Analiza – Page 904 – Dielli

Një njeri me shumë komplekse nuk mund të zgjidhet në krye të shtetit

March 15, 2014 by dgreca

Prof.dr. Eshref Ymeri/ (Rasti Janukoviç)/

Në samitin e “Partneritetit Lindor” që i zhvilloi punimet në Vilnus, kryeqytet i Lituanisë, më 28-29 nëntor 2013, Ukrainës iu propozua të nënshkruante marrëveshjen e asocimit me Bashkimin Evropian. Por Presidenti i Ukrainës Janukoviç nuk pranoi ta nënshkruante një marrëveshje të tillë, sepse theksin e kishte vënë te domosdoshmëria e zhvillimit të marrëdhënieve ekonomike me Rusinë dhe me Bashkësinë e Shteteve të Pavarura (ish-republikat sovjetike).

Kancelarja gjermane Anxhela Merkel, që para fillimit të takimit të udhëheqësve të Bashkimit Evropian në Samitin e Vilnusit, kishte theksuar se ajo nuk priste që Kievi ta nënshkruante marrëveshjen në këtë samit, por shpresonte se një gjë e tillë do të arrihej në të ardhmen. Kurse Kryetari i Parlamentit Evropian Martin Shulc, deklaroi se diçka do të ndryshonte në Ukrainë kur të zgjidhet një tjetër president dhe një tjetër parlament.

Tashmë dihet që kundërshtimi i Janukoviçit për nënshkrimin e asaj marrëveshjeje, solli si pasojë tërmetin e fortë politik të opozitës proevropiane në Kiev që u shoqërua me rreth 100 viktima dhe qindra e qindra të plagosur dhe që u mbyll me largimin e Janukoviçit nga pushteti dhe me përmbysjen e qeverisë së tij.

Kur lexon jetëshkrimin e Janukoviçit në internet në ukrainisht dhe në rusisht, rezulton se gjithçka përshkruhet me ngjyrat e ylberit. Por tani, kur Janukoviçi ka përfunduar në një hiç njeri, sipas përcaktimeve që i bën edhe elita e lartë politike e Kremlinit, dalin në dritë ca gjëra të panjohura në jetëshkrimin e tij.

Ish-këshillëtarja dhe zëvendëskryetarja e administratës së Janukoviçit, zonja Ana German (1959), në një intervistë ekskluzive për agjencinë Le Monde, ka zbuluar ca të fshehta nga jeta e Janukoviçit dhe nga koha e qeverisjes së tij gjatë katër vjetëve të kaluara (që prej 09 shkurtit të vitit 2010 kur ai u zgjodh president). Ajo deklaron:

“Presidenti Janukoviç vuante nga shumë komplekse. Gjithçka pati nisur që në fëmijëri. Janukoviçi mbeti pa nënë, i ati u martua përsëri, njerka sillej shumë keq me të dhe ai shkoi për të jetuar te gjyshja. Përfundoi në rrugë, mes banditëve. Ra në burg, në fillim një vit, duke qenë në moshë të mitur, pastaj përsëri në burg në moshë të rritur, tashmë për punë sherresh. Si përfundim, ai gjithmonë pati synuar të vinte sa më shumë pasuri dhe të merrte revanshin… Njerëzit që kanë qenë në burg nuk duhet të marrin detyra që të ushtrojnë pushtet sepse kushtet e burgut thjesht e thyejnë njeriun” (Citohet sipas: Ana German. Nëse Janukoviçi është gjallë, ka shumë mundësi që atë ta arrestojnë”. Marrë nga faqja e internetit “liga.net”. 27 shkurt 2013).

Dhe revanshin Janukoviçi e mori: arriti të bëhej president i Ukrainës. Dhe pasurinë e vuri kolosale.

Anders Aslund (1952), bashkëpunëtor i vjetër shkencor i Institutit të Ekonomisë “Paterson” në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, specialist kryesor për ekonominë e Ukrainës në Amerikë, ka lëshuar këtë deklaratë në gazetën angleze Financial Times:

“Gjatë katër vjetëve të fundit, qëllimi i vetëm i Janukoviçit ishte pasurimi i familjes së vet dhe i njerëzve të afërm. Sipas vlerësimeve të bëra, pasuria e familjes së tij arrin në 12 miliardë dollarë. Hapi i parë që duhet të ndërmerret është zbulimi dhe ngrirja e aktiveve që familja e Janukoviçit dhe rrethi i tij i afërm ia kanë grabitur popullit të Ukrainës. Kievi ka nevojë për një ndihmë energjike ndërkombëtare për t’i gjetur dhe për t’i konfiskuar këto pasuri të grabitura. Ato mund ta përmirësojnë në një mënyrë të konsiderueshme gjendjen financiare të Ukrainës” (Citohet sipas: “Janukoviçi i ka vjedhur popullit të Ukrainës 12 miliardë dollarë, – eksperti amerikan”. Marrë nga faqja e internetit “rupor.info”. 26 shkurt 2014).

Në intervistën e vet, zonja German nxjerr në pah. edhe diçka interesante në figurën e Janukoviçit: pavendosmërinë e tij karakteristike, si president i vendit. Pavendosmëria është një e metë fatale në veprimtarinë shtetërore të një udhëheqësi. Ajo është me pasoja të pariparueshme, sidomos në çastet e kthesave vendimtare në jetën e një vendi. Por duhet theksuar se pavendosmëria në raste të tilla duhet ta ketë burimin gjetiu dhe si zor të pranohet që ajo të jetë vetëm një tipar i lindur në formimin e karakterit të një udhëheqësi. Prandaj, nga sa deklaron zonja German, e cila e ka njohur nga afër Janukoviçin, rezulton se ky paska qenë thjesht një kukull në krye të Ukrainës, të cilën, në prapaskenë, e komandonte dikush tjetër.

Sipas fjalëve të zonjës German, pas shtypjes së dhunshme të protestës së studentëve në Kiev më 30 nëntor 2013, fill pas kthimit të Janukoviçit nga Vilnusi, ajo i bëri thirrje atij që t’i dënonte dhunuesit e studentëve, duke vënë në lëvizje organet hetimore. Por Janukoviçi nuk mori asnjë masë. Ajo deklaron:

“Janukoviçin e mori në qafë pavendosmëria… Mua më duket se në ngjarjet që rrodhën më pas, qe përzier një forcë e tretë. Unë nuk kam prova, po shpreh vetëm hamendje… Sa herë që ne fillonim t’i mbushnim mendjen për diçka, binte zilja e telefonit dhe ne duhej të largoheshim nga kabineti. Kur ne ktheheshim brenda, ai qe shndërruar tashmë në një tjetër njeri” (po aty).

Vetë zonja German nuk e pranon haptas, por kuptohet açik se cila na paska qenë ajo forca e tretë që qe përzier në ngjarjet e Kievit dhe cili ishte ai njeriu misterioz që i telefononte Janukoviçit pikërisht në çastet kur këshillëtarët e tij mundoheshin ta kandisnin për të vepruar. Me sa duket, në administratën e Janukoviçit ka pasur informatorë të Kremlinit, të cilët e vinin në dijeni menjëherë Putinin për situatat “e sikletshme” që i krijonin kukullës së tij këshillëtarët që kishte rreth e rrotull. Dhe në raste të tilla, domosdo, Putini ngrinte receptorin dhe thërriste në raport Janukoviçin, i cili, për të qenë vetëm për vetëm me again e Kremlinit në telefon, këshillëtarët e vet i përzinte nga kabineti.

Vetë zonja German shpreh zhgënjimin e saj të thellë me figurën e Janukoviçit, pikërisht ato ditë kur nuk kishte ende asnjë njoftim se ku ishte fshehur ai:

“Unë nuk doja që ai të arratisej me njollën e turpit në ballë, unë doja që ai të dilte i humbur me dinjitet… Nëse është gjallë, ka shumë mundësi që atë ta arrestojnë. Vdekja do ta çlironte atë nga turpi” (po aty).

Ndërkohë, pasi u bë e njohur që Janukoviçi ishte arratisur fshehurazi për në Rusi dhe në mbrëmjen e 28 shkurtit kishte dhënë një konferencë shtypi në qytetin rus Rostov mbi Don, nëpër faqet e internetit filluan të qarkullonin njoftime herë për vdekjen e tij të papritur, herë për gjendjen e rëndë shëndetësore pas një goditjeje në zemër. Me këtë rast, ish-Kryetari i Shërbimit të Sigurisë të Ukrainës Ivan Smeshko deklaroi:

“Ish-presidenti bëri shumë gabime dhe krime fatale. Gabimi më fatal ka qenë arratisja e tij për në Rusi. Ai është mbartës i një informacioni kritik për bëmat e vërteta të pushtetit suprem rus gjatë këtyre viteve në territorin e Ukrainës dhe për bashkëpunimin e vërtetë në çështjet financiare dhe ekonomike. Mbartësi i një informacioni të tillë nuk i duhet askujt kur ai fillon të thotë të vërtetën” (Citohet sipas: Smeshko: tani nuk ka informacion të saktë nëse Janukoviçi është gjallë”. Marrë nga faqja e internetit “LB.ua”. 06 mars 2014).

Me sa duket, zoti Smeshko e zgjidhi enigmën që mundonte zonjën Ana German se cila na qenkej ajo forca e tretë që ishte përzier në ngjarjet e Kievit.

Por përveç këtyre të dhënave interesante të Ivan Smeshkos, një tjetër informacion hedh edhe më shumë dritë mbi rolin prej kukulle të Kremlinit që luante Janukoviçi në krye të shtetit të Ukrainës.

Pas arratisjes së tij nga Ukraina për në Rusi, njerëzia, nga Sheshi Majdan i Kievit, u dyndën drejt Mezhigories ku ndodhej rezidenca e Janukoviçit, në fshatin Novije Petrovci, 31 km larg nga Kievi. Mes shumë gjërave befasuese që gjetën aty, atyre u ra në dorë edhe një bllok shënimesh i kreut të truprojës së Janukoviçit, me emrin Konstantin Kobzar.

Nga faqet e atij ditari, del në dritë e vërteta për qëndrimin e Janukoviçit ndaj zhvillimit të ngjarjeve në Kiev. Me këtë rast, mbështetur në të dhënat e këtij blloku shënimesh, gazeta “Ukrainskaja Pravda” shkruan:

“Çfarë e detyroi Janukoviçin t’i hidhte zjarr benzinës dhe të provokonte acarimin e protestuesve, pas të cilit ai mori tatëpjetën? Ai po ecte sipas skenarit të Kremlinit, kurse rrugët e arratisjes së tij qenë parashikuar që disa muaj para ngjarjeve të përgjakshme. Në dhjetëditëshin e parë të janarit, Janukoviçi pati një takim të fshehtë me presidentin rus Vladimir Putin, gjatë të cilit qenë përcaktuar veprimet që duhej të ndërmerrnin autoritetet e Ukrainës që kishin për qëllim shtypjen e plotë të protestave dhe aprovimin e ligjeve represive. Këto fakte zbulohen në ditarin e drejtuesit të truprojës së Janukoviçit, ish-bashkëpunëtorit të Drejtorisë Qëndrore të Zbulimit të Ministrisë së Mbrojtjes të Ukrainës, Konstantin Kobzarit. Kobzari ishte jo vetëm drejtues i truprojës, por edhe referent i Janukoviçit. Ai mbante shënim me hollësi të gjitha direktivat, si edhe telefonatat e personave me ndikim të madh. Me porosi të shefit të tij, Kozbzari merrte në dorëzim shuma kolosale parash, të cilat i përcilleshin Janukoviçit si punë ryshfetesh. Për shërbimin me besnikëri ndaj shefit të vet, Janukoviçi e pati graduar Kobzarin me një shpejtësi marramendëse: nga kapiten në fund të vitit 2009, në gjeneralmajor në ditën e pavarësisë së Ukrainës në vitin 2013. Takimi i fshehtë i Janukoviçit me Putinin, u zhvillua më 8 janar 2013, në rezidencën e presidentit rus në Valdaj (krahina e Novgododit që shtrihet në jug të krahinës së Leningradit me kryeqendër Peterburgun – E.Y.). Për këtë takim të fshehtë, dëshmohet në ditarin e Kobzarit” (Citohet sipas: “Takimi i fshehtë i Janukoviçit me Putinin dhe sekrete të tjera”. Marrë nga faqja e internetit “charter97.org”. 11 mars 2014).

Pra, Putini, me ndihmën e kukullës së tij Janukoviç, vuri në jetë skenarin e ngjarjeve të përgjakshme në Kiev, të cilat pastaj i shfrytëzoi si vjegë për të futur trupat ruse në Krime, ku banorë rusë, të orkestruar nga Kremlini, dilnin në protestë me pankarta në duar, ku shkruhej:

“Rusi, na mbro nga gjenocidi që ushtrohet ndaj nesh”!!!

Mbi figurën e Janukoviçit, hedh dritë edhe një personalitet i huaj, ish-presidenti i Polonisë Aleksandër Kvasnjevski (1954) me dy mandate (1995-2005).

Në një intervistë që ka dhënë gjatë vizitës në Vilnus më 27 shkurt 2014, ai ka deklaruar:

“Njerëzit dolën në Majdan për të protestuar sepse qenë zhgënjyer nga korrupsioni, nga qeverisja, nga premtimet e pambajtura, nga niveli i ulët i politikës, nga mungesa e moralit në politikë. Pa shikoni se çfarë rezidencash qenë zbuluar, dhe jo vetëm ajo e Janukoviçit. Kur pashë rezidencën e ish kryeprokurorit Viktor Pshonka, ajo ishte diçka jashtë imagjinatës” (Citohet sipas: Egle Samoshkajte (intervistuese). “Kvasnjevski: ideja për të tërhequr në qeveri përfaqësues të Majdanit, është e arsyeshme”. Marrë nga faqja e internetit “ru.delfi.lt”. 27 shkurt 2014).

Në këtë intervistë, zoti Kvasnjevski zbulon edhe një tjetër tipar në personin e Janukoviçit, mungesën e theksuar të karakterit të tij:“Kemi kaluar së bashku më shumë se 50 orë. Mund të them se është një figurë origjinale. Ai është ithtar i dorës së fortë, i cili e mbante në grusht partinë e vet. Fatkeqësisht, ai rezultoi i tillë njeri që nuk i kuptoi rregullat e lojës. Ai vazhdimisht mashtronte, asnjëherë nuk e mbante fjalën dhe, më në fund, e humbi besimin jo vetëm në Evropë, por edhe në Moskë. Arratisja e tij, gjithashtu, diçka do të thotë. Besoj se ai e ka pas ndier që te Moska nuk mund të shpresojë më… Gabimin e tij kryesor, për mendimin tim, e përbënte fakti që ai nuk ishte i aftë të komunikonte me njerëzit normalisht” (po aty).

Siç rezulton nga faktet e sipërcituara, kushdo mund të hamendësojë me plot të drejtë se Kremlini, në fushatën zgjedhore për zgjedhjet presidenciale në fund të vitit 2009 dhe në fillimin e vitit 2010, duhet të ketë harxhuar shuma kolosale për të vendosur në krye të Ukrainës një president-kukull, si puna e Janukoviçit. Vendosja e një presidenti të tillë në krye të vendit ka patur për qëllim mbajtjen e Ukrainës sa më larg Evropës, për ta pasur, ashtu si edhe Bjellorusinë, si një shtet “goditjezbutës” në rast të ndonjë acarimi të mundshëm afatgjatë me Perëndimin. Përveç kësaj, interesat e Kremlinit e donin që një president i tillë ta çonte Ukrainën drejt një varfërimi total, që ajo të katandisej në një lypsare e rëndomtë “nëpër dyert” e Rusisë. Dhe, nënkutohet, një shtet lypsar domosdo që do të zhvishet nga çdolloj vetvetësie kombëtare dhe ndjenjat nacionaliste do të varrosen një herë e përgjithmonë. Një objektiv i tillë, qoftë në planin taktik, qoftë në planin strategjik, për Kremlinin bëhej edhe më i lehtë për t’u arritur, duke pasur në thes presidentin e vendit dhe, automatikisht, edhe elitën qeverisëse. Por, në këtë jetë, praktika të mëson se planet që ndërton një individ, një kolektiv, një njësi e caktuar administrative apo edhe një shtet i tërë, jo gjithmonë ecin në shinat e paracaktuara. Sidomos kur planet janë të gatuara me tharmin e djallëzisë dhe të pabesisë brenda. Si në rastin e planeve të Kremlinit në raport me Kievin.

Me këtë rast duhet theksuar se ndërhyrja e Kremlinit për zgjedhjen e Janukoviçit në postin e Presidentit të Ukrainës më 09 shkurt 2010, nuk mbetet vetëm brenda kuadrit të hamendjeve. Fakti i mëposhtëm flet shkoqur fare dhe pa asnjë mëdyshje se mjetet financiare të Kremlinit për një zgjedhje të tillë duhet të kenë qenë kolosale dhe ndërhyrja e drejtpërdrejtë:

“Në mbrëmjen e së dielës (02 mars 2014 – E.Y.) kryeministri dhe kryetarja e Këshillit të Federatës Ruse vlerësuan perspektivat e Viktor Janukoviçit. Në fillim kryetarja e Këshillit të Federatës Valentina Matvijenko deklaroi se Rusia nuk ka në plan “ta ulë në kolltuk” përsëri zotin Janukoviç” (Citohet sipas: Ivan Sinjergijev. “Autoritet zero”. Marrë nga faqja e internetit “kommersant.ru”. 03 mars 2013).

Tani Janukoviçi dhe elita e tij e korruptuar deri në vesh, u largua me turp nga skena politike e Ukrainës. Por sfidat për Ukrainën do të jenë të rënda edhe në perspektivë. A është e sigurtë dhe a duhet të besojnë njerëzit e thjeshtë të Ukrainës se pas zgjedhjeve presidenciale dhe parlamentare, do të vijnë në pushtet përfaqësues të një klase politike me dinjitet kombëtar që të dinë të qeverisin në atë mënyrë që jetesa e popullit të vijë duke u përmirësuar vazhdimisht? Apo nga radhët e asaj klase politike do të dalin në skenë të tjerë përbindësha, si puna e Janukoviçit apo e kryeprokurorit Pshonka me kompani? Dyshimet nuk të lënë rehat. Është e vështirë të parashikohet se çfarë do të ndodhë. Aq më tepër që Kremlini artin e korruptimit të ekipit qeverisës në Ukrainë e ka përvetësuar deri në përsosmëri.

Me këtë rast, në mbështetje të dyshimeve të mia, dëshiroj që lexuesve të nderuar t’u sjell në vëmendje një deklaratë fort kuptimplote të një personaliteti të shquar të Ukrainës, zotit Dmitri Vidrin (1949), politikan, politolog, publicist, këshilltar i katër presidentëve, deputet i parlamentit i sesionit të pestë:

Gjatë kohës që president i vendit ishte Viktor Jushenko (1954), Dmitri Vedrini ka formuluar në një mënyrë kuptimplote thelbin e idesë origjinale kombëtare të Ukrainës “së pavarur”:

“Tradhtia përbën atë fundament mbi të cilin po qëndrojmë, mbi të cilin ne kemi ndërtuar jetëshkrimet, karrierat, fatet tona dhe gjithçka tjetër. Ne kemi tradhtuar gjithçka. Ne kemi bërë një betim dhe kemi puthur një flamur. Pastaj e kemi tradhtuar këtë betim dhe këtë flamur, kemi filluar të puthim një tjetër flamur. Pothuajse të gjithë udhëheqësit tanë kanë qenë ish-komunistë, të cilët bëtoheshin për disa ideale, kurse mandej i patën mallkuar ato ideale, për të cilat qenë betuar. Nga gjithë ky veprim tërësor, ku ka pasur mijëra tradhti të vogla, të mëdha dhe mesatare, në thelb, erdhi e lindi ky vendi ynë. Erdhi e lindi politika ukrainase, erdhi e lindi botëkuptimi dhe morali ynë” (Citohet sipas: “Kujtime të një njeriu naiv në hartën e korrigjuar të qiellit. Janukoviçi nuk tradhtoi, atë e tradhtuan”. Marrë nga faqja e internetit “russkiy malchik”. 27 shkurt 2014).

14 mars 2014

FITUESIT DHE HUMBËSIT NË ZGJEDHJET E ARDHSHME PARLAMENTARE

March 15, 2014 by dgreca

NGA DIMAL BASHA/

Mbase mund të duket se është shumë herët për një parashikim, rrjedhat në zgjedhjet e fundit dhe veprimet dhe deklaratat e disa liderëve partiak më japin të konstatojë se në zgjedhjet e ardhshme LDK merr primatin si pasojë e përcarjes së PDK-së dhe dështimeve të politikave të tyre për tetë vite-së derisa VV vazhdon të qëndrojë kokëfortë për cfardo kompromisi dhe rrjedhimisht nga kjo përfiton AAK që tash e sa kohë duket që është e gatshme të flirtojë me cilendo parti fituese që të jetë pjesë e pushtetit pas një pauze të gjatë në opozitë.

PDK

PDK është munduar që të injoroi përqarjet brenda-partiake me formimin e partisë së z. Limaj dhe z. Krasniqi, megjithatë, edhe vet emra të njohur të partisë pranuan se kjo do të ju shkaktoj dëme në zgjedhjet e ardhshme. Dëmi i dy protagonistëve të Nismës, z. Limaj dhe z. Krasniqi, do të jetë i mjaftueshëm sa për të lënë PDK-në në opozitë. Sidocoftë, faktorë për humbjen e PDK-së nuk është vetëm formimi i partisë së z. Limaj dhe z. Krasniqi, por një rol të madh luan edhe dështimi i politikave të PDK-së pas tetë viteve në pozitë ku 1) qytetarët e Kosovës ende mbesin të izoluar në raport me Evropën me gjithë premtimet e liberalizimit të vizave ku si zavendësim i vetëm ishte “Europe Street” që mbeti rruga e vetme ku qytetarët sot shëtisin pa viza, 2) korrupsioni vazhdoi të mbetet një shqetësim i madh, dhe 3) cka është më me rëndësi, papunësia ende mbetet në nivel depresivë dhe konsumimi i partisë vërehet te vazhdimi i rritjes së pagave në institucionet publike në mungesë të ndonjë plani zhvillimorë të sektorit privatë.

LDK

Deri tani LDK ka pasur shumë probleme që zanafillën e kanë në udhëheqësinë e saj që përbëhet prej një grup penzionerësh të konsumuar në shekullin e kaluar. Tetë vitet e fundit problemet filluan me z. Sejdiu, i cili përpos që ra ndesh me kushtetutën, ishte arsyeja që vendosi të jetë në pushtet me PDK-në dhe funksiononte nën hijen e saj. Edhe atëhere kur planifikuan rrëzimin e PDK-së me tërheqjen nga koalicioni dështoi kur kjo e fundit prap mbijetoi me një pushtet të arrnuar. LDK vazhdon prap ta ketë problemin kryesorë udhëheqësinë e saj dhe kjo u vërejt më së miri në zgjedhjete fundit lokale. Edhe pse kjo parti pati një kthim të befasueshëm në komunat si Ferizaj, Gjilan, e Pejë LDK prap arriti të dal si partia e dytë më e votuar në vend dhe arsyeja pse nuk doli si partia më e madhe ishte vet kryetari i saj, i cili humbi Prishtinën dhe mbeti tamam sic edhe e mendoi, me duar në xhepa. Megjithatë, unë mendojë se, si rezultat i dështimi të politikave të PDK-së në kombinim me themelimin i Nismës LDK do të merr primatin në zgjedhjet parlamentare, por kjo fitore asesi nuk do të jetë meritë e aftësive të lidershipit partiak që mbetet avazi i shekullit të kaluar.

AAK

Me gjithë entuziazmin pas kthimit të liderit të saj, AAK bëri shumë gabime të njëpasnjëshme. Gabimi i parë ishte pritja madhështore e organizuar nga z. Thaqi me kthimin e tij dhe entuziazmi i qytetarëve që për një moment i dha z. Haradinaj të besoj se ai do të filloj aty edhe ku e la, si kryeministër. Pritja ishte një salltë tjetër e menduar mire politikisht nga z. Thaqi kurse gëzimi i qytetarëve nuk ishte se kishte ardhur “Mesaja” por fitorja e luftës së drejtë të UCK-së. Z. Haradinaj nuk e lexoi drejt asnjërën. Populli pushoi shpejt dhe vazhdoi të vëzhgoj politikat e z. Haradinaj derisa flirtonte me PDK-në kurse z. Thaqi lozi të njejtën lojë deri në atë moment kur z. Haradinaj e mbaroi “muajin e mjaltit” dhe shumë shpejt mbaroi gjithcka. Sot z. Haradinaj po kërkon rrëzimin e po të njejtit pushtet që dikur flirtonte të jetë pjesë e tij dhe sigurisht se këto luhatje kursi brenda një periudhe të shkurtër sollën humbjen e seriozitetit, jo vetëm tek partitë që nuk po e përkrahin nismën e tyre, por edhe në sytë e qytetarëve.Gabimi i dytë ishin zgjedhjet lokale ku qytetarët e ndëshkuan në Gjakovë dhe Pejë për të prishur komoditetin e tepruar të kësaj partie dhe rrjedhimisht e lanë të kuptojnë që neglizhenca ndëshkohet dhe nuk ka më qytet të garantuar që trajtohet si pronë personale pa marrë parasysh statutin e tyre. Ky ndryshim dërgoi një mesazh të qartë se populli e rrespekton sakrifikicën e heronjëve në luftë por tani kërkon luftëtarët e paqës që ofrojnë vende pune dhe zhvillim. Statusi i heroit sot mbetet histori. Këto gabime në kombinim me humbjen e një numri të madh të elektoratit në Pejë e Gjakovë do t’i kushtojnë AAK-së dhe rrjedhimisht do të mbetet partia e katërt më e votuar në vend. Megjithatë, AAK e shef si rastin e fundit për të qenë pjesë integrale e një koalicioni dhe me ngulm do të insistoj që të merr kryeministrinë për të vazhduar ëndrrën e tij në kohën kur la këtë pozitë, mirëpo do të mbetet vetëm një kujtim i mirë sepse z. Mustafa nuk do të pranon një rokadë të tillë. Me fjalë tjera, AAK nuk do të merr kryeministrinë mirëpo prap do jetë pjesë e qeverisjes së ardhshme pas një pauze të gjatë në opozitë duke përfituar nga refuzimi i VV që të jetë pjesë e qeverisjes.

Vetëvendosje!

Sa të jetë z. Kurti në krye gjithmonë do të jetë i lehtë parashikimi i kësaj partie. Ai beson se ose të gjithë duhet të ju binden politikave të tij ose nuk bëhet ndryshe. Fitoren e mendon vetëm kurr merr gjithcka dhe ckado më pak se gjithcka e shef si humbje sic edhe deklaroi për RTK-në se nëse nuk del si partia më e madhe në vend do të vazhdoj të mbetet në opozitë. Z. Kurti deklarohet se është në kundërshtim me cfardo kompromisi mirëpo është po i njejti, i cili për cudi hasi në kompromis me të gjitha partitë për vendimin që Kosova të mbetet një-zonë zgjedhore. Ky veprim nuk do hamendje se mbetet një kalkulim politikë sepse përndryshe nëse Kosova do të kishte zona të shumta zgjedhore z. Kurti do kishte frikë se VV nuk do të kalonte as pragun duke marrë parasysh se ata nuk kanë bazë të qëndrueshme jashtë kryeqytetit. Sa për kujtesë, VV dështoi në shumicën e komunave jashtë Prishtinës ku në 10 komuna morri më pak se 5% të votave dhe në asnjë komunë, përveq Prishtinës, nuk arriti të shkoj në balotazh dhe arsyeja kryesore mbetet përqendrimi i “trurit” të partisë në kryeqytet.

Suksesi i z. Ahmeti do të shërbej në rritjen e votave në zgjedhjet e ardhshme mirëpo nuk besoj se z. Kurti ishte direkt pjesë e kësaj fitore. Mendimi im është se janë dy faktorë për suksesin e VV në Prishtinë. E para, ishte udhëheqja e një kampanjëtë mrekullueshme nga Dardan Sejdiu, i cili, sipas mendimit tim, me mjeshtri arriti të mbajë nën hije z. Kurti me disa tjerë që kanë kapacitet të irritojnë masat me fjalime inflamuese, dhe e dyta, këtë e ndihmoi sigurisht fuqishëm edhe arroganca e z. Mustafa që nuk nxirrte duart nga xhepat dhe injoronte të gjithë kandidatët nëpër debate.Nuk duhet harruar se VV ka filluar të ndryshojë kurs dhe kanë pushuar qeverisjen në rrugë duke kuptuar se vandalizmet, hudhja e domatëve dhe krijimi i armiqëve nuk sjellin fryte. Gjithashtu mendoj se ka edhe shumë anëtarë të VV që nuk dëshirojnë të mbeten në opozitë përgjithmonë pasi që aktualisht gjasat që të dalin si partia e parë janë shumë të vogla mirepo idetë fikse të z. Kurti po mbajnë peng një parti të tërë që do të dërgojë në skadimin e saj duke qëndruar në opozitë të përhershme. Prandaj, ndryshimin e VV e shoh vetëm te pushimi i z. Kurtit në krye të partisë dhe që rrjedhimisht nënkupton ndryshim të mëtutjeshëm të qëndrimeve dhe hapjes për kompromise që eventualisht rrit gjasat për zgjërimin e bazës elektorale përtej kryeqytetit.

Pushteti i ardhshem

Rrjedhat e tanishme japin sinjale që më bëjnë të konstatojë se LDK do të del si partia më e madhe si pasojë e përcarjes brenda-partiake të PDK-së si dhe dështimeve të politikave të tyre gjatë këtyre tetë viteve derisa VV do të vazhdoj në opozitë që mund të ngushtojë edhe më tej elektoratin në vend, dhe rrjedhimisht nga kjo situatë përfiton AAK që pritet të vazhdojë flirtimin me partinë fituese derisa të jetë pjesë e pushtetit të ardhshëm pas një pauze të gjatë në opozitë.

Eliot Engel: I gabuar paralelizmi mes Krimesë dhe Kosovës

March 14, 2014 by dgreca

Nga Ilir IKONOMI/

Anëtari i Dhomës së Përfaqësuesve të Kongresit amerikan, Eliot Engel tha se do të ishte e gabuar të bëheshin paralelizma mes rastit të Krimesë dhe atij të Kosovës, sepse secili nga këto raste është i veçantë. Në një intervistë për Zërin e Amerikës, zoti Engel foli gjithashtu për sanksione të mundshme ekonomike kundër Rusisë.

Zoti Engel tha se Krimea është një rast krejt i ndryshëm nga Kosova, sepse në Kosovë bëhej fjalë për një popullsi që duhej shpëtuar.
“Në Kosovë ishte e qartë se bëhej fjalë për një histori të tmerrshme shtypjeje serbe kundër një shumice shqiptare. Atje pati një përpjekje nga diktatori serb i asaj kohe, Sllobodan Millosheviç për të spastruar etnikisht Kosovën nga të gjithë qytetarët e saj shqiptarë, që përbënin 95 përqind të popullatës. Ne nuk deshëm të lejonim spastrimin etnik ose gjenocidin, prandaj NATO-ja nën drejtimin e Presidentit Clinton, ndërmori një fushatë bombardimesh për t’i nxjerrë serbët nga Kosova. Kjo fushatë përfundoi me sukses dhe ne shpëtuam jetë të panumërta njerëzish,” tha zoti Engel.
Ai tha se gjendja në Krime është krejtësisht e ndryshme. Presidenti Vladimir Putin po tregohet agresiv dhe po përpiqet të aneksojë një pjesë të një vendi tjetër, nën pretekstin se shumica e popullsisë në Krime, që është rusishtfolëse, ka nevojë të jetë e lirë, apo se asaj po i shkelen të drejtat në një farë mënyre. Kjo është e gënjeshtërt, tha zoti Engel.
Zoti Engel tha se rasti i Kosovës është i ngjashëm me atë që po ndodh sot në Siri.
“Unë do ta krahasoja Kosovën me Sirinë. Atje kemi një popullatë civile të rrezikuar dhe është e tmerrshme që komuniteti ndërkombëtar në një farë mënyre po i kthen shpinën Sirisë.”
Kongresmeni demokrat nga Nju Jorku tha se zoti Putin duhet të tregohet i kujdesshëm, sepse në Rusi ka shumë rajone të trazuara si Çeçenia, që dëshirojnë të shkëputen. Nëse kjo fillon, tha zoti Engel, atëherë nuk dihet se ku mbaron.
“Ashtu siç mendoj se shkëputja e Çeçenisë nga Rusia nuk do të justifikohej, po ashtu mendoj se shkëputja e Krimesë nga Ukraina dhe bashkimi i saj me Rusinë nuk janë të justifikuara,” tha kongresmeni.
Zoti Engel foli për nevojën që Rusisë t’i vihen sanksione për veprimet e saj:
“Ne duhet të gjejmë mënyra për t’i vënë sanksione Rusisë, aty ku Presidentit Putin i dhemb ekonomikisht. Ai duhet ta kuptojë se ka një çmim që duhet paguar. Ai nuk duhet të mendojë se mund të fusë trupat në Krime, meqenëse Perëndimi nuk ka ç’bën pasi njerëzit me të drejtë nuk e duan luftën. Por ka shumë gjëra të tjera që ne mund të bëjmë për ta goditur ekonominë e Rusisë,” tha zoti Engel.
Kongresmeni tha se SHBA janë të angazhuara që Ukraina të shikojë nga Perëndimi dhe jo nga Lindja dhe kjo bëhet në radhë të parë duke e ndihmuar ekonominë e saj.
“Mashtruesit dhe hajdutët që qeverisnin Ukrainën, duke përfshirë Yanukovichin, i cili ishte një kukull e Rusisë, grabitën para dhe e varfëruan ekonominë e Ukrainës, prandaj ajo ka nevojë për shumë ndihmë.
Presidenti Obama po i bën thirrje Kongresit që të miratojë reforma për Fondin Monetar Ndërkombëtar, të cilat administrata thotë se janë një element i rëndësishëm për të siguruar ndihma për Ukrainën. Por disa republikanë i kundërshtojnë këto reforma, të cilat kanë të bëjnë me kontributin që SHBA dhe vende të tjera japin për këtë institucion financiar. Kongresmeni Engel tha se shpreson që mosmarrëveshja të zgjidhet, sepse Ukrainës i duhet ndihma menjëherë. Ne nuk mund ta lëmë ndihmën të presë, kjo është tepër urgjente, tha ai.

NGËRÇI I POLITIKËS FATKOB PËR VENDIN, SEPSE PO I LE SHQIPTARËT JASHTË EUROPËS

March 14, 2014 by dgreca

Nga ELIDA BUÇPAPAJ/

Lajmi i fundit nga Shqipëria qenka se Nikollë Lesi, ish-botuesi i gazetës Koha Jonë, që e ka blerë rishtas gazetën, është paraqitur në Prokurorinë e Tiranës, dhe sipas burimeve të News24, ka kërkuar rihapjen e dosjes për djegien e redaksisë së kësaj gazete më 2 marsin e vitit 1997, 17 vjet më parë, gjatë krizës së piramidave. Trazirat dhe kaosi që e shoqëroi këtë krizë mori të gjitha cilësorët e një lufte civile, deri tani e pazbardhur, ashtu si vrasja e Azem Hajdarit, Ahmet Krasniqi e plot e plot të tjera.
Këto dosje janë mbuluar nga pluhuri i harresës pikërisht nga politika, e cila nuk e ka lejuar drejtësinë të ushtrojë të drejtën e saj duke e komprometuar njërën prej tri shtyllave kryesore që bën të funksionojë shteti i së drejtës.
Do të ishte shumë normale ajo që kërkon Nikollë Lesi, nëse për opinionin publik, kjo lëvizje e tij nuk do të ngjante me “një larje hesapesh” me ish-pushtetarët, ku Nikollë Lesi ishte pjesë e qeverisë.
Nikollë Lesi ka kërkuar që për ngjarjen në fjalë të dëshmojnë ish-kryeministri Sali Berisha, kreu aktual i SHISH, Visho Ajazi, asokohe punonjës në SHIK-un që drejtohej nga i ndjeri Bashkim Gazidede, Agron Musaraj ish- ministër i Brendshëm dhe ish drejtori i Përgjithshëm në Policinë e Shtetit Agim Shehu.
Kjo lëvizje e papritur e Nikollë Lesit tingëllon më tepër si një servilizëm për qeverinë aktuale, e cila tani kërkon me çdo kusht të hyjë tërësisht në kostumin e ish-kryeministrit të Shqipërisë, që kaloi në obsession deri sa shkarkoi ish-shefin e SHISH-it, të emëruar nga Fatos Nano, dhe në postin e presidentit vendosi një militantin e tij.
Berishës nuk i solli fat as zëvendësimi i shefit të shërbimit inteligjent me një njeri të tij të besuar dhe as ai i presidentit. Nëse Edi Rama do të ndjekë gjurmët e paraardhësit, edhe atë do ta ndjekë fattthëna dhe disfata e Berishës, ndërsa vendi do të vazhdojë të dergjet në tranzicion.
Sigurisht që është një hendikep i madh, kur në krye të institucioneve të pavarura qëndrojnë besnikë të kryetarëve të partive, sepse kryetarët e partive kështu marrin atributet e monarkëve dhe assesi jo të liderit në një sistem demokratik.
Ajo që do të duhet të bënin sot të dyja palët, është që duke mësuar nga gabimet dhe fajet e njëri-tjetrit, të mos i përsërisin më ato, sepse kanë 23 vjet që kanë marrë peng fatin e sovranit, por të ndërmarrin veprime të përbashkëta me qëllim që ta shpëtojnë shtetin nga pengmarrja, pasi pothuaj të gjitha institucionet e pavarura janë të kapura nga politika.
Heqja e Ajazit apo presidentit të Republikës është zgjidhje e përkohëshme për pushtetin politik të qeverisë aktuale, sikur supozoi gabimisht edhe Sali Berisha kur ishte kryeministër i vendit, por jo për vendin.
Vendit i duhen institucione të pavarura që të ushtrojnë kompetencat kushtetuese me fuqi të plotë, dhe politika duhet të jetë në shërbim të kësaj formule, s’ka rrugë alternative. Insitucionin e presidentit e shpëton vota popullore, për shembull.
Charles Montesquieu, babai i teorisë themelore të ndarjes të pushteteve thotë se liria është e drejta që të lejon ligji. Por kur ligji është i komprometuar, atëherë edhe liria është e komprometuar, ashtu sikur është e komprometuar edhe liria në Shqipëri. Integriteti i lirisë është i cënuar, sepse klasa politike nuk ka as cipë dhe as integritet. Ajo është duke vazhduar të përfitojë nga apatia e sovranit. Por deri kur?
Në ditët më të zeza të diktaturës komuniste, e cila u vendos më 29 nëntor 1944, Imzot Vinçens Prenushi, eseist, publicist, poet, e përkthyes, vdekur në burgun e Durrësit më 1949 nga torturat çnjerëzore, do të thosh më 1946: “Në këtë kohë në Shqipni, asht turp i madh me kënë jashta burgut”.
Kësaj thënie të Imzot V.Prennushit, madhështore sa Alpet Shqiptare, po i bëj një përditësim, se çfarë do të thoshte Imzot V.Prenushi, po të ishte gjallë sot në vitin 2014, 68 vjet pasi e ka shqiptu këtë sentencë që mbart me vete një tragjedi gjithëkombëtare. Së pari, mendoj se do të thosh “Ku jeni, burra e gra, asht dakika e fundit me e ba shtetin shqiptar ashtu si çdo shtet të Europës Perëndimore” – Ndërsa sa i përket këtij gati çerek shekulli të humbur tranzicion, Imzot Vinçens Prenushi kishte me thanë: “Për këta 23 vjet që i kemi lanë me shku dam, du me thanë se asht marre e madhe me pas qenë pjesë e kësaj klase politike horre”.

SI PO SHKATËRROHET TRASHËGIMIA KULTURORE E SIRISË

March 13, 2014 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia*/

1.Lufta tre vjecare në Siri ka nxjerr në sipërfaqe ngase një ditë ,por jo befasiht pritej të ngjante shkatërrimin e trashëgimisë kulturore të këtij vendi.Kur njerëzit flasin për shkatërrimin e trashëgimisë , ata mendojnë së pari : e mëdhatw djegura ose të shkatërruara në rrënoja, thonë ekspertët botërore të kësaj fushe,që kanë vënë në dukje këtë fenomen tw lindur nga lufta. Megjithatë, këto monumente janë në lidhje me njerëzit , dhe kjo është me njerëzit që të gjitha diskutimet e trashëgimisë duhet të mbrohen nga fillimi më fund. Trashëgimia është e ndërtuar nga ana e tyre , dhe të përdorura dhe të ripërdorur nga ana e tyre . Trashëgimia është edhe për më shumë se strukturat e ndërtuar , ajo është në lidhje edhe me besimet jo-materiale dhe praktikat që lidhen me to, dhe vlerat e caktuara të tyre, si dhe atoku mund të mos ketë manifestim material .

2.Siria është ” shtëpi”” nëse mund ta quajmë kështu nga më të vjetra ,ndër qytetërimet më të përparuara në botë.Zona për shembull në Latamne , e cila është në mes 800 – 500.000 vjet , ku janë përdorur mjete guri dhe ndoshta janë identifikuar edhe vatrat e hershme – qindra e mijëra vjet përpara se njerëzit moderne të kanë ekzistuar ( 120.000 vjet më parë ).

10.000 vjet më parë , u identifikuan të lashtat dhe kafshët e para ishin të zbutur : rritet në shtetet e para të qytetit , të tilla si Eblës dhe Mari. Duke shkruar zhvillimin atje , duhen përmendur krijimi i epikave letrare, arti , skulptura dhe zgjerimi i tregtisë .

3.E vendosur në udhëkryq të Mesdheut , në vendin që do të bëhej moderne Siria u gjend përball rritjes së perandorive të mëdha jugore si: Bablyon , Asirisë , Akkad dhe Sumerëve. .

Nga Lindja erdhën persët , mongolët dhe arabët nga Veriut ,hitejve dhe nga Perëndimi , grekët , romakët , bizantinët dhe përfundimisht forcat e kryqëzatave të mbretërve të Evropës . Fise nomade , të njohura nga Bibla e krishterë , të tilla si Kanaanët dhe Sirët , erdhën , pushtuan , dhe u vendosën . Siria është zhytur përfundimisht në Perandorinë Osmane , kaloi në kontrollin e frëngjëve pas Luftës së Parë Botërore , dhe më në fund arriti pavarësinë pas luftës së dytë botërore .

4.Feja , gjithashtu, ka lënë gjurmë . Abrahami , babai i kombit hebre , kulloste delet në kodrën e Aleppo dhe i dha qytetit emrin e saj arabic – Halab . Historia e krishterë pwrmend konvertimin e Saulit, ndaj Apostull Palit ka ndodhur në Damask dhe në vitin 2010 ishte ende në shtëpia,e banuar pothuajse 2,000 vjet më parë . Kreu Gjon Pagëzorit , kushëriri i Jezusit , është e thënë të jetë sanksionuar në Xhaminë e Madhe në Damask. Fshati Maloula është ndër vendet e fundit në botë ku Aramaikisht ,gjuha e folur në kohën e Jezusit , mund të jetë ende e dëgjuar dhe pjesë e një jete në, historinë e folur . Khalid ibn al – Ëalid , shoqërues të Profetit Muhamed , themeluesi i Islamit , është varrosur në Homs në xhaminë e tij . Pasuesit e Muhamedit lanë një trashëgimi të xhamive të bukura : disa tashmë janë pjesë e vendeve të Trashëgimisë Botërore .

Rezultati i këtij takimi të shteteve , perandorive dhe besimeve është komplekse dhe unike ,nuk gjendet askund tjetër në botë . Xhamia umajad nw Damask , për shembull , ishte fillimisht një tempull i Jupiterit , i cili ishte konvertuar në një bazilike të krishterë të Gjon Pagëzorit , dhe nga ana tjetër u bë etillë që disa e konsiderojnë vendin e katërt – të shenjtë në islam ( Hiti 2002 5 ) . Salahdin , armiku i mbretit Richard Lionheart , është varrosur këtudhe historia vazhdoi të lënë gjurmët e saj, gjithnjë në ndryshim . Në tridhjetë vitet e fundit ,UNESCO ka shpallur gjashtë vende në Siri me vlerë të jashtëzakonshme universale , duke përfshirë Qytetin Antik të Damaskut dhe i shtoi ato në Listën e Trashëgimisë Botërore : shumë të tjera janë në shqyrtim tentativë .Ndërtuar nga kjo histori të pasur dhe të ndryshme , njerëzit e Sirisë kanë një reputacion për tolerancë dhe mirësi . Megjithatë tani kjo histori , dhe paqja e ndërtuar mbi të , është e kërcënuar si kurrë më parë , dhe trashëgimia kulturore është sot nën frikësimin e zjarrit .

5.Një zyrtar i OKB-së për Arsim , Shkencë dhe Kulturë (UNESCO ) , tha se lufta e vazhdueshme civile në Siri “, ka goditur trashëgiminë kulturore në të gjitha format e saj në një nivel të paparë . “” Vendi është duke kaluar nëpër një konflikt shumë të keq që ka goditur trashëgiminë kulturore në të gjitha format e saj në një nivel të paparë “, ka thënë Francesco Bandarin , asistent drejtori i përgjithshëm për kulturën e UNESCO-s , ndërsa duke folur në një konferencë me gazetarët .Ai renditi disa nga objektet e dëmtuara , duke përfshirë ato, që janë vendosur nën mbrojtjen e listës së vendeve të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s .Rrëzimi i minares së shekullit të 11- të Xhamisë umajad në qytetin e Aleppo së lashtë, zjarri shkatërrues në Souk , apo nw njw treg të shekullit të 17-të , në Aleppo,bombardimet që goditën objektet e ruajtura mesjetare Crusader Kalaja e Krak de Chevalliers , e ndërtuar gjatë shekujve 12, dhe dëmet në qytetin e Palmira , e cila daton në mijëvjeçarin e dytë .Aleppo është qyteti më i madh i Sirisë dhe besohet të jetë një nga qytetet më të populluara të vazhdueshme më të vjetra në botë .

6.Të gjitha tani, qëndrojë në rrënojat,të shkatërrua nga një luftë që është jo vetëm duke vrarë breza të sirianwve, por edhe çrrënjosja e të gjithë rreth tyre, duke përfshirë faqet që kanë qëndruar që prej agimit të qytetërimit. Në të gjithë Sirinë, ku një luftë me sa duket e pandalshme është gati për të hyrë në një vit të tretë, një trashëgimi e ndërtuar mbi 5.000 vjet apo më shumë është duke u varrosur në mënyrë të qëndrueshme nën rrënoja,shkruan Martin Chulov, (The Guardian, Sunday 26 January 2014). Vetëm rrallëherë e imazhet paqëndrueshme tregojnë dëmin e bërë përtej betejës – në kishat e lashta, fortesa -guri dhe rrënojat që kanë qëndruar të forta gjatë disa mijëvjeçarëve të apo dhe spastrimeve por janë duke u tharë nga kjo luftëe paharrueshëm. Siria ka gjashtë vende të UNESCO-s, që përfaqësojnë të paktën 2.000 vjet të historisë. Të gjithë kanë qenë të dëmtuar.Këto dhe pas fotografive tregojnë se rendi i vjetër botëror i Sirisë i reflektuar për dekada në librat e historisë,shkojnë drejt zhdukjes. Ata gjithashtu zbulojnë shkallën tronditëse të shkatërrimit në qytetin Aleppo, një nga të mbuluara me sheshe më të vjetra në botë është tani në rrënoja, labirintet e saj të rrugëve prej guri kanw qenë një nga fushëbetejat më intensive në vend për 18 muajt e fundit, dhw janw bombarduar nga lart nga avionët e forcës ajrore tregojnë asnjë ndjenjë ndaj pasurisw kulturore. Ata që guxojnë të ngrenë kokat e tyre mbi rrënojat, në drejtim të qytezës së lashtë që qëndrojnw në qendër të qytetit,ku mund të shihen dëmet në disa nga muret e saj.Disa qindra kilometra në jug, në perëndim të qytetit të tretë të Sirisë, Homs, një prej kështjellave më të rëndësishme mesjetare në botë, Krak des Chevaliers, ka marrë një taksë edhe më të rëndë. Goditur drejtpërdrejt nga predhat e lëshuara prej avionëve dhe artileria, kalaja tani qëndron në shkatërrim të pjesshëm. Homs vetë paraqitet edhe më keq. Një rrugë banimi, ku nuk kalojnë makinat kohë më parë është shkatërruar.. Minarja e vjetër në krah të saj gjithashtu u hodh në erë. Fotografit mendohet të ketë qenë marrë në njw fshat pranë Hama, në veri të Homs. Por kjo mund tw jetw po aq e lehtë për të parë dëmin e bërë në pjesë të kryeqytetit, Damask, apo në qytete dhe fshatra nga Idlib në veri deri në Deraa në jug, ku niswn trazirat e para të kryengritjes në mars 2011 qw shkaktuan luftën.”Shumë qytetërime të kohës së bronzit lënë shenjat e tyre të njëpasnjëshme, duke përfshirë Kaldeasve, të Asirisë dhe të Hitejve”.Ato, nga ana tjetër, u zëvendësuan nga kulturat e grekëve , të Sasanians, persianët, romakët dhe arabët, shumë prej të cilëve zgjodhën qytetet siriane si kryeqytetet tw tyre. Kryqtarët evropiane erdhën dhe e lanë disa nga kështjellat më mbresëlënëse të njohura dhe Perandoria osmane gjithashtu bërë shenjën e saj , të gjitha këto kultura të bashkë-ekzistuar dhe konfliktuale, formuan diçka të re dhe të veçantë dhe që nuk gjendet askund tjetër në botë. ”

“Faqet arkeologjike në Siri janë shpesh në vijën e parë të konfliktit dhe janë duke përjetuar dëme të mëdha. Vështirësitë ekonomike dhe rënie të sigurisë do të thotë edhe vende larg nga luftimet, janë plaçkitur. Drejtori i Fondit Heritage Global i Global Projekteve, Dan Thompson tha: “Të gjitha vendet e trashëgimisë botërore të vendit kanë pësuar dëme, duke përfshirë qytetet që ka në ruajtje UNESCO , dhe një numër shumë i madh i monumenteve të tjera janë dëmtuar, shkatërruar ose kanë qenë subjekt i grabitjeve të rënda. “Granatimet, qitje, makineri të rënda të instaluar në vende, dhe plaçkitja e madhe janë shkaqet kryesore të dëmtimit dhe shkatërrimit.Ndërsa vendi numëron të vrarët që i kanë kaluar shifrës 130,000 jetë ,pamjet nga ky vend zbulojnë tragjedin tjetër, hedhjen në listën e mbeturinave të ndërtesave të saj historike të njohura nga UNESCO.

*Mcs.Anëtar i Akademisë Evropiane të Arteve.