Ese nga Rafael Floqi/

Këto ditë blerësit i inkurajojnë turmat për të gjetur dhuratat perfekte për të gjithë në listën e tyre. Njerëzit shpenzojnë para që nuk kanë nevojë për t’u dhënë të dashurve të tyre atë që ata duan. Ka dhurata për t’u mbështjellë bukur, biskota për t’u pjekur, pije për t’e pirë dhe gjellë feste për t’u gatuar, për të argëtuar familjen dhe miqtë. Për shumë njerëz, kaosi dhe komercializmi i festave mund të terheqëe mëe shumë nga argëtimi sesa nga meditimi.Por është e rëndësishme të marrësh kohë për të reflektuar mbi arsyet që qëndrojnë pas gjithë këtyre punëve. Kuptimi i vërtetë i Krishtlindjes nuk është tek xhinglat apo dritat vezulluese, pema apo gjeli i detit. Janë ndjenjat e shpresës, dashurisë familjes dhe farefisnisë që shkakton festa.Gjetja e këtij kuptimi më të thellc mund të jetë më e lehtë të thuhet sesa të bëhet. Por është një përpjekje e vlefshme. Kuptimi mund të gjendet në mrekullinë e përjetuar nga fëmijët që besojnë te Santa Claus( apo ndryshe shën Nikollën ) dhe presin ardhjen e tij. Kënaqësia e tyre në traditat e Krishtlindjeve mund të jetë një burim gëzimi. Pasi Krishtlindjet kanë të bëjnë me familjen bashkësinë dhe përvojat e përbashkëta, duke dhënë më shumë se sa për të marrë, dhe kështu magjia e stinës mund të rizbulohet për të gjithë të krishterët. Kuptimi mund të gjendet në origjinën fetare të Krishtlindjeve. Për të krishterët që bëjnë jetë laike dhe ata që shkojnë në kishë çdo javë, njësoj, ka një farë ngushëllimi që mund të merret nga soditja e lindjes së Jezusit. Besimi se i biri i Zotit lindi nga Virgjëresha Mari në një stallë të përulur nën dritën drejtuese të një ylli është një mister i qëndrueshëm mijëraveccar me fuqinë për të frymëzuar besimtarët.Nuk ka dyshim se disa nga ato që ne i referohemi tani si tradita të Krishtlindjeve mund të gjurmohen, në një farë forme, në kulturat dhe festimet pagane. Kumbimi i këmbanave, për shembull, përgjithësisht mendohet se e ka origjinën në festën e hershme pagane të dimrit të kumbimit të këmbanave për të dëbuar shpirtrat e këqij. Në shekujt e mëvonshëm, këmbanat u binin në prag të Krishtlindjeve për të pritur në frymën e Krishtlindjes me zhurmë gëzimi (Psalmi 95:1). Kur të krishterët shijojnë bukurinë e një kori të lavdishëm zilesh që kumbon këngët e Krishtlindjeve, na kujtohet ardhja e Jezusit në botë, jo dëbimi i shpirtrave të këqij.Në mënyrë të ngjashme, ekzistonte një traditë e hershme pagane ndezja e qirinjve për të larguar forcat e të ftohtit dhe errësirës. Megjithatë, a ka gjasa që zemrat tona të tërhiqen nga ata paganë të hershëm, në vend që të gëzohen në Shpëtimtarin tonë, Dritën e Botës (Gjoni 1:4-9) ndërsa ndezim qirinj? Sigurisht që jo. As nuk ka gjasa që kur u bëj dhurata të dashurve të mi në Krishtlindje, dhuratat do të kenë më pak rëndësi për secilin prej nesh, sepse ndonjë ilir diku në atë kohë i ofroi një dhuratë dhisë së tij si pjesë e ndonjë rituali pagan. Jo, ne kujtojmë, siç duhet, dhuratat që i janë dhënë Krishtit-fëmijës nga Magët (Mateu 2:11). Jezusi ishte dhurata më e madhe e dhënë ndonjëherë, dhe për këtë arsye lindja e Tij është e denjë për t’u festuar.Kaq të paqarta janë fillimet e shumë traditave të Krishtlindjeve saqë librat e referencës dhe faqet e internetit kundërshtojnë njëri-tjetrin në detaje. Disa nga simbolet tona më të njohura dhe më të dashura të Krishtlindjeve janë tërësisht të krishtera dhe nuk kanë qenë kurrë pjesë e ndonjë feje pagane askund. Në të njëjtën kohë, disa tradita të Krishtlindjeve padyshim e kanë origjinën e tyre në të kaluarën pagane. Ajo që është e rëndësishme nuk është origjina e traditave, por rëndësia e tyre për ne sot si besimtarë në Birin e Perëndisë. 25 dhjetori nuk përmendej në narrativën biblike si dita kur lindi Jezusi dhe, si e tillë, ne nuk mund të jemi dogmatikë për këtë në një mënyrë apo në tjetrën. Por edhe nëse data është krejtësisht e gabuar, ekziston ende mundësia që mijëra njerëz që nuk do të shkonin në kishë asnjë herë tjetër të vitit, të shkojnë në ditën e Krishtlindjes dhe të dëgjojnë ungjillin e Krishtit.Nëse jeni plotësisht të bindur se nuk mundeni, me ndërgjegje të pastër, të respektoni një traditë të veçantë të Krishtlindjes, mos e zbatoni atë. Nëse jeni plotësisht i bindur se një traditë e caktuar është shumë e zhytur në paganizëm për të nderuar Zotin në çfarëdo mënyre, braktiseni atë traditë me çdo kusht. Në të njëjtën kohë, nëse jeni plotësisht i bindur se mund ta nderoni dhe adhuroni Perëndinë nëpërmjet një tradite të caktuar, nderojeni dhe adhuroni Perëndinë (Romakëve 14:5)! Për të krishterët, traditat e Krishtlindjeve mund të jenë një pjesë e rëndësishme e kremtimit të lindjes së Shpëtimtarit tonë dhe ato na kujtojnë atë ngjarje të rëndësishme që ndryshoi botën përgjithmonë. Më e rëndësishmja, ata sjellin në mendje mrekullinë e lindjes së re që Ai krijoi tek ne kur erdhi në zemrat tona, na shpëtoi nga mëkatet tona dhe na bëri fëmijë të Perëndisë me derdhjen e gjakut të Tij në Kryq (Kolosianëve 1:20) . Është kjo e vërtetë e mahnitshme që na mundëson të themi bashkë me engjëjt: “Lavdi Perëndisë në vendet më të larta dhe paqe mbi tokë, vullnet i mirë për njerëzit” (LukaKrishtlindja eshtë gjithashtu një kohë për t’u bashkuar me miqtë dhe familjen dhe për të vlerësuar fuqinë e dritës mbi errësirën.Dhe pavarësisht nga besimet fetare apo prejardhja kulturore e dikujt, Krishtlindjet janë bërë një kohë për të gjithë ne që të bashkohemi për të ndihmuar ata që kanë më pak fat. Për ata që janë vetëm, ata që jetojnë në varfëri, ata që janë refugjatë që ikin nga konflikti, për ata që kanë përjetuar traumën e humbjes,sidomos në këto kohë pandemie, sezoni i festave mund të jetë një rast i dhimbshëm që përforcon vështirësitë e tyre. Por bërja e donacioneve bamirëse ose vullnetarizimi për të ndihmuar ata në nevojë, sic na mësonte shenjtorja jonë e madhe Nënë Tereza, mund të pasurojnë jetën e atyre që japin dhe atyre që marrin.Fryma e Krishtlindjes nuk mund të blihet apo të bëhet. Ajo traditw diti t’I mbijetojw dhe pandemisw mw tw madhe ateiste tw komunizmit shqiptar. Sa bredhi i zbukuruar dhe dritat ishin njw farw hakmarrje e mbijetesws sw besimit. Por sot ajo frymw nuk shfaqet në një çorape të varur mbi vatër ose nuk vjen e mbështjellë me dhuratë nën pemë. Kuptimi i vërtetë qëndron në zemrat e njerëzve. “Ekzistonte dikur dita e Krishtlindjeve. Ishte dita kur familjarët mblidheshin bashkë. Dita kur fikej televizori dhe preferohej të bëhej muhabet në tavolinë. Dita e gjërave të ëmbla, frutave të freskëta dhe gatimeve të shijshme.Ekzistonte dikur dita e Kristlindjeve. Dita e tavolinës së mbuluar me mbulesën më të mirë dhe të shtruar me gjërat më të mira. Pranë vetes vendosej gota e pijes, në vend të celularit. Dhe ekzistonte dita e Krishtlindjeve, kur urimet thuheshin më zë dhe përdoreshin telefonat e shtëpisë për urimet në largësi. Ishte dita e përqafimeve të vërteta dhe shtrëngimeve të ngrohta të duarve, jo e mesazheve klishe apo e etiketimeve në postimet “e thata” të rrjeteve sociale.Ekzistonte dikur dita e Krishtlindjeve. Ishte dita kur ia dinim kuptimin, e ndjenim Krishtlindjen dhe e jetonim Krishtlindjen. Sot kemi shumë “miq” dhe ndihemi të vetmuar. Të vetmuar me celularin në dorë. Të vetmuar ndër miliona zemra të tjera të vetmuara që nuk e ndiejnë më magjinë e Krishtlindjes”.Nëse familja juaj ka një traditë Krishtlindjesh”, shpresoj që kjo t’ju sjellë lumturi të madhe. Por gjithashtu shpresoj që këto Krishtlindje, pavarësisht nga errësira personale në të cilën jeni duke kaluar, në këto vite të vështira të pandemisë , do të shohim disi një dritë më të madhe para. Ndaj Gëzuar Krishtlindjet!

Nga Skender ASANI

Është një kënaqësi për mua të jem sot para jush miqë të nderuar, në këtë ceremoni solemne për të kremtuar festën e Krishtlindjeve, por edhe për të kujtuar një traditë që dikur ishte pjesë e jetës sonë urbane këtu në Shkupin e Pjetër Bogdanit, Nënë Terezës e Hasan Prishtinës.Krishtlindjet, gjithkund në botë shënojnë periudhën më të ngrohtë në jetën e njerëzve, të cilët gjejnë rastin të mblidhen në familje dhe të kremtojnë lindjen e Krishtit, por edhe të shijojnë dhe kompenzojnë ditët e humbura gjatë vitit kur njerëzit nuk kishin mundur të shiheshin në mes veti.Më vjen shumë mirë që ITSHKSH sivjet, dhe besoj edhe në vitet në vijim, po bëhet një pikëtakim i ngrohtë i njerëzve që duan të jenë pranë njeri tjetrit të frymëzuar edhe nga dashuria për Jezi Krishtin, por edhe për të reflektuar mbi mundësitë tona që për një çast të lëmë mënjanë mëritë, urrejtjet dhe hatërmbejtjet në favor të një energjie përbashkuese midis atyre që duan të jetojnë dinjitetshëm në këtë botë të trazuar nga sfidat e shumta që po na godasin.Shkupi, si një nyje që bashkon gjeografinë me historinë, lindjen me perendimin, islamin me krishterimin e judaizmin, ka në vetvete një magji që të bën për vete. Kjo magji ka të bëjë me peshën që ka ky qytet i lashtë në rrjedhat e historisë, ku pjesëmarrja e komunitetit shqiptar katolik në këto rrjedha kishte një domethënie të rëndësishme. Të kujtojmë me këtë rast Ipeshkvin e parë Pjetër Bogdanin, një martir i besimit dhe i kauzës liridashëse, pastaj një mori udhëheqësish shpirtëror që kaluan vitet e tyre në shërbim të kishës dhe emnacipimit shoqëror e kulturor, sikundër ishin Ndue Bytyçi, Lazër Mjeda, Zef Rama, Gaspër Gjini etj.Kjo galeri personazhesh nga tradita e jonë e pasur shpirtërore e kulturore prodhoi një vetëdije emancipuese që u ngjiz tek banorët e lashtë të Shkupit dhe kjo lehtësisht mund të shihet nëse iu kthehemi kronikave historike të fundit të shek. 18 dhe fillimit të shek. 19, kur një plejadë fisnikësh shqiptarë, duke iu bashkuar Kishës dhe aspiratave progresive, kishin ndërtuar qysh atëherë një infrastukturë mendore e shpirtërore që duhet ta ketë çdo popull i qytetëruar,.Me këtë rast mjafton të përmendim Teatrin e parë në Shkup që u ngrit në saje të mbështetjes direkte fianciare të Kolë Bojaxhiut, si dhe një mori klubesh, gazetash,e bandash muzikore, të cilat përbënin mozaikun kulturor të Shkupit në prag të Luftës së Parë Botërore.Ajo çka ndodhi pastaj me Shkupin, është një histori më vete, por me këtë rast më lejoni t’iu kujtoj se Shkupi vazhdon të mbetet pengu më i madh intelektual e shoqëror i yni, dhe si i tillë ky qytet i lashtë, bashkë me shkëlqimin e dikurshëm vazhdon të na ftojë të jemi sërish aty ku dikur Kolë Bojaxhiu dhe bashkëkohanikët e tij, kishte hedhur hapat e parë të emancipimit kulturor dhe vetëdijsimit shoqëror, por tani me një dimension krejt tjetër. Tani, jetojmë në epokën e Nënë Terezës, jetojmë nën kurorat e lavdishme të veprave të saj, që u bënë burim fyrmëzimi për mbarë njerëzimin.Instituti ynë me shumë dashuri në gjiun e saj ka një Departament që lidhet me trashëgiminë e Gonxhe Bojaxhiut-Nënë Terezës dhe kjo është pikënisja ku mund të fillojë reflektimi ynë ndaj traditave të mira që kishte Shkupi i dikurshëm, atëherë kur shkëlqimi i mbrëmjeve të Krishtlindjeve paralajmëronte një agim në horizonin tonë të pritjeve, për një orientim civilizues që na i bashkon vlerat dhe aspiratat evropiane.Uroj që Krishtlindjet e sivjeme të na gjejnë të gjithëve bashkë pranë të dashurve dhe familjeve tona, kurse ITSHKSH gjithë besimtarëve krishterë ua uron këtë festë sublime, me dëshirë që edhe në vitet e ardhshme të shihemi në të njetin vend dhe në të njejtën datë. (Fjalë përshëndetëse në kremtimin e Krishtlindjeve në Shkup)Gëzuar! Shkup, 23. 12, 2021

Dr. Eugent Kllapi

Kur interneti si platformë ku përmblidhen shumë mediume komunikimi arriti në nivelin masiv dhe kur u evidentua që kjo platformë i jep rëndësi dhe ngreh në pah njeriun mediokër u bë gjithashtu zakon popullor të thuhej se këtë e kishte thënë Umberto Eko, një studiues i shkencave të komunikimit të gjuhës. Ky studiues dhe shkencëtar sidomos i semiotikës u bë më popullor tek audienca. Në fakt kjo është thënë shumë herët dhe është vënë theksi tek njeriu siç thotë studiuesi dhe kritiku i mediave, filozofi Giovani Sartori, ‘’Homo Videns’’, ose njeriu sipas tij që ka evoluar drejt shikimit viziv dhe ka humbur aftësinë e leximit, tekstit, sa nga orientimi perceptiv harron logjikën dhe ngre në kult imazhin, sipërfaqësoritetin. Si puna e tij ka një dyzinë studiuesish. Madje paradoksalisht edhe një nga ideatorët e ngritjes se platoformës së internetit thoshte se internet ngre në pah një grumbull budallëqesh që nuk vlejnë fare për realitetin.

Kjo kritikë vazhdon më tej dhe jo vetëm për Internetin si platformë. Është thënë gjithashtu për televizionin si rreziku më imadh për demokracinë dhe që e zhvendos njeriu në banalitet, uniformitet, mediokritet sa e zhyt atë në sensacionalizëm dhe e instrumentalizon politikisht. Kjo në zëra të rëndësishëm si liberale dhe konservatorë, sa radikalë si Noam Chomsky, Karl Poper, Domenique Ëolton, Erich Fromm, Teodor Adorno etj. Gazetat thoshin dikur ishin rrezik për orientimin shoqëror sa e shtrembërojnë realitetin, kinematë janë dogmatike dhe mjete të duhura propagandistike sidomos në sistemet totalitare me nazizmin, fashizmin me efektet që sillte dhe radioja si një cudi dhe shpikje e kohës së dikurshme që ndjell dogmë dhe propagandë shoqërore.

Një fjalë mund të vrasë një popull ashtu sic e para sipas biblës, ajo mund të jetë shkëndijë me barut, apo një lule në saksi. Të tilla në qoftë se ngulmohet mund të arrihet edhe në mesjetë me librin si letrar që i kundërvihet mënyrës absolutiste të të jetuarit në madhështinë e fesë, deri sa mund të shkohet tek lëkura e guri me të metat e tyre mbi procesin e komunikimit. Të tilla forma mediale pervecse informimit kanë ngritur mes tyre njeriun deficient sa në kuptimin injorant.

Sot debati më i rëndësishëm është ai debati popullor në audiencë me emisione si ‘’Për’puthen’’, ‘’Big brother’’ apo forma emisioni që cojnë nga banaliteti, mediokriteti, boshëtia sa të një aspekti degradues të shoqërisë shqiptare. Në fakt ky debat ka qënë i përhershëm në lidhje me vlerat dhe normat për shoqërinë dhe i pashmangshëm është se, sa më tepër ndërveprim mediatik midis palëve, aq më shumë ka debate të tilla. Në avangardën e shekullit të kaluar merr tipare ideologjike të rrymave në shkencë me qasjen liberale në demokraci dhe asaj neomarksiste. Njëra vinte në qendër njeriun sic ishte, grupin masat, sjelljet, vlerat dhe normat që dalin edhe nga masa, tjetra vinte në qendër njeriun esencial, njeriun kritik sa të thellë në përmbajtje dhe dituri, njeriun e iluminuar nga dija si proces ekzistencial.

Kjo midis kulturës klasike ose konservatore dhe kulturës masive, midis njeriun të evoluar nga moderniteti dhe postmoderneti që kishte revolucionarizuar botën, të themi pas vitit 1960 dhe njeriut klasik me dije fondamentale.

Në një shkallë më të ulët luftë midis brezash ose pikëpamjesh, luftë midis vlerave se kë përfaqësojmë, mënyrë të sjelluri, apo evolucion shijesh dhe qëndrimesh në personalitetin e njeriut.

Duke u kthyer në procesin e ndërtimit të një njeriu të ri deficient, sa injorant në kuptimi ne dijeve shikohet se sasia e mendimit që është mbledhur në shekullin e kaluar ka një suficit të prodhimit të pashfrytëzuar sa dhe sasia e prodhimit që nis me revolucionin industrial dhe që kryeson sot e kësaj dite me shoqërinë e konsumit.

Tashmë njeriu në thelb të vetes së tij ka materializmin, patjen, e ka më të lehtë jetën, sipërfaqësoritetin e vlerave i ka më të kapshme, sensacionin si diçka të dëshirueshme e për më tepër priret për nga komforti, rehatia, kënaqja dhe plotësia si njeriu nga promovimi i vetë sistemit të vlerave dhe modeleve shoqërore.

Mendohej se me shoqërinë e konsumit në personalitetin e vet, individualizmin deri në shkallën e personalizmit njeriu do të përmbushej dhe pas kësaj do të kalonte më qartë në qenien e tij, më në përmbajtje, më në thellësi në mendime e ide dhe më në thelb. Lojë midis formës dhe përmbajtjes.

Në fakt sipërfaqësoriteti drejt banalitetit ka një amalgamë të pafundme larmish në cilësi, nga e lehta në mendim deri tek mendimi deficient në shkallën sipërore ku debiliteti lundron në shumësi idiotësisht të një shkallë apo tjetre në kuptim.

Sensacioni, që është një shkallëzim gjendjeje emocionale nga më e larta e normales në mendim deri tek ajo e anormales në sjellje, ripërsëritet nga kënaqja që të ofron ai deri te shfrenimi i qasjeve skizoide.

Jeta moderne mund të na plotësojnë qasjen me veten me gjërat e domosdoshme ekzistenciale në kënaqje por ngaqë njeriu nuk është i kënaqur me kënaqjen ai varion në egoizëm. Nga egoizmi për të qenë ka kaluar në egoizmin për të pasur. Egoizmi për të qenë ka qenë në kushtet e ekzistencës së tij ku në plan të parë ngrihej ideali, kurse tani ai është zhvendosur në plan të dytë dhe njeriu pas kalimit të kushteve bazë të ekzistencës, ushqim, shtëpi, dashuri, rrogë ku del teprica, siguri dhe mbështetje, kalon përsëri në egoizëm materie, të kem sa më shumë shtëpi, sa më tepër dashuri qoftë dhe në shfrenim, të jetoj sa më lumtur në lumturinë sipërore ndryshe nga të tjerët, të kem ushqim më të sofistikuar e rrogë akoma më të lartë se e larta. Kjo sikur rrotullon të fundit në fillim.

Nga dëshira për një shumësi idealesh që donte sigurisht tekstin dhe shkrimin, librin sa gazetat etj, ai tani do të jetë në patje. Nuk e arrin dot këtë, qenia e tij stimulohet nga suksesi dhe fama për të qenë me patje objektesh dhe materialesh, janë ato pa është ai.

I pongopur në të pasur, gjë që e stimulon edhe sistemi, modeli, vlerat e reja në shoqërinë e konsumit, dhe në një shkallë më të lartë sensacioni sa debiliteti qe të ofron përsëri sistemi në shumë lloj formash duke qenë njëri i bindur, komform, njeri mediokër që vlerësohet në kulm, ‘’një dimesional’’ e duke u bombarduar në 24 orë nga llozhdure(mbeturina) kulturore të tipit:

-O sa kohë e bukur është sot!

-Po dita e hënë pse është e hënë!

-Sa Vip që jam me kaq pak muaj!

Po kjo fjala ‘e bukur’ si mund të thuhet në shqip?!

E fjali të tjera si këto që ngrenë në piedestal njerëz mediokër sa karagjozë, banalitet i cili shitet dhe blihet shumë herë më lart se normaliteti. Kjo ngre lart njeriun sensacional sa të interesuar në shfrenim, në materie, në famë pa bërë asgjë, në shfrenimin deri në delir dhe narcizëm të njeriut idiot që ofron ana vizive perfekte e që kjo shihet si normalitet dhe natyrshmëri të bëri individ modern. Nga leverdishmëria dhe dobishmëria në parazitizëm për të qenë njeri, për rehati, për situata ku sistemi përpiqet që ti të jesh gjithçka vetëm e vetëm të konsumosh, të hash, të flesh, të rritesh dhe të rrish i lumturuar në kotësi. Në kotësi ti do të jesh më i lumtur se ai i dikurshmi i lumturuar në atë shkallën më të ulët që vinte si pasojë e mendimit. Atij mendimi vrastar për njeriun sepse të mendosh dhe të studiosh është shumë e vështirë, mund të rrish e të jetosh i kënaqur në sipërfaqësoritetin tënd. Në një lloj forme sipër lumturisë.

Me nismën e njeriut real sa kompetencave fundore të shumëllojshme mënjanohet ai suficiti ideor dhe kuptimor pasi njeriu nuk duhet të ndjejë këtë përgjegjësi të vështirë kur sistemi pjell lehtësi, njeriu thjesht që të arrijë në kotësinë lumturore duhet të punojë, të shtyp tasto, të shtyjë leva, të ngrejë pako dhe të buzëqeshë, të përpiqet të jetë i përshtatshëm dhe i bindur i sistemit. Ai nuk duhet të mendojë dhe të kritikojë, të gjykojë sa të arsyetojë, jo, për këtë ka menduar më parë sistemit i vlerave dhe i modeleve, moda që çon në shabllonizëm e në të qenët njeri në seri e epruveta falë modës, këtë mendon sistemi ideor i vlerave dhe i kulturës. Kjo po na serviret.

Një 5% dalin nga kjo ulli dhe janë kuptimorë e të ndërtuar në ekspertiza të cilët sofistikohen dhe profilizohen për të udhëhequr këtë mendim sipërfaqësor në mendim për pjesën tjetër të cilët sistemi ka menduar që të plotësoje kushte për rehati por të shtrëngojë kushtet për jetesë.

Nqs një sekretare më parë duhet të kishte një shkollë dosido dhe elokuencë sa paraqitje ajo tani duhet të plotësojë 200 kushte, nga shkolla sipërore në 500 lloj trajnimesh e specializimesh pa të vihet në kandar nga burimet njerëzore, e njëjta gjë për një shitëse, për një asistente apo specialiste apo për punëtor, specialist të thjeshtë, shtohen kushtet në përpjestim të zhdrejtë për punë, për të pasur shtëpi, për të pasur martesë, rritje fëmijësh, për mirëqënie për shoqëri e status sa shihet se gara duket e pamundur në dinamikën shfrenuese që të sjell kjo panoramë moderne me jetës e saj. Ajo të eliminon shumë kushte ideore dhe të shton shumë hamallëqe pa mendim vetëm e vetëm për të qenë më pas vetvetja me anë të kotësisë së lumturuar. Ndryshe sistemi i vlerave në qoftë se kundërshton të nxjerr jashtë, të flak dhe të hedh në askund.

Dalëngadalë, sistemi shoqëror, kulturor sa politik e ekonomik, sidomos modeli mediatik të kërkojnë me ngulm që të jesh ky lloj njeriu dhe ai njeriu që do të zbulojë qenien shihet si armik i sistemit, armik i masës. Në këtë sistem ngrihet lart si sukses dhe arritje dhe bëhet Vip sherrxhiu, maskarai, karagjozi, banali, mediokri e njëkohësisht harrohet mendësia, kuptimi përmbajtja. Shoqëria e konsumit nuk do nivel sipër mesatares. Këtë e ndihmon shumë efekti, imazhi, ana vizive, filmi apo sensacioni që ngrenë këto, largimi nga tekstualja dhe futja në një amalgamë të pafundme imagjinate që ka dhe riskun e anormalitetit përveçse produktivitetit. Në këtë kuptim masa i kundërvihet në mënyrë të ndërgjegjshme apo të pandërgjegjshme njeriut për të qenë. E njëjta gjë si në komunizëm, feudalizëm. Tribaliteti në forma kodesh të vepruari ndihmon paradoksalisht në forma kundërshtimi të këtij sistemi që pjell vetëm qasje homogjene, forma shablloni të jetës pa nuanca, pa larmi megjithëse promovon larminë.

Paradoksalisht shoqërisë i kërkohet të jetë më e ditur, më e kulturuar sepse kështu e udhëzojnë të parët, arsimi, kultura dhe nga ana tjetër sistemi me shoqërinë e konsumit kërkon njerëz me kompetenca mesatare e deri në debilitet të pafundëm që shikohet si zgjuarsi dhe sukses jete nga intelektualizmi deri në të qenët hamall.

Këtu sistemi futet në paradoks.

Kërkohet njeriu i aftë e normal dhe ngrihen qasje anormaliteti nga narcizmi deri tek deliri, depresioni apo kushtëzime bipolare të sjelljes së njeriut etj. Më në kurth janë vendet nordike që e kanë kaluar ekzistencializmin dhe nuk mundet do të eksplorojnë më tepër në masë shoqërore e sidomos vendet e nivelit të dytë e të tretë të shkallës së demokracisë ku nuk kalohet dot ekzistencializmi për të evoluar në individualizëm a deri në personalizëm.

Rikthemi në fis, ‘Homo Habilis’ e ka fituar modelin kundrejt njeriut të qenies. Atij ‘homo politicus’ apo ‘ homo sociologus’ aq shumë të dëshirueshëm.

Kalohet te mendimi pasi jemi ushqyer si dikur me mamuthë dhe të ngopur se pse yjet ndriçojnë kaq shumë. Sikur të bëhemi më të lumturuar sipër lumturisë a do të mund ta zgjidhim këtë dilemë?

Por kështu bëjnë dhe kafshët, edhe ato të lumturuara janë kur ngopen dhe kënaqen me ushqim, nga dallojnë ato nga Homo Habilisi? Mos vallë nga mendimi dikur kafshëror në formë gjitari?!

Në këtë lloj forme sistemi jonë shoqëror kërkon gjithmonë njerëz sa më debilë.

Nga MA. AGIM ALIÇKAJ

         Protesta e datës 20 Dhjetor 2021 në ora 4 pasdite në Tiranë është me rëndësi jetike për ekzistencën dhe mirëqënien e kombit shqiptar. 

         Ardhja e armikut dhe urrejtësit të përbetuar të popullit shqiptar, bashkëpuntorit më të afërt të kriminelit Milosheviç Aleksandar Vuqiç në Tiranë paraqet kulmin e nënçmimit të mbarë kombit shqiptar. Është shkelje e drejtpërdrejtë mbi gjakun e qindra-mijërave viktimave të regjimeve barbare serbe, që nga zbritja e tyre nga shpellat e Karpateve dhe okupimi i tokave Ilire.

         Nuk ekziston kurrëfarë dileme se Kryeministri i Shqipërisë Edi Rama është i shitur dhe nën kontroll të plotë të kriminelit Vuqiç. Bisedat e fshehta, por edhe sjelljet e hapura të tij gjatë viteve të fundit tregojnë se kishte marrëveshje me te për faljen e krimeve serbe dhe ndarjen Kosovës. Pas dështimit të këtij projekti të ndyer anti-kombëtarë dolën me idenë për një projekt tjetër më perfid, kinse për “Ballkan të hapur” që nënkupton largimin e Shqipërisë nga Evropa dhe Amerika dhe futjen e saj në zonën e interesit Serbo-Ruso-Kinezo-Iranian.

         Ardhja e Edi Ramës në krye të PS-së dhe marrja e pushtetit për tri mandate ishte fatëkeqësi kombëtare. Me hajni, dallavere, forma të ndryshme të korrupsionit dhe kriminalitetit ia arriti ta kompromitojë proçesin zgjedhor duke e  futur Shqipërinë në kontroll të plotë të bandës së tij udhëheqëse.

         Ramës këtë ia mundësoi edhe tërhjekja nga lidershipi i PD-së i liderit anti-komunist Sali Berisha dhe ardhja në krye e një politikani të paaftë, Lulzim Basha. Kjo, edhe me fajin e Sali Berishës. Edhe pse politikan i dështuar, Basha po mundohet të mbetet me zor Kryetar i PD-së me ndihmën e Edi Ramës dhe një pjese shumë të vogël të anëtarësisë së PD-së. Nuk e ka të qartë fare se populli është ai që mund ta jep dhe ta heq pushtetin, jo Edi Rama, as ambasadorët e shteteve tjera, qofshin edhe shtete mike.

         Shqipëria nënë është në një nevojë të dëshpëruar për ndryshime. Me të gjitha të mirat dhe të këqijat, Sali Berisha është në këtë moment i vetmi lider që mund të sjell ndryshime, të krijojë opozitë të vërtetë demokratike pro-amerikane, konservative, nacionaliste në Shqipëri dhe të ia ndalë turrin anti-shqiptarëve dhe anti-amerikanëve si Edi Rama, Vuqiçi dhe Putini.

         Shpallja e tij non-grata nga DASH, si e dyshimtë dhe pa fakte, sidomos përpjekja e Bashës për ta larguar nga grupi parlamentar i PD-së, pati ndikim pozitiv në kthimin e Sali Berishës në jetën politike të Shqipërisë. Populli shqiptar ka vuajtur shumë dhe është shumë i ndjeshëm ndaj padrejtësive. Për këtë arësye, përkrahja nga populli demokrat i Shqipërisë për Sali Berishën u shtua shumëfish, gjë që është e dukshme nga pjesëmarrja masive në foltore dhe referendum për shkarkimin e Lulzim Bashës.

         Të shpresojmë se do të ndodhë edhe në Shqipëri ngritja në pushtet e liderëve të kalibrit të Vjosa Osmanit dhe Albin Kurtit, ardhja e të cilëve e shpëtoi shtetin e Kosovës nga ndarja dhe shkatërrimi. Të pakorruptuar, të aftë dhe të pakompromis, janë shpresa e vetme e ndërtimit dhe ngritjes së Republikës së Kosovës. Pritet nga lideri Sali Berisha, t’i gjej dhe afrojë kuadrot e tillë të cilët nuk i mungojnë as  Shqipërisë, e ata do të jenë në gjendje ta reformojnë dhe forcojnë PD-në që të bëhet e gatshme për ta marrë pushtetin.

         Politikanët tanë dhe të gjithë tjerët duhet ta kuptojnë se nuk është e thënë që të gjithë zyrtarët amerikanë duhet të jenë të mirë dhe pro-shqiptar. Edhe ata bëjnë gabime.Por, kushtetuta dhe demokracia e vërtetë amerikane jua gjenë vendin të gjithëve gjatë kohës. Të gjithë janë të përkohshëm. Mospajtimi me ndonjërin prej tyre është gjë normale siç ishte rasti me ish-Ambasadorin  pro-serb Grenell. Kjo nuk të bënë  automatikisht anti-Amerikan. Përkundrazi, në rastin e Grenell, ata që e kundërshtuan ate ishin pro-Amerikanët e vërtetë. Kjo spjegohet shumë thjesht, përkrahja e Serbisë është kundër interesave strategjike amerikane.

         Duhet filluar nga protesta e të Hënës, me sa më më shumë flamuj shqiptar dhe amerikan, me parulla pro-Amerikane dhe pro-Evropiane si dhe anti-Serbe dhe anti-Ruse. Pritet dhe shpresohet se kësaj proteste të madhe do t’i bashkangjiten shqiptarët e të gjitha Trojeve Tona dhe kushdo që ka mundësi nga Diaspora patriotike. Është moment historik për të jua treguar vendin Ramave, Vuqiçave dhe Putinave. Nuk ka force në botë që mund ta nënshtrojë kombin e bashkuar shqiptar. 

Saimir Z. Kadiu

Vite me pare, kam patur fatin te bashkepunoj ne nje projekt per “Llogarite Kombetare te Shendetesise” te financuar nga Banka Boterore me Prof. Marcus Schneider. Gjermani nga Augsburgu eshte nje figure e njohur ne Gjermani dhe ne Evrope, por shume i thjeshte dhe shume i sjellshem…Vinte ne Shqiperi per here te pare. Perpara ketij projekti kishte punuar ne Yerevan, kryeqytetin e Armenise. E pyeta lidhur me diferencat midis Tiranes dhe Yerevanit…”Padyshim, Tirana duket me dinamike dhe me e pasur. Shqiptaret vishen me mire dhe jane me te qeshur…Makinat me te mira se ne Perendim…Restorantet dhe kafenete jane si ne Rome apo Paris… Por ne Yerevan kur hapeshin grilat e vjetra prej druri te dritareve te shtepive qe kishin vite pa vene dore…degjoja tinguj te mrekullueshem te pianos…”Me beri shume pershtypje por edhe me “ngacmoi” ky rrefim i sinqerte i prof. Schneider.Prej me se dy vitesh zyrat e Ministrise se Shendetesise jane zhvendosur ne rrugen e Kavajes, perballe nderteses se ish Lidhjes Shkrimtareve. Per te shkuar ne pune dy here ne dite (vajtje-ardhje) kaloj nepermjet rruges Hajdar Hidi. Kjo rruge eshte e njohur ne Tirane se ne nje shtepi perdhese te saj kane jetuar per nje kohe te gjate nena dhe motra e Nene Terezes, nobelistes shqiptare me fame boterore.Rreth 20m larg kesaj shtepie, ne nje ambient shume modest, cdo dite rruges per ne pune, fix ne oren 8 te mengjesit, degjoj copeza te mrekullueshem te repertorit pianistik, te interpretuar nga femije te talentuar ose me deshire per te mesuar piano, nen drejtimin e nje pianisteje te njohur shqiptare. Prinderit presin femijet pas deres…por per ta eshte nje pritje e lumtur kur degjojne qe tingujt dalin nga loja e gishterinjve te femijeve te tyre mbi tastieren e pianos…Jane femije dhe prinder nga familje modeste, por me nje dashuri te madhe per muziken dhe pianon.Kam filluar te mbaj shenim cdo dite per muziken qe shijoj pak caste cdo mengjes.Dje ishte muzike nga List, sot ishte Shopen… neser ndoshta Bach, Beethoven, Mozart, Cajkovski ..Kur te degjoj ndonje dite Khachaturian do e regjistroj dhe do ja dergoj prof. Schneider per ti thene me kenaqesi qe Khachaturian luhet jo vetem ne Yerevan por edhe nga femijet ne nje rrugice te thjeshte ne Tirane…