.”

Skënder Dëshnicës në kohë të reja

Skënder Dëshnica, bir i një atdhetari demokrat, qoftë si student apo si inxhinier i përkushtuar në punën e vet fisnike në shërbim të Shqipërisë, ëndërronte për një jetë më të mirë, me liri e demokraci. Ndryshimet e mëdha në kampin socialist i ndoqi me shpresë për shembjen e diktaturës komuniste në vendin e vet. Pas vitit 1990, krahas punës krijuese në Instituitin S. P.Urbanistike, mori pjesë edhe në shoqata mjedisore me bindje të djathta. Vepra e inxhinier Skënder Dëshnicës, sado e dëmtuar në vitet e fundit, nga paksimi i parqeve, prishja e fidanishteve, për shkak të betonimeve pa plan, është e gjallë edhe sot. Projektet e dokumentet teknike në arkiva dhe në bibliotekën e tij vetiake, tashmë vlejnë për ekipin e specialistëve, që merren me hartimin e planit rregullues të Tiranës. Në këto çaste shpresash për një Tiranë metropol e të begatë, për një Tiranë të gjelbëruar e të bukur, të duket sikur ende ndihmon gjallërisht e i lumtur edhe inxhinieri i paharruar Skënder Dëshnica.

TË MOS I ZHGËNJEJMË SHQIPTARËT, ZONJA AMBASADORE “RRUGA PËRPARA PËR MARRËDHËNIEN SHBA-SHQIPËRI”

August 5, 2021 by s p

Nga Frank Shkreli

“Rruga Përpara Për Marrëdhënien SHBA-Shqipëri” është titulli i një shkrimi të Kryediplomates amerikane në Tiranë. Rruga Përpara për Marrëdhënien SHBA-Shqipëri | Ambasada e SHBA në Shqipëri (usembassy.gov) Ambasadorja e Shteteve të Bashkuara në Shqipëri, Shkëlqësia e saj, Juri Kim ka bërë një ekspoze të “arritjeve” dhe “sukseseve” të Shqipërisë në një artikull që e lexova në portalin e ambasadës tonë në Shqipëri. Me të thënë të drejtën, ky shkrim m’u duk aq i pazakontë për një diplomat/e amerikane, si për nga përmbajtja ashtu edhe për nga qëllimi se pse e nderuara ambasadore e shkruan pikërisht në këtë kohë një artikull si ky. Zakonisht, “arritjet” dhe “sukseset” e kaluara dhe planet për të ardhmen deklarohen në fund të vitit, normalisht, ose në ndonjë raport të veçantë drejtuar Departamentit të Shtetit. Prandaj, ky shkrim më duket më shumë si një “lamtumirë”, ose ndoshta edhe si një përpjekje në mbështetje të njëanëshme ndaj qeverisë socialiste të Shqipërisë, për të justifikuar perceptimet e shumë vetave se ajo është palë, siç kanë komentuar shumë lexues në portalet e ambasadës amerikane. Që në fillim dua të shprehem se kam respektin më të madh për diplomatët amerikanë që shërbejnë anë e mbanë botës, shpesh në rrethana shumë të vështira, përfshir sidomos ata që shërbejnë në Shqipëri dhe në Kosovë. E them ketë se gjatë karierës time, kam pasur nderin dhe privilegjin të bashkpunoj me shumë prej tyre – në kohë të mira e sidomos në kohë të vështira — gjatë luftës së ftohtë e më vonë në periudhën e tranzicionit. Me diplomatët amerikanë që kanë shërbyer me dinjitet në trojet shqiptare dhe anë e mbanë Evropës lidnore e qendrore ish-komuniste — si përfaqsues të denjë të Atdheut tim të adaptuar – Shteteve të Bashkuara të Amerikës, ku gëzojmë lirinë, demokracinë dhe të drejtat tona njerëzore. Kësaj Amerike të bekuar që 50-vjetë më parë ka strehuar mua dhe familjen time si edhe qindëra mijëra shqiptaro-amerikanë gjatë dekadave – të detyruar të largoheshim nga trojet shqiptare nga një prej diktaturave më të egra komuniste sllavo-aziatike, siç ishte regjimi komunist i Enver Hoxhës për pothuaj gjysëm shekulli. Në këtë frymë, pra – me dashuri dhe respekt për vlerat e Atdheut tim të adaptuar, Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe për të mirën e Atdheut të parëve të mi, por edhe me respekt për punën e diplomatëve amerikanë në Shqipëri dhe për hir të marrëdhënieve miqësore SHBA-Shqipëri, megjith kundërshtimet e mia ndaj disa prej politikave të ndjekura prej tyre gjatë dekadave – të më lejohet që të shprehi kësaj radhe disa kundërshtime të mia përsa shkruan Zonja Ambasadore në artikullin e saj të botuar të mërkurën për rrugën përpara në marrëdhëniet SHBA-Shqipëri. “Shqipëria ka përfunduar zgjedhje që do të shënojnë rikthimin e opozitës në parlament, një ngjarje me rëndësi kritike. Siç vërejti ODIHR në raportin e tij përfundimtar, zgjedhjet e 25 prillit ishin të mira, por jo të përsosura…”, shkruan Zonja Kim. Përkundrazi, e vetmja gjë pozitive që unë lexoj në raportin e ODIHR-it është se zgjedhjet, siç thuhet në raport, ishin të “qeta”. Të qeta ishin edhe në kohën e Enver Hoxhës zgjedhjet, por pse ishin të qeta, nuk i bën ato “të mira” as të lira. Shqipëria nuk ka patur zgjedhje të mira, të lira as të drejta në këto 30-vitet e fundit, pa marrë parsysh se cila parti ka qenë në pushtet. Frank Shkreli/ Zgjedhjet e 30-qershorit: Një poshtërsi për qeverinë shqiptare, një dështim për opozitën, një turp për ndërkombëtarët dhe një fatkeqësi për kombin shqiptar! | Gazeta Telegraf

Kjo traditë vazhdoi edhe me zgjedhjet e fundit në Shqipëri. Asnjë vërejtës i paanshëm nuk mund të pretendojë se këto zgjedhje ishin të “mira”, të lira dhe të drejta. Ose i besojmë ODIHR-it ose jo. Ndër të tjera, në raportin e tij për zgjedhjet në Shqipëri, për t’i ra shkurt bisedës, thuhet se partia në pushtet “keqpërdori burimet administrative”. Përcakton “mbledhjen e informacionit për të dhënat personale”, si një problem seriroz. “Shitblerja e votës mbetet shqetësim”, thuhet mëtej. “Presionet ndaj medias” nga korrupsioni i madh që ka prekur shoqërinë shqiptare, thuhet, ndër të tjera, në raportin e ODIHR-it për zgjedhjet e fundit në Shqipëri, është gjithashtu diçka për t’u shqetësuar për të gjithë ata që besojnë në votën e lirë. Nëqoftse këto probleme dhe shqetësime të tjera në raportin e ODIHR-it i bëjnë këto zgjdhje të “mira”, atëherë ne kemi një ndryshim të madh në interpretimin e dallimit midis të mirës dhe të keqes, si koncept. Në çdo vend tjetër të Evropës këto zgjedhje nuk besoj se do të cilësoheshin si të “mira” as të drejta, dhe as të lira. Si të tilla, fatkeqësisht, nuk besoj se do e çojnë Shqipërinë “në familjen evropiane”, ashtu siç dëshirojmë të gjithë.

“Pesë vjet pas miratimit të ligjeve, reforma në drejtësi po jep rezultate reale që do të ndihmojnë për t’i dhënë fund pandëshkueshmërisë”, shkruan ambsadorja Kim. Të gjithë ata që e duan Shqipërinë dhe ia duan të mirën Kombit shqiptar – e në këtë grup besoj të jetë edhe ambasadorja Kim – e duan dhe e mbështesin reformën në drejtësi, për t’i dhenë fund njëherë e mirë, “pandëshkueshmërisë” dhe korrupcionit në atë vend, përfshir pandëshkueshmërinë politike që mbretëron në politikën shqiptare për një shekull tani. Është shumë mirë që “reforma e re” në drejtësi po merret me ndëshkimin e hajdutëve, kriminelëve, të korruptuarve dhe rrugaçëve. Ju urojmë sukses!

Po çfar mund të thuhet për rreth 30-antarëve të parlamentit të ri shqiptar, nga të gjitha palët– të cilët, sipas disa mediave shqiptare – kanë qenë anëtar ose kanë patur lidhje me ish-Sigurimin famëkeq të regjimit komunist. Këta kanë dalur nga zgjedhjet “e mira” të këtij viti në Shqipëri dhe do bëjnë ligjet për të ardhmen e Shqipërisë. Pse nuk ngulet kembë nga diplomatët perëndimorë në Tiranë që antarët e Kuvendit të ri, që do fillojë punimet në shtator, t’i nenshtrohen një vetingu të pastrimit të figurës – siç është bërë në shumë vende ish-komuniste. Pse nuk bëhet në Shqipëri. Për derisa komuniteti ndërkombëtar nuk këmbëngulë që Shqipëria të përballet me të kaluarën e saj komuniste – ashtu siç kanë berë vendet e tjera ish-komuniste të Evropës dhe me krimet çnjerëzore të Enver Hoxhës, Shqipëria nuk do të bëhet shtet normal as anëtare e Bashkimit Evropian!

Gjithashtu, siç e kam thenë edhe herë të tjera, nuk besoj se reforma e re në drejtësi mund të dalë me sukses – megjithë disa shënja pozitive fillestare – kur kjo reformë është pothuaj, ekskluzivisht, në dorë të ish-gjyqtarëve dhe ish-prokurorëve të regjimit komunist. Si është e mundur që institucionet më me rëndësi të Shqipërisë kontrollohen ende nga trashëgimtarë dhe apologjetë të regjimit komunist. Uroj që t’ia dalin, por mbetet për tu parë. Unë shpesh ua kam bërë këtë pyetje diplomatëve perëndimorë në Tiranë, por kurrë nuk kam marrë ndonjë përgjigje që justifikon mbështetjen që ata u kanë dhënë e u japin këtyre njerëzve në nivelet më të larta të qeverisë dhe shtetit shqiptar. Unë nuk besoj se mund të ketë reformë, cilado qoftë ajo, me këta njerëz të komprometuar me regjimin e Enver Hoxhës dhe ndoshta edhe me krimet e atij regjimi.

E vërtetë se siç shkruan Ambasadorja Kim, “Tridhjetë vjet pasi populli shqiptar – me mbështetjen e plotë të Shteteve të Bashkuara – hodhi tej vargonjtë e diktaturës komuniste, Shqipëria ka arritur në një çast të ri mundësie historike.” Shqipëria, Zonja Ambasadore, ndoshta i ka hedhur vargonjtë e diktaturës komuniste ashtu siç ishin para 1990-ës, por jo trashëgiminë dhe njerëzit që e mbajtën të gjallë atë diktaturë për pothuaj një gjysëm shekulli. Jam i sigurt se shumë prej tyre i ke takuar në Tiranë. Shumë prej tyre do jenë në parlamentin e ri shqiptar ku do të vendosin të ardhmen e Shqipërisë 30-vjet pas shembjes së Murit të Berlinit, e shumë prej tyre vendosin “drejtësinë” edhe sot. Keni të drejtë kur thoni se Shqipëria ka nevojë për reflektim të thellë të ndërgjegjes morale dhe planifikim real. Të gjthë duhet të pyesim pse janë këta njerëz pjesë e politikës shqiptare sot – por jo vetëm për mësim nga e kaluara, siç sugjeroni ju – por Tirana zyrtare dhe klasa politike në përgjithësi dhe pa dallim, përfshir edhe diplomatët preëndimorë si ju Zonja Kim — kanë nevojë për një distancim zyrtar, njëherë e mire — nga trashëgimia e të kaluarës komuniste. Shqipëria, ka nevojë për pastrim, për një fillim të ri, me njerëz të ri, sepse siç shkruani edhe ju, Shtetet e Bashkuara duan “një aleat që është i fortë, i aftë dhe i begatë.” Kjo nuk arrihet me heshtjen e diplomatëve perëdnimorë dhe duke qenë asnjanës ndaj nostalgjikëve të Enver Hoxhës në nivelet më të larta të qeverisë dhe të shtetit shqiptar! Shumë prej tyre, përfshir Kryeministrin Rama, kanë shprehur adhurimin e tyre për atë periudhë të zezë të Kombit shqiptar. Ka vite që e them, se me këtë klasë politike të komprometuar moralisht dhe politikisht dhe e mbështetur nga ndërkombëtarët, Shqipëria nuk do të jetë një aleat i vyer, as i fortë, as i begatë, që ndanë vlera të përbashkëta me popullin amerikan, e si rrjedhim nuk do të jetë as një aleat i denjë që meritojnë Shtetet e Bashkuara. Shqipëria ka nevojë për pastrimin nga politika të gjithë ish-bashkpuntorëve dhe nostalgjikëve të komunizmit aq sa ka nevojë edhe për pastrimin e të korruptuarve të sotëm nga jeta politike due nga sistemi juridik.

E nderuara Ambasadore jam dakort me ju se Shqiptarët janë lodhur dhe nuk durojnë më këtë klasë të korruptuar politike, gjoja post-komuniste. Jam dakort se siç përfundoni edhe ju shkrimin tuaj, shqiptarët me të cilët kini vizituar dhe folur – nga Shkodra e deri në Gjirokastër, të gjithë, “bashkohen në një pikë: iu ka ardhë në majë të hundës me metodat e vjetra; duan ndryshim të vërtetë; duan fundin e korrupsionit; duan një sistem drejtësie ku askush nuk është mbi ligjin; duan që kriminelët të qëndrojnë jashtë qeverisjes dhe politikës; duan një vend që i josh të rinjtë të qëndrojnë për shkak të mundësive; duan një vend që ecën përpara, jo prapa.” 30-vjet post-komunizëm askush nuk mund të jetë krenar për ndonjë arritje të madhe në Shqipëri — as poltika vendase as ndërkombëtaraët — kur shumica e shqiptarëve, sidomos të rinjtë shikojnë për mundësi për tu larguar nga vendi sa më parë që të jetë e mundur. Kjo situatë e boshatisjes së vendit, në të vërtetë, po këthehet në një tragjedi kombëtare, të përmasave epike.

Si përfundim, edhe unë bashkohem me ju, Zonja Ambasadore për nevojën urgjente se për të shpëtuar demokracinë shqiptare, nevojitet një reflektim moral, planifikim dhe intensifikim i përpjekjeve të gjithë shqiptarëve dhe diplomatëve të huaj vullnetmirë në Tiranë. Ka ardhur koha që shqiptarët të marrin fatin e tyre në dorë duke zgjedhur (në zgjedhje të lira e të ndershme) udhëheqës të ri që do të çojnë përpara jo vetëm lidhjet SHBA-Shqipëri, por edhe të cilët do të punojnë pa kursim dhe pa interesa personale e partiake të korruptuara, për një të ardhme më rë mirë për të gjithë shqiptarët pa dallim dhe për një distancim të përhershëm nga trashëgimia tragjike komuniste. Me ju gjithashtu, “Shpresojmë që udhëheqësit e Shqipërisë – ata në pushtet dhe ata që shpresojnë të jenë në pushtet një ditë – po kështu do të reflektojnë dhe planifikojnë për të ardhmen, për një Shqipëri më demokratike, më të sigurt dhe më të begatë”, për të gjithë.

Shqipëria ka nevojë për një fillim të ri, me njerëz të ri! Për të mirën e atij populli shumë të vuajtur, për të mirën e zhvillimit të mëtejshëm të marrëdhënieve të shqiptarëve dhe Amerikës, të cilën Kombi shqiptar, për më shumë se një shekull edhe tani e shikon si shpresën e fundit. Mos t’i zhgënjejmë shqiptarët, Zonja Ambasadore! Kanë kaluar 30-vjetë. Mjaft është mjaft!

DEMOKRACIA NUK PRET!

I kalofshi pushimet verore si është më mirë!

Frank Shkreli

Ambasadorja e SHBA në Shqipëri Yuri Kim