Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Liderët naiv që nuk po e kuptojnë teorinë e mbretit për politikën

by

Shkruan XHAVIT ÇITAKU/
Këtë shkrim timin kësaj radhe po e filloi me një tregim të së kaluarës, por mendoj se është shumë i përafërt me aktualitetin e sotëm politik në vendin tonë apo më mirë më thënë të këtij cirku që po zgjatë tash e pesë muaj. Ka të bëj me definicionin politik praktik që e kishte sajuar një mbret, ndoshta nga përvoja që ai e kishte parë apo ishte pjesëmarrës i asaj loje nëpërmes së cilës arriti të bëhet sundimtar. Ky mbret e kishte këshilluar të birin që të studioj politikën në një universitet të njohur anglez. Kjo shkencë i hyri në qejf këtij djaloshi dhe u bë një student i dalluar. Sa herë që vinte në pushime, babai nuk pushonte ta pyeste se çfarë është politika. Djaloshi fillonte t’ia thonte përmendsh dhjetëra definicione të shkencëtarëve të ndryshëm botëror, por ato asesi nuk ia mbushnin mendjen mbretit. Edhe pasi i përfundoi studimet, mbreti vazhdoi me të njëjtën pyetje, por përgjigja e të birit nuk përkonte as përafërsisht më atë që kërkonte sundimtari. Një ditë mbreti e uli të birin afër vetit dhe po i thotë: Shiko biri im. Krejt çka ti po thua me ato definicione kurrë në praktik nuk do të hyjnë në punë edhe pse është mirë që i kë mësuar. Tash unë me dy fjalë po të tregoj se çka është politika e ti nëse je bektesh e merr vesh. Ti do të me trashëgosh dhe mbaje mend këtë që po të them: “ Gjatë gjithë kohës njërën dorë gjithmonë mbaje pas dhe kurrë mos gabo me e larguar, ndërsa me dorën tjetër bën çka të duash. Nëse vetëm pak e luan atë dorën që e kë pas, me nder me thanë, ta fasin që valla sytë duç t’i qesin. Kjo është politika biri im në praktik e sa për teori ma mirë e kë ti se unë”.
Menjëherë pas zgjedhjeve të tetë qershorit u mblodh blloku opozitar edhe nga ngutia pothuajse të gjithë e kishin harruar të mbajnë dorën pas. Ma i pari ishte Haradinaj që e vërejti këtë “ lëshim” të të tjerëve dhe i tha Isës: Më fal po definicioni i mbretit mua po ma jep postin e Kryeministrit. Edhe Isa e kuptoi çka kishte bërë dhe ia ktheu: “ Për hajr na koft” . Limaj si politikan jo edhe me përvoj aq të madhe, se qëllimi kryesor i tij është t’i hamirret ish- shefit të tij e jo ndonjë post, e ka rregulluar ai jetën e vet,, po qesh e po thotë: “ Pasi u “lage” pak Isë nuk po të lejojm me u ba “qull” krejt e po ta japim pozitën e Kryeparlamentarit. Ani pra po ia bajmë kësisoj, thanë ata. Albini me atë fytyrë serioze që ka, ishte kategorik se lë të bahet çka të bahet, Thaçin nuk kemi me e lanë edhe njëherë me u ba Kryeminister. Në fakt, Albini nuk ishte prezent në atë marrëveshje “ historike” se ai pati punë me bashkëpunëtorët e tij, që siç duket nga “ trysnia e tyre, edhe ai e hoqi dorën dhe iu bashkua bllokut opozitar. Po tash erdhi një përfundim tjetër. Isa me një përvoj të madhe politike gati dyzetvjeçare, i frikësuar nga reagimi i ambasadorës Jacobson, i erdhi momenti që ta zë në pat pozicion Haradinajn dhe tash po i thotë valla mua po me takon posti i Kryeministrit. Ende nuk është e qartë a e ka lideri i AAK-së dorën pas apo vetëm po sheh ëndërr Isa. Dikush thotë po çka u ba me Thaçin. Me këtë që po dua me e thanë, ndoshta fitohet përshtypja se po i mbaj “ paj”, por nuk është ashtu. Mendoj se me të kuptuar se posti i Kryekuvendarit, edhe pse vonë, nuk po i takon Isës po Arsim Bajramit, atëherë siç po e shihni, Isa po del prapë i lagur. Ecë e merre vesh këtë politik. Po bile dorën duhet me e mbajt pas. Siç duket Hashimi ende po mban qëndrim. Nuk i besohet as vëllait kur është puna për me marrë pushtet.

Më në fund u dorëzua Isa Mustafa
Isa Mustafës iu dashtë një kohë bukur e gjatë që më në fund të pranoj e të dorëzohet pa një pa dy se posti i kryekuvendarit nuk po i takon atij por subjektit fitues të zgjedhjeve. Pesë muaj luftoj e trumbetoj se ky vend udhëheqës i përket vetëm këtij “ politikani” dhe askujt tjetër. Dhe në fund pranoj pa fije turpi se e paska pasur gabim duke e krijuar edhe një humbje të radhës në sy të opinionit të brendshëm dhe në atë ndërkombëtar. Kur them në sytë e opinionit ndërkombëtar kam parasysh reagimin e ambasadores së SHBA-së, Jacobson. Tash po ka arsyetime të shumta se për hir të asaj apo kësaj po e bëjmë këtë, që në fakt është dashur të bëhet që pesë muaj. Po kjo nuk pi ujë më sepse po shihet qartë e mirë se kush ishte bllokuesi kryesor deri me tash. “Një katund që shihet kallauz nuk do- thotë një fjalë popullore”. Nuk humbi vetëm Isa Mustafa, sepse tashmë për të këto janë bërë përditshmëri, por në këtë valle humbjesh numërohen edhe të gjithë ata jurist, por edhe bashkëpunëtor të tjerë, që duke flirtuar për ndonjë post, e kishin “ ndërsy” se vetëm ai ka të drejt të ulët në ulësen e të parit të Parlamentit të Kosovës. Por humbje më të madhe pësoi vetë LDK, anëtarësia e së cilës nuk janë duke parë se sa dëm është duke i shkaktuar këtij subjekti politik. Duke hequr “ dorë” nga posti i të parit të parlamentit, e cila edhe ashtu nuk i takonte, tash me një fytyrë tjetër Isa Mustafa e përgatit terrenin përmes lajkatarëve të vetë për t’u bërë “ Kryeminister”. Sa mirë kur njeriu mundet të zgjedh kur të donë e sa të donë poste. Herë Kryeminster, herë Kreparlamentar e besa ia kishte mësy edhe postit të Presidentit. Si në bahqe të babës, sot po e dua këtë, nesër tjetrin post. Luaje macë, kryet e bullit.
PDK-ja të reflekton pozitivisht
PDK-ja dhe lideri i saj Hashim Thaçi në këto momente e kanë vështirë të “ dorëzojnë” pushtetin pa ndonjë marrëveshje paraprake me subjektet tjera politike, të cilat po e injorojnë partin fituese. Megjithatë, mendoj se Thaçi duhet të bëj të pamunduren dhe të reflektoj pozitivisht për të gjetur një zgjidhje të pranueshme, në mënyrë që sa më parë të ndërtohen institucionet e shtetit dhe kështu të tregoj shembullin e një lideri që di dhe do të veproj në të mirë të prosperitetit të vendit dhe të qytetarëve të saj. Kohë më nuk ka.
Dhe krejt në fund. Lideri i AAK-së deri me tash ka qenë i paluhatshëm në qëndrimin se nuk lëshon pe nga posti i Kryeministrit. Pale mos po harron me largua dorën…

SHQIPËRIA, NDOSHTA I VETMI VEND NË PLANET,PA ASNJË DIPLOMAT ME GRADËN “AMBASADOR”

by

Nga Ramiz LUSHAJ/
1.Sivjet, Shqipëria Londineze, i ka 49 ambasadorë të dekretuar e akredituar në botë, gjithnji sipas faqes zyrtare të MPJ të Shqipërisë, e cila mban për okelio, në kryevend, thanien “Shqipëria Jo Duhanit (!). 7 ambasadorë janë në organizata ndërkombëtare: OKB (Nju Jork e Gjenevë), NATO, BE, OSBE, KE, UNESCO. 42 ambasadorë janë me seli diplomatike në 42 shtete. 29 në kontinentin europian tokë e ishuj, nga të cilët 11 në gadishullin tonë ballkanik. 2 në Amerikën e Veriut – SHBA e Kanada. 9 në Azi – Izrael, Japoni, Kinë, Indi, Arabi Saudite, Malajzi, Kuvajt, Emiratet e Bashkuara Arabe, Katar. 1 në Afrikë (Egjypt) dhe 1 në Amerikën e Jugut (Brazil). Aq sa kam njohje kisha me thanë se aktualisht rreth 20 ambasadorë shqiptarë janë në listë-pritje njëvjeçare ose të pathirrun astenjiherë ndërvite në kit’ detyrë të lartë nga shteti shqiptar, nga trekandshi vertikal: Ministri i Jashtëm-Kryeministri-Presidenti.
Fatkeqësisht, nga rreth 60 ambasadorë shqiptarë të derisotëm, që janë në detyrë ose të larguar, asnjani prej tyre nuk e ka gradën e lartë “Ambasador”, po veçse e kanë fituar kit’ emër zyrtar e popullor nga posti i tyre ndërvite diplomatike.
Prapë po e rithem, fatkeqësisht, jemi i vetmi vend në Europë që nuk kemi asnjë diplomat me gradën “Ambasador” (!) Ky është një shembull i pazakontë edhe për shtete të Afrikës apo Azisë të përfshira nga luftra rajonale e civile në dekada të fundit.
Sigurisht nuk ka asnji argument shfajësues e as tolerues ky fakt: Kemi 70 vjet vend i çliruar, 70 vjet nga çlirimi i Tiranës, metropolit shqiptar. Një çerek shekulli nga Lëvizja e Dhjetorit ’90. Patjetër, të mjafta që të kemi ambasador të karierës, “Ambasador” me gradë, me dekret të veçantë presidencial.
Fatmirësisht kemi dhe një Ligj të standartit euro-atlantik “Për shërbimin e jashtëm të Republikës së Shqipërisë”, i cili mban nr. Akti 9095 e i datës 3 korrik 2003. Kemi edhe një Rregullore bashkëkohore për Sherbimin e Jashtëm të Republikës së Shqipërisë me plot 23 faqe. Këto të dyja, në disa nene të tyre, përcaktojnë kushte e kritere për marrjen e gradës “Ambasador”: Jo ma pak se 21 vjet vjetërsi të integruar në punë në MPJ e Shërbimin Diplomatik, nga të cilat të paktën dy mandate si ambasador, 2.5 vjet “Ministër Fuqiplotë”, etj.
Mbi të gjitha kemi edhe diplomatë shqiptarë që i plotësojnë këto kushte e kritere. Nuk janë të pakët. I kemi të mirë. Disa prej tyre janë fokusue edhe si kandidatura për President të Republikës së Shqipërisë si Artur Kuko, Qirjako Qirko. Absurdi shqiptar: mund të jesh edhe President i Shqipërisë po nuk ta japim gradën “Ambasador” i Shqipërisë (!) Absurdi tjetër: para do kohësh një gjyqtar më thotë se diplomati Shpëtim Çaushi po e kërkon gradën “Ambasador” në dyert e shkallët e gjyqësorit shqiptar (!) Po ka edhe diplomat të tjerë meritor me kit’ gradë, si diplomati i karierës Dashnor Dervishi, Kastriot Robo…dhe disa të tjerë. Nuk e di a iu jepet kjo gradë dhe atyre që kanë ndrrue jetë në dy dekadat e fundit si diplomati Ljublin Dilja ish “Ministër Fuqiplotë” në Ambasaden e Shqipërisë pranë OKB në Nju Jork, diplomati Florent Çeliku e të tjerë. Ç’ka them kështu: kur nuk ua japin të gjallëve si do ua japin atyre që ikën herët nga kjo jetë, nga kjo botë (!)
Troç po e them pse nuk ua japin gradën “Ambasador” diplomatëve shqiptarë të mirënjohur e meritor në karierën e tyre diplomatike: Disa diplomatë i keqcilësojnë si “të Berishës”, si “të Nanos”, si “të këtij apo atij presidenti”, ndonjanin e sulmojnë për shkak të mbiemrit, nistue nga vendlindja e tij, ndokujt ia mbajnë “nën dorë” inatin e cekjes në ndonjë post të lartë në shtet, etj. Paragjykimet e pandame politike ua mbulojnë përkohor meritat e tyre diplomatike, ua pengojnë me shtysa e qyta gradat diplomatike, etj. Edhe në vet MPJ ka hile me kile dhe bunarë me xhelozi kariere. Këto fakte e dukuri i kam pa e ndesh disi nga afër e lerg pasi kam punue disa vite në Drejtorinë e Shërbimit të Trupit Diplomatik të MPJ (2006-’09). Çështje të brendshme të kësaj natyre po e pengojnë e demtojnë shërbimin e jashtëm të Shqipërisë në veprimtarinë e tij dhe në imazhin ndërkombëtar.
Komisioni për Gradat Diplomatike, sipas Rregullores së Shërbimit të Jashtëm të Republikës së Shqipërisë, funksionin në MPJ me pesë antarë e me të drejtë sanksion për t’u mbledh periodikisht çdo muaj të vitit kalendarik. Këta duhet të japin grada të tilla si: ambasador; ministër fuqiplotë; ministër këshilltar; këshilltar; sekretar i parë; sekretar i dytë; sekretar i tretë; atashe si dhe ato në shërbimin e jashtëm konsullor të Shqipërisë. Patjetër, këta janë funksional, japin grada të tilla vazhdimisht, shkallë-shkallë, deri tek ato ma të lartat: “Ministër” apo “Ambasador”. Këtu bollis e bullis ajo shprehja për shtat” “Ndal Beg se ka hendek”. Kush janë “Beg” po e dijmë. Kush është “Hendeku” shumkush nga diplomatët shqiptarë e ka përjetue e mësue ndërvite.
Çështja shtrohet me sirenë diplomatike, politike, kombëtare. Gjithqysh. O sot, o kurrë. Të mos e lamë shërbimin e jashtëm të Shqipërisë Londineze në kit’ ditë të pameritueme as prej kontributeve të tij traditë e vlera dhe as prej ecurive e lartësimeve të shtetit shqiptar të sotëm. Nuk i falet Shqipërisë të mos ketë sot asnjë diplomat me gradën “Ambasador”, të ketë vetëm një “Ministër Fuqiplotë”, dy apo tre “Ministër Këshilltar”. Po diplomatë me këto grada edhe po të jenë 30 të tillë prapë janë pak. Shumë pak.
Gradën diplomatike “Ambasdor” e propozon Ministri i Jashtëm, e miraton Kryeministri dhe e dekreton Presidenti i Shqipërisë. Kjo “treshe” duhet me e terezit mirë kit’punë që nuk duron kopili jo vetëm politike po prêt drejtësi të shpejtë.
Shteti me strkturat e nivelet e tij nuk duhet të tregohet i padrejtë me diplomacinë shqiptare në dy shekujt e fundit, me diplomatët shqiptarë që kanë dhanë shumë për shtetin e kombin e vet. Fjala vjen: Shumkush u dekorue në 100 vjetorin e Pavarësisë po Presidenti i kësaj kohe të afërt, Bamir Topi, nuk dha asnjë dekoratë për një diplomat të vetëm. Nëse nuk ia mbushnin synin këta diplomatët e sotëm këtij kryespecialisti të blegtorisë le t’ia mbushte mendjen Faik Konica. Le ta dekoronte të paktën atë, që i bante nder gjithkujt e nuk i prishte punë askujt. I nderuar do të ishte çdo president shqiptar sikur të dekoronte, për shembull, edhe diplomatin e madh Rauf Fico, i dekoruar nga Mbreti Zog, nga Franca, Perandoria Austro-Hungareze, Italia, Bullgaria, po jo nga Shqipëria e pas 1990-tës. Gjithashtu, i nderuar do të ishte çdo president shqiptar sikur të dekoronte edhe diplomat të pasçlirimit, si diplomatin Jovan Antoni, ish partisan i luftës, në misione diplomatike të Shqipërisë, drejtor në vite i Protokollit të Shtetit në MPJ. Shembujt të tillë ka plot, po puna po ban not. Nuk po del në breg…Po mëkatarë janë edhe ish presidentët e tjerë të Shqipërisë. Vetëm presidenti Alfred Mosiu e ka dekorue më 11 dhjetor 2006 me “Medalja e Mirënjohjes” ambasadorin Arben P. Cici, i sapo larguar nga ambasador në Kroaci e i ardhun pas disa muajsh (2007-2010) si Këshilltar Diplomatik i Presidentit. Çdo shtet euro-atlantik në BE e NATO po ta marrin vesh se Shqipëria në 30 vjet ka dekorue vetëm një diplomat do ta para-gjykonte keqaz Shtetin Shqiptar, çdo president e kryeministër të tij. Sikur Shqipëria të dekoronte edhe dhjetë diplomatë të sotëm është pak.
Pse u vendos një Ministër i Jashtëm me emrin Ditmir do të ketë “Ditë të Mira” edhe MPJ e Shërbimi Diplomatik e Konsullor i Shqipërisë Londineze. Nuk po duam as me na i kujtue fjalët e Naim Frashërit: “ Ditë të mira paskëtaj vijnë…”. Çështja shtrohet sotpërsot, brenda ditës, pa kalue muaji nëntor, as ky vit kalendarik 2014, me një pyetje që prêt përgjigje: Pse po e lini Shtetin Shqiptar pa asnjë diplomat me gradën diplomatike “Ambasador”, si askund në botë, si askush në planet.

KRIMI VRET, POLITIKANËT JA PËRPLASIN KUFOMAT NJËRI-TJETRIT

by

…Këtu të gjithë ndjehemi të kërcënuar, këtu secili prej nesh potencialisht është një kufomë e masakruar në rrugë, a në një nga kafenetë e panumërta që e kanë mbushur kryeqytetin e parazitizmit, ndërkohë që politikanët i bien defit duke thirrur zëçjerrë si kasnecë mesjetarë sikur gjoja jetojmë në një epokë të ndritur dhe të jetosh edhe si skllav në këtë vend ku sundojnë ata na qënka një lumturi e madhe./
Nga KOLEC TRABOINI/
Nuk mendoj se ka alibi në krim, nuk mendoj se një krim i përbindshëm mund të kthehet në një melodramë familjare. Është krejt e kote çdo përpjekje për ta manipuluar situatën, për tia zbutur egërsinë me të cilën u shfaq dhe për të mjegulluar shkaktarët e vërtetë. Kur kryhet një krim në asnjë rast nuk është fajtor veç krimineli por edhe ata që ndihmuan sadopak për të qënë kriminel dhe ata të tjerët që në vend ta parandalojnë krimin e stimuluan, dhe vetë ata që me zell në dëshirën e informimit a qëllime të tjera na i sjellin fytyrat e kriminelëve përditë e përnatë në ekran apo në faqet e gazetave duke e bërë portretizimin e Shqipërisë si fytyra më e zezë e krimit në Europë. Kudo ndodhin krime por kriminelit nuk i lihet aq shumë vend sa të thuash që në sytë e të rinjëve shqiptarë të duket si trim, si një personazh me doza heroizmi. Kjo shoqëri e sëmurë ka një faj të madh, se lejon politikën të los edhe kartën e krimit në manovrat e saj për të siguruar pushtet. Këtu politika los me kufoma. Ja përplasin kufomat njëri –tjetrit por vrasësit nuk dënohen. Edhe kur dalin të flasin politikanët tanë, kjo është karta më e fortë me të cilën përpiqen të përballojnë kundërshtarin, çfarë të çon në mendimin se pak gjasa ka ky vend të bjerë ndonjëherë në qetësi. Këtu dëgjon edhe mynzyra të tilla, ku media ndikuar nga politika të jep edhe prognozën, që krimineli që ka vrarë 5 vjetë mund të dënohet nga 20 vjet deri në burgim të përjetshëm. Natyrisht nuk kanë se çfarë të thonë tjetër kur kanë dëgjuar kryeministrin të thotë se ai krimineli që ka vrarë 5 njerëz, “e ka të gjatë rrugën ë kthimit në shtëpi”. Më të vërtetë të vesh duart në kokë sepse i lihet shteg një krimineli që ka vrarë 5 njerëz të kthehet sërish në shtëpi, dhe…që të profanojmë edhe ne si qytetarë-qyqarë të dështuar të këtij vendi, të kthehet krimineli të vrasë edhe 50 shqiptarë të tjerë. Na ruaj Zot prej kësaj mendësie. Sepse ai kriminel edhe për një njeri të kishte vrarë në krim të përsëritur, duhej ti jepeshin dy dënime me burgim të përjetshëm dhe pa asnjë të drejtë apelimi për uljen e dënimit. E kjo duhej bërë sepse krimi në Shqipëri ka marrë dhenë. Këtu krimineli nuk ka frikë as shtetin, as policinë, as popullin, këtu krimineli është në pushtet të plotfuqishëm dhe meqë ka edhe para mund të ngjitet lirisht nëpër shkallët e politikës dhe të shtetit. Të gjithë bëjnë sikur nuk dinë por populli flet se jo më votat por edhe vendet e deputetëve në Parlament shitën dhe pazari shkon deri në 400 mijë dollarë. Shkoni në popull e flisni me njerëzit e thjeshtë, ata që votojnë dhe të cilët i mallkoni nëse e shesin votën për një çap bukë. Ata janë e vërteta juaj lakuriq e jo gazetat e televizionet që të shfaqen si prostituta ideologjike. Këtu ligjet mbi krimet duhen ashpërsuar e jo zbutur në pamundësi për të vënë dënimin me vdekje. Po kush të dëgjon? Po si qenka o marrokët mediatikë të vendit tim, o prokurorë të çoroditur, o gjykatës të korruptuar deri në palcë dhe laskandraqë të politikës, që për 5 njerëz të vrarë të dënohesh me 20 vjet burg. Po më krijohet përshtypja se Shqipëria është kthyer në një çmendinë dhe qytetarët e thjeshtë i kanë kthyer në Guinplenë, u kanë prerë buzët dhe duket sikur qeshin. Kjo është një çmenduri kolektive, jo thjeshtë një fjalë por një realitet absurd i postdiktaturës të mikluar si demokraci. Këtu burgosen për energji të papaguar a përdorur në mënyrë të paligjëshme, ndërsa guvernatorin e vjedhjes së miliona dollarëve fare thjeshtë me një paraqitje. Çfarë Gjykate e Lartë është kjo a më thoni. Pse është e kujt i duhet. Kryekreje kujt i shërben? Se veç populli jo, kurrë. Ky është një shtet me mentalitet shtetarësh mesjetar. Një shtet marrok ku politika loz funksionin e impulsimit të çmëndurisë ndërsa ata që vinë në pushtet vetkastrohen në tru të vogël, jetojnë në delire, bëjnë dasma nëpër kështjella si princër e mbretër, udhëtojnë nëpër botë me parat e popullit që varfërohet përditë. Këtu njerëzit sapo vinë në pushtet bëhen sofistë të pandreqshëm, përpiqen tu mbushin mendjen qytetarëve se e zeza është e bardhë, por atyre gabueshëm u duket e zezë, se çmimi i energjisë elektrike nuk do të rritet, por ju do të paguani më shumë, se ne si shtet nuk do t’ju përgjojmë telefonat, por do t’ju ndjekim hap pas hapi, ku të jeni e ku të mos jeni me celular. O Zot, çfarë psikologji ordinere që as në Afrikën Qendrore nuk shkojnë më, ndërsa në Europë jo që jo. Dhe na thonë se i kanë bërë shkollat jashtë, por mësimet ama i paskan marrë së prapthi. Edhe kjo masakër e 4 nëntorit 2014 u kthye në melodramë kombëtare për tragjedinë e nënës së një vrasësi të pesëfishtë në vend të vrasim mendjen e ti biem kambanave të alarmit së pari për 4 të vdekur në pak minuta, por edhe se këtu të gjithë ndjehemi të kërcënuar, këtu secili prej nesh potencialisht është një kufomë e masakruar në rrugë, a në një nga kafenetë e panumërta që e kanë mbushur kryeqytetin e parazitizmit, ndërkohë që politikanët i bien defit duke thirrur zëçjerrë si kasnecë mesjetarë sikur gjoja jetojmë në një epokë të ndritur dhe të jetosh edhe si skllav në këtë vend ku sundojnë ata na qënka një lumturi e madhe.

DEKLARATA E AMBASADORES JACOBSON DHE STATUSI I MOHUAR I DORUNTINA E.MALOKUT

by

Nga ELIDA BUÇPAPAJ/
Ambasadorja Amerikane në Prishtinë Tracey Ann Jacobson në një debat të organizuar sot nga FOL nën sloganin Fol Hapur, në deklarimin e saj, përveç të tjerave, përdori një zhargon popullor të gjuhës shqipe, i cili në rrjetet sociale pati reagime të ndryshme, të cilat e mbështesnin dhe jo mënyrën jo diplomatike të Ambasadores Tracey Jacobson.
Kur po mbushen 5 muaj plot pas mbajtjes të zgjedhjeve dhe kur pritet një ndërhyrje nga Faktori Ndërkombëtar, sidomos ai Amerikan, zonja Jacobson në deklaratën e sotme u shpreh hapur kundër thirrjeve për protesta. Po ashtu, ajo tha se të gjitha palët janë të ngatërruara me afera korruptive, se “korrupsioni është traditë e liderëve” dhe në fund përdori shprehjen shqip “Mos i dhini punët”, çka çoi që, brenda disa minutash, deklarata e saj të bënte xhiron e botës, e shpërndarë përmes Youtube-it dhe e botuar në të gjitha gazetat dhe platformat e gjuhës shqipe.
Nëse do të kishte përdorur ndonjë shprehje anglisht, nuk do të shkaktonte këtë reaksion, por në gjuhën shqipe ngjalli përshtypje. Duket qartë se Ambasadorja Amerikane ka njohuri të gjuhës shqipe dhe kjo është diçka shumë pozitive, pasi njohja e gjuhës shqipe e ndihmon të mos ketë nevojën e interpretëve për të marrë direkt informacione dhe kontakte, por gjithsesi duhet të ketë kujdes, sepse, nëse disa ekspresione të tipit që ajo përdori në shqip, ato në anglisht mund të kenë përdorim të gjërë, përfshi edhe zhargonin diplomatik, ndërsa në rastin konkret, kumtuar në shqip pati një tingëllim bizar. Ajo ndofta e përdori këtë ekspresion nisur nga tema e debatit “Fol Hapur”.
Siç e thashë, deklarata e zonjës Jacobson mori dhenë. Ajo u botua dhe u shpërnda kudo, përfshi edhe rrjetin social Facebook. Dhe menjëherë pas saj reagoi deputetja e LDK-së Doruntinë E.Maloku përmes një statusi vendosur në profilin e saj zyrtar, i cili menjëherë pati të njëjtën shpejtësi qarkullimi si deklarata e zonjës Ambasadore. Në status Doruntina shkruan tekstualisht si më poshtë: “A eshte roli i nje diplomati te nivelit te larte, siç eshte ambasadori, qe t’u tregoje lidereve te nje shteti te pavarur e demokratik se a e kane dh.. apo jo punen ne vendin e vet?” “Për me shume” vazhdon më tutje Doruntina “hapeni faqen e Departamentit te Shtetit te SHBA -se dhe shihni rolin qe ka ne nje shtet te huaj – nje ambasador i emeruar nga Presidenti i Shteteve te Bashkuara te Amerikes dhe i konfirmuar nga Senati!”.
Statusin e Doruntinës e botoi menjëherë gazeta Express, e cila po ashtu me shpejtësinë e dritës botoi përgënjeshtrimin po nga Doruntina, sipas të cilës këtë status nuk e kishte shkruar ajo, por një administrator i saj.
Një tjetër flop brenda ditës. Kësaj here nga një deputete e re e Parlamentit të Kosovës, e bija gazetarit dhe publicistit të shquar Enver Maloku, martir i fjalës të lirë, i cili në kohën e terrorit prej pushtimit nuk frikësohej por e përhapte të vërtetën që përjetonte populli i Kosovës.
Doruntina E.Maloku ishte një nga deputetet e votuara nga sovrani më 8 qershor, pikërisht si bija e Enver Malokut. Është normal. Fatmirësisht tani lufta ka marrë fund dhe Doruntina nuk i ka ato vështirësi që përballte i jati i saj i nderuar. Por duhet të ketë kujdes. Të mos ia lejojë vetes që të bëjë këtë figurë aspak interesante që bëri duke e shkruar statusin dhe duke e hequr, ose duke mos e shkruar ajo statusin, por duke e shkruar në murin e saj, me emrin e saj një lloj administratori. Kjo është e papranushme. Aq më tepër kur deputetët e Kosovës janë të papunë prej 5 muajsh dhe të paktën të mos ua lënë profilet e tyre zyrtare të Facebook-ut administratorëve, por t’i mbajnë vetë, sepse aty kanë emrin dhe fotot e tyre, të cilat i ndërrojnë për të treguar se janë të bukura. Po Doruntina është e bukur pa dyshim, por duhet të bëjë edhe politikanen, sepse kur thotë se është person publik, duhet t’i dale zot kësaj pune. Dhe jo vetëm ajo.

REPUBLIKANËT TRIUMFOJNË ANË E MBANË SHTETEVE TË BASHKUARA

by

* Në zgjedhjet e kësaj jave republikanët shënuan një fitore dërmuese që mund të konsiderohet historike– sepse sipas analistëve, një shumicë të tillë dërmuese në Dhomën e Përfaqsuesve, republikanët nuk e kanë patur ç’prej kohës kur në Shtëpinë e Bardhë ishte Presidenti Truman./
*Por…Sarah Palin, ish-governatore e shtetit Alaska dhe ish-kandidate për zëvendës presidente e Partisë Republikane, paralajmëroi republikanët se votuesit të martën hodhën votën e tyre kundër mosfunksionimit të qeverisjes në Washington dhe jo medoemos në favor të Partisë Republikane/
* Anëtarët e Kongresit të ri bëjnë betimin në fillim të vitit që vjen/
Nga Frank Shkreli/
Të marten, më 4 nëntor në Shtetet e Bashkuara u mbajtën zgjedhjet gjysëm-mandat për 36 vende nga 100-anëtarët që ka Senati Amerikan dhe për të gjithë ligjvensit në Dhomën e Përfaqsuesve të Kongresit amerikan. Anëtarët e Senatit zgjidhen çdo gjashtë vjetë dhe kandidatët për anëtarë të Dhomës së Përfaqsuesve të Kongresit amerikan përballen me votuesit çdo dy vjetë. Përveç zgjedhjeve për anëtarët e legjislaturës kombëtare amerikane që është Kongresi, u zhvilluan gjithashtu zgjedhje edhe për governatorë shtetesh, si dhe për mandate të ndryshme në nivele të pushtetit vendor dhe shtetëror në mbarë Amerikën. Votuesit amerikanë të pakënaqur mbi shumë çështje të rëndësishme të mbrendshme, përfshirë gjëndjen ekonomike, dhe sfida me të cilat përballen amerikanët çdo ditë por edhe të shqetësuar edhe mbi situatën aktuale ndërkombëtare dhe për rolin amerikan në botë vendosën të martën që të votonin në mënyrë dërmuese kundër një numri zyrtarësh të Partisë Demokrate në të gjitha nivelet dhe në favor të kandidatëve të Partisë Republikane opozitare. Ishte gjithashtu një shfaqje e pakënaqësisë së votuesve me politikat e Presidentit Obama, përfshirë ligjin mbi përkujdesjen shëndetsore, ligj ky i cili gjithnjë kundërshtohet nga shumica e amerikanëve, por që Presidenti Obama insiston se nuk do ta ndryshojë. Analistët thonë se humbja e demokratëve u pa ç’prej fillimit dhe se problemi ishte vet Presidenti Obama, pasi sipas tyre, sado të zotët të jenë kandidatët si individë, ata nuk mund të artikulojnë politika ekonomike dhe financiare dhe as nuk mund të përpilojnë një vizion për politikëne jashtme. Është presidenti dhe adminstrata e tij ata që duhet të përcaktojnë një vizion të përgjithëshëm për tonin dhe qëndrimet politike të partisë së tyre për zgjidhjen e problemeve mbrenda dhe jashtë vendit, gjë që sipas ekspertëve ata nuk e bënë.
Votuesit amerikanë jo vetëm që ndëshkuan shumicën demokrate në Senat duke i siguruar Partisë Republikane mbi shumicën e nevojshme në atë dhomë, por republikanët ndonëse nga zgjedhjet e dy viteve më parë ata gëzonin shumicën në Dhomën e Përfaqesuesve, në zgjedhjet e kësaj jave ata shënuan një fitore dërmuese që mund të konsiderohet historike– sepse sipas analistëve, një shumicë të tillë dërmuese në Dhomën e Përfaqsuesve, republikanët nuk e kanë patur ç’prej kohës kur në Shtëpinë e Bardhë ishte Presidenti Truman. Pothuaj në çdo rajon të Shteteve të Bashkuara, nga lindja në perëndim dhe nga veriu në jug, republikanët shënuan fitore në pothuaj të gjitha nivelet e pushtetit federal dhe në nivelet shtetërore. Fitorja ishte aq e madhe dhe aq gjithëpërfshirse sa që habiti edhe vet republikanët. Përveç fitores së madhe të Partisë Republikane në të dy dhomat legjislative të Kongresit, republikanët tani udhëheqin edhe 32 nga 50-shtetet e Amerikës. Domethënja e fitores së governatorëve republikanë në 32 shtete anë e mbanë vendit, pasqyron më së miri thellësinë e humbjes së Partisë Demokrate edhe në nivel shtetëror, pasi governatorët republikanë siguruan fitorenë shtetet që historikishtjanë dominuar nga Partia Demokrate, shtete liberale siç janë Mariland, Masaçusets dhe madje edhe shteti Illionois nga vjen presidenti Obama.
Por megjithë entuziazmin e merituar të republikanëve për fitoren e partisë së tyre në zgjedhjet e kësaj jave, Sarah Palin, ish-governatore e shtetit Alaska dhe ish-kandidate për zëvendës presidente e Partisë Republikane, paralajmëroi republikanët se votuesit të martën hodhën votën e tyre kundër mosfunksionimit të qeverisjes në Washington dhe jo medoemos në favor të Partisë Republikane. Me fjalë të tjera, Palin thotë se vota e djeshme mund të ketë qenë më shumë një votë proteste kundër politikave të mbrendshme dhe të jashtme që ka ndjekur administrata e Presidentit Obama gjatë 6 viteve të kaluara, se sa një votë në favor të republikanëve.
Sidoqoftë, zgjedhjet e së martës hynë histori si një ndër fitoret më të suksesshme të Partisë Republikane dhe tani të dy partitë dhe udhëheqsit e tyre kanë filluar të vlerësojnë efektet dhe të shqyrtojnë rezultatet e këtyre zgjedhjeve duke përpiluar planet e tyre për të ardhmen, përfshirë edhe Presidentin Obama të cilit i mbeten edhe dy vjetë në mandatin e tij. Një ditë pasi republikanët siguruan shumicën në Kongresin amerikan dhe pas fitoresdramatike anë e mbanë vendit dhe në të gjitha nivelet e psoteve politike, përfshirë edhe governatorët në 32 shtete, filluan reagimet e para zyrtare.Paspas një mbrëmjeje demoralizuese dhe disfate për Partinë e tij Demokrate, Presidenti Obama mbajti një konferencë shtypi të mërkurëndhe pranoi se “Mbrëmë, për republikanët ishte një natë e mirë dhe se ata meritojnë kredi për zhvillimin e një fushate të mirë.” Gjatë sesjonit me gazetarët, Presidenti u pyet nëse pas humbjes së PartisëDemokrate ai do të ndryshojë agjenden e tij politike gjatë dy viteve të ardhëshëm, kryedemokrati u përgjegj duke thënë se ndonëse kishte “dëgjuar” zërin e votuesve, ai do të vazhdojë politikën e tij, por shtoi se njëkohsisht do të përpiqet të bashkpunojë me republikanët për të identifikuar fushë ku mund të punojnë së bashku.Po megjithë shprehjet për bashkpunim, Z. Obama, duke iu përgjigjur pyetjes së një gazetari mbi imigracionin, sfidoi Kongresin e ri të dominuar nga republikanëtduke thënë se ai do të veprojë në mënyrë të njëanshme në lidhje me reformën e ligjeve të imigracionit, duke kërcënuar se do të nënshkruaj një urdhër ekzekutiv, që merret me mendë se do të jetë një urdhër për amnisti për imigrantët ilegalë në këtë vend – nëqoftse Kongresi nuk propozon një plan të gjithanshëm për reforma në fushën e imigracionit. Analistët thonë se kjo kërkesë e Presidentit Obama mbi imigracionin, mund të përbëjë konfliktin e parë të tij me Kongresin e ri republikan, pasi aisipas tyre, po kërkon diçka që nuk është e mundur të arrihet deri në fund të këtij viti, ashtu siç kërkoi dje presidenti. Për më tepër, kur të dy palët kanë qëndrime krejtë të ndryshme mbi këtë çështje, do të nevojitej më shumë kohë që të dy palët të arrijnë në një marrveshje të pranueshme për të dy palët. Ekspertët theksojnë gjithashtu se një kërkesë e tillë nga Presidenti Obama nuk është reale pasi megjithë këmbënguljen e tij në të shkuarën për një ligj mbi imigracionin, ai nuk e arriti këtë qëllim as gjatë gjashtë vitevetë kaluara të mandatit të tij, ndonëse gjatë mandatit të parë të tij, Partia e Demokrate që ai kryeson ka kontrolluar të dy dhomat e Kongresit.
Ndërsa Kryetari i ri i shumicës Republikane në Senat, Senatori Mitch McConnell, në reagimin e parë pas zgjedhjeve u tha gazetarëve të mërkurën se zgjedhësit amerikanë, në votimet të martën që kaloi, dërguan një mesazh të qartë se të dy partitë duhet të qeverisin së bashku. Ai shtoi se megjithëse amerikanët kanë zgjedhur një qeverisje ku Shtëpia e Bardhë kontrollohet nga presidenti demokrat ndërsady dhomat e Kongresi të ri kontrollohen nga republikanët, nuk do të thotë shtoi ai, se amerikanët, “duan që ne të mos bëjmë asgjë”. Përkundrazi, tha ai, “Unë mendoj se votuesit amerikanë duan që ne të përpiqemi të identifikojmë fusha bashkpunimi”, për zgjidhjen e problemeve të vendit. Senatori McConnell tha se ka disa fushë në të cilat të dy palët mund të bien dakort dhe se detyra e parë e tij është që t’a bëjë Senatin të funksionojë përsëri, pasi sipas tij, nga pikpamja institucionale, “Senati,gjatë disa viteve të fundit, pothuaj nuk ka bërë asgjë, hiç.” Senatori McConnell u tha gjithashtu gazetarëve se pas verdiktit të votueseve, Presidenti Obama i telefonoi atij për ta uruar për fitoren e madhe të republikanëve, duke u thënë gazetarve se “zhvilluam një bisedë të mirë dhe miqësore me të”.Duke iu përgjigjur një pyetjeje mbi bashkpunimin e palëve në Washington, Senatori McConnell u tha gazetarve se shumica e senatorëve të ri republikanë nuk mendojnë se janë zgjedhur për të zhvilluar luftë politike me njëri tjetrin dhe se mezi presin të shkojnë në Washington për të bërë diçka për zgjedhësit e tyre.
Megjithëse gjatë takimeve me përfaqsues të medias Presidenti Obama dhe Senatori republikan McConnell premtuan se do të bashkpunojnë për të mirën e vendit, Presidenti Obama, gjatë konferencës me shtypin të mërkurën në Shtëpinë e Bardhë, theksoi se ai do ndjekë idetë e veta gjatë dy viteve të ardhëshme, madje edhe nëqoftse ato nuk u pëlqejnë republikanëve në Kongres. Ndërkaq, Presidenti Obama njoftoi se kishte ftuar udhëheqsit e lartë të Kongresit për një takim në Shtëpinë e Bardhë të premtën për të biseduar mbi planet e ardhëshme legjislative, përfshirë ndër të tjera edhe çështjen e imigracionit.Ndërsa ata u angazhuan për bashkpunim me njëri tjetrin — nga deklaratat e kryetarve të dy partive të mërkurën — duket se Presidenti Obama dhe udhëheqsi i ri i republikanëve në Senat, Senatori Mitch MccConnell, megjithkëtë do të ndjekin politikat e tyre dhe do të mbajnë qëndrimet që i dallojnë ata. Ndaj, mbetet për t’u parë gjatë dy viteve të ardhëshme se sa seriozë janë ata për bashkpunimin e deklaruar me njëri tjetrin për zgjidhjen e problemeve të mëdha me të cilat përballetAmerika dhe bota. Zgjedhësit amerikanë bënë detyrën e vet duke u dërguar të dy partive një mesazh të qartë të këtë javë, se ata presin, që megjithë dallimet politike midis tyre, të punojnë së bashku për të mirën e vendit.
Anëtarët e Kongresit të ri bëjnë betimin në fillim të vitit që vjen/

ROLI I KONGRESIT: Anëtarët e Senatit dhe të Dhomës së Përfaqsuesve të Shteteve të Bashkuara përfaqësojnë shtetet dhe zgjedhësit në degën legjislative, njerës prej tri degëve të qeverisë federale. Dy të tjerat janë, Dega Ekzekutive (Presidenti) dhe Dega Juridike (Gjykatat). Secila prej këtyre degëve qeveritare luan rolin dhe ka funksionin e saj të posaçëm në bazë të artikujve 1,2 dhe 3 të Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara. Dega legjislative përbëhet nga Senati dhe nga Dhoma e Përfaqsuesve dhe të dyja së bashku njihen si Kongresi i Shteteteve të Bashkuara. Senati përbëhet nga 100 anëtarë, dy senatorë nga secili prej 50-shteteve të Amerikës. Ndërkohë që përsa u përket anëtarve të Dhomës së Përafqsuesve, numri i ligjvensëve në këtë dhomë ndryshon nga shteti në shtet, varësisht nga popullësia e secilit shtet.Dhoma e Përfaqsuesve ka gjithsejt 435 anëtarë.Për shembull, shtetet New York, Kalifornia, Teksas dhe Florida kanë numrin më të madh të liigjvensve në Dhomën e Përfaqsuesve, sepse janë edhe shtetet me popullësitë më të mëdha. Arsyeja se pse themeluesit e këtij kombi vendosën për një qeverisje me tre degë ishte se ata donin që asnjë person ose parti të mos ketë mundësi të monopolizonte pushtetin dhe të vendoste një sistem totalitar qeverisjeje. Kështu, ata vendosën sistemin e ashtuquajtur “checks and balances”, që do të thotë se veprimtaria e secilës degë të qeverisë kontrollohet dhe frenohet nga tjetra. Si rrjedhim, pushteti dhe kompetencat e Presidentit kontrollohen nga Kongresi, i cili ndër të tjera mund të refuzojë miratimin e emërimeve të tija dhe kushtetuta i njeh Kongresit të drejtën — që në rast se ai shkelë kushtetutën — për ta korigjuar presidentin, madje edhe për ta detyruar të largohet nga detyra në rast të abuzimitdhe të shkeljeve të rënda të detyrës nga ekzekutivi. Nga ana tjetër, Kongresi miraton ligjet, por presidentit i jep kushtetuta të drejtën e vetos, nëqoftse nuk pajtohet me ligjet që i dërgon Kongresi për aprovimin e tij. Në një rast të tillë, atëherë Kongresi me shumicë dërmuese votash, prej dy të tretën e votave, hedhë poshtë veton e presidentit. Ndërsa dega juridike, që është Gjykata e Lartë mund të vendos nëse një ligj është në përputhje me kushtetutën ose jo, dhe kushtetuta amerikane i jep Kongresit të drejtën — që me miratimin e dy të tretës së shteteve amerikane — mund të ndryshojë kushtetutën.
Të dy dhomat e Kongresit luajnë rolin e tyre të posaçëm sipas kushtetutës, por Senati dhe Dhoma e Përfaqsuesve kryejnë disa funskione të përbashkëta, siç është rregullimi i tregëtisë, transportit dhe i komunikacionit ndërshtetëror dhe nevojitet miratimi të dy dhomave në rast të shpalljes së luftës kundër ndonjëvendi të huaj.
Por, detyra kryesore e anëtarve të dy dhomave të Kongresit është miratimi i ligjeve. Ky është një proces i ndërlikuar i cili nevojitë pjesëmarrjen e përkushtuar të ligjvensve. Senatorët, si individë ose si grup, sponsorizojnë një projektligj nga përpilimi i tij e deri tek në fund kur të miratohet si ligj, me shumicë votash. Procesi i miratimit të ligjeve fillon me përpilimin e projektligjit, i cili pastaj i paraqitet për shqyrtim komisionit përshtatës nga një senator ose më shumë. Pasi komisioni ta ketë shqyrtuar projektligjin, Senati debaton meritat e tij dhe senatorët gjatë debatit propozojnë amandamente. Atëherë, Dhoma e plotë e Senatit voton projektligjin dhe amandamentet e miratuara dhe i dërgohet Dhomës së plotë të Përfaqsuesve.Nëse edhe Dhoma e Përfaqsuesve e aprovon projektligjin, atëherë i këthehet përsëri Senatitdhe nëqoftse projketligji nuk ndryshohet në Dhomën e Përfaqsuesve, atëherë Senati nënshkruan projektligjin dhe i dërgohet Shtëpisë së Bardhë (presidentit) për aprovim dhe nënshkrim. Kështuqë në fund të fundit, është në dorë të presidentit që ta aprovojë projektligjin me nënshkrimin e tij për ta bërë ligj ose të përdor veton kundër projektligjit. Një ndër rolet kryesore të Senatit është përcaktimi i taksave dhe miratimi i buxhetit dhe i shpenzimeve të qeverisë federale. Në fushën e politikës së jashtme, Dhoma e Senatit miraton gjithashtu traktatet ndërkombëtare të qeverisë së Shteteve të Bashkuara me shtete të tjera dhe luan një rol kyç në këtë fushë, pasi sipas kushtetutës, Senati duhet të aprovojë të gjitha emërimet në postet e larta të diplomacisë dhe të politikës së jashtme amerikane, përfshirë ambasadorët dhe si të tillë pra senatorët ushtrojnë një influencë të madhe mbi politikën e jashtme të Shteteve të Bashkuara. Megjithëse jo sa Senati, edhe Dhoma e Përfaqsuesve luan një rol të konsiderueshëm në politikën e jashtme të Amerikës nepërmjet procesit të aprovimit të buxhetit për Departamentin e Shtetit agjencitë e tjera që merren me punët ndërkombëtare. Si pjesë e përgjegjsive të tyre në lidhje me politikën e jashtme, shpeshherë anëtarëte Kongresit amerikan, nga koha në kohë, vizitojnë vende dhe rajone që mendohet se janë të rëndësishme për interesat kombëtare të Shteteve të Bashkuara.
Ligjvensit amerikanë gjithashtu përfaqësojnë shtetin e tyre në debatin mbi çështjet kombëtare dhe shërbejnë si ndërmjetës midis qeverisë federale dhe shtetit ose zgjedhësve të cilët ata përfqësojnë.Dhe i konsiderojnë si pjesë të detyrës së tyre kontaktet e vazhdueshme me zgjedhsit që ata përfaqësojnë, për të dëgjuar hallet dhe problemet me të cilat ata përballen, por edhe për të mësuar se cilat janë çështjet që votuesit i konsiderojnë të rëndësishme për veten e tyre, për shtetin ku jetojnë dhe për interesat e vendit në përgjithësi.