“Është kërcënimi më i madh që i bëhet sigurisë që nga koha e luftës së ftohtë”/
Anders Fogh Rasmussen (Sekretar i përgjithshëm i NATO-s)/
Nga Eugjen Merlika/
Ka të ngjarë që viti 2014 të mbetet në historinë botërore si “viti I Ukrainës”. Kjo ish republikë e BRSS, dhe sot shtet i pavarur që shërben si një jastëk ndarës ndërmjet Bashkimit Evropian dhe Federatës Ruse, ka më shumë se katër muaj që ka pushtuar faqet e para të gazetave të mbarë botës. Me emrin e saj lidhet sot për sot e ardhmja e marredhënieve të Rusisë me Perëndimin.
Duket sikur, befasisht në mënyrë të rrufeshme, kohët historike të botës së vjetër janë kthyer mbrapa, kur merreshin vendimet në tryezat e diplomacisë së Fuqive të Mëdha mbi fatet e popujve e të Vendeve të kontinentit. Është i dukshëm fakti se një e katërt shekulli demokracie në hapësirat e tij, nuk ka qenë i mjaftueshëm për të rivendosur klimën e qëndrueshme të besimit të ndërsjelltë mes Rusisë e pjesës tjetër t’Evropës. Ndryshimet vullkanike të vitit 1989 i shfytyruan projektet globale të përcaktuara në Jaltë nga krerët fitues të luftës së dytë botërore. Tërmeti që pasoi qe vendimtar, jo vetëm për të përligjur shëmbjen e një sistemi shoqëror, i cili nuk ishte më në gjëndje të garonte me kundërshtarët e tij për hegjemoni botërore, por edhe për të nxjerrë në shesh dobësinë e theksuar të njërës superfuqi, Bashkimit Sovjetik, që e pa veten të copëtuar, të pafuqishëm, të deklasuar në të gjithë treguesit ekonomikë, politikë, ushtarakë, ashtu sikurse në pohimin e vlerave demokratike. Sa hap e mbyll sytë Rusia mbeti e vetme mbasi 15 republikat e tjera, që së bashku përbënin “kështjellën e pamposhtur të socializmit” në botë, u vetëshpallën shtete të pavarura. Qe ai çasti i bing-bangut t’asaj pjese të botës, që do të niste nga zeroja rrugën e saj në një kuadër botëror në ndryshim të shpejtë e të vazhdueshëm. Në nënëvetëdijen e saj Rusia nuk u pajtua kurrë me gjëndjen e re dhe, në strategjinë e saj afatgjatë, ajo vuri si synim rivendosjen e gjëndjes së mëparëshme edhe se në kushte e forma të ndryshme.
Këtu zë fill problemi i Ukrainës dhe zhvillimet e tij në ditët tona. Për dy dhjetëvjeçarë marredhëniet ruso – ukrainase patën luhatjet e tyre, por ishin të kontrollueshme nga ana e Kremlinit, nëpërmjet forcës politike ish komuniste e filoruse, mjaft të fuqishme në kuadrin politik të përgjithshëm e, kryesisht, në krahinat lindore të Vendit. Madje kjo parti, e kryesuar nga ish presidenti Janukoviç, një shembull korrupsioni e kundër demokracie, mori një vendim, i cili u bë fatal për të dhe që ndezi fitilin e një gjëndjeje shpërthyese, së cilës askush nuk është në gjëndje t’i përcaktojë përmasat e pasojat. Vendimi qe ai i ndërprerjes së bisedimeve me BE dhe i mos nënëshkrimit të traktatit të shoqërizimit me të në shkëmbim të një traktati ndihme nga ana e Rusisë. Për të qënë objektivë në interpretimin e ngjarjeve duhet pranuar se në këtë vendim ndikoi në mënyrë përcaktuese gjendja tepër e vështirë ekonomike e Vendit dhe ngurimi i Evropës dhe SHBA-s për të ndihmuar shëndoshjen e saj.
Këtu u vu në veprim dhelpëria politike e presidentit Putin, që vuri peng 15 miliard dollarë në altarin e sendërtimit të synimit për të kthyer “delet e humbura” në vathën e tyre. Por dhelpëria e presidentëve rus e ukrainas, të formuar me mendësinë komuniste të nënështrimit të popujve ndaj vullnetit të kastave drejtuese, nuk pati aftësinë të kuptojë se një e katërt shekulli kishte nxjerrë në skenën e Ukrainës një brez të ri që nuk ishte i gatshëm të bënte fli dëshirën për t’u bashkuar me Perëndimin, në një “perandori” të re të markës ruse, jo shumë e ndryshme nga ajo që kishte provuar në shekullin e fundit. Shoqëria civile ukrainase dhe partitë properëndimore të Vendit u ngritën në protesta të fuqishme që nuk u mposhtën nga dhuna e qeverisë, por që çuan në rrëzimin e saj dhe të presidentit Janukoviç, duke zhvleftësuar edhe marrëveshjen me Rusinë. Kundërveprimi rus qe i menjëhershëm dhe u pasqyrua në organizimin e referendumit për Krimenë, këtë gadishull të tartarëve të bashkuar me Rusinë nga perandoresha Katerina e Madhe. SHBA-s dhe Evropa nuk e pritën mirë këtë veprim të Rusisë e, megjithë qëndrimet e ndryshme të shteteve evropiane, vendosën fillimin e sanksioneve kundër saj. Ky veprim duhet t’ishte më shumë një parapritë për politikën zgjeruese të Putinit në t’ardhmen se sa një përgjigje për faktin real.
