• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Noli, The Albanian Orthodox Church In America, Dielli  and VATRA

September 13, 2024 by s p

Nicholas C. Pano/

It is important in the context of Fan Noli’s   numerous  and multi-faceted contributions to the Albanian National Renaissance both to acknowledge and emphasize the significant roles he played in the organization and activities of the three institutions that comprise the historic pillars of the Albanian-American community. The institutions are: the Albanian Orthodox Church in America(1908),  the newspaper Dielli (1909),  and the Pan-Albanian Federation of America(VATRA)(1912). Both individually and collectively, these institutions have made singular contributions  to Albanian culture, life and politics not only within the Albanian-American community but also within the Albanian nation. Indeed, one can argue, that the emergence of these entities and the activities in which they engaged served to elevate the Albanian colony in the United States to a position of leadership   within the Albanian National Movement during one of the most critical periods in the history of the homeland. And, it is appropriate to observe that  all three organizations, whose fortunes have at times varied over the past century, have nevertheless  continued to pursue their respective missions both within and beyond the confines of the Albanian-American community.    

The establishment of the Albanian Orthodox Church(1908) with the ordination of Fan Noli enabled the Albanians of this faith to worship in their own language  and to refute Greek church and government  claims that  all Orthodox  Albanian Christians were Greek . This initiative also spurred efforts by homeland Orthodox  Albanians  to obtain autocephalous status for their church, a goal finally realized in 1937. In this sense, the Albanian Orthodox Church in America can be considered as the “mother church” of its homeland counterpart. 

Although Noli was less directly involved in his ecclesiastic mission during his period of intensive political engagement and exile, 1920-1932, he resumed his active and constructive role in church affairs upon his return to the United States during the latter year. Noli, during the final 33 years of his life, focused much of his effort on providing Albanian and English translations of liturgical works for use in church services and catechesis. He also took the requisite measures to regularize   the administrative structure of the Church as well as to provide for a well  trained  clergy. And, in a final gesture to safeguard the independence of  the Church, Noli arranged for the episcopal ordination of Father Stephan Lasko as his designated successor.

Although the Church would experience a period of turmoil following Noli’s death in 1965, it has entered into a period of relative stability since 1971  as the Abanian Archdiocese (with 13 parishes)  of the Orthodox Church of America under the leadership of the most recent of Noli’s successors, Bishop Nikodhim.  In respect to the Noli legacy, it should also be noted that the Fan Noli Library and Archives established on the premises of St. George Cathedral by the late Father Arthur Liolin and curated by Neka Doko has over the past half century emerged as a major repository of Noliana.  

Fan Noli was instrumental in founding Dielli  in 1909. He served as its first editor and resumed that position on several other occasions.   Both under his own name  or a variety of pseudonyms Noli continued to contribute articles, poems, literary translations and other materials  to the newspaper throughout  his lifetime.  In the course of its lengthy history as the oldest   continuously  published Albanian-language newspaper in the world, Dielli on numerous occasions has served to mobilize the Albanian-American community during critical periods in the history of Albania and the Albanian  Nation.  Noli, I suspect, would  be as delighted, as those of us long-time readers  of Delli,  by the ongoing qualitative improvements to this historic newspaper and its website over the past two decades.

Noli and Faik Konica were the prime movers in the establishment of VATRA(The Pan-Albanian Federaton of America) in April 1912 following an agreement on the part of a majority of the leaders  of the Albanian patriotic societies in the United States to merge the existing groups into a national organization that could more effectively advocate in behalf of Albanian interests both in the United States and abroad. In this connection,   VATRA assumed responsibility for printing Diell, which by 1915 was being published on a daily basis and  also produced and circulated between 1918-19 an English language publication, the  Adriatic  Review to sensitize U. S. and European opinion elites to Albanian  concerns.  During the World War I era VATRA raised some $200,000(c. $4 million)  to finance its public relations and lobbying efforts and to support  an Albanian delegation at the Paris Peace Conference.  And following the end of the war, VATRA continued to provide a modest, but welcome, degree of economic and moral support to Albania until 1924. 

VATRA’s contributions to Albania between 1912-24 alone underscore the fact that it was the most important and impactful of the organizations established  by Noli, Konica and their contemporaries.  Although Noli ‘s  anti-Zog stance alienated him from VATRA and Konica between 1924-34, when this rift was healed. Following his reconciliation with VATRA, Noli once again made common cause with the organization in combating challenges to the homeland, his Church and VATRA itself. In his declining  years  Noli assumed the status of a respected elder statesman within the organization until his passing in 1965.

In sum, in order to appreciate the full dimensions of Noli’s roles in the Albanian National Renaissance, it is important to recognize  his contributions that  transformed the Albanian-American community into the leading external center of this movement during the first two  decades of the 20th century.

Filed Under: Analiza

Njoftim nga shkolla shqipe në Boston

September 13, 2024 by s p

Klubi social shqiptar në Peabody, “Çunat e Bostonit,” edhe këtë vit ftojnë prindërit që jetojnë në veri të Bostonit të regjistrojnë fëmijët për të mësuar gjuhën shqipe 🇦🇱

Për anëtarët e klubit, shkolla është pa pagesë dhe fillon nesër me dy orare:

Çdo të shtunë: 10:00am – 12:00pm dhe 12:00pm – 2:00pm

Detajet janë në foto 🇺🇸🇦🇱🇽🇰

Shumë suksese

Filed Under: Analiza

Kush mund ta ndryshojë më shumë Botën? 11 Shtatori apo tërheqja skandaloze nga Afganistani 

September 11, 2024 by s p

Analizë nga Rafael Floqi

Më 11 shtator 2001, bota dëshmoi një tragjedi të paprecedentë që ndryshoi përgjithmonë rrjedhën e historisë. Sulmet e koordinuara terroriste në Shtetet e Bashkuara rezultuan në humbjen e afro 3000 jetëve dhe lanë një gjurmë të pashlyeshme në ndërgjegjen globale.

Në atë mëngjes fatal, 19 terroristë rrëmbyen katër aeroplanë komercialë. Dy prej këtyre avionëve, American Airlines Flight 11 dhe United Airlines Flight 175, u fluturuan në Kullat Veriore dhe Jugore të Qendrës Botërore të Tregtisë në qytetin e Nju Jorkut. Ndikimi dhe zjarret e mëvonshme bënë që të dy kullat të shemben brenda disa orësh, duke çuar në shkatërrim masiv dhe humbje jetësh. 

Një aeroplan i tretë, American Airlines Flight 77, u përplas në Pentagon, selinë e Departamentit të Mbrojtjes së Shteteve të Bashkuara, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme dhe viktima. Avioni i katërt, United Airlines Flight 93, ishte nisur drejt një objektivi tjetër në Uashington, D.C., por pasagjerët luftuan heroikisht, duke bërë që avioni të rrëzohej në një fushë në Pensilvani, duke shmangur shkatërrimin e mëtejshëm.

Më 11 Shtator 2001, gjatë sulmeve terroriste në Qytetin e Nju Jorkut, humbën jetën mijëra njerëz, përfshirë edhe tre shqiptaro-amerikanë: Rrok Camaj, Mon Gjonbalaj, dhe Simon Dedvukaj

Këta individë ishin pjesë e komunitetit shqiptar në SHBA dhe kujtohen me respekt për jetët e tyre dhe kontributet që dhanë.

Pasojat e 11 shtatorit panë një derdhje pikëllimi, solidariteti dhe qëndrueshmërie. Reaguesit e parë, duke përfshirë zjarrfikësit, oficerët e policisë dhe personelin mjekësor, punuan pa u lodhur për të shpëtuar të mbijetuarit dhe për të rikuperuar eshtrat e atyre që humbën jetën. Trimëria dhe vetëmohimi i shfaqur nga këta individë u bë simbol i shpresës dhe forcës.

Në përgjigje të sulmeve, Shtetet e Bashkuara nisën Luftën kundër Terrorit, duke çuar në operacione ushtarake në Afganistan dhe Irak. Sulmet shkaktuan gjithashtu ndryshime të rëndësishme në politikat dhe praktikat e sigurisë kombëtare, duke përfshirë krijimin e Departamentit të Sigurisë Kombëtare dhe zbatimin e masave më të rrepta të sigurisë së aeroportit.

Nderimi i Viktimave

Çdo vit, në përvjetorin e 11 shtatorit, mbahen shërbime përkujtimore në të gjithë Shtetet e Bashkuara dhe në mbarë botën për të nderuar viktimat dhe familjet e tyre. Memoriali dhe Muzeu Kombëtar i 11 Shtatorit në qytetin e Nju Jorkut qëndron si një nderim prekës për ata që humbën jetën. Memoriali përmban dy pishina reflektuese të vendosura në gjurmët e Kullave Binjake, me emrat e viktimave të gdhendura rreth skajeve.

Trashëgimia e 11 shtatorit është një trashëgimi e qëndrueshmërisë dhe unitetit. Përballë një tragjedie të paimagjinueshme, njerëzit u mblodhën për të mbështetur njëri-tjetrin dhe për të rindërtuar. Ngjarjet e asaj dite shërbejnë si një kujtesë për forcën e shpirtit njerëzor dhe rëndësinë e të qëndruarit së bashku përballë fatkeqësive.

Ndërsa kujtojmë 11 shtatorin, ne nderojmë kujtimin e atyre që humbën dhe u bëjmë homazhe akteve të panumërta të heroizmit dhe dhembshurisë që dolën nga errësira. Është një ditë që nuk do të harrohet kurrë dhe ndikimi i saj do të vazhdojë të formësojë botën tonë për brezat që do të vijnë. Perceptimi i 11 shtatorit ka evoluar ndjeshëm gjatë viteve. Fillimisht, sulmet e bashkuan kombin në pikëllim dhe patriotizëm, duke çuar në mbështetje të gjerë për masat si Akti Patriot i SHBA-së dhe Lufta kundër Terrorit12. Megjithatë, me kalimin e kohës, pikëpamjet e publikut janë bërë më të nuancuara.

Ndryshimet kryesore në perceptim:

Nëse 11 Shtatori tregoi se edhe superfuqia e Botës është e cenueshme, ato që ndodhën më vonë në Iraq dhe Afganistan  deri tek tërheqja e rumpallë i dhanë të kuptojnë armiqve të Amerikës, Rusisë , Kinës Iranit Koresë,  se ajo është superfuqi në rënie dhe se kish ardhur koha e tyre për hegjemoni.

Siguria kundrejt privatësisë: Ekziston një debat i vazhdueshëm për ekuilibrin midis sigurisë kombëtare dhe privatësisë individuale. Masat e shtuara të mbikëqyrjes dhe sigurisë të zbatuara pas 11 shtatorit janë përballur me kritika për shkelje të mundshme të lirive civile. Angazhimet e zgjatura ushtarake në Afganistan dhe Irak kanë çuar në ndjenja të përziera. Ndërsa disa i shohin këto veprime si të nevojshme për sigurinë kombëtare, të tjerë i kritikojnë për kostot e tyre njerëzore dhe financiare.

Sulmet kanë pasur një ndikim të qëndrueshëm në kulturën dhe shoqërinë amerikane. Ka pasur një rritje të dukshme të diskriminimit dhe krimeve të urrejtjes kundër myslimanëve amerikanë, gjë që ka ndezur diskutime rreth tolerancës dhe diversitetit. Sondazhet tregojnë se një pjesë e konsiderueshme e amerikanëve besojnë se 11 shtatori ka ndryshuar përgjithmonë mënyrën se si jetojmë. Shumë prej tyre janë më të kujdesshëm në lidhje me fluturimin, pjesëmarrjen në ngjarje të mëdha ose udhëtimet jashtë shtetit3.

Në përgjithësi, ndërsa pasojat e menjëhershme të 11 shtatorit u shënuan nga unitet dhe një ndjenjë e fortë qëllimi, efektet afatgjata kanë çuar në perspektiva më komplekse dhe të ndryshme për trashëgiminë e tij.

Tërheqja e rrëmujshme nga Afganistani që trimëroi armiqtë e Amerikës 

Kur, trupat amerikane u tërhoqën nga Afganistani, një fund kaotik i luftës më të gjatë të Amerikës – dhe një pikë kthese në presidencën Biden, një moment kur vlerësimet e tij të pëlqimit ranë dhe nuk u rikuperuan kurrë plotësisht.  

Është një moment i kujtuar nga shumë amerikanë për imazhet e turmave të afganëve të dëshpëruar në aeroportin e Kabulit. Disa ndoqën një aeroplan të Forcave Ajrore të SHBA-së, disa madje u varën kur ai u ngrit – dhe në mënyrë tragjike ranë për vdekje. Një sulm vetëvrasës vrau 13 anëtarë të shërbimit amerikan.

Gjatë tërheqjes, vlerësimet e miratimit të Biden ranë – dhe sondazhet e tij kanë mbetur në territor negativ që atëherë. Por Sosnik thotë se tërheqja e gabuar nga Afganistani e dëmtoi vërtet Bidenin, sepse nënvizoi imazhin e presidentit.

“Nëse kthimi i kompetencës në qeveri është një nga tiparet dalluese të një kandidature, atëherë unë mendoj se optika e tërheqjes së Afganistanit shkon plotësisht kundër llojit të arsyetimit se pse duhet të kishit votuar për Biden,” tha ai. Gans krahason pasojat politike për Biden me atë që pa ish-presidenti John F. Kennedy, pas pushtimit të Gjirit të Derrave në Kubë. 

“Çdo president që atëherë ka pasur diçka që ka ndihmuar të shpojë vrullin, apelin, çfarëdo lloj kapjeje që ata kanë në imagjinatën amerikane,” tha Gans, i cili tani është një bashkëpunëtor në Universitetin e Pensilvanisë.

Rënia e Kabulit një dështim strategjik

Në shqyrtimin e marrjes së talebanëve, një mësim kyç nuk duhet gjetur në pohimet e parakohshme të dobësimit të rolit global të SHBA-së dhe rënies së përgjithshme, por në kufijtë e aftësisë së një aktori të jashtëm për të ndryshuar një vend nga jashtë pa mbështetjen e vendasve. Kabuli ra në një stuhi të përsosur shkaqesh të afërta dhe strukturore ndër-mundësuese, me një dozë të madhe faktorësh psikologjikë dhe efekte të paparashikuara të rendit të dytë dhe të tretë në plan të parë.

Me çdo masë, një llogaritje fillestare e kostove/përfitimeve sugjeron dështim strategjik. Megjithatë, është ende “i paprovuar”, përdorimi i një termi në ligjin skocez, nëse “Taliban 2.0” është një përsëritje më e moderuar e mishërimit të tij të parë. Shkalla në të cilën talebanët janë më të moderuar ose ekstremë do të formësojë shumë nëse jo do të përcaktojë sjelljen e mundshme strategjike të talebanëve. Është e paqartë nëse një qeveri talebane më ekstreme ideologjikisht e vendosur për të krijuar një “Emiratet islamike të Afganistanit” është më e aftë të imponojë vullnetin e saj mbi popullin afgan, por më pak e prirur për t’u adresuar dhe ndërvepruar me botën e jashtme. Përndryshe, një taleban më i moderuar mund të ketë më pak aftësi për të imponuar vullnetin e tij në Afganistan dhe disa fraksione mund të kërkojnë të avancojnë xhihadin global. Kushtet për popullin afgan janë më pak të rënda, por kërcënimet ndaj fqinjëve dhe Perëndimit janë më të mëdha. Ajo që është e sigurt është se sjellja strategjike e talebanëve në vazhdim do të ndikojë në debatet mbi natyrën e “dështimit strategjik”, llogaritjen e kostove/përfitimeve, qasjen e bazuar në kërcënim dhe tërheqjen strategjike, stabilizimin rajonal dhe qasjen e rivendosjes së SHBA-së.

IS-K emirati i ri islamik

Siç theksohet më poshtë, IS-K është më ekstrem se talebanët. E themeluar në vitin 2015, ajo përbëhet nga ish-komandantë të margjinalizuar talebanë dhe militantë ekstremistë nga Afganistani, Taxhikistani, Uzbekistani dhe Pakistani. IS-K merr përgjegjësinë për sulmet vetëvrasëse të Aeroportit të Kabulit të 26 gushtit, ku u vranë të paktën 90 persona, duke përfshirë 13 personel ushtarak amerikan. IS-K e etiketon këtë sulm si një “operacion martirizues” kundër “pushtuesve” të SHBA-së, “bashkëpunëtorëve” jobesnikë (afganët që ndihmuan Perëndimin) dhe “mohuesit” laketë (talebanët), duke e bërë të ligjshme vrasjen e talebanëve sipas interpretimit të tyre të ligjit islam. . Vrasja është projektuar për të njollosur reputacionin e talebanëve dhe për të dëmtuar përfitimet e tyre të fundit politike dhe territoriale duke theksuar brishtësinë e kontrollit dhe autoritetit të talebanëve. IS, i cili humbi Kalifatin e tij, është i vendosur përmes degës së tij IS-K për të siguruar që talebanët të mos fitojnë një Emirat Islamik.

Ashtu si me vlerësimin e bazuar në kërcënime, është shumë herët për të thënë nëse partnerët rajonalë do të ndihmojnë në mënyrë më efektive në stabilizimin e Afganistanit. Ajo që mund të pohohet me siguri është se Kina, Rusia, Irani, Pakistani dhe shtetet e Azisë Qendrore janë të vetëdijshme për rreziqet e destabilitetit të paraqitura nga “ngjitja” që paraqet ideologjia radikale e xhihadit, si dhe përhapja e refugjatëve dhe prodhimi dhe eksporti i opiumit. Secili nga fqinjët ka aksione të drejtpërdrejta në një Afganistan dhe kërcënimet e përbashkëta të përhapjes krijojnë një nxitje dhe imperativ bashkëpunues për të gjithë. Rusia i frikësohet përhapjes së trazirave në Kaukazin e Veriut, si dhe fuqisë demonstruese të një grupi të vogël, por të përkushtuar ideologjikisht, që merr pushtetin në shtetet me regjime të korruptuara, joefektive dhe jopopullore. Kjo ka implikime të qarta për Taxhikistanin dhe divizionin e 201-të të Rusisë. Irani e kupton që talibanët sunitë janë anti-shiitë, por se IS-K më shumë, dhe kështu talibanët e keqja më e vogël. 

Kina, Rusia, Irani dhe Pakistani

Ndërsa Kina pretendon se terrorizmi ka një bazë materiale (të pazhvilluar dhe pabarazi) dhe jo ideologjike, ka çdo arsye për të investuar në Afganistan dhe për të mbajtur “komunikim dhe konsultime efektive” me talebanët, veçanërisht duke pasur parasysh shtypjen e saj të pakicës myslimane ujgure në aktet e Xinjiang. si një magnet për radikalizimin. Për Pakistanin, deri në çfarë mase talebanët e fokusuar në ligjin e sheriatit në Afganistan i inkurajojnë talebanët në Pakistan për të rrëzuar elitën civile?

Pas njohjes de fakto të talebanëve nga Rusia dhe Kina më 20 gusht, njohja de jure ka të ngjarë të pasojë, me shpresën se ky legjitimitet i jashtëm do të konsolidojë përpjekjet e talebanëve për të vendosur ligjin, rendin dhe stabilitetin. Krijimi më 25 gusht i një këshilli prej 12 anëtarësh për të udhëhequr Afganistanin përfshin zëvendës-shefin politik të Talibanëve, Mullah Abdul Ghani Baradar, Mullah Mohammad Yaqub dhe anëtarin e lartë të Rrjetit Haqqani, Khalil Rahman Haqqani. Ambasadori i Rusisë në Kabul Dmitry Zhirnov deklaroi se nuk ka alternativë për talibanët..

A do të rivendosë SHBA politikën e saj të jashtme rreth interesit kryesor kombëtar dhe do të sjellë miqtë dhe aleatët e saj me vete? Në fund të fundit, mënyra se si do të strukturohet rivendosja e mundshme e SHBA-së do të varet nga mënyra sesi komuniteti strategjik i SHBA-së, aktualisht në fluks me rryma të kryqëzuara që vërshojnë nën sipërfaqe, e shikon marrëdhënien Rusi-Kinë, konkretisht: problemin e “njëkohësisë”, që është potencial. veprimet e të dyjave që kërcënojnë interesat jetike të SHBA-së; dhe “efekti i shpërqendrimit”, me imperativën e përparësisë së tij të dytë lëvizëse që nxit një emergjencë të frontit të dytë. 

Implikimet e tërheqjes nga Afganistani në fushatën elektorale 

Ish-presidenti Donald Trump e lidhi të hënën e kaluar nënpresidenten Kamala Harris me tërheqjen kaotike të Luftës së Afganistanit në përvjetorin e tretë të sulmit vetëvrasës që vrau 13 anëtarë të shërbimit amerikan, duke e quajtur sulmin një “poshtërim”. Trump, kandidati republikan presidencial, vendosi kurora me lule në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit për nder të Sgt. Nicole Gee, Sgt. Darin Hoover dhe Stafi Sgt. Ryan Knauss, i cili u vra së bashku me më shumë se 100 afganë në sulmin vetëvrasës të 26 gushtit 2021 në Aeroportin Ndërkombëtar Hamid Karzai. Më pas ai udhëtoi për në Michigan për të folur në konferencën e Shoqatës së Gardës Kombëtare të Shteteve të Bashkuara.

“Shkaktuar nga Kamala Harris, Joe Biden, poshtërimi në Afganistan shkaktoi rënien e besueshmërisë dhe respektit amerikan në të gjithë botën”, tha Trump para një auditori prej rreth 4,000 njerëzish, përfshirë anëtarët e Gardës Kombëtare dhe familjet e tyre në Detroit.

Harris e quan paraqitjen e Trump në Arlington një “marifet politik” që “mosrespektonte tokën e shenjtë”

Në fjalimin e tij para Gardës Kombëtare në Detroit, Trump tha se largimi nga Afganistani ishte gjëja e duhur për t’u bërë, por se ekzekutimi ishte i dobët. “Ne do ta bënim atë me dinjitet dhe forcë,” tha ai. Ai e quajti sulmin “ditën më të turpshme në historinë e vendit tonë”.

Që kur Biden e përfundoi ofertën e tij për rizgjedhje, Trump ka qenë duke u ndalur në Harris, tani kandidati presidencial demokrat, dhe rolet e saj në vendimet e politikës së jashtme. Ai ka theksuar në mënyrë specifike deklaratat e zëvendëspresidentit se ajo ishte personi i fundit në dhomë përpara se Biden të merrte vendimin për Afganistanin.

“Votuesit do të shkarkojnë Kamala dhe Joe më 5 nëntor, ne shpresojmë, dhe kur të marr detyrën do të kërkojmë dorëheqjen e çdo zyrtari të vetëm”, tha Trump në Detroit. “Ne do të marrim dorëheqjet e çdo zyrtari të lartë që preku fatkeqësinë e Afganistanit, që të jenë në tryezën time në mesditë në Ditën e Inaugurimit. Ju e dini, ju duhet të pushoni njerëzit. Ju duhet të pushoni njerëzit kur ata bëjnë një punë të keqe.”

“Që ata të mendojnë se kjo është në rregull dhe ta trajtojnë atë si një faqe tjetër në një libër që sapo po e shfletojnë për kapitullin tjetër, kjo më trishton dhe më frikëson të gjithë në të njëjtën kohë,” tha Alicia Lopez, nëna e Trupave Detare. Kpl. Hunter Lopez, e cila shtoi se ka një djalë tjetër që shërben në ushtri. “Lutem që të mos trokas më në derën time për shkak të mungesës së përgjegjësive që kjo administratë ka për ushtrinë tonë.”

I pyetur të hënën pse Biden dhe Harris nuk po shënonin përvjetorin e sulmit në Abbey Gate siç bëri Trump në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit, zëdhënësi i Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby u tha gazetarëve se Trump ishte ftuar personalisht nga anëtarët e familjes dhe ai e quajti atë një mënyrë. për të nderuar të rënët.

Nën Trump, Shtetet e Bashkuara nënshkruan një marrëveshje paqeje me talebanët që synonte t’i jepte fund luftës më të gjatë të Amerikës dhe të kthente trupat amerikane në shtëpi. Biden më vonë vuri në dukje atë marrëveshje ndërsa kërkonte të shmangte fajin për pushtimin e Afganistanit nga talebanët, duke thënë se ajo e detyronte atë të tërhiqte trupat dhe të krijonte terrenin për kaosin që përfshiu vendin.

Dy gjeneralët kryesorë amerikanë që mbikëqyrën evakuimin thanë se administrata kishte planifikuar në mënyrë joadekuate për tërheqjen. Oficeri ushtarak i rangut më të lartë të vendit në atë kohë, i atëhershëm Kryetari i Shefave të Përbashkët, Gjeneral Mark Milley, u tha ligjvënësve në fillim të këtij viti se ai i kishte kërkuar Biden të mbante një forcë të mbetur prej 2500 forcash për të dhënë mbështetje. Në vend të kësaj, Biden vendosi të mbante një forcë shumë më të vogël prej 650 vetash që do të kufizohej në sigurimin e ambasadës së SHBA.

Trimërimi i armiqve 

Tërheqja e SHBA-së nga Afganistani rrit gjerësinë e brezit të administratës Biden për menaxhimin e shkëmbimeve të politikave dhe me kalimin e kohës, mësimet e identifikuara mund të përmirësojnë funksionalitetin e aleancave ekzistuese transatlantike dhe Azi-Paqësorit. A do të shikojë Uashingtoni të “përmbys” Rusinë, anëtarin më të dobët të boshtit Rusi-Kinë, apo të nënvlerësojë më të dobëtin dhe të pranojë shtyrjen e rivalitetit me më të fortën (Kinën) ose përpjekjen për t’i bashkuar të dyja? Lufta e Ukrainës tregoi të kundërtën . 

Gjatë një viti e gjysmë të fundit, disa nga kritikët e Biden-it madje kanë argumentuar se tërheqja e SHBA-së nga Afganistani ndihmoi në frymëzimin e vendimit të presidentit rus Vladimir Putin për të nisur sulmin e tij në shkallë të plotë në vitin 2022 ndaj Ukrainës. Putini ndjeu qartë se kishte punë të papërfunduar me Ukrainën shumë përpara se Biden të merrte detyrën: aneksimi i Krimesë nga Rusia në 2014 me miratimin e Obamës nuk e kishte penguar Ukrainën të ndiqte lidhje më të thella me Perëndimin. Por në mars të vitit 2022, udhëheqësi i shumicës republikane në Senat, Mitch McConnell, pretendoi se tërheqja e Shteteve të Bashkuara nga Afganistani ishte ngjarja nxitëse që e inkurajoi Putinin të pushtonte Ukrainën, duke argumentuar se Rusia nuk do të kishte sulmuar fqinjin e saj nëse Biden nuk do të kishte “prerë dhe kandiduar”.

Angazhimi me një Afganistan të trazuar ka potencialin të përkeqësojë frikën latente të Rusisë nga nënshtrimi dhe të ekspozojë fërkimet dhe tensionet e qenësishme në sjelljen strategjike të aktorëve autoritarë transaksionalë, pavarësisht nga retorika nga Rusia që lavdëron “partneritetin strategjik” dhe Kina premtuese. Rezultatet e kësaj “fitore-fituese” shihen si pjesë e një fati të përbashkët njerëzor.

Raporti i Republikanëve në Senat konfirmon 

Republikanët e një komisioni të Dhomës së Përfaqësuesve publikuan të dielën një raport që kritikon administratën e Presidentit Biden lidhur me tërheqjen kaotike të ushtrisë amerikane nga Afganistani më 21 gusht, pas një lufte pothuajse 20-vjeçare. 

Raporti thotë se Presidenti Joe Biden dështoi të marrë masa për “zbutjen e pasojave të mundshme të vendimit” për t’u tërhequr, ndërsa nuk mori parasysh paralajmërimet se luftëtarët talebanë po merrnin kontrollin e qyteteve kryesore afgane më shpejt se sa mendonin zyrtarët amerikanë. 

Ditën e fundit të tërheqjes amerikane nga aeroporti i Kabulit, një terrorist i Shtetit Islamik ndërmori një sulm vetëvrasës me bombë ku humbën jetën 13 ushtarë amerikanë dhe rreth 170 civilë afganë. Shumë afganë që u kapën në pjesët e jashtme të avionëve amerikanë që ngriheshin në erë, u rrëzuan dhe vdiqën. 

Në shkurt të vitit 2020, Presidenti Donald Trump filloi një proces për tërheqjen e trupave amerikane nga Afganistani duke nënshkruar një marrëveshje me talebanët. Presidenti Biden e respektoi marrëveshjen e arritur nga pararendësi i tij, ndërsa synonte t’i jepte fund luftës më të gjatë të Shteteve të Bashkuara. 

Tërheqja fatale luajti gjithashtu rol në fatin politik të Presidentit Biden. Para këtij zhvillimi, sondazhet tregonin për një mbështetje të punës së Presidentit Biden gjatë shtatë muajve të parë në Shtëpinë e Bardhë. Por vlerësimi për punën e Presidentit Biden kaloi në një territor negativ pas tërheqjes kaotike dhe vdekjes së 13 ushtarëve amerikanë dhe që nga ajo kohë nuk u është afruar caqeve pozitive.

Raporti nga republikanët e Komisionit të Dhomës së Përfaqësuesve për Punët e Jashtme vjen pas një hetimi trevjeçar. Raporti e akuzon administratën e Presidentit Biden se nuk kishte plane adekuate apo krijuar kushte sigurie për të realizuar një tërheqje në mënyrë të sigurte.

Kryetari i komisionit, Michael McCaul, tha se administrata e Presidentit Biden “kishte të dhënat dhe mundësitë për të ndërmarrë hapat e nevojshëm për të planifikuar rënien e pashmangshme të qeverisë afgane, në mënyrë që ne të mund të evakuonim në mënyrë të sigurte personelin amerikan, qytetarët amerikanë, mbajtësit e kartës jeshile dhe aleatët tanë të guximshëm afganë”.

Republikanët e Komitetit pohuan gjithashtu se tërheqja kaotike “degradoi” sigurinë kombëtare të SHBA.

Raporti i republikanëve në Komitetin e Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve pretendon se administrata Biden i dha përparësi “optikës” mbi sigurinë dhe mashtronte popullin amerikan gjatë tërheqjes vdekjeprurëse të trupave amerikane në Afganistan.

Filed Under: Analiza

“3 mos (për) puthjet kritike të z. Macron me USA/NATO/BE”!

September 9, 2024 by s p

Gjeneral ® Piro Ahmetaj/

Kontrata për shitjen e avionëve luftarak si dhe mesazhet e Presidentit të Francës Emanuel Macron gjatë “vizitës historike” në Beograd (29-30 Gusht 2024), vijojnë të mbeten në “top-ngjarjet dhe top-lajmet”, për kancelaritë, institutet dhe mediat e kryeqyteteve të Ballkanit, 32 vendeve të NATO, BE, Rusisë, Kinës, etj.

Në “kapacitetin e Ekspertit të Sigurisë Kombëtare, Rajonit dhe NATO-s”, në vijim po paraqes një përmbledhje strategjike mbi tre qëndrimet, ose 3 mos (për) puthjet kritike të z. Macron në raport me domosdoshmërinë kritike për forcimin e kohezionit që ka Aleanca Euroatlantike (USA/NATO/UK/BE):  

Mos (për) puthja nr. 1, në planin ushtarak: nënshkrimi kontratës për shitjen e 12 avionëve luftarakë Francezë të gjeneratës me kosto rreth 3 miliardë $, ose dyfishi i buxhetit vjetor të mbrojtjes së Serbisë! Rafale kushton mbi 115 milion $, apo gati gjysma e një F-16/USA me 60 milion $. Sipas kontratës së nënshkruar, nga buxheti vjetor i mbrojtjes (1.5 miliardë €), për secilin nga 5 vitet në vijim (deri 2029) Serbia do duhet të paguaj Francës 600 milion $ (pa përfshirë koston e lartë të armatimit, mirëmbajtjes operacionale, trajnimeve, etj), që do të thotë afro 50 % të buxhetit vjetor të mbrojtjes?!

Para Serbisë, edhe Kroacia dhe Greqia kanë blerë avionë Rafale nga Franca. Por Kroacia që ka një buxhet për mbojtjen pothuaj të barabartë me Serbinë, bleu 12 avionë të përdorur me kosto rreth 1 miliard $. Ndërsa Greqia, që ka buxhetin 7 herë më të madh se Serbia (8.2 miliardë €), harxhoi 2,5 miliardë $ për 24 Rafale. Gjithësesi ky krahasim nuk është as arsye, as justifikim dhe as përgjegjësi gjeopolitike për rikthimin e rajonit te gara e armatimeve ose te “Ballkani fuci baruti”… ! 

Për ta çliruar nga termat luftarake, po sjell në vëmendje një satirë të gjetur të politikanit dhe publicistit, Ben Blushi: “Presidenti Vuçiç, i ngjan një gjuetari që blen armë të shtrenjta edhe duke e ditur që nuk do t’i përdorë kurrë”. Por kjo është shumë e tepërt se përrallat me gjahtarë, për barrën mbi taksapaguesit por edhe për tu aplikuar në realitetin e aleancave gjeopolitike në Ballkan.  

Nëse shikon hartën e Serbisë, të gjitha vendet ndërkufitare, janë anëtarë të NATO-s (Hungaria, Rumania, Bullgaria, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut, Kroacia dhe Shqipëria), ndërsa Serbia nuk mund të përdorë avionët Rafale kundër asnjë shteti anëtar të NATO-s. Nga ana tjetër, asnjë nga vendet e rajonit nuk kërcënon Serbinë por as “Ajo s’ka këllqe për t’u përballur me fuqinë ushtarake të vendeve ndërkufitare” si dhe “përsa kohë do vijojë të ketë prezencë të SHBA/NATO në Rajon, agresioni ushtarak kundër tërësisë territoriale të Kosovës, mbetet një mision tërësisht i pamundur”. 

Në planin e përfitimeve politike, Aleksandër Vuçiç zgjodhi t’i blejë avionët luftarakë në Francë dhe jo diku tjetër, jo vetëm pasi p.sh “SHBA kurrësesi nuk do ti jepte aleatit të Putinit F-35”, por sepse ishte jo rastësisht Franca që bllokoi për një datë të panjohur anëtarësimin (duke bindur edhe Gjermaninë dhe Italinë) anëtarësimin e Kosovës në Këshillin e Evropës, megjithëse asambleja e këtij Këshilli, përfshi edhe deputetët francezë, votuan me shumicë absolute pro Kosovës. Në këtë mënyrë Vućič nuk bleu armë (avion luftimi Rafalo) por mbështetjen e Francës dhe ndoshta ndonjë vend tjetër të Evropës.  

Në planin ekonomik, Pasi mori 3 miliardë $, z. Macron tha në Beograd: “Franca do jetë mbrojtësja më e madhe e të drejtave të serbëve në Kosovë, ndërsa nuk i zuri as në gojë serbët e Bosnj” (?!), ndërsa në korrik, Serbia i dha Gjermanisë pasurinë më të madhe, litiumin. Serbia do ta paguajë këtë çmim, sepse Vuçiç nuk mund ta pranoj të mbetet në histori si tradhtar që “njohu Kosovën”.  Kur Rafalët do vijnë në Serbi (2029), me siguri as Macron as Vućič nuk do jetë në pushtet, pasi edhe pse bën të mbi-pushtetshmin, Vućič është më i dobët se kurrë. P.sh gjedhjet për Bashkinë e Beogradit, i “fitoi” duke sjellë 40 mijë votues nga Bosnja, ndërsa mbas 5 vitesh, avionët Rafale ndoshta do të fluturojnë mbi Beograd si një lamtumirë dashurie. 

Mos (për) puthja nr. 2: në shkurt 2024, Presidenti Macron bëri një deklaratë të fortë dhe provokuese për parimet e Aleancës: “Franca nuk e përjashton mundësinë e dërgimit të trupave tokësore në Ukrainë”, duke shtuar se: “Asgjë nuk mund të përjashtohet në një luftë në zemër të Evropës. Ne do të bëjmë gjithçka që është e nevojshme për të siguruar që Rusia të mos e fitojë këtë luftë” ! 

Më tej, z. Macron shtoi se 25 vitet e fundit, shumë udhëheqës persërisnin: “kurrë tanke, kurrë avionë, kurrë raketa, etj, deri sa në frontin ukrainas, situata po bëhej më e ashpër ndërsa Rusia po vazhdon sulme ushtarake si dhe për  dezinformimin e publikun ukrainas”. Prandaj kërkoi “krijimin e një koalicioni për goditje dhe furnizim me raketa me rreze të mesme dhe të gjata”.

Këto ishin deklaratat e z.Macron në mbyllje të samitit special në Paris në mbështetje të Ukrainës, ku 21 krerët e shteteve evropiane, nga ShBA-ja, Kanadaja, UK, mikëpriteshin në Pallatin Elysee.  

Mos (për) puthja nr. 3: rreth 5 vjet më parë, në korrik 2019, si kundërpërgjigje ndaj presionit të Presidentit Trump ndaj vendeve të mëdha të NATO-s, si Gjermania, Franca, etj për mos pagimin e 2 % për mbrojtjen vjen deklarata “e fortë” e Presidentit Macron: “NATO po përjeton vdekje klinike dhe BE duhet të ndërtojë sovranitetin ushtarak”, ndërsa ndoshta e tejkaloi kur tha se: “Washingtoni po i kthen shpinën Evropës..” ?!

Kur Presidenti Macron u pyet nëse besonte në efektivitetin e Nenit 5 të traktatit themelues të NATO-s (nëse një shtet anëtar sulmohet, të gjitha vendet përfshihen në lufte): “Nuk e di. Çfarë do nënkuptojë Neni 5 nesër? dhe argumentoi se “Evropa qëndron në skajin e një gremine dhe do të ketë më kontrollin e fatit të saj, vetëm nëse fillon të përgatitet dhe sillet si një fuqi gjeopolitike”.  

Është po ashtu e njohur, që z. Macron ka bërë thirrje që BE dhe vendet perëndimore të rishikojnë rolet e tyre në botë si dhe të përshtaten me realitetet e reja globale duke konstatuar se: “hegjemonia perëndimore ka mbaruar dhe se do të ishte gabim të përpiqemi të izolojmë Rusinë” ?!

Gjithësesi, nuk është hera e parë dhe as një zë i vetmuar në 75 vjet histori suksesi të NATO-s: “si Aleanca më e fuqishme e historisë së njerëzimit dhe vlerave Euroatlantike”! Kujtojmë rastin e Turqisë, me raketat Ruse S-400, qëndrimet kontroverse të 2-3 vendeve në lidhje me luftën e Putinit, etj.  

Konsiderata dhe mesazhe gjeostrategjike, mbi 3 mos (per) puthjet e sipërpërmendura:

Pa asnjë mëdyshje, Franca është në të drejtën sovrane, për të mbajtur dhe zhvilluar aleancat historike, strategjike, ekonomike, kulturore, gjeopolitike, etj. Por, kur vjen fjala te shitja e armatimeve moderne (Rafale) armiqve potencialë ose aleatëve të tyre (miku i armikut është armiku i përbashkët) si dhe peshën jetike e kohezionit për ta mbajtur të pamposhtur fuqinë ushtarake të NATO-s, si çdo anëtar tjetër ashtu edhe Franca, është e imponuar të respektojë parimet dhe detyrimet bazë të ndërsjelljes mes 32 vendeve anëtare! 

Në pamje të pare, duken si kontraditore mes 3 mos (për) puthjeve të sipërpërmendura: “shitjen e avionëve Rafale, ndërthurja me trupa në Ukrainë dhe NATO ne vdekje klinike”. Por besoj se arsyeja e përbashkët për të tre mos (për) puthjet, mbeten: “kuotat elektorale të z.Macron, si dhe përpjekjet për rritjen e peshës gjeopolitike të Francës brënda dhe jashtë Aleancës Euroatlantike”.  

Kjo “s’është Evropa ime“, pohoi me revoltë, politikani i njohur gjerman, Michael Roth (25 vjet anëtar i Bundeswerit, 8 vjet Ministër për Evropën në kabinetin Merkel), pa ju tharë boja marrëveshjes së Francës për t’i shitur avionë luftarak Serbisë. Një deklaratë e pa dëgjuar edhe në raste ekstreme pro-serbe që nga1999. Për më tepër, shitja e avionëve Rafale ushtarëve të Millosheviçit mbetet e papranueshme jo vetëm për Gjermaninë, por edhe për USA, NATO dhe BE.

Në fakt, me shumë të drejtë shtrohen 5 pyetje: ku po shkon Franca me mos (për) puthjet Euroatlantike (?) A mos Franca në marrëdhëniet me Serbinë po përsërit sjelljen kur Rusisa pushtoi Krimenë (?) A ka filluar Franca të ringjallë aleancat e saj historike dhe ambiciet gjeopolitike në rastin e një lufte të në ballkan (?). A është e pranueshme që Franca shet avion luftimi Serbisë që mbetet kërcënues i vetëm i paqes ne Ballkan, përfshi sovranitetin e një shteti sovran/Kosovës (?).  A mundet Franca apo edhe në kuadër të BE të ngrenë kapacitete për tu “vetë-mbrojtur pa fuqinë ushtarake të SHBA dhe UK” ?! 

Mbas viteve 1990, kur ishte “duke u shkërmoqur pa luftë” Traktati i Varshavës, faktorë dhe Oponent të vijës së parë nga kontinenti evropian, “nxitimthi” shtruan pyetjen: “misioni u KRY, pse na duhet NATO”? Ndërkohë, që BE nëpërmjet marrëveshjeve (Berlin++) ka përditësuar arkitekturën politike dhe fuqinë ushtarake (ESDP/PESCO), etj, ende mbetet për tu konfirmuar: “nëse BE është konkuruese apo komplementare me NATO-n” ?!

Mos të bëjmë naivin për të ushqyer “populizmat antiamerikane” apo me citstet e “rreziku anglo-amerikan”, pasi besoj se përgjigjen e dinë të gjithë, përfshi edhe Presidenti Macron! Historia na kthen në rrethanat e përgjakshme të para-Luftës së II-të botërore, kur vendet e Europiane, bënin “nën dhe”, marrëveshje me Hitlerin, duke pritur që sipas premtimit të ciklopit, se ʺAi do ti hante të fundit..”.

Do uroja të isha gabim, por në analizën strategjike, këto mos (për) puthje “të forta”, synojnë: “të ushqejnë ushtrinë e militantëve të rinj me lavdinë dhe ambiciet e vjetra të Francës”, duke ri-kujtuar se, mbase jo fare rastësisht por në emer të këtyre ambicjeve, Presidenti Charles de Gaulle, në 1966, “vetë- ngriu” statusin e pjesëmarrjes së Francës në Strukturën e Integruar Ushtarake të NATO, për plotë 42 vjet (1967 – 2009)!

Sigurisht që ka mendje të ndryshkura në Moskë, Beograd dhe jo vetëm që mbajnë ndezur fitilat e një lufte Ballkanike.  Strategu i mirënjohur i Ballkanit, Bugajski, e sheh ende Serbinë si peng i Rusisë në Ballkan: “Moska mund të përdorë serbët për të nisur një luftë të re në rajon”.  Për më tepër, kjo ndodh në një kohë kur krahas rraskapitjes turpëruese që e pret këtë dimër në Ukrainë, Rusia – Putiniste i ka humbur edhe shpresat për të ndezur një front të ri lufte në Ballkan duke frymëzuar grupet kriminale apo axhendën e politikanëve ekstremist të tipit Dodik, etj! Kjo demonstrohet edhe në mesazhet e forta nga Washingtoni zyrtar: “USA mbeten të përkushtuara për të mos lejuar një luftë në Rajon” si dhe nga BE: “përparimi në rrugën e BE-së është tejet i rëndësishëm për paqen e rajonit te Ballkanit perëndimor”. 

Në shtesë, përtej zgjimit (apo blerjes) se aleancave historike, përtej “armatosjes deri në dhëmbë” të Serbisë si dhe përkundër shpërdorimit të Beogradit për interesat e Kremlinit, besoj fortë se paqja mbetet misioni i vetëm, në mënyrë që siguria të konsumohet përtej historisë së përgjakshme, në interes të bashkëjetesës paqësore dhe perspektivës Euroatlantike për 6 vendet e Ballkanit perëndimor.  

Prandaj, aktorët zyrtarë dhe strategët/kolegët në rajon, Washington, Bruksel, etj do t’i sugjeroja që perspektivën e paqes në Ballkan do duhet ta para-kushtëzojnë jo me rikthimin e garës se armatimeve, por me “mbjelljen” e 2 Masave të Mirëbesimit Reciprok, nëpërmjet të cilave Beogradi Zyrtar dhe aleatet e tij “të imponohen” se: (1) “do të ruajë balancat e fuqisë ushtarake (Mig -29, Rafale, raketa, etj) deri në nivelin të mos kërcënojë fqinjët (pëfshi Kosovën); (2) nuk do të vendosin instalime dhe aktivitete ushtarake (20 km distancë ajrore dhe 5 tokësore), në kufijtë shtetërore mes vendeve. Këto 2-kushte duhen të monitorohen nga USA/NATO/BE, që mbeten faktor kritik për paqen dhe integrimin e vendeve të Ballkanit perëndimor.

Po ashtu, do t’i këshilloja vëllazërisht faktorët politik të Prishtinës që: “riciklimi i aleancave historike si dhe kërcënimet e Beogradit ndaj integritetit të Kosovës si dhe prezencës së NATO-s, SHBA-ve”, kurrësesi të mos i konsiderojnë me triumfalizëm populist si rrethana të dhuruara për Kosovën, por mbi të gjitha si përgjegjësi e lartë shtetërore për të ndërtuar “Kosovën moderne/euroatlantike”, përtej prezencës së NATO-s (që nuk mundet të jetë e përjetshme …); ku mbi të gjitha, qytetarët pavarësisht përkatësive etnike, fetare dhe politike të ndihen të barabartë para ligjit, si dhe në faktorizimin të rolit të Kosovës nga konsumatorë në kontribues për paqen, stabilitetin demokratik dhe për integrimin në NATO dhe BE! 

Në të njëjtën kohë, do të ri-këshilloja faktorët shtetërorë në Tiranë dhe Prishtinë, që për interesa jetike kombëtare të përulen në gjunjë para historisë se përgjakshme dhe përgjegjësive shtetërore duke jetësuar një Platformë të përbashkët: “2-Shtete sovrane 1-Komb i vetëm” për mbrojtjen e interesave kombëtare, duke garantuar SHBA dhe NATO se kjo “qasje vonuar” nuk kërcënon askënd, as Serbinë, por do të kontribuojë për paqen afatgjatë ndërmjet vendeve të rajonit”.  

Së fundmi, do ishte qesharake nëse do të pretendoja se sa me sipër do të shërbente si “erueka”, ose si një analizë shteruese. Gjithësesi, shpresoj të kontribuojë sadopak, për të përditesuar në dinamik “opinionin strategjik, zyrtar dhe publik” në rrafshin mbarëkombëtar, rajonal, në NATO dhe jo vetëm. 

Autori: Gjeneral ® Piro Ahmetaj:

Ekspert për SK, Rajonin dhe NATO-n,

Zv/President i Këshillit të Atlantikut; & ish:

Këshilltar për Sigurinë Kombëtare në PD,

Këshilltar i Presidentit të RSh; Zv/ShShPFA,

Përfaqësues Ushtarak në SHAPE/NATO. 

Filed Under: Analiza

Vëzhgim diplomatik

September 7, 2024 by s p

Shaban Murati/

Profkat internacionaliste të Enver Hoxhës në zyrat e larta të Shqipërisë.

Kushdo që ndjek, qoftë dhe rastësisht, diplomacinë qeveritare dhe diplomacinë parlamentare të Shqipërisë ngelet pa mend nga propagandimi i ri i profkave të Enver Hoxhës për internacionalizmin proletar të diplomacisë dhe të Shqipërisë. Më e freskëta u dëgjua nga kryetarja e parlamentit të Shqipërisë, Eliza Spiropali, e cila në takimin e saj në 4 shtator 2024 me ambasadoren e Izraelit në Tiranë ngriti një flamur të ri internacionalist të Shqipërisë, duke shpallur me iu tutur syri: “Shqipëria është lidere rajonale në luftën kundër antisemitizmit”. (ATSH)

Nuk ka burrë nëne të kuptojë se ç’punë ka Shqipëria me antisemitizmin në rajon? Nuk e di se cili këshilltar i kënduar në qeveri apo në parlament i ka sugjeruar kryetares së parlamentit se antisemitizmi qenka bërë problem i madh shqetësues ndërkombëtar në Ballkan dhe po priska me padurim që Shqipëria Socialiste “të mprehë shpatën edhe njëherë o për situatën” dhe të marrë komandën, të udhëheqë luftën dhe të shpëtojë gjithë Ballkanin me luftën e saj epokale ballkanike kundër antisemitizmit, të cilin e shohin vetëm zyrat qeveritare dhe parlamentare të Tiranës. Janë profka internacionaliste dhe kalorsiake, që kërkojnë një Servantes të ri për Don Kishotët e Tiranës.

Së pari, para se të marrë flamurin ballkanik të luftës kundër antisemitizmit, përse nuk kujtohen qeveria shqiptare dhe parlamenti I Shqipërisë të marrin në dorë flamurin e luftës kundër antishqiptarizmit, që është bërë fenomen i rrezikshëm në Ballkan? A jeton Tirana zyrtare në Ballkan? Nuk e di pse Tirana zyrtare nuk e sheh se Serbia po përgatitet për luftë kundër popullit shqiptar të Kosovës dhe shtetit të tij të pavarur të Kosovës. Nuk e di pse Tirana zyrtare nuk e sheh se Greqia po ia kafshon Himarën dhe integritetin territorial të vendit si në kohrat e Venizellosit dhe ndalon të bisedohet dhe të përmendet çeshtja çame. Nuk e di pse Tirana zyrtare nuk e shikon se Shkupi tani po përpiqet ta fshijë gjuhën shqipe edhe nga e drejta e mangët e gjuhës së 20 përqindëshit? Nuk e di pse Tirana zyrtare nuk e sheh që kisha ortodokse serbe në Mal të Zi po kërkon të zhdukë çdo identitet shqiptar dhe identitet malazez, pasi portat i hapi asaj dykanatesh kryeministri kuisling shqiptar Abazoviç, të cilin nuk dihet pse kryeministri i Shqipërisë e glorifikoi aq shumë pas marrëveshjes së turpshme kapitulluese, që ai nënshkroi fshehtas me kishën ortodokse serbe. Nuk e di pse Tirana zyrtare nuk e sheh që antishqiptarizmi ka infektuar sot edhe disa segmente të diplomacisë së BE.

Së dyti, Tirana nuk ka asnjë arsye të marrë përsipër rolin e liderit rajonal në luftën kundër antisemitizmit, sepse Tirana vjen e fundit në listën e preferencave diplomatike ballkanike të Izraelit. Le t’ja lerë këtë rol donkishotesk Greqisë, e cila blen miliarda dollarë armatime nga Izraeli dhe i ka vënë në dispozicion Izraelit hpësirën e saj ajrore për stërvitjen e aviacionit ushtarak izraelit. Le t’ja lerë këtë rol Serbisë, e cila furnizon me armë Izraelin sot në kulmin e konfliktit dhe gjenocidit në Gaza.

Tirana zyrtare nuk ka memorie shtetërore dhe nuk e di se i pari ministër i jashtëm izraelit, që ka zbritur në Tiranë, erdhi pas 17 vjetësh të vendosjes së marrëdhënieve diplomatike midis dy vendeve. Dhe erdhi jo për vizitë zyrtare, por vetëm për të kërkuar votën e Shqipërisë në OKB kundër Palestinës. Ndërkohë gjatë atyre 17 viteve nuk kishte ngelur president, kryeministër dhe ministër i jashtëm i Shqipërisë pa shkuar nga dy tri herë në Izrael. Për hatër të Serbisë Izraeli nuk e njohu Kosovën deri në vitin 2021, kur e detyroi Shtëpia e Bardhë, që i duhej ky akt për llogaritë e saj ballkanike.

Shqipëria Socialiste megallomane nuk ka as para që ta kryejë rolin e lideres rajonale dhe të investojë në vendet ballkanike për luftën e re internacionaliste kundër antisemitizmit. Edhe Enver Hoxha, që shihte ëndrra në diell për të bërë revolucionin socialist në të gjitha vendet, që nga Kina, Indonezia, Bashkimi Sovjetik, Europa Lindore e deri në Tanzani e Peru, shumë shumë mundi të ngrejë Radion e Jashtëme, që transmetonte çdo ditë në 22 gjuhë të huaja profkat revolucionare dhe internacionaliste të Enver Hoxhës.

Më e thjeshta është se 11 shtetet e tjera ballkanike nuk kanë deklaruar asnjera se i kanë dhënë mandat Shqipërisë që të udhëheqë në vendet e tyre luftën panballkanike kundër antisemitizmit. Dhe si mund ta kryesh rolin e liderit rajonal kur nuk ke mandat nga asnjë shtet ballkanik? Kjo nuk ka rëndësi për diplomacinë qeveritare dhe diplomacinë parlamentare të Shqipërisë, të ekzaltuar nga ëndrra e liderëve rajonalë. Ata besojnë si Enver Hoxha se bota do t’i hajë profkat e reja internacionaliste të Tiranës. Por ka një ndryshim. Enver Hoxha mendonte se po i shërben interesave të Shqipërisë. Kurse Shqipëria e sotme Socialiate po i shërben me ndërgjegje interesave të Izraelit. Përse? Shkoni dhe pyesni qeverinë dhe parlamentin e Shqipërisë.

Filed Under: Analiza

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 60
  • 61
  • 62
  • 63
  • 64
  • …
  • 970
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • GADISHULLI BALLKANIK  
  • Lindja e Mesme, Trump dhe kthimi në Realpolitikë
  • HISTORIA E KRYEVEPRES SË NDOC MARTINIT
  • SI LETRAT BRENDA SHISHEVE…
  • Zëri i gjëmimshëm i Andrea Bocellit, si një thirrje për zgjim shpirtëror
  • SI U HOQ BUTRINTI NGA DUART E PUBLIKUT
  • Të arratisurit nga Shqipëria deri më 31 tetor 1990
  • Nga lufta e Kosovës, në Distriktin 14-të në New York
  • Hieroglifet e mallit…
  • Një ftesë për shqiptarët e Amerikës
  • VATRA ORGANIZON SIMPOZIUM SHKENCOR NË 50 VJETORIN E KALIMIT NË PËRJETËSI TË NACIONALISTIT ABAS KUPI
  • Si e ka portretizuar Kosova sportin në pullat e saj postare
  • Balluku nuk është rasti, është testi!
  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT