Gezim Zilja – Dielli

PARTIA NUK ËSHTË ATDHEU, O KOKËSHQOPE

January 27, 2023 by s p

Gezim Zilja/

Jam socialist, jam familje dëshmori- këmbëngul një shoku im socialist. -Çfardo që të ndodh unë jam i majtë. Familja ime ka derdhur gjak për këtë vend, prandaj mirë, keq jam me Partinë Socialiste. Nuk e kupton njeriu i indoktrinuar se partitë shkojnë e vijnë e Atdheu mbetet. Një pensionist/e pas tridhjetë vitesh demokraci deklaron para kamerave televizive dhe miljona shqiptarëve: Pensioni nuk më del as për të ngrënë bukë, dhe e kaloj si mos më keq muajin. Por unë socialist do jem deri në vdekje. As ky nuk kupton se partia nuk është atdheu e që partitë në Shqipëri kanë qenë e janë pronë private e kryetarit. Kjo bindje e verbër nuk ka të bëj fare me ndonjë program politik, ekonomik, kulturor, të përparuar, nuk ka të bëjë, me zhvillimin dhe mirëqënien e popullit, as me forcimin në përgjithësi të atdheut e kombit. Djem e vajza të reja, që u rreshtuan në brigadat partizane i bashkoi urrejtja kundër pushtuesit me pjesën më të përparuar të njerëzimit, kundër fashizmit e nazizmit. Vështirë që ata djem e vajza, që u vranë në luftë të dinin ç’ishte komunizmi, doktrina e Marksit, diktatura e proletariatit, revolucioni proletar dhe ylli me pesë cepa i Leninit dhe Stalinit. Ata nuk ranë dëshmorë, që në Shqipëri të vendosej diktatura e proletariatit e Shqipëria të katandisej vendi më i varfër në Europë. Diktatura ngriti kultin e partisë dhe udhëheqësit të gjithëditur e të pavdekshëm, ngriti e kultivoi një art, kulturë, moral e edukatë ndryshe nga ajo tradicionalja, që i kishte rezistuar kulturës së pushtuesve, duke ruajtur gjithçka që kishte të bënte me atdheun e identitetin kombëtar. Një ushtri e tërë njerëzish e ashtuquajtur elitë, shkrimtarë, poetë, artistë, dramaturgë, kineastë ekonomistë filozofë, inxhinierë me në krye sekretarët që pillte me shumicë Shkolla e Lartë e Partisë, u vunë në shërbim të përjetësimit të rregjimit komunist. Ata bombardonin e tridhnin trutë e shqiptarëve në kopshte, shkolla, universitete, qendra pune, këshilla lagjesh e lloj lloj organizatash të përbëra nga oficerë të liruar, spiunë, njerëz përversë e langaraqë të çdo kallëpi. E di Partia, E di udhëheqja, E di i Madhi fare. Shumë nga ata që dolën malit për çlirimin e atdheut u bënë kurban nga vet partia, kur kundërshtuan politikat e saj të terrorit e kolektivizimit komunist. Të tjerë u detyruan të ulnin kokën ose të ktheheshin nga çlirimtarë në kriminelë për të ruajtur sundimin e Enver Hoxhës. Fjalët Shqipëri, Komb, Atdhe u zbehën dhe të parat dolën fjalët, parti, popull dhe Enver. Mjerisht kulti i partisë dhe individit vazhdon edhe në ditët tona. Ai shfaqet në të dy krahët djathtas e majtas dhe kjo shihet qartas në dhunën e shfaqur nga përfaqësuesit e saj në parlament.

