• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Sanctions as a Tool of US Foreign Policy

July 16, 2021 by s p

Comment: The Use of “Public Designation” under Section 7031 (c)

Republican and Democratic administrations have taken a similar approach to 7031 (c)… reflecting their foreign policy priorities or attitudes towards different countries… 7031 (c) serves as a versatile and effective tool of foreign policy. However, safeguards are needed to prevent any mishandling or politicization of a designation.

From: David L. Phillips and David J. Felsen


New York and Tirana — The U.S. Secretary of State can combat corruption and gross human rights violations by invoking the Section 7031 (c) provision, which bars individuals found to be highly corrupt or as egregious violators of human rights from entry to the United States. The recent designation of Albania’s former President and Prime Minister Sali Berisha raises questions about the process of sanctioning an individual under Section 7031 (c):  Should the person being investigated have the right to confront the accusations  through a transparent process? Once sanctioned, should there be the right to an appeal?

The U.S. Congress authorized a “public designation” visa restriction under Section 7031(c) of the Department of State, Foreign Operations, and Related Programs Appropriations Act.  This provision was included in foreign operations appropriations legislation beginning in FY2008.

Under Section 7031 (c), the Secretary of State is authorized to deny entry to the U.S. by foreign officials about whom credible information exists indicating that they have been involved in “significant corruption”, including corruption related to the extraction of natural resources, or if these individuals are involved in the “gross violation of human rights”.   The entry restriction automatically applies to immediate family members of the foreign individuals in question even if they have not been directly involved in activities warranting sanctions.  

The designation is typically a “public designation”, though the Secretary of State may choose to invoke it “privately”.  It is the result of a lengthy interagency process, with conclusions made by the State Department’s Bureau of International Narcotics and Law Enforcement Affairs (INL). INL is the lead agency organizing input from within the Department of State as well as from law enforcement, security, intelligence and other relevant agencies from the federal government and other levels of government. However, the designation should not be necessarily interpreted as involving any narcotics-related activity.

What is also noteworthy about Section 7031 (c) is that while the Secretary of State’s designation may be made publicly or privately, all records concerning banning of the designated individual are not confidential. That is, the information can be accessed publicly through the Freedom of Information Act (FOIA). This is a clear variance from general policy and practice regarding the decision to issue or deny a visa, as provided in Section 222 (f) of the Immigration and Nationality Act, which requires that any records regarding the issuing or refusing of U.S. visas be kept strictly confidential.  

Section 7031 (c) is a powerful yet underutilized tool of US foreign policy. The threat that foreign officials may be publicly designated and shamed for engaging in significant corruption or human rights abuses and the threat to family members of being barred from entry to the U.S. is a strong disincentive or deterrent to foreign officials.  

U.S. foreign and treaty obligations may create some exemptions for individuals who may have been publicly designated.  An exemption from Section 7031 (c) can be made if the individual’s subsequent entry to the country furthers U.S. law enforcement objectives, if there are compelling national security interests, if circumstances have changed that had caused the designation in the first place, or if the individual’s entry fulfills U.S. obligations under the United Nations Headquarters Agreement.

Republican and Democratic administrations have taken a similar approach to 7031 (c). Yet, different administrations may interpret significant corruption and human rights abuses in different ways, reflecting their foreign policy priorities or attitudes towards different countries. The Trump administration designated the former President of the Gambia for significant corruption in 2018. Nicaragua’s Supreme Electoral Council President was designated for significant corruption, and Serbian Goran Radosavljevic was publicly designated for violation of human rights in the murder of three Albanian-American brothers in Kosovo during the war.

During the Biden administration, Berisha was sanctioned in mid-May 2021 under Section 7031 (c) for significant corruption.  7031 (c) was also used to designate the former Prosecutor General of Slovakia for significant corruption; Ukrainian oligarch Ihor Kolomoyskyi was designated in March 2021. A Paraguayan Congressman was designated for significant corruption in April 2021. Congressman Boris Espana Carceres of Guatemala and two former Nambian government ministers were designated for significant corruption in June 2021. 

Yet the Trump Administration also extended the use of 7031 (c) to further political goals in Iran and Cuba. In November 2020, towards the end of the Trump Administration, Secretary of State Pompeo designated two Iranian military officials as human rights violators. In the case of Cuba, the final days of the Trump Administration saw the designation of Defense Minister Leopoldo Cintra Frias for violations of human rights. This was followed by Cuba’s labelling as a “State Sponsor of Terrorism”. Cuba was placed on the SST list though it had previously been removed from the list by the Obama administration in 2015. 

In addition to the 7031 (c) designation, Executive Order 13818 of December 20th, 2017, which implemented the Global Magnitsky Human Rights Accountability Act (GMA), is another vehicle to target corruption and human rights violators.  GMA uses very similar language to 7031 (c).  However, E.O. 13818 also allows for the freezing of assets and blocking of transactions for designated individuals. During the Biden administration, several Bulgarian nationals charged with corruption in early June 2021 were designated under 7031 (c), while E.O. 13818 and other sanctions brought by the Treasury Department’s Office of Foreign Assets Control (OFAC) were applied at the same time.  The Department of State’s statement of June 2nd indicated that E.O. 13818, which implements and builds upon the Magnitsky Act, targeted three oligarchs and 64 of their owned entities, while at the same time 7031 (c) designated five Bulgarians as ineligible for entry owing to “significant corruption”.

In sum, 7031 (c) serves as a versatile and effective tool of foreign policy. However, safeguards are needed to prevent any mishandling or politicization of a designation. Individuals should have the right to address questions about their conduct at some point in the process. Individuals should be able to argue why they may warrant an exemption. Once designated, a mechanism should exist to permit an appeal by the individual.  Lastly, until a final determination is made the process requires discretion so that reputations are not ruined unnecessarily.  

This article was originally published by Exit News on July 7, 2020

Mr. Phillips is Director of the Program on Peacebuilding and Human Rights at Columbia University in New York. He served as a Senior Adviser and Foreign Affairs Expert to the US State Department during the Clinton, Bush and Obama administrations. Mr. Felsen holds a doctorate in politics from Oxford University and is Vice-Rector for International Relations at Epoka University in Albania.

Filed Under: Analiza Tagged With: David L. Phillips, Foreign Policy, Sanctions

KONTRIBUTI I ATË SHTJEFËN GJEÇOVIT PËR NDRIÇIMIN E VRASJES SË ATË LUIGJ PALAJT

July 15, 2021 by s p

Msc. Enver Sulaj

“Diftesat, mbi xanjen, mundime e dekë t’Atë Luz Paliqit, O.F.M. i cili kje mbytë me 7 të Marcit 1913 e shti në nji gropë në katunit të Janoshit, shi aty ku e njomi tokën me gjak të vet!”. Ky është titulli i dorëshkrimit të Atë Shtjefën Gjeçovit, për sivëllain françeskan- Atë Luigj Palajn, që ruhet në Bibliotekën Kombëtare të Shqipërisë dhe ka 82 faqe. Trembëdhjetë vjet pas martirizimit të Atë Luigj Palajt, në vitin 1926 Atë Shtjefën Gjeçovi ishte nisur drejt Kosovës, për të hulumtuar rastin tragjik të 13 vjetëve më parë, kur ky atdhetar i devotshëm qe bërë barriera e parë kundër asimilimit dhe shkombëtarizimit të shqiptarëve të rajonit të Dukagjinit, që dokumentohet përmes dëshmive të shumta. Atëbotë, qarqet politike e pushtuese malazeze nuk po kursenin askënd, as shqiptarët katolikë, e as ata myslimanë, bile as prijësit fetarë, siç ishte Atë Palaj, i cili, megjithë paralajmërimet që i ishin bërë nga bashkëkombësit e tij për rrezikun që i kanosej nga forcat malazeze, ishte shprehur i vendosur në qëndrimin e tij. Me shumë kujdes dhe si një kronist i vërtetë, Atë Shtjefën Gjeçovi gjatë qëndrimit në Gllogjan, Pejë, Gjakovë e Zym, interviston persona të ndryshm, të cilët në një formë apo në një tjetër kishin njohuri mbi vrasjen e Atë Luigj Palajt. Në një dëshmi, shkruar nga vetë Gjeçovi, lexojmë: “Sot, me 4 të Vjeshtëdytit 1926, Mëhill Marku i shpis së Kocit në Gllogjan më diftoj se nja dhetë ditë perpara se mbyten Atë Luzin, kishte shkue te shpia e Uk Gjonit dhe e kishte këshillue qi mos të shkote nder Shkje, se ata janë ba si qej te terbue, e mnojshin me i ba ndonji sherr. M’at rasë qe se çë kuvend kishte ba Atë Luzi me Mëhillin, sikurse më diftoj vetë Mëhilli n’orën 8 perpara mjesditet mbas Meshet, e tuj pi kafe në pjekëtore të çelës së Gllogjanit. Ky Mëhilli njeri i fjeshtë, njeri i pershpirtshem, e jeta e ti jetë baritore. Mëhilli: Zotni, mos shko me u pa nder ata Shkje e mos të bajën ndonji dredhi e me të damtue!

Atë Luzi: Mëhill, a je bari gjajet ti?

Mëhilli: Po, Zotni!

Atë Luzi: Po me ba me pa ti se uku po i turret tufës s’ate, shka ban ti?

Mëhilli: Rroki pushken edhe i vëhem në shpinë ukut, per me e turitë a me e vra qi mos të m’a

damtoje tufen!

Atë Luzi: Mirë fole, Mëhill, ti i del zot tufës s’ate me pushkë, e une do t’i dal zot tufës s’eme qi

janë katolikët, me fjalë të Zotit e me këshille! Uku ka hi veç mbrenda vathit t’em, e ka fillue me

m’a damtue tufen. Mue më duhet, pra, me i ra mrapa tufës s’eme e me i turitë ujqt me kercnime

të rrebëta me anë të Zotit. -Une nuk ja kam kujdesin këti mishit t’em, i cilli, a sod, a nesër do të

bahet gjell krymbash.-“ Por, malzezët po e ndiqnin këmba-këmbës Atë Luigjin. Pasi i kishin rënë

në gjurmë, e kishin burgosur për ta dërguar më pas në burgun e Gjakovës. Këtu po fillonte rruga

e Kalvarit për të, por edhe e bashkatdhetarëve të tij, të cilët vuajtën bashkë me të deri në frymën

e fundit. Në një dëshmi tjetër, jepen të dhëna interesante lidhur me torturat që i ishin bërë dhe

dashurinë ndërvëllazërore e ndërfetare të shqiptarëve, të cilët po vuanin bashkë, sepse edhe fronti

i rezistencës ishte i përbashkët. “Prej goje të Rexhep Sylës, musliman prej Maznikut (në nahijet

të Pejës)…, sikur i kishte pasë rrëfye Hasan Kocit vetë, përmbas mundimit t’Atë Luzit. Ky

Rexhepi ka kenë lidhë krah për krah me Atë Luzin prej Gjakovet deri në Janosh. Rrethi i të

lidhunve ka kenë 60 vetësh. Si mbërrine në Janosh, Atë Luzin e liruen prej krahit të Rexhepit tuj

ja lidhë duert permbrapa, e Rexhepin e quen nder rreshta të pare, e atë e lidhen vetë të tretin.

Permbas mundimesh e grushtimesh me druna pushkësh, ku edhe tuj e therë lehtas me bajoneta,

Atë Luzin e shmangne prej udhet edhe e vranë aty. Kur ishin tuj e therë e permbasi krisën

pushkë, kishte pas britë tri herë rresht: ”Kofët per hater të Krishtit!” ”Kofët per hater të Krishtit!”

”Kofët per hater të Krishtit!” Këto fjalë i kishte pas përsërit shpesh herë edhe per të gjatë t’udhës.

Ashtu më diftoi Hasan Koci e Rexhepi këtij.“ Ditët e fundit të jetës së Atë Palajt, ashtu siç dalin

nga ky dorëshkrim i Gjeçovit, por edhe dëshmive që ofron revista famëmadhe Hylli i Dritës, janë

vuajtje si të Jezu Krishtit, me mundime çnjerëzore, drejtuar mbi korpin e tij, i cili kishte qëndruar

edhe në dhê i paprishur për nëntë javë, siç e pohojnë dëshmitë. “Prej gojet të Zenun Sokolit prej

Gllogjanit, musliman me fis i Berishas. Me 25-IX-1926 nji mbramje kah ora 7, ishe ndejë n’atë

në qelë te Gllogjanit, kur u beh me kalue do kohë me mue Zenun Sokoli, e nder tjera kuvende qi

bamë, m’u dha edhe e pveta mos kishte me më diftue gja mbi mundime e dekë t’Atë Luzit? Ky

më përgjegji: “Zotni, une jam musliman, por po të kallxoj me të drejtë të shpirtit, se Atë Luzin e

kan pasë mbytë shkjet per Fe e vetem pse s’dasht me i ra mbohë Besimit Katolik e me u ba

Shkja. Edhe po të tham, Zotni se nji gojet e zanit Katolikë e muslimanë ka njimi herë në ditë ja

urojnë shpirtin Atë Luzit tuj thanë: -Dritë i baftë shpirti ati Frati, se deka e ti e gjaku i ti e ka

pshtue robnin e Metohis e të Kosovës mbarë! Mos të ishte ai, na kurrnji i gjallë së patëm për të

mbetë, e aj qi donte të jikte gjallë, do të mbaronte me u ba Shkja! Deka e Atë Luzit kje pështimi i

Katolikve e i muslimajve të këtynve krahinave.” Dëshmitarët që flasin para Atë Gjeçovit betohen

para dëshmisë së tyre, ndërkaq metoda e hulumtimit dhe përshkrimi i kufomës së Atë Luigjit,

është gati si e një patologu profesionist, deri aty sa përshkruhen imtësisht edhe plagët dhe shenjat

e dhunës mbi trupin e tij. “Gjakovë, në Kapele të Shna Ndout. Sot me dy të Vjeshtëtretit 1926

n’oren 11 ¾ para mjesditet, erdh te une Smail (Mark) Sadrija i Janoshit, me fis prej Merturit të

Gurit, i cilli kje grishë prej mejet, per me e pëvetë sa punë mbi mundime e dekë të t’Atë Luz

Paliqit. Pa fillue të flasë goja e këtij plakut 70 e ma vjeç, sytë e tij folen tuj ju mbushë me lot sa

ja permenda emnin e Atë Luzit, e qi pa ngjat ju perfulluene lot neper mollëza te perhupuna prej

pleqniet, e tuj ju dridhë mjekrra e buzët prej vajit, më tha: “Zotni, na urojëm qi Krishti, per të

cillin s’ju dhimbt jeta Atë Luzit, e ka marrë shpirtin e tij në Lumëni të vet! Zotëni, sikurse aj

qindroi ngulët në Fe të lume, ashtu e ka pasë trimnue popullin, jo veç në burg të Gjakovës,

sikurse e kanë dishmue katolikët e muslimajt qi paten kenë me të në burg, por edhe per të gjatë

udhës, deri qi e grine shkjet u ka pas thanë: ”Vëllazen, hiqni keq, por mos ndërroni Fe!”- Kur i

nepshin mund të burg të Gjakovës, edhe i thojshin shkjet qi të bahet shkja, Atë Luzi u pergjegjte:

”Une kam Zotin t’em Krishtin, e xëvësin e tij në tokë, qi sundon Kishen katolike. Une si Meshtar

katolik, urdhnit të tij i rri mbëkambë e vetem atij i ndigjoj. Jam Meshtar i Krishtit e së kanë

nevojë të thirrem Pop!”

Më tej, Gjeçovi, në dëshminë e tij shkruan:“Ky… plak i ndershëm, i cili i kishte pas mbëledhë

trutë e Atë Luzit me gjymsen e epër të rrashtes të shkapaderdh prej armës gjaksore të

Malazesëve, m’a vërtetoi me besë e fe se: Trupi i Atë Luzit i shtimun në gropë shi afer ku e paten vra shkjet, pa farë mbëlojet e shtrojet pertokë e thotë sypri e përfundmi, mbas tri javësh, (I kje qil vorri prej një komisionit ushtarak të Malit të Zi e prap shti në atë gropë e mbas 9 javësh kjen nxjerrë e que në Zymp e shti në dhe në Bëtyq-Zymp).ashtu veq në këmishë tlinta e pantoll me kollqikë në kambë, kur e xueren per me e que në Gjakovë e mandej në Zymb, as ishte ken prishë e as marrë far ere e marrë një hije aq të bardhë, qi kundruall trupit të tij të bekuem ky muer… më duket i zi!” Këto fjalë, pra, m’i dishmoi goja e lotët e Smail (Mark) Sadrisë, i cilli e krei kallzimin me këto fjalë: “Deka e Atë Luzit e suell pështimin e këtij popullit. Gjaku i Atë Luzit na peshtoi prej rrenimit të plotë!” Gjeçovi kishte qëndruar në Zym, më 16-XI-1926, ku kishte urdhëruar që të hapej varri dhe ta shikonte edhe një herë trupin e Atë Luzit. “Mbrenda vorrit hini Atë Leka e z. Noz Seba. E permbasi u thaçë (une ishe në buz të vorrit tuj shikjue) qi të shikjojshin a e kishte kryqin n’parzem e nuk ja gjeten, u thaçë qi të m’a xjerrin kocin ma të hollin të dorës së djathët (at koc qi asht ndermjet të brrylit e të dorës, e nji nye gishtit të dorës së djathët. Mbasi e largue me llomin e mishit, i xueren këta kocij qi ju lypa.- Oroe: Kocin e dorës une e mora me vedi, e të gishtit, e ndali Atë Leka.” Përveç dëshmive të shumta, të mbledhura me shumë kujdes në vendbanime të ndryshme, në këtë dorëshkrim gjenden edhe një këngë për Atë Luigj Palajn dhe një krijim poetik, tingëllimë, e shkruar nga famullitari i atëhershëm i Becit, dom Gjon Bisaku, i cili ia shton përshkrimit të kryqit me kërkesë të Atë Shtjefën Gjeçovit. Më lejoni ta përmbyll këtë kumtesë të shkurtër, me disa vlerësime. Këtë dorëshkrim të Atë Gjeçovit e shquan:

-Përkushtimi: ai ka ecur në këmbë në relacionin Gjakovë- Zym, ashtu si edhe nga Peja në drejtim

të Gllogjanit, por edhe në vendbanime tjera;

-Dashuria për atdheun, fenë e kombin e tij, pa e dalluar për kah religjioni, sepse, ashtu si qenë

bashkë në ato ditë vuajtjeje e mundimesh në udhën e kryqit, të cilën e bënë bashkë, sepse

s’kishin rrugë tjetër;

-Stili i të shkruarit: i kujdesshëm, konciz, i saktë, me trajta sintaksore e leksikore, model edhe për

shkruesit e sotëm;

-Metodologjia e mbledhjes së dëshmive dhe autenticiteti i tyre: ofrohen emra, mbiemra, fise,

profesione, vendbanime;

-Dija e thellë shkencore, ndonjëherë edhe e juristit, etnologut, folkoristit, patologut etj.;

-Kur bën përshkrime të imëta, del zjarrmia dhe emocioni i shkruesit, që shihet në kaligrafinë e

tij, që e transmeton gjendjen emocionale e tensionin shpirtëror.

Dëshimtë e Gjeçovit janë të një rëndësie të shumëfishtë: historike, para së gjithash, por

edhe të një intelektuali me përgatitje të lartë e me vetëdije kombëtare, që po bënte të

pamundurën, në luftë me harresën, ashtu siç kishte bërë më vonë Atë Zef Pllumi, duke i dhënë

vetes misionin për të jetuar e për të dëshmuar. Duket të jetë ky një betim i brendshëm i meshtarëve shqiptarë, të cilët të udhëhequr nga parime të larta hyjnore e kombëtare, i kishin vënë vetes për detyrë të hidhnin në letër dëshimitë tragjike, për t’ia mbyllur gojën harresës, për të shënuar vuajtjet e grigjës së tyre, por edhe të vdekjes së njëpasnjëshme. Këto përpjekje, sot dalin të një rëndësie të jashtëzakonshme, sepse mësimi i historisë duhet të jetë leksioni më i mirë i dijes dhe përgatitjes njerëzore. Por, ne si komb, duket se kemi problem me harresën, ashtu siç kemi probleme edhe me rrugën e drejtë, e cila na mjegullohet nga lakmia e ëndja e ligë, që dëmton palcën tonë kombëtare e qenien e shqiptarit të përvujtur, i cili, siç e dëshmon vuajtja e Patër Luigjit, nuk bën kompromis me atdheun. Ndoshta për koincidencë, ndoshta edhe të lidhura fuqimisht me njëra- tjetrën, por duket se edhe vetë vrasja e Gjeçovit është në linjën e vdekjeve tragjike të meshtarëve shqiptarë, të cilët nuk pranuan të gjunjëzoheshin kurrë, ndonëse fati i tyre mbetet i mbështjellë me vellon e mistereve të pasqaruara sa duhet. Ashtu siç kishin në jetë ideale të përbashkëta, Atë Shtjefën Gjeçovi e Atë Luigj Palaj prehen bashkë në tokën e bekuar të Zymit 1 , në muranën e rindërtuar së fundmi, për të shprehur adhurimin e përjetshëm të shqiptarëve, që përulen e luten, që shpirti i tyre të jetë dritë shprese e shpëtimi, për ne e brezat që do të vijnë.

(Kumtesë e mbajtur më 30 nëntor 2019, në Zym të Hasit, në sesionin shkencor kushtuar

Atë Shtjefën Gjeçovit, organizuar nga Shoqata „Trojet e Arbrit“)

Filed Under: Kulture Tagged With: ate luigj Palaj, Enver Sulaj, Kisha Katolike

Requiem për vdekjen e dashurisë

July 15, 2021 by s p

Nga Anton Çefa
I

Mbi këte kaos të përbotshëm
Ku dashuria kryqëzohet çdo ditë
Si dymijë vjet ma parë
në rrugën e Golgotës
ngjizun me zjarr Prometean
dhe brishtësinë e materies,
Ti, Shejtneshë e Nanë Tereze,
i tregove botës ma të fortin e elementeve:
Dashurinë.

Ç’është tabelë e Mendelievit
dhe tabelat e tanë elementave të rruzullit,
veç brishtësi e thyeshme
përballë ligjit tand,
para të cilit shpërbahet landa e të gjithë elmentave
si prush materiesh qi shuhen drejt asgjasë.

Me gjurmën e hapit tand të zdathun
do të ecish në kujtesën e njerëzimt
aureolë e gjakut tonë.
II

Le të çohet në kambë leproza
e sida,

kërthijt e braktisun trotuareve të botës mbarë
le të ngrihen!
Le të ngrihet në kambë mjerimi
e në nji kor madhështor
të këndojnë rekuiemin për vdekjen e dashurisë !

Nga majet e Himalajeve
te krepat e Sharrit,
nga Kalkuta në Shkup,
nga Shkupi në Kalkutë
të perplasen e të thyhen pentagramet e dhimbjes
e të gjamës,
Oji more Oji !

Nuk të shuhet jo
flakëza e qiriut të jetës.
S’qe flakëz, por meteor, yjesí e prush yjesìsh,
që si vulkan do ta përndezin botën
me dritën e vetëflijimit.


Dashuria përtej caqeve të vetëmohimit
Portret për Nanë Terezen

Larminë dhe ndërlikimet e përcaktimeve të rrymave ma të ndryshme filozofike për qellimin,
funksionin dhe idealin e njeriut në jetë, Nanë Tereza i shpjegoi qartë, tejdukshëm me
presonalitetin e saj, fjalën e veprën, me shpirtin e saj. Dhe bota u step para kthjellimit që i bani ajo
kësaj vorbulle njerëzore dhe do të çoroditet nëse nuk do të mund të ndjekë sadopak gjurmën e
kambës së saj të zdathun.
Ajo krijoi nji urdhën fetar, që u shtri mbi njiqind vende të rruzullit tokësor, duke ndërtuar
institucione për ma të vorfnit e të vorfenve, për të gjymtuarit, leprozët, jetimët, të braktisunit. Kjo

asht vetëm pjesa e ndriçme e veprës së saj. Ajo ma randësishmja, që duket sikur përhumbet në
zonën e hijes, asht ngrehina madhështore e tempullit shpirtnor të dashurisë e të vëllaznimit në
krahnorin e gjanë të njerëzimit. Kjo asht vlera ma universale e veprës së saj.
Dashuria përtej caqeve të vetëmohimit, feja deri në adhurim, sakrifica në apoteozën e flijimit dhe
energjia e mbrendshme – një mrekulli e vërtetë – duket se i dhanë asaj forcën e veprimit.
Në botën pagane, ajo të kujton një Prometè, por me një ndryshim. Prometeu iu kundërvu Olimpit,
Nanë Tereza iu mishnue Qiellit: “Jam një penë në dorë të Zotit”. Në botën monoteiste, ajo të
kujton nji Galileas, që e pati zbuluar 2000 vjet ma parë ligjin e dashurisë, të dhimbjes e të flijimit
për të tjerët. Nanë Tereza rizbuloi dimensionet e shpirtit të njeriut: “Jemi të gjithë bij të një Ati”.
Në orvatje për me vlerësue veprën e saj, mbretën e presidentë, qeveri e parlamente, forume e
organizma ndërkombëtare i dhanë asaj nji mori titujsh nderi. Popujt – që dinë të vlerësojnë ma
mirë se kushdo – i dhanë titullin ma të madhnishëm: Nanë. Nga nji “Madre” e murgeshave të
bamirësisë, ajo u ba Nanë e të gjithëve, Nanë e mbarë botës. Kush mund të matet me dashurinë e
nji Nane të tillë ?
Për mbarë njerëzimin, Nanë Tereza asht nji vlerë ekumenike. Për ne shqiptarët, ajo asht diçka ma
tepër, nji vlerë etnike: frymë prej trojeve tona, landë prej dheut tonë, plazmë prej gjakut tonë, afsh
prej gjoksit të fisit tonë. Të falemi nderit, Nanë Terezë ! Do të të duam me dashuri birnore.

Filed Under: LETERSI Tagged With: Anton Cefa, Dashuria dhe vdekje, Letersi

SHKOLLA SHQIPE NË BAVARI TË GJERMANISË

July 15, 2021 by s p

Mustafë Krasniqi mësues i shkollës shqipe në Bavari të Gjermanisë dhe nënkryetar i Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë, në një rrëfim ekskluziv për gazetën “DIELLI”, Organ i Federatës Panshqiptare të Amerikës VATRA, New York, dhënë Editorit Sokol Paja, shpjegon me detaje historinë e mësimit shqip në Gjermani, funksionimin e mësimit shqip në Bavari të Gjermanisë, sfidën për ruajtjen e gjuhës, kulturës, e traditës shqiptare në emigracion, mësimin në kushtet e pandemisë, fëmijët dhe dygjuhësia, punën e Këshillit Koordinues të Arsimtarëve në Diasporë dhe projektet në të ardhmen e shkollës shqipe në Bavari të Gjermanisë. 

ORGANIZIMI NË LANDE I MËSIMIT SHQIP DHE HISTORIA E SHKOLLAVE SHQIPE NË GJERMANI

Në Gjermani historia e shkollave shqipe ka filluar që nga mesi i viteve ’80-të, e cila vazhdon edhe sot, por jo në të gjitha republikat (landet). Konkretisht Republikën (landin) e Bavarisë ky proces institucional është ndërprerë dhe ka mbetur në baza vullnetare te bashkëkombësit, meqë kjo republikë(land) ka specifika të ndryshme nga republikat e tjera, të cilat e kishin dhe e kanë të rregulluar sistemin e arsimit për gjuhët e huaj, ku në këtë grup futet edhe gjuha shqipe. Domethënë se në këtë Republikë dhe në Republikën e Baden-Württembergut paga e mësimdhënësit bëhet në baza vullnetare përmes prindit, donacioneve të mundshme, e jo si në disa republika që paga bëhet përmes sistemit të rregulluar të tyre. Por, ajo që na bën të ndihemi mirë është se na e kanë mundësuar mbajtjen e mësimit plotësues në klasa, në ato shkolla ku kemi nxënës të mjaftueshëm, 12 deri 24 nxënës. Gjë që deri në vitin 2007/08 edhe në këtë republikë ka pasur mësimdhënës që kanë marrë pagë nga sistemi i rregulluar i ministrisë së arsimit të këtushëm, ku disa republika të Gjermanisë ende e aplikojnë këtë sistem, kurse Republikën e Bavarisë dhe ajo e Baden-Württembergutë nuk e aplikojnë këtë sistem të pagave për mësimdhënësit e gjuhëve të huaja, që nuk janë në procesin e mësimit të rregullt.

PËRPJEKJA PËR RIORGANIZIMIN E MËSIMIT PLOTËSUES NË GJUHËN SHQIPE NË LANDIN E BAVARISË

Duke parë se komuniteti i mërgatës shqiptare, në këtë republikë, nuk kishte ndonjë interes të dukshëm në këtë drejtim, po aq dhe nuk e shihnin si të mundur dhe të realizueshëm organizimin e mësimit plotësues në gjuhën shqipe. Gjë që për këtë thua se kishte humbur interesi dhe, çdo hap i ndonjë nisme në këtë drejtim donte një guxim dhe vendosje të palëkundshme, për të arritur qëllimin, vizionin dhe misionin për mësimin plotësues në gjuhën shqipe. Me të gjitha këto vështirësi që e dija se do të përballem, guximshëm mora këtë nismë edhe pse e dija se do të kem sfida të mëdha gjatë rrugëtimit për të realizuar qëllimin, vizionin dhe misionin për shkollën shqipe. Në vitin 2014/16, organizova mësimin plotësues në qytetin e Rosenheimit me rrethin, duke i falënderuar edhe disa prindër, ku arrita t’i hapim pesë klasë, në katër klasë prej tyre isha mësimdhënës. Që në fillim të kësaj nisme kisha të regjistruar 118 nxënës, po që mësimin e vijonin 89 nxënës, përgjatë këtyre dy viteve numri i nxënësve kishte edhe ndryshime. Gjatë mësimdhënies dhe angazhimit për rritjen e numrit të nxënësve dhe hapjen e klasave të reja, u angazhova që procesi mësimor të tejkalojë përtej Rosenheimit me rrethin (qytet i Republikës së Bavarisë) , e të shtrihej edhe në qytete tjera në Republikën e Bavarisë, ku vullnetarisht mësimi mbahej edhe në qytetin e Landaut dhe në Dingolfing. Për këtë nismë fillimisht ju drejtova Konsullatës së Republikës së Kosovës në Mynih, në atë kohë ende nuk ishte konsullata e Shqipërisë, me një projekt konkret për përkrahjen institucionale për mësimin plotësues të gjuhës shqipe. Në këtë projekt edhe pse kishte hamendje nga konsullata, po që gjeta përkrahje dhe nxitje të fuqishëm, konkretisht, nga konsullit Hamdi Reçica, i cili më tha: Të lutëm mos heq dorë nga ky projekt madhor e kombëtar, pavarësisht se kush te dekurajon. Kësaj nisme, që kishte qëllim parësor e të domosdoshëm çështjen e ruajtjes së gjuhës amtare, kulturës kombëtare shqiptare dhe mësimin e historisë së kombit ju bashkuan: z. Fran Tanushi, z. Fadil Lumin, znj. Donika Zonja, znj. Hateme Morina, z. Isuf Bytyçi, z. Agron Ibrahimi dhe z. Jonuz Veliçi. Kështu që më 8 Tetor të vitit 2016 themeluam Këshilli Nismëtar, përgjegjës i këtij këshilli, isha unë (Mustafë Krasniqi). Gjatë kësaj periudhe për opinion dhamë një deklaratë, shpërndamë formularin për vitin 2016/17, për regjistrimin e nxënësve, hapëm edhe disa klasa. Ndërsa me 23 Prill 2017, në prani të ish-Ministri i Arsimit, i Shkencës dhe Teknologjisë së Republikës së Kosovës, z. Arsim Bajrami me stafin e tij, ish-Ministri i Diasporës i Republikës së Kosovës z. Valon Murati dhe drejtori i Departamentit për Arsim dhe Kulturë në Diasporë, z. Avdyl Lipoveci, konsulli i Përgjithshëm i Republikës së Shqipërisë z. Arten Hanku, konsulli i Përgjithshëm i Republikës së Kosovës z. Naser Idrizi, Këshilltari z. Faket Kajtazi dhe Konsulli Hamdi Reçica, të mësimdhënësve, Këshillave të prindërve, Shoqatave dhe përfaqësuesve të bizneseve që jetojnë dhe veprojnë në Bavari, mbajtëm Kuvendi Themelues, me emërtimin e shkollës shqipe: Lidhja e Arsimtarëve dhe Prindërve Shqiptarë në Bavari. Kuvendi zgjodhi kryesinë prej 19 anëtarëve, me kryetar, Unë-Mustafë Krasniqi. Gjatë kësaj periudhe nxorëm shumë rregullore, formuan komisione, Këshillin e Arsimtarëve, Këshilli i Prindërve, mbajtëm seminare, manifestime dhe kuize diturie. Ndërsa donator kryesor kishim Fondacioni “Besa”, pa i harruar edhe donatorët tjerë. Po ashtu ndërtuam lidhje të ngushta me MASHT-in dhe MDIS-in, të Republikës së Kosovës, bashkëpunimi me dy Konsullatat shqiptare në Mynih, të cilët dhe i caktuan përfaqësuesit e tyre: Dr. Dashnor Ibraj nga Konsullata e Republikës së Shqipërisë dhe z. Faket Kajtazi nga konsullata e Republikës së Kosovës. Kështu që në kuvendin e dytë, të mbajtur më 2019, doli kryesia e re, që në këtë kryesi u zgjodha Koordinator i Këshillit të Arsimtarëve të LAPSH-it.

SFIDAT E MËSIMIT SHQIP MES TEKNOLOGJISË, PANDEMISË DHE VËSHTIRËSIA E FËMIJËVE ME DY GJUHË

Kur flasim për sfidat e shkollës shqipe në përgjithësi, e konkretisht në Republikën e Bavarisë, që nga themelimi i saj e deri më tani kemi arritur suksese të dukshme në hapjen e klasave, shtimin e numrit të nxënësve dhe në sensibilizimit e shkollës shqipe te mërgimtarët shqiptarë. Këto përpjekje sfiduese u vështirësuan në vitin e kaluar, ku përballja e mësimdhënësve dhe e kryesisë së LAPSH-it ishte e madhe, ngaqë ishin të detyruar ta ndërronin platformën e mësimdhënies, nga mësimdhënia në klasë të kalonin në formën digjitale, online. E tërë kjo problematikë erdhi si pasojë globalizmit botëror, me shfaqjen e pandemisë Covit-19. Pavarësisht këtyre vështirësive dhe kalimi në një platformë të re, mësimdhënësit krijuan një metodologji pune, të përshtatshme dhe tërheqëse për nxënësit, duke ju falënderuar angazhimit të përbashkët të Këshillit të Arsimtarëve, mësimdhënësve dhe kryesisë së LAPSH-it, të cilët trajnuan mësimdhënësit në platformën Zoom. Vlen të përmendim edhe kërkesën LAPSH-i dërguar Ministrisë së Arsimit të Bavarisë, që gjuha shqipe të jetë e barabartë në mesin e gjuhëve të komuniteteve tjera dhe të futet në listën ku janë gjuhët e komuniteteve tjera joshqiptare. Fatbardhësisht në Mars të këtij viti, Ministria e Kulturës (Kultusminesterium) në Bavari miratoi kërkesën tonë dhe gjuhën shqipe u bë pjesë e listës ku janë gjuhët e komuniteteve të huaja. Ndërsa kur flasim për vështirësitë e fëmijëve me dy gjuhë, e them me plotë përgjegjësi se mësimi i dy gjuhëve nuk do t’i krijon kurrfarë vështirësie për nxënësin, për kundër kësaj vetëm sa e avancon në zhvillimin e dijes së tij. Sa i përket gjuhës shqipe me keqardhje e them se nuk është i mjaftueshëm angazhimi i prindit, shoqërisë dhe as i shtetit të origjinës, se kemi të bëjmë me një brez, brezin e dytë, që ka filluar ta belbëzoi gjuhën, e mos flasim për brezin e tretë që ka drojë nëse ne nuk jemi më të vëmendshëm do të vije deri te harrimi i saj, gjuhës amtare.

BASHKËPUNIMI PRINDËR NXËNËS DHE E ARDHMJA E SHKOLLËS  

Ky bashkëpunim është simbolik, kurse e ardhmja e shkollës shqipe në përgjithësi te mërgata shqiptare është në një krizë të madhe, konkretisht kjo krizë gjithsesi reflektohet edhe në shkollën shqipe, në Republikën e Bavarisë. Edhe pse me gjithë përpjekjet që bëhen në këtë drejtim numri i nxënësve është tepër i vogël, për të mos thënë i dhimbshëm, me numrin e atyre fëmijëve mërgimtarë që duhet të jenë pjesë e mësimit plotësues. Por, ajo që vë në dukje serioze është veprimi i prindit mërgimtar dhe fëmijët e brezit të dytë, të cilët në përpjekje për t’u integruar me kulturën vendase, bëhet më të pa interesuar për gjuhën e origjinës. Apo në anën tjetër e injorojnë, duke krijuar një mendim a bindje shumë të gabuar se gjuha e origjinës po i pengon fëmijët në përvetësimin e gjuhës së vendit, në të cilin jetojnë. Nëse përmes shtetit nuk krijohen rrethanat për të pasur besimin te nisma për shkollën shqipe, suksesi jo vetëm që do të jetë i mangët, por dhe ky numër simbolik nxënësish në shkollë do të shkojë drejt rënies. Për këtë të situatë jo të këndshme nuk duhet fajësuar vetëm prindërit, po këtë përgjegjësi duhet ta kenë edhe institucionet tona shtetërore, të cilat nuk kanë krijuar një lidhshmëri institucionale me mërgatën shqiptare, konkretisht për çështjen e shkollës shqipe.

GJUHA SHQIPE SI FORMË E IDENTITETIT KOMBËTAR

Gjuha amtare është forma më e mirë dhe e vetmja, për ruajtjen e identitetit kombëtar. Për këtë dhe jam angazhuar, si shumë veprimtar tjerë, që ta kemi të unifikuar diasporën shqiptare, për shkollën shqipe. Nëse gjuhën e respektojmë dhe nuk e injorojmë, vërtet se do të kemi identitet kombëtar, që përmes saj, gjuhës amtare, do ta identifikojmë vetën se kush jemi. Unë, do të doja që të jemi të kujdesshëm në respektimin dhe ruajtjen e gjuhës, te fëmijët e mërgatës shqiptare, por në realitet kjo po përkon me të kundërtën, me apo pa dashje po injorohet. Pra, e them me përgjegjësi se: Nëse shteti, shoqëria, prindi dhe mësimdhënësi nuk bashkëpunojnë në këtë drejtim, në të ardhmen e afërt do të përballemi me harrimin e gjuhës amtare te brezi i tretë i fëmijëve tanë mërgimtarë. Njëkohësisht kërkoj që shteti ta përkrahë unifikimin e diasporës shqiptare dhe ta parandalojë një asimilim të mundshëm, që heshtur po i ndodh komunitetit tonë shqiptar. Duhet ta kuptojmë se mërgata shqiptare është një dhe duhet të jetë e unifikuar, me qëllim që së bashku të arrijmë rezultate sa më të mira dhe një përfshirje sa më të madhe të fëmijëve shqiptarë në shkollat shqipe në diasporë. Përmes zërit të gazetës suaj u bëjë thirrje institucioneve përkatëse të Republikës së Shqipërisë dhe të Kosovës, që të jenë më të angazhuar në mbrojtjen e mërgatës shqiptare dhe ruajtjes së gjuhës shqipe te fëmijët mërgimtarë. Shkolla shqipe ka vetëm një qëllim unifikimin e saj, larg ndikimit politikë dhe religjionit, të cilat për fat të keq dhe kanë ndikuar në rritjen e numrit të nxënësve.

KËSHILL KOORDINUES I ARSIMTARËVE NË DIASPORË

Këshilli Koordinues i Arsimtarëve në Diasporë (KKAD-ë) është themeluar më 4 Korrik 2020, ku përfshin përfaqësues të 13 shteteve nga: SHBA, Italia, Anglia, Gjermania, Zvicra, Austria, Sllovenia, Kroacia, Greqia, Kanadaja dhe Turqia. Dhe, si kurrë më parë kemi përkrahjen institucionale dhe për këtë besoj se së bashku do të arrijmë realizimin e vizionit dhe misionit tonë për unifikimin e diasporës shqiptare. Ajo që vlen të thuhet se në mesin tonë kemi intelektual me titujt të lartë shkencorë, krijues dhe njohës të mirë të metodologjisë didaktike dhe asaj linguistike, po që dhe janë të përkushtuar për ruajtjen e gjuhës shqipe te çdo fëmijë shqiptar, kudo që janë në botë. Po ashtu të marrë mbi vete përgjegjësinë për një mësimdhënie të unifikuar, e mirë të koordinuar, si një faktor i rëndësishëm dhe i domosdoshëm në funksionimin e mbrojtjes së gjuhës shqipe dhe identitetit kombëtar. Për këtë së bashku të rrugëtojmë në këtë drejtim institucionalisht me institucionet tona: Ministritë e Arsimit, ato të Diasporës dhe ato të Punëve të Jashtme, të të dyja shteteve shqiptare, Ambasadat dhe Konsullatat e Republikës së Shqipërisë dhe të Kosovës, për të arritur suksese në ngritjen e numrit të nxënësve dhe ndërgjegjësimin te bashkëkombësi ynë. Kjo përpjekje jo vetëm që do të ketë rëndësinë institucionale, por edhe do të jetë faktor i rëndësishëm për diasporën shqiptare dhe ndërgjegjësimin e saj, për shkollën shqipe. Këshilli Koordinues i Arsimtarëve të Diasporës bëhet pjesë e konsultimeve dypalëshe, me dakordësim paraprak, ndërmjet Republikës së Shqipërisë dhe Republikës së Kosovës, në funksion të marrëveshjeve për mësimdhënien në diasporë”. Këtë miratim presim edhe nga Republika e Kosovës, ngaqë në vitin e kaluar kemi pasur përkrahje nga zëvendës ministri i punëve të jashtme, konkretisht për diasporën, i cili dhe është zotuar se do të punoj në këtë drejtim, për ta njohur siç e ka bërë edhe Shqipëria. Synimi ynë është për të arritur suksese në ngritjen e numrit të nxënësve dhe ndërgjegjësimin e mërgatës shqiptare, për shkollën shqipe.

NJË GJUHË NJË KOMB

Kam nderin që jap intervistë për gazetën “Dielli”, Vatra shqiptare në Amerikë, ngaqë dikur kjo gazetë nxirrej nga ideologët e rilindjes kombëtare dhe redaktohej nga ideologu, atdhetari i shquar, Fan Noli e Faik Konica. Përzemërsisht e përshëndes lexuesin e kësaj gazete dhe uroj që porosia ime të reflektojë në çdo cep të botës ku ka shqiptarë. Porosia ime është: Shqiptarë kudo që jeni: ta ruajmë gjuhën, së bashku ta ngrejmë vetëdijen kombëtare me përgjegjësi, duke ruajtur gjuhën amtare, që përmes saj ta ruajmë kulturën e identitetin kombëtar, mbi të gjitha ta rikthejmë besimin dhe së bashku të jemi për unifikimin e diasporës shqiptare, për shkollën shqipe, që përmes bashkimit të diasporës ta arrijmë edhe synimin e rilindësve tanë: “Një gjuhë një Komb”.

KUSH ËSHTË PROF. MUSTAFË KRASNIQI

Kam lindur në fshatin Shipitullë, Komuna e Kastriotit, ish Obiliq. Shkollën fillore e kam mbaruar në fshat, të mesmen në Prishtinë, drejtimin e gazetarisë, po ashtu edhe studimet i kam mbaruar pranë Fakultetit Filologjik në Prishtinë, dega Gjuhë dhe letërsi shqipe, ku dhe kam diplomuar në vitin 1992. Vij nga një familje atdhetare me peripeci të mëdha gjatë luftërave të shumta, që u zhvilluan në trojet shqiptare, ku stërgjyshi im, Tahir Krasniqi, në vitin 1920 është ekzekutuar nga makineria serbe-çetnike, që më vonë me këtë emër është pagëzuar babai im, ndjesë pastë. Po ashtu dhe gjyshi im, Behram Krasniqi, ka qenë i lidhur me anëtar e LNDSH-së të udhëhequr nga Gjon Sereçi, Ajet Gërguri, Mija Shllagu etj. Tradita atdhetare në familjen tonë u mishërua me ideale të atdhetarizmit, për Shqipërinë e bashkuar, etnike. Si i ri hyra në radhët e grupeve ilegale LPRK-LPK, madje u radhita në aksionin e pajtimit të gjaqeve, me grupin e studentëve, isha kryetar i KMLDNJ-së për Kastriot, njëherë dhe kryetar i SHKA “Zëri i Kosovës” në fshatin Shipitullë dhe më vonë anëtar i SHKA “Rruga e Lirisë” për Kastriot. Po ashtu dhashë ndihmesën time të pakursyer në procesin e rëndësishme të ilegales dhe për themelimin dhe suksesin e luftës së fundit të UÇK-së, si dhe mbeta i angazhuar në çështjen e bashkimit kombëtar, për Shqipërinë e natyrshme e etnike. Kam shkruar në gazeta legale e ilegale të kohës, tashmë jam përgjegjës i gazetës-portalit uraebashkuar.com. Veprat e botuara janë: “Gjarpërinjtë e zinj edhe atje”, “Lumëgjaku”, “Lojë Thikash”, “Gjarpërinjtë e zinj edhe atje”, “Vështrim kritik për poetikën e krijuesve të diasporës”, “Mbrëmja e fundit”, “Eshtrat Pezull”, “Legjenda e dhimbjes së heshtur” bashkautor, “Udhëtari i shtigjeve të lirisë-Xhavit Haziri”, “Cikloni”, “Për Shqipërinë Etnike”, “Kah po Shkon Shqiperia dhe shqiptarët”.

Filed Under: Featured, Mergata Tagged With: Mustafe Krasniqi, Shkolla Bavari, Sokol Paja

URAN KOSTRECI, NJËRI PREJ QENDRESTARËVE MË TË NJOHUR ANTIKOMUNISTË SHQIPTARË

July 15, 2021 by s p

Nga Frank Shkreli

Vdekja e Uran Kostrecit, njërit prej legjendave të qendresës antikomuniste në Shqipëri u njoftua nga Shoqata Antikomuniste e ish të Përndjekurve.  Ai ndërroi jetë të henën në moshën 83-vjeçare pasi dy vitet e fundit të jetës së tij u përball me disa sfida serioze shëndetsore.  Ai vdiq ashtu si jetoi gjithë jetën, luftëtar i patundur kundër regjimit komunist dhe një dëshmitar i rrallë i vuajtjeve të bashkatdhetarëve të vet gjatë komunizmit enverist, njërës prej periudhave më të errëta të historisë së Kombit shqiptar.

Kush ishte Uran Kostreci: Sipas Shoqatës Antikomuniste të Përndjekurve Politikë të Shqipërisë, themelues i të cilës ishte ai vet, Uran Kostreci ka lindur më 1938, në Sarandë në një familje me tradita e kontribute të spikatura patriotike.  Me vendosjen e regjimit komunist  në Shqipëri, familja Kostreci banonte në qytetin e Korçës. Kur ishte ende fëmijë komunistët i arrestuan dhe i dënuan të atin si eksponent i Ballit Kombëtar. Me mundime arriti të mbarojë shkollën normale në Elbasan dhe për një kohë të shkurtër punoi si arsimtar në rrethin e Vlorës deri sa u arrestua me 5 gusht 1961.  Më 28 tetor 1961, Gjykata Ushtarake e Tiranës e dënoi atë “për tradhti ndaj atdheut”, e mbetur në tentativë, me 15 vjet burg, me konfiskimin e pasurisë së luajtshme e të paluajtshme dhe me humbjen e të drejtave elektorale për 3 vjet.  Më 28 qershor 1973, Gjykata e Matit e dënoi me 8 vjetë burg, “se ka fyer përfaqësuesin e pushtetit” dhe se ka bërë “agjitacion e propagandë”. Uran Kostreci kreu gjithsej 20 vjet burg, u lirua më 13 qershor 1981. Por pas burgut u dënua prap me 5 vjet internim, (1983-1988) në fshatin Kurtaj të Peqinit, ku u dënua edhe me 3 vjet burg të tjera për largim pa leje nga internimi.  Ka filluar të shkruante poezi që në gjimnaz, por nuk mundi të botohej për arsye biografie. Botimet e para i ka filluar pas rënies së regjimit komunist. Uran Kostreci ka botuar disa vëllime poezi dhe një novelë. Ndër më të njohurat është poema “Epopeja e karkalecave”, të cilën e shkroi në vitet e burgut të Burrelit dhe mundi ta nxirrte që aty sepse e mësoi përmendësh.  Ai ishte edhe themelues i Shoqatës Antikomuniste të Shqipërisë dhe anëtar i kryesisë kombëtare të kësaj organizate. Ishte gjithashtu kryeredaktori e botuesi i parë i gazetës Liria, gazetë e të përndjekurve politikë të Shqipërisë.

Unë kam patur nderin dhe privilegjin të takoj disa prej dëshmitarëve të gjallë të krimeve të regjimit komunist — kundërshtarëve dhe qendrestarëve të komunizmit dhe të regjimit të Enver Hoxhës — përfshir Uran Kostrecin.  Uran Kostreci, (në foto me kapelën e tij karakteristike) dhe të tjerë ish-të përndjekur të regjimit të mëparshëm, ishin të pranishëm në promovimin e tre vëllimeve të mia, “Demokracia Nuk Pret”, shtator, 2018, në Tiranë.

Pas shembjes së Murit të Berlinit, i ndjeri Uran Kostreci u përfshi fort në lëvizjen demokratike në Shqipëri dhe u zgjodh dy herë kryetar i Partisë Demokratike, dega e Elbasanit.  Ishte në krye të forumit për dënimin e gjenocidit komunist në Shqipëri dhe ai ka meritën që akuzoi dhe mblodhi prova që çuan në të vetmin proces gjyqësor për krimet e komunizmit në Shqipëri, ku u akuzuan dhe dënuan disa prej krerëve të lartë të diktaturës komuniste. Në një intervistë me Zërin e Amerikës vite më parë — Uran Kostreci, i dënuari i diktaturës komuniste dhe i vuajturi për një kohë të gjatë në burgjet e komunizmit – ka thenë se nga pikëpamja morale dhe juridike, asnjë nen kushtetute nuk mund të lejojë të jetë gjykatës një njeri i cili ka dhenë dënime politike për mendime dhe për ide në kohën e komunizmit. Është ky një subjekt aktual edhe sot ndërsa bëhen përpjekje – me ndihmën e ndërkombëtarëve — për një regjim të ri drejtësie në Shqipëri me njerëz, që sipas analistëve, kanë dhenë dënime politike në ish-regjimin diktatorial komunist. Ashtu siç jam shprehur disa herë, edhe Uran Kostreci mendonte se është vështirë të besosh në “drejtësinë e re” me protagonistë të drejtësisë së vjetër të komunizmit. Fatkeqsisht, Shqipëria po bëhet një vend — siç ka thenë Sami Frashëri – ku, “Kalben njerëzit e ndershëm, atje ku lartësohen kriminelët.”

Pas kalimit në amshim, vitin që kaloi, të një tjetër disidenti anti-komunist shqiptar, Maks Velos, Frank Shkreli: Maks Velo shkoi në amshim | Gazeta Telegraf, ikja e nga kjo botë e Uran Kostrecit është një humbje tjetër e madhe për të gjithë ne, por sidomos për viktimat e komunizmit dhe pasardhësit e tyre, pasi siç shprehej edhe vetë Kostreci, ai kishte ende shumë për të na dhënë e mjaft për të na thënë.  Sipas platformës “Edhe Muret kanë Veshë”, e cila dokumenton dhe ruan historitë personale të njerëzve të përsekutuar gjatë regjimit të dhunshëm komunist, 1944-1992 në Shqipëri — të qëndronte i heshtur për të shkuarën e tij — për Uran Kostrecin, ishte e pamundur.  “Jeta e Uranit ishte shembull rezistence dhe mbijetese. Kur ishte i ri, i mbijetoi diktaturës në Shqipëri përmes forcës së mendjes dhe vendosmërisë për të mos iu dorëzuar padrejtësive që e rrethonin. Strategjitë e tij të përshtatjes për ta mbajtur mendjen të shëndoshë përfshinin mësimin përmendsh të një poezie 88 faqe të gjatë, përgjatë 20 viteve që kaloi në burgjet politike të Tiranës e Burrelit dhe kampet e internimit të Tiranës, Laçit, Elbasanit e Kurtajt. Kjo krenari dhe ky refuzim për të rënë në dorë të armikut mund ta kenë shpëtuar nga pushkatimi”, thuhet në platformën “Muret kanë Veshë”.

“Na shpëtoi, së pari Zoti, po dhe urrejtja e madhe që kishim për komunizmin”, thotë ai. Kishim një urrejtje të madhe përbrenda dhe ishim të vetdijshëm për të. E dinim në duart e kujt ishim. Përballimi për ne ishte më i lehtë, sepse kishim krenarinë tonë që nuk na lejonte t’i shfaqnim dobësitë përpara armikut. Mund të pyesni veten se si është e mundur, por ja që është”, është shprehur ai për platformën “Edhe muret kanë veshë”. “Këto ndjenja të forta na mbajten gjallë”, ka shtuar qëndrestari i njohur antikomunist shqiptar.

Epopeja e karkalecave & Agonia e karkalecave është një libër, një pasuri shpirtërore që Uran Kostreci e ka krijuar gjatë kohëve të burgimit e në të cilën ironizon Enver Hoxhën dhe regjimin e tij.

Gjatë këtij tranzicioni të pafund politik, kemi mësuar shumë histori vuajtjesh të kundërshtarëve të komunizmit në Shqipëri. Ndër mijra bashkvuajtës të tij nën regjimin komunist të Enver Hoxhës, Uran Kostreci është dalluar ndër ta si shembull qëndrese dhe vullneti për të mbijetuar dhunën e diktaturës komuniste në Shqipëri, duke e kundërshtuar atë me “forcën e mendjes dhe me vendosmërinë për të mos iu dorëzuar padrejtësive që e rrethonin”, thuhet në parathenjen e tregimit të tij në “Edhe muret kanë veshë”.  Vullneti i tij edhe për të mbijetuar, me qëllim për të treguar — ashtu siç ka shkruar edhe At Zef Pllumi, françeskani i madh që vuajti dhe jetoi për të treguar krimet dhe torturat mizore të komunizmit – si një detyrim moral e kombëtar ndaj të gjallëve sot dhe për brezat e ardhëshëm, por edhe si një obligim njerëzor ndaj atyre që nuk jetojnë më, dhjetra mija viktimave të komunizmit enverist që nuk mbijetuan dot burgjet dhe kampet e internimit të gulagut të Enver Hoxhës. Ai u qendroi besnik atyre viktimave por dhe vuajtjeve të veta, pa u korruptuar kurrrë, ka shkruar ditët e fundit shkrimtari i njohur shqiptar dhe ish i përndjekuri i regjimit komunist, Visar Zhiti, duke kujtuar mikun e tij bashkvuajtës të burgjeve dhe kampeve çnjer[zore të Enver Hoxhës:

“Më vjen të vë titullin “Kont” kur them emrin Uran Kostreci, jo vetëm pse kemi një Kont Urani në historinë e lavdishme të Gjergj Kastrioti – Skënderbeut, të atij burrit plot besë, që i qëndroi në krah Heroit Kombëtar dhe, edhe kur Sulltan Murati I a II a të dy ishin gati që t’i jepte mushka me florinj, që ta shiste Skënderbeun dhe ai s’u korruptua kurrë, por kështu dhe Urani im, i qendroi besnik vuajtjes së tij, burgut, idealit, nuk u korruptuar asnjëhere, i pa epur deri në ashpërsi, nga shkaku i drejtësisë, i dhëmbshur deri në lotë, nga shkaku i mirësisë, poet, madje i sonetit, tringëllimës në shqip, që e shkruajti pa ndërprerje, e buronte, me një begati rimash, duke e bërë armën e tij, si një shpatë argjendi marçiale, plot gurë të çmuar, me atë godiste të keqen që i dilte përpara dhe nderonte si një kalorës virtytet dhe emrat e lartë, ata të nacionalizmit. Secilit më të shquarve u ka kushtuar nga një sonet, që ua ka dhënë si dekoratë.”  Falënderojmë Zotin që Uran Kostreci mbijetoi burgjet dhe kampet e regjimit komunist në Shqipëri dhe njëkohësisht i jemi mirënjohës atij që për 30-vjet ndau me ne vuajtjet e veta dhe të tjerëve ashtu siç ka bërë At Zef Pllumi e të tjera viktima të komunizmit duke na treguar se sa i fortë është njeriu — shpirtërisht dhe fizikisht — për të mbijetuar ato kushte djallëzore të jetës në burgjet dhe kampet e Enver Hoxhës.

Filed Under: Histori Tagged With: Frank shkreli, Te perndjekurit politike, Uran Kostreci

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 2750
  • 2751
  • 2752
  • 2753
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT