• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Gëzim (Jimmy) Dushallari (10 May 1955 – 2 Dhjetor 2022)

December 2, 2024 by s p

Violeta Dushallari/

Të shkruash për Gëzim (Jimmy) Dushallari, në këtë përvjetor të dytë pas vdekjes është shumë e vështirë. Ah, vëllai im i dashur Jimmy, sa po më mungon. Po vështroj foton tënde dhe lotët me rrjedhin… dhe nuk e di se nga t’ia nis më parë pasi kam një vit që nuk e dëgjoj zërin tënd të bukur e të ëmbël. Është 2 Dhjetor 2023. U bë një vit pa Ty, vëllai im i dashur, akoma nuk mund ta besoj ndarjen tënde nga ne. Ishte një ndarje nga jeta që akoma më duket si ëndërr, me shpresen se do të të shoh një ditë. Po kjo është vetëm një ëndërr….Si mund ta besoj që Ti, vëllai im i dashur nuk je më mes nesh, me fëmijët e tu të dashur, Eda dhe Doris, që ti i doje dhe kujdeseshe aq shumë për ta. Jimmy, shikoj foton tënde me fëmijët e tu dhe lotët më rrjedhin…Në sytë e fëmijëve mund të lexosh se sa shumë u mungon babai i tyre i dashur. Ata të shikojnë në sy dhe presin, presin….përgjigje. Dhe sa kohë Eda dhe Doris do presin që të shohin babin e tyre të dashur, buzeqeshjen e tij dhe dashurinë që përcillte ai tek fëmijët. Po kjo pritje e gjatë qenka shumë e dhimbshme për të gjithë ne. Si sot, një vit më parë, më kujtohet ajo ditë e zezë kur Ti, vëllai im i dashur , mbylle ata sytë e bukur përgjithmonë. Humbja jote ishte jo vetëm e parakohshme por edhe e dhimbshme. E vështirë qenka jeta pa Ty, vëllai ynë i dashur, Jimmy. Buzeqeshja jote, dhe fjalët e tua të embla do të mbesin gjithmonë në zemrat tona. Ndarja nga Ty, nuk mund ta shuajë mallin dhe dashurinë që kemi për Ty, vëllai ynë i dashur. Në aspektin familjar, Jimmy ishte i jashtëzakonshëm dhe shembullor, dhe për këtë ne ndihemi krenarë. E madhe është krenaria për Ty, por më e madhe është mungesa jote. Jimmy, ti do të kujtohesh gjithmonë jo vetëm një baba dhe vëlla i dashur, por edhe një patriot dhe njeri i respektuar nga shoqëria si në Shqipëri por edhe në diasporën shqiptare. Kujtimet e mia për vëllain tim të dashur, kanë një fillim të largët por dhe një fund pambarim. Po të premtoj vëllai im i dashur, Jimmy, do të jesh përgjithmonë në zemrat tona, dhe në zemrat e fëmijëve të tu, që ti u dhuroje vetëm dashuri. Do të jesh në zemrën time, në shpirtin tim, Jimmy, deri ditën e fundit të jetës sime.

Filed Under: Analiza

“MUNDIJE”, SUKSESI I FILMIT SHQIPTAR NË SKENAT NDËRKOMBËTARE TË KINEMATOGRAFISË

December 2, 2024 by s p

Nga Sokol Paja/

Producenti dhe Regjisori Fatmir Bardhoci flet për gazetën Dielli. Një film artistik i realizuar në 6 shtete përfshirë edhe Hollywood.

CILI ËSHTË QËLLIMI I PROJEKTIT TË FILMIT PËR KOSOVËN MARTIRE “RRËNJËT E PAMPOSHTURA”? ÇFARË SYNOHET TË REALIZOHET?

“Rrënjët e pamposhtura” (Undefeated Roots) është një projekt filmik që trajton 10 vitet e fundit të Kosovës nën Serbi deri në çlirimin e saj, por që në fakt i kushtohet heronjve të kësaj lufte, të gjithë luftëtarëve që luftuan, qëndrestarëve dhe mendjeve të ndritura të Kosovës, martirëve, intelektualëve të vrarë nga shërbimet sekrete serbe para luftës, në Jugosllavi dhe në Europë, ushtarëve të kohës së Jugosllavisë që i ktheheshin familjeve të vrarë me mënyra të ndryshme. I kushtohet motrave dhe nënave shqiptare heroinë që vuajtën torturat çnjerëzore dhe përdhunimet e një ushtrie të organizuar kriminale, dhe të orientuar për të kryer masakra dhe përdhunime masive në popullsinë e pambrojtur civile, fëmijëve të vrarë dhe masakruar si dhe viktimave të varrezave masive dhe atyre që akoma nuk ju dihet fati. Qëllimi i këtij filmi është që jo vetëm të shërbejë si një monument kulturor/ historik për Kosovën, por edhe të sensibilizojë opinionin ndërkombëtar për masakrat dhe krimet e kryera nga Serbia në shekullin e 20-të. Titulli “Rrënjët e pamposhtura” vjen si një histori qindravjeçare që tregon se shqiptarët, sado larg të jenë, rrënjët e tyre janë të pavdekshme dhe të pamposhtshme; ato ripërtërihen dhe forcohen më shumë, sa herë që dikush mundohet t’i presë, t’i shkulë apo t’i dëmtojë. Lufta e Kosovës tregoi që kur trungu vuan, rrënjët e shtrira gjithandej në botë bëhen bashkë për ta mbrojtur atë trung mijëvjeçar.

SA ËSHTË PLANIFIKUAR GJATËSIA E FILMIT?

Ky projekt filmik do të jetë të paktën me dy seri nga 100minuta, ku në serinë e parë do të tregojmë përpjekjet e popullit shqiptar në Jugosllavi për liri dhe gjithashtu përpjekjet e organizatave dhe atdhetarëve të spikatur në Amerikë që bënë të mundur ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës dhe bombardimin e Serbisë nga NATO.

Synimi ynë është që të bëjmë një film ndërkombëtar me cilësi të nivelit Hollywoodian, që t’i rezistojë kohës dhe të bëhet një monument kulture dhe historik për shtetin e Kosovës, për historinë e vuajtjeve të popullit shqiptar dhe, më kryesorja, të njohë botën me masakrat dhe krimet që ka kryer në Kosovë shteti dhe ushtria serbe në dhjetëvjeçarin e fundit të shekullit të 20-të, sipas një plani të mirëstudiuar nga akademia e shkencave serbe, në këtë kohë kur opinioni botëror ka filluar t’i harrojë këto krime ndaj shqiptarëve dhe po rehabiliton Serbinë. Ky film, për nga rëndësia, është deri më sot projekti më i madh që mund të kemi ëndërruar për të patur ne shqiptarët, si nga rëndësia historike, ashtu edhe për nga rëndësia në kinematografinë botërore, por sigurisht edhe për nga buxheti. Një film i tillë kërkon një buxhet shumë të lartë, por ne do të mundohemi të gjejmë mënyrat që të realizojmë një film me cilësi të lartë dhe me kosto sa më të ulët. “Le të shtrijmë këmbët sa kemi jorganin.”

KUSH DO TË JENË AKTORËT QË DO TË MARRIN PJESË?

Aktorët do të jenë kryesisht shqiptarë. Këtu do të ketë vend për të gjithë aktorët shqiptarë, të vjetër dhe të rinj, në skenat që do të xhirohen në Kosovë dhe në Shqipëri, ndërsa për rolet e politikanëve amerikanë apo të huaj të tjerë, aktorët do të jenë amerikanë.

SA MUND TE SHKOJË BUXHETI?

Ky film, edhe pse shumë i madh nga tematika dhe masiviteti që kërkon, mendoj që mund të reduktohet dhe të realizohet edhe me 5 milionë dollarë që në fakt është shume buxhet i vogël krahasuar me filma të këtyre përmasave. Filmi do të realizohet në të paktën dy seri. E para do të paraqesë përpjekjet e popullit shqiptar për liri brenda Jugosllavisë dhe angazhimin e diasporës shqiptare, veçanërisht në SHBA, për ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës si dhe vrasjet politike të intelektualeve dhe ushtarëve shqiptarë. Në pjesën e dytë do të pasqyrohen ngjarjet e luftës së Kosovës, sakrificat e emigrantëve shqiptarë anembanë botës qe erdhën për të mbrojtur atdheun dhe rrënjët e tyre.

A DO TË PASQYROJË KY FILM TË VËRTETËN HISTORIKE TË UÇK-SË DHE KRIMET SERBE?

Absolutisht që po. Qëllimi kryesor është të ndërgjegjësojmë botën për vuajtjet dhe dhimbjet e popullit shqiptar, duke nxjerrë në pah krimet e padënuara të ushtrisë dhe shtetit serb. Lufta e UÇK-së është një kapitull i rëndësishëm në rrugën drejt lirisë dhe krijimit të shtetit të Kosovës dhe do të zërë vendin kryesor në film. Filmi do të përqendrohet te mesazhi universal që dhanë luftëtarët e UÇK-së, të cilët lanë një jetë të sigurt në Amerikë apo Europë për t’u bashkuar me luftën kur Atdheu kishte nevojë emergjente. Ata meritojnë të nderohen si heronj, pavarësisht nëse dhanë jetën apo arritën të mbijetojnë.

JU KENI PRODHUAR NJË FILM TË GJATË ME AKTORË TË MËDHENJ NGA HOLLYWOODI. CILI ISHTE SUKSESI I FILMIT MUNDIJE DERI TANI?

-Filmi Mundije- është filmi i parë dhe i vetëm në historinë e popullit shqiptar që është prodhuar në një nivel të tillê dhe me aktorët më të njohur të nivelit Hollywoodian. Është një film që sejcili nga ne do të krenohet dhe do të doje tjua tregojë edhe të huajve sepse aty përmban gjithcka për tu krenuar, si prejardhjen e lashtë të shqiptarëve, mbrojtjen e historisë së tjetërsuar, krenarinë kombëtare, besën e shqiptarëve, sakrificat për shpëtimin e popullit Hebrey, karakterin e fortë të shqiptarit dhe shumë virtyte të tjera. Sukses në vehte për ne Shqiptarët është që një shqiptar arrin të prodhojë një film në Hollywood dhe aq me shumë një film që flet pelër historinë, traditat dhe kulturën e popullit shqiptar. Kur ky film si realizim shkon lart, i gjithë populli shqiptar ngjitet lart, bashkë me historinë dhe kulturën e tij. Sigurisht që aktorët kryesorë të kastit bëjnë punën e tyre si promovuesit keyesorë, sic jane former James Bond, George Lazenby, Eric Roberts, Michael Pare, Al Sapienza, Eugenia Kuzmina, Robert La Sardo dhe shumë të tjerë, të cilët ka qenë ëndërr që ti shikoj nga afër, dhe jo më të bëhet realitet që të punoj me ta apo edhe ti drejtoj si regjisor. Në këtë moment, filmi është duke kryer ciklin e konkurimit në festivalet më prestigioze ndërkombëtare. Kemi patur premierë në festivalin më të vjetër dhe më të rëndësishëm në botë, në Venezia.Gjithashtu e shfaqëm edhe në American Film Market në Nëntor. Ndërkohë filmi është vlerësuar me shumë seriozitet nga disa festivale prestigjoze: European Cinematography Award e ka vlerësuar me 4 çmime, si: Best Cinematography, Best Actor, Best International Feature Film, and Best First Time Director. Në festivalin e filmave aksion në New York, MUNDIJE mori gjithashtu 3 çmime: Best International Feature Action Film, Best Action Sequences, and Best Actor. Me datë 9 Dhjetor, filmi Mundije do të konkurojë përsëri në New York në festivalin ndërkombëtar Big Apple International Film Festival ku jemi nominuar për dy çmime prestigioze dhe gjithashtu në festivalin e 44 të filmit në Itali në 44th Paladino D’Oro international Sport Film Festival ku jemi nominuar gjithashtu për dy çmime të tjera. Po ashtu nga European Cinematography Award jemi nominuar për “Golden Eagle Award”, çmim i cili do të ndahet me 28 Shkurt 2024 në Amsterdam, Holland. Pērvec këtyre, Mundije do të shfaqet së shpejti edhe në Festivalin botëror të filmit në Berlin, në Hollywood dhe në Cannes.

ÇFARË PRITET TË NDODHË NË NEW YORK MË 8 DHJETOR?

Më 8 dhjetor, 1.30 -3.30 në Anthology Film Archives, filmi Mundije do të shfaqet për herë të parë për publikun shqiptar në New York. Po atë ditë, do të prezantohet traileri i filmit “Rrënjët e Pamposhtura”- ” Undefeated Roots”, i cili përmban pamje nga ngjarje reale të luftës në Kosovë. Pas përfundimit të filmit, është organizuar një drekë për të gjithë ata individe apo biznesmenë që duan të kontribuojnë për filmin. Të ardhurat nga ky event dhe dreka e organizuar për fundraising do të shkojnë për realizimin e filmit për Kosovën. Ky është linku për fundraising nëse dikush dëshiron që të ndihmojë sadopak këtë projekt madhështor që do të bëjë krenar çdo shqiptar: Donate to HELP US SHOW THE WORLD THE KOSOVA’S JOURNEY TO FREEDOM, organized by Fatmir Bardhoci. Në këtë ngjarje janë ftuar anëtarë të komunitetit shqiptar dhe personalitete të njohura nga Hollywood-i. Me këtë rast, i ftoj të gjithë lexuesit tuaj që të rezervojnë biletat paraprakisht, pasi në ditën e eventit nuk do të ketë bileta në dispozicion.
Kliko linkun per rezervime:
https://www.eventbrite.com/e/filmi-mundije-ne-new-york-me-8-dhjetor-tickets-1086507947519?utm-campaign=social&utm-content=attendeeshare&utm-medium=discovery&utm-term=listing&utm-source=wsa&aff=ebdsshwebmobile&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR0VaTO3BAu5bsJjUnx2tbBJdQfP99C9IzgcQPmULnY43CWayoCRr7R_W7s_aem_q3u4aKzgTVHDwft7kKW2uA

KUSH ËSHTË FATMIR BARDHOCI?

Jeta ime pasqyrohet më së miri në filmin MUNDIJE. Si një emigrant, kam kaluar sfida të shumta, nga arratisja në kohën me të egër prej regjimit më të egër diktatorial në botë, përndjekja politike gjatë regjimit komunist, te pengesat gjatë realizimit të filmave të mi nga pasardhësit e atyre pushtetarëve të regjimit komunist. Por këto përvoja më kanë forcuar dhe më kanë bërë të ndjek pasionin tim për të ndriçuar historinë shqiptare në arenën ndërkombëtare. Fatmir Bardhoci është një njeri i thjeshtë, shërbëtor i atdheut, drejtues sporti, skenarist, regjisor, producent dhe shërbyes i përkushtuar ndaj vendit dhe kulturës së tij, gjithmonë i gatshëm për të sfiduar kufijtë për të realizuar ëndrrat e tij kinematografike.

A DO TË MARRIN PJESË NË PREMIERËN E NEW YORKUT AKTORË NGA HOLLYWOODI?

Në datë 8 ditë kanë konfirmuar pjesëmarrjen, Robert Miano, Gino Salvano, Shawn Davidson, Al Sapienza, Paul Sampson, Joe Wooley. Po nga Shqipëria e Kosova? Nga Shqipëria në këtë event merr pjesë Julian Biba, Zoje Krasniqi, ndërsa në film marrin pjesë: Xhevat Limani, Bruno Shllaku, Laert Vasili, Freskida Miloti, Ambra Bardhoci. I ftoj lexuesit tuaj që të rezervojnë biletat në linkun e mëposhtëm pasi ditën e shfaqjes nuk do të ketë bileta në vend: https://www.eventbrite.com/e/filmi-mundije-ne-new-york-me-8-dhjetor-tickets-1086507947519?utm-campaign=social&utm-content=attendeeshare&utm-medium=discovery&utm-term=listing&utm-source=wsa&aff=ebdsshwebmobile&fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTEAAR1BEK76pVNUhZRfCe49SMvGKriIRo2dhy8lMrsy8WZxh8X2poQTjydGqo8_aem_VN3CyLg6C0l2A2MnIbUD9A

FILMAT TUAJ A KANË QENË NJË PROMOVIM I KINEMATOGRAFISË SHQIPTARE NË ARENËN NDËRKOMBËTARE?

Jo çdo film që prodhohet, domosdoshmërisht duhet të ketë në vetvehte promovimin e diçkaje, por në filmat tonë, ne kemi marrë këtë detyrë përsipër, që në sejcilin prej tyre të promovohet nga pak Shqipëri, Iliri, Dardani, Troje, Besë, Trimëri, Fisnikëri, karakter, dhe jo kriminalitet, prostitucion dhe natyrë e egër apo kulturë e prapambetur shqiptare që e shikojmë fatkeqësisht në shumë filma të cilët edhe financohen nga buxheti I shtetit tonë.
Po bëj një përmbledhje të filmave qe kemi në produksion: Mundije 2 -tregon mënyrën se si të çlirohet Shqipëria nga lufta kundër korrupsionit dhe kriminalitetit. Undefeated Roots- Tregon ngjarje nga lufta e Kosovës dhe rrugën e lirisë. Assassin Soulmates- tregon ngjarje reale të politikës dhe grupeve kriminale në dëm të Shqipërise dhe qytetarëve shqiptarë. Skënderbeu- The Savior- Tregon luftën e Skën derbeut për të mbrojtur Shqipërine dhe njëkohësisht qytetërimin Evropian për një cerek shekulli.

GJITHCKA MBI FATMIRIN E TREGON FILMI MUNDIJE

Në fakt aty është historia e jetës time, si simbol i vuajtjeve të një emigranti që vuajtjet e komunizmit, kanë lënë pasoja tek shoqëria jonë, tek brezi që u rrit duke kaluar kufijtë e botës, duke parë njerëz të varur sic është poeti Havzi Nela etj. Por jo vetëm kjo, edhe gjatë xhirimit të filmit ne u perballëm me sfida të paimagjinueshme për njeriun normal, Evropian apo Amerikan. Peripeci të cilat sa vijnë dhe shtohen. Si fillim sfida për sigurim fondesh pasi nuk gjeta përkrahjen e askujt. Hakmarrje politike- pasi dihet që një nga nënshkruesit e varjes së Poetit Havzi Nela, ishte babai i kryeministrit aktual Edi Rama. Çfarë nuk hoqëm për ta realizuar kētë film… Na u mbyllën dyert, na detyruan të largohemi dhe të shkojmë të filmojmë në Kosovë. U burgosëm dy herë në Shqipëri, Na prenë ujin e pijshëm në familje deri tek sajime akuzash nga prokurorë të korruptuar dhe të politizuar, njësoj si në kohën e komunizmit. Por nuk mjaftuan këto, gjatë xhirimeve në Meksikë, në qytetin më të “sigurtë” në botë, “u mbajtëm peng” nga një grup ” aktorësh” të cilët i stërvitëm për ti bërë aktorë, por për ti rënë shkurt, shpëtuam në sajë të eksperiencës së fituar në Shqipëri. A keni studiuar për art apo Kinematografi? Jo, komplet diçka tjetër. Kam studiuar disa gjuhe te huaja krahas diplomimit mastër në shkenca Juridike. Ju aktroni dhe luani rolin kryesor ne filmin Mundije, nje rol aksion. Çfarë eksperience keni patur në aktrim apo në sport? Në aktrim shumë pak. Kam patur disa role të rëndomta detective, policor në disa seriale Amerikane si: Law & Order, Blue Bloods, Succession, Billions etc. ndërsa në sport kam patur një karrierë të gjatë; kam përfaqësuar Shqipërinë në aktivitete ndërkombëtare me ekipe të Shqipërisë dhe Kosovës në sportin olimpik të Tae Kwon do dhe Kickbox, si trajner i ekipit kombëtar dhe si President i Federates. Tashmë që në vitin 2017 drejtoj Federatën Botërore të sportit Antik Pellazg MUNDIJE- Dija e Munjes. www.mundije.org
Gjithashtu operoj nëNew York kompaninë e ndërtimit PGS www.professionalgeneralservices.com
Ne fushën e filmit kam themeluar kompaninë Eagle’s Film Vision me degë në New York dhe Hollywood dhe tashmë edhe nê Munich të Gjermanisë dhe AMERICAL në Shqipëri.

Filed Under: Kulture

SINTEZA E KOMBIT SHQIPTAR DUKET TË JETË NGJIZUR NË SHEKULLIN XVI 

December 2, 2024 by s p

Edhe pse u përkisnin besimeve të ndryshme fetare dhe shërbenin në shtete të kundërvëna e të armiqësuara, Brunët dhe Sinan pasha ruanin lidhjet farefisnore, ruanin njëri-tjetrin. Disa nga Brunët kryenin shërbimet e tyre për shtetet krishtere, duke qëndruar në Stamboll, duke mbajtur kontakte me Sinan pashën dhe me shqiptarë të tjerë të fuqishëm në administratën osmane.

Milazim KRASNIQI/ Prishtinë  

 “Agjentë perandorakë” i Noel Malkolmit, sipas autorit është mikrohistori, por për ne shqiptarët është një makrohistori, kundër makroamnezionit tonë kronik. Ky studim filigranik i Malkolmit ndjek fatet e familje shqiptare nga Ulqini, familjes Bruni, (në relacion me të edhe të familjes Bruti), që përgjatë shekullit XVI do të jenë të mpleksura në shumë ngjarje dhe në shumë vende, që nga Venediku, Vatikani, Spanja, Austria, Hungaria, Moldavia, Perandoria Osmane. Pjesëtarë të kësaj familjeje ulqinake e shqiptare, që ishin shtetas të Venedikut, do të luanin role të ndieshme në ngjarje të mëdha të asaj kohe, si Kuvendi i Trentit, Beteja e Lepantit, armëpushimi spanjollo-osman, traktati osmano-polak, pushteti moldav, etj. Celësi për ta kuptuar rolin që u ishte rezervuar Brunëve, sipas zbulimit që ka bërë Malkolmi, është fascinues: ndonëse ata ishin të krishterë dhe në shërbim të Venedikut, Spanjës a Vatikanit, përparësia e tyre ishte “për faktin se ata ishin të afërm të njërit prej vezirëve më të fuqishëm të qeverisë osmane.” Brunënt ishin kusherinj të Sinan pashës nga Topojani, njëri nga vezirët më të fuqishëm të Shtetit Osman. Edhe pse u përkisnin besimeve të ndryshme fetare dhe shërbenin në shtete të kundërvëna e të armiqësuara, Brunët dhe Sinan pasha ruanin lidhjet farefisnore, ruanin njëri-tjetrin. Disa nga Brunët kryenin shërbimet e tyre për shtetet krishtere, duke qëndruar në Stamboll, duke mbajtur kontakte me Sinan pashën dhe me shqiptarë të tjerë të fuqishëm në administratën osmane. Nga ana tjetër, traktati i famshëm i Antonio Brunit, tregonte gjithë kujdesin që të mos nxitej nga shtetet e krishtera rebelim në viset shqiptare, që do ta dëmtonte popullsinë shqiptare. “Brunët dhe Brutët ishin amfibë të mirëfilltë gjuhësorë dhe kulturorë. Dhe kjo siç do të shohim, ishte qenësore për suksesin e tyre në botën e paanë mesdhetare”, konkludon Malkolmi.   

Nga studimi i Malkolmit unë nxjerrë një përfundim, të cilin më parë nuk e kisha përfytyruar: sinteza e kombit shqiptar, si komb unik, që kishte dy besime të mëdha fetare, Islamin dhe Krishterimin, paskësh filluar të ngjizej në shekullin XVI, pikërisht nga raportet ndërmjet shqiptarëve që shërbenin në Shtetin Osman dhe të atyre që shërbenin për shtetet e krishtera, Venedikun, Vatikanin e Spanjën. Duke qenë lidhjet e gjakut mes shqiptarësh të forta, ato përballuan presionet që vinin nga ndarjet në besime fetare dhe në shtete të armiqësuara. Pra, uniteti i familjes shqiptare paskësh triumfuar mbi dasitë fetare, shtetërore e madje edhe mbi ato gjeopolitike. 