Ngjarjet e vitit 1997 ishin një dramë e rëndë për vendin dhe shënoi një hap të madh mbrapa të demokracisë. Menjëherë të dy partitë ranë dakord të shpallej amnistia e përgjithshme. Asnjë nuk u dënua nga krerët e pozitës dhe opozitës, nuk u gjykua për falimentimin e vjedhjen e firmave piramidale, vrasjet dhe shkatërrimet e institucioneve. Edhe sot militantët e partive, njerëz të indoktrinuar të ndarë në kampe armike zgjasin gishtin tregues duke thënë njeri-tjetrit. Ju, ju jeni vrasësit e shkatërruesit, e vitit 1997, duke bërë që të mos zbulohet kurrë e vërteta. Ditë më parë opozita kërkoi që të ngrihet një grup parlamentar për hetimin e udhëtimeve të kryeministrit me avion taksi. Grupi parlamentar i PS-së i përbërë nga militantë, njëzëri e kundërshtoi këtë nismë. Pyetja është e thjeshtë: Nëse je i pastër pse do kundërshtosh një hetim të tillë? Madje vet kryeministri duhet ta kërkojë këtë hetim. Asnjë deputet socialist nuk ngriti zërin e të thoshte: Le të ngrihet! Ku është e keqja këtu? Edi Rama, Sali Berisha, Fatos Nano apo Ilir Meta nuk janë Atdheu, nuk janë kombi shqiptar, nuk janë të pavdekshëm. Ju kokëshqope që viheni në rradhë qofshi deputetë apo ishër, ministra apo ish të tillë, punëtorë apo të papunë e pensionistë mos i mbroni! Edhe ju o analistë që qelbni ekranet me sofizmat tuaja çdo mbrëmje, që u shërbeni partive në mënyrën më të poshtër për një rrogë kërkoni drejtësi e mos bëni sipas interesit vetjak. Nëse ata duhet të përballen me drejtësinë ju të parët kërkoni një gjë të tillë. Edhe për ngjarjet e vitit 1997, edhe për Gërdecin, edhe për 21 janarin, edhe për PPP-të edhe për portin e Durrësit, edhe për kontratat skllavëruese të naftës e kromit etj etj. Partia nuk është atdheu, që me militantizmin tuaj po bëni që drejtuesit ta shpien drejt greminës. Atdheu është mbi të gjitha, është i të gjithë shqiptarëve kudo në botë. Atdheu është i pavdekshëm o kokëshqope!!

Instalimi i TEC-ve lundruese në Vlorë, aferë e pastër korrupsioni

December 14, 2022 by s p

Gëzim Zilja/

Dy ditë më parë Ministrja Balluku, pasi parashtroi planin për ndërtimin e një sërë rrugëve të reja foli se tashmë nuk do të përdoret fasho e 800 kilovat/orëshit, për familjet shqiptare sepse qeveria mendon për popullin dhe rënia e reshjeve ka qenë e bollshme. Por reshjet, shtoi ajo, do të jenë deri më 17 dhjetor. Dhe si një kujdestare fëmijësh naivë vazhdoi: Për të kursyer ujin ( nuk do të ketë më shira vallë deri dhjetorin tjetër?! ) do vihen në punë dy TEC-et lundruese të ardhura nga Bangladeshi të ankoruara në Portin e Zvërnecit. Edhe shejtan edhe budalla thotë një fjalë e urtë e popullit të stërvuajtur shqiptar. TEC-et u muarën nga fundi i botës, shëmbull unik ky në Evropë, sepse gjoja do të kishte krizë të rëndë energjitike. Në maj dhe qershor KM-ja çau ekranet e televizioneve me konferenca demagogjike mbi krizën energjitike që do të pllakoste në Europë për shkak të luftës në Ukrainë. U tha që TEC-et lundruese do të përdoren gjatë muajve të thatësirës qershor-shtator 2022 për të kapërxyer krizën. Madje Balluku, me paditurinë e saj të admirueshme, tha që SHBA-të favorizuan Shqipërinë sepse këto makina rrangallë të ndaluara në Europë i kërkoi dhe Gjermania dhe ia dhanë Shqipërisë madje me çmim më të ulët. Shumë e ulët steka e inteligjencës me këto argumenta foshnjarakë të Ministres. Le të arsyetojmë pak.

1.Ministrja gënjeu kur tha se gërmadhat që do të prodhojnë energji do të vihen në punë muajt e verës. Muajt e verës na kanë lënë shëndenë e TEC-et prodhuan zero energji elektrike.
2.Në zonën ku janë vendosur TEC-et po vazhdon puna për thellimin e detit mbasi nuk plotësohen kushtet (zhytje 3,5m) për ankorimin e anijeve. Puna për thellimin po shkatërron pyllin me hedhjen e rërës dhe ujit të kripur në zonën pyjore ekzistuese. Gjithë vlerën e ndërtimit të infrastrukturës e paguan qeveria shqiptare.
3.Anijet që do të prodhonin energji elektrike gjatë verës u ankoruan në portin e Zvërnecit më 9 shtator. Qysh nga kjo datë, duke iu referuar kontratës së lidhur (TEC-et janë marrë me qira për dy vjet) me shoqërinë amerikane qeveria do t’i paguajë kësaj qira 100.000 USD për cdo ditë. Deri në janar pa prodhuar asnjë ditë energji qeveria shqiptare do tu paguajë TEC-ve lundruese 120 ditë x100.000 USD/ditë=12.000.000 USD. Për dy vjet prodhojnë ose jo energji kemi: 720ditë x100.000USD/ditë=72.000.000 USD. Theksoj vetëm për qera. Nuk po llogarisim këtu sesa do ia blej KESH-i, TEC-ve kilovat/orën i detyruar nga kontrata, pavarësisht sa është çmimi në tregun e lirë.
4. Anijet do të furnizohen nga toka me bote gjigandë deri në tridhjetë ton për të cilat do të rrafshohen rreth 2(dy) ha pyll për tu parkuar, shkarkuar e vendosur tubacionet.
5. Puna po vazhdon por leja mjedisore nuk është dhënë ende nga ministria përkatës, gjë që përbën shkelje të rëndë të legjislacionit shqiptar. Sa u tha më lart duket qartë se kemi të bëjmë me një vjedhje të turpshme të taksapaguesve shqiptarë. Kontrata me TEC-et lundruese duhet të anullohet dhe opozita duhet ta kallxojë në SPAK këtë aferë të turpshme.
Rezervat ujore të hidrocentraleve janë të bollshme. Shira e borë do të ketë e rezervat do të rriten. Shqipërisë edhe për pesë muaj i mjafton energjia që prodhon vetë, madje KESH ka filluar me kohë shitjen e energjisë. Atëherë përse duhet të vihen TEC-et lundrues në punë? KESH-i shet energji jashtë Shqipërisë dhe blen nga dy rrangalla që qelbin dynjanë me djegijen mazutit? Sa mend do të kuptohet që po vidhet ditën me diell?

Sofua dhe dhia malteze…

November 24, 2022 by s p

Gezim Zilja/

Një ditë të zakonshme vere, për t’iu shmangur të nxehtit shkuam në fshat. U ulëm në një lokal nën hijen pemëve, ku të bënte shpirti rehat dhe porositëm diçka freskuese. Dikur vjen kamerieri me tri shishe birrë dhe thotë, duke treguar me gisht: I keni nga Sofua. Ky ishte një burrë aty te të gjashtëdhjetat, i mbajtur, me mjekër si të Ismail Qemal Vlorës, e si doli më vonë muhabetçi i thekur. Erdhi u ul, pa marrë leje, veprim i çuditshëm për zakonet e banorëve të atyre anëve.

-Bëmani kabull!- tha. – Unë more njerëz quhem Sofo Labi, denbabaden nga ky fshat. Kam shitur gjithë ç’kisha me tokë, vreshta e bagëti për t’i çuar fëmijët jashtë shtetit dhe ia dola. Plaka ka kohë që më ka lënë dhe jeton atje lart. Ngriti kokën, bëri me gisht nga qielli dhe u përlot. – Kur do ikte më porositi: Sofo të keqen Marua, lerë rakinë se kur pi, fillon e flet gjepura. Po unë nuk flas gjepura, as llafazan nuk jam. I dua njerëzit! Ishte i këndshëm Sofua dhe buronte mirësi. Morëm dhe nga një birrë tjetër tashmë me porosinë tonë.

– Çupa u martua andej nga Amerika dhe ka trembëdhjetë vjet që nuk ka ardhur në Shqipëri. Dy nipat i kam parë vetëm në fotografi. Plaka e pati peng që nuk mundi t’i përkëdhelte. E lante celularin me lot e vetëm thoshte: U bëfsha kurban për ju! Vajza premtonte se do të vinte po aha! Se ç’punon në një piceri. Djali shkoi në Angli, dhe ka pesë vjet që nuk më telefonon. A është, a s’është gjallë, a ka rënë në burg? Se ç’kam dëgjuar për ca “shtëpi bari.” andej. I vogël ishte, as shtatëmbëdhjetë nuk kishte bërë, i padalë, i pa mësuar mirë, fshatar hesapi, po këtu nuk donte të rrinte sikur ta vrisje. Kruajti një copë herë kokën e vazhdoi: Ja dhe këtu jetohet. Ata, që u shita unë tokën kanë mbjellë hektarë të tërë me vreshta e kanë ngritur një kantinë vere. Papritmas pushoi. Se nga ia behu një dhi ngjyrë kafe, nga ato pa brirë, që në gjuhën e vendit u thonë “ dhi malteze” dhe i vuri kokën mbi gjunjë. Burri e përkëdheli, këputi disa gjethe mbi manin sipër nesh dhe ia afroi. Dhia fërkoi nja dy herë kokën mbi pantallonat e Sofos dhe filloi të përtypej.

-Po më falënderon,- tha Sofua. -Nga gjithë ky dynjallëk kjo më ka mbetur. Ndërsa dhia përtypej, i përkëdhelte fytyrën, xhufkën mbi majën e kokës dhe e puthte në ballë. Dhia me sy të gjelbër, mjaft të mëdhenjë e të bukur bindej qetësisht dhe ia afronte edhe më shumë kokën, nxirrte gjuhën e lagur dhe i lëpinte duart. Ne u mahnitëm! Nuk kishim parë një lidhje të tillë midis njeriut dhe një kafshe të “pabindur” si dhia. Çuni i lokalit, zgjati një degë mani plot me gjethe po dhia ktheu kokën mënjanë.

-I do nga dora ime more, i do…- psherëtiu thellë Sofua. Sapo mori degën e manit nga djali, dhia zgjati gjuhën e saj të hollë dhe filloi të shijonte gjethet…

-E mora në qafë dhe këtë. Mbeti vetëm me mua. As cjap nuk mori këtë vit. E kam vendosur. Do ia jap Sheros, çobanit të fshatit… Puna ime u pa: mori rrokullimën, që kur shita ç’pata e ku pata. Pastaj iu drejtua dhisë: -More vesh moj? Do të çoj të rrish me shokët e shoqet e tua! Të marrësh cjap e të bëhesh me bina’, se mbete pas meje.

Pasi mbaroi gjethet, dhia filloi të qëllonte lehtaz me kokë gjunjët e Sofos. Menduam se donte gjethe të tjera por kur Sofua i zgjati disa të tilla, dhia i refuzoi dhe vazhdonte ta godiste me kokë.

-Më duket u mërzit. Nuk do të rrijë më këtu. Do ngrihem se fillon e blegërin e nuk pushon më. Po dua tu pyes o njerëz të shkolluar se kam një xhëng këtu në zemër, që po më merr frymën: ku kam gabuar unë? I rrita fëmijët duke punuar ndershmërisht, me gjithë dashurinë prindërore si pak të tjerë në fshat. Përse nuk ndenjën këtu fëmijët e mi se mall e gjë kishin plot, po shkojnë e rropaten prapa diellit?! Mua të më falin gjithë arin e botës nuk iku nga ky vend, ku kam varret e gjyshërve, të nënës e babës, ku kam atë çikë shtëpi, që më ka mbetur dhe oborrin me pjergull. Po ku ka si ky vend, me mal, me det, me fusha e lumenjë, ku dielli nuk lodhet së ndriçuari tokën? Mbetëm të gjithë pa gojë dhe asnjë nuk po përgjigjej. Sofua na pa një copë here, pastaj rrudhi lehtaz buzët. Donte të shtonte diçka tjetër po blegërimat e dhisë tashmë mezi linin të dëgjoheshin fjalët e tij.

– Ika se nuk më le rehat kjo lanete. E mora përgjigjen. Faleminderit! Ne pamë njëri-tjetrin në sy të habitur. Pasta iu kthye dhisë: Më turpërove! Nuk me le të bëja një dorë muhabet! Dhia e kënaqur hidhej e lodronte rreth e qark Sofos, duke i fërkuar kokën hera-herës te gjunjët. Ky lidhi duart prapa, e me trupin pak të kërrusur nisi të ecë. Dhia e sigurt tashmë që Sofua ishte i gjithi i saj, e ndoqi nga pas, duke bërë ca meee,memeee të zgjatura. Blegërima sa vinte e dobësohej, derisa u shua plotësisht.

Zoti Kryeministër: Mos e kthe Vlorën në depo karburanti për Ballkanin Perëndimor

November 1, 2022 by s p

Gezim Zilja/

Është duke u jetësuar plani i KM-së dhe zv/KM-së Belinda Balluku, për të kthyer Vlorën dhe bregdetin e Zvërnecit në një depo gjigande karburantesh për furnizimin e gjithë Ballkanit Perëndimor deri në Hungari. Do të ngrihen njëkohësisht disa TEC-e dhe impiante të përpunimit të naftës së rëndë. Kjo do të thotë që gjithë bregdeti i Zvërnecit dhe Nartës në vend të kthehet në një parajsë turistike, do të kthehet në një varr të turizmit për gjithë banorët e asaj zone dhe gjithë Gjirin e Vlorës. Imagjinoni anije cisterna gjigande që pllakosin detin, e do të zbrazen në Triport, dhjetëra trena dhe autobote gjigandë që lëvizin çdo ditë, mbi shina e rrugë, impiantet e përpunimit të naftës dhe TEC-et që djegin çdo ditë mijëra ton naftë, duke shpërndarë në hapësirë helm, që ngordh çdo gjallesë, bimë, kafshë apo shpend, tubacione mijëra metërshe që mbushin, zbrazin, transportojnë, oxhaqe që tymosin mijëra tonelata gaz CO2 në ditë etj,etj. Kam folur për TEC-et lundrues të Bangladeshit dhe deklaratën foshnjarake të Ballukut se: “Këto TEC-ce i ka kërkuar Gjermania me çmime më të larta por Amerika na favorizoi ne duke na i dhënë me çmim edhe më të ulët.” Kjo deklaratë u bë brenda TEC-it lundrues, një grumbull hekurishtesh që shfryn nga të gjitha anët, (do ta shihni po u vunë në punë) në prani të ambasadores amerikane, që dihet pse ishte atje, duke dëgjuar broçkullat e Ballukut.

Veç kësaj për të realizuar ato që thamë më lart duhet të qethet e rruhet alla Rilindje, një sipërfaqe prej 200 (dyqind) hektarësh pyll (2.000.000m2) pishash që bëjnë pjesë në mushkritë e Vlorës. Me gjithë kërkesat e vazhdueshme nga shoqata dhe individë të ndryshëm për bërjen publike të marrëveshjeve për TEC-et, terminalet, e impiantet e përpunimit të naftës nga ministritë përkatëse, duke përfshirë edhe atë të mjedisit, nuk ka asnjë publikim ose përgjigje. Le të argumentojmë:

E para: më 29 korrik të këtij viti Balluku deklaroi: “Të dy TEC-et lundruese janë të pajisura me certifikatën e Bankës Botërore për të sqaruar edhe publikun, sa i përket ndotjes ambientale, pra plotësojnë të gjitha kushtet sipas kritereve të BB-së.” Në përgjigjen që i dha organizatës Faktoje.al (certifikuar nga Rrjeti Ndërkombëtar i Verifikimit të Fakteve,) Emanuel Salinas, menaxheri i Bankës Botërore për Shqipërinë përgënjeshtroi (Tetor 2022) Ballukun duke pohuar “se Banka Botërore nuk certifikon këto objekte në asnjë vend të botës.” Pra ministrja gënjeu ditën për diell popullin shqiptar.

E dyta: Ekspertët shqiptarë të mjedisit (qeveria nuk i ka fare në llogari) por edhe ata të huaj dalin në të njejtat përfundime se: “Djegia e afërsisht 200.000 (dyqindmijë) ton naftë në vit që harxhojnë TEC-et lundruese çlirojnë një sasi të tillë CO2 sa do të nevoiten 200.000 (dyqindmijë) hektarë pyje (investim prej 1 miliard euro, për të mbjellë ato pyje).” ta përthithin sasinë e bioksidit të karbonit që çlirohet nga djegia.”

E treta: Është e mundur (ka ndodhur) që në këto lloj TEC-esh lundrues të prodhuar 40(dyzetë) vite më parë të ndodhin parregullsi ose aksidente dhe nafta e rëndë të derdhet në det. Në rast të një katastrofeje të tillë, flora dhe fauna detare asgjësohet plotësisht, Gjiri i Vlorës mund të vijë në gjendje normale pas 28 vjetësh.

E katërta Dy TEC-et lundruese sipas Ballukut do të mbulojnë 15% të konsumit të energjisë të nevojave të Shqipërisë. Si e nxorri këtë shifër? Specialistët, në bazë të të dhënave qw zotwrojnw deklarojnë se të dy TEC-et me kapacitetet e tyre nuk mbulojnë as 8% të konsumit të energjisë që harxhohet në Shqipëri. E vërtetë deri tani është që dy termocentralet lundruese janë marrë me qira për një periudhë dy-vjeçare nga Korporata Elektroenergjitike Shqiptare (KESH) me një faturë prej 336 milion euro.

Gjithë këtë lumë gënjeshtrash e zbukuroi KM-ja në intervistën e fundit dhënë Blendi Fevziut se: “ TEC-et lundruese do të punojnë me gaz të lëngët.” Pse të mos gënjejë Belinda, kur KM-ja e bën këtë me lehtësinë me të cilën ngjyros muret e zyrave e fasadat e pallateve? Kjo është gënjeshtër e madhe e një kryeministri të papërgjegjshëm. Sipas specialistëve që po punojnë për vënien në punë të TEC-ve, lënda e parë do të jetë naftë e rëndë ose mazut.

Së fundmi: Shqipëria është vend i vogël dhe i ka shumë të kufizuara hapsirat tokësore dhe detare. Si mund të kthehen 2.000.000m2 tokë bregdetare, kryesisht pyll, në depo e impiante përpunimi karburantesh ( pa llogaritur sipërfaqen detare dhe ndotjen e saj) për gjithë Ballkanin, kur vet Zoti i ka krijuar e bekuar ato vende për turizëm!? Kjo është gjëma më e madhe që do i bëhet Vlorës! Nëqoftëse ndodh: Lamtumirë Vlora e ëndërrave turistike! Mallkuar qofshi ju që po u shisni Vlorën pushtuesve dhe shkatërrimtarëve të bregdetit shqiptar! Paskëtaj drita e diellit do të zbehet nën tymin teceve e uzinave të përpunimit të naftës, fije bari e gjethe rrushi nuk ka për të mbirë më andej, e peshqit do të migrojnë në dete të tjera.

NENA MERJEME…

October 27, 2022 by s p

Gezim Zilja/

Vazhdoja universitetin, kur ndodhi kjo histori. Telefon nuk kishte kurrkush në atë lagje varfanjakësh, por lajmi u përhap sa hap e mbyll sytë në të gjitha shtëpitë e ulëta njëkatëshe, bërë me ca pllaka të dyfishta prej tallash druri përzjerë me çimento. Një komshi e thirri tim atë te dritarja dhe i pëshpëriti diçka. Babai i ra ballit me pëllëmbë e thirri me të madhe: Mos more!? Njoftoi mamanë me zë të ulët dhe i tha se e priste te “vakia,” Ime më e tronditur nga lajmi, që mori filloi të fliste për të ziun djalë, që as e fejoi, e as e martoi dot e ëma, se e mori vdekja. Pasta ia mori me zë të lartë: Qaj nëno kërcureja oi,oi/Vdiq djali si luleja, oioi… Nuk kishte ndërmend të pushonte me “oitë,” duke ardhur rrotull nëpër shtëpi, të gjente rrobat e zeza. Më kapi një frikë dhe një ankth, që aman o zot! E tërhoqa fort nga mënga e trikos: Kush ka vdekur o ma? Aman moj, mos qaj kështu, se po dridhem nga frika! Mamaja u kthye nga unë, më përqafoi fort dhe foli midis lotësh: Kujtimi, tu bëfsha kurban, shoku yt, djali i Merjemes. E kishte zënë bunkeri atje në mal…

Kujtimi (Kujtua) ishte shoku im i fëmijërisë. Sa herë shkonim te shtëpia e tij, nënë Merjemja, një grua plot shëndet e faqekuqe, gjithmonë buzagas, bënte dy feta bukë me sheqer, lagur sipër me ujë dhe në ditë festash me ca pika vaj ulliri.

-Jepja Gimit të keqen nëna, se e ke si vëlla! Dhe mos u largoni shumë nëpër çaire… Kështu e porosiste përherë. Gjithë ditën lante rroba, kujdesej për oborrin gjithë lule, gatuante për familjen e madhe, ushqente pulat e rosat, fërkonte me rërë tenxheretë e tepsitë, që vetëtinin nga pastërtia e i vendoste në parvazin e dritares… I ati e futi Kujton në punë, ende pa mbaruar shkollën e mesme, për të ndihmuar shtëpinë si djali i madh i familjes. Më vonë e morën ushtar në repartin e xhenjos. Montonin bunkerë betoni në kodra e male, ku shpesh u duhej të hapnin rrugën të kalonte traktori ose vinçi. Sapo mori lajmin se djalin e kishte zënë kupola e bunkerit nën vete, Merjemja hapi kujen, shkulte flokët e çirrte faqet si e dalë mendsh. Prunë arkivolin. Merjemja iu hodh sipër dhe u bë njësh me të. Më vonë u ngrit në këmbë dhe urdhëroi:

-Hapeni! Dua të shoh djalin!- Po arkivoli nuk mund të hapej. Shokët e repartit e kishin mbërthyr, që mos të hapej dot. – Mirë,- tha. – E kuptova.

E qetë në dukje, e përkulur mbi arkivol, filloi të qante me ligje. Djalë o djalë ç’të kishte ngjarë? Merjeme a derëzeza. /Të ra përsipër një mal. Merjeme a derëzeza/Ike më bëre hatanë! Merjeme a derëzeza./Mos e deshe mëmën pranë?Merjeme a derëzeza./Të të puthja atë ballë!/ Zemrën se ç’ma bëre plagë./ Unë a derëzeza.

Nga larg kënga vinte si një ninullë, kur vihet fëmija në gjumë, por njerëzit brenda dridheshin si purteka e lotonin si gjethja e shelgut pas shiut. Dukej sikur edhe trarët e tavanit po kërcisnin nga dhimbja, e do të këputeshin nga çasti në çast, duke i zënë të gjithë nën vete. As njëzetë vite nuk kishte mbushur. Sekretari i partisë, një burrë i shkurtër me ca mustaqe si vetulla cjapi, me kapelen e oficerit në kokën e qethur shkurt, iu afrua dhe mëtoi ta ngrinte. Nënë Merjemja ia largoi dorën me neveri.

-Ai ra në krye të detyrës. Ne do t’i propozojmë partisë ta shpalli dëshmor. Gruaja (as 50 vjeçe nuk ishte, por ne na dukej e vjetër) u ngrit befas dhe iu drejtua, duke akuzuar:

– Ju ma vratë! Ti me partinë tënde! Ua dorëzova si pëllumb, të bukurin e nënës. Tani më sillni një grusht kockash dhe as arkivolin s’e hap dot. Qërrohuni nga shtëpia ime! Sekretari i partisë me ca ushtarakë të tjerë ikën, duke murmuritur të pakënaqur.

Ditën e “të shtatave” aty në të gdhirë, Merjemja me të shoqin e të afërmit po përgatiteshin të shkonin në varreza sipas zakonit. Ende pa dalë, pranë portës së hapur, ia behu një ZIL kinez me karroceri. Tre punonjës të komunales filluan të ngarkonin orenditë (një kokosh plaçka) dhe dy policë shoqërues, urdhëruan të zotët e shtëpisë të hipnin në ZIL. Nënë Merjemja nuk njihej më. Me supet e varura, sytë e mekur, faqet e futura brenda nofullave të dala, e veshur krejt në të zeza, me sharpin sterrë, që i mbulonte gjithë ballin, brenda javës ishte shndërruara në fantazmë. I shoqi e mori për krahu dhe ajo si një fëmijë i bindur, shkoi pas tij.

Katër muaj më vonë, dhashë provimet dhe u ktheva në shtëpi. U përqafova me mamanë dhe ajo më tregoi: Vdiq nënë Merjemja. As tre muaj nuk jetoi e varfëra, në atë fshatin, ku i internuan. Iu helmua gjaku e i plasi zemra. I la fëmijët jetimë, koka-koka, njëri pas tjetrit. Atje në fshat e varrosën. Pastaj me sytë e përlotur, më afroi buzët te veshi dhe pëshpëriti: – Qenër u treguan dhe këta komunistët. Mirë që ia vranë djalin, por as ta varrosnin pranë tij nuk e lanë, medemek se paskësh sharë partinë…