Analiza – Page 895 – Dielli

Turpi dhe krenaria kombëtare!

April 9, 2014 by dgreca

Nga Fahri XHARRA/

Kur turpi futet në mendje dhe e krijon ndjenjen e krenarisë.Kur turpi ta mbush mendjen qe s`e je duke bër shumë. Kur turpi bëhet pjesë e pandashme e jetës dhe e veprimeve . Kur turpi te jep guxim që t`a kesh krenari , atëherë shkon pikë për pikë në zbatimin e këtij urdhëri: «Hapi i parë në likuidimin e një populli është të fshini kujtesën e tij!..Shkatërroni librat e tij, kulturën e tij, historinë e tij. Atëhere, vini dikë të shkruajë libra të rinj, të krijojë një kulturë të re, të shpikë një histori të re !!…..Para se të kalojë shumë kohë kombi do të harrojë se çfarë është dhe çfarë qe !!»….. Po kush janë këta që me ngulm po punojnë në zbatimin e asaj që u tha më lartë? Pra kush janë këta ”jazegjinj” që po mundohen të na fshijnë kujtesën dhe po duan të na shkruajnë libra të reja ,të na krijojnë një histori të re dhe me këte të na tjetërsojnë në atë mënyrë që nesër mos ta njofim vetvetën.“Kur e përfunduam intervistën, mbreti Hussein më tha se do të më përcillte deri te hyrja e pallatit mbretëror. Madje vuri në dukje se kishte rezervuar një surprizë për mua, gazetaren shqiptare që kisha shkuar nga larg për opinionin e tij. Ndërsa zbrisnim shkallët e pallatit, në të dy anët e tyre na nderonin me qëndrim gatitu 60 roja të gjata e të veshura me uniformë ceremoniali. Diku më tha se mund të komunikoja me ta. “Anglisht”, i thashë. “Jo, shqip”, më tha ai, duke u ndalur para tyre. “Shqip?!” “Po, po shqip”, këmbënguli mbreti Hussein. “Si ka mundësi”, e pyeta unë e habitur. “Këta të gjithë janë shqiptarë”, sqaroi ai surprizën që kishte vendosur të më bënte në ndarje e sipër. Kur i thashë se pse kishte zgjedhur pikërisht shqiptarët për t’i bërë roja, mbreti Hussein shpjegoi se ata janë besnikë dhe trima. (Në arkivin e “CNN” dhe “Zërit të Amerikës”, një vend të veçantë zë dhe dosja e gazetares shqiptare, Nexhmije Zaimi. )

60 roja shqiptare në pallatin mbretëror të Jordanisë ,si njerëz trima dhe besnik ! Kësaj i thonë ’krenari”? Po,vetëm sikur t`ishin ata 60 doktora shkencash ose 60 astronaut që kanë shkelur në Hënë me anijet kozmike jordaneze , atëherë kishte për të qenë krenari kombëtare edhe pse i paskan shërbyer një mbretërije të huaj. Por sidoqoft, të shkojmë më tutje.

Ç´është krenaria?

“Historia e Shqipërisë nuk është një histori renegatësh dhe as histori shërbëtorësh, por histori qëndrese me në krye Gjergj Kastriotin. Është histori kryengritjesh e luftërash për liri,histori përpjekjesh për ruajtjen e gjuhës, të kuturës e të identitetit. Është histori e përpjekjeve titanike për Rilindje Kombëtare, për shkrimin shqip, histori e përpjekjeve dhe sakrificave të panumërta për liri, pavarësi dhe sovranitet kombëtar. Është histori e përpjekjes së pandalur të shqiptarëve për të jetuar të lirë me shtetin, kulturën dhe identitetin e tyre si të gjithë popujt e tjerë të qytetëruar të Evropës.” dhe gjithë kësaj i mëshon shkelm ti?

Pse e mohojmë vetvetën?

Përbuzja e vlerave kombëtare ,sot po shihet si një interes i posaçëm dhe me këtë po e shofim lindjen e një vagabondizmi intelektual në botën shqiptare. Përderi sa ikësi apo refugjati është i kujdesur të gjenë strehim, vagabondi (bredhësi) e dëshirë vetëm të veten ,lirisht sipas shijës së tij. Është një ndryshim në këtë krahasim në mes refugjatit dhe vagabondit se bredhësi nuk dëshiron shpëtim sepse ikja i e tij ( apo e atyre) ndërthurë shumë gjëra sepse ai nuk dëshiron as shtëpi e as vend që kishte për ta përkufizuar apoa iidentifikuar.

Vagabondët e kombit duke i gjuajtur vlerat , ligjet e vazhdimësisë dhe obligimet e tij ndaj vetvetës mundohen të jetojnë jetën e tyre me përcaktimet e tyre dhe kështu është vazhdimisht në grindje me rregullat që na i imponon e vërteta. Të gjitha këto e çojnë në rrugën e kundërshtimit dhe e merr pamjen dhe sjelljen e anarkistit dhe nadelsi një bredhës ( endacak , vagabond ) intelektual…. me bredhje shkrimesh dhe futjen një terren mendor të cilin (nuk) e njofin . Humbje dhe më vonë ikje nga vetvetja.

Po e përfundoj me keqardhëje që fjalët e Konicës na jane ende aktuale:” “…Ç’është liria? – Më mbetet pakë kohë akoma. Dua të marr shpatën, t’u çanj kokën gomarëve, edhe, në vënt të tmerit, të kllas këtë: ç’është liria? Të mos të kisha nisur këtë fletën (vaftë në djall!) s’do të humbja kokën time të mësonj gomarëve ç’është liria? Dy muaj janë që u nis kio punë dhe që tani jam lodhur nga shkaku i gomarëve. Më mirë të shesë pleh njeriu se të nis punë për shqiptarët. Janë nj’a 50 shqipëtarë që kuptojnë ç’është liria: ata nukë më shkrojtin gomarërira. Se dinë që ësht’ i lirë njeriu të thotë si e ka në funt të shpirtit. Po të tjerët janë gomarë, dhe, si të shtyp 12 numëra; mbas fjalës që dhaçë, a e dini ç’kam për të bërë? Qibarët le të mbyllin veshët: kam niet të vete të shes mut, në vend që të mbanj të përkohëshmen; më mirë të shesë mut njeriu, se të shkrojë për shqipëtarët. Gomarëve pra le të përpiqem akoma njëherë t’u mbush kokën me këtë: Ç’është liria? Liria është të mundet njeriu: 1) të besojë ç’i do zëmbëra; 2) të thotë ç’i do zëmbëra; 3) të shkrojë ç’i do zëmbëra; 4) të bëjë ç’i do zëmbëra, veç ato që janë kundrë lirisë tjatëri njeriu.

Putini po ecën në gjurmët e Stalinit

April 9, 2014 by dgreca

Shkruan: Prof.dr. Eshref Ymeri/ Santa Barbara, Kaliforni/

Para pak ditësh, gazeta franceze “Le Figaro” botoi një analizë, kushtuar ngjarjeve pas pushtimit dhe aneksimit të Krimesë prej Federatës Ruse, pas një referendumi që u zhvillua atje me një nguti të habitshme. Me këtë rast, gazeta citon një fjalë të urtë që e përmend ish-i burgosuri i GULAG-ut, disidenti sovjetik Sergej Kovalov (1930), pjesëmarrës i lëvizjes në mbrojtje të të drejtave të njeriut në Bashkimin Sovjetik dhe në Rusinë passovjetike, personalitet politik dhe shoqëror rus, ish-deputet i tri legjislaturave të parlamentit rus (1993-2003).

Duke pasur parasysh synimet ekspansioniste të Putinit në qëndrimin ndaj ish-republikave sovjetike, Kovalovi thotë se “oreksi vjen duke ngrënë”. Me këtë fjalë të urtë, Kovalovi ka parasysh qëndrimin e Putinit ndaj Gjeorgjisë, së cilës, në vitin 2008 i gllabëroi Osetinë e Jugut dhe Abhazinë. Siç del nga zhvillimi i ngjarjeve, Putini, me sa duket, mbrojtjen e rusëve që jetojnë përtej kufijve të Rusisë, e ka vënë në qendër të politikës së vet ekspansioniste. Dhe kjo me pretekstin se atyre “po u shkelen të drejtat”.

Në të vërtetë, në Ukrainë nuk ishin vënë re kurrfarë shkeljesh të të drejtave të rusëve. Të ashtuquajturat të drejta të shkelura të rusëve në Krime ishin thjesht inskenime të Kremlinit, të orkestruara drejtpërsëdrejti nga Putini. Prandaj edhe rusë të Krimesë dilnin me pankarta në duar, në të cilat bëhej thirrje “për t’i shpëtuar” atdheu-mëmë.

Pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik në vitin 1991, rreth 25 milionë rusë mbetën në ish-republikat sovjetike. Duke përdorur si vjegë gjoja mbrojtjen e tyre se “po u shkelen” të drejtat, Putini i është kthyer politikës ekspansioniste të carizmit për pushtime territoresh të huaja. Në këtë mënyrë, ai po mundohet të vërë në jetë politikën e shovinizmit rusomadh, përmes së cilës kërkon të ringjallë ish-Bashkimin Sovjetik. Se jo më kot ai pati deklaruar dikur se shpërbërja e Bashkimit Sovjetik na paskej qenë tragjedia më e madhe e shek. XX!

Kësisoj Putini është duke nxitur një reaksion zinxhir: fill pas aneksimit të Krimesë, në Pridnjestria, (ish-pjesë e territorit të ish-Republikës Sovjetike të Moldavisë), të cilën trupat ruse vazhdojnë të mbajnë të okupuar që prej viteve ’90 të shekullit të kaluar, kanë filluar të dëgjohen thirrje për të hyrë në përbërjen e Federatës Ruse.

Në ish-republikat sovjetike të Azisë së mesme, rusët përbëjnë afërsisht 10% të popullsisë. Por në Kazikstan, me një popullsi prej rreth 17 milionë banorësh, rusët përbëjnë rreth 27% të saj. Prandaj presidenti (i përjetshëm) Nazarbajev i Kazakistanit, në kushtet pas aneksimit të Krimesë prej Kremlinit, tani ndodhet në një pozitë me të vërtetë delikate. Por pas aneksimit të Krimesë, edhe presidenti Lukashenko i Bjellorusisë nuk e ndien veten fort rehat. Seç ka një shqetësim që po e bluan përbrenda.

Pakicat nacionale ruse nuk janë të pakta edhe në ish-republikat sovjetike të Priballtikut, sidomos në Estoni. Pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, Kremlini, përmes këtyre pakicave kombëtare, bëri ç’është e mundur për të penguar hyrjen e tyre në Bashkimin Evropian dhe në NATO, por nuk mundi t’i pengonte dot. Gjithsesi, tre shtetet e Priballtikut e ndiejnë veten të mbrojtur nga aleanca e NATO-s, në krahasim me Ukrainën, e cila ka mbetur e zbuluar para epsheve shoviniste të Putinit.

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës Xhorxh Bush, pikërisht në pranverën e vitit 2008, pati propozuar që Gjeorgjia dhe Ukraina të përfshiheshin në programin e përgatitjes për të hyrë në NATO. Por Franca dhe Gjermania nuk pranuan.

“Ky hap i Parisit dhe i Berlinit, – nënvizon gazeta “Le Figaro”, – duhej të kishte shërbyer si një gjest paqtimi në marrëdhëniet me Moskën. Por Vladimir Putini e vlerësoi atë si një shenjë dobësie… Që asokohe kanë kaluar gjashtë vjet dhe Perëndimi aneksimin e Krimesë e quan po aq të papranueshëm, sa edhe copëtimin e Gjeorgjisë. Ai, me shumë të drejtë, heq dorë nga përdorimi i forcës, por a i ka vallë mjetet dhe mundësitë për t’ia disiplinuar në njëfarë mënyre orekset presidentit të Rusisë? (Citohet sipas: “Le Figaro: Hapat e Perëndimit për pajtim, Putini i merr për dobësi”. Marrë nga faqja e internetit “charter97.org”. 26 mars 2014).

Para pak kohësh, udhëheqësi i tatarëve të Krimesë, ish-udhëheqësi i Kuvendit Kombëtar (Mexhlisit) të Krimesë, Mustafa Xhemilev, zhvilloi një bisedë me Putinin, në të cilën theksoi rëndësinë e ruajtjes së tërësisë territoriale të Ukrainës, në përputhje me marrëveshjen e nënshkruar më 1994 prej vendeve garantuese: Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Britanisë së Madhe dhe Rusisë. Dhe cili ishte reagimi i Putinit, sipas Xhemilevit?

“Për këtë temë, Putini preku një të tillë çështje, sipas së cilës vetëshpallja e Ukrainës si vend i pavarur, nuk përputhej krejtësisht me normat sovjetike që parashikojnë procedurën e daljes nga përbërja e Bashkimit Sovjetik. Ja ky ishte qëndrimi i tij” (Citohet sipas: Udhëheqësi i tatarëve të Krimesë rrëfen për bisedën me Putinin”. Marrë nga faqja e internetit “utro.ru”. 12 mars 2014).

Duket fare sheshit që Putini ka dalë me një deklaratë paradoksale në qëndrimin ndaj Ukrainës. Normat sovjetike për daljen nga përbërja e Bashkimit Sovjetik kishin fuqi ligjore për aq kohë sa Bashkimi Sovjetik ishte më këmbë si një strukturë shtetërore unike. Por asokohe cila nga republikat mund të kuturiste të bënte kërkesë për të dalë nga përbërja e Bashkimit Sovjetik? Asnjëra, se Kremlini do ta mbyste në gjak. Por kur ngrehina sovjetike u shkërmoq, atëherë për çfarë normash sovjetike e ka fjalën Putini, për të cilat kërkuaka që t’i respektojë Ukraina? Epshet shoviniste ndaj Ukrainës, Putinin e kanë verbuar keq, prandaj ai arrin të nxjerrë nga goja edhe deklarata të pamatura, si kjo që u përmend më lart.

Në qëndrimin ndaj Ukrainës, Putini udhëhiqet nga mendësia hegjemoniste e Bashkimit Sovjetik, i cili shfaqjet e nacionalizmit nëpër republika, i vlerësonte si tendenca për minimin e ngrehinës sovjetike. Në këtë aspekt, ai është duke ndjekur gjurmët e Stalinit, i cili nacionalizmin ukrainas e kishte halë në sy. Madje ndjenjat nacionaliste nëpër republikat sovjetike duhej të çrrënjoseshin tërësisht dhe në mbarë Bashkimin Sovjetik, domosdo, duhej të lulëzonte vetëm nacionalizmi rus. Po çfarë deklaronte Stalini konkretisht?

“Jo, ne po veprojmë drejt që po i ndëshkojmë kaq rreptë nacionalistët e të gjitha kallëpeve dhe ngjyrave. Ata janë ndihmësit më të mirë të armiqve tanë dhe armiqtë më të tërbuar të popujve të vet. Se me ëndrrën e vet të përhershme, nacionalistët kanë për qëllim ta shkërmoqin Bashkimin Sovjetik në shtete të veçanta “kombëtare” dhe atëherë ai do të bëhet kollaj pre e armiqve. Kurse popujt që banojnë në Bashkimin Sovjetik, në shumicën e tyre, do të shfarosen fizikisht, kurse ata që do të mbeten do të shndërrohen në skllevër të pagojë dhe mjeranë. Jo rastësisht tradhtarët e përbuzur të popullit ukrainas, udhëheqësit e nacionalistëve ukrainas, të gjithë këta melnikët, konovallët, banderat, kanë marrë tashmë detyra nga zbulimi gjerman për të ndezur mes ukrainasve, që janë po ashtu rusë, urrejtje për rusët dhe të arrijnë ta shkëpusin Ukrainën nga Bashkimi Sovjetik… Prandaj ata duhen mbajtur nën fre, të mos lejohen t’i vënë minat unitetit të Bashkimit Sovjetik” (Citohet sipas: J.V. Stalin. Vepra të plota. Vëll. 15. Bisedë me A.S. Jakovlevin. 26 mars 1941, f. 17. Marrë nga faqja e internetit “Mësimet e harruara të historisë. Stalini për nacionalizmin ukrainas”,“ahtubinskpilot.ru”. 28 shkurt 2014).

Zhvillimi i ngjarjeve pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik, vërtetoi në praktikë se deklarata e Stalinit kundër nacionalistëve nëpër republikat sovjetike dhe sidomos në Ukrainë, rezultoi se kishte qenë thjeshtë një demagogji e pastër që kishte për qëllim vetëm lartësimin e nacionalizmit rus dhe justifikimin e tendencave ekspansioniste të shovinizmit rusomadh në kurriz të popujve jorusë. Republikat u pavarësuan pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik dhe askush nga vendet perëndimore nuk e vuri në rrezik tërësinë e tyre territoriale dhe sovranitetin kombëtar. Përkundrazi, integritetin tokësor dhe sovranitetin e tyre kombëtar e ka cënuar dhe po vazhdon ta cënojë pikërisht shovinizmi rusomadh, si në rastin e Moldavisë, të Gjeorgjisë dhe të Ukrainës.

Ish-republikat sovjetike, fill pas shembjes së Bashkimit Sovjetik, u larguan marramenthi nga tutela e Moskës sepse gjatë shtatëdhjetë vjetëve, ajo kishte arritur t’i nënshtronte plotësisht. Madje qe përpjekur që të ndryshonte ca nga ca edhe përbërjen demografike të tyre përmes rusifikimit të shkallëshkallshëm. Se po të kishte ndodhur e kundërta, domethënë nëse Moska do t’i kishte trajtuar republikat me të drejta të barabarta, nëse do t’u lejonte sa më shumë pavarësi, sa më shumë të drejta për vetëqeverisje, për vetëzhvillim dhe për ngritje të nivelit të mirëqenies, ato me siguri që nuk do të shkëputeshin nga Moska me aq shpejtësi.

Të gjitha konfliktet që kanë lindur me Moldavinë, me Gjeorgjinë dhe me Ukrainën dhe që nesër pasnesër mund të lindin edhe me shtete të tjera fqinje, ish-republika sovjetike ose, si fjala vjen, me Finlandën, e kanë burimin jo vetëm te shpërfillja dhe përbuzja që shovinizmi rusomadh ushqen ndaj tyre në vazhdimësi, i kapluar keq nga ndjenja e madhështisë, por edhe te ringjallja e stalinizmit, i cili, pas ardhjes në pushtet të Putinit, është rehabilituar në një mënyrë të pabesueshme. Një shpërfillje dhe një përbuzje të tillë e ushqejnë jo vetëm politikanët por edhe populli rus, siç del qartë nga burimi i mëposhtëm:

“Vladimir Putini i ka propozuar Bjellorusisë të hyjë në përbërjen e Rusisë me krahina. Shembuj të tillë të një qëndrimi përbuzës jo vetëm nga ana e politikanëve, por edhe nga ana e rusëve të thjeshtë ndaj Bjellorusisë dhe ndaj Kazakistanit, mund të gjesh me shumicë. Duke i vlerësua këto qëndrime në tërësi, ne arrijmë në një përfundim të thjeshtë: Bjellorusia, përgjithësisht, nuk është kurrfarë shteti, kurse në përbërjen e Kazakistanit ka shumë krahina “ruse”. Nëse Putini do të arrijë ta copëzojë Ukrainën, atëherë për Kazakistanin dhe për Bjellorusinë do të nënshkruhet dënimi me vdekje” (Сitohet sipas: Valerij Portnjikov. “Agresori i vetëm Putin”. Marrë nga faqja e internetit “glavred.info”. 04 mars 2014).

Qëndrimi përbuzës që Putini ka mbajtur dhe vazhdon të mbajë ndaj Ukrainës, është me të vërtetë i përmasave skandaloze. Këtë të vërtetë tragjike e pranon zonja Lilia Shevcova (1949), politologe ruse, doktor i shkencave historike, profesore e Katedrës së Politologjisë Krahasuese të Institutit Shtetëror Rus të Marrëdhënieve Ndërkombëtare, bashkëpunëtore shkencore përgjegjëse e Qendrës Karnegi të Moskës.

Ajo deklaron:

“Ukraina është, së pari, një projekt personal i Putinit që prej vitit 2004. Udhëheqja politike e Rusisë e konsideron Ukrainën si një vend që s’ka arritur të bëhet shtet, si dikë që s’ka arritur të bëhet njeri, si një bashkësi që nuk ka komb, që nuk ka identitet. Prandaj jo më kot Putini i deklaroi Bushit në vitin 2008: “Xhorxh, çfarë po thua për Ukrainën, se ajo, përgjithësisht, nuk është shtet dhe i tillë s’ka për t’u bërë kurrë”. Përveç gjithë të tjerave, Ukraina, për shumë njerëz në Rusi, konsiderohet si kryenëna e shtetit rus, pikërisht si puna e Kosovës për serbët. Dhe madje më shumë” (Citohet sipas: Lilia Shevcova. “Ukraina është një dackë për elitën politike ruse”. Marrë nga faqja e internetit “LB.ua”. 02 mars 2014).

Pas shpalljes të së ashtuquajturës “Republika Popullore e Donjeckut” më 07 prill 2014, sipas të gjitha gjasave, Putini do t’i zgjerojë kufijtë e Federatës Ruse me të tjera “republika popullore”, me të vetmin qëllim që ta shndërrojë Ukrainën në një “bashkësi pa komb dhe pa identitet”. Domosdo, përderisa Ukraina është katandisur në një vend pa zot. Se gjatë 22 viteve nuk qe në gjendje të nxirrte në krye një klasë politike me dinjitet kombëtar.

Ky qëndrim prej shovinisti të kulluar i Putinit ndaj Ukrainës, nuk mund të vlerësohet ndryshe, veçse si një stalinizëm i pastër në ndërtimin e raporteve me ish-republikat sovjetike.

Shkrimtari, publicisti dhe veprimtari politik Aleksandër Prohanov (1938), në një konferencë shtypi, të zhvilluar para disa vjetësh në qytetin e Ekaterinburgut, ka deklaruar:

“Pothuajse 60% e banorëve të Rusisë janë stalinistë të bindur… Josif Visarionoviçi po rend nëpër hapësirat e vendit me shpejtësinë e dritës. Duhet kuptuar mrekullia e stalinizmit” (Citohet sipas: “Ditari i Eduard Volkovit”. Marrë nga faqja e internetit “liveinternet.ru”. 15 prill 2010).

Nënkuptohet që merita kryesore për ringjalljen e stalinizmit në Rusi, i takon Putinit, i cili është dashuruar keq pas një pushteti autokratik. Në bazë të orientimeve të tij të drejtpërdrejta, fryma e stalinizmit po injektohet me shumë kujdes në radhët e brezit të ri. Nga një sondazh i kryer kohët e fundit, kanë rezultuar të dhëna me të vërtetë befasuese:

“Në një mënyrë të çuditshme, pikërisht brezat e rinj, të cilët s’e kanë jetuar kurrë periudhën e stalinizmit, janë duke përjetuar nostalgjinë më të madhe për të kaluarën. Por në këtë mes nuk ka asgjë për t’u habitur, sepse kjo valë e kthimit të nostalgjisë për stalinizmin e ka burimin në arsimimin shkollor dhe universitar, përmes programeve të “historisë politike”, të frymëzuara prej Vladimir Putinit” [Citohet sipas: “Rusia: kthimi i stalinizmit”. Marrë nga faqja e internetit “inosmir.ru”. 23 mars 2014].

Duke ndjekur gjurmët e Stalinit, Putini e ka armiqësuar keq Ukrainën me politikën e Kremlinit. Në këtë mes, siç thotë Xhejms Bruk, ish-gazetar i “Zërit të Amerikës” në Moskë, “Rusia e ka humbur betejën me Perëndimin në përpjekjet për të fituar zemrat dhe mendjet e ukrainasve. Këta nuk i kthen më dot prapa. Duke e pranuar këtë fakt, Putini kërkon të hedhë në veprim një variant rezervë: ta destabilizojë Ukrainën, duke ndezur përçarje gjuhësore dhe ndëretnike” (Citohet sipas: Xhejms Bruk. “Rusia me sytë e një amerikani. Vladimir Putin ka të drejtë: Perëndimi ndikoi mbi zgjedhjen që bëri Ukraina”. Marrë nga faqja e internetit “voanews.com”. 16 mars 2014).

Ёshtë e qartë se Putini nuk mund të veprojë dot ndryshe, sepse nuk mund ta braktisë dot psikologjinë e Kremlinit, sipas së cilës Rusisë i intereson që shtetet rreth e rrotull saj të jenë shtete të mekura që i bluajnë vazhdimisht konfliktet e brendshme. Prandaj edhe Ukraina, megjithëse kanë kaluar më shumë se 22 vjet pas shpërbërjes së Bashkimit Sovjetik dhe pavarësimit të saj, vazhdon të mbetet ekonomikisht dhe politikisht një shtet me sovranitet të dyshimtë. Pra, gjendja e tanishme e Ukrainës është pasojë e drejtpërdrejtë e politikës hileqare të Kremlinit ndaj saj, çka ka gjetur pasqyrim në korrupsionin skanadaloz të elitës së saj politike dhe në tradhtimin prej saj të interesave kombëtare të popullit ukrainas.

Në këtë aspekt, politika e Kremlinit ndaj Ukrainës është vite drite larg politikës amerikane ndaj dy shteteve fqinje: Kanadasë dhe Meksikës. Duke bërë krahasimin mes këtyre dy politikave, gazetari Xhejms Bruk ka shumë të drejtë në gjykimin e vet kur deklaron:

“Po të bëjmë një krahasim mes bëmave të Rusisë në Krime dhe qëndrimit të kontinentit amerikanoverior, atëherë do të dukej sikur gjoja Shtetet e Bashkuara të Amerikës të vendosnin ta përçanin dhe ta dobësonin Kanadanë, duke nxitur tendenca separatiste në Kuebekun kanadez, ose të fillonin të financonin ndonjë kryengritje në Meksikë. Në vend të një politike të tillë, populli amerikan dhe politikanët e tij besojnë dhe janë të bindur se zhvillimi i suksesshëm i Kanadasë dhe i Meksikës është në interesin e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Prandaj edhe qe nënshkruar dhe vazhdon të respektohet Marrëveshja Amerikanoveriore për Tregtinë e Lirë, një asociacion vullnetar ky i shteteve demokratike, si puna e Bashkimit Evropian, i leverdishëm për të gjithë anëtarët e vet” (po aty).

Kremlini, fatkeqësisht, është shumë larg një mendësie të tillë politike në marrëdhëniet me Ukrainën. Dhe gjasat janë se zor se mund të çlirohet ndonjëherë nga një psikologji e tillë, përderisa Putini përdor autoritarizmin në ushtrimin e pushtetit. Kjo ka bërë që ai, si një figurë e dalë jo nga radhët e inteligjencies së kultivuar ruse, por nga radhët e KGB-së, t’i kthehet stalinizmit, çka do të thotë që ai, jo vetëm brenda vendit, por edhe në marrëdhëniet ndërkombëtare, parapëlqen të komunikojë me gjuhën e forcës. Prandaj edhe Vashingtoni, edhe Brukseli duhet ta kenë parasysh faktin që edhe Putini gjuhën e forcës e kupton më mirë. Sepse vetëm kështu mund të vihen në zap epshet e tij ekspansioniste.

Santa Barbara, Kaliforni

08 prill 2014

7 Prilli 1939 – Kujtime e Shqetesime

April 8, 2014 by dgreca

Nga Prof.Sami Repishti/

Shtatedhjete e pese vjet ma pare, Shqiperia, mbas nji jete 27 vjeçare ne pavaresi te brishte, u sulmue ushtarakisht nga Italia fashiste. Qendresa shqiptare ne brigjet e Adriatikut ka qene e shkurte dhe e paorganizueme. Tue pase parasyshe vullnetin popullor me kundershtue sulmin brigantesk te Italise, dhe pa-aftesine ushtarake te sulmuesit, nji dobesi qe u vertetue 18 muej ma vone ne luften kunder Greqise, sot mund te themi se Shqiperia humbi rastin historik me i tregue botes frymen e vet liridashese dhe me demaskue dobesine e fashizmit italian, – nji monster tete miljone bajonetesh me kambe argjili.

Fashizmi italian e kuptonte qe shqiptaret nuk pranojshin okupimin, dhe ndermorri korruptimin e figurave kryesore qeveritare e jo-qeveritare ne Shqiperi, qe fatkeqsisht nuk ishin te paketa. Sot, emnat e tyne jane te njohun dhe te perbuzun “…individe te dalluem vetem per nivelin e servilizmit tyne ndaj italianeve” (B.Fischer,Albania,36) Megjithate, ndjesite e thella patriotike te popullsise shperthyen ne demonstata anti-italiane, thelbi i te cilave ishte qendrimi burrenor i rinise shqiptare, breznia e pare e rritun dhe e edukueme ne nji Shqiperi te lire.

Akti agresiv i 7 prillit 1939, nuk ishte nji gjest i veçuem; ai ishte perfundimi logjik i nji politike shumevjeçare qe solli vendin tone ne gremine. Me Traktatet skllaveruese te lidhuna me Italine fashiste ne 1926, 1927 dhe nenshtrimin ekonomik dhe financiar te vendit, u ba i mundun 7 prilli. Gjesti i “Mbretnise Shqiptare” ne 1935, si vendi i vetem ne bote qe aprovoi okupimin e Ethiopise nga Italia fashiste, dhe dalja nga Lidhja e Kombeve, nji organizate qe kishte sigurue me sukses pavaresine e Shqiperise qe ne vitin 1920, i tregoi botes se Shqiperia ishte tashma nji satelit i Italise fashiste pa peshe nderkombetare. Kjo spjegon indiferencen e plote te Fuqive te Medha ndaj protestave shqiptare. Grushti i fundit u dha nga vendet fqinje, Jugosllavia dhe Greqia, qe shpejtuen me deklarue se pushtimi italian i Shqiperise nuk prekte miqesine “tradicionale ne mes te dy vendeve”(Metaxas per Mussolinin)

Ne Washington,D,C, me 7 prill 1939, Presidenti F.D.Roosevelt dhe Sekretari i Shtetit C.Hull vendosen:” …te mos njohin pushtimin (e Shqiperise)siç nuk kishin njohur as aneksimin e Ethiopise nga Mussolini ne 1936. Rane gjithashtu dakord qe DoS te vazhdonte njohjen e Faik Konices si perfaqesues te vendit tij”(I.Konomi.Faik Konica,194). Nje qendrim te ketill treguen edhe Turqia e Egjipti, dy shtete qe mbajten legatat shqiptare te hapuna gjate L2B. Me 8 prill 1939, Sekretari i Shtetit C,Hull lexoi nje deklarate ku thuhej: ‘Pushtimi me force dhe i dhuneshem i Shqiperise eshte padyshim nje kercenim tjeter ndaj paqes ne bote. Do te ishte driteshkurtesi qe te mos mbahej shenim ky zhvillim i metejshem…”(I.Konomi. idem)

Shume ashte thane dhe shkrue per 7 prillin 1939, dhe “rezistencen”. Ma shume folklor! Pak te dhana jane te sakta. Njihen vetem emnat e deshmorit Mujo Ulqinaku dhe komandantit te Gjindarmerise, Abaz Kupi. Ne kujtimet e tia, Kolonel Sami Koka, i Shtabit te Ushtrise Shqiptare, deshmitar okular, shkruen:

“…Me njoftuan se me kishte kerkuar Mbreti. E gjeta Mbretin ne shtepine e Xhelalit ( te vellait) te shqetesuar si asnje here me pare, i nervozuar por bente gajret me zor…’Duhet te shkosh e te takohesh me Guzzonin, dhe kete here ke per te qene vetem…’ me tha. U nisa per Durres. Nga porti dukeshin ne det te hapur kryqezoret italiane dhe benzinatat qe venin e vinin….Ne tentativat e para te italianeve per te shkelur ne bregun tone pati te vrare e te plagosur nga te dy anet. Italianet me ane te Kryqit te Kuq terhiqnin te plagosurit e tyre e te vraret per ne kryqezor; po ate gje benim edhe ne me tonet, por me mjete primitive, dhe me zemer te madhe… U nisa drejt kryqezorit ku qe Guzzoni dhe shtabi. Prapa tij rrinin gjithe keshilltaret ushtarake qe kishin qene tek ne, dhe i njihja te gjithe, e qeshnin…

Ne gjendje nervoziteti kur shikonte te vraret qe ktheheshin ne anije, Guzzoni ne kembe, filloi te diktoje kerkesat e tij ne emer te Mussolinit. Sipas tyre, Italia kerkonte qe Mbreti te pranonte ate qe u be me vone, bashkimin me Italine, dhe Zogu perkohesisht te qendronte ne krye si Beu i Marokut. Ata kerkonin qe Zogun ta zinin ne befasi ne Tirane, dhe ta detyronin te firmoste nenshtrimin…

‘Z. Gjeneral, i thashe, kjo qe propozoni eshte jashte kompetencave te mia…. Megjithate une do t’ia referoj Mbretit dhe do t’u dergoj pergjigje me radio…’

U ktheva…Trupat italiane ishin tani ne kodrat e Shkozetit…Ne Tirane gjeta trazira, revolta te nxenesve te shkollave. Sa per te tjeret, memzi pritshin qe te thrisnin Duce–Ciano…Kerkova Mbretin…..I raportova gjithçka qe biseduam me Guzzonin dhe prisja te me jepte urdhrin qe te hapnim frontin.

Por Zogu kishte ndrruar mendje…dhe me tha: ‘S’mund te luftojme!’Keshtu qe u detyruam te merrnim arratine drejt Greqise, qe hapi lufirin per te gjithe ne ato dite”.

Numri i viktimave nuk dihet akoma me siguri. Burime amerikane raportojne se”…ka mundesi qe afer dyqind italiane jane vra vetem ne Durres; numri i pergjithshem mund te arrije ne shtateqind… Viktimat shqiptare mund te kene qene edhe ma te medha “(B.Fischer, 22). Shifrat fillestare duken te ekzagjerueme! Ne shtator 1943, Kolonel Koka, si kryetar i Gjindarmerise zbuloi emrat e 13 deshmoreve te 7 prillit dhe u siguroi familjeve te tyne pensionin nga Shteti Shqiptar.

Kjo paqartesi qe vazhdon edhe sot, ka dy spjegime:

a) italianet (qe pranojne vetem 12 italiane te vrame) nuk ishin te interesuem me verifikue numrin e vertete; dhe,

b) rregjimi komunist, me synimet e tia totalitariste qe “gjithçka fillon me 8 nentor 1941” qellimisht ka lane mbas dore fakte te ketilla. Si rrjedhim, patriotet shqiptare qe dhane jetene e tyne ne lufte kunder agresionit fashist italian nuk njihen akoma -75 vjet ma vone- dhe nuk gezojne respektin qe meritojne. Ky ashte nji turp kolektiv qe vret ndergjegjen e çdo shqiptari, e qe duhet shlye sa ma pare!

***

Student 14 vjeçar i Liceut “A.Gjergj Fishta”, Shkoder, kam perjetue agresionin italian me nji tronditje te forte emocionale. Kam deshmue shume akte e shprehje qe perfaqesojshin te dy anet e medaljes: bashkepunimin dhe rezistencen. Prefekti na siguronte se lajmet e invazionit ishin propagande anmiqsore. Gjindarmet, qe na pengojshin, justifikoheshin se “qeveria ka marre te gjitha masat” Rreth e rrotull nesh silleshin turma te zemrueme qe kerkojshin arme. Nji absurditet in vivo!

Mbas demonstratave te 4,5,dhe 6 prillit, kryesisht studenteske, diten e zbarkimit italian ne brigjet tona ra nji heshtje mbi Shkodren. Gjate dites, grupe fshataresh, kryesisht nga Postriba, te armatosun e te pa-armatosun, u drejtuen drejt kodrave ne hymje te qytetit nga Tirana. Arme te gjata, disa te lidhuna me gjalm, rrypa fishekesh e nji traste buke…!. Disa luteshin me za te nalte.”Jemi nise me luftue!” perseritshin. Ne mbramje te 7 prillit, keto grupe vullnetaresh u kthyen, koke-ulun, te deshpruem e “si te mundun”. Reparte ushtarake me oficere dezertues i kercenuen me arme: “mos luftoni kunder trupave italiane”….!

Te nesermen 8 prill, per afer gjysem ore, u ndigjue krisma e armeve ne hymje te qytetit. Mandej heshtje. Te rij kurioz u nisem kah vendi i ngjarjes. Ne kete ane te ures ishte nji grumull gezhojash mitralozi. Ka qene nji kapter qe refuzoi urdhenin e terheqjes, dhe mbajti frontin vetem. Sot, ai ashte akoma i panjohun!

Kaluem uren gjysem te prishun. Nji kompani ushtaresh italiane ne levizje na shikonte me dyshim. Ne furren e lagjes ishin dy kufoma te mbulueme me flamur Italian: nji toger dhe nji ushtar. Prane, nji kamp i improvizuem spitalor, me nji numer te plagosunish nen kujdesin e personelit mjeksor. Pamja e gjakut me tronditi. Koke-ulun u ktheva ne qytet. Ishte takimi i pare me vdekjen qe solli lufta.

Pikerisht aty ku kapteri guximtar kishte krye detyren e vet, pashe te papritunen: nji grusht elementesh anti-zogiste nga “paria e qytetit”, ishin rreshtue ne pritje te nji personaliteti. Pa shume vonese, nji grup fashistesh italiane u afrue me thirrje:”No Zogu! No Zogu!” U pershendeten me “mikpritesit”, dhe se bashku u larguen per ne qytet.

Ne qytet, gjeta te papritunen e dyte. Mbi ndertesen e Bankes Kombetare valonte flamuri italian. Disa kalimtare e nderojshin me pershendetjen fashiste- nji pamje emocionalisht dermuese! Katermbedhjete vjet elozhe per “aleatin tone te madh Italine fashiste” perfunduen me humbjen e pavaresise kombetare….!

Me rifillimin e mesimeve ne lice, u pa qarte se atmosfera kishte ndryshue pa shprese kthimi. Programet per “italianizim” te shkolles shqiptare ishin kambengules. Po aq kambengulese ishte edhe vendosmenia e jone mos me pranue nenshtrimin. Ishim te rij, pa pervoje politike, te pa-afte me kuptue rrjedhimet e gjendjes se krijueme.

Reagimi i jone ishte emocional; duhej nji reagim racional, nji justifikim sistematik i reagimit. Ne nji konfuzion te plote, te gjithe flitshim “kunder okupatorit” Te gjithe çmojshim profesoret me qendrim anti-italian. Por kishte nga ata qe besojshin se Italia do te hap horizonte te reja zhvillimi. Tregu shqiptar filloi te ngjallej, nga prania e trupave italiane me konsumin e tyne te prodhimeve vendese.

Por na ishim te rij “idealiste” per te cilet ideja e pushtimit te huej ishte e papranueshme. Ka qene pikerisht ne mesin e ketij konfuzioni mendor qe u çfaqen “teori” te çuditshme per ne: ardhja e Italise sjelle industrializimin e vendit; linde klasa punetore, zhvillohet, dhe perfundimisht luen rolin e vet historik: permbysjen e rendit borgjez dhe fitoren e proletariatit. Nuk kuptojshe nga kjo propaganda qe kishte mobilizue disa shoke te mi.

Gjashte muej ma vone, me traktatin gjermano-sovjetik (gusht 1939) ky grup i indoktrinuem pershendeti aleancen ne mes te dy diktaturave si “aleanca e klases punetore kunder plutokracise franko-angleze”, “U bashkue puna kunder kapitalit”, nji proçes i parapame nga Karl Marksi. Emna, ide, akte e grupime te reja per ne. Ishte preludi i fazes se ardhme. Mbas sukseseve ushtarake te hitlerizmit ne Europe, shpresa e vetme per ne mbeti rezistenca heroike e Britanise se Madhe, dhe udheheqsi i saj Winston Churchill. Akoma me tingellon ne vesh deklarata e tij ne BBC: “We shall not surrender!” (Nuk do te dorezohemi!)

Ne qershor 1941, me sulmin hitlerian kunder Bashkimit Sovjetik, qendrimi i “shokeve” tone ndryshoi. “Gjermania hitleriane ka sulmue atdheun e proletariatit botenor”.”Detyra te reja dalin para nesh: me ndihmue Bashkimin Sovietik e luften e tij kunder fashizmit”. Paraqitjet e para te pa kristalizueme, moren formen e tyne te plote mbas nandorit 1941 me formimin e Partise Komuniste Shqiptare. “Rezistenca kunder okupatorit italian” u zevendsue me “luften anti-fashiste”. Aspekti “kombetar” i rezistences u zevendsue nga aspekti “ideologjik” i saj. Nji orietim i ketill e vuni Shqiperine ne orbiten e levizjes komuniste, krijoi perçamjen e forcave te rezistences –edhe ne rradhet tona- dhe perfundoi ne “lufte civile”, shkaterrimtare. Format revolucionare te ”forces se re” u çfaqen ne dy aspekte: gjestet heroike te elementit komunist “idealist”, dhe aktet terroriste te elementeve me prirje kriminale, arriviste, por pragmatike. Efektet e nji “organizimi rigoroz” dhe te nji “konspiracioni te rrepte”, dhane frytet e tyne. Forcat e reja u perhapen ne te gjithe vendin, sidomos ne rradhet e rinise idealiste, kryesisht studenteske.

Konfuzioni i rinise, qofte nga efekti i okupacionit, qofte nga mungesa e nji udheheqje qe gezonte besim ne luften kunder okupatorit e
“ne kohen e duhun”, krijoi nji boshllek qe u mbush me aftesi nga propaganda komuniste. Metodat tradicionale te “rezistences nga nalt” pa pjesemarrjen aktive te masave te gjana popullore qe jane materiali i paperpunuem i revolucionit u treguen te paafta me mobilizue popullin ne nji levizje te fuqishme. Kohet kishin ndryshue. Thanja se nuk fitohen betejet e reja me arme te vjetra u tregue e vertete!. Per fatin tone te keq, prodhimi i ketij orientimi qe premtonte ““te nesermet plot kange” rezultoi te jete uluritja e kampeve dhe burgjeve te kudo-pranishme, dhe dnesat e mijera e mijera familjeve shqiptare te debueme me internim per “fajin” e prinderve dhe te gjyshave “reaksionare”. “Me ushtaret e ferrit nuk ndertohet parrizi!” (Kim Mehmeti) Nji çmenduni e institucionalizueme!

Dokumentet britanike te luftes tregojne se 90 perqind e ndihmave ushtarake nga aleatet anglo-amerikane gjate L2B jane perdorue kunder “anmiqve te brendshem”, forcave te rezistences anti-komuniste, me nji qellim te caktuem, marrjen e pushtetit. Direktivat e PKSH-se tregojne haptas se i gjithe pushteti duhej te mbetej ne duert e PKSH, dhe se kundershtaret duhet te “eliminohen pa meshire”. Ashtu ngjau, megjithese”lufta anti-fashiste….per te cilen u derdh gjak nga nje pjese e madhe njerezish te gjithe besimeve, te majte e te djathte, (ndaj) nuk mund te shperdorohet me vendime qe ngjajne te bukura ne siperfaqe dhe te boshta ne brendi”.(Ben Andoni) Na shtojme: te gjithe ata qe luftuen me arme ne dore pushtuesit italo-gjermane, kane ba detyren e tyne dhe gezojne mirenjohjen dhe respektin tone ma te thelle. Po ata nuk kane fitue asnji “privilegj”, aq ma pak “te drejten”(sic!) me ndertue diktaturen dhe me persekutue nji popullsi te tane per 45 vjet me rradhe….!

Ne 29 nandor 1944, Shqiperia ra ne duert e nji legjoni fanatikesh, pa eksperience qeveritare, dhe te prirun me ndertue, “me vrull revolucionar Shqiperine e re socialiste”. Per kete u konfiskuen te gjitha pasunite e klases tregetare (nji pjese e mire kaloi ne Jugosllavi!), u shpronesuen toket, çifliqet, dyqanet, u centralizue ekonomia, me plane skllaveruese ekonomike te perbashketa me Jugosllavine, u ba parifikimi i monedhes, u mbush administrata qendrore, ushtria e sidomos Sigurimi me “keshilltare jugosllave”,u eliminuen brutalisht elementet pro-perendimor, si dhe hierarkia fetare, sidomos ajo katolike, fortese e patriotizmit shqiptar. Me masat e pa shkolle- ma vone edhe pa buke!- “pushteti popullor” manovroi pa veshtiresi !

Nga aspekti i jashtem, Shqiperia e lidhun mbas qerreve jugosllave dhe sovietike politikisht dhe ekonomikisht, u vete-izolue. Praktikisht, ajo doli jashte nga historia, ku kishte hy me gjak e sakrifica gjate L2B. Per dekada me rradhe, ajo u ba nji sub-satelit jugoslav, nji satelit sovjetik, dhe nji aleate “e vogel” e Kines maoiste, dhe perfundoi ne krahet e paevitueshem te vorfenise dhe izolimit hermetik. “Pa Jugosllavine e Titos nuk mund te kete Shqiperi te lire!”(E.Hoxha).

Ne fakt, u trathetue gjaku i 2516 deshmoreve qe rane per liri! Sikur gjendja te kishte ndryshue ne vitin 1948 ose 1961, sot do te flitshim jo per “çlirim”, por per “okupacionin jugosllav te Shqiperise” dhe “okupacionin sovjetik te Shqiperise”, dhe per “qeverite kuislinge shqiptare”….!Akoma sot mbetet nji enigme fakti pse ata qe luftuen okupatorin italo-gjerman i dorezuen “shokeve” jugosllave dhe sovjetike, pavaresine dhe fatin e Shqiperise! Keshtu, 29 nandori 1944 perfundoi si 7 prilli i dyte, “7 prilli i kuq”…! Bashkepunimi ushtarak serbo-shqiptar ne masakrat e vellazenve dhe motrave shqiptare te Kosoves e transformoi “çlirimin e 29 Nandorit” ne nji tragjedi mbarekombetare! (Ne burgun e Burrelit, ku edhe vdiq, Profesor Gjergj Kokoshi, minister i arsimit ne qeverine e pare te E.Hoxhes perseriste: ”E çliruem Shqiperine me gjak dhe ia dorezuem Titos si dhurate”!)

Ma ne fund, komunizmi ne Shqiperi u transformue ne nji ideologji me karakter ushtarak, ku “pergatitja per lufte”(sic!) mori epersine mbi nevojet elementare te popullsise: bunkera e armatime para ushqimit, qumshtit te femijve, vendbanimit etj.

Perse? “Rreziku amerikan” imagjinar per Shqiperine. Ky “rrezik” nuk ka ekzistue asnji here; ajo qe frikesoi xhelatet komuniste ka qene mundesia e humbjes se pushtetit diktatorial, jo e Shqiperise. Sa e vertete? Nji dokument:

“Departmenti i Shtetit (Sekret) 1 shkurt 1962

Memorandum per Presidentin (Kennedy)

Subjekt: Rekomandime per nji qendrim politik ne lidhje me gjendjen ne Shqiperi.

“…………

i) me qene te pergatitun, ne baze urgjente, te adoptimit te masave qe do te bajshin te mundun dorezimin tek shqiptaret, -me ndermjetsine e nji pale te trete, jo direkt- nga ana e Shteteve te Bashkueme te materialeve te ndryshme per mbijetese, ne rast se Pekini tregon nji mungese vullneti me dhane mbeshtetjen e pershtatshme, dhe ne rast te nji krize serioze qe kercenon Shqiperine.

j) Keshillime te vazhdueshme me qeverite greke, italiane dhe jugosllave ne lidhje me situaten ne Shqiperi, dhe gjate keshillimeve me ba te qarte per te gjithe, shqetesimin me te cilin Shtetet e Bashkueme do te shikojshin çdo perpjekje nga ana e tyne per mosrespektim te politikes “duart larg” nga Shqiperia…. (Firmue: George Ball, Zev. Sekretari i Shtetit)”.(Ma vone, pavaresia se Kosoves (2008) dhe ndihma per anetarsim te Shqiperise ne NATO (2009) konfirmuen kete politike miqsore)

Ne vitet 1989, dhe 1990, sistemi komunist ne te gjithe Europen lindore u shemb si nji keshtjell prej karte. Me levizjen heroike te studenteve te 8 dhetorit 1990, Shqiperia theu zinxhiret e rregjimit te terrorit komunist; ajo u “çlirue!”. Ashte kjo rini heroike qe ktheu Shqiperine ne rrjedhet e historise, e perceptueme si marshimi triumfal i njerezimit drejt lirise se plote. Nji rini e edukueme ngrihet e revoltueme dhe shemb ndertesen e genjeshtres se madhe .“Nga revolta e studenteve kuptova se sistemi socialist tek ne ka deshtuar”(R.Alia). Rruga per bashkim me “boten e lire” ishte tashma e hapun. Mbetej vetem vullneti i pergjithshem per plotesimin e kesaj deshire. “Deshire” qe fatkeqsisht, edhe sot mbas 24 vitesh, mbetet vetem nji “deshire”.

Ka njiq ind opinione perse vendi yne nuk ka gjete akoma rolin e vet ne kete “bote te lire”; dhe te gjitha keto opinione permbajne nji te vertete pjesore. Por, e verteta e plote mbetet akoma e parevelueme ndershmenisht, kryesisht per arsye te mbeturinave toksike te indoktrinimeve politike te se kaluemes, te konfrontimeve irracionale te se tashmes, si dhe te nji etje te pashueme per “pushtet” -me çdo kusht!

Krijohet pershtypja se klasa e sotme politike ashte e pasherueshme nga “murtaja” e se kaluemes. Nomenklatura e komprometueme rande gjate viteve te “diktatures se proletariatit”, prirja me vjedhe pa turp dhe me iu adaptue atmosferes se korrupsionit te pakufi, ne saj te nji stili sundues diktatorial ku ligji shkelet me urdhen te sundimtarit, ashte akoma e gjalle. Aty ku ligji shuhet linde tirania. E kaluemja komuniste faktikisht nuk ka kalue!

Logjikisht mbetet me shpresue ne nji brezni te re, te rij dhe te reja, te pergatitun ne kondita te favorshme -mbrenda dhe jashte vendit-, brezni qe ka pervetesue idealet fisnike te lirise, drejtesise dhe ligjeshmenise, frymes se vellaznimit, dhe barazise per te gjithe pa dallim dhe pa perjashtim. Ketu due te theksoj perfshimjen e te rijvet e te rejavet te prindve ish-komuniste qe perbuzin te kaluemen tragjike; sepse denimi i femijve per fajin e prindeve ashte nji qendrim primitiv qe duhet shkelmue si mbeturine e diktatures (qendrim qe dermoi edhe familjen time!)

Sot, Shqiperia pa burgje dhe pa kampe internimi ashte atdheu i te gjitheve, jo ajo e genjeshtres, urrejtjes klasore, e terrorit te E.Hoxhes qe“…mbajti peng Shqiperine per 50 vjet, duke e perçare per te sunduar”(E. Rama) Dhashte Zoti, qe breznia e re, te rij dhe te reja shqiptare, te vendos pjesemarrjen koshiente ne ndertimin e Shqiperise. Situata e sotme kerkon kthesen e madhe!

Ajo qe na duhet sot ashte ndergjegjsimi i individeve vullnetmire qe nuk kerkojne fillimin e nji karriere, por dedikimin per nji kauze fisnike: sherbim per Shqiperi!

Ajo qe na duhet sot ashte nji levizje e gjane mbareqytetare sa ma koshiente e detyres saj, nji levizje individesh te dedikuem qe pranojne pergjegjsine qytetare si mision te jetes se tyne ne “shtet”, dhe premtojne ndertimin e nji “shteti” qe gezon respektin e te gjithe qytetareve. Larg nga ideologjite e hueja; larg nga imitimet e verbeta; larg nga udheheqjet karizmatike…. !

Ajo qe na duhet sot ashte ndryshimi i tonit moral te shoqenise shqiptare ne tranzicion, ku sjellja civile e çdo qytetari si individ i lire, dhe e shoqenise qe rilinde, ashte berthama e rindertimit moral, e ringjalljes politike, ekonomike, kulturore e shoqenore te vendit tone. Kjo berthame mund te jete vetem breznia e re, te rij e te reja shqiptare, te edukueme me fryme europiane, dhe koshiente te pergjegjsise para popullit shqiptar, dhe para botes qe na rrethon.…!Mendje te hapuna ne nji Shqiperi te lire!

Jemi ne prak te hymjes ne Bashkimin Europian. Europa ashte shtepia e jone. Nji brezni e ketill do te siguronte nji hymje te meritueme.

City University of New York

7 prill 2014

————————————————————————————————————-

GJUKANOVIÇI I KA PËRJASHTUAR SHQIPTARËT NGA QEVERISJA NË MALIN E ZI?!

April 7, 2014 by dgreca

Nga Ramiz LUSHAJ/

1. Para tre vitesh shqiptarët etnik nën Malin e Zi kishin një ministër për të Drejtat e Njeriut e Pakicat. Aktualisht asnjë shqiptar nga gjashtë partitë politike shqiptare në koalicionin qeverisës nuk mban detyrë të lartë në këtë shtet multietnik. Në mars 2014, para rrugëtimit të parë të shtyrë për në Uashington D.C., kryeministri malazez, Milo Gjukanoviç e emëroi për dekor politik e demagogjik një shqiptar në funksionin drejtor drejtorie në këtë ministri.

Kjo është një ulje tejet e madhe e përfaqësimit politik të shqiptarëve në struktura të shtetit malazez. Ma saktë: një përjashtim i tyre nga qeverisja e këtij shteti të vogël ballkanik.

Ky është diskriminim ekstrem ndaj shqiptarëve etnik, një përpjekje tjetër e skajshme dhe e pandalun për asimilimin e tyre.

2. Krejt ndryshe nga shqiptarët, ngjet me kroatët, komunitet i ardhur në Malin e Zi, të cilët kanë një ministër Pa Portofol në Qeverinë 19 antarëshe të Gjukanoviçit. Ajo është 56 vjeçarja Marija Vuçinoviç, e lindur në Rijeka të Kroacisë, përfaqësuese e Partisë Inisiativa Qytetare Kroate.

Nuk po shfaqim kundërshti ndaj saj, po nistue nga ky rast po e krahasimojmë me shqiptarët etnikë.

E para: shqiptarët etnik për nga popullsia shqiptarët etnik janë pesë herë ma shumë se kroatët.

Regjistri i popullsisë në Malin e Zi i dekumenton shqiptarët etnik si të katërtit, me 5 për qind, rreth 32.000 banorë, ndërsa kroatët e ardhur në vendin e gjashtë, me 1 për qind, mbi 6.300 banorë. Faktikisht kroatët vijnë edhe pas “muslimanëve” (term popullate e shpikun në demografinë malazeze për t’i “fsheh” etnikisht shqiptarët e për t’i rritë artificialisht boshnjakët ).

E dyta: për nga besimi katolik shqiptarët etnik janë të parët në Malin e Zi, ndërsa kroatët vijnë të dytët.

E treta: gjeografia demografike e shqiptarëve është tejet e madhe në hapësira gjeo-administrative.

Shqiptarët etnik, dikur në mbi 9 mijë km2 sipërfaqe të Malit të Zi të sotëm, janë rrudhë etnikisht nga pushtimet e aneksimet e tokave të tyre, po është ulur edhe popullsia e tyre nga spastrimet etnike e asimilimet e shqiptarëve muslimanë në boshnjakë musliman e të shqiptarëve katolikë në malazezë ortodoksë etj. Shqiptarët në Ulqin e Tuzi shumicë, në Guci, Tivar, Rozhajë, Plavë, Podgoricë deri në 30 për qind të popullsisë, ndërsa në 10 komuna janë nën 100 banorë.

Kroatët janë komunitet i ardhur në shtetin e Malit të Zi e të përqëndruar në bregdetin Adriatik. Kryesisht kanë ngulur në komunën Tivat me 20 për qind (aty kanë edhe selinë e partisë së tyre–HGI), në Kotorr 8 për qind. Në komuna të tjera janë në një numër tepër të vogël.

E katërta: përfaqësimi politik në nivel komunar.

Shqiptarët janë shumicë në Ulqin me rreth 80 për qind e në Tuzi “komunë urbane”, që kërkon të kthehet në komunë më vete. Në Plavë-Gucinë e copëtuar në dy komuna shqiptarët ishin të dytët, priten për saktësime zgjedhjet lokale të 25 majit 2014. Në Podgoricë, Tivar e Rozhajë janë të tretët.

Kroatët janë të tretët në Tivat, në koalicion me DPS të Gjukanoviçit e me SDP, ndërsa në Kotorr të tretët, po në një numër të vogël këshilltarësh.

E pesta: Shqiptarët kanë dy herë më shumë deputetë në Parlamentin se sa kroatët.

Në Kuvendin e Podgoricës partitë shqiptare në dy koalicione partiake para e paselektorale kanë dy deputetë: Genci Nimanbegu e Nikë Gjeloshaj.

Kroatët kanë vetëm një deputet, bile i dalë me vështirësi votash (!)

3.Nga politika shqiptare në Malin e Zi, të zgjedhur e të emëruar në detyra të ndryshme, numërohen me gishtat e një dore të vetme (!) Janë dy deputetë. I porsazgjedhuri kryetari i komunës së Ulqinit, Fatmir Gjeka, ish deputet dhe lider i PD. Dy drejtorë drejtorie në nivele qëndrore ministrore të pushtetit politik. Vetëm kaq.

Partia Boshnjakë e Rozhajës në koalicion qeverisës me Gjukanoviçin në këtë legjislaturë parlamentare ka tre deputë, një deputetë ma shumë se shqiptarët. Kjo përfaqësohet me një nënkryetar Parlamenti, me 41 vjeçarin Sulja Mustafiq, nga kuadrot kryesor të kësaj partie. Gjithashtu, ka dhe një zëvendëskryeministër, 50 vjeçarin Rafet Husoviq, prej vitit 2006 President i Partisë Boshnjake të Rozhajës, i cili në detyrën e tij ekzekutive mbulon zhvillimin rajonal dhe i stimulon veçmas boshnjakët.

Në Malin e Zi, në koft se kryejmë një përllogaritje të thjeshtë aritmetike: numrin e përgjithshëm të popullsisë multietnike të saj e pjestojmë me numrin e ministrive të Qeverisë “Gjukanoviçi 7” del se shqiptarëve etnikë iu takon ma shumë se një ministri. Në se do të banim një krahasim me kroatët iu takojnë disa ministri. Po t’i krahasonim me boshnjakët duhej t’iu jepet e pakta një ministri edhe shqiptarëve etnik.

Mali i Zi, shtet me dy kryeqytete, pasi e la selinë e Presidentit në Çetinë e ngriti në gjysmën e dytë të shekullit XX një kryeqytet tjetër në Podgoricën shqiptare, ku vendosi selinë e Parlamentit e të Kryeministrisë. Nuk ndodh në asnjë vend të botës, që pasi e ke pushtuar prej 100 vjetësh, aneksuar mbi gjysmën e territorit të saj, ia ngre një Parlament me kryetar e tre nënkryetar, një Qeveri me kryeministër, katër zv/kryeministra e 16 ministri, e nuk iu jep banorëve autoktonë mijëravjeçarë një vend nënkryetari paralamenti, zv/kryeministri, një post ministri?! Kur Hitleri e pushtoi Shqipërinë (1943-’44) nuk veproi si Gjukanoviçi i sotëm, po iu dha pushtet të madh shqiptarëve. Ndaj me sjelljet e tij ndaj shqiptarëve, Gjukanoviçi që hiqet si “kampion demokracie” në Ballkan është ma i keq se fashisti Hitler.

Ky përjashtim politik i shqiptarëve etnik nga qeverisja e Malit të Zi është krejt e qëllimshme nga Gjukanoviçi me të vetët, që synon asfiksimin e partive politike shqiptare, asimilimin e shpërnguljen e shqiptarëve nga trevat e veta etnike. Ndaj kemi të drejtë të pyesim botën shqiptare në Ballkan e në diasporat e saj në globin tokësor dhe botën euroatlantike në dy anët e Atlantikut: Ku janë Shqiptarët nën Malin e Zi…?!

Ky diskriminim shoven tejet i egër kundër shqiptar e anti euro-atlantik, është një tjetër arsye ma shumë për të protestuar më 8 prill 2014 në Uashington kundër Gjukanoviçit e në mbrojtje të të drejtave etnike, politike, kulturore-arsimore, pronësore, sociale të shqiptarëve etnik.

EDITH DURHAM DENONCOI ARROGANCEN E EUROPIANEVE PER POLITIKBERJEN NE BALLKAN

April 7, 2014 by dgreca

PO TA DINTË INGLIA MË 1914, ATO QË DI SOT,PASHICHI DO TË ISH NË BURG/

Nga Gëzim Llojdia*/

1.Periodiku në gjuhë të mëmësisë së vet ,ishte ”Dielli”,që nxirte në kontinentin e largët gjuhën shqipe me rrodhanët e saj. Të martën më 6 janar ,1925 nga Bostoni,dy korniza të saj komentojnë rreth një artikulli të “Foreign Affairs” të Londonit, që bënë fjalë për vrasjen e dukës Ferdinand me komplotin e ngjizur në Beograd si dhe më tej, gjejë një shtjellim, që sjell filoshqiptarja sic e vlerëson Dielli, Edit Durhamin për këtë ngjarje.

Në një artikull në “Foreign Affairs” të Londonit, gazetën e të ndyerit E. D. Morel, ish-anëtar i Parlamentit Inglis dhe një nga mbrojtësit më të fortë të Kombeve të vegjël dhe të munduar ,nga shkaku i lakmive imperialiste të fuqive të mëdha, i cili vdiq para ca kohve e veja filoshqiptare M. E. Durham provon, duke marë për bazët dokumenta të botuara nga njerës qe qenë nënpunës në governën serbe të Pashicit më 1914, komploti për vrasjen e Kryedukut Franz Ferdinand më 1914, ish organizuar në Beligrad me dije ,të guvenës serbe. Miss Durham në fund të artikullit shënonkëtë paragraf:

Kish vetëm një mënyrë për të prurë kriminalet përpara drejtësisë dhe ajo ish-mënyra të cilën proponoj Austria. Po të qe që të kishim përkrahur me tërë forcën tonë Austrinë, Z. Pashic edhe miqtë e tij tani mund të ishin në burg të dënuar për jetë në vent që të qeverisin fatzezet Kroate, Malezes,Shqiptare dhe bullgare me methutda aq gjakatare se dhe ajo me të cilën nistën luftën.

Për fat të keq ne ishim lidhur me Rusinë dhe Francën, edhe Franca kish që më 1906 që po e armatiste edhe e financonte Serbinë. Lord Grey tha s’e nuk dëshironte që ta bisedojë këtë cështje midis Austrise dhe Serbisë. Dhe Rusia, sa ti linte penjët e intrigave vrasëse , të Serbis sa të delnin në dritë, zgjodhi më mirë luftën . Në dinte ose jo gjësendi, që më parë Rusia për mi këtë komplot , ajo gjë është edhe për të mesuar . Le të shpresojmë se nonjt ditë Ljuba (Ministre në kabinet të Pashicit 1014) do ti i nxierë të gjitha në shesh

2. Polemikat dhe mosmarrëveshjet mes Durhamit dhe Seton.

Charles King duke i kushtuar figurës së ndritshme të Edit Durhamit, mbasi shqyrton lidhjet e saj dhe polemikat mes Durham dhe Seton shkruan kështu: më 4 gusht 2000 :Një avokat i aspiratave kombëtare të shqiptarëve, vijon pak më tej : ” Pashitsch & Co ” , ajo i shkroi Seton – Ëatson në mars 1925 , duke iu referuar kryeministrit jugosllav , Nikola Pashiq ” , ” nuk kanë krijuar një Jugosllavi por kanë kryer qëllimin e vërtetë në dukje duke e bërë Serbinë e Madhe …. larg nga të qenit të çliruar pjesa më e madhe e njerëzve jetojnë nën një rregull shumë më të ashpër se më parë. ” Fshatrat ishin rrafshuar dhe mizoritë e kryera , një rekord prej veprave që mund edhe të ket nxitur pakicat në Jugosllavi në duart e Rusisë bolshevike që i pëlqejnë politikës serbe dhe politikanët .Gjatë Luftës së Parë Botërore , Seton – Watson ka themeluar revistën Evropën e re për ta bërë kampion në emancipimin e kombësive subjekt të Evropës . Revista bëri thirrje për ” la Victoire Integrale ” , një fitore që do të njohin të drejtat kombëtare dhe në këtë mënyrë të sigurojnë një paqe të përhershme për Kontinentin . Bashkëpunëtorët e përfshirë , përveç Seton – Ëatson si editor , Tomas Masaryk,historiani rumun Nicolae Iorga , dhe shumë shkrimtarë të tjerë të rëndësishëm në çështjet ndërkombëtare , duke përfshirë Durham .

Në mars 1920, Durham i shkroi Seton – Watson për tu ankuar për atë që ajo e pa si një paragjykim pro-serbe në Evropën e Ri dhe duke akuzuar redaktorët që me dashje kryenin injorimin e shqiptarëve të Malit të Zi dhe Kosovës :” Unë kam informacion të kohëve të fundit të cilat që prej armëpushimit serbët, kanë djegur dhe plaçkitur fshatrat shqiptare , katolike si dhe musliman . Por Neë Europe , unë e di , do të mohojë ndonjë urdhër të tillë dhe lënë të kuptojnë se informatori ishte një gënjeshtar . Nëse e vërteta është kështu e fshehur , ajo që pyes veten është pse gjërat shkojnë keq ?

-Kjo nuk ishte një çështje e fyerje personale , tha ajo , por më tepër një ilustrim i shkëlqyer i arrogancës të pabesueshme e politikëbërësve perëndimorë në Ballkan . Nga efektivisht ndarjen e tokave shqiptare midis një Shqipërie të pavarur dhe Mbretëria e krijuar rishtazi të Serbëve , Kroatëve dhe Sllovenëve – përfundimisht për t’u bërë Jugosllavi – fuqitë evropiane kishin krijuar kushtet për ” një Armeni të dytë” . Shqiptarët , pa artileri dhe pa aeroplanë , do të jenë në mëshirën e ushtrisë serbe , ” dhe faji do të pushojë mbi Konferencën e Paqes ” .

Durham argumentoi se zgjidhja ishte mjaft e thjeshtë për të nxjerrë vijat kufitare në mënyrë që të përfshijë sa më pak njerëz që të jetë e mundur nën sundimin e huaj . Marrëdhëniet mes Durham dhe Seton – Watson ishin tashmë të tensionuara në kohën e Konferencës së Paqes , i cili ripohoi ekzistencën e një shteti shqiptar , por iu larguan shumë pjesë të kombit shqiptar jashtë kufijve të saj, thotë Charles King .

Gjatë viteve , burimi i mosmarrëveshjeve të tyre ka evoluar nga çështjet e politikës së mosmarrëveshjeve në më shumë personale se cili ishte më i kualifikuar për të komentuar mbi çështjet ballkanike , Durham e ka parë Seton – Watson si një honxhobonxho .Ai kishte ardhur në Ballkan nga veriu , përmes interesin e tij me Sllovenëve dhe të kroatëve në Austro- Hungari , dhe për këtë arsye kishte pak për të thënë rreth racave shumë të ndryshme në jug .

“Çarja mes Durham dhe Seton – Watson u rrit gjatë gjithë viteve 1920 , një hidhërim të ndërsjellë që rrjedhin pjesërisht nga të kuptuarit shumë të ndryshme të politikës në Ballkan dhe, gjithnjë , mendime personale . Durham kishte filluar edhe të pohojë publikisht se profesori ka marrë mbështetje financiare nga jugosllavët dhe për këtë arsye nuk mund të llogaritet për të sigurojë një analizë të qetë në Britani , ajo gjithashtu u ankuan për dëmet e pësuara mëtejshme personale nga Seton – Ëatson , sepse ai tani ishte një këshilltar akademik dhe ajo një gazetare e pavarur .

Në fillim të vitit 1929, Arnold Toynbee , atëherë drejtor i Chatham House , ndërhyri si arbitër vullnetare . Ai sugjeroi, që Seton – Ëatson dhe Durham të bashkëpunojnë në një koleksion të dokumenteve jugosllave në lidhje me vrasjen e Franc Ferdinandit për ta botuar nga Instituti Mbretëror i Çështjeve ndërkombëtare .

Të dy Seton – Watson dhe Durham kishte botuar libra mbi vrasjen , por pikëpamjet e tyre ishin rrënjësisht të ndryshme . Llogaria e Seton – Ëaton erdhi pranë exonerating Qeverinë serbe e çdo pjesëmarrjen në vrasje . Libri Durham i ka hedhur pjesën më të madhe të fajit për të Luftës së Parë Botërore, pikërisht në Beograd .

” Durham ka përcaktuar pozicionin e saj në një letër të gjatë për Seton – Watson në shkurt 1929. Toni dhe përmbajtja e letrës duhet ta ketë zemëruar , sepse jo vetëm që ajo ka sulmuar reputacionin e tij si një studiues , por edhe ajo e akuzoi atë se ishte iniciator e kritikes fëminore, që u zhvillua mes tyre . Ajo tha se ajo kishte punuar kohë të gjatë në lidhje me çështjen e sllavëe të Jugut ” – në fakt, unë besoj se fillova të punojë për të drejtat e sllavëve të Jugut përpara jush” – dhe se ai ka qenë një përkrahës i fortë i njohur për kërkesat legjitime territoriale serbe .

Por kur ajo u bë më e njohur me mungesën e qytetërimit midis serbëve , ajo e kuptoi se ata ishin të papërshtatshëm për të sunduar popujt e tjerë të Ballkanit . Prandaj kërkimin e saj për të shpëtuar shqiptarët dhe maqedonasit nga sundimi serb . Jugosllavia e re është ndërtuar ” në themel të së krimit dhe gënjeshtrës ” , një rezultat të njohur nga e kaluara serbe . “Kjo historia e serbëve ka qenë një seri e gjatë të vrasjeve dhe që ende ata kanë provuar të jenë të paaftë për të formuar ndonjë qeverie të qëndrueshme është një fakt i padiskutueshëm ” ,shkruan midis të tjerave në analizën e tij, të gjatë Charles King ,ksuhtuar Edit Durhamit dhe sidomos polemikën e saj me Seton – Watson,të cilën,shkurtari e cituam në kët rradhë.

Edit Durham mbrojti të drejtat e shqiptarëve jo vetëm në botimet esaj por edhe në kërkesat e ndryshme dhe polemikat ajo denoncoi në vijueshmëri genocidin serb.Fjalët es aj lapidar të cilkat periodikja shqiptare Dielli i citon të martën më 6 janar ,1925 vlejën shumë për shqiptarët për të nderuar e vlerësuar këtë grua guximtare që në kohë të trazuara mbrojti cështjen e shqiptarëve si një bijë e këtyre trojeve.M.E Durham udhëtoi nëpër Ballkan përgjatë 20 vjetëve duke mbledhur jo vetëm folklorin dhe traditat e këtyre viseve por ajo solli edhe në pikturë dhe në botime artin e banorëve të Ballkanit.Pas botimit të librit të M.E.Durham në Shqipëri botimi i parë ,kërkova dhe gjeta në Mezhgoranë ,shoqëruesin e saj Sadik Hoxhën me të cilin kishte biseduar më parë F.M.Rr,studiesi vlonjat që më vuri në dijeni se në atë fshatë karakoll ,një banor i tij dikur mund të kishte shoqëruar Mis Durhamin në udhëtimin e vështirë nga Tepelena në Vlorë,të miss Durhamit.

*Msc.Anëtar i Akademisë Evropiane të Arteve