Për këdo që njeh historinë e Krimesë dhe rëndësinë e saj strategjike për interesat ruse qëndrimi rus nuk do të përbënte një të papritur të madhe. Në këtë vështrim demonizimi i tij nuk është shprehje e realizmit politik, për pasojë mendoj se rezultati i referendumit nuk duhet quajtur i paligjshëm. Por nëse e kundërta e tij mund të quhet shprehje e hipokrizisë politike të Perëndimit, ajo e Rusisë është një varg shfaqjesh të tilla, në të cilat nuk mbetet pa u përmendur shpesh edhe Kosova e pavarësia e saj. Diplomacia dhe shtypi rus, në këta muajt e fundit, kanë vënë në të njëjtin plan çështjet e Krimesë e të Kosovës. Në mënyrë të habitëshme ato vazhdojnë t’a quajnë “të paligjëshme” pavarësinë e krahinës shqiptare, duke lobuar në gjithë botën kundër njohjes së saj, por, nga ana tjetër, e instrumentalizojnë atë për të ligjëruar bashkimin e Krimesë me Rusinë, të cilën ish presidenti Gorbaçov e quan si “ndreqjen e një gabimi të historisë”. Është shprehje e një mendësie tregëtare që nuk ka parime, por i kthen ata në një funksion të ndryshueshëm të interesave të çastit apo të perspektivës të shtetit apo kastës së tij drejtuese.
Rusët e dinë mirë se Kosova dhe krahinat e tjera në Maqedoni, Serbi e Mal të Zi janë të banuara nga popullsi etnike shqiptare që, në trevat e tyre, arrijnë përqindje mjaft të larta. Por edhe atëherë kur ishin zyrtarisht mbrojtësit dhe siguruesit e kampit socialist nuk nguronin t’i blatonin Titos bashkimin e Shqipërisë si “republikë e shtatë”. Ky propozim nuk shqetësonte bashkëpuntorët e tyre komunistë shqiptarë që përgjëroheshin për Stalinin, por për të cilët çështja kombëtare ishte një koncept “reaksionar” e “fashist”, që binte ndesh me internacionalizmin proletar të lëvizjes komuniste ndërkombëtare. Çuditërisht edhe termat që përdorin sot zyrtarët rusë, duke filluar nga presidenti Vladimir, për të etiketuar drejtuesit e sotëm të Kievit janë “nacionalistë, neonazistë, rusofobë dhe antisemitë”. Duket se komunistët, kudo në botë, vazhdojnë ende t’i quajnë kështu kundërshtarët e tyre, siç bën edhe një ish shofer autobuzi, sot president i Venezuelës. Por hipokrizia e Putinit arrin në kufijtë e mbrojtjes dhe nxitjes së krimit shtetëror, kur me paturpësinë më të madhe, duke bërë krahasimin me Kosovën nuk sheh asnjë ndryshim mbasi, simbas tij, mijra të vdekurit që çuan në ndarjen e saj nga Serbia “nuk përbëjnë një element juridik të parashikuar nga e drejta ndërkombëtare”!!
Qeveria e Kievit, me një dozë të fortë realizmi politik, i lëshoi institucionet e Krimesë administratës ruse pa një të shtëne arme, ndërsa qeveritarët rusë, mbështetësit më të zellshëm të Millosheviçit dhe klikës së tij kriminale më 1999, nuk harxhuan as edhe një fjalë për dënimin e terrorit sërb në Kosovë, por e quajtën ndërhyrjen e NATO-s si një “agresion kundër një Vendi të pavarur”.
Sot bashkimi me Krimenë, edhe se jo zyrtarisht, gjeti një farë ligjërimi në opinionin publik, por taktika e shtrirjes së veprimeve antishtetërore e antikombëtare në zonat lindore të Ukrainës, nuk ka asnjë lloj justifikimi as juridik, as moral dhe as historik, por është tregues i strategjisë së rikrijimit të BS. A do të pajtohet Perëndimi me ringjalljen e BS kundër dëshirës së popujve t’atyre Vëndeve, që tashmë kanë bërë zgjedhjet e tyre proevropiane? Ukraina, për pozitën e saj, mbetet hallka e dobët e atij zinxhiri, për një seri arsyesh, por vullneti i popullit të saj të vendosur do të ngrinte shumë pikëpyetje para botës së sotme. Përgjigja e real-politikës evropiane nuk besoj se do të krijojë një tjetër “korridor të Gdanskut” për t’a mbrojtur. Qëndrimi i aleatëve perëndimorë, në sajë të hipokrizisë së politikës së tyre që luhatet ndërmjet interesave dhe parimeve, duke i dhënë përparësi të parave, lë shumë për të dëshiruar.
Ekziston një rrjeshtim trasversal në politikën evropiane që përfshin të gjitha ngjyrat e saj, t’ashtuquajturit “mirëkuptues”, siç i quan shtypi gjerman, ku bëjnë pjesë politikanë, diplomatë, biznesmenë, që përkrahin Rusinë dhe kryetarin e saj. Në këtë rrjeshtim spikasin emra të njohur të politikës si ish kancelarët social-demokratë gjermanë Schmidt e Schröder, ish kryeministri i djathtë italian Berlusconi, themeluesi i frontit Kombëtar francez Jean-Marie Le Pen, drejtuesi i partisë euroskeptike angleze Nigel Farrage, ish kryeministri golist francez Francois Fillon, për të përmendur vetëm pak prej tyre. Në bazë të këtij qëndrimi “mirëkuptues” ndaj kërcënimit të dhunës ruse, janë interesa vetiake e kombëtare në fushën e tregëtisë e të energjisë, simpati vetiake apo vlerësime të “qëndrueshmërisë” së sistemit putinian, bindje mbi rolin e “pazëvendësueshëm” të Rusisë në zgjidhjen e problemeve botërore kur dihet se qëndrimi i saj më shumë spikat në mbrojtjen e diktaturave të formave të ndryshme në rruzull. Për Jean-Marie Le Pen “Zoti Putin nuk ka bërë as edhe një gabim të vetëm, ndërsa amerikanët dhe evropianët kanë kaluar nga një lajthitje në tjetrën” Të kundërtat në rrjeshtimin klasik të politikës gjejnë pikat e takimit. Këto lloj qëndrimesh, që ndikojnë sektorë të opinionit publik, kushtëzojnë dhe politikat valëzuese të qeverive gjermane e italiane, qe janë të një mëndjeje se Putin nuk duhet të izolohet, çfarëdo që të bëjë.
Një tjetër rrymë mendimi evropiane është ajo që “mirëkupton” frikën ruse nga një përparim i NATO-s në kufijtë e saj. Në dukje ka një farë logjike, por askush në NATO nuk ka synime agresive ndaj Rusisë. Po të ishte ky thelbi i problemit ukrainas do t’ishte e thjeshtë të zgjidhej, nëpërmjet traktatesh serioze e të respektueshme, madje as nuk do t’ishte krijuar. Ukraina më 1996 nënëshkroi një marrëveshje me Rusinë dhe SHBA-s për asnjanësinë e saj, në rastin e heqjes së armëve bërthamore, nën garancinë e tyre për sa i përket mbrojtjes së saj. Nuk kaluan as njëzet vjet dhe Rusia e hodhi në kosh atë marrëveshje, duke vënë në diskutim edhe vetë qënien e shtetit ukrainas. Nëse Helmut Schmidti, në kundërshtim me çdo enciklopedi të botës, shpreh mëdyshje për historinë e shtetit ukrainas që daton në shekujt X – XIII, duke qënë i pari shtet sllav i organizuar në atë hapësirë, gjen terren një aventurier i politikës si “liberal-demokrati” Zhirinovskij të propozojë sot një ndarje të Ukrainës ndërmjet Rusisë dhe Polonisë. Ringjallen fantazmat e vjetra të pakteve të tipit Ribbentrop – Molotov në Evropën e shekullit 21, në sajë të mendësive të përjetëshme të arsyeve të më të fuqishmëve.
A do të mjaftojë vullneti i Barack Obamës për të shmangur, vetëm nëpërmjet sanksioneve ekonomike, rrezikun e një agresioni rus në drejtim të Ukrainës ? A do të mbarojë me atë agresion të mundshëm etja e Rusisë për perandorinë e humbur ? Janë pyetje që të lenë në mëdyshje, por që krijojnë një ankth të madh tek të gjithë.
Kujtoj një tjetër çast historik të luftës së ftohtë, që vuri në rrezik paqen botërore. Ishte fundi i gushtit 1968. Mbas mësymjes së Çekosllovakisë së “Pranverës së Pragës” u duk në horizont një tjetër sulm. Isha ushtar në një repart pune, por edhe te ne gatishmëria ushtarake ishte në kuotën zero, në më të lartën. Pritej një sulm i ushtrive të paktit të Varshavës nga kufijtë e Rumanisë në drejtim të saj, të Jugosllavisë e të Shqipërisë, për të dalë në Adriatik, duke siguruar krahun jugë-perëndimor të kampit socialist. Atë natë që mendohej se do të fillonte mësymja ushtarake presidenti Lindon Johnson improvizoi një konferencë shtypi në Texas, në të cilën deklaroi : “Çdo aventurë e re ushtarake sovjetike në Ballkan do të ketë pasoja të pallogaritëshme për fatet e botës.”
Mësymja sovjetike nuk u krye. Nuk dij pse ndryshoi plani i Traktatit të Varshavës, sa ndikuan fjalët e presidentit amerikan n’atë ndryshim, çfarë ndodhi realisht n’ato orë. Të tjera kohë, të tjerë shtetarë, të tjera situata…
Prill 2014
PRANGAT E LAVDISË
(Obama e Demaçi në peshoren krahasimtare)/
Nga Rexhep KASUMAJ/
1.
“Zoti krijoi luftën që amerikanët të mësonin gjeografinë”, pat thënë njëherë i shquari M. Twain, mendim shpotitës që do t’më kujtohej, ashtu vetishëm, ndërsa bëja një shkrim mbi betejat e Amerikës për Europën e lirë në qindvjetin e fundit, këndvështruar nga Siujdhesa sfidante e Krimesë. Ndonëse Hyu ndërmjetësoi mënyrën, më i pushtetshmi burrë i Rruzullimit, me gjasë, nuk del ta ketë mësuar atë mirë.
Natyrisht, s’i bëjmë apologji aventurës beliciste vetëm për protagonizëm historik, por sërish, sikur nuk shqitet shtysa kryeneçe e një pyetjeje: Përse? Në kërkim të shpjegimit nuk e di pse do t’më fanitej një koinçidencë rastësore, një analogji segmentarisht e pazakontë, mes dy personalitetesh, poashtu, të pazakontë: Adem Demaçit, shqiptar i kulluar dhe Barak Obamës, amerikan i natyralizuar.
Krahasimi, ndërkaq, nuk i referohet formatit, jetëshkrimit a prejardhjes së tyre. Është tjetërgjë që, anise në realitete të pangjashme, shenjëzon paralelen interesante: diadema e lavdisë!
Çmimet, rëndom, jepen aposteriori për kulmet e arrira të laureatit në art, shkencë a politikë, dhe kurrësesi për paragjykime pritmërish, me shpresën e rezervuar se të përzgjedhurit do ti justifikojnë ato, duke kryer veprën sipërane dobiprurëse për njerëzinë e munduar.
2.
Dhe, pra, ndërkohë që Demaçi gëzonte kryehershëm lavdinë, Obama, nga ana e tij, do t’rrekej ta shijonte pjalmin e ardhshëm të saj. Po, njëkohësisht, ata do t’kenë të njëjtën amzë hapërimi: i pari duhej ta shfytyronte portretin e idhullit glamuroz, për ta konfirmuar revidueshëm në trajtë e vlerë tjetër, kurse ky i munxosuri i dytë, duhej ta pasmeritonte famlartin atribut, duke zbaltur hullinë e pararendësve të tij zulmmëdhenj.
Ndaj, për t’ua lehtësuar mundin, do të pajiseshin me ftohmën e gatitur nga mjeshtër të hollë të zejes dinake: njëri në mes të udhës së largët, e tjetri teksa hidhte çapin e parë në formatin e fuqisë eprore të “amerëve”, pa vrujimin e së cilës, jeta në këtë Planet do t’ishte më e padrejtë dhe e trishtuar!
Mëtej, nëse Demaçi do t’stolisej me shndrizën verbuese për një kauzë të milituar gjatë, dhimbshëm gjatë – Obama do të parzmohej njëj vezullimi lëbyrës, paraprakisht, ante rem, me të shkelur pragun legjendar të Shtëpisë së bardhë. Mirëpo, megjithë ndryshimin, komparacioni s’e humb aspak saktësinë. Shtigjet e të dyve, njërit e tjetrit, do të takoheshin prore ndër kumte njëjtësore në milje e kohë të ndryshme. Udhëzimet nuk ishin të shkrojtura, por, si mësimet rendeve të fshehtë ezoterikë, merreshin sugjestivisht e me besë të padhënë. E ato sikur parathoshin pa fjalë, se teksa njëri duhej të mekej në arenën e jashtme, tjetri, për fatin e pamirë të atyre që e kishin glorifikuar ndër vite, do të gozhdohej – edhe brënda edhe jashtë!
Njandej, Obama do të nobelizohej, jo për të bërë, veçse për të kundërten, për tu plogështuar keq: për tu tërhequr, gati, nga të gjithë imenjimet ku Amerika e tij mbronte veten apo principe e liri të nëpërkëmbura në skuta të errta të botës. Ridefinimi i përparësive strategjike nuk është çelësi i duhur i bindshmërisë. Pretendimin e dëshmon, fjala vjen, dhe njëlloj shkrehjeje e ndjeshme për Kosovën, të lënë nën këmbë europianësh që, duke lëmuar Belgradin, synojnë tejndërtimin e organizmit komunitar heterogjen, në dëm të substancës sovranësore të saj. Pastaj a nuk e provojnë këtë, poaq, tërheqja e shurdhër nga instalimi i “Ombrellës” raketore në Lindjen e vjetër, recidivi kubanez, Palestina e braktisur a irlandezët e harruar?.. Si për të parashestuar afrinë, Asambleja e Europës do t’a naltçmonte më herët Demaçin me njohjen Saharov, poashtu, jo për kazamatet serbiane (sepse asnjëherë gjatë moteve të dergjës së tij nuk e çeli njëherë të vetme gojën), pra jo për atë që kishte bërë, por për atë që pritej, ngashnjehej e duhej të mos bënte. Lufta është nxënje e lirisë, pohonte Niçe tek i shpallte gjëmën altruizmit njerëzor, porse çmimi e cythte heshtur që, në rastisi t’vepronte, aherë ta vijonte shtruar, paqësisht dhe, madje, vllezërisht me pushtues, rrugëtimin e lirisë së nacionit të tij t’sfilitur.
Dhe zotërinjët kjenë qetësuar: i kishin vënë medaljonin e gravuar që i hapte enkas (si Obamës së tevonshëm) dosjenë shifrore me sqarimin specialistik: i trajtuar, i parrezikshëm! Pasandej, kur vrulli i ngjarjeve që rimën tokën n’gjak, do ta linte anësh, ai do t’ngutej për tu bërë pjesë e tyre, veçse trivialisht dhe rrëmueshëm. Ende ruhet si një përhitje pikëlluese njoftimi uratar dhënë medias franceze, se si milicia serbiane i pat trokitur në portë, por me dy-tre fjalë ishte marrë vesh (sa e kulturuar paskësh qenë kjo falangë!) dhe ajo kishte vajtur në punë të vet!
Obama, tutje, për ta denjësuar shpërblesën e Oslos (veç recesionit ekonomik që, mbase, mund të jetë dhe fatalitet konjukturash globale), do të përshfaqte proliksitet, indolencë dhe mangësi imagjinate a vendosmërie prijëse në vend e jashtë tij. E kjo, gjithnjë me urdhërin e padiktuar çmimor, do të ndikonte ringjitjen përballëse të “armikut numër një” (si e quante Romny Rusinë e Putinit të hallakatur), për riskicimin e sferave interesore në shkrepje nyjëtimesh ndërkombëtare. Mandej, posi Obama i dyzuar, Demaçi duhej të mos lëvizte, aq më pak fortësisht, po të prehej e tretej në midisnajën e hiçit. A nuk pat rezultuar, njëmend, kështu? Përfillte athua zotnisht e me ritual kalorsiak, emblemat e një konstelacioni politik të posangjizur në fillim të 90-tave, apo abstinenca vinte nga inspirimi nguctar i Strasburgut finok, gjysma e dytë e emrit të të cilit, për simbolikë, ishte burg, një pasqyrim i trishtuar i gjëndjes apokaliptike që jetonte populli tij rreth 100 vjet?! Sidoqë ta shohësh, njandej mpikset ky përfundim dyshimtar: do të deklamonte ai, po në këtë frymë, ose Ballkaninë, si sajesë reintegruese me sllavë, të porositur pa letër e traktat nga rrezja saharovjane ose, e shumta, një rezistencë të kadifenjtë që, si e shpjegonte vetë, do ti ngjante brumit të bukës! E pra, as luftë kryengritëse e as memecëri nënshtrimtare: një asnjanësi amorfe, kronike dhe e pashpresë!..
Pastaj, brënda kësaj logjike, udhëheqësi i fuqisë planetare, Obama përherë i sprapsur, do të hidhte në Kuvendimin fillimtar të Kajros tezën kthestare, se Amerika nuk do të eksportojë më “revolucione demokratike” për të zbardhur “gropat e zeza” të rrokullisë. Për çudi, i zënë nga shndriza e dafinës, edhe Demaçi kishte eksponuar po këtë filozofi, që tani adoptonte pasvajtshëm dytësi i tij i madh. Në mbarim të kapitullit të përgjakshëm të Luftës, si një pasthënje e saj, do të pohonte zhgënjyeshëm për shtypin boshnjak se ne (dmth banorët e “gropës së zezë ballkanëse” që atij i vegonte hijadhë si qelqëtore lulesh), do të kishim gjetur vetë, pa përzierjen brutale të armëve liriprurëse atllantike, formulën e koekzistencës së rinuar. Me serbë e sllavë të tjerë të jugut, natyrisht!
Së mbylluri, për korrektesë të peshores, nuk shmanget dot vlerësimi idhnak se, mes të dyve, si një lavjerrës moral, lëkundet një ngushëllim i pahir: duke i shkuar Obamës, ai sikur diferencon thellë duarlidhjen e tyre. Atdheu i tij, kur ai mori primjen, ishte i lirë dhe, gjithnjë sot, mban epitetin krenar të tokës së premtuar. Ndërsa Demaçin, kur ai do shkëputej nga terri burgëtar, e priste Kosova, një vënd i vogël e i robnuar egërsisht, diku në Juglindjen e harruar dhe zymtore të Europës.
Ja, kështu, krejt origjinalisht e pa seanca të rëndomta depersonalizimi, do ti përpunonte kurora dehëse e Çmimeve largndikuese të madhështisë: Barakun, shtetar cakhuqur e aksidentar dhe Ademin tonë, tribun difuz e pendestar!
3.
Kam dëgjuar e parë shumë burra të nderuar që janë satisfaksuar për veprën, sakrificën apo flijimin e bërë, me çmime prestigjioze, por dhe ato, në një mënyrë, janë fisnikëruar vetë me emrin a krijimin elitar të tyre. Mirëpo për protagonistët e kësaj skice, me gjasë, do të ketë ndodhur e ndryshmja: Saharovi e Nobeli, këta korifenj të pafaj të shpirtit të lirë, do të bëheshin, në fakt, pranga, prangat e rënda të tyre.
Lumaj: Protecting the vote
If Connecticut embraces the National Popular Vote (NPV), it would agree to throw its seven electoral votes to the presidential candidate with the highest popular vote — despite whether he or she did or did not receive the most votes in Connecticut.
Since the passage of the 12th Amendment, several federal and state statutory changes have affected both the time and manner of choosing Presidential Electors, but have not altered the fundamental workings of the Electoral College.
To appreciate the reasons for the Electoral College, it is essential to understand its histrical context and the problem that the Founding Fathers were trying to solve. They faced the difficult question of how to elect a president in a nation composed of 13 large and small states covetous of their own rights and powers, and suspicious of any central national government.
The Constitutional Convention considered several possible methods of selecting a president, such as to have the Congress choose the president, to have the state legislature select the president, or to have a direct popular vote to elect the president. Each proposal was rejected. Finally, a so-called “Committee of Eleven” in the Constitutional Convention proposed an indirect election of the president through a College of Electors.
Direct election was rejected not because the Framers of the Constitution doubted public intelligence, but because they feared that without sufficient information about candidates from outside their state, people would naturally vote for a “favorite son” from their own state or region. At worst, no president would emerge with a popular majority sufficient to govern the whole country. At best, the choice of president would always be decided by the largest, most populous states, with little regard for the smaller ones.
The structure of the Electoral College can be traced to the Centurial Assembly system of the Roman Republic. The similarities between the Electoral College and classical institutions are not accidental. Many of the Founding Fathers were well-schooled in ancient history and its lessons.
They appreciated the notion that the government should be based on the ascent of the governed, but they also realized the tyranny of the majority could be just as destructive as the tyranny of the few. That is precisely why they fashioned a limited government constrained by internal checks and balances and specific Constitutional limitations.
There are advantages to the electoral-vote system–particularly its tendency to produce a clear winner. Further, it ensures a president must have broad support over many regions of the country, as opposed to popularity in a relatively few heavily-populated states. If presidents appeared to be solely regional candidates, it would tend to undermine the cohesiveness of the country. Given the current Electoral College, no person could become president without both the support of a substantial portion of the population and broad support over different regions of the country.
The Electoral College ensures the voices of both ethnic and economic minorities are heard, because the effort to win the electors from these states compels candidates to address the concerns of these minorities. It strengthens broad consensus-building parties, while diminishing the extreme voices of small radical parties and isolating potential problem elections to either a few states or a single state.
NPV would present a series of difficult questions: Will we give great leverage to third party candidates by requiring the winner to have a majority? Will we have a runoff, which might lead to depressed turnout for the second vote? Will we create a National Election Agency to run the vote and or leave it with the 51 individual state and district governments who now run it? If those states report raw votes, will they somehow artificially increase the number of voters in the state or pad the totals — a temptation now avoided by having a set number of electoral votes for each state? Finally, would National Popular Vote Compact be constitutional?
Article 10, Section 10 of the US Constitution prohibits compacts among individual states without the consent of Congress. The provision has been largely dormant for years, but it offers the basis for an additional lawsuit if an attempt is made to elect a president by implementation of the NPV compact.
If the American people wish to do away with the Electoral College, the Constitution provides a path for amendment. It has been used successfully 27 times. We should proceed the same way to assure a full understanding, and to open discussion by our entire country.
Peter Lumaj is an attorney, former candidate for U.S. Senate and a 2014 Republican candidate for Connecticut Secretary of the State.(greenwich time.com)
Bashkatdhetari Sami Alliu ndërroi jetë në Nju Xhersi në moshën 79 vjeçare
NEW JERSEY : Sami Alliu, vdiq të shtunën, më 19 prill 2014 në shtëpi në moshën 79 vjeçare, duke lënë pas vetes gruan e tij Gjyle Alliu e cila ishte një shoqe e pandarë e jetës së tij, duke qenë dhe një nanë e mirë dhe shembullore që rriti dhe fëmijë të mirë dhe shembullorë: bijtë Vilson Alliu dhe Albert Alliu e bija Geraldine Alliu , dhe mbesën e nipin Alvina dhe Alfonse Alliu.
Samiu, vdiq dhe la me “kokën me një anë” dhe me “zemër të thyer”, vëllain dhe shokun e jetës, atë që nuk iu nda atij gjatë gjithë jetës – Basri Alliun si dhe motrën e dashur Bukurie Aliu në Shqipëri, me të cilën do të shihej vetëm kur Shqipëria, do të “çlirohej” nga sundimi i egër komunistë.
Por, ai la mbas vetes dhe të gjithë ata kushurinjë , ata nipa dhe mbesa, si në Shqipëri, apo Dibër të Madhe, Kosovë dhe Amerikë , La pasë vetes aq shumë miq dhe shok të cilët i bëri për vete duke fituar dashurinë dhe respektin e tyre, nga që ishte vet i dashur, gojë ëmbël, i urtë dhe i respektueshem.
Ai besonte shumë tek, familja e tij – kombi i tij dhe feja e tij të cilave ua kushtojë edhe gjithë jetën duke ua lënë trashëgim edhe fëmijve të tij nipave edhe mbesave që të jenë krenar dhe të mburren me punën, kontributin e tij dhe miqt e shokët e tij të jetës për atë që ka bërë ai dhe vëllai i tij duke i lënë pas kësaj familje me tradita të thella kombëtare, patriot dhe demokrat të flakët.
Sami Alliu, Lindi më 10 tetor 1934 në Strikqan, Shqipëri një fshat kufitar ky që ndante jo vetëm vijën kufitare por edhe ndau për 50 vjet edhe zemrat e këtyre njerëzve të këtyre anëve duke coptuar ato dhe mbushur me “lumin” e lotëve dhe të mallit për njeri tjetrin
Ai së bashku me Basriun dhe disa anëtarë të familjes së tij – duke vënë veten në rrezik për jetën arratiset për në ish Jugosllavinë e athershme – duke dalë për në botën e lirë në fillim në Maqedoni dhe më pasë në kampet e refugjatëve në Itali dhe më pas aty ky ëndrronte ne vendin ku ëndrrat e emigrantëve bëhen realitet – në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.
Ai erdhi në Shtetet e Bashkuara në fillim të viteve 1963 dhe punojë dhe u shkollua këtu duke qënë edhe një biznesmen i suksesshëm. Samiu ngaqë e donte shumë vendlindjen e tij – kurr nuk ka dashur që ai dhe familja e tij të “adaptoheshin” me jetën e migrimit.
Ngaqë kurr nuk e kishte menduar se një ditë ai rregjim do të binte dhe rrugët do të hapeshin
Mbasi si tregojnë tani të gjithë bashkëluftëtarët e tij , të gjithë ju që jeni mbledhur për t’i dhënë lamtumirën e fundit ai ka pasur gjithmonë një vend të veçantë në zemrën e tij familjen e tij për Shqipërinë dhe për Kosovën.
Samiu për vitet kur Shqipëria ishte e izoluar dhe e sunduar egërsisht nga diktatura e Enver Hoxhës, dhe Kosova e sunduar nga rregjimi sllavo komunist ashtu si Dibra e tij ai ishte në ballë të përpjekjeve së bashku me patritotët dhe demokratët shqiptarë, për një Shqipëri të lirë dhe demokratike, për një Kosovë të pavarur dhe një çështje shqiptare të zgjidhur , pra për një Shqipëri Etnike
Duke “luftuar” me sakrifica të mëdha së bashku me patriotët e atdhetarët e tjerë në SHBA-ës, për çlirimin e Kosovës, lirinë e pavarsinë e saj, për të drejtat e shqiptarve në Preshevë, Bujanovc, Medvegje, Maqedoni, Mal të Zi, dhe Çamëri, ai së bashku me emigrantë e tjerë shqiptarë në Amerikë, luftuan gjatë gjithë jetës “Për flamurin kuqezi – me shqiponjën dy krenare, pa yllin e verdhë të komunizmit” mbi krye që ia kishte zënë “frymën”
Ai luftoi pa pushim për çdo çështje Kombëtare Shqiptare dhe iu kushtua besnikërisht deri në vdekje Mbretit të Shqiptarëve. Rrëzimi i komunizmit, në Shqipëri, e gëzoi dhe e entuziasmoi shumë, ai me një grup patriotësh, ishin nga ata që u ulën të parët në tokën e atdheut.
Ishte i pandarë dhe shok e mik me Fuad, Myftinë, Rasim Sinën, Zeqir Obokun, Hysen Mulosmani, Musli Mulosmani, Abedin Mulosmani, Enver Shaskan, Guri Durollari, Nderim Kupi, Nazmi Dertin, Abaz Litën, Familjen Koçi, Kaloshi, Ndreu, e të tjerë e të tjerë.
Rënja e komunizmit në Shqipëri, hapja e kufirit shqiptar dhe takimi i tij me motrën dhe nipat e mbesat e tij në Shqipëri, çlirimi, liria dhe pavarësia e Kosovës, kan qënë një nga gëzimet më të mëdha të jetës së tij.
Sami Alliu do të kujtohet gjatë tek shqiptarët e Amerikës, si një familjar i mirë, një prindë i dashur, si një figurë patriot, i cili u ndihmoi shumë shqiptarëve që emigronin në SHBA.
Ai i ndihmoi ata për të u integruar sa më shpejtë, për t’u gjetur ato punët e tyre të para dhe për shumë më tepër për dokumentat e emigracionit dhe i strehoi ndonjerin prej tyre.
Deri në ditën e tij të vdekjes, Samiu ka qenë si një fener për familjen e tij, miqtë dhe të gjithë ata që e njohën.
Samiun për 30 vjet nuk do t’a harrojnë edhe banorët e Monroes, të gjithë ata që u miqësuan me atë në Restorantin e tij të famëshm – ku ai ishte një partner i pensionuar i Marinas Restorant dhe Pizza në Harriman, të New Yorkut. /B.Sina/
PAPA GJON PALI II DO TË SHPALLET SHENJT ME 27 PRILL
Të djelën e ardhshme, më 27 prill, Papa Françesku do t’u japë statusin e shenjtorit dy prej paraardhësve që ai ka dashur më shumë: Gjon Palit të Dytë dhe Gjonit të 23. Vemendja kryesore e botës do të përqëndrohet te Papa Gjon Pali, megjithëse edhe Gjoni i 23-të nuk ka qenë më pak revolucionar.
Papa Gjon Pali II realizoi një papat të pazakontë që zgjati gati 27 vjet. Ai ishte papa më i shëtitur në histori. Udhëtimet e tij, të mbledhura bashkë, kapin një distancë të barabartë me 31 rrotullime rreth globit. Ai vizitoi 129 vende, emëroi më shumë shenjtorë se gjithë paraardhësit e tij të marrë së bashku dhe përshëndeti rreth 17 milionë besimtarë në Vatikan.
Lëvizjet e Papës u kufizuan nga parkinsoni dhe sëmundje të tjera, por më në fund ishte gripi që i mori atij jetën.
Miliona morën pjesë në lamtumirën e njeriut që i kishte mbijetuar pushtimit nazist dhe kishte dënuar komunizmin. Para se arkivoli i tij prej qiparisi të varrosej në bazilikën e Shën Pjetrit, njerëzit ngritën pankarta ku lexohej: Të shenjtërohet menjëherë.
Vatikani ra dakord me votën popullore dhe procesi i shenjtërimit të Papa Gjon Palit ishte më i shpejti në historinë moderne. Pasardhësi i tij, Papa Benedikti, vendosi ta kapërcejë rregullin e Kishës që normalisht kërkon një periudhë pritjeje pesë-vjeçare para se të fillojnë procedurat e para.
Procesi filloi menjëherë pas vdekjes së Gjon Palit. Sipas rregullave të Vatikanit, për shpalljen e një shenjti kërkohen dy mrekulli që t’i atribuohen atij. Mrekullia e parë ishte shërimi i një murgeshe franceze që vuante nga Parkinsoni.
Më 19 dhjetor 2009 Papa Gjon Pali II u shpall “I Nderuar” nga Papa Benedikti, dhe kjo hapi rrugën për lumturimin tij, në maj 2011.
Para ceremonisë, arkivoli i Papës Gjon Pali II u nxorr nga varri nën bazilikën e Shën Pjetrit dhe u vendos para altarit kryesor. Bazilika qëndroi e hapur ditë e natë për të lejuar pelegrinët t’i bënin nderimet e rastit.
E gjithë Roma u përfshi nga ethet e lumturimit dhe ceremonitë u kryesuan nga Papa Benedikti.
Një vend nderi ishte rezervuar për motrën Marie Simon – Pierre Normand, shërimi i pashpjegueshëm i së cilës ishte mrekullia e parë që iu atribua Gjon Palit.
Një mrekulli e dytë u miratua më 2 korrik, 2013 dhe u konfirmua nga Papa Françesku dy ditë më vonë.
Mrekullia e dytë që i atribuohet ndërhyrjes së Gjon Palit është kurimi i pashpjegueshëm i një gruaje nga Kosta Rika.
Ceremonia e kanonizimit për Gjon Palin e II dhe Gjonin e XXIII do të zhvillohet më 27 prill dhe Roma është duke u përgatitur për një vërshim tjetër të qindra e mijëra, në mos miliona pelegrinëve.
- « Previous Page
- 1
- …
- 677
- 678
- 679
- 680
- 681
- …
- 881
- Next Page »