• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

“GJERGJ KASTRIOTI SKËNDERBEU” VJEN NË PHILADELPHIA MË 17 NËNTOR 2024

November 5, 2024 by s p

Të dashur bashkatdhetarë!

Heroi ynë kombëtar Gjergj Kastriot Skënderbeu, krenaria e një kombi që shtrihet në gjithë hapsirën ku flitet shqip do të përjetësohet edhe në Filadelfia. Në datën 17 Nëntor 2024, do të zhvillohet Ceremonia e Emërtimit të Rrugës Willits Rd- GJERGJ KASTRIOTI SKENDERBEU – Emër Nderi. Ky projekt u realizua në saj të nismës së Këshillit Drejtues të Shoqatës “ Bijtë e Shqipes” me Zyrën e Këshilltarit të Qytetit të Filadelfias Councilmember Mike Driscoll.

Bashkë të gjithë në këtë ceremoni! Të respektojmë dhe nderojmë historinë, Heroin tonë Kombëtar dhe bashkëjetesën me komunitetin e madh të USA. Kuq e zi rruga Willits Rd – Gjergj Kastrioti Skënderbeu, në datën 17 Nëntor!

E Diel, 17 Nentor, 2024

Orari 11:00am-1:00pm

BIJTE E SHQIPES

3322 Willits Rd

Philadelphia, PA 19136

Filed Under: Emigracion

Cila është historia e Halloween?

October 31, 2024 by s p

Përgatiti Rafael Floqi

Halloween card depicts a pair of girls as they look out of a window as a witch (with a black cat) rides a broom across a full moon, early 20th century.

Çdo vit, 31 tetori është një ditë për të festuar të gjitha gjërat që përplasen gjatë natës. Por nga vijnë traditat tona të Halloween? Le eksploron historinë, nga gdhendja e kungullit deri tek lutjet e shkëmbyera me tortë…

Teksa vjeshta po shpaloset, duke sjellë me vete gjethe të rrëpira dhe netë më të gjata, shumë prej nesh përgatiten për natën më drithëruese të vitit – Halloween. Kungujt janë gdhendur, shfaqen dekorime dhe fëmijët (dhe të rriturit) bëjnë gati kostumet e tyre.

Por ku filluan këto tradita? 

Kur filluam të festojmë Halloween?

A group of people at gathering for All Hallows' Eve in Scotland.

Origjina e Halloween-it mund të gjurmohet në shekullin e shtatë, kur Papa Bonifaci IV krijoi Ditën e të Gjithë Shenjtorëve më 13 maj, për të nderuar shenjtorët që kishin arritur në parajsë. Megjithatë, në shekullin e tetë, kjo ditë feste u zhvendos në 1 nëntor. Pas këtij ndryshimi, një ditë para tij – 31 tetori – u bë e njohur si All Hallows’ Eve, ose Halloween.

Zhvendosja në këtë datë të krishterë nga maji në nëntor kishte të ngjarë të zëvendësonte festën pagane të Samhain, një festë e lashtë kelte që shënon fundin e korrjes dhe fillimin e dimrit.

“Në kohët e mëparshme [Samhain] i referohej një prej katër festivaleve të mëdha të vitit tradicional gale,” shpjegon historiani Mark Williams, autor i “Mitet Keltike që formësojnë mënyrën se si mendojmë” (Thames & Hudson, 2021).

Më shumë si kjo

“Në zonat e mesme të Irlandës, pa dalje në det, shpesh do të kishte përkuar me ngricat e para. Nuk e dimë saktësisht se si festohej, por tubimet e grupeve fisnore, gostitë dhe ndezja e zjarreve pothuajse me siguri luajtën një rol.”

Ishte gjithashtu gjatë kësaj kohe që kufiri midis të gjallëve dhe të vdekurve besohej të ishte më i hollë, i treguar nga praktikat e përhapura kulturore. Për shembull, gjatë periudhës mesjetare, njerëzit ndiznin një qiri në mesnatë për të drejtuar fantazmat në shtëpinë e tyre, duke besuar se shpirtrat ecnin në tokë.

Pse gdhendim kunguj?

Two boys in the early 20th century carving pumpkins for Halloween.

Gdhendja e kungujve është një nga traditat më ikonike të Halloween-it, por zakoni e ka origjinën nga një perime krejtësisht e ndryshme – rrepat.

Në Irlandën e 19-të dhe në fillim të shekullit të 20-të, njerëzit gdhendën rrepa për të nderuar përrallën popullore irlandeze të një burri të quajtur Stingy Jack, që e kishte origjinën nga fillimi i viteve 1600. Historia thotë se ai e futi në kurth djallin dhe do ta lironte vetëm me një kusht: që të mos shkonte në ferr pas vdekjes së tij.

Megjithatë, kur Jack zbuloi se qielli nuk do të lejonte që shpirti i tij të hynte kur të vinte koha, ai ishte i dënuar të endej në tokë përgjithmonë. Legjenda thotë se djalli i dha Xhekut një qymyr të ndezur për të ndriçuar rrugën e tij dhe Jack gdhendi një rrepë për ta mbajtur atë.

Gjatë shekullit të 19-të, kur një numër i madh irlandezësh emigruan në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, ata zbuluan se kungujt vendas ishin shumë më të lehtë për t’u gdhendur sesa rrepat. Dhe kështu, lindi jack-o’-fanar modern.

Sot, këto fytyra të ndezura janë gdhendur për të shmangur shpirtrat endacakë në natën e Halloween-it, duke shtuar gjithashtu një dhunti festive në pragjet e shtëpive që dëshirojnë të marrin pjesë në festime.

Pse lakuriqët e natës janë simbole të Halloween?

Gjatë Samhain, zjarret u ndezën për të nderuar hyjnitë e adhuruara nga Keltët. Nxehtësia nga këto zjarre të shenjta tërhoqi lakuriqët e natës, duke i bërë ata të bëhen një simbol i lidhur me festivalin. Folklori i mëvonshëm më pas krijoi bestytni rreth tyre duke qenë paralajmërime të vdekjes.

Pasi të digjeshin zjarret e festimeve, njerëzit do t’i ndiznin përsëri zjarrit në shtëpitë e tyre nga zjarri i shenjtë jashtë, për të sjellë mbrojtje dhe ngrohtësi gjatë dimrit që po vinte.

Cila është historia e trick and treat?

Three children dressed up as ghosts, ready for trick or treating.

Praktika moderne e Trick and treat i ka rrënjët në festime të ndryshme historike.

Një ndikim kyç ishte tradita britanike e ‘shpirtit’, në të cilën njerëzit – zakonisht më të varfërit në shoqëri – shkonin derë më derë duke ofruar lutje për të ndjerin në këmbim të ushqimit. Nga periudha viktoriane, njerëzve u jepeshin ‘torte shpirti’.

Në pjesë të Yorkshire, 31 tetori u quajt “Nata e tortës” për shekuj me radhë, për shkak të respektimit të këtyre traditave dhe zakonit të bërjes së tortës në këtë natë të fundit të muajit.

Tradita e ‘marrëveshjes’, në të cilën njerëzit visheshin dhe performonin shtëpi më derë në këmbim të ushqimit ose parave, ishte gjithashtu e përhapur në pjesë të Skocisë dhe Irlandës të paktën nga shekulli i 16-të. Kur emigrantët irlandezë dhe skocezë mbërritën më vonë në Amerikë, kjo praktikë evoluoi në atë që ne tani e njohim si mashtrim ose trajtim.

Por, ç’të themi për ‘mashtrimin’ në trick-or-treat? Nata e keqe, e cila ndodhi më 30 prill dhe më vonë u zhvendos në 4 nëntor, u regjistrua për herë të parë në 1790 kur Një drejtor i shkollës i udhëzoi nxënësit e tij të viheshin në skenë një dramë me titullin Një Ode për Argëtimin, e cila vlerëson truket e fëmijëve në Natën e Keqpërdorimit në terma shumë miratues.

“Në këtë kohë, të rinjtë i zgjidhnin inatet me shaka të tilla si çrrënjosja e gardheve, shkelja e kopshteve dhe lirimi i bagëtive,” shpjegojnë specialistët e folklorit, Kris dhe Karen Allen. “Në vitin 1865, një Uilliam Banks na thotë: ‘Djemtë… dikur shkonin për të dëmtuar pronën, duke besuar se ligji i lejonte në këtë natë’.

Nga mesi i shekullit të 20-të, kjo e keqe, e kombinuar me praktika më të pafajshme, krijoi traditën moderne në të cilën fëmijët shkojnë derë më derë duke mbledhur ëmbëlsirat duke bërtitur, “trick and treat “.

Ndërsa ky zakon u vendos më shumë, kompanitë e ëmbëlsirave kuptuan se mund ta përdornin festën në avantazhin e tyre – duke bërë ëmbëlsira të vogla, të mbështjella individualisht, posaçërisht për këtë rast. Prandaj lindi tradita që njohim sot.

Pse macet e zeza janë simbole të Halloween?

Macet e zeza janë konsideruar prej kohësh si pararojë të fatit të keq, një besim që daton që nga Mesjeta kur ato shoqëroheshin me djallin. Besëtytnitë evoluan në shekujt e mëvonshëm në idenë se macet e zeza ishin familjarët e shtrigave, krijesa të mbinatyrshme që ndihmuan magjinë e tyre duke ofruar maskim.

Ndërsa Halloween përqendrohet rreth të mbinatyrshmes, macet e zeza janë bërë një nga simbolet e tij të qëndrueshme, duke përfaqësuar magjinë dhe misterin.

Pse vishemi me kostume në Halloween?

Tradita e veshjes së kostumeve në Halloween vjen nga keltët e lashtë.

Gjatë Samhain, ata besonin se shpirtrat bredhin në tokë dhe, për të mos u njohur nga këto qenie keqdashëse, ata do të mbanin maska. Duke veshur kostume, ata shpresonin të ngatërronin shpirtrat dhe të shmangnin dëmtimin.

Kjo praktikë ka evoluar gjatë shekujve në veshjen lozonjare të kostumit që shohim sot. Qoftë duke u veshur si shtriga, fantazma apo ikona të kulturës pop, tradita e veshjes së kostumeve në Halloween mbetet një pjesë kryesore e festës.

Cila është historia e erëzave të kungujve?

Erëza e kungullit tani është sinonim i veshjeve të vjeshtës, por nuk është përdorur gjithmonë për të shijuar latte.

Përzierja e parë komerciale e erëzave të kungujve daton në vitin 1933, me Thompson & Taylor Spice Co të parat në treg. Përzierja me të cilën jemi më të njohur sot u publikua në vitin 1934, nga McCormick & Company.

Me synimin për të thjeshtuar procesin e përgatitjes së byrekut me kungull, një ëmbëlsirë klasike amerikane, kjo përzierje kanelle, xhenxhefili, arrëmyshk dhe speci speci siguroi një zgjidhje të lehtë – dhe më ekonomike – për mbledhjen e erëzave individuale.

Në vitin 2003, Starbucks popullarizoi erëzën e kungullit në formën e latte-së tani-ikonë të erëzave të kungujve, ndërsa ishte në kërkim të një pije që do të ishte po aq e suksesshme sa moka e tyre me nenexhik. Kjo pije sezonale u bë shpejt një fenomen kulturor dhe së shpejti shija u zgjerua në gjithçka, nga qirinjtë te kremrat e trupit, madje edhe ato të padëshiruara!

Në vitin 2022, ‘erëza e kungullit’ pumkin spice u fut edhe në fjalor, duke e çimentuar vendin e saj mes traditave të vjeshtës.

Filed Under: Emigracion

Si dukej Xhafer Deva në sytë e Herman Nojbaherit?

October 29, 2024 by s p

Prof. Milazim KRASNIQI/

Në kujtimet e Herman Nojbaherit, emisarit special të Rajhut të Tretë (Hitlerit) në Ballkan, përvijohet edhe figura Xhafer Devës, krahas edhe disa figurave të tjera të rëndësishme shqiptare, sidomos Mehdi Frashërit dhe Anton Harapit. Opinionet dhe vlerësimet e Nojbaherit janë shumë interesante dhe historiografia jonë do të duhej t’i kishte një burim të rëndësishëm për informim dhe hulumtim të mëtejshëm. Pozita e lartë e Nojbaherit në vitet 1943-1944 si emisar special i Hitlerit në Ballkan (Juglindje) i ka mundësuar të jetë jo veëtm hartues i politikave po edhe njohës i akterëve kryesorë të atyre ngjarjeve.Me këtë rast po kufizohem vetëm në vlerësimet e tij për Xhafer Devën, për arsye të aktualitetit.

E para, vendimin për ta formuar Shqipërinë e pavarur, pas kapitullimti të Italisë, e kanë marrë autoritetet gjermane. Në vitin 1943, për shkak të rritjes së valës së lëvizjeve komuniste në Ballkan, Hitleri e ndryshon qasjen ndaj vendeve ballkanike, duke tentuar të krijojë shtete të pavarura, të cilat do të mund të përballonin rrezikun komunist. Pra, Shqipëria futet në këtë skemë, jo për ndonjë privilegj, po për të krijuar një mekanizëm që të frenohej komunizmi. Xhafer Deva ishte person i përshtatshëm për atë koncept, si nacionalist shqiptar dhe antikomunist i vendosur. Pra, në asnjë rast nuk bëhet fjalë për ndonjë botëkuptim nacist të Devës po për një botëkuptim nacionalist e antikomunist të tij. Përafrimi në këtë rast ndodhë sepse Deva kishte synim Shqipërinë etnike dhe luftimin e komunizmit. Në asnjë rast dhe me asnjë fjalë Nojbaheri nuk e paraqet Xhafer Devën si ndonjë njeri me simpati për nacizmin, po si njeri me ambicie në politikën shqiptare. Kur ftohet Deva që të vinte në Tiranë (pra nuk kishte fare i informuar më herët për vendimin) Nojbaheri ia dërgon avionin që ta merrte: “Xhafar Devës, në Mitrovicën e Kosovës, ia lashë në dispozicion avionin e vogël të tipit “Storch.” Kishte ardhë çasti i tij i madh politik”, shprehet Nojbaheri. Pastaj Nojbaheri i përshkruan përpjekjet e Xhafer Devës e të Ibrahim bej Biçakut për formimin e një komiteti për shpalljen e Shqipërisë së pavarur. “Dy shqiptarë, në fillim secili për vete, u munduan të formonin një komitet nacional reprezentativ, i cili do të kishte legjitimitet për ta shpall pavarësinë e Shqipërisë dhe qeveria e përkohshme të merrte pushtetin. I pari ishte shqiptar nga Shqipëria, Ibrahim bej Biçaku, nga Elbasani, i dyti Xhafer Deva, nga Mitrovica e Kosovës. Negociatat zhvilloheshin natë e ditë.” Nojbaheri paraqet vështirësitë që patën liderët shqiptarë në negociatat e brendshme në të cilat ai pohon se nuk u përzie. Pastaj informon se ishte arritë të formohej qeveria në formën e një Komiteti nacional, kryesues i të cilit ishte Ibrahin bej Biçaku, ndërsa Deva ministër i brendshëm. Sipas Nojbaherit, “ e vetmja gjë që posedonte Shqipëria në atë moment (kur u formua qeveria, plotësim imi) ishin format tradicionale të shoqërisë së saj: familja, klanet dhe fiset.” Pra, Nojbaheri nuk thotë në asnjë rast se u imponua ndonjë ligj nazist, madje asnjë vendim i Rajhut të Tretë. Bile edhe për ushtarët gjermanë thotë se aty ishin vetëm “mysafirë kalimtarë.”

Lidhur me formimin e divizionit “Skenderbeg”, të dhënat e Nojbaherit janë me rëndësi të madhe. Ai tregon se ka qenë kundër formimit të atij divizioni, por Himleri kishte arritë ta bindte Hitlerin për formimin e atij divizioni. Nojbaheri pohon se “detyra kryesore ishte shkatërrimi i aktiviteteve lokale partizane dhe këtë në kufijtë e Shqipërisë.” Nojbaheri tregon se ai personalisht nuk ka lejuar që divizioni të shkonte më Mitrovicë, nga frika se do të ndodhte hakmarrje ndaj serbëve. Sipas tij, qeveria shqiptare nuk ka pasur të bëjë me formimin e divizionit “Skenderbeg”. Sipas Nojbaherit “qeveria shqiptare nuk kundërshtoi.” Shpresa e saj ishte që të përdorej më vonë si themel për formimin e ushtrisë e të xhandarmerisë, pra si kalkulim në politikat e brendshme e aspak si motivim për ta ndihmuar nazizmin. Veprimet e divizionit “Skenderbeg”, sipas tij nuk kanë të bëjnë me qeverinë shqiptare. Me rëndësi në këtë kontekst është angazhimi i Nojbaherit që të pengohej shkuarja në Mitrovicë, e cila në atë kohë ishte nën Serbinë e Nediqit. (Rrëfimi më interesant i Nojbaherit është pikërisht për Nediqin.)

Për më tepër, Nojbaheri dëshmon se Xhafer Deva e ka ndaluar dhunën ndaj serbëve! “Xhafar Deva, i cili në Kosovë ishte me ndikim, më premtoi se do të intervenonte që të ndalej përndjekja e serbëve. Ai në këtë pati sukses.” Pra, sipas fjalëve të protagonistit kryesor të atyre ngjarjeve, Xhafer Deva e ka ndalë dhunën ndaj serbëve!

Nojbaheri jep një të dhënë poashtu me interes për aktivitetet e Deves: “Xhafar Deva në korrik 1944, për shkak të sëmundjes, paraqiti dorëheqjen. Shkoi në Gjermani për mjekim. Ndërsa pas shërimit kishte si synim t’i përkushtohej tërësisht Kosovës dhe atje ta forconte pozitën e vet.” Bile sipas tij, Deva nuk planifikonte të largohej ng Kosova as pas kapitullimit të Gjermanisë. “Xhafar Deva kishte për qëllim që pas largimit të trupave gjermane, të qëndronte në vend dhe të vazhdonte luftën guerile. Pala gjermane lëshoi rastin t’i jipte pajisjet e domosdoshme teknike, prandaj nuk i mbeti tjetër vetëm se ta lëshonte vendlindjen .” Konkluzioni që del është se ai donte të vazhdonte ta mbronte Kosovën nga serbët dhe nga komunistët, pavarësisht se po largoheshin gjermanët. Pra, kauza e tij ishte lokale, shqiptare, nuk kishte lidhje me ideologjinë naziste.

Për të kuptuar sa më mirë realitetin e asaj kohe, është me interes edhe ky konstatim i Nojbaherit: “në mesin e shteteve ballkanike, në të cilat gjatë Luftës së Dytë Botërore isha aktiv, Serbia, Mali i Zi dhe Greqia ishin vende të okupuara. Ai që thotë që Rumania e Bullgaria ishin të okupuara, ai gënjen pafytyrësisht. Ato pohime bien në fushën e propagandës. Por as në Shqipëri armata gjermane, Vermahti, nuk kishte në duart e veta as aparatin ushtarak, as gjyqësinë. Shkurt, në ato vende as gjermanët e as unë, nuk mund të ishim okupatorë. Prandaj është gënjeshtër që njerëzit në ato vende janë pushkatuar pse kanë bashkëpunuar me okupatorin.” Sipas kësaj i bie që edhe veprimet e dhunshme që kanë ndodhë gjatë asaj kohe në Shqipëri (ku hynte edhe Kosova) janë përgjegjësi e qeverisë shqiptare dhe e lëvizjeve shqiptare, por qeveria nuk ishte qeveri kuislinge. Nëse Shqipria nuk ishte e okupuar në mënyrë klasike, i bie që e gjithe historiogarfia jonë duhet të rivlerësojë ngjarjet e asaj periudhe (1943-1944) nga e para. Sidoqoftë e vërteta e plotë duhet të hulumtohet në shumë dëshmi e dokumente të tjera. Dëshmia e Nojbaherit mund të shërbejë si indikacion, për t’u orientuar më mirë në hulumtimet që duhet të bëhen në arkivat gjermane, britanike, amerikane, etj.

Filed Under: Emigracion

“SHKOLLA SHQIPE” NË ZVICËR DHE PËRPJEKJET E MËRGATËS SHQIPTARE PËR GJUHË SHQIPE DHE IDENTITET KOMBËTAR

October 26, 2024 by s p

Mirsime Muja Durmishi mësuese e shkollës shqipe në Zvicër në qytetet Kirchberg dhe Bern, rrëfen ekskluzivisht për gazetën “Dielli”, Organ i Federatës Pan-Shqiptare të Amerikës VATRA, New York, ruajtjen e identitetit kombëtar, historisë, gjuhës, kulturës dhe traditës shqiptare në Zvicër, nëpërmjet mësimit të gjuhës e kulturës shqipe dhe aktiviteteve patriotiko-kulturore. Me mësuesen Mirsime Muja Durmishi bisedoi Editori i “Diellit” Sokol Paja.

HISTORIKU I SHKOLLËS SHQIPE NË ZVICËR

“Shkolla shqipe” në Zvicër u krijua në gusht të vitit 2019 si një përpjekje për ta ndryshuar gjendjen në të cilën ndodhej mësimi në gjuhën amtare. Bazuar në statistikat zyrtare, në Zvicër ka një numër prej 30-35 mijë fëmijë të moshës shkollore që i përkasin diasporës shqiptare në Zvicër.  Ndër vite, masivizimi i mësimit të gjuhës shqipe ka qenë problematik dhe veçanërisht gjatë viteve 2013-2019 kishte një rënie drastike të numrit të nxënësve në shkollat shqipe ekzistuese.

Dhe në 4-5 vitet e fundit kemi një sensibilizim të prindërve shqiptarë falë punës dhe angazhimit të disa mësuesve dhe veprimtarëve të arsimit shqip nën drejtimin e Dr. Vaxhid Sejdiut, i cili në bashkëpunim me të gjithë ata, të cilët ishin dhe janë të gatshëm të punojnë në shërbim të gjuhës shqipe arritën ëndrrën e shumë mësuesve me bërë realitet. Puna e prof. Vaxhidit është shembulli më mirë se si punohet dhe se si koordinohen të gjitha përpjekjet në shërbim të përhapjes së gjuhës shqipe kudo ku ka fëmijë shqiptarë. Dhe sot e themi me krenari se numri i pikave shkollore në Zvicër është dyfishuar. Vlen të përmendet se nga marsi i vitit 2024 të dy shkollat në Zvicër L.A.P.Sh. “N. Frashëri” dhe “Shkolla shqipe” – Zvicër arritën të bashkohen dhe sot në momentin që po flasim veprojmë dhe funksionojmë si një trup i vetëm me dy bashkëkryetarë Z. Vaxhid Sejdiu dhe Z. Liburn Mehmetaj. Sa i përket angazhimit tim, që nga shkurti i vitit 2022, kam kënaqësinë të jem mësuese në Shkollën Shqipe, ku fillova të punoj në dy pika shkollore njëra në kantonin e Solothurnit konkretisht në Grenchen si dhe tjetra në kantonin e Bernit, Tavannes. Për një kohë më të shkurtër, kisha edhe një pikë shkollore në qytetin e Solothurn. Duke qenë se para një viti kam ndërruar vendbanimin, më është dashur ti ndërroj edhe pikat shkollore. Tani jap mesim në pikën shkollore në Kirchberg, si dhe në qytetin e Bernit, ka filluar regjistrimi i nxënësve në tri pika të tjera shkollore. Shfrytëzoj rastin që ti ftoj prindërit shqiptarë që jetojnë në Bernë që ti sjellin fëmijët në njërën nga këto pikat shkollore.

 Mësimi në gjuhën shqipe: Shkolla: “Statthalter”/  Çdo të Mërkurë;  Ora: 15:30 – 17:30 – Adresa: Bümplizstrasse 152, 3018 Bernë. Shkolla: “Manuel” /Çdo të Shtunë; Ora: 9:00 – 12:00 – Adresa:Mülinenstrasse 6, 3006 Bernë. Shkolla: “Wittigkofen” / Çdo të Mërkurë; Ora:13:30 – 15:30  – Adresa:Jupiterstrasse 35, 3015 Wittigkofen / Bernë. Shkolla: “Primarschule Kirchberg”  Çdo të Premte; Ora: grupi i parë16:00-17:30; grupi i dytë 17:30 – 19:00.- Adresa: Schulweg 13, 33422 Kirchberg. Mësimi zhvillohet në një ambient që promovon kulturën dhe gjuhën shqipe, duke u përkushtuar në mbështetje të fëmijëve shqiptarë  në diasporë. Klasat si gjithnjë janë si nga mosha ashtu edhe niveli i njohurive gjuhësore shumë heterogjene.

BASHKËPUNIMI ME PRINDËRIT DHE KOMUNITETIN SHQIPTAR

Përfshirja e prindërve është thelbësore për të arritur sukses në mësimdhënien e gjuhës shqipe. Bashkëpunimi i ngushtë midis mësuesve, prindërve dhe komunitetit shqiptar është shumë i rëndësishëm për të siguruar ruajtjen dhe përdorimin e gjuhës shqipe nga brezat e rinj. Mësuesit duhet të gjejnë një ekuilibër të duhur midis mbështetjes dhe pritëshmërive të larta ndaj nxënësve, siç ndodh edhe në arsimin gjerman dhe zviceran. Bashkëpunimi i mësuesve, prindërve dhe nxënësve nën ombrellën e institucioneve shqiptare dhe atyre kosovare është shumë i rëndësishëm për të siguruar mësimin dhe përdorimin e gjuhës shqipe. Që nga fillimi kam pasur klasa heterogjene, ku nxënësit ishin nga mosha 5 deri në 15 vjeç. Gjatë mësimit, kemi nxënës që flasin gjuhën shqipe në mënyrë të shkëlqyer, por gjithashtu edhe ata që kishin vështirësi të mëdha, përfshirë fëmijë me nevoja të veçanta si “Sindromi Down”. Fillimi ishte i vështirë, por dashuria e sinqertë e këtyre fëmijëve, që më përqafojnë me gëzim, më ka dhënë  edhe më shumë forcë dhe motivim.

Gjithashtu për mua shumë mbresëlënëse është, se si një nënë polake e martuar me një shqiptar, e cila sjellë pesë fëmijë në klasë. Kjo situatë e pasur me diversitet ka ndihmuar në rritjen e ndjeshmërisë dhe kuptimit të kulturave të ndryshme. Kur u transferova në Bern, vazhdova përpjekjet e mia për të mbështetur fëmijët dhe për të kontribuar në ruajtjen e identitetit të tyre kulturor edhe këtu. Puna në shkollën shqipe më ka ndihmuar të rikthehem te vetja dhe të shijoj çdo moment, përkundër sfidave që mund ti kemi… Kam organizuar aktivitete kulturore, duke festuar festat tradicionale dhe ditëlindjet, ditën botërore të fëmijëve, për të ndihmuar nxënësit të ndiejnë afërsinë me vendin e tyre të origjinës dhe të flasin shqip me krenari.

Këto përvoja, përveçse janë një mundësi për të mësuar gjuhën shqipe, janë një mundësi për të ndarë dashurinë për kulturën tonë dhe për të ndihmuar në ndërtimin e një identiteti të fortë te fëmijët shqiptarë në diasporë. Pas diplomimit në gjuhë dhe letërsi shqipe në Prishtinë në vitin 2006, isha shume afër hapjes së një klase në Gjermani, qyteti ku jetoja Achern, por rrethanat e krijuara nuk e lejuan këtë. Megjithatë, sapo më është ofruar kjo mundësi këtu në Zvicër fillova këtë me shumë entuziazëm. Dashuria ndaj profesionit tim, gjuhës Amë dhe femijëve, vihet re që nga momenti që hyj në klasë. Besoj fort se çfarë japim, do të marrim prapë. Ky parim përpiqem ta transmetoj jo vetëm tek nxënësit e mi, por edhe tek fëmijët e mi, për t’i inkurajuar ata të përjetojnë jetën me dashuri dhe respekt.

KURRIKULA MËSIMORE

Si mësues të gjuhës shqipe në diasporë, kryesisht përdorim tekstin “Gjuha Shqipe dhe Kultura Shqiptare” I dhe II,  të ofruar falas nga Qendra e Botimeve për Diasporën. Ky është një burim i vlefshëm që na lejon të zhvillojmë mësimin e gjuhës shqipe dhe të zbulojmë kulturën tonë me nxënësit. Përveç këtij teksti, ne përpiqemi të integrojmë edhe materiale të tjera nga interneti, burime të ndryshme dhe madje edhe aktivitete e lojëra, të cilat i përshtatim sipas grupmoshave dhe niveleve gjuhësore të nxënësve.

Kohët e fundit kemi pasur mundësi të takohemi më shpesh me kolegët tanë në Zvicër nëpër trajnime apo festa të ndryshme, si dhe së fundmi në Prishtinë, ku kemi pasur mundësi të shkëmbejmë përvojat tona. Kjo përkrahje nga qeveritë tona, ambasadat dhe qendra botuese e diasporës është shumë e dobishme për ne si mësues të diasporës, pasi na ndihmon të rritemi profesionalisht. Mbështetja për ne si mësues të diasporës ka qenë shumë e dobishme pasi me kolegët zviceranë këmbimi i ideve është pothuajse i pamundur njëra nga arsyet mund të jetë edhe se jo të gjithë kolegët kanë pasur mundësinë të mësojnë mirë gjuhën e vendit. Por, gjëja vendimtare është orari në të cilin ne e zhvillojmë mësimin. Ne mbajmë mësimin mbas mësimit të rregullt pra, pasi të jetë mbyllur shkolla. Këtu do të shfrytëzonim rastin t’i lusnim përsëri qeveritë tona që të bëjnë gjithçka që të jetë e mundur që mësimdhënia e gjuhës shqipe të bëhet gjatë orarit normal të mësimit. Këtë e kërkojmë për dy arsye: e para siç e cekëm më lart të na mundësohet që të kemi më shumë mundësi të ndërrimit të ideve me kolegët zviceranë dhe e dyta kështu besojmë se do rritej numri i nxënësve mbase shumica e aktiviteteve të lira sporteve etj. janë po në të njëjtën kohë me mësimin e gjuhës shqipe. Kjo ua vështirëson atyre që mbase ata duhet të vendosin shkollën shqipe apo futboll, muzikë, balet, kurse të matematikës etj. etj. Edhe kjo na dhemb kur i shohim që ne ua “vjedhim” kohën e lirë mbase ashtu munden t’i tregojnë talentet e tyre edhe në gjëra të tjera dhe të bëjnë shoqëri jashtë oborrit të shkollës me nxënës të kombësive të ndryshme me të cilët ndajnë edhe të njëjtat interesa. Kjo do ulte edhe stresin e gjithë ditës duke guxuar të jenë edhe fëmijë mbase siç dihet orari i mësimit këtu në Zvicër është mjaft i gjatë.

MËSIMI I GJUHËS SHQIPE SI FORMË E RUAJTJES SË IDENTITETIT KOMBËTAR TË SHQIPTARËVE NË ZVICËR

Mësimi i gjuhës shqipe është thelbësor për ruajtjen e identitetit kombëtar të shqiptarëve që jetojnë në Mërgatë. Kjo është e rëndësishme për shumë arsye. Mësimi i gjuhës amtare shqipe ndihmon fëmijët shqiptarë në mërgatë të zhvillojnë një ndjenjë më të fortë të identitetit dhe lidhjes me trashëgiminë e tyre kulturore. Kjo i bën ata të ndjehen pjesë e një komuniteti më të gjerë. Mësimi i gjuhës shqipe siguron që gjuha dhe traditat të ruhen dhe të transmetohen tek brezat e ardhshëm të shqiptarëve në diasporë. Kjo është thelbësore për të ruajtur identitetin kombëtar.

Mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër luan një rol të rëndësishëm në nxitjen e dialogut ndërkulturor dhe mirëkuptimit ndërmjet komunitetit shqiptar dhe shoqërisë zvicerane. Kjo kontribuon në integrimin e suksesshëm. Gjuha shqipe nuk pengon aspak fëmijët tanë në mësimin e gjuhës gjermane, por përkundrazi i forcon ata. Shumëgjuhësia shihet si një avantazh i madh në Zvicër, duke u dhënë fëmijëve mundësinë të mësojnë gjuhë të shumta në të ardhmen. Në përfundim, e them me përgjegjësi se mësimi i gjuhës shqipe është jetik për ruajtjen e identitetit kombëtar të shqiptarëve në Zvicër. Ai i ndihmon fëmijët të zhvillojnë një ndjenjë të fortë të përkatësisë, të transmetojnë traditën dhe të kontribuojnë në dialog ndërkulturor. Kjo është një përgjegjësi që të gjithë ne, prindër, mësues dhe komuniteti,  duhet ta marrim shumë seriozisht.

MËSIM SHQIP NË ZVICËR ME KATËR GJUHË ZYRTARE DHE 26 KANTONE

Shumë fëmijë rriten sot duke folur dy ose tri gjuhë. Zvicra ka katër gjuhë zyrtare dhe është e përbërë nga 26 Kantone. Të gjithë fëmijët dhe të rinjtë që nuk kanë gjermanishten si gjuhë të parë, mund të ndjekin “Mësimin në gjuhën dhe kulturën amtare – HSK” që nga kopshti. interesat kantonale përfaqësohen në Konferencën e përbashkët të Drejtorive të Arsimit  EDK. Ekzistojnë rekomandimet e EDK-së për arsimimin e fëmijëve me gjuhë të huaj, të bëra që nga viti 1991. Duke qenë se kantonet mbajnë përgjegjësinë kryesore, rreth 90%, për financimin e arsimit, mbështetja për mësimin e gjuhës dhe kulturës amtare, përfshirë edhe gjuhën shqipe, disi ndryshon nga kantoni në kanton. Një gjë, që më ka bërë shumë krenare është, një anketë e re e Zyrës Federale të Statistikave tregon: Për herë të parë pas më shumë se dhjetë vjet, në Zvicër flitet më shumë shqip sesa portugalisht. Kjo do të thotë që pas anglishtes, shqipja është gjuha e huaj më e folur në Zvicër në vitin 2024. Në kantonin, në të cilin unë jetoj dhe punoj, në Bernë, organizohen rregullisht seminare dhe kurse falas për mësuesit e HSK-së. Për shembull, seminari i fundit ishte për fëmijët me ADHS gjatë mësimdhënies, ndërsa seminari i radhës, për të cilin kam konfirmuar pjesëmarrjen time, do t’i kushtohet strategjive të mësimdhënies për fëmijët me çrregullime të spektrit autik (ASS). Pra kantoni rregullon pranimin e mësimit plotësues dhe të mësuesve na ofron klasat ku të zhvillohet mësimi dhe koordinon ofertën. Ai gjithashtu mbështet zhvillimin e cilësisë së mësimdhënies së gjuhës amtare përmes ofertave të caktuara të zhvillimit profesional dhe konferencave. Duke u bazuar se si kolegët tanë këtu që ofrojnë gjuhët e tyre amtare përkrahen nga vendi amë apo edhe nga kolegët tanë të mësimdhënies se gjuhës shqipe në vende të tjera evropiane përkrahen nga vendi në të cilin jetojnë p.sh nga Austria, Norvegjia etj. kuptohet se definitivisht mund të bëhet edhe shumë më shume në këtë drejtim, si nga kantoni ashtu edhe nga qeveritë tona.

Për më tepër, në webfaqen zyrtare te kantonit të Bernit, për mësimin plotësues « HSK -Unterricht », shkruan se shumëgjuhësia është një fitim, është një mundësi shumë e mirë, dhe më pas ndër të tjerash e gjenë aty linkun e një studimi të bërë nga instituti Shtetëror i Edukimit të Hershëm – IFP në Mynih të Gjermanisë, i cili ka përgatitur edhe një udhëzues për prindërit, të cilët kanë fëmijë që rriten duke folur dy ose tre gjuhë.

Për më tepër mund të them me bindje të plotë se mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër pritet në mënyrë pozitive nga shoqëria zvicerane, duke e parë atë si një hap të rëndësishëm për integrimin e komunitetit shqiptar.  Autoritetet zvicerane mbështesin mësimin e gjuhëve amtare, duke e parë atë si një mjet për të forcuar identitetin kulturor dhe integrimin. Ekziston bashkëpunim i ngushtë midis shkollave dhe organeve shtetërore për të siguruar kushte të përshtatshme edhe për mësimin e gjuhës shqipe.

Siç dihet, se ndër vendet shumëgjuhëshe, Zvicra konsiderohet si modeli ideal i kohezionit kombëtar. Ambasadat e Shqipërisë, Ambasada e R. së Kosovës, Ambasada e Maqedonisë së veriut, konsullatat tona si dhe Qendra e Botimeve  për Diasporën, organizatat dhe shoqatat shqiptare luajnë gjithashtu një rol shumë të rëndësishëm në organizimin dhe promovimin e mësimit të gjuhës shqipe. Angazhimi i komunitetit shqiptar, duke përfshirë prindërit, mësuesit dhe vullnetarët, është jetik për vazhdimësinë dhe cilësinë e mësimit. Ky kontribut i komunitetit shqiptar dëshmon përkushtimin për të ruajtur identitetin kulturor dhe për të siguruar një integrim të suksesshëm. Mësimi i gjuhës shqipe në Zvicër gëzon mbështetjen e shoqërisë zvicerane, duke u parë si një instrument i rëndësishëm për diversitetin kulturor dhe integrimin e komunitetit shqiptar.

MËSIMDHËNIE PËRMES TEKNOLOGJISË, VËSHTIRËSITË NË MËSIMDHËNIE ME FËMIJËT ME DY GJUHËSI

Ne, si mësimdhënës, kemi nevojë për një qasje të balancuar, duke kombinuar metodat tradicionale me ato të teknologjisë, si dhe kujdesin dhe entuziazmin tonë ndaj profesionit tonë të shenjt, si mësues në diasporë dhe ndaj nxënësve me dy apo më shumë gjuhësi. Ne gjithsesi duhet të jemi të vetëdijshëm për sfidat dhe të zhvillojmë strategji për t’i tejkaluar ato. Megjithëse mësimdhënia përmes teknologjisë ofron shumë përparësi për fëmijët me dy apo më shumë gjuhësi, kjo kërkon vëmendje të veçantë nga ana jonë për të adresuar vështirësitë e mundshme. E ceka me më shumë gjuhë mbase fëmijët që rriten dhe shkollohen në Zvicër, konkretisht po flas për kantonin në të cilin unë jetoj, pra kantonin e Bernit është diçka normale. Një shembull konkret : fëmijët e mi në shtëpi me mua flasin shqip, në rrugë me shokë flasin dialektin zviceran, në shkollë flasin gjuhen standarde gjermane, ndërsa për tu regjistruar në gjimnaz kërkohet një nivel tejet i mirë i gjuhës frënge si dhe natyrisht edhe gjuhën angleze e mësojnë në shkollë.

EFEKTI QË KA PASUR TE FËMIJËT NË RRITJEN E NDJENJËS PATRIOTIKE MËSIMI I GJUHËS SHQIPE

Angazhimi ynë në mësimdhënien e gjuhës shqipe në Zvicër është një hap i rëndësishëm për integrimin e komunitetit shqiptar. Mësimi i gjuhës shqipe për fëmijët shqiptarë në Zvicër ka gjithsesi një efekt të rëndësishëm në forcimin e identitetit dhe ndjenjës së tyre patriotike. Mësimi i gjuhës amtare ndihmon fëmijët të ruajnë dhe të zhvillojnë identitetin e tyre kulturor shqiptar. Përmes shkollës shqipe ata marrin ndjenjën e krenarisë për origjinën e tyre. Përmes mësimit të gjuhës shqipe, brezat e rinj shqiptarë në diasporë mund të forcojnë lidhjen e tyre edhe me vendin e prejardhjes dhe  të zhvillojnë një ndjenjë të fortë të identitetit kombëtar dhe ju rritet dëshira për ta vizituar vendlindjen. Pra, njohja e gjuhës shqipe ndihmon fëmijët të ndërtojnë ura midis kulturave, duke kontribuar në një dialog dhe mirëkuptim më të gjerë ndërkulturor. Mësimi i gjuhës shqipe luan një rol thelbësor në integrimin e qëndrueshëm të komunitetit shqiptar edhe në shoqërinë zvicerane, duke i bërë ata të ndjehen më të pranuar dhe të vlerësuar.

PËRSHTYPJET NGA SEMINARI I XVII MBARËKOMBËTAR I KOSOVËS

Kjo ishte hera e parë që mora pjesë në këtë Seminar. Ky ishte Seminari i XVII Mbarëkombëtar për mësimin e gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë e në mërgatë. Gjithmonë ndjej kënaqësi të ndajmë përvojat nga aktivitetet e mësimit të gjuhës shqipe në diasporë me kolegët nga e gjithë bota shqiptare që punojnë në shërbim të gjuhës dhe kulturës kombëtare. Gjatë katër ditëve të seminarit pata rastin të dëgjoj kumtesa nga ekspertë të fushës së gjuhësisë, të marr pjesë në punëtori ku u diskutuan çështje të rëndësishme për përmirësimin e mësimdhënies.

Gjatë Seminarit XVII, unë prezantova nje rezyme të shkurtër temës së koleges Anita Duriçi për ndërthurjen e mësimit të gjuhës dhe kulturës shqiptare me atë të vendit pritës. Në Seminarin e XVII Mbarëkombëtar “Metodologji të mësimdhënies së gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë e në mërgatë”, së bashku me mësues të tjerë, diskutuam mbi metodologjitë e mësimdhënies së gjuhës shqipe dhe kulturës shqiptare në diasporë dhe në mërgatë. Ne jemi të angazhuar për të mbështetur fëmijët shqiptarë që rriten jashtë atdheut, duke besuar se vetëm përmes bashkëpunimit do të ruajmë identitetin tonë kulturor. Një falënderim i veçantë për Shkollën shqipe « LAPSH » dhe veçanërisht koordinatorit tonë z. Vaxhid Sejdiut për mbështetjen dhe përkushtimin në ruajtjen e gjuhës dhe kulturës sonë. Ajo që ne na gëzoi veçanërisht ishte prania e autoriteteve të larta qeveritare nga Kosova dhe Shqipëria si kryeministri z. Kurti, ministren Gërvalla, ministren e Arsimit të R. së Kosovës z. Nagavci, ministren e arsimit dhe të Sportit të Shqipërisë znj. Orgeta Manstirliu. Kjo tregon përkrahjen dhe vëmendjen që i kushtohet punës sonë. Ishte një nder i veçantë që kjo ngjarje madhështore zhvillohej në vendin tim, në Prishtinën e bukur. Pra seminari u zhvillua në Prishtinë, qytetin ku unë i përfundova studimet, kjo më dha edhe një ndjenjë emocionuese të kthimit në shtëpi dhe sidomos vizita në bibliotekën kombëtare më beri  të ndjehesha përsëri studente, diçka që më ka munguar shumë gjatë viteve. Pjesëmarrja në këtë seminar më frymëzoi dhe më dha ide të reja për të forcuar bashkëpunimin me institucionet arsimore të vendeve pritëse, kjo mund të ketë efekte shumë pozitive për programet e mësimdhënies suplementare të gjuhës shqipe. Në tërësi, ky seminar ishte një mundësi e shkëlqyer për t’u frymëzuar, për t’u përmirësuar profesionalisht dhe për të ndjekur përkrahjen që vjen nga shtetet tona amë për misionin tonë kombëtar.

KUSH ËSHTË MËSUESJA MIRSIME MUJA DURMISHI? 

Mirsime Muja Durmishi, e lindur më 28 tetor 1982 në Podujevë, ka përfunduar studimet universitare për Gjuhë dhe Letërsi Shqipe në Universitetin e Prishtinës, Kosovë. Në vendlindje, ajo ka përfunduar shkollën fillore dhe të mesme. Ajo ka punuar për rreth dy vjet në kalkulimin e mallrave në një nga supermarketet më të mëdha të kohës në Podujevë. Nga viti 2007 deri në vitin 2019, Mirsime Muja Durmishi ka jetuar në Gjermani, ku edhe e ka mësuar gjuhën gjermane. Ajo e ka përfunduar me sukses testin e gjuhës gjermane “telc C1 Hochschule” në Freiburg, Gjermani, në vitin 2018. Nga viti 2014 deri në vitin 2019, ajo ka punuar si përkthyese vullnetare në Achern, Gjermani. Që nga viti 2019, Mirsime Muja Durmishi jeton në Zvicër. Me dëshirën për të ofruar kurse në gjuhën shqipe për të rritur, ajo ka përfunduar me sukses kursin “SVEB I”, i cili është i domosdoshëm për mësimdhënie për të rritur në Zvicër. Ky kurs përbëhet nga disa module. Pasi ka përfunduar praktikën e kërkuar, në janar të këtij viti, ajo ka marrë certifikatën “SVEB I – Kursleiterin Erwachsenenbildnerin” nga Volkshochschule në Solothurn, ku e ka ndjekur këtë kurs. Deri në vitin 2021, ajo ka punuar si ndihmëse mjekësore në një ordinancë private.

Që nga shkurti i vitit 2022, Mirsime Muja Durmishi i është rikthyer pasionit të saj të vjetër për mësimdhënie, për të cilën edhe është diplomuar në vitin 2006, në Universitetin e Prishtinës, në degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe. Pastaj, ajo ndoqi një kurs 1-vjeçar universitar në Universitetin e Vjenës, i cili përbëhej nga 6 Module, me gjithsej 30 ECTS, të cilin e përfundoi me sukses në shtator të këtij viti. Kursi udhëhiqej nga Prof. i.R. Mag. Dr. Renate Faistauer dhe Mag. Dr. Nino Tomaschek, Privatdoz. MA. Kursi quhet: “2023S Deutsch als Fremdsprache weltweit unterrichten – Online-Zertifikatskurs” në shqip “Mësimdhënia e Gjuhës Gjermane si Gjuhë e Huaj në Mbarë Botën – Kurs Online me Certifikatë Universitare në Vjenë”.

Pastaj, ajo ka vazhduar të marrë pjesë në seminare, webinare, punishte të ndryshme për mësimdhënës: në gjuhën shqipe, gjermane dhe angleze. Disa nga seminaret, webinaret  dhe punishtet e fundit ku ka marrë pjesë janë:

«Seminari Mbarëkombëtar XVII – Metodologjia e Mësimdhënies së Gjuhës Shqipe dhe Kulturës Shqiptare në Mërgim», Prishtinë (18.–21. Korrik 2024)

Konferenca 4-ditore e 50-vjetorit të FaDaF-it (Shoqata Profesionale e Gjermanishtes si Gjuhë e Huaj/ Gjuhë e Dytë) – 50. Jahrestagung Deutsch als Fremd- und Zweitsprache, 09.- 12.10.2024 në Göttingen- online

Webinar: Kush ka frikë nga AI? Inteligjenca Artificiale dhe Gjuha Gjermane si Gjuhë e Huaj (Niveli C1) – (Webinar: Who’s afraid of AI? Künstliche Intelligenz und DaF (C1)) – (Praxistag)

Webinar: Gjermanishtja si Gjuhë e Dytë në Vendin e Punës është më shumë se një ndryshim i vendit të të nxënit/mësuarit: Nga identifikimi i nevojave gjuhësore-komunikuese të nxënësve drejt identifikimit të nevojave gjuhësore-komunikuese në lidhje me organizimin dhe kërkesat e ndërmarrjes./ (Workshop: DaZ am Arbeitsplatz ist mehr als ein Lernortwechsel: Von der sprachlich kommunikativen Ermittlung der Bedarfe der Lernenden zur Ermittlung der sprachlich kommunikativen organisationsbezogenen Bedarfe des Unternehmens)

Punëtoria “Inteligjenca Artificiale në Arsim” me Joe Dale (në gjuhën Angleze) / (Workshop ‘Artificial intelligence in education’ with Joe Dale (in English)) – në Zürich

Trajnimi: Prezantim/hyrje në Big Blue Button (Einführung in Big Blue Button) me Flying Teachers – Zürich

Trajnimi në Shkollën e Lartë Pedagogjike në Bern:  Boxenstopp für Berufseinsteigende II (Klassenmanagement/Zusammenarbeit) / (Menaxhimi i klasës/ bashkëpunimi)

Trajnimi në Shkollën e Lartë Pedagogjike në Bern: “Mësimdhënia digjitale me OneNote (përfshirë Teams)”, nën drejtimin e Profesorit Universitar Jürg Widrig – (Digital unterrichten mit OneNote (inkl. Teams)

“Nxitja e të mësuarit të pavarur» – Weiterbildung Grundkompetenzen: Lernautonomie fördern bei Fachstelle Weiterbildung VSV, Bern.

Trainimi për trainere motivuese në akademin e suksesit “I am Power” që udhëhiqet nga trainerja motivuese, Mimoza Thaqi.

 Trainimi profesional “Blended Learning” me portalin mësimor të vhs (12.02. deri 25.04.2024) «Kongresi 22eme Congres Freinet Suisse», Herzberg bei Aarau (17.–20. Maj 2022)

«Kongresi 21eme Congres Freinet Suisse», Herzberg bei Aarau (25.–28. Maj 2022)

Trainimet nga shkolla shqipe dhe qendra e botimeve në Uster/Zürich (08. & 18.12.2022)

Mirsime Muja Durmishi vazhdon të jetë një shembull i përkushtimit në fushën e edukimit gjuhësor dhe integrimit kulturor. Ajo ofron njohuri dhe aftësi të rëndësishme për të gjithë ata që duan të mësojnë gjuhën gjermane dhe shqipe. Përveç kësaj, ajo është e gatshme të ofrojë edhe kurse private në formate të ndryshme si prezencë/në klasë, hibride, online ose blended learning për të gjithë ata që dëshirojnë të mësojnë gjuhën gjermane ose shqipe. Mirsimen mund ta gjeni në portalet si Facebook dhe në Linkedin: Mirsime Muja Durmishi | LinkedIn. Duke qenë se Mirsimja vetë u integrua me sukses si në Gjermani ashtu edhe në Zvicër, ajo tani ndihmon me entuziazëm të tjerët duke ofruar kurse integrimi për të rritur të gjuhës gjermane.

Sapo u zhvendos në Bern, Mirsimja u pranua në një program – rrjet profesional, për emigrantë të kualifikuar, të quajtur «BERNETZ». Programi «BERNETZ», i udhëhequr nga Lora Slovak, është një program rrjetëzimi profesional i qytetit të Bernit, që synon të mbështesë emigrantët e kualifikuar për të hyrë në tregun e punës në Zvicër. Ky program është një mundësi e shkëlqyer për të gjithë ata që posedojnë një diplomë të huaj, për të zhvilluar aftësitë e tyre profesionale, për të rritur vetëbesimin dhe për t’u integruar me sukses në tregun e punës në Zvicër. Për një periudhë rreth dhjetë muajsh, nga shkurti deri në nëntor, programi ofron ndihmë të fokusuar përmes rrjeteve profesionale, trajnimeve dhe mundësive për lidhje të drejtpërdrejta me profesionistë të fushave të ndryshme.

Që nga nëntori i vitit 2023, Mirsimja është punësuar në institucionin gjuhësor Flying Teachers në Bern dhe Zürich, ku ka filluar të japë kurse hibride të gjermanishtes në Bern dhe gjithashtu kurse integrimi të gjuhës gjermane me qëllim tregun e punës: (Integrationskurs Deutsch mit Ziel Arbeitsmarkt) në Zürich, si dhe nga qershori 2024 kurse online po të gjuhës gjermane për kompani “Firmenkurse”. Nga dhjetori 2024 ka filluar mësimdhënien edhe në një institucion tjetër gjuhësor. Nga dhjetori, Mirsimja ofron kurset e saj edhe në Migros Klubschule në Bern, im Bahnhof (7 Welle). Në Migros Klubschule ajo ofron kurse të ndryshme për të rritur të gjuhës gjermane dhe shqipe.

Filed Under: Emigracion Tagged With: Sokol Paja

“Porosia e Kullës: “Pashko R. Camaj me kontributet dhe modestinë fisnike i bën nder Shqiptarisë”

October 17, 2024 by s p

Gjeneral * Piro Ahmetaj/

Privilegj si dhe emocione, deri përlotje fisnike përjetuam në promovimin e librit: “Porosia e Kullës”, shkruar nga Shqiptaro -Amerikan, z.Pashko R. CAMAJ, qytatar shembullor, intelektual dhe zyrtar model, Sekretar i VATRA-s si dhe patriotit që me kontributet, suksesin si dhe modestinë e Tij i bën nder shqiptarisë !

Titulli i gjetur vjen si Amanet për jetën nga të parët (të Zotët) në 16 breza të Kullës CAMAJ🙏. Ndërsa, subjekti dhe përmbajtja janë endrrat, sakrificat, dilemat, malli, brengat dhe realizimet, pra udhëtimi i çdo emigranti të zakonshëm Shqipëtar për në vendin e shenjtëruar nga Liria/USA.

Përkthimi i ndjerë nga Nikolla, vëllai autorit (zv/kryetar i Parlamentit të Malit të Zi) parathënia mbresëlënëse e shkrimtarit të mirënjohur Besnik Mustafai si dhe botimi nga Onufri, jo vetëm i japin vlera shtesë kujtimeve por edhe një arsye fort për ta lexuar librin me kujtime të Pashko Camaj.

Si ndër mijra shqiptarët që jam mikëpritur në Kullën Camaj dhe VATRA në New York, USA, i shpreh konsideratat më të sinqerta si dhe i uroj përzemërsisht mikut/Pashkut suksese të mëtejshme!

Filed Under: Emigracion

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 27
  • 28
  • 29
  • 30
  • 31
  • …
  • 177
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT