KOSOVË-SERBI, MARRËVESHJA-VËSHTIRË

August 8, 2018 by dgreca

-Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi: Mundësitë e marrëveshjes me Serbinë jashtëzakonisht të vogla, gjasat janë minimale, por duhet bërë përpjekje maksimale/ -Jo ndarje të Kosovës, jo shkëmbim të territoreve dhe jo autonomi për serbët, por korrigjim të kufirit, njohje reciproke, anëtarësim të Kosovës në të gjitha mekanizmat ndërkombëtarë/

-Mundësia për të legjitimuar kërkesat politike e historike të shqiptarëve të Preshevës, të Mevegjës e Bujanovcit për t’iu bashkuar Kosovës/

PRISHTINË, 8 Gusht 2018-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Presidenti i Kosovës, Hashim Thaçi, tha sot në një konferencë shtypi se mundësitë për të arritur një marrëveshje me Serbinë janë jashtëzakonisht të vogla, por duhet bërë përpjekje maksimale.“Gjasat janë minimale, mirëpo ne duhet të bëjmë përpjekje maksimale që të shfrytëzojmë çdo mundësi që ndoshta në fund të arrijmë një marrëveshje historike definitive në mënyrë paqësore përmes dialogut të udhëhequr nga Bashkimi Evropian dhe mbështetur plotësisht nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës”, u shpreh presidenti i Kosovës.

Presidenti Thaçi theksoi se, dialogu Kosovë-Serbi ka vetëm një qëllim thelbësor, arritjen e marrëveshjes ndërshtetërore për normalizim, njohje reciproke dhe pajtim.

“Unë jam i përkushtuar për arritjen e marrëveshjes dhe në kuadër të këyre përpjekjeve kam propozuar, pas kërkesës të përfaqësuesëve të Preshevës, Medvegjës dhe Bujanovcit, korrigjimin e kufirit me Serbinë”, tha presidenti Thaçi.

Ai shtoi se këtë e ka propozuar si mundësi e vetme për të legjitimuar kërkesat politike e historike të shqiptarëve të Preshevës, të Mevegjës e Bujanovcit për t’iu bashkuar Kosovës.

“Kjo nënkupton jo ndarje të Kosovës, jo shkëmbim të territoreve dhe jo autonomi për serbët, por korrigjim të kufirit, njohje reciproke, anëtarësim të Kosovës në të gjitha mekanizmat ndërkombëtarë”, tha presidenti Thaçi dhe në vijim iu përgjigj edhe interesimeve të medias.

Në 30 korrik Kuvendi i Kosovës njoftoi mbylljen e sesionit pranveror pa përfunduar seancën plenare të debatit parlamentar për dialogun me Serbinë, ndërkohë që kishte edhe një propozim rezolute të paharmonizuar mes grupeve parlamentare, rreth së cilës kishte pikëpamje të ndryshme dhe replika.

Propozuesi, që është një nga partitë opozitare, shprehu gatishmëri për takim me grupet parlamentare që ta diskutojmë dhe ta plotësojmë propozimrezolutën para se ajo të hidhet në votim në fillimin e sesionit vjeshtor.

Një takim tjetër i nivelit të lartë presidencial është paralajmëruar për në shtator, ndërsa në 18 Korrik 2018 në Bruksel u zhvillua takimi i dytë i fazës finale të dialogut në mes të Kosovës dhe Serbisë, i presidentëve HashimThaçi e Aleksandar Vuçiç, në procesin drejt normalizimit të marrëdhenieve, kryesuar nga Bashkimi Evropian.

“Ky takim ishte më i shkurti në 6 vitet e fundit, por më i vështiri dhe më i rëndi”, ka deklaruar presidenti kosovar Thaçi në një konferencë shtypi pas kthimit në Prishtinë.

Por, theskoi se, të gjithë janë të vetëdijshëm se, normalizimi i raporteve Kosovë-Serbi, ndërtimi i fqinjësisë së mirë, njohja reciproke, paraqet paqe, stabilitet dhe të ardhme të sigurtë evropiane për të dy vendet dhe gjithë rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Ishte ky takimi i shtatë presidencial, i pesti i presidentëve Thaçi e Vuçiç. Para takimit trilateral me dy presidentët përfaqësuesja e lartë për Politikë të Jashtme e Bashkimit Evropian, Federica Mogherini, ka takuar ndaras fillimisht delegacionin e Kosovës e pastaj të Serbisë.

Në dialogun në Bruksel Kosovë-Serbi për presidentin Thaçi, të inauguruar në muajin prill 2016, dhe presidentin Vuçiç, të inauguruar në qershor 2017, takimi i 18 korrikut 2018 është i pesti, pas të katërtit të dielën e 24 qershorit 2018, të dy këto të fazës finale.

Ndërsa takimi i 23 marsit 2018 ishte i treti, pas të parit në 3 korrik e të dytit në 31 gusht 2017, ku në fokus ishte një fazë e re e dialogut dhe zbatimi i marrëveshjeve drejt normalizimit të marrëdhënieve.

Në 2017-tën kishte edhe dy takime të tjera në Bruksel në nivelin e lartë. Në 1 shkurt Kosova dhe Serbia zhvilluan takimin e dytë brenda një jave, në vazhdimësi të takimit të 24 janarit, me pjesëmarrje të presidentëve bashkë me krerët e qeverive pas 30 raundeve kryeministore të procesit drejt normalizimit të marrëdhënieve, të kryesuar nga BE e mbështetur nga SHBA.

Në këto dy raunde presidenti i Kosovës Hashim Thaçi u takua me atëherë presidentin e Serbisë Tomislav Nikoliç. Realizimi i marrëveshjeve dhe dhënja fund situatave tensionuese e retorikave ishte në fokus të ketyre dy takimeve që u zhvilluan ndërkohë që kishte kaluar një vit pa asnjë raund të nivelit të lartë, që nga takimi i 30-të kryeministor, por i vetmi në 2016-tën i zhvilluar në 27 janar dhe i fundit që nga i pari në 19 tetor 2012.

Para pesë vitesh, në 19 prill 2013, në Bruksel, Kosova dhe Serbia – kryeministrat e atëhershëm Hashim Thaçi e Ivica Daçiç, në raundin e 10-të të dialogut, të ndërmjetësuesuar nga Përfaqësuesja e Lartë e BE-së në atë kohë, baronesha Catherine Ashton, kanë parafuar Marrëveshjen e Parë për Normalizimin e Marrëdhënieve, të vlerësuar historike.

Në 30 raundet kryeministrore, 23 takimet Thaçi-Daçiç janë pasuar me 7 raunde të tjera të kryeministrave atëherë Isa Mustafa e Aleksandar Vuçiç të qeverive të reja të zgjedhjeve 2014 në të dy vendet, që u mbajtën më parë në Serbi e pastaj në Kosovë.

Bisedimet Kosovë-Serbi në nivel të lartë kanë pasuar dialogun teknik, të filluar në 8 mars 2011, poashtu në Bruksel.

GJERGJ KASTRIOTI – SKËNDERBEU DHE ARBËRIA E EPOKËS SËTIJ

August 3, 2018 by dgreca

NGA EUGJEN MERLIKA/

Viti 2018, si vit jubilar i historisё sonё, ose mё saktё, i pjesёs mё tё ndritur tё saj, qё 550 vite mё parё, mё 17 janar 1468, me kalimin n’amshim tё Gjergj Kastriotit, do tё mbyllte njё epokё, na kthen vёmёndjen n’atё periudhё historike qё pёr shqiptarёt, nё sajё tё fuqisё marramendёse tё ngjarjeve dhe rёndёsisё kontinentale tё pёrfundimit tё tyre, mbeti nё kujtesёn e kombit si “shekulli i madh”, “koha e Arbёrit”, dhe u bё burimi mё i kthjelltё i frymёzimit pёr shekujt pasardhёs.

Shekujt, nё rrjedhёn e tyre tё natёs sё tejzgjatur tё pushtimit osman, i ruajtёn nё kujtesё ngjarjet e asaj epoke, duke i pasuruar me elementё tё legjendёs e duke i mbuluar me njё vello tё ndritёshme pёrfytyrese, nё tё cilёn mbizotёronin ngjyrat e ndezura tё periudhёs “zulmёmadhe”. Ishte kjo mёnyrё paraqitjeje njё domosdoshmёri pёr Shqipёrinё e dy shekujve tё fundit, pёr tё patur njё pikё mbёshtetjeje e frymёzimi, qё do tё shёrbente si material lidhёs i veçorive tё ndryshme tё botёs shqipfolёse, nё kuadrin e kёrkesave madhore qё shtronte koha nё drejtim tё vetёdijesimit kombёtar e tё shtetformimit.

Por sot, mbas 550 vitesh tё ndёrrimit jetё tё kryeluftёtarit, mbas 140 vitesh tё fillimit tё ngjarjeve tё Lidhjes sё Prizrenit, pёrballimit tё parё tё madh tё ndёrgjegjёsimit kombёtar tё shqiptarёve me Evropёn mosmirёnjohёse kundrejt flijimit tё tyre pёr tё mbrojtur krishterimin evropian katёr shekuj mё parё, mbas mё shumё se njёqindvjetori tё krijimit tё shtetit tё cunguar e tё pavarur, mendoj se bёhet i domosdoshёm njё rishikim objektiv i historisё sё vёrtetё t’asaj periudhe. Kёtё kёrkesё e ka vёnё nё dukje At Athanas Gegaj, nё studimin e tij, si tezё diplome nё vitin 1936, kur shprehet :

“Pёr t’u ruajtur nga ekzagjerimet e kёtyre kronikanёvet dhe pёr tё gjykuar mё drejt mbi pohimet, shpesh kontradiktore tё historianёve tё kohёs, kemi bёrё kёrkime nё burimet arkivore, pjesa mё e madhe e tё cilave janё tё botuara.

Besojmё qё kjo analizё ka lejuar tё nxjerrim mjaft gabime detajesh dhe shumё gjykime tё gabuara ose tё pasakta.”[1]

Mendoj se detyrё e historianёve ёshtё tё ndajnё tё vёrtetёn historike nga elementёt e folklorit apo legjendёs, nё mёnyrё qё shqiptarёt, pёr pjesёn mё tё rёndёsishme tё sё shkuarёs sё tyre, tё kenё njё tabllo tё qartё, tё vёrtetё, tё pёrcaktuar saktё nё pёrbёrёsit e tij kryesorё.

Mё duket se njё nga elementёt mё tё rёndёsishёm tё historisё sё Gjergj Kastriotit, ёshtё pёrcaktimi i saktё i moshёs nё tё cilёn ai braktisi familjen dhe shkoi nё oborrin e sulltanёve otomanё, pёr tё cilёn historiografia na jep disa variante. Gjithё kёta variante, nё lidhje me njё ngjarje tё shёnuar tё jetёs sё Skёnderbeut, janё dёshmi e njё amullie shqetёsuese nё studimin e historisё sё tij e nxjerrin para studjuesve tё sotёm njё detyrim, pёrsa i pёrket pёrcaktimit tё sё vёrtetёs s’atij episodi shumё tё rёndёsishёm tё jetёs sё personazhit. Arsyetimi logjik i pasojave t’atij episodi ёshtё i lidhur me tё gjithё ecurinё e historisё sё tij, mbasi nёse ka shkuar fёmijё shpjegon pregatitjen e tij tё gjithanshme si njё ndёr personalitetet mё tё spikatur tё kohёs sё tij, por nёse ka shkuar i madh ёshtё i kuptueshёm motivi i brёndshёm i tij nё sendёrtimin e epopesё mё tё lavdishme tё popullit tё tij.

Historiografia zyrtare e akademike e 70 viteve tё fundit e ka trajtuar epopenё e luftёrave tё Skёnderbeut si njё çast kulminant tё shpalosjes sё vlerave tё entitetit kombёtar arbёror. Po tё lexojmё historianёt e vjetёr, por edhe tё shekullit tё shkuar, nё njё pjesё tё mirё tё tyre, nxirret nё pah faktori fetar si mё kryesori nё veprimtarinё e Skёnderbeut si prijёs populli, si udhёheqёs ushtarak e si burrё shteti. Mund tё jetё bindёs apo jo, i ligjёruar apo jo, pozitiv apo jo, varet nga kёndvёshtrimi dhe mendёsia nё tё cilёn analizohet dukuria. Por nuk mund tё anashkalohet dhe, aq mё pak tё mohohet, duke u zёvendёsuar nga ai kombёtar. Mund tё diskutohet gjatё mbi tё gjithё vёshtrimet apo dritёhijet e asaj epoke madhёshtore tё historisё sonё, por nuk mund tё mohohet thelbi i saj. Njё sintezё e shkurtёr e gjithё asaj epopeje gjёndet nё njё fragment tё veprёs sё Mustafa Krujёs, “Historia e Skёnderbeut”, marrё nga libri “Shkrime historike”, faqe 358 :

“Por fuqít e Sulltanit rridhshin pajadamё prej burimesh tё pashterrueshme tё nji perёndorije qi pёrfshinte anembanё Dardanelavet gjithё Anadollin e krejt gjysishullin ballkanik gjatё Danubit e Savёs mbё nji anё, dhe Egjeut, Jonit e Adrijatikut nё tjetrёn, pёrveç nji ishulli tё vogёl Shqiptarёsh nёn nji prinjёs qi kishte damё me u bâmё flí e krishtjanizmёs me gjithё popullin e vet”

Ai popull stoik e zemёrmadh, edhe n’ata kushte ankthi e pasigurie, e ndoqi prijёsin me njё durim e forcё vullneti pёr t’u admiruar, i blatoi atij gjithshka e nuk shfaqi kurrё shenja pakёnaqёsie e kundёrshtie, edhe se fuqitё vinin duke u pakёsuar, edhe se lotёt ishin shterrur nё sytё e grave arbёreshe, atyre heroinave tё heshtura, mbi tё cilat rёndonin tё gjitha pasojat e lavdisё sё shekullit tё madh. Kujtesa historike do tё ishte shumё e mangёt, nёse nuk do t’u jepte atyre piedistalin e merituar nё altarin e vlerave tё kombit, ashtu sikurse dhe stёrmbesave tё tyre nё gjysёm shekullin e terrorit komunist.

Nё gjyqin e ftohtё tё historisё arbёrit dhe prijsi i tyre shkuan ballёlartё, sepse kishin kryer detyrёn e tyre kundrejt qytetёrimit tё cilit i pёrkisnin. Ai qytetёrim mbeti i detyruar kundrejt atij populli, pёr shekuj tё tёrё harrese e shkujdesjeje kundrejt fatit tё tij. Madje edhe kur, mbas gati pesё shekujsh lёngimi, ai popull deshi tё dilte nga errёsira e tё kishte shtetin e tij, pёrfaqёsuesit e atij qytetёrimi e njohёn atё tё cunguar, duke u bёrё pёrgjegjёs pёr njё tjetёr akt tё tragjedisё shqiptare.

Ndonjё prirje historiografike pёr t’a paraqitur atё epokё si ajo e shtetit tё bashkuar apo, pёr mё tepёr, e njё vetёdijesimi kombёtar, nuk i pёrgjigjet sё vёrtetёs. Arbёria, edhe me Skёnderbeun, mbeti njё trevё e pёrçarё nё zotёrinj tё mёdhenj e tё vegjёl, pa marrё as shembёlltyrёn dhe as ndёrgjegjen e kombit, qё ishte atёherё njё koncept i panjohur jo vetёm pёr tё, por pёr pjesёn mё tё madhe t’Evropёs. Nuk kishte kohё mё tё pёrshtatёshme pёr tё nxitur bashkimin e arbёrve nё njё shtet tё vetёm por, fatkeqёsisht nё shumicёn dёrmuese, princat arbёr, pasardhёs tё ish mbretёrve ilirё, nuk patёn as largpamёsinё pёr tё kuptuar situatat dhe as vullnetin pёr tё bashkur forcat.

Skёnderbeu u ballafaqua nё vite me tekat e pafund tё aleatёve, me ftohjen, me marrёveshjet me Venedikun apo turqit kundёr tij, me tradhёtitё madje edhe brёnda familjes, me kushtёzime tё shpeshta, me shpёrfillje kundrejt luftёs sё tij. Pati nё krahun e tij oficerёt e shtabit tё tij, me nё krye Vrana Kontin e Tanush Topinё, mbrojtёsit legjendarё tё rrethimeve tё Krujёs, por njohu dhe tradhёtitё e Moisiut, tё Hamza Kastriotit, tё Gjergj e Gojko Stres Balshёs, nё çastet mё tё vёshtira tё luftёs, mbas humbjesh tepёr tё rёnda si Berati apo Sfetigradi. Pati dashurinё e mbёshtetjen, deri nё flijim, tё popullit arbёr, por kёto nuk qenё tё mjaftueshme pёr tё vёnё themelin e asaj Abёrie tё bashkuar e tё lirё.

Pёr ne, shqiptarёt, ai mbeti fari drejtues qё na priu idealisht nё kёtё gjysmё mijёvjeçari, tё ngarkuar me re tё dёndura e tё zeza pushtimesh tё huaja e lufte tё gjatё me vetveten. U munduam tё njёjtёsohemi me emrin e tij, edhe se shpesh nuk i sendёrtuam mёsimet e porositё e tij. Megjithatё ai mbeti njё simbol, ai i qёnies sonё, i ёndrrave tona, i aspiratave tona shekullore. Ai na la njё pasuri tё pamatёshme, pёrkatёsinё, jo vetёm gjeografike, nё kontinentin evropian, ndihmesёn tonё, si popull, nё historinё e mbrojtjes sё vlerave qytetёruese t’atij kontinenti, krenarinё e tё flijuarit pёr ato vlera. Na takon ne sot, me qёndrimin tonё, me dёshirёn pёr t’u pёrmirёsuar e pёr tё ecur pёrpara nё rrugёn e qytetёrimit si njё trup i vetёm, tё tregohemi trashёgimtarё tё denjё tё emrit dhe veprёs sё tij madhore.

*Kjo ёshtё fjala e mbajtur nga Eugjen Merlika nё sesionin e XV shkencor “Gjergj Kastrioti – Skёnderbeu – heroi kombёtar i shqiptarёve”, tё zhvilluar nga Shoqata “TROJET E ARBЁRIT” nё Lezhё mё 28 korrik 2018.

[1]Gegaj, At Athanas, OFM : “Arbёria dhe Gjergj Kastrioti Skёnderbe 1405 – 1468” “Eurorilindja”, Tiranё 1995 faqe1

75 VJET NGA MARRËVESHJA HISTORIKE E MUKJES

August 3, 2018 by dgreca

Nga Dr. Uran Butka/

Në përvjetorin e 75-të të Kuvendit të Mukjes, sapo botova, pas një hulumtimi dhe studimi të gjatë të arkivave shqiptare dhe të huaja, librin “Marrëveshja e Mukjes- shans i bashkimit, peng i tradhtisë”, një marrëveshje kombëtare mes organizatës së Ballit Kombëtar dhe Këshillit të Përgjithshëm NÇ ( 1-3 gusht 1943). Në këtë botim të plotësuar me dokumente të rinj, jepen kushtet historike që imponuan marrëveshjen e Mukjes: Në një kapërcyell kohësh: në prag të kapitullimit të Italisë fashiste dhe të pushtimit gjerman të Shqipërisë;. në një udhëkryq të historisë sonë: në prag të bashkimit kombëtar në luftën kundër okupatorëve, por edhe të ndarjes, të mosmarrëveshjes dhe të konfrontimit të madh brënda vetes; në një dualitet alternativash : nacionaliste apo komuniste, demokratike apo totalitariste, perëndimore apo lindore.

Në vitet e Luftës së Dytë Botërore, sidomos përgjatë vitit 1943, kudo, në çdo familje, fshat, qytet e krahinë të vendit, si edhe në diasporë, flitej e shkruhej për nevojën e domosdoshme të bashkimit të të gjithë shqiptarëve për të përballuar kushtet e rënda të pushtimit italjan dhe, veçanërisht, të bashkimit për të përballuar një pushtues tjetër më të egër, i cili kishte bërë daljen dhe goditjen e parë në Borovë, korrik 1943. Pra, në prag të mbledhjes së Mukjes, bashkimi ishte një kërkesë mbarëkombëtare, një imperativ i kohës.Mirëpo, ndarja e madhe në dy grupime antagoniste të rezistences shqiptare, ku përfshihej gati i gjithë populli, e kishte brenda mundësinë e bashkimit të përshpejtë, sidomos përballë pushtuesve nazifashistë, por e kishte brënda edhe rrezikun e konfliktit, sidomos përballë presionit sllavo–komunist; i kishte premisat objektive edhe për bashkëpunim, por edhe konfrontim midis tyre për pushtet, gjë që mund të sillte luftë civile. Përballë këtij rreziku të dyfishtë, e vetmja zgjidhje pozitive e shpëtimtare për Shqipërinë ishte bashkëpunimi midis dy grupimeve më të mëdha politike e ushtarake në luftë kundër armiqve të përbashkët të Shqipërisë, por edhe më tej.

Këtë e realizoi Kuvendi i Mukjes.

Ndryshimi i Marrëveshjes së Mukjes nga marrëveshjet e mëparshme të shqiptarëve, qëndron në faktin se ato ishin përgjithësisht të njëzëshme, ndërsa Mukja bashkoi për interesa madhore dy krahët më ekstremë, madje armiqësorë, të mendësisë dhe të politikës shqiptare: Organizatën nacionaliste të Ballit Kombëtar dhe Lëvizjen Nacionalçlirimtare të udhëhequr nga PKSH.

Ndryshimi tjetër është, që marrëveshja e Mukjes u imponua nga poshtë-lart, nga nevoja e kërkesa e vetë popullit për bashkim e luftë të përbashkët, gati në gjithë krahinat e Shqipërisë.

A mund të bashkoheshin dy të kundërtat, kur ishte në lojë interesi kombëtar?

Po.

Së pari , sepse në këtë moment kritik bashkëpunimin e kërkonin të gjithë shqiptarët e ndershëm e patriotë. Bashkimi ishte bërë nevojë e vullnet i një kombi. Në mos në Mukje, diku tjetër do të kryhej ky akt madhor, i mbarsur në kohë. Duhej një luftë e perbashkët antifashiste dhe jo një luftë e pjesëshme, partiake.

Së dyti, edhe situata ndërkombëtare në verën e vitit 1943 ishte më e favorshme. Koalicioni i madh antifashist po përparonte në luftën kundër nazifashizmit. Misionet aleate britanike kishin ardhur në Shqipëri dhe kishin kontaktuar si me Nacionalçlirimtaren ashtu edhe me Ballin Kombëtar, kërkonin bashkëpunimin mes tyre në luftë kundër ushtrive të Boshtit dhe e mbështetnin atë.

Së treti, sepse të dy grupimet kryesore të rezistencës antifashiste: organizata e Ballit Kombëtar dhe Keshilli I Pergjithshem NÇ, e konsideronin okupatorin si armik, shkelës së sovranitetit dhe të pavarësisë së Shqipërisë dhe si i tillë ai duhej luftuar.

Së katerti, deri në Mukje grupimet kryesore politike ende e konsideronin njëri tjetrin si kundërshtarë politikë, por jo si armiq. Fakti që gjatë vitit 1943, ishin nënshkruar e arritur mjaft marrëveshje lokale dhe kërkohej me insistim nga populli dhe nga përfaqësuesit e të dy organizatave në bazë që ky mirëkuptim të vendosej edhe në qëndër, fakti që deri në gusht të vitit 1943, çetat nacionaliste dhe ato partizane në përgjithësi nuk erdhën në përpjekje të armatosur midis tyre, madje zhvilluan mjaft beteja të përbashkëta sin ë Gjorm, Pocestë, Reç etj, vërteton frymën egistuese të mirëkuptimit e jo të konfrontimit mes shqiptarëve.

Së pesti, sepse zgjidhja e çështjes sonë kombëtare, doli si problem jetësor i kombit shqiptar, sidomos gjatë Luftës së Dytë, kur ishte bërë de fakto bashkimi i një pjese të mirë të trevave të Shqipërisë Verilindore me shtetin amë. Kërkesa për vetvendosjen e popullit të Kosovës sipas parimit të Kartës së Atlantiut, u bë shprehje e vullnetit gjithë kombëtar, gjë që impononte e kapërcente edhe mospajtimet politike të grupeve kryesore të rezistencës .Edhe përfaqësuesit e Këshillit të Përgjithshëm Nçl. në Mukje, megjithëse nuk e kishin në programin e tyre Shqipërinë etnike për arsyet që tashmë dihen, nuk dolën kundër dëshirës e vullnetit gjithëshqiptar për një Shqipëri të bashkuar etnike dhe, më në fund e pranuan këtë opcion. Në një letër të Miladin Popoviçit drejtuar Titos, në prag të Konferencës së Mukjes shkruhet ndër të tjera: ”E tanë Shqipënia asht e okupueme prej këtij problemi”.Për këto arsye, marrëveshja e bashkëpunimi gjithëshqiptar ishin plotësisht të mundshme.Mukja po trokiste në dyert e historisë shqiptare, se e kërkonte koha.U bënë mjaft takime e konsultime paraprake ndërmjet eksponentëve kryesorë të të dy organizatave, por elementët kryesorë bashkues ishin Abaz Kupi nga Nacionalçlirimtarja dhe Ihsan Toptani nga nacionalistët.

Dokumenti më i rëndësishëm në rrugën drejt Mukjes ishte, pa dyshim, ai i datës 18 Korrik 1943, një mesazh i Këshillit të Përgjithshëm Nacionalçlirimtar drejtuar Organizatës së Ballit Kombëtar, hartuar dhe firmosur nga Y .Dishnica, M.Gjinishi, A .Kupi dhe M.Peza, që shpreh parimet kryesore të Lëvizjes Nacionalçlirimtae mbi të cilat u arrit edhe mirëkuptimi. Ky dokument i rëndësishëm nuk është botuar më parë dhe është heshtur qëllimisht, sepse këto parime demokratike, si: lufta antifashiste ku të marrin pjesë gjithë atdhetarët pa dallim feje, krahine dhe ideje; moscënimi i pronës dhe i inisiativës private, zgjedhje të lira e demokratike pas shporrjes së pushtuesve, u shmangën më vonë.Sipas procesverbalit të mbledhjes së Mukjes, të dyja organizatat u përfaqësuan nga këta. delegatë:

Delegacioni Delegacioni

i Ballit Kombëtar i Këshillit të Përgjithshëm NÇ

1 .Z Av.Hasan Dosti 1. Major Abaz Kupi

Z.Mid’hat Frashëri 2. N/Kolonel Jahja çaçi

3 .Av.Thoma Orollogai 3. Kom.Myslim Peza

Av.Skënder Muço 4.Dr.Ymer Dishnica

5 Komandant Hysni Lepenica 5.Z.Mustafa Gjinishi

Prof.Isuf Luzaj 6.Dr.Omer Nishani
Komandant Kadri Cakrani 7.Dr.Sulo Bogdo
Major Rauf Fratari 8.Z.Stefan Plumbi

9 .Prof.Nexhat Peshkëpia 9.Z.Shefqet Beja

10.Av.Halil Mëniku 10.Z.Medar Shtylla

11.Kom.Ismail Petrela 11.Z.Haki Stërmilli

12.Prof.Vasil Andoni 12.Gogo Nushi

Kryetarë delegacionesh ishin Mid’hat Frashëri dhe Ymer Dishnica. Kryetar i punimeve të Kuvendit u zgjodh me propozim të Nacionalçirimtares, Thoma Orollogai, delegate i Ballit Kombëtar, ndërsa sekretar Mustafa Gjinishi i Nacionalçlirimtares.Pas një debate prej tri ditësh, u arrit marrëveshja. Pika e parë e saj ishte krijimi i Komitetit “Për shpëtimin e Shqipërisë”. Atributet e tij të rëndësishme, flasin për një zgjidhje të re politike, për një përgjegjësi, pjekuri dhe angazhim të madh kombëtar të forcave politike kryesore në Shqipëri. Ky ishte forumi i parë pluralist në Shqipëri, si forma më demokratike e qeverisjes së botës së qytetëruar. Kjo mënyrë organizimi do të shtrihej edhe ne gjithë strukturat e bazës dhe do të unifikonte drejtimin, do të shmangte anësinë partiake, do të eliminonte përçarjen e antagonizmin, do të mënjanonte rrezikun e luftës civile, do të bashkonte në një front të përbashkët të gjithë shqiptarët pavarësisht nga bindjet politike, nga përkatësia partiake, fetare, krahinore, në luftë të përbashkët kundër okupatorëve dhe do të çelte udhën e demokracisë së vërtetë pluraliste perëndimore.

Në proklamatën e datës 3 gusht 1943, Komiteti për Shpëtimin e Shqipërisë, paraqiti këtë program:

1 .Luftë të përbashkët dhe të menjëhershme përbri Aleatëve të mëdhenj Anglisë, SHBA dhe Bashkimit Sovjetik si edhe të popujve të shtypur kundra pushtuesit barbar, me divizën rilindse “Ja vdekje, ja liri”

2 .Luftë për një Shqipëri të Pavarme, luftë për zbatimin e parimit të njoftun botërisht e të garantuara nga Karta Atlantike të vetëvendosjes së popujve, për një Shqipëri etnike .

3 .Luftë për një Shqipëri të lirë, demokratike e popullore.

Komiteti për shpëtimin e Shqipënisë do të vazhdojë luftën tue udhëhequn popullin shqiptar në rrugën e sakrificës dhe të nderit deri në formimin e një qeverie provizore.

Forma e regjimit do të caktohet prej vetë popullit me anën e një Asamblejeje kushtetuese të zgjedhur me sufrazh universal direkt.”

E veçanta e Kuvendit të Mukjes ishte trajtimi me përparësi dhe kompetencë i çështjes sonë kombëtare në krizë, veçanërisht i Kosovës. Në Mukje u bë përpjekja e parë intitucionale për zgjidhjen e çështjes së Kosovës sipas vullnetit të popullit shqiptar dhe në bazë të parimit universal të vetvendosjes së kombeve.

Mid’hat Frashëri insistoi që çështja e Kosovës detyrimisht të trajtohej e të përcaktohej në këtë kuvend dhe të luftohej për zgjidhjen e saj të drejtë pas luftës, sepse, nëse nuk do të ndodhte kështu, atëherë, as që do të përmendej më çështja kosovare dhe Kosova do të ishte e humbur. Ai parashtroi që zgjidhja e statusit të saj të bëhej mbi të drejtën kombëtare të Shqipërisë etnike dhe mbi parimin e vetëvendosjes së kombeve, të garantuar nga Karta e Atlantikut.

Ky formulim respektonte vullnetin e popullit shqiptar për vetëvendosje dhe përjashtonte ndryshimin e kufijve me dhunë . Ky formulim harmonizohej edhe me politikën e Fuqive të Mëdha Antifashiste që kishin shpallur botërisht se nuk njihnin kufijtë e ndryshuar me dhunë nga pushtuesit nazifashistë, pra ishte njëherësh edhe një pohim edhe një bashkëreshtim në Frontin Antifashist Ndërkombëtar.

Një rol të rëndësishëm në arritjen e konsensusit luajtën sidomos Mid’hat Frashëri, Ymer Dishnica, Omer Nishani, Abaz Kupi, Hasan Dosti, Isuf Luzaj, Rauf Fratari, Mustafa Gjinishi, Hysni Lepenica, Nexhat Peshkëpia e të tjerë.

Vendimet e Konferencës së Mukjes ishin të qenësishme, jo vetëm për momentin historik, por edhe për ardhmërinë e Shqipërisë e të kombit shqiptar, sepse ato konfirmonin bashkimin dhe jo ndarjen, siguronin luftë të përbashkët kundër çdo okupatori, për një Shqipëri të lirë e të pavarur, mundësonin në të ardhmen një Shqipëri demokratike dhe rreshtimin përbri Aleatëve të mëdhenj Antifashistë, por edhe përcaktonin rrugën më të drejtë për zgjidhjen e çështjes sonë kombëtare.

Ky program i përbashkët u arrit, pasi të dyja përfaqësitë u treguan tolerante dhe i bënë lëshime njëra tjetrës. Në këtë pikë, Mukja është edhe shëmbull i mendimit e i veprimit demokratik si pjesëmarrje, bisedim konstruktiv e tolerancë të admirueshme, një kompromis e një zotim i përbashkët. Është një model i dialogut kombëtar, i debatit dhe i mirëkuptimit. Aleanca që u arrit në Mukje, premtonte se edhe në të ardhmen forcat poltike shqiptare do të merreshin vesh midis tyre për çështjet themelore.

Menjëherë pas Konferencës së Mukjes, Komiteti për Shpëtimin e Shqipërisë, organizoi në datën 4 dhe 5 gusht 1943 një betejë të përbashkët në afërsi të Qafë Shtamës kundër ushtrisë italiane, që marshonte për në Mat.

PROKLAMATË

“Çetat vullnetare partizane të Ushtrisë NÇ dhe çetat e Ballit Kombëtar nën komandën e majorit Abaz Kupi më datën 4 të gushtit 1943, në orën 10.00, mbasi muarën, vesh se ushtria italiane shkonte për në Mat, u nisën për t’i prerë rrugën në të gdhirë. Kur çetat mbërritën në këtë vend, ushtria armike, mbasi dogji disa shtëpi që ndodheshin afër rrugës si dhe komunën dhe zyrën e botores, kaloi dhe po i afrohej Qafë-Shtamës. Mbasi çetat nuk mund të arrinin në kohë, në ato pozita ku do t’i pritnin, u detyruan të ecnin gjithë natën dhe si kaluan malin e Liqenit, i dolën përpara në kufirin e Matit, dy km afër Qafë-Shtamës.

Plot në orën 7.10 të ditës së nesërme, ushtria italiane e përbërë prej 750 vetave, mbërriti në vendin e pritjes e përnjëherësh filloi luftimi, i cili zgjati 3 orë rresht dhe mbaroi me shpartallimin e plotë të ushtrisë armike.

Humbjet e armikut janë: 150 të vrarë, 40 të plagosur, 7 robër. Në mes të të vrarëve italianë është edhe oficeri kolonel A.P.Scarpa, të cilit i është gjetur në xhep një medalje të fituar kur ka hyrë në tokën shqiptare ditën e 7 prillit 1939. Është kapur një materjal kolosal. Të numuruar deri tani janë: një mortajë e rëndë me gjithë municione, 6 mitroloza të rëndë komplet me municione, 10 mitralozë të lehtë dhe mjaft municione për to,160 armë lufte, 7 radio fushore marrëse-dhënëse, 5 kuaj. Gjithashtu janë marrë revolverë, materjal sanitar, batanije e materjale të tjera të ndryshme .

Humbjet tona janë një i vrarë dhe dy të plagosur.”

Komiteti për shpëtimin e shqipërisë (AQSH, f.270, d.5, v.1943)

Kjo luftë, dy ditë pas Mbledhjes së Mukjes, tregoi se kjo nuk ishte një shprehje historike, por një realitet, nuk ishte vetëm një marrëveshje në letër, por edhe një marrëveshje konkrete për bashkëpunim në luftë, nuk ishte një tradhti që, sipas E.Hoxhës – binte ndesh me interesat e Luftës antifashiste, ”por ishte një lidhje bese në dobi të luftës çlirimtare dhe të çështjes kombëtare, nuk ishte një gjë “formale “ e një “grackë “ – siç thoshte E.Hoxha, po një vendim e një veprim i vullnetit të një populli; ishte, në fund të fundit, një ndërgjegje e kthyer në lëvizje e forcave partizane dhe atyre nacionaliste, që luftuan së bashku si shqiptarë e si vëllezër kundër okupatorëve, nën drejtimin e Komitetit Provizor për Shpëtimin e Shqipërisë.

Enver Hoxha, nën presionin e emisarëve të PKJ në Shqipëri, prishi dhe shkeli në mënyrë të njëanshme dhe arbitrare Marrëveshjen e Mukjes.

Marrëveshja e Mukjes prekte sidomos interesat dhe synimet e qarqeve shoviniste serbomëdha që sundonin në PKJ, të cilat kërkonin përjetësimin e pushtimit serb të Kosovës e të viseve të tjera shqiptare, si edhe nënshtrmin e plotë të Shqipërisë ndaj Jugosllavisë. Prandaj edhe prishja e njëanshme e Marrëveshjes së Mukjes ishte kryesisht rezultat i ndërhyrjes jugosllave , të cilës nuk i interesonte kurrsesi marrja dhe plotësimi i atyre vendimeve. Reagimi i shpejtë e i vendosur i kolonit malazes në Kosovë, M.Popoviçit, ishte i kuptueshëm. Kur aktet e marrëveshjes së Mukjes iu dorëzuan “mentarit” të Enverit, ai i tërbuar i grisi ato, i bëri copë-copë dhe ia hodhi në surrat Enver Hoxhës.

Kjo ndërhyrje brutale e Partisë Komuniste Jugosllave në punët tona të brëndshme vërtetohet edhe nga një letër që udheheqësi real i PKSH, M.Popoviçi, i dërgoi Titos: “Kemi ndikuar në PKSH dhe në LNçl që gjithsesi të prishim Marrëveshjen e Mukjes “.

“Traktati i Konferencës së Mukjes shkaktoi një turbullimë të madhe, – shkruante Dushan Mugosha. – Organizata e Partisë në Vlorë, nën direktivën time, shkroi traktatin dhe ua drejtoi të gjitha njësive të Ballit Kombëtar ku thuhej shkurt e qartë: kush nuk dëshiron me ne, është kundra nesh …Bash në këtë situatë, pa pritë, vjen Trakti nga Konferenca e Mukjes me nënshkrimin e Y.Dishnicës …Asht e nevojshme me pyet KQ se mos rastësisht Proklamata e Konferencës në Mukje asht falsifikim “

E.Hoxha, nën diktatin e M.Popoviçit dhe Dushan Mugoshes, me të cilët ishte në Vithkuq, pa përfillur Këshillin e Përgjithshëm Nacionalçlirimtar, i cili kishte nënshkruar me B.Kombëtar Marrëveshjen e Mukjes, pra, pa mbledhur dhe pa marrë mendimin e Këshillit të Përgjithshëm Nçl, më datën 8 gusht 1943, si një partiak u dërgoi një letër –qarkore shokëve të partisë së Vlorës, Gjirokastrës etj: ”Lajmëroheni se ju është dërguar nga Tirana një trakt për t’u shpërndarë, i firmosur prej Komitetit për Shpëtimin e Shqipërisë, ku flitet për bashkimin e plotë të arritur në mes të KNÇL dhe Ballit Kombëtar. Ky trakt është në kundërshtim me vijën nacionalçlirimtare dhe disaprovohet nga KQ i Partisë. Prandaj, në rast se nuk i keni shpërndarë, çirrini dhe të mos flitet më për të “

Shkak tjetër kryesor për prishjen e njëanshme të Marrëveshjs së Mukjes ishte çështja e pushtetit. Synimi i pushtetit është një akt normal në çdo kohë, por vendimi i PKSH për ta marrë pushtetin me dhunë e me gjak, duke shkelur edhe vendimin e Mukjes se çështja e pushtetit do të zgjidhej pas luftës me zgjedhje demokratike. Kjo solli edhe luftën civile në Shqipëri, pasoja më tragjike e prishjes së Marrëvshjes së Mukjes.

Udhëheqësia doktrinore e PKSH, dënoi Marreveshjen e Mukjes në Konferencën e dytë të Labinotit, 4-9 shtator 1943, ku përveç M. Popoviçit dhe D. Mugoshës, merrte pjesë edhe Bllazho Jovanoviç, i dërgar i posaçëm i PKJ, i cili luajti një rol të madh si i dërguari i Titos në konferencë, për të hedhur poshtë marrëveshjen e Mukjes, për të dënuar protagonistët e saj, por edhe për te marrë vendimin e mesymjes ushtarake mbi Ballin Kombetar dhe nacionalistët e tjerë antifashistë, si Muharrem Bajraktari, Gani Kryeziu etj. Konferenca e Labinotit dënoi për tradhëti delegatët e saj në Kuvendin e Mukjes, edhe pse i kishte autorizuar për marrëveshje. Mustafa Gjinishi u dënua me vdekje dhe u vra në vitin 1944 në një pritë të organizuar nga E.Hoxha, Ymer Dishnica, një nga protagonistët e shquar të Marrëveshjes së Mukjes, u dënua me burg dhe mandej me internim, po ashtu edhe disa nga delegatët e tjerë të Nacionalçlirimtares. Gjithashtu i quajti tradhtarë e kolaboracionistë delegatët e Ballit Kombëtar, me të cilët lidhi marrëveshje bashkëpunimi pak ditë më parë. Madje, nisi gjuetinë e shtrigave për asgjësimin e tyre.

Pasojat e prishjes së Marrëveshjes së Mukjes dhe të Luftës Civile vazhduan për gjysëm shekulli komunizëm, por ndjehen e dhe sot, në ndarjen dhe politikën e sotme konfliktuale, në urrejtjen dhe armiqësinë, mungesën e kompromisit e të bashkëpunimit për interesat e popullit dhe ato kombëtare.

Mukja është një çështje kyç në historinë moderne, por dhe nje çelës për të hyrë brenda saj, për të ndriçuar e shpjeguar fenomenet e ngjarjet më të rëndësishme të Luftës së Dytë Botërore dhe të gjithë periudhës gjysmëshekullore që pasoi, është një mësim për të gjithë ata që duan të mësojnë nga historia, një mesazh i nevojshëm për sot dhe për të ardhmen.

SHBA-Kosovë, marrëdhënie të shkëlqyera në siguri dhe mbrojtje

August 3, 2018 by dgreca

-Shefi i Byrosë së Gardës Kombëtare të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, gjenerali Joseph L. Lengyel bashkë me një delegacion të ushtarakëve amerikanë vizitoi Ministrinë për Forcën e Sigurisë së Kosovës/

PRISHTINË, 3 Gusht 2018-Gazeta DIELLI/ Ministri i Forcës së Sigurisë së Kosovës, Rrustem Berisha dhe komandanti i FSK-së gjenerallejtënant Rrahman Rama, kanë pritur sot, në takime të ndara në Ministri, shefin e Byrosë së Gardës Kombëtare të Shteteve të Bashkuara të Amerikës gjeneralin Joseph L. Lengyel bashkë me një delegacion të ushtarakëve amerikanë.

Në takimin e ministrit Berisha dhe gjeneralit Lengyel u bisedua për marrëdhëniet e shkëlqyera ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara të Amerikës në fushën e sigurisë dhe të mbrojtjes. Ata shprehen vendosmërinë për ta ngritur në nivel edhe më të lartë bashkëpunimin në mes dy vendeve në të ardhmen.

Ministri Berisha pasi e falënderoi gjeneralin amerikan për mbështetjen e vazhdueshme dhe të çmueshme, siç u shpreh ai, e njoftoi edhe mbi zhvillimet, avancimin dhe të arriturat e FSK-së si institucioni më i besueshëm i sigurisë në vend, integrimin e pjesëtarëve nga radhët e komuniteteve në FSK, integrimin e gjinisë femërore, trajnimet, shkollimet dhe operacionet humanitare në të mirë të gjithë komunitetit si dhe për çështje të tjera.

Gjithashtu ministri Berisha, në takim, nënvizoi synimin e Republikës së Kosovës për anëtarësim në NATO dhe në iniciativat rajonale të sigurisë dhe mbrojtjes, si dhe gatishmërinë e Kosovës për t’i kontribuar paqes dhe sigurisë në botë, duke potencuar se FSK-ja ka kapacitete të specializuara me të cilat do të mund t’i ndihmonte misionet paqësore jashtë vendit.

Ministri Berisha e njoftoi gjeneralin Lengyel edhe lidhur me gatishmërinë e FSK për tranzicion.

“FSK është e gatshme për marrjen e detyrave dhe përgjegjësive shtesë dhe transformimin e saj në Forca të Armatosura të Kosovës”, thesksoi ai.

Gjenerali Lengeyl, pasi shprehu falënderimin tij për pritjen e përzemërt, theksoi: “Do të vazhdojmë më rritjen e mëtutjeshme të miqësisë në mes dy vendeve tona. Është prioritet yni strategjik që të jemi bashkë me ju. Dua t’ju përgëzoj, në veçanti, për gatishmërinë tuaj për t’i kontribuar paqes”./b.j/

The American Poet Carrie Hooper…

August 3, 2018 by dgreca

A Morning Flower in Albanian Poetry: The American Poet Carrie Hooper/-Ne gjuhen shqipe lexojeni ne facebook (dielli vatra)/

By Adnan Mehmeti

Carrie Hooper, an American professor, lives and works in New York State. She knows several languages and her poetry is full of life. She is an idealist with a deep faith. She is fascinated by the beautiful Albanian language and by Albania’s long and glorious history. She reads everything she can find about the Albanian language and the Albanian people. She is particularly interested in the Albanian communities in America and elsewhere. The story of her love for the Albanians, especially for the Albanians in America, is charming and beautiful and consists of a variety of experiences.

Carrie Hooper has been well known to readers for many years. She has given several interviews and different people have written about her. We can rightly call her book a morning flower in Albanian poetry. Read Carrie Hooper’s book in Albanian. Readers who have difficulty reading Albanian may read these poems in English. Life is beautiful, declares the poet in one of her verses. And I would add: Life is beautiful when you read her book in our native language and in English. An American has made a sublime contribution to Albanian literature.

Carrie Hooper writes about the Albanian language and the Albanians with great respect as Edith Durham once did. Therefore, read the book “Word Paintings,” especially the first two cycles, Reflections Of An Albanian At Heart and The Embodiment Of The Albanian Spirit. You will be impressed by the poet’s love and longing for Albania. She speaks with love and longing and teaches the Albanians a lesson forgotten by those of us who live in America.

Carrie Hooper is a gifted singer, an advantage when writing poetry. Indeed, she has the ability to combine poetry with music. Her poetry is enchanting and resembles a beautiful painting in words.

Biography of Carrie Hooper

Biography of Carrie Hooper Carrie Hooper was born in Elmira, New York in 1975. Elmira is located in the southern part of New York State near the Pennsylvania border. Carrie was born two and a half months premature and as a result, her lungs did not fully develop. Therefore, when she was eight days old, a part of one of her lungs was removed. After she underwent this operation, Carrie remained in an incubator for three months. She suffered scarring of the retinas from too much oxygen and this caused her blindness. However, blindness has not kept her from experiencing the world with her other senses. Indeed, sighted people could make much more use of other senses but they depend so much on their eyes. In short, Carrie lives a rich full life. Carrie went to school with sighted children. She received Braille and audio materials and at times, people read to her. While in school, she learned to walk with a cane. She began piano lessons at the age of four and voice lessons at the age of fifteen. She played percussion instruments including the drums, the xylophone, the marimba, and the glockenspiel in the school band and she sang in school choirs. She began composing music at the age of eight. After graduating from high school in 1993, Carrie studied voice at Mansfield University in Mansfield, Pennsylvania. She received her Bachelor’s in music with an emphasis in vocal performance in 1997. While a student at Mansfield University, Carrie began learning German because she needed to take a foreign language as part of her studies. She believed that knowing the language would give her a better understanding of the songs she sang in German. From the first day of class, Carrie knew that she wanted to become a German teacher. In middle school and high school, she had taken French but at that time, the language did not interest her much. She did not work hard to learn the language. However, she practiced German and other languages that she learned later by listening to them, reading, and talking on the telephone to native speakers of the language in question. During her time in Mansfield, Carrie also learned Italian because the choir in which she sang traveled to Italy as part of a European tour. She also learned some Russian and Latin but she does not know these languages well. After receiving her Bachelor’s from Mansfield University, Carrie received a Master’s in German (1999) and a Master’s in music with an emphasis in vocal performance (2001) from the State University of New York at Buffalo. During that time, she began learning Spanish and also learned a little Finnish. In addition, she learned Swedish because the conductor of the university orchestra came from Sweden and Carrie wanted to be able to speak Swedish with him. At that time, the English service of the shortwave radio station Radio Sweden broadcast a program called In Touch With Stockholm. Listeners could write in with questions about Swedish life and culture and the program’s producers put them in touch with Swedes who could answer their questions. Listeners would converse with Swedes via telephone and these conversations were broadcast during the program. Carrie emailed the program inquiring about life as a blind person in Sweden. The producers of the program put her in touch with Ulrika Norelius, a blind student at the Royal University College of Music in Stockholm. Carrie and Ulrika had a conversation via telephone and their talk was broadcast on In Touch With Stockholm. They stayed in touch and Ulrika told Carrie that foreigners could apply to study at the music conservatory in Stockholm for a year. Carrie decided to apply for this program and she also applied for a Fulbright scholarship to finance her studies. She was accepted as a student at the music conservatory in Stockholm and she received a Fulbright scholarship. She studied at the Royal University College of Music in Stockholm, Sweden from August of 2001 to June of 2002. In 2002, Carrie began teaching German at Elmira College in her hometown of Elmira and she continues to teach German there. From 2007 to 2016, Carrie taught Italian at Elmira College. She also teaches voice and piano lessons at Studios On The Square in Horseheads, New York. In addition, she plays the piano at Saint Matthew’s Episcopal Church in Horseheads. She also sings with Common Time Choral Group and gives vocal concerts at churches, at nursing homes, and for other groups and organizations. In her free time, Carrie enjoys reading, writing poetry, talking to friends, and learning foreign languages. In addition to German, Italian, and Spanish, she also knows Swedish, Albanian, and Romanian.

***

My Work with The Albanian Language

By Carrie Hooper

I began learning Albanian in October of 2008 after I had a student from Albania in my Italian class. At first, I used a Braille book that I ordered from the Library for The Blind in England. My student also helped me with the language. Furthermore, I bought an Albanian-English/English-Albanian dictionary and a woman in my area transcribed the Albanian-English section into Braille. Besides that, the Swedish Library of Talking Books and Braille sent me a book on audio cassette with Albanian folk tales. In the summers of 2009 and 2010: I took Albanian language courses at Arizona State University in Tempe. Nowadays I read articles from the Albanian newspaper The Sun using my Braille computer. Also, my friend Tim Hendel, who lives in Huntsville, Alabama, records Internet radio programs for me in Albanian. In addition, I practice speaking Albanian by talking to Albanians on the telephone.

In September 2010, I presented a concert of Albanian songs at Saint Elia Orthodox Church in Jamestown, New York. In October 2010, I sang at Saint George Albanian Orthodox Church in Boston, Massachusetts. In June 2011, I sang during the Albanian schools’ end of year celebration in Toronto, Canada.

In April 2012 I participated in the 100th anniversary celebration of the founding of Vatra. As part of this event, I sang the American national anthem and I performed an original composition with an original text in Albanian called O popull i dashur (Beloved People.) In June 2012 I gave an interview for an Albanian film produced by Piro Milkani and directed by Petrit Ruka. This film explored the history of the Albanian national anthem. During the interview, I sang the Albanian national anthem. The film won a special award for the 100th anniversary of Albania’s independence. At the end of June of that same year, I gave two presentations at Arizona State University. In my first presentation, I discussed learning Albanian as a blind person and the accommodations that I needed to accomplish this task. In the second presentation, I talked about learning Albanian and I sang several Albanian songs.

In October 2012, I visited the Albanian school in the Bronx, New York. I gave a presentation for parents and students in which I talked about learning Albanian. I also performed several Albanian songs. In June 2013, I participated in the end of year festivities at the Albanian school in the Bronx by performing four Albanian songs. I also attended Mass at the Albanian Catholic Church Our Lady of Shkoder in Hartsdale, New York. After Mass, I met a priest named Gjergj Meta who was visiting the church. He lives in Durres, Albania. Father Gjergj Meta wrote an article about our meeting which appeared in the newspaper Mapo. During that New York visit, I became a member of the ensemble Bashkimi Kombetar (Albanian Unity) directed by Gjergj Dedvukaj and I now play the cifteli. For those not familiar with this folk instrument, it is made of wood and has a long narrow neck and a bowl-shaped bottom. It has two strings that you pluck with a special pick. I participated in a concert presented by Bashkimi Kombetar at Saint Paul’s Church in Detroit, Michigan in July of 2013.

In recent years, I have given interviews for Gazeta Dielli (The Sun), for journalist Raimonda Moisiu, for journalist Beqir Sina and the newspaper Bota sot (The World Today), for journalists Kozeta Zylo and Zyba Hysa, for Flora Durmishi’s program on Radio Kosovo, and for Radio e diela, a program broadcast on CHIN AM 1540 in Toronto, Canada. I also participated in a television program called Shqiptarët e Amerikës (Albanians In America) which is produced in New York by Qazim Doda.

I have written poems in Albanian and some of them were published in The Sun and in the magazine Kuvendi. Several years ago, I gave presentations about Albania for various clubs in my area. During these talks, I also sang Albanian songs. Furthermore, I gave two presentations about Albania at Elmira College, the college where I teach.

In Honor of the Albanian Language

“I am from Albania,” my student said. Who would have thought that three such small words would have had such a great impact on a life? But that is what happened that unforgettable day.

“I am from Albania.” That simple sentence called to mind a girl, eleven or twelve years old, who heard the name Albania for the first time. I was that girl.

In the awkward moment that followed his utterance, I wanted to show that student that I knew at least one thing about his country. I wracked my brains trying to remember the capital of Albania. I had learned it long ago but in that precise moment, I had forgotten it. Of course I remembered it as soon as he told me.

This unexpected experience ignited the flame of curiosity and thus was born my desire to learn Albanian. Nothing would stop me! I had to learn Albanian come what may! I searched diligently until I found the only Albanian textbook available in Braille from the Library for the Blind in England. This book would serve as the key that would open the door to that mysterious and different language and culture. I cheered so loudly the day the book arrived that surely the whole world must have heard my excitement!

The more Albanian I learned, the more the language held me in its grip. How often my head ached with the effort. Nevertheless I did not give up.

I asked myself many times if I would ever understand Albanian. I remember the joy I felt when I said my first word in Albanian. I remember the pleasure I felt when I understood one word on the radio. I remember my gratitude for the ability to write one sentence in Albanian.

O language of Albania, the music of your words fills my spirit with joy! Your expressive words fill my heart with joy! When I hear your words, my whole being is filled with joy! Through you I have come to know a strong, brave, and courageous people, who have survived the oppression of foreign rulers and an evil dictatorship.

Resound, O beloved language, no matter where your people live! May you live forever, O beautiful Albanian language!