Sipas narracionit të Noel Malkolmit, ruajtja e këtyre lidhjeve kaq të forta ka qenë e ndihmuar edhe nga fakti që Perandoria Osmane nuk e nxiste konvertimin: “Në rrethana normale, megjithatë, regjimi Osman nuk bëri përçapje për t’i detyruar nënshtetasit e tij jomyslimanë të konvertoheshin në islam, si Kisha Ortodokse, ashtu edhe ajo Katolike romane e vazhduan veprimtarinë e tyre në territorin osman. Kjo ishte pjesërisht për shkak të parimeve tradicionale islame lidhur me “njerëzit e librit” (një kategori që përfshinte të gjithë të krishterët dhe hebrenjtë) dhe sërish për shkak se të ardhurat publike do të binin në qoftë se reshte së paguari taksa mbi jomyslimanët.” (f.33.) 

Mirëpo, rivalitetet dhe konfrontimet ndërmjet shteteve të krishtera në njërën anë dhe të Shtetin Osman, në anën tjetër, ishin shumë të ashpra, sikundër që edhe rivalitetet ndërmjet vetë shteteve të krishtera ishin shumë herë tinëzare dhe madje të ashpra. Me një fjalë, bota mesdhetare e shekullit të XVI, ishte shumë e dhunshme, me rregulla loje që bëheshin ad hoc dhe që prisheshin që në rastin e parë. Veçmas luftërat detare ishin pothuajse të pandërprera, me stimulimin e kusarëve dhe piratëve, po edhe të aleancave tinëzare të shteteve. Pra, në këtë botë të dhunshme dhe me armiqësi nivelesh të shumta, pjesëtarët e familjes shqiptare Bruni, ia dilnin të kishin ndikime dhe të kalonin edhe barrierat më të forta, sepse në anën tjetër, në Shtetin Osman, ata kishin kontakte e mbrojtje nga pushetarë që ishin farefis i tyre. 

Në tërë këtë sfond  të ngatërruar, sensi që kishin për realitetin shqiptarët si Brunët, ishte më pragmatik se sa i të tjerëve, që dinin të bënin plane jorealiste në raport me shtetin osman. Malkolm konkuludon: ‘ feja pati rëndësi në një nivel të thellë, çka duhet të ndihmojë për të shpjeguar përse asnjëri prej tyre nuk u bë musliman. Por në shumicën e rasteve nuk ishte feja ajo që drejtoi jetën e tyre dhe as ajo që i ndaloi disa syresh të forconin lidhjen me një kusheri të fuqishëm që ishte konvertuar në musliman. Ndërsa, fakti që ata ishin katolikë të ardhur nga njëra prej zonave të kufi të krishterimit mund të ketë forcuar ndjenjën e tyre të katolicizmit, fakti që ata ishin shqiptarë, të lidhur me anë të gjuhës gjakut dhe historisë me nënshtetas osmanë dhe territorin Osman, u dha atyre aftësinë t’i shikonin gjërat nga një këndveshtrim që ngjasonte më shumë me atë osman. Teksa papët dhe mbretërit bënin plane gjithnjë e më jorealiste për mposhtjen e Sulltanit dhe ngadhënjimin e krishterimit, puna e përditshme e bashkëveprimit me botën osmane varej, në realitet, nga njerëz të tillë si këta.” (f.405) 

Pozicioni i tillë i Brunëve, ka pasur vazhdimësi edhe në shekujt që pasuan, duke përfshirë madje edhe shekullin XIX, kur u konstituua dhe u konsolidua lëvizja shqiptare e kombfromimit dhe e ndërtimit të shtet-kombit shqiptar. Edhe ajo lëvizje e madhe ideologjike, kulturore, politike e ushtarake ishte brenda atij sfondi, që e skicuan Brunët në shekullin XVI, pra, të jesh me Evropën por pa qenë në armiqësi të domosdoshme me Shtetin Osman. Armiqësia  “instiktive” ndaj shtetit Osman dhe trashëgimisë shqiptare brenda atij shteti, u patentua më vonë. Ajo u patentua dhe u farkua si pasojë e infliltrimit të elementeve të ideologjisë së pansllavizmit në ideologjinë dhe në mendimin politik, historiografik e kulturor shqiptar. Sigurisht kjo ka ndikuar edhe që të thellohet amnezioni ynë ndaj të kaluarës, injorimi i figurave, familjeve dhe kontributeve signifikante të tyre në të kalaurën, në raportet ndërmjet Evropës dhe Shtetit Osman.  Kjo është motivuar gjoja në emër të vesternizimit, ndërsa në fakt kjo ka ndodhë nën influencën e pansllavizmit.  Prandaj, leximi i vëmendshëm i kësaj historie për familjen katolike Bruni, relacionet e saj me Sinan pashën dhe me shqiptarë të tjerë muslimanë dhe kontibutet e tyre të përbashkëta në relacionet ndërmjet Evropës dhe Shtetit Osman, na ndihmon në kthjellimin e përfytyrimeve për të kaluarën tonë. Studimi “Agjentë perandorakë” i Noel Malkolmit, në këtë konstekst, më duket si guri i parë kilometrikë, me të cilin fillon të markohet një rrugë e gjatë në hapësirat e një historie të shpërbërë, por e cila ende mund të ribëhet në kujtesë.    

Titulli i librit, “Agjentë perandorakë”, përveç që shenjon aktivitetet bazike të familjeve shqiptare Bruni e Bruti,  më duket se mund të lexohet edhe si metaforë, sipas  të cilës jo vetëm Brunët, Brutët e Topojanët, por vetë shqiptarët kanë qenë agjentë ndërmjet perandorive të mëdha, u kanë shërbyer atyre, kanë marrë prej tyre, kanë pësuar prej tyre dhe kanë mbijtuar falë dinamizmit dhe vlerave të veta, familjare, gjuhësore e kulturore. Natyrisht, duke paguar çmim të lartë në këtë rol tragjik, siç është edhe rasti që paraqet Malkomi, të luftës së gjatë habsburge-osmane austriake, ku shqiptarët ishin në të dyja anët e frontit.   

Mesazhi i titullit dhe i vetë librit “Agjentë perandorakë’, mund të lexohet edhe përtej metaforës: edhe në shekullin XXI, ne shqiptarët jemi një komb unik ndërmjet dy perandorive të mëdha, që ideologjikisht mund të shprehen si gjendje ndërmjet atlantizmit dhe pansllavizmit. Zgjedhja e tashme është e qartë, koncensuale, pra, si komb në tërë hapësirat jemi vetëm në anën e atlantizmit. Por, kjo mund të ndryshojë, nëse në të ardhmen, nga ndonjë përmbysje gjeopolitike e gjeostrategjike, ndryshojnë raportet ndërmjet SHBA dhe Rusisë, në favor të Rusisë. Në atë rast, sërish mund të gjendemi siç u gjendëm pas Luftës së Dytë Botërore, në variantin më tragjik, nën darat e pansllavizmit. Ose si në shekullin e Brunëve, vetëm si “agjentë perandorakë”, në një rast pak më shpresëdhënës, se sa vetëm nën darat e e pansllavizmit. 

Filed Under: Fejton

Kalendar: 80 vjetori i lindjes së Presidentit historik të Kosovës Ibrahim Rugova

December 2, 2024 by s p

-Presidenti Rugova edhe në Kosovë, edhe në Shqipëri, edhe në Amerikë e në shtetet e Bashkimit Evropian, kudo, fliste për Pavarësinë e Kosovës si zgjidhja më e mirë dhe kompromisi i shqiptarëve\

 SPECIALE-Gazeta DIELLI nga korrespondenti në Kosovë Behlul Jashari

 PRISHTINË, 2 Dhjetor 2024/ Para 80 viteve,  në 2 Dhjetor 1944 në fshatin Cercë, komuna e Istogut, ka lindur Ibrahim Rugova, i cili kujtohet si Presidenti historik dhe arkitekti i pavarësisë së Kosovës.

Tradicionalisht, përfaqësues institucionalë e politikë dhe qytetarë  i bëjnë homazhe Presidentit historik dhe vizitojnë familjen e tij.

 Në veprimtaritë në Kosovë theksohet se  në lëvizjen për liri e pavarësi Rugova u bë simbol i rezistencës me përkrahjen e popullit, elitës intelektuale, patriotëve dhe të botës demokratike perëndimore.

Që para më shumë se tre dekadave, Rugova hapur përcaktonte pozicionin gjeopolitik kosovar dhe shpallte idenë për Kosovën shtet të pavarur. “Zgjidhja më e mirë është Kosova e pavarur e neutrale, e hapur ndaj Shqipërisë e Serbisë dhe një administrim civil ndërkobëtar si fazë kalimtare”, theksonte e ritheksonte ai.

