A kemi nevojë ende për Itakën?

December 16, 2013 by dgreca

Një shqiponjë në fluturim e çan erën e mendimeve…/

Shkruar nga Pierfranco Bruni & Arjan Kallço/

Njëlloj sikur koha të mos kishte kujtime. Memoria ka faqe të gjata që mbeten si era në shpirt. Kujtimet janë të veçanta dhe të shtien në kurthe, duke trokitur çdo ditë në derën e mendjes. Por nuk ka kohë për kujtimet. Largohen në çastin ku janë gati të perceptohen dhe nuk të lënë mungesën e një diçkaje që ne kishim. Lënë zbrazëtinë. Ka një kapërcim zbaticash midis mungesës dhe zbrazëtisë.

Eci në anë të lumit dhe kujtimet janë këmbëngulëse. Njëlloj sikur ta kisha mbyllur gjithçka në një grusht të një dore. Vitet si retë. Janë si retë. Shkojnë, vijnë, ndalen dhe e lënë mjegullën në shikim.

Çdo fjalë nuk duhet ngatërruar më me shpresën që të thuash një fjalë tjetër. Unë tashmë i kam fjalët në sy. Gjithçka më duket tutje dhe çdo çast më duket se është jetuar…Jeta ime ka qënë gjithmonë një gërshetim i ditës me gjuhën e mendimit dhe çdo çast nuk e njeh kurrë relativen. Retë e Aristofanit, tek i përsërit, m’i shmang rrugët e nostalgjisë në një melankoni të paqetësueshme, janë ato që i vrojtoj nga një dhomë në det dhe që i gjeta në këngën e Fabrizio De André. Nuk ka trishtim në fjalët e mia.

Një herë një shaman që ruante palmën dhe ngjyrat e tokës së vet më tha: E humbe të qeshurën. Nuk qesh më. Mban në sy heshtjen e një ironie të lodhur.

Kapërceje këtë melankoninë tënde jo vetëm me qetësinë, por me kuptimin e vlerës së durimit. Në buzën dhe në vështrimin tënd nuk është buzëqeshja që njihja. Nuk të pyes përse. Të kërkoj vetëm të ndërgjegjësohesh për këtë.Më pas shamani u nis dhe nuk la tek mua zbrazëtinë por mungesën. Unë vazhdoj ta kërkoj dhe ndoshta edhe t’i imitoj gjestet e tij dhe t’i mbledh si heshtje, ashtu dhe durimin e tij. Përgjatë rrugëve të lumit janë ato që të çojnë në shkretëtirë dhe nëse nuk pushoj së gërmuari në Lindjet e mia, kjo sepse përpiqem ta zbuloj përse agu lind ku vdes perëndimi. Ende nuk ia kemi dalë ta kapim këtë mister…

Po i shmang udhët e mia, duke mos qënë relativ apo realitivist? Jeta jona nuk është një e vetme, edhe nëse nuk përpiqemi ta jetojmë me koherencë, është vetë jeta që zgjedhim dhe na drejton në rrugët e reja apo të vjetra. Zgjedhjet e mia i lajmërova në kohët antike. Si ai që beson tek “Revolta” ka nevojë që të mund të shohim përtej dritares në det dhe ta imagjinojmë një hotizont përtej horizontit që sapo arrijmë ta lexojmë.

Ndoshta në fund të fundit Homeri e pati guximin ta shpikte një kthim për të gjithë ne. Unë besoj se Uliksi na e hodhi me dëshirën e tij për t’u kthyer në Itakë. A kemi vërtet nevojë për një Itakë?

Mendoj shpesh për horizontin, por jam përsëri tek po sodit rrethin. Të vërtetën nuk e zotërojnë fetë. Kur do ta kuptojmë se Krishti nuk është fe, kthimi ynë në Itakë do të marrë tjetër kuptim. Tash bie një shi i hollë. Udhëtimet e mia i braktisin labirinthet e vetmisë dhe shndërrohen në fusha, fusha e shkretëtirës që bie pas erës dhe era formon dunat. Nuk e kam pranuar kurrë që të gjykohem. Nuk është fjala për mostolerancë, por të më respektojnë në shkretëtirat e mia, në heshtjen time, në zgjedhjet e mia.

Tashmë mbërrita tek limiti i kufirit që bëhet kufi ndarës…Bindem gjithmonë e më shumë se nuk jemi ne që kemi nevojë për kohë. Është koha që ka nevojë për ne. Ne na intercepton absurdi…

Përse nuk besoj tek fetë? Sepse besoj tek Krishti. Sepse e përjetoj me misterin, sepse është mister. Thjesht kërkoj që çdo e vërtetë e menduar si e tillë të ngjallë dyshime dhe çdo qartësi të ketë heshtjene e dashurisë. Fallxhori, duke ma shtrënguar dorën, një ditë më tha: Si mund të vihet rregull mbi të gjitha kontradiktat e jetës? Qartësia apo e vërteta? Dhe kështu e ndërpres ecjen time mes shtigjeve. Do të qëndroj në nënshkallën e syve të tu, e dashura ime, sipas Kalifanos, jo për të parë se çfarë fshihet, por që ta ruaj kohën që të është dhënë.

Përse vallë duhet të kthehemi në Itakë? Shamani më shikon. E dëgjon heshtjen time. Nuk flet. Ecën ngadalë. E njeh dashurinë time të fshehtë mes përthyrjeve të shikimeve të mia. Nga dhoma mbi det valët luftojnë me orët që e mbyllin të gjithë kohën e mundshme të jetuar dhe të mbetur pezull në një pikë shiu…

Një shqiponjë në fluturim e ndërpret mendimin tim…Jehona e një muzike, por sidomos zëri i Franko Kalifanos (këngëtari italian a.k) reciton:

Nuk të kërkoj…

E di së nuk do të jesh

Dhe nuk dua të të gjej…

Itaka! Itaka! Janë fjalët që ende sot e kanë jehonën e Uliksit, udhëtarit të pafat që nostalgjia e shtëpisë, familjes dhe vendlindjes e mbajtën gjallë në lundrimin e tij triumfues mes vështirësive të shumta. Itaka është atdheu i çdo njeriu që edhe pse ndodhet larg, në vësh i buçasin thirrjet e tokës mëmë. Itaka sot është çdo vend ku njerëzit jetojnë dhe punojnë, edhe pse mund të jetë atdheu i dytë. Itaka është çdo vend që kemi vizituar dhe ku kemi lënë një pjesë të zemrës sonë e sapo anija merr rrugën e largimit, vështrimi drejtohet detyrimisht i ngulur pas asaj cope toke, që sa vjen dhe zvogëlohet, derisa zhduket plotësisht nga sytë. Sa më larg të shkosh aq më afër je pranë tij. Por në jetë kemi Itakën e përjetëshme dhe Itakën e përkohëshme. E para mban një emër për të gjitha kombet, e shtrenjtë, e madhërishme, e pavdekshme, si vetë kombi. E dyta është pjesë e pandarë e individëve që e shohin përkoshmërinë e saj si një shtyllë pas së cilës kapen fort që trazirat e kohës të mos i shtyjnë tutje në brigje tyë shkreta që nuk i njohin.

Itaka është kohë dhe hapësirë, është kohë e pakapshme për brezat, kohë tek e cila askush nuk mund të rikthehet më, sepse ikën dhe vetëm ikën. Itaka është hapësirë e pafund që për njerëzit e saj nuk ka moshë, ndoshta në shekuj mbetet e njëjtë, është vendi tek i cili dëshirojnë të kthehen gjithmonë.

Itaka është kujtim që nuk shuhet kurrë, memoria e pagjumë e një kombi, thirrje për të mos i harruar rrënjët, zgjim i identitetit të topitur nga fate historish.

E kemi edhe ne një Itakë që ka mbetur e ngulur thellë në memorien e kombit, Itaka jonë arbërore, Moreja e bukur në këngën 600 vjeçare, na shafqet një Itakë që mbeti ëndrra e pakthyeshme e qindra mijëra arbëreshëve që jetojnë në Itali, ëndërr që për ta nuk ka më asnjë shpresë rikthimi.

Moj e bukura More

Si të lashë e më s’të pashë…

Kjo është Itaka e dhimbjes dhe e ëndrrës që vazhdon të mbetet larg syve dhe jetës së tyre, Itaka (Shqipëria) e mikut me origjinë arbëreshe, Pierfranco Bruni, Itakat e mia tek të cilat rikthehem gjithmonë me mall e emocion. Poetët udhëtarë ndoshta janë njerëzit që në zemrën e tyre kanë shumë Itaka e tek secila, nëse jeta ta lejon, dëshirojnë të ecin përsëri mes kujtimeve të pashlyeshme të ngjizura dikur dhe të përjetësuara në vargje.

Jo, jo mos më pyesni sa Itaka
Unë kam në zemër,
Nuk e di, kurrë nuk i kam numëruar:
Çdo vend që më pret është një Itakë, por
Edhe të tjerat që ende s’i kam vizituar.

Po t’i vazhdoja më tej arsyetimet, çdo njeri i botës të paktën një herë në jetë është udhëtar drejt Itakave të panjohura, numëri i tyre do të ishte i pafund në një progresion që askush nuk do të kishte mundësi ta llogarsite numërin final të tyre.

A kemi nevojë ende në ditët tona për atë simbol metaforik, për Itakën?

Unë kam nevojë për Itakat e mia, për të gjitha pa përjashtim, sepse tashmë janë bërë pikat e referimit, të frymëzimit, të aventurave të mrekullueshme, saqë kur jam larg, një nxitje e brendshme më thotë gjithmonë: Itakat e tua të duan. Nisu. Koha është armiku yt, por nisu!

Kam nevojë të ndaj me kohën dhe njerëzit ndjenjat e pashpjegueshme deri në momentin e mbërritjes, rrugën e gjatë edhe pse shpesh të lodhshme, pritjet në hapësira të pafund apo të reduktuara brenda kontureve të qytetërimit, ashtu si Kavafisi i madh në vargjet e tij:

Kur të nisësh udhëtimin për në Itakë

Duhet të shpresosh që rruga të jetë e gjatë

Plot me aventura dhe përvoja.

Kur jam larg nga Itaka ime e parë dhe pandryshueshmja, vendlindja ime, të tjera ndjenja më shoqërojnë në kthim, të tjera ëndrra, të tjera shpresa. Është Itaka e papërsëritëshme, e dashur, e përlotur, plot brenga historike, halle, derte. Është Itaka jonë e lashtë sa vetë jeta. Është aty tek më pret, buzë bregut të detit Adriatik e Jon, edhe pse jo gjithmonë kënga e Luço Dalës kumbon:

Itaka, Itaka,

Në shtëpi unë dua të kthehem

Nga deti, nga deti…

TULIPANI…*

December 16, 2013 by dgreca

Kur rritet inati, mendo pasojat…/

Konfuci/
…Vironi u përpoq ti shmangej shikimit të ngrirë, të errët si pellg me zift, të Çao Dao Bu-së. Eci përgjatë tezgave me barishte, spinaq, lëpjeta, radhiqe, rrepka, karota dhe qepë. Pak më tej ishin tezgat e shtrembra sikur do binin përdhe të mbushura me patate të vjetra me gunga. Të gjitha këto prodhime ishin të mbledhura prej fshatarëve nëpër skërkat e maleve, mezhdat e arave dhe në zgavrat e përrenjve. Ecte ngadalë për tu treguar i preokupuar në sy të saj, në blerjen e prodhimeve të stinës

Përgjimi dhe vështrimi i Çao Dao Bu-së ishte acarues. Ajo shoqërohej nga dashnori i përkushtuar, shitësi veshllapush i peshkut, Kim Kum Il. Ata ngriheshin në majë të këmbëve, zgjateshin majtas djathtas, bënin veprime të hallakatura. Të dy lëvrinin të paduruar, donin të fshiheshin e të përgjonin njëherësh, nxituan në anën tjetër, shtynë padashur me bërryla shitësit e nervozuar, rrëzuan spinaqin, e shkelën me këmbë. Kërkuan të falur me sy të trishtuar, duke bashkuar pëllëmbët dhe përkulur me përulje kokat.

Vironit përnjëherë iu krijua përfytyrimi se zhapiku dhe bretkosa ishin më simpatikë se këta dy njerëz që zvarriten nëpër baltovinën e pazarit. Spërkatin me zift dhe kacafyten me shitësit fatkeq, të cilëve po u shpërdorohej dhe shkelej malli i mbledhur me aq mund e sakrifica.

Vironit nuk i bëhej të qeshte, qëndroi, u mbush me frymë dhe fshiu djersën. Brenda disa orësh mësoi nga jeta shumë gjera,të cilat si kishte menduar më parë. Njohu sa me vlerë dhe e gjithëpushtetshme është kur të do dikush. Sa e madhe është dashuria e May Lee-së, femrës së mrekullueshme që, për djemtë vendas por edhe për vetë atë, quhej ëndërr e purpurte e pakapshme, fluide që i afrohej dhe largohej si era. Nuk mund të prekej dhe të ledhatohej.

Vajza e ëndërrt, e magjishme May Lee i dhuroi gjithçka me fisnikëri, si rrallë ndonjë femër, me gjithë pasionin dhe forcën e shpirtit. Atëhere e kuptoi se ndjenjat e brishta nuk janë lodra, ato janë shungulluese. Dashuria dhe ndjenja e një femre kur të do me pasion nuk ka pengesë ta ndalë. Ajo nuk ishte e akullt, enigmatike, me mjegull të hirtë e shi të imët mbuluar, si pikturat e rëndomta që shiten në pazarin e antikuarëve. May Lee ishte ajri dhe vlaga, ëndrra dhe realiteti, dashuria dhe jeta, vetë dhurata e bukurisë dhe zjarrit femëror. Ajo ishte gjithësia, të cilën ia dhuroi pa ngurrim. Ndjenja, brishtësia, dashuria, sinqeriteti nuk kanë masë dhe peshë të peshohen. Burojnë prej zemrës dhe shpërthejnë si vullkan i zjarrtë.

Vironi nuk besonte se njerëzit aziatikë,të skajit të largët, të kenë ndenja aq të prekshme, të patjetërsueshme, të dallgëzuara si uragane, shpërthyese sa shkundin dhe thërrmojnë malet.

Për herë të parë në jetën e vet u ndje i lehtë, me flatra dhe me frymëmarrje të plotë. Se janë ca gjëra të pashfaqura, të nëndheshme, të cilat lëvizin me tërsëllëm dhe ngrihen me vërtik përpjetë. Të bëjnë ta shijosh jetën, të mbash në buzë mushtin më të papërsëritshëm. E magjishmja May Lee në momentet e mrekullueshme të dashurisë qe ajër i freskët, fllad, këngë, burim gurgullues e përnjëherësh llavë e zjarrtë.

U largua i përhumbur prej saj, duke u kalamendur, vetëm sa kishte hedhur këmbën dhe shkelur lehtë, butë në parkun e Edenit. Pastaj gjithçka rrodhi aq shpejt dhe furishëm, kapërceu i hutuar deriçkën e vogël dhe shtegun e ngushtë të përmbytur nga ferrat dhe drizat. U përkul, gati u zvarrit nëpër monopatin që i treguan, pa i kushtuar rëndësi ferrave dhe gjembave se mund të çirrej apo të shpohej. Vironit akoma nuk i besohej për bukurinë që preku dhe e shijoi aq shumë, kundërmimi i trupit të saj e drithëronte, ndjehej i mbushur aq sa i mbahej frymëmarrja, por i pa nginjur…

Vironit iu duk e neveritshme të bënte rolin e të tremburit, fajtorit, kur nuk kishte arsye. Gjendej si gjithë qytetarët e tjerë në mes të pazarit të madh, ku zallahia dhe rrëmuja ngrihej në kupë të qiellit. Bëri një hap të madh majtas u doli përpara, qëndroi dhe priti të afrohej drejt tij përzierja e shpifur midis zhabjakut dhe bretkosës.

Çao Dao Bu nuk e priste ngulmimin dhe afrimin e djalit, ndaloi disa hapa larg tij, u kapërdi me vështirësi dhe mbajti për krahu shitësin e peshkut. Ajo u pështjellua, nuk e mendonte se huaji do ta vështronte drejt ne sy pa i lëvizur bebja e syrit. I u tha pështyma në gojë, iu bë i hidhur farmak, bëri të kthehej, të ikte nga sytë këmbët në shtegun më të parë midis tezgave, por shitësit e ndiqnin me sy të egërsuar dhe i dilnin përpara. Ajo u shmang, donte të lëvizte në krahun tjetër, gjithsesi rrugina midis tezgave ishte e ngushtë dhe ata me patjetër do të piqeshin. Çao Dao Bu shtrëngoi nga krahu shitësin e peshkut Kim Kum Il dhe shpejtoi hapin me shikim të ulur përtokë.

-Sa mirë që u takuam Çao Dao Bu,- i foli Vironi me nënqeshje të lehtë dhe njëherësh e zhbiroi me sy.

Ajo u përtyp, tërhoqi e hutuar kryet prapa dhe mërmëriti me keqdashje të hapur:

-Nuk di ku ta shoh të mirën e këtij takimi!

Luajti me nervozizëm kryet si kulaçi i lulediellit që lëkundej prej erës, ndërsa shitësi veshllapush i peshkut Kim Kum Il u kollit me ndërprerje.

Vironi u mërzit dhe për një moment mendoi ta zgjaste bisedën me Çao Dao Bu-në, ta ngacmonte dhe të shfryhej me shëmtimin e tjetërsimit të fytyrës së femrës, por ndërroi menjëherë mendje. Nuk duhej ta tendoste akoma më tepër gjendjen. Ajo ishte një bretkosë e keqe që nuk dinte vetëm të kuakte, por edhe të përlyente dhe fëlliqte me ndotje dheun e shkrifët dhe lulet e freskëta. Gjithashtu, nëse ai fshihej, do dredhonte, tërhiqej nëpër fëlliqësirat e pazarit, me siguri do shtohej oreksi dhe dyshimi i përgjueses, shkollares shembullore Çao Dao Bu.

Ai e shoqëroi me bisht të syrit tjetërsimin e fytyrës së vajzës, si metal i ndryshkur, pa larguar prej fytyrës së tij buzëqeshjen cinike.

Vironi përsëri ndjente mëshirë dhe përbuzje për këtë femër fatkeqe, të paditur, që hante veten e vet prej xhelozisë dhe marrëzisë. Ndërsa Çao Dao Bu e urrente thellësisht, përbindshëm, aq sa t’ja nxirrte sytë me thonj këtij studentit të huaj, bukurosh, i cili pabesisht dhe pa pikë turpi u hyri në mes May Lee-s dhe asaj.

Ata u larguan pa kthyer kokën nga njëri tjetrit, por përgjonin me bisht të syrit, ecën me hapa të shpejtuara në skaje të kundërta. Çao Dao Bu u fut sërish me hap nervoz dhe të ngutur në rrugët e ngushta të skajit lindor të qytetit. Vironi doli prej pazarit, me hapa të ngadalta, kapërceu rrugën ndarëse dhe u fut në rrugën kryesore. Duke pasur në krah të djathtë qytetin model, të mrekullueshëm por fatkeqësisht fantazmë, të magjisë socialiste.

Filloi të binte shi. Vironi ngriti jakën dhe shpejtoi hapin. Stacioni i autobusit për të shkuar në qytetin e studentit ishte larg. Dy blloqe më poshtë se monumenti njëzet metra i lartë i derdhur në bronc i udhëheqësit të lavdishëm Kim. Vironi la pas monumentin dhe kaloi me hap të nxituar në anën e kundërt të bulevardit, në trotuar, përballë bllokut të rrethuar me mure dhe hekura të udhëheqësve të lartë të partisë dhe të shtetit.

Shiu vazhdonte të binte, por ai nuk çante kryet, i shkrepi të vraponte. Magjia May Lee i kishte ngelur në mendje. Vajza i dha kënaqësinë më të mrekullueshme. Autobusi i linjës së qytetit të studentit frenoi me zhurmë përpara këmbëve dhe ai kërceu brenda. Makina u mbush menjëherë plot. Shiu filloi të binte me furi, me erë, përplasej mbas xhamave të dritareve, fshirëset punonin me vështirësi.

Vironi vështronte rrëketë e shiut që përdridheshin, dredhonin, rrëshqisnin nëpër dritare dhe ndjeu menjëherë mall të madh për May Lee-në. Provoi pendesë të heshtur, si një pickim në zemër që nuk kishte ndenjur më shumë me të. Dikush e preku në shpatull, u kthye me bezdi, dalloi kaçurrelin dhe buzëqeshjen e gjerë te kubanezit Julio.

-Përskuqja e fytyrës sate më mahniti. Në cilat shtigje të pashkelura barite sot vëllaçko?- i foli Julio me zë të lartë, pa e ndarë buzëqeshjen.

Vironi e ndjeu veten bosh, u nervozua dhe e këqyri tjetrin me vëmendje. Nuk i pëlqeu kur tjetri i futi hundët, përnjëherësh e mbërtheu alarmi i zbulimit të sekretit të madh.

-Në shtigjet e sat ëme Julio,- ia ktheu me ton të thatë.

Julio u prish në fytyrë dhe tundi kokën ngadalë.

-Nuk bëj shaka,- foli me zë të lënduar dhe vazhdoi me ton të ngjirur. – Sa për dijeni, mos i përzje mamatë në biseda hidh dhe prit.

-As unë,- ia ktheu Vironi thatë dhe ktheu kokën mënjane.

Kubanezi Julio hodhi lart kaçurrelin dhe shfryu me inat.

-Ta kam thënë disa herë dreqi me brirë Viron don Zhuani, mos u kruaj shumë me mua. Sa për dijeni nëna ime u vra prej Fidel Kastros katër vjet mbasi ai mori pushtetin. Ajo ka qenë ndër komunistet e para, por nuk ishte dakord me politikën dhe praktikën që ndiqte Fideli, i cili inkurajonte parazitizmin dhe varfërinë. Nëna e kundërshtoi ashpër në një mbledhje plenumi. Fideli shkuli qimet e mjekrës prej inatit dhe e quajti nënën antiparti, antipopull. E përjashtoi dhunshëm nga partia dhe e pushkatoi. Nëna ime ishte ndër femrat më të bukura të Kubës. Im atë, i frikësuar për jetën e vet mëshumë se sa për mua dhe për të rregulluar biografinë, shpëtuar persekutimit u martua me një kushërirë të afërt të mjekroshit, një lëneshë e shëmtuar me eksperiencë. Vunë kurorë, mjekroshi mori pjesë në dasmë, qeshte me zë të lartë. Mbaj mend më kishin veshur me një kostum të bardhë. Ai më mori pranë dhe pyeti babanë: ‘Ky është djali? Babai me vështrim të trembur luajti kryet me të shpejtë. Fideli ledhatoi mjekrën dhe vazhdoi : Ta edukojmë të bëhet komunist i devotshëm.’ Unë shkava prej gjurit të tij dhe ika tutje. Kupton Viron don Zhuani, ndryshe nuk do të isha këtu me ty në këtë skaj të largët aziatik,’ përfundoi me zë të grindur Julio.

Vironi e ndjeu veten keq:

-Më fal Julio,- i pëshpëriti.

Kubanezi shkundi kryet me bezdi, pastaj zbardhi dhembët dhe flaku në çast mërzinë.

-Sa për dijeni, edhe po të ishte ime më gjallë, ti nuk mund të bëje gjë sepse do të paloste me shikim, dreqi me brirë Viron don Zhuani.

Të dy qeshën dhe i rrahën shpatullat e shoqi-shoqit.

-Të dy jemi dreqër të këndshëm, more Julio kubanezi,- i ktheu Vironi.

-Jemi! Përse të mos jemi,- ia bëri Julio dhe zbardhi dhembët: – Ne mbartim mbi shpinë me ndershmëri proletare komunizmin eksperimental.

Shiu vazhdonte të binte, xhamat e makinës ishin veshur me avull. Autobusi bëri një rrotullim të fortë, ndaloi përpara kinoteatrit. Ata kërcyen dhe vrapuan drejt derës së hapur të kinoteatrit. Julios iu fut këmba e djathtë në një pellg me ujë, fytyra e tij u deformua nga ngërdheshja, pështyu në pellg por nuk shau. I trembej përgjimit:

-Këta aziatikë krijojnë pellgje për të njohur mëritë,- pëshpëriti Julio.

Tek kutia e postës, Vironi gjeti një zarf, dërguar nga i ati, zarfi ishte i portokalltë dhe pak më i trashë se herët e tjera. E grisi në cep, brenda gjeti letrën të shkruar me shkrim të madh në fletë fletoreje me kuti dhe dy fotografi të formatit të zakonshëm. Në të dyja fotografitë kishte dalë i ati i qeshur, i lumtur, kokë më kokë me Megi violinisten, mbas tyre dallohej sfondi i detit, me siguri ata duhej të kishin dalë në plazhin e qytetit të Durrësit. Me flokët e Megit luante era dhe ai dalloi ballin pak të kërcyer dhe të gjerë.

Mbrapa fotografive ishte shkruar me shkrim të kujdesshëm:

-Me mall të presim, babai(një hapësirë e vogël bosh, ku ndjehej mëdyshja,më pas) nëna Megi.

‘Nëna Megi,’ mërmëriti me vete. Sikur nuk shkonte, ishte artificiale. Vështroi shiun që binte përjashta. Iu kujtua nënë Vera, sa shpejt lihen mënjanë, sfumohen, derisa harrohen njerëzit e afërt, të dashur edhe pse me ta ke kaluar pjesën më të rëndësishme të jetës. I tmerrshëm qenka harrimi. Nuk do ta harronte kurrë nënën Vera.Vironit nisi ti pihej ujë, fërkoi qafën mbas këmishës dhe hodhi përsëri vështrimin përjashta ku vazhdonte të derdhej shiu dhe rruga ishte e përmbytur nga përrenjtë.

Nuk donte të mendonte gjëra të trishtuara. Ishte i mbushur me kujtime të këndshme, mezi priste të vinte dita e nesërme dhe të mendohej se si të gjente mundësinë të takohej me vajzën që dashuronte. Mbase dhe babai i tij Mirili e donte vërtet violinisten Megi. A mund të dashurojë njeriu dy herë me të njëjtin zjarr dhe pasion? Dikur babai i tij Mirili ishte dashuruar, siç thuhej, çmendurisht me nënën e tij Vera.

Vironi hëngri disa biskota të thata, të zbutura në çaj të vakët, u zhvesh dhe u fut në rroba. Mbështeti kokën në jastëk dhe mbylli sytë, përnjëherësh i doli përpara May Lee e qeshur, e zhveshur, e mrekullueshme..

*Fragment nga romani” TULIPANI I KORESE” i autorit Kristaq Turtulli. Kapitulli I XXV

DSHM-ja kërkon fronin e “car Nikollës” në Shkup

December 15, 2013 by dgreca

Njëri nga themeluesit e Diasporës Shqiptare për Maqedoni (DSHM), Musa Lamallari, i njohur me emrin e artit në internet Tim Shkupi, vlerëson se qeveria e Nikolla Gruevskit nuk mund të mbijetojë më shumë se tri ditë pa shqiptarët./

“Tensionet ndëretnike janë rezultat i lojrave politike, i akterëve unitarist që mendojnë se sa më shumë që rrihen fëmijët e pambrojtur shqiptarë, aq më shumë do të rrijnë apo vijnë në pushtet. Në Maqedoni ka një proces politik, ekziston një Marrëveshje e Ohrit që e përfundoi luftën në vitin 2001, por nuk e ndërtoi paqen stabile. Krahas pengesave të mëdha në nivel të institucioneve shtetërore për implementimin e Marrëveshjes së Ohrit, partia opozitare e asaj kohe VMRO e Nikolla Gruevskit, organizoi Referendumin e 7 nëntorit të vitit 2004, përmes të cilit u kërkua shpallja e pavlefshme dhe asgjësimi i Marrëveshjes së Ohrit. Tani kjo parti, përkundër që nuk pati sukses me referendumin e saj në vitin 2004, suksesi i saj për një greminë për të gjithë është porta triumfale e ‘Skopjes 2014’,qe figuron si simbolikë pansllaviste tanimë për pushtetin absolut të ‘car Nikollës’”, ka thënë Lamallari në një intervist për Bota Sot.

Sipas tij, ata që janë përkrahës të DSHM-së janë për një koncept të qartë politik, refuzimin e sistemit unitarist të qeverisë së “Skopjes 2014” në FYROM.

“DSHM-ja ka synim që të shndrrohet si Lëvizje për refuzimin e sistemit unitar të qeverisë së Shkupit, të bëhet një avangardë e Vërtetë e interesit kombëtar në Maqedoni, brenda të unifikojë shqiptarët rreth programit dhe platformës së saj politike dhe jashtë të influencojë në qendrat e vendosjes, siç janë Washingtoni, Londra dhe Brukseli. DSHM-ja kësaj radhe mbi supet e veta ka dy prioritete: e para, organizimin e jashtëm, ku çdo shoqatë, organizatë, klub mund të na bashkangjitet me përfaqësuesit e tyre për të folur për interesat e shqiptarëve me një zë në Washington, Bruksel dhe gjithandej nëpër botë dhe, e dyta, organizimi dhe shtrirja jonë në çdo cep dhe skaj të Maqedonisë, duke ngritur vetëdijen shqiptare, duke sjellur rreth vetes forcën e gjallë kreative të rinisë shqiptare, studentëve, veprimtarët e dallueshëm të të gjitha fushave të ndryshme të jetës shoqërore“, tha ai.

I pyetur nëse DSHM-ja po përgatitet edhe për variantin më të keq, pasi tensionet ndëretnike janë aktuale në Maqedoni, të cilat mund të çojnë në përshkallëzimin e ndonjë konflikti të armatosur si në vitin 2001, Lamallari ka thënë se ajo që anashkalohet dhe nuk thuhet, mbulohet nga qeveria aktuale dhe legjitimohet ngapartitë politike, përfshirë këtu edhe partitë shqiptare, qoftë pozitë ose opozitë, është loja e partneritetit iluzor të elitave të korruptuara, të cilat, pa dallim njëra prej tjetrës, kanë definuar shtetin si shtet unitar dhe ekskluziv të sllavo-maqedonëve, duke e përqendruar pushtetin në duart e përfaqësuesve politikë të kësaj etnie që vazhdon me të njëjtin intensitet, si gjatë periudhës komuniste, postkomuniste të tranzicionit, të pas konfliktit 2001, aplikimin e politikës së etnocidit ndaj shqiptarëve, që lidhet me mungesën e statusit kushtetues të tyre në FYROM, duke e lënë në status të përqindjeve numerike dhe të një nocion të panjohur si kategori kushtetuese “bashkësi etnike”.

`Lufta e pashpallur kundër qenies bioligjike shqiptare ekziston në çdo institucion shtetëror dhe po vazhdon të rritet në formë të sofistikuar, pasi diskriminimi është në përmasa marramendëse në çdo segment të shoqërisë shqiptare kur ballafaqohen qytetarët me institucionet shtetërore në Maqedoni, por ajo që nuk mund të shpjegohet nga DSHM-ja është roli i partive shqiptare në Parlament dhe jashtë saj, lufta e tyre e pakuptimtë brenda llojit, sikurse nuk mund DSHM-ja të caktojë ditën dhe momentin kur qytetari shqiptar do të divorcohet nga partitë ekzistuese dhe do të kërkojë një aletrantivë tjetër për një mobilizim të ri politik, duke filluar prej Kumanovës, Shkupit, Tetovës, Gostivarit, Kërçovës, Dibrës, Strugës, Ohrit, Manastirit, Prilepit dhe Velesit`, ka thënë ai.

DSHM-ja, sipas Lamallarit, nuk është organizatë dhe Lëvizje që kërkon të legjitimohet te shqiptarët e Maqedonisë me një reagim apo thirrje për një rast të caktuar, siç është ky rast me putat e vënduar në Shkup, të kujdoqoftë. Ne besojmë se putat vendosen në mungesë të alternativave të reja politike, mirëqenies sociale, përparimit ekonomik, kështu që pushteti aktual i “car Nikollës” përmes putave shpërqendron vëmendjen e opinionit publik nga problemet aktuale, të cilat i përmenda më lart.

DSHM-ja ka koncept të qartë se çfarë u ofronë qytetarëve shqiptarë dhe të tjerëve si alternativë dhe aktivistët e saj besojnë bindshëm se ky koncept është i realizueshëm në Maqedoni. DSHM-ja kërkon fronin e `car Nikollës`, refuzimin e sistemit unitarist të qeverisë së tij, bashkë me të gjithë argatët e tij që kontribuan, që në dekadën e dytë të shekullit 21 para syve tonë dhe të botës të na kurdisen puta pansllaviste në kuadër të projektit “Skopje 2014”.

“Thjesht, DSHM-ja kërkon fronin e Kryeministrit në FYROM, që të shpërthen procesi i demokratizimit dhe qytetarët të lirohen një herë e përgjithmonë nga diktaturat e qeverive unitariste`, ka thënë ai.

Shërbimi për informim i DSHM-së-www.dshm.org

CAR DUSHANI VJEN NË SHKUP SI PAJË KALITROJE E PANSLLAVIZMIT NË BALLKANIN PERËNDIMOR

December 15, 2013 by dgreca

Shkruan:Ramiz LUSHAJ/

Kryeparlamentari maqedonas, Trajko Veljanovski, gjatë putranimit politik në Tiranë doli në të ftohtin e dhjetorit nga selia e Kuvendit të Shqipërisë dhe deklaroi ballë mediave (ndër)kombëtare: “Kemi për detyrë që shteti maqedonas të japë kontribut sa më të madh për marrëdhëniet ndëretnike të cilat nuk duhet të vlerësohen nga një hap apo nga vendosja e një përmendoreje”.

Kësisoj, ky i derguar jo rastësisht, e pranoi “de fakto” në sy botës se djallpolitika maqedonase e kishte pru shpejtas, zyrtarisht e hjeksisht në Shkup në mesnatën e fill dhjetorit të sivjetëm monumentin e Car Dushanit të Serbisë të shek. XIV.

Pas kësaj, politika zyrtare maqedonase nuk duhet të vazhdoj të luaj në guzhina e ballkone të institucioneve shtetërore me kartën Car Dushani si tek ajo loja fëminore: mbylli sytë, prit të gjuej shplakë, ndal ta fshehi dorën, tashti gjeje se kush të goditi ty nga njerëzit përreth teje(!)

Djallzore duket ministre e Punëve të Brendshme të Maqedonisë, Gordana Jankullovska, teksa hiqet si shenjtore, si krejt e pastër, si e pa përbaltun. Pse e themi këtë? Kjo zyrtare e lartë ishte dhe përshendeti në emër të partisë në pushtet VMRO-DPMNE në Kongresin e V të Partisë Serbe në Maqedoni (9 nëntor 2013), kur kryetari i kësaj partie serbe, Ivan Stoilkoviç, paralajmëroi ngritjen së shpejti në Shkup të Monumentit të Car Dushanit, stërgjyshi i tij etno-politik. Pra, kjo ministre ishte në dijeni paraprake të stuhisë politike shovene të ngritjes së monumentit. Për ma tepër: Kryeshefja e policisë maqedonase luan kukamsheftas rolin e të paditunes keqanike, ndërkohë që e ka rrethatue Car Dushanin me roje me e pa armë tue e ruejt ditëenatë këtë monument “klandestin”. Në kësi rasti dredhanik m’u kujtua një vjershë humoristike për fëmijë: një gic i përbaltun donte të fitojnë konkursin “Mis Pastërtia”.

Disi sherrajkë e jo pak prapshtajkë del në (prapa)skenë ministre e Kulturës e Maqedonisë, Elizabeta Kamçevska Milevska, e cila nxjerr gjuhën e fjalëve të bardha dhe fsheh dhëmbët e zi të kërcenimit prosllav me monumentin e Car Dushanit. Pra, na hiqet si “ëngjëllore”, ndërsa strucon sikur institucioni i saj që merret drejtpërdrejt me të këtilla punë: “nuk është as porositës, as vendosës, dhe as nuk ka ingerenca për ndërtimin e përmendoreve” (4.12.2013). Si mund të shfajësohet kjo ministre kur monumenti i Car Dushanit është lartangrit në një vend të përzgjedhur si për figura mesjetare, bash aty tek Muzeu Arkeologjik i Shkupit.

Një rebus politik, një farë mbrapshtie tipike sllave-maqedonase, më duket sikur po shkrryen, kalkulon e kapton kryetari i ri i komunës Qendër (Shkup), Andrej Zhernovski, i cili “nuk e ditka” se kush e ngriti monumentin e Car Dushanit në territorin administrativ komunar të tij, e cilëson atë si “ndërtim pa leje” dhe po e degdis këtë çështje të nxehtë për ta ftohë e zvarrit në kalandat greke duke sipërmarrë formimin e aktivizimin e një komisioni hetimor për të zbardhë të vërteten (të vërtetat), që i vetëdijnë qyshse në nisje zanafillore. Kryekomunari Zhernovski i opozitës maqedonase, e pati ngrit edhe sivjet në gusht 2013 një komision hetimor të dështuar, të nënshtruar e të mohuar për statujat e vendosura në vargimin “Ura e Civilizimeve”, sipas “Projektit Shkupi 2014”. A thue të njëjtin fat do të ketë edhe ky komisioni hetimor i dhjetorit 2013 për monumentin e Car Dushanit, etj.?!

Këta tre zyrtarë të pozitës e opozitës maqedonase nuk ditkan kurrgja për monumentin e Car Dushanit: as ministre e Punëve të Brendshme, as ministre e Kulturës, as kryekomunari i Qëndres në Shkup (!) Atëherë, patjetër, duhet të dijnë ma shumë, ma fort, tërësisht, “tre të mëdhenjtë” e FYROM-it: kryeministri Nikola Gruevski, presidenti Gj. I. dhe kryeparlamentari T. V. Të tre këta janë në kryevende të larta shtetërore si kandidatura përfaqësuese të partisë në pushtet, VMRO-DPMNE, kryetari i të cilës është “cari i vogël”, Gruevski kundërshqiptar.

E keni parë kryeministrin maqedonas Gruevski teksa i haparav krahët drejt shqiptarëve në pozitë e opozitë për t’i lakafyt me shovizmin e vet të egër, të fshehtë, të sprovuar dhe, njëherash, iu fut stërkambsha për me i keqalanë shqiptarët autoktonë deri në cofani politike e etnike, pa kokë e pa tokë, siç po vepron edhe tashti me ngritjen e monumentit të Car Dushanit në qendër të Shkupit dardan, kryeqyteti i sotëm i Maqedonisë ballkanike.

Një diçka a e mirëdijnë këto tri kryekoka të nxehta të shovinizmit sllavo-maqedonas (Gruevski me dy të tjerët) se monumenti i Car Dushanit në Shkup është si tërmeti gjeo-politik i pesëdhjetë viteve ma parë, tërmeti shkatërrimtar i 26 korrikut 1963, kur u shpërngulën forcërisht e pabesisht shumica shqiptare nga ky kryeqytet i Jugosllavisë së Dytë(RSFJ). Dridhjet e tërmetit të ri politik shoven po ndihen përgjatë këtij dimri, valët goditëse të të cilit do të bien tmerrësisht mbi shqiptarët jo vetëm në Shkup.

Car Dushani (Stefan Urosh V Dushani) vjen në Shkup me putrat putiniane, me simbole ortodokse lindore, me veshje bizantine lindore, me kurorë nga manastiri i Çetinës në Cerrngore.

Po ma e rrezikshmja: vjen si pajë kalitroje e pansllavizmit në Ballkanin Perëndimor, si hijenë e pritshme dhe e frikshme e Jugosllavisë së Katërt, si ngucamë gurgace ndaj Europës së Bashkuar,

Krejt msheftas Vardarit e Atlantikut, në mes të ftohtit ballkanik, nga terrovina mesjetare e Nemanjiqëve të Serbisë, somnabulon e mafiozon monumenti i Car Dushanit, në Shkupin dardan, kryeqytetin e sotëm të Maqedonisë, bash tek dritarja e hapur e kryeministrit shoven Gruevski.

Car Dushani (Stefan Urosh V Dushani) vjen në Shkup me putrat putiniane, me simbole ortodokse lindore, me veshje bizantine lindore, me kurorë nga manastiri i Çetinës në Cerrngore.

Kongresiti Eliot Engel, mbajti Koktejlin vjetor të Krishtlindjeve mes miqve shqiptarë

December 15, 2013 by dgreca

“Me anë të kësaj përshëndetje të ngrohtë, tha Kongresmeni Engel, unë dhe zonja e ime Pat Engel së bashku me fëmijët e mi, ua urojmë të gjithëve ju festat e fundvitit që ato të mbushin familjen dhe zemrat e tuaja me plot gaz dhe lumturi” kurse nderoi me mirënjohjen “Record Congress” një mikun e tij Jerry Freidman./

Nga BEQIR SINA, New York/

YONKERS – NEW YORK : Anembanë SHBA-ës, është atmosfer festash, zbukurime dhe darka festive në pritje të Krishtëlindjeve dhe Vitit të ri. Kongresmen, Senatorë, personalitete të njohura politike, afaristët, artistët dhe zyrtarët e lart amerikanë, e kanë traditë, në këtë fund muaji, të shtrojnë bankete festive për nder të festave të fund-vitit, Krishtë Lindjen dhe Vitin e Ri. Kjo bëhet me gjasë për të shprehur një mirënjohje dhe dhënë një respekt të thellë, ndaj të gjithë atyre miqëve dhe të afërmeve të tyre, mbështetësve të tyre.

Sipas traditës amerikane, çdo fundviti mbahet një Koktejli vjetor i Krishtlindjeve – i thirrