Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

YLLI I POPIT RITA ORA: JA PSE DUHET TE BEHET PJESE E UNESCO-s

by

Rita Ora: Anëtarësimi i Kosovës në UNESCO do të sjellë më shumë mundësi për të rinjtë e Kosovës /
Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË, 11 Shtator 2015/ Këngëtarja Britanike me famë botërore e lindur në Kosovë, Rita Ora, në një artikull të revistës diplomatike Franceze “La Lettre Diplomatique” ka shprehur mbështetjen e saj të fuqishme për anëtarësimin e Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara për Edukim, Shkencë dhe Kulturë (UNESCO).Në vijim ju sjellim të plotë artikullin e Rita Ora të shkruar për revistën diplomatike Franceze “La Lettre Diplomatique”, të sapodërguar nga MPJ kosovare:

RITA ORA

Jam një vajzë tipike nga Londra. Jam një yll i popit. Jam refugjate. Në të vërtetë jam një bebe refugjate. Si fëmijë jam rritur në një banesë me një dhomë të cilën e kam ndarë me prindërit e mi dhe motrën më të moshuar. Nga dritarja kam mundur të shoh Varrezat Brompton. Ishte e frikshme.

Nuk e di se çka ishte më e frikshme – varrezat apo të qenit refugjat…

Prindërit e mi u larguan nga Kosova në kërkim të një jete më të sigurt. Fakti i të qenit një person i zhvendosur nga vendi, bartja e etiketimit “refugjat,” më ka dalluar thellësisht. Refugjatët rrallë se kanë një zë.

Fatmirësisht, unë e kam një – në kuptimin e plotë të fjalës dhe në mënyrë metaforike. Zëri më dha famë. Unë jam e privilegjuar dhe motivuar në mënyrë të barabartë për ta përdorur zërin tim në emër të refugjatëve. Edhe pse paqja dhe siguria janë ato që ne i synojmë, – parakushtet për një jetë normale, – jo gjithkush gëzon këto të drejta legjitime; ato nuk jepen, ato duhet të ruhen. Organizatat ndërkombëtare luajnë një rol të madh në këtë drejtim.

Ekziston edhe një aspekt tjetër i tregimit. Njerëzit e suksesshëm dhe ata të cilët i shikojnë ata kanë tendencë të besojnë se janë të veçantë, se janë bërë vetë të suksesshëm. Kjo është në një masë të madhe e vërtetë.

Megjithatë, ne nuk duhet të harrojmë fuqinë e mundësive të ofruara tek ne. Madje edhe më të mirët prej neve, në një vend të shkatërruar nga lufta, do të ishin këmbëzbathur pranë një vije kufitare, të zënë duke u munduar të mbijetojnë.

Prandaj, unë i përkrah përpjekjet e autoriteteve të vendit tim të lindjes  në angazhimin e Kosovës në të gjitha forumet multilaterale – duke përfshirë UNESCO, në mënyrë që të sigurohet se populli i Kosovës, rinia e Kosovës, kanë qasje në më shumë mundësi. Gjithashtu, të drejtat e tyre do të mbrohen më mirë.

Unë e kam përjetuar personalisht faktin se të qenit refugjat bart shumë paragjykime dhe mund të shkaktojë izolim. Kombet janë si njerëzit, sa më i izoluar të jetë një vend, aq më shumë qytetarët rrezikojnë të vuajnë nga vetëvlerësimi i ulët. Izolimi iu nervozon; mund t’i kthejë vendet në dhunë. Jam e kënaqur që Kosova, vendi im i origjinës, ka zgjedhur rrugën e bashkëpunimit. Kjo i mundëson qytetarëve  të jenë më të vendosur për të ecur përpara, të jenë më të egër për progres dhe sukses. Unë gjithmonë e kam dashur muzikën, isha e vendosur për arritjen e suksesit, por i falënderohem të gjithë atyre që më përkrahën. Ata më ndihmuan në shkrimin e tregimit tim.

Është e rëndësishme për Kosovës që të mbështetet në rrugën e saj drejt integrimit. Kjo nënkupton aftësinë e komunitetit ndërkombëtar për njohjen e përpjekjes, mbështetjes së saj dhe arritjen e kompromisit. Duke bërë kështu, komuniteti ndërkombëtar tregon një vizion të botës. Organizata e Kombeve të Bashkuara për Edukim, Shkencë dhe Kulturë duhet të jetë pjesë e këtyre përpjekjeve. Së bashku mund ta përcaktojmë shekullin 21.

Rita Ora: Kosovo’s membership in UNESCO will bring more opportunities to young Kosovars

by

Prishtina, 11 September 2015 – World-renowned Kosovo-born British singer Rita Ora, in an article for the French diplomatic magazine “La Lettre Diplomatique” has expressed her strong support for Kosovo’s membership in the United Nations Organization for Education, Science and Culture (UNESCO).Below, we bring you the full article by Rita Ora written for the French diplomatic magazine “La Lettre Diplomatique”.

 Rita Ora

 I am a typical London girl. I’m a pop star. I am a refugee. Actually, I am a baby refugee. As a kid I grew up in one room flat that I shared with my parents and older sister. Out of the window I could see Brompton Cemetery. It was scary. I don’t know what was more scary – the graveyard or being a refugee…

My parents flew Kosovo in search for a safer life. The very fact of being an uprooted person, carrying the ‘refugee’ tag, has marked me profoundly. Refugees rarely have a voice.

Fortunately, I do have one – literally and metaphorically speaking. The voice raised me to fame. I am equally privileged and motivated to use my voice on behalf of refugees. Although peace and security are what we aim for, – preconditions for a normal life, – not everyone enjoys these legitimate rights; they are not granted, they must be safeguarded. International organisations have a great role to play in that regard.

There is also another facet of the story. Successful people and those who look at them tend to believe that they are special, that they are self-made. This is true, to a large extent. Nevertheless, we must not forget the power of opportunities landed to us. Even the best of us, in a war-torn country, would be standing barefoot next to a border line, too busy trying to survive.

Therefore, I embrace the efforts done by my native country’s authorities in engaging Kosovo in all multilateral forums – UNESCO including, in order to ensure that Kosovo people, Kosovo youth, get access to more opportunities. Their rights will be better protected as well.

I have experienced at first hand that being a refugee carries a lot of prejudice and can cause isolation. Nations are like humans, the more isolated a country is, the more its citizens risk to suffer from low self esteem. The isolation makes you angry; it can turn nations into violence. I am delighted that Kosovo, my country of origin, has chosen the path of cooperation. This will enable its citizens to be more determined to move forward, to be eager to progress and succeed. I always loved the music, I was determined to succeed, but I’m grateful to all of those who gave me a hand, who supported me. They helped me to write my story.

It is instrumental for Kosovo to be supported in its way toward integration. It implies the international community’s ability to acknowledge the effort, support it and meet half the way. By doing so, international community itself shows a vision of the world. The United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation should be part of those efforts. Together we can define the 21st century.

American Nobel laureate of Albanian origin Dr. Ferid Murad supports Kosovo’s membership in UNESCO

by

Prishtina, 10 September 2015 – American Nobel laureate in medicine of Albanian origin Dr. Ferid Murad is the latest world famous personality who has supported the bid of the Republic of Kosovo for membership in the United Nations Organization for Education, Science and Culture (UNESCO).

Below, we bring you the full article by Dr. Ferid Murad written for the French diplomatic magazine “La Lettre Diplomatique”.

The virtue of being right and fair

 By Dr. Ferid Murad, Nobel Prize Laureate 

My father migrated to United States, a Muslim Albanian who fell in love with a Presbyterian American and set up a family together with her. My parents expected me to become a practitioner physician and had high hopes for me because even, back that time, few people went to college after high school graduation. I may have disappointed them by choosing the path of scientific research. It was not the easier road, nor the most profitable. But somehow I felt that that was the right path for me. I wanted to make a change. I was hoping that with some luck, my research could influence the lives of people.

That’s how it all started, with a hunch – the feeling you have when you know you’re right, but you need to prove it. It takes strong motivation and absolute determination. Then, serendipity happens. You’re on the verge of a tremendous discovery. But in the time between these two moments, a lifetime has gone. I have spent decades conducting basic research on nitric oxide, even when colleagues and friends said I was crazy to invest much time and effort in it. And I won a Nobel Prize! More usage of nitric oxide has to come, in the fight against cancer, Alzeimer’s disease, heart disease and many other conditions. It is rewarding to know that your work is having positive impact on millions of people.

I love research – that’s obvious. I love equally to work with bright young people and students. I always tell them the truth about the scientific discovery – it is a colossal endeavor! The research projects are big, long-term, and they involve people as well as lots of funding.  They require close cooperation within the country and often, strong collaboration outside the country, with Universities and Research Centres. Because of that complexity, research has morphed from a personal quest to a massive international activity.

Scientific research has two sides: one is competition, an extremely fertile ground that motivates us to stretch to the outmost. We compete among each other in a collegial environment as I and my best friend from kindergarten years, Ronald Delismon, have done. However, nowadays we compete more internationally than ever. Discovery doesn’t care about nationality. The legacy of Einstein or Jobs knows no boundaries; it is embraced and applied worldwide.

The other side is collaboration: when nature finds itself in need of new ideas, it strives to connect, not compete or protect. The same happens between us people. There is a delicate balance between competition and collaboration. But first of all, we have to set the right frame – the one of freedom, access, and opportunities.

I am a researcher of Albanian background. I’ve been to Kosovo and seen the amazing progress and the potential of youth and students there. I see the same eagerness to succeed as I had in my young years. I was lucky enough to be born in the land of opportunities. It hurts me when I see frustration in their eyes; they live in the most isolated country in the Balkans and Europe due to a visa restriction regime. They can’t travel freely for studies, leisure or work. Their access to different programs and grants is limited.

I am enthusiastic to learn that Kosovo authorities are applying this autumn for membership to UNESCO in order to provide citizens with more opportunities. I send them my full support. They have chosen the right direction, that of integration and cooperation. Accessing diverse scientific programs helps. Scientific research is a safe bet: even simple ideas could have far-reaching consequences.

It is noble to change the life of someone, to recognize his or her effort. But first of all, we have the obligation to be fair. By offering full membership to Kosovo, member countries will do what is right and what is fair.

NOBELISTI FERID MURAD:VIRTYTI I TË QENIT I DREJT DHE I NDERSHËM

by

Nobelisti amerikan me prejardhje shqiptare Dr. Ferid Murad mbështet anëtarësimin e Kosovës në UNESCO/

PRISHTINË, 10 Shtator 2015/ Nobelisti amerikan me prejardhje shqiptare Dr. Ferid Murad, laureat i Çmimit Nobel për mjekësi, është personaliteti i radhës me famë botërore që ka mbështetur publikisht kandidaturën e Republikës së Kosovës për anëtarësim në Organizatën e Kombeve të Bashkuara për Arsimin, Shkencën dhe Kulturën (UNESCO). Në vijim ju sjellim të plotë shkrimin e z. Murad për botimin diplomatik francez “La Lettre Diplomatique”, të sapodërguar nga MPJ e Kosovës./

VIRTYTI I TË QENIT I DREJT DHE I NDERSHËM/

 Dr. Ferid Murad, laureat i Çmimit Nobel /

Babai im ka migruar në Shtetet e Bashkuara, ai ishte një shqiptar i besimit mysliman i cili ra në dashuri me një Amerikane të besimit prezbiterian, dhe së bashku  e krijuan familjen. Prindërit e mi pritnin që unë të bëhem një mjek dhe kishin shumë shpresa të mëdha për mua, edhe pse në atë kohë, ishin të pakët ata që vazhdonin shkollimin në fakultet pasi që diplomonin në shkollë të mesme. Unë mund edhe ti kem zhgënjyer kur zgjodha rrugën e kërkimeve shkencore. Kjo nuk ishte rruga më e lehtë dhe as më fitimprurësja. Megjithatë, e ndjeja që kjo ishte rruga e duhur për mua. Dëshiroja të bëja ndryshimin. Shpresoja se me pak fat, hulumtimet e mija do të mund të ndikonin në jetën e njerëzve.

Kështu filloj e gjithë kjo, me një parandjenjë – ajo ndjesia kur e din se ke të drejtë, por duhet ta dëshmosh. Kjo kërkon motivim të lartë dhe vendosmëri të plotë. Më pas ajo çfarë ndodhi ishte rastësi. E gjen veten në prag të një zbulimi të jashtëzakonshëm, por në kohën mes këtyre dy momenteve, ka kaluar një jetë e tërë. Kam kaluar dekada duke bërë hulumtime themelore mbi oksidin nitrik, madje edhe kur kolegët dhe miqtë e mi më quanin i çmendur që po investoja aq shumë kohë dhe përpjekja në atë. Më pas e fitova Çmimin Nobel! Osidi nitrik filloj të përdorej më shumë, si në luftën kundër kancerit, sëmundjes së Alzeimer, sëmundjeve të zemrës dhe shumë të tjera. Është kënaqësi kur e kupton se puna juaj ka ndikuar pozitivisht në jetët e miliona njerëzve.

E dua hulumtimin – kjo është e qartë. Po aq shumë e dua edhe punën me të rinj dhe studentë të zgjuar. Gjithmonë ju tregoj të vërtetën për zbulimet shkencore – nevojiten përpjekje kolosale! Projektet kërkimore janë projekte të mëdha, afat-gjata, dhe përfshijnë shumë njerëz si dhe kërkojnë shumë fonde. Për më tepër, kërkojnë edhe bashkëpunim të ngushtë brenda vendit dhe shpeshherë edhe jashtë vendit me Universitete dhe Qendra të Hulumtimit. Për shkak të këtij kompleksiteti, hulumtimi ka ndryshuar nga një kërkim personal në një aktivitet masiv ndërkombëtar.

Hulumtimi shkencor i ka dy anë: njëra është gara, që është një bazë shumë frytshme që na motivon të bëjmë më të mirën tonë. Ne garojmë kundër njëri-tjetri në një mjedis kolegjial, siç kemi bërë unë dhe shoku imë i ngushtë nga vitet e parashkollores, Ronald Delismon. Megjithatë, në ditët e sodit, gara është bërë më ndërkombëtare se kurrë më parë. Zbulimit nuk do t’ia dijë për   kombësinë. Trashëgimia e Ajnshtajnit apo Jobs nuk njehë kufij; ajo është përqafuar dhe zbatohet në të gjithë botën.

Ana tjetër është bashkëpunimi: kur natyra ka nevojë për ide të reja, ajo përpiqet të bashkojë, dhe jo të garoj apo të mbroj. E njëjta gjë ndodh edhe me ne njerëzit. Ekziston një ekuilibër delikat mes garës dhe bashkëpunimit. Por pikësëpari, duhet të caktojmë kornizën e duhur për bashkëpunim – atë të lirisë, qasjes dhe mundësisë.

Unë jam një hulumtues me prejardhje Shqiptare. Kamë qenë në Kosovë dhe kamë parë progresin e mrekullueshëm që është arritur, dhe potencialin e rinisë dhe studentëve. Tek ata e shoh të njëjtën etje për sukses siç e kisha unë në vitet e mia të rinisë. Unë isha me fat që u linda në vendin e mundësive. Më vjen keq kur shoh frustrimin në sytë e tyre; ata jetojnë në vendin më të izoluar në Ballkan dhe në Evropë për shkak të regjimit kufizues të vizave. Qasja e tyre në programe dhe grante të ndryshme është e kufizuar.

Jam entuziazmuar kur mësova se autoritetet e Kosovës gjatë vjeshtës do të aplikojnë për anëtarësi në UNESCO me qëllim që t`ju ofrojnë qytetarëve më shumë mundësi. Ata kanë zgjedhur drejtimin e duhur, e ai është i integrimit dhe bashkëpunimit. Qasja në programe të ndryshme shkencore ndihmon shumë. Hulumtimi shkencor është një bast i sigurt: edhe idetë e thjeshta mund të kenë ndikime të mëdha.

Është fisnike të ndryshosh jetën e dikujt, të njohësh përpjekjet e tij apo saj. Por pikësëpari, të gjithë e kemi obligim që të jemi të drejtë. Duke ofruar anëtarësi të plotë për Kosovën, shtetet anëtare do të bëjnë atë çfarë është e drejtë dhe e ndershme./b.j/

BABE E BIR U TAKUAN NE VIJEN E FRONTIT

by

Nga Esad GJONBALAJ/

Lufta e Kosovës mbarte në vete ngjarje dhe momente që në përmbajtje të ndodhive u ngjasojnë skenarëve dhe personazheve të veprave rrëqenthëse të mbijetesës dhe sakrificës së popujve për liri.I tille është edhe momenti i takimit në fushëbetejat për lirinë e Kosovës të Hysen Ali Bruçajt dhe djalit të tije Arsimit.

Kjo foto që shihni përmban në vetveten një mesazh të fort të sakrificës por edhe të atdhedashurisë së madhe të një familje shqiptare nga Vuthajt e Plavë Gucisë . Hysen Bruçaj në kohen e luftës së Kosovës ishte duke jetuar në New York por edhe pse në moshe të shtyrë sëbashku me batlonin Atlantiku erdhi për të luftuar për lirinë e Kosovës.

Djali i xha Hysenit, Arsimi në kohen e luftës gjendej në Kosove por dashuria e zjarret për lirin e atdheut nuk i linte të qet dhe si mijëra të rinje i bashkëngjitet aradhave të liridashve të atdheut. Edhe pse me mijëra kilometra larg njeri nga tjetrit Hysenin dhe Arsimin i bashkoi uniforma e UCK-së dhe ideali i shpirtit patriotik i kalitur ne këtë familje brez pas brezi.Ndërkaq për veprën e Hysen Ali Brucaj poeti Ramiz Lushaj përmes vargjeve te tije shkruan kështu:

PUSHKË E KOMBIT

Një zemër. Dy emra me lavdi.

Me plis lufte në tre germa: UÇK.

Ata vinin nga dy kontinente,

Prej Amerikës. Prej Europës.

Baca Hysen e Arsimi,

Dy breza në një llogore.

Për Lirinë e Kosovës.

Pushkë e Kombit në fronte të nderit,

Babë e bir nga Brucajt e Kelmendit.

Ata i thirri Apeli i Kohës.

Morën emrin e përbashkët:

Luftëtarë të Pavarësisë së Kosovës!