Rugova, derisa ishte kryetar i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës, para 35 viteve – në 23 Dhjetor 1989 u bë themeluesi dhe lideri i Lidhjes Demokratike të Kosovës, e cila më shumë se parti politike lindi si lëvizje gjithëpopullore për liri, pavarësi e demokraci.

Pas Deklaratës Kushtetuese të 2 Korrikut e Kushtetutës së 7 Shtatorit 1990, që shpallte Kosovën Republikë, si dhe Referendumit të 26 deri 30 Shtatorit 1991, në të cilin për Shtet Sovran dhe të Pavarur u deklaruan 99,87 përqind e qytetarëve pjesëmarrës masivisht në votim – 87,01 përqind, në 24 Maj 1992 Rugova në zgjedhjet e para pluraliste nacionale parlamentare e presidenciale u zgjodh Presdiednt i Republikës së Kosovës, e cila atëherë nuk u njoh ndërkombëtarisht, megjithatë ishte dhe njihej si deklarim i fuqishëm i vullnetit kombëtar, politik e demokratik.

Po në vitin 1992 kur u votua në zgjedhjet e para pluraliste presidenciale e parlamentare, Rugova për herë të parë si President i parë i Kosovës Ditën e Flamurit e të Pavarësisë së Shqipërisë – 28 Nëntorin e festoi në Vlorë në 80 vjetor. Nga Vlora dhe në festimet tjera e urimet nëpër vite të 28 Nëntorit Presidenti Rugova theksonte edhe mesazhin se Pavarësia e Kosovës është plotësim i Pavarësisë Shqiptare, “e cila u cungua pa vullnetin e shqiptarëve”.

“Në 28 Nëntor 1992 Presidenti Rugova qëndron në Vlorë në festimin e 80 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë. Gjatë qëndrimit në Shqipëri ai realizon takime me Presidentin Sali Berisha dhe me zyrtarë të tjerë të lartë të shtetit shqiptar”, shkruaj nga faqe historie.

Në 80 vjetorin e Pavarësisë së Shqipërisë – Ditën e Flamurit, në 28 Nëntor 1992, Presidenti historik i Kosovës, Dr. Ibrahim Rugova, uronte të gjithë shqiptarët në botë.

“Një  URIM I MADH në këtë kremtim jubilar për të gjithë shqiptarët edhe në Shqipëri, edhe në Kosovë, edhe në viset e tjera etnike dhe në diasporë, duke filluar nga Zelanda e Re, Australia, Evropa dhe Amerika, të cilët gjithmonë kanë qenë të lidhur me Shqipërinë dhe me trojet etnike shqiptare dhe me çështjen shqiptare”.

Ky ishte urimi i parë për 28 Nëntorin i Dr. Ibrahim Rugovës si President i Kosovës i zgjedhjeve të para pluraliste të 24 Majit 1992. Presidenti historik Rugova ka uruar në një deklaratë ekskluzive të botuar me titullin “Shqiptarët sot janë më të bashkuar se asnjëherë”  në 28 Nëntor 1992 në ballinën e gazetës së rezistencës “Bujku”, kryeredaktor i parë-themelues i së cilës isha, që kishte nisë të dalë nga 18 Janari 1991, pjesë e lëvizjes e luftës për liri, pavarësi e demokraci, me orientim e përcaktim të fuqishëm properëndimor euroatlantik, e që sfidonte ndalimin e dhunshëm nga Serbia okupatore të gazetës Rilindja – të vetmes së përditshme shqipe në atë kohë në Kosovë.

I zgjedhur president i Kosovës në zgjedhjet e para pluraliste, Dr. Rugova pas vizitës në Shqipëri në Nëntor për festën e 80 vjetorit të Pavarësisë, në Dhjetor 1992 shkoi në Bruksel, ku takohet me Sekretarin e Shtetit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Lorens Igëllberger, i cili i shpreh mirënjohje Pesidentit Rugova si lider i popullit shqiptar për kontributin e tij në ruajtjen e paqes në Kosovë. Sekretari Amerikan i Shtetit Igëllberger siguroi Presidentin Rugova se nga shqiptarët nuk kërkohet që të heqin dorë nga objektivi i tyre për të ardhmen e Kosovës.

Presidenti Rugova edhe në Kosovë, edhe në Shqipëri, edhe në Amerikë e në shtetet e Bashkimit Evropian, kudo, fliste për Pavarësinë e Kosovës si zgjidhja më e mirë dhe kompromisi i shqiptarëve.

Si gjithmonë, edhe në 4 Mars 2002, duke u inauguruar në Parlamentin e Kosovës President i pas zgjedhjeve të para nacionale të pasluftës, Rugova shprehej: “Çdo ditë ne të gjithë duhet të zgjohemi me një mendim të bukur: ‘Çfarë të mire mund të bëjmë sot për Kosovën?’”.

Pavarësia e Kosovës, në të mirë të gjithë qytetarëve të saj, dhe si i vetmi kompromis, theksohej e ritheksohej vazhdimisht nga Rugova.

 “I vetmi kompromis për Kosovën është pavarësia, dhe ky është optimumi i gjithë shqiptarëve në rajon”, theksonte shumë prerë  Ibrahim Rugova në  6 Tetor 2005, në takimin e parë  me Grupin Negociator, formimi i të cilit me përfaqësim nga maxhoranca e opozita dhe shoqëria civile ishte një moment me shumë rëndësi për unitetin në vend si dhe për bisedimet për statusin e Kosovës të udhëhequra nga i dërguari i posaçëm i Sekretarit të Përgjithshëm të OKB-së, Presidenti Martti Ahtisaari, e pastaj edhe nga Treshja SHBA-BE-Rusi në angazhimet shtesë.

Presidenti historik i Kosovës, Ibrahim Rugova në intervistën e parë ekskluzive që kam zhvilluar për Agjencinë Shtetërore-Zyrtare të Lajmeve të Shqipërisë para 30 viteve fliste edhe për “lidhjet konfederale apo bashkimin me Shqipërinë” të Republikës së Kosovës, si dhe për një “politikë globale që sa më parë të bjerë muri mes shqiptarëve”, derisa bisedonim gjatë ditën e enjëte të 22 Shtatorit 1994, në zyrën e tij, ku sot është muzeu – Shtëpia e Pavarësisë së Kosovës Dr. Ibrahim Rugova, si edhe në raste të tjera, falënderonte e vlerësonte shumë për informimin nga Kosova e për Kosovën.

“Falënderoj Agjencinë Telegrafike Shqiptare për informimin nga Kosova e për Kosovën. Edhe kjo që pata rastin të bisedoj për këtë agjenci, që reprezenton Shqipërinë dhe çështjen shqiptare, është një hap në politikën globale, në integrimet shqiptare. Edhe ne bëjmë përpjekje që këtu në Kosovë përmes Qendrës sonë për Informim të kemi një agjenci të vogël, e cila raporton për situatën e përditshme në Kosovë. Duhet një bashkëpunim midis këtyre dy institucioneve dhe institucioneve të tjera në Kosovë dhe në Shqipëri”, theksonte Presidenti Rugova në intervistë.

Atë intervistë të parë me Presidentin e parë të Kosovës e zhvilloja në kohë të rënda të okupimit e dhunës kundër shqiptarëve të Kosovës. “Një represion masiv në Kosovë ka rritur tensionet politike këtu dhe në rajon, ndaj është e domosdoshme prania ndërkombëtare”, e përshkruante situatën dhe e kërkonte zgjidhjen Presidenti Rugova.

Në intervistë, Presidenti Rugova tek fliste atëherë si për ëndërra parashikonte ngjarjet që pasuan, theksonte se “kishte kërkuar një mbrojtje për Kosovën para një viti e gjysmë, një protektorat ndërkombëtar civil, një administratë civile, që do të vendosej për një kohë në Kosovë, që të normalizohet jeta dhe më pas të bisedohej me serbët për ardhmërinë e Kosovës”. 
“Bisedimet shqiptaro-serbe duhet të zhvillohen në prani të një pale të tretë të autorizuar, që do të garantonte edhe dialogun edhe rezultatet e dialogut dhe që natyrisht do ta udhëhiqte atë. Kjo palë e tretë duhej të gjendej nga SHBA-të, Kombet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian”, theksonte Rugova. 
Ai besonte se mbrojtja ndërkombëtare në Kosovë do të mbërrinte. 

“Në planin ndërkombëtar ideja për mbrojtje ndërkombëtare në Kosovë shqyrtohet, do të thotë është marrë në konsiderim, dhe shikohen mundësitë si të aplikohet kjo dhe si të veprohet në këtë drejtim”, shprehej Presidenti Rugova.
Pyetjes se çfarë do të thotë politikë globale shqiptare dhe si mund të realizohet ajo në praktikë, në kushtet e ndarjes së shqiptarëve me shumë kufij, Presidenti Rugova iu përgjigj: “Kjo politikë do të shembë muret mes shqiptarëve”.

“Praktikisht mund të themi se politika globale shqiptare ka nisur të realizohet. Përkundër pengesave të shumta, që ka sidomos Kosova, sot kemi kontakte të ndryshme, bashkëpunim, qoftë në planin kulturor, në planin arsimor, në planin politik. E kam thënë disa herë, por vazhdimisht duhet të përsëriten gjërat, se për herë të parë ne shqiptarët po bashkëpunojmë në planin politik”, theksonte Presidenti historik i Kosovës. 
 “Në këtë politikë globale shqiptare respektohet vullneti politik i shqiptarëve të Kosovës, pastaj i shqiptarëve në Maqedoni, i shqiptarëve në Mal të Zi e në Preshevë, Bujanovc e Medvegjë. Do të thotë se kemi një vizion se ç’duhet të bëjmë në këtë drejtim. Dhe, mund të them se politika globale shqiptare përditë është prezente dhe realizohet hap pas hapi, nuk është diçka abstrakte”, shprehej ai. 
Rugova vlerësonte se, “politikë globale është se sot Shqipëria më shumë se kurrë e ndihmon çështjen e Kosovës dhe çështjen shqiptare në planin ndërkombëtar”. “Po ashtu, edhe Kosova me institucionet e saj, brenda dhe jashtë, e ndihmon Shqipërinë dhe në këtë plan ka një bashkëpunim, një mirëkuptim dhe një marrëveshje, që nuk e kemi pasur më parë ne shqiptarët”, vijonte ai. 

Në 11 Tetor 1991, në Prishtinë, ishte miratuar Deklarata politike e Këshillit Koordinues të Partive Politike Shqiptare në Jugosllavi, kryetar i të cilit ishte kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Ibrahim Rugova.  Deklarata kishte tre opsione për zgjidhjen e çështjes shqiptare.

Presidenti Rugova në intervistë vlerësonte se, “ky është një dokument mjaft i rëndësishëm, që i përfshinë të gjitha, pra edhe vizionin e një uniteti e një integrimi shqiptar”, se “opcioni i parë ishte një Kosovë e pavarur e neutrale”, dhe “që shqiptarët në Maqedoni si element i rëndësishëm i atij shteti apo asaj republike, që është në zhvillim e sipër,  të jenë shtetformues, ndërsa shqiptarët në Mal të Zi dhe në Preshëvë, Bujanoc e Medvegjë të kenë një vetadministrim, një autonomi lokale”.

“Kosova e pavarur në NATO e në BE dhe në miqësi të përhershme me SHBA”, citoja kështu Presidentin Dr. Ibrahim Rugova në kryetitull të ballinës së gazetës tradicionale të Kosovës Rilindja në fundvitin 2002, në intervistën ekskluzive që kisha zhvilluar pas kthimit nga festimet në Vlorë të 28 Nëntorit dhe takimit që kishte me Sekretari Amerikan të Shtetit Igëllberger.

 Në Rezidencën Presidenciale në Velani – Prishtinë Presidenti Ibrahim Rugova mbante në duarë dhe në tryezë gazetën Rilindja botim special festiv për jubileun e 90 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, të 28 Nëntorit 2002, derisa në atë kohë kur isha kryeredaktor i gazetës historike në fund të dhjetorit 2002 zhvilloja intervistën ekskluzive për Rilindjen festive të Vitit të Ri.

Më pak se një muaj para përurimit të Shtëpisë së Pavarësisë në Prishtinë, Presidenti Rugova në Festën e Flamurit e të 90 vjetorit të Pavarësisë Shqiptare kishte dalë me propozimin për simbolet shtetërore, për Flamurin dhe për Himnin Shtetëror të Kosovës.

“Gjithsesi ne duhet t’i kemi simbolet shtetërore si shtet i Kosovës”, thoshte Rugova në intervistën ekskluzive që zhvillova në prag të Vitit të Ri 2003 për gazetën Rilindja.

Mes pyetjeve që i bëra Presidentit Rugova, në bashkëbisedim, iu drejtova: “Kosova po bëhet edhe me simbolet shtetërore. Në Festën e Flamurit e të 90 vjetorit të Pavarësisë Shqiptare dolët me propozimin për Flamurin dhe për Himnin Shtetëror të Kosovës. Para pak ditësh, në 13 vjetorin e LDK-së, partisë që e udhëheqni Ju që nga fillimi si një lëvizje për liri, pavarësi e demokraci, përuruat edhe një monument, një shenjë shtetërore – Shtëpinë e Pavarësisë së Kosovës. Ju lutem të na flisni edhe për këto momente të rëndësishme në rrugën e bërjes së Kosovës shtet”.

Presidenti Rugova u përgjegj: “Gjithësesi ne duhet t’i kemi simbolet shtetërore si shtet i Kosovës. Siç e dini, flamurin qe sa vite unë e përdor edhe si stemë të Presidentit të Kosovës, pra si emblemë, edhe në komunikime ndërkombëtare zyrtare, po edhe të brendshme. Edhe flamurin shtetëror duhet ta kemi, flamur që shpreh specifikën e Kosovës. Tani shenjat kombëtare i përdor Shqipëria si shtet aktual.

Për himnin, do përkujtuar se është ajo kënga e dashur e 1912-tës, që e kanë kënduar të gjithë shqiptarët. Natyrisht do të ketë përpunim artistik, po them standarde artistike, po edhe standarde shtetërore. Për këto do të ndiqen procedurat, pra në konsultim me institucionet e Kosovës, me Parlamentin, me Qeverinë. Po edhe njerëzit le të diskutojnë, le t’i thonë hapur mendimet e veta. Por, besoj se shumica në Kosovë – e popullit, e intelegjencies, e klasës politike – janë dakord që të kemi simbolet tona. E kam marrë këtë si një inisiativë të Presidentit. Është në detyrën time t’i eci këto punë dhe besoj se së shpejti do të kryhen. Në këtë vazhdë ishte edhe përurimi i Shtëpisë së Pavarsisë. Dëshiruam të lëmë një monument, një traditë, atje ku janë krijuar institucionet e para të Republikës së Kosovës. Do të ketë një kompleks të Pavarësisë aty, që do të ketë objekte përcjellëse, ndërsa po ajo shtëpi nismëtare do të ruhet dhe do të ketë edhe karakter muzeal, po edhe aktiv. Do ta mbajmë gjallë atë kompleks. Pra, të krijojmë edhe një traditë. Ne kemi një traditë me Shtëpinë e Lidhjes së Prizrenit, pastaj në Shqipëri është Shtëpa e Pavarësisë në Vlorë, edhe këtu tash Shtëpia e Pavarësisë së Kosovës, që ka simbolikën e vet. Kemi edhe një shenjë të veprimit, sepse të gjithë, i gjithë populli i Kosovës, kemi kaluar nëpër atë shtëpi që ka qenë një shtëpi e shpresës, e pavarësisë, e lirisë dhe e demokracisë”.

Edhe tani dhe përjetshëm Flamuri i Dardanisë, i dizajnuar sipas idesë së Presidentit historik Rugova dhe Flamuri Kombëtar Shqiptar janë në të dy anët e Flamurit Shtetëror të Republikës së Kosovës në Shtëpinë e Pavarësisë me emrin e Ibrahim Rugovës.

 Presidenti Rugova kaherë theksonte idenë për autostradën Shqipëri-Kosovë, Rrugën e Kombit, nëpër shtigjet e vjetra historike, derisa shprehej se, “nëpër vendin tim kalojnë rrugë të rëndësishme evropiane, sikur ishte rruga antike Via Egnatia”.

Me vendimin e Qeverisë kosovare, është emërtuar “Ibrahim Rugova” autostrada në Kosovë, e ndërtuar në vazhdim të autostradës në Shqipëri nga bregdeti shqiptar-Durrësi deri në portën kufitare në Morinë-Vërmicë, mes qytetit të Lidhjes së Prizrenit dhe Kukësit.

Në Tetorin e vitit 2005,  Presidenti Rugova në takim me projektuesit thoshte se se ndërtimi i autostradës Prishtinë-Durrës tregon se, “ne jemi të aftë të bëjmë dhe mbajmë shtet, dhe se e meritojmë pavarësinë”.

 “Kosova dhe populli i saj janë sot këtu që të kryhet edhe formalisht, apo zyrtarisht, si doni t’i themi, edhe njohja e pavarësisë, të jemi një anëtar i bashkësisë së kombeve të botës së lirë”, më thoshte Presidenti Rugova në një intervistë tjetër eksluzive në jubileun e 60 vjetorit të gazetës Rilindja, të 12 Shkurtit 2005, ku poashtu fliste edhe për autostradën dhe marrëdhëniet me Shqipërinë, edhe për garancitë e shtetit të Kosovës për pakicat kombëtare, për të gjithë qytetarët.

“Pavarësia e Kosovës do të kishte efekt pozitiv edhe për të gjithë fqinjët tanë”, theksonte Rugova në intervistën eksluzive që në ballinë të gazetës Rilindja kishte kryetitullin: “Pavarësia e Kosovës është e mira e të gjithë qytetarëve dhe do ta qetësojë rajonin”.


“Njohja sa më e shpejtë e pavarësisë së Kosovës do të ndihmonte edhe qetësimin e të gjithë shqiptarëve në këtë pjesë të Evropës dhe të botës”, theksonte Rugova.

Ndërsa, i pyetur për marrëdhënet e realiteteve të reja mes Kosovës dhe Shqipërisë, edhe sipas shumë vlerësimeve, shembull për rajonin dhe se si e shihte të ardhmen e këtyre dy vendeve, jo vetëm në marrëdhëniet e tyre, por edhe në integrimet euroatlantike, Rugova thoshte:

“Po, ne gjithsesi do të kemi gjithnjë e më shumë marrëdhënie të mira me Shqipërinë në të gjitha fushat. Ju e dini, tashmë kemi edhe Marrëveshjen për Tregti të Lirë, pastaj, marrëveshje të ndryshme për bashkëpunim ekonomik, kulturor, etj., dhe gjithsesi do të ndikojë pozitivisht ndërtimi, nuk është e tepërt ta themi, i Autostradës Prishtinë-Durrës, që do të hapte edhe një lidhje tjetër të Kosovës me botën. Dhe, gjithsesi synimet tona, të të dy vendeve, janë integrimi në Bashkimin Evropian, pra Shqipëria, Kosova dhe vendet e tjera, dhe kjo është perspektiva dhe në këtë plan po punojmë me të gjithë”.

Me rastin e pritjes që më bëri dhe intervistës ekskluzive në prag të 12 Shkurtit 2005 – ditës së 60 vjetorit të gazetës Rilindja, në cilësinë e kryetarit të Këshillit Drejtues e Kryeredaktorit Presidentit Rugova i dhurova Pllakatin e Jubileut të 60-vjetorit të Rilindjes, punar me ar e argjend nga zejtarët e Prizrenit, qytetit ku ka dalë numri i parë i gazetës tradicionale e historike të Kosovës.

 Më pak se një muaj para se të kaloi në amshim njeriu që bëri epokë, Presidenti historik Rugova – Presidenti i lëvizjes së fuqishme gjithëpopullore demokratike për lirinë dhe pavarësinë e Kosovës, në ditën e përvjetorit të themelimit të LDK-së,  partisë-lëvizje, që e udhëhiqte që nga fillimi, regjistrova fjalët-mesazhin e tij, si një amanet, në Rezidencën në lagjen Velania të Prishtinës, në 23 Dhjetor 2005.
 “Objektivi kryesor është pavarësia e Kosovës. Do të punojmë në të gjitha segmentet që të jetë një pavarësi e qëndrueshme, që do t’u përgjigjet të gjithë qytetarëve të Kosovës, në të mirë të të gjithë qytetarëve të Kosovës”,  theksonte Presidenti Rugova në atë takim të fundvitit të tij të fundit, ku  paralajmëronte formimin edhe të dy ministrive të reja – të Ministrisë së Mbrojtjes dhe Ministrisë së Punëve të Jashtme.

Ibrahim Rugova u shua në 21 Janar 2006. Më shumë se gjysëm milioni njerëz u mblodhën në Prishtinë, gjithë bota nderoi në përcjelljen e fundit për Presidentin historik, i cili prehet në amshim në lagjen Velania te Bregu i Diellit, të kryeqytetit të Kosovës.

SHKRIME NGA ARKIVI:

KRYETARI I VATRËS, Z. ELMI BERISHA, NDEROI ME MIRËNJOHJE TË ARTË DR. IBRAHIM RUGOVËN (PAS VDEKJES)

Të Premten, 3 tetor 2020, Kryetari i Federatës Panshqiptare të Amerikës “VATRA” z. Elmi Berisha ka nderuar Presidentin historik të Kosovës Dr. Ibrahim Rugova (Pas vdekjes) me Medaljen e Artë të Vatrës.

       Në tekstin e Mirënjohjes shkruhet:

 Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” nderon me “Mirënjohjen e Artë” – Post Mortem – Presidentin e Parë Historik të Kosovës Dr. Ibrahim Rugova për kontributin e jashtzakonshëm për ndërkombëtarizimin e çështjes së Kosovës, për udhëheqjen vizionare të Rezistencës të Kosovës për Liri dhe Demokraci, për ndërtimin e urave të miqësisë mes Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës! Dr. Rugova ishte arkitekti i ndërtimit të shtetit dhe Pavarësisë së Kosovës.”

I pyetur nga gazeta Dielli, Kryetari Berisha, tha se ishte i privilegjuar që e ndau këtë nderim me familjen Rugova, i cili kishte një vlerësim të jashtzakonshëm për Vatrën. Z. Berisha tha se takimi me Zonjën e Parë të Kosovës, Fane Rugova dhe pjestarët e tjerë të familjes në Shtëpinë Historike të Presidentit, ishte i përzemërt dhe i mbushur me emocione.

– Ne biseduam dhe kujtuam miqësinë dhe bashkëpunimin për rreth tri dekada me Presidentin Rugova. Posaçërisht kujtuam kohën kur isha përfaqësues special i Presidentit Rugova në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, pranë Zyrës së Senatorit Republikan Bob Dole, – tha Kryetari Berisha.

Zonja Fane falenderoi Vatrën për nderimin që i bëri Presidentit Rugova.

   Ky nderim që iu bë Presidentit Historik nga Federata Panshqiptare e Amerikës “VATRA” përkoi me 31 vjetorin e vizitës së Parë të Dr. Ibrahim Rugovës në Shtete e Bashkuara të Amerikës. Ishte Seminari kushtuar 300 Vjetorit të Pjetër Bogdanit, kur Dr. Rugova u ftua së bashku me ligjërus të tjerë në SHBA. 

Me 4 tetor të vitit 1989, Kisha Katolike Shqiptare, “Zoja e Këshillit të Mirë”, sot “Zoja e Shkodrës” në Nju Jork, organizoi seminarin shkencor, në të cilin ishin të ftuar folës të zgjedhur dhe personalitete të njohura shqiptare në fushën e kulturës, të fesë dhe politikës Kombëtare të asaj periudhe, si : Profesor Arshi Pipa, At Danjel Gjeçaj, Dr. Ibrahim Rugova dhe Profesor Dr. Engjëll Sedaj (të ardhur nga Kosova), si dhe Profesor Martin Camaj, ardhur nga Gjermania. (Gazeta Dielli)

ME VATRANËT E SHBA NË SHTËPINË E PAVARËSISË SË KOSOVËS DR. IBRAHIM RUGOVA

Në Prishtinë, verë – 16 Gusht 2016: President i Lirisë e Pavarësisë së Kosovës përjetësisht…Përgjithmonë mirënjohës, falënderues…Shkruajnë vatranët nga SHBA në librin e pafund që shkruhet përditë nga populli në shtëpinë e vogël të punëve të mëdha e historike, e cila prej vitesh është e emërtuar: Shtëpia e Pavarësisë së Kosovës Dr. Ibrahim Rugova. Këtë shtëpi-muze në kryeqytetin e Kosovës, Prishtinë, e viziton nga mesdita e 16 gushtit 2016 delegacioni i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra, kryesuar nga zv/kryetari Agim Rexhaj, ku janë edhe Laura Rexhaj, Marjan Cubi – arkëtar i Vatrës, Dila Cubi, Fran Marku, Mhill Gjuraj, Pashk Maksuti, Mëhill Velaj dhe unë-korrespondent në Kosovë i Gazetës Dielli – organ i Vatrës, pasi të gjithë së bashku u pritëm me shumë nderim e respekt në Ipeshkvinë e Kosovës dhe në Katedralen “Nënë Tereza” nga Ipeshkvi Imzot Dodë Gjergji, e me ftesën e tij ishim pjesëmarrës edhe në ceremoninë e promovimit të Pullës Postare “Shenjtërimi i Nënës Terezë”…

Në Shtëpinë e Pavarësisë së Kosovës Dr. Ibrahim Rugova së pari hymë në dhomën e vogël që ishte zyrë e Presidentit historik, pastaj në sallën ku priste delegacione më të mëdha e mbante konferenca për shtyp, në dhomëzen ku ishte teknika e komunikimeve me botën e për shpërndarjen e informacioneve, duke kaluar nëpër korridorin një pjesë e të cilit ishte byfe…Shumë vjet të kohës së lëvizjes e luftës për liri, pavarësi e demokraci, kam kaluar nëpër këtë shtëpi historike dhe në ditën e vizitës së Vatrës shqiptare nga SHBA flas edhe si ciceron…

“Kur Kosova do të jetë e lirë dhe e pavarur kjo shtëpi do jetë muze”, thoshte  Presidenti historik Dr. Ibrahim Rugova….  Këte e shumë momente tjera e zhvillime historike për shqiptarët e Kosovën, në këtë verë 2016, i përkujtojmë me Agimin-zv/kryetarin e Vatrës, mikun e bashkëpunëtorin e afërt të Presidentit historik Rugova, themeluesin e udhëheqësin e LDK-së në SHBA, derisa hyjmë në këtë shtëpi të ëndërrave e idealeve të mëdha, mbi portën e së cilës nga fundviti 2002 i 90 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë ishte vendosur mbishkrimi Shtëpia e Pavarësisë së Kosovës, e pastaj Shtëpia e Pavarësisë Dr. Ibrahim Rugova…

Edhe të gjitha këto i biseduam e kujtuam me delegacionin e Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës Vatra derisa vizituam Shtëpinë e Pavarësisë së Kosovës e pastaj edhe derisa në ëmbëltoren e afërt ku pinte kafe Presidenti historik Rugova pinim kafe edhe ne…

22 Janar 2006: PIKËLLIM I MADH NË CERRCË, TEK MOLIKA E MBJELLË NGA IBRAHIM RUGOVA

– Nga Behlul Jashari –

     PRISHTINË, 22 Janar /ATSH/ – Pikëllim i madh ka rënë në vendlindjen e Presidentit Ibrahim Rugova, në Cerrcë të Istogut, te molika që ai kishte mbjellë në oborrin e shtëpisë, kur ishte tetë vjeç. Presidenti Rugova vdiq në moshën 61-vjeçare, molika vazhdon të rritet në vendlindjen e tij edhe pas 53 vjetëve.
     Rreth asaj molike u tubuan njerëzit e fshatit, sapo morën lajmin për vdekjen e Presidentit dhe si në një vend të bekuar qëndrojnë të bashkuar edhe sot, kur kanë kaluar më shumë se 30 orë nga lajmi i hidhur. 
     “Me duart e veta e pat mbjellë këtë molikë”, thotë xhaxhai i Ibrahim Rugovës, Ali Rustë Rugova, njeriu që e rriti dhe e shkolloi dhe që sot pret ngushëllime. “A ende e paske molikën time?”, e kishte pyetur Rugova i lumtur xhaxhain  në vizitën e fundit që i bëri vendlindjes.
     Në luftën e fundit, forcat serbe dogjën e rrënuan shtëpitë e familjes Rugova. Aliu tregon me dorë andej ku tani nuk ka më shtëpi dhe thotë: “Në këtë vend ka lindur Ibrahimi, këtu e kemi pasur truallin e shtëpisë”.
     Por historia e familjes Rugova është edhe më e hidhur. Vetëm një muaj pasi lindi, foshnja që e kishin quajtur Ibrahim, mbeti pa babanë: Ibrahim Rugova lindi më 2 dhjetor 1944, ndërsa më 10 janar 1945, komunistët jugosllavë i pushkatuan babanë, Ukë Rugovën dhe gjyshin, Rustë Rugovën. Ky i fundit ishte luftëtar i njohur kundër grupeve çetnike që kishin depërtuar gjatë Luftës II Botërore në krahinën e Rugovës.
     “I kanë vra në Kullën e Popit. I vrau OZNA, UDB-ja. As sot nuk ua dimë eshtrat”, tregojnë njerëzit e familjes Rugova. Më e moshuara e Cerrcës, Rabë Rugova, mbi njëqind vjeçe, tregon edhe histori të tjera. “Uka, babai i Ibrahimit, ka pasë lindë pas gjashtë vajzave dhe ishte gëzim i madh për familjen e farefisin. Kur Ukën e vranë, për Ibrahimin u kujdes vëllau im, Aliu, si për djemtë e vet”.
     Në Cerrcë tregojnë se plaka Rabë shpesh çohet edhe natën dhe e puth fotografinë e të nipit, President i Kosovës. Tregojnë edhe histori të tjera. Tregojnë se tek i biri, Uka, Ibrahim Rugova ka përtërirë emrin e të atit, Ukës së vjetër. 
     Bashkë me të tjerët, pret ngushëllime edhe Ajet Hasanaj, shok i fëmijërisë dhe i shkollës i Ibrahim Rugovës. “Ibrahimi ishte i gjithë Kosovës”, flet ai me dhembje të madhe për humbjen e madhe. “Kosova do shkojë përpara edhe pas Rugovës, se ka veprën e tij të madhe. Ibrahim Rugova do mbetet përgjithmonë President i Pavarësisë së Kosovës”, thonë njerëzit në Cerrcë, në vendlindjen e Presidentit Rugova.
/pas/s.s./

Filed Under: Reportazh

Sulmi terrorist në Kosovë…

December 2, 2024 by s p

Aleksandër Çipa/

Sulmi mbi objektet që lidhen me shërbesat jetike ndaj popullatës, përherë ka kuptim terrorist. Është vepër e tillë. Në kësi rastesh reagimet duhen unike, të përbashkuar për të denoncuar dhe për të zbuluar të vërtetën dhe autorësinë. Reagimet e diplomacisë perëndimore në Kosovë, për këtë rast, në ujësjellësin e Zubin Potok nuk kanë krahasim me reagimet e shqiptarëve dhe politikanëve tanë. Sepse kultura e tyre, pra e politikanëve tanë, në raportet me të keqen është e molepsur, për të mos thënë diçka tjetër. Terroristët në zonën veriore të Kosovës janë hise e një strategjie lehtësisht të nënkuptueshme dhe të lexueshme.

Kosova shtetërore po dëshmon seriozitet dhe kapacitet funksional, si për përballimin e pasojës në mënyrë të shpejtë, ashtu edhe për zbulimin dhe kapjen e autorëve.

Në këtë rast, vlen të thuhet se risku dhe keqbërja nuk është e nevojshme të përdoren për të shtuar diversitet apo kundërshti politike, por të bëhen shtytuese për një funksionim më solidar dhe matanë përdorimeve politike. Fushata elektorale në Kosovë duhet të evitojë në çdo mënyrë shkase apo provokime si hise shtesë e çështjes që mban hapur Serbia. Kosovës i nevoitet edhe dëshmia funksionuese si shtet, në çdo ditë edhe demokracia si proces në maturim të shtueshëm, vijimësisht.

Filed Under: Fejton

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 609
  • 610
  • 611
  • 612
  • 613
  • …
  • 2774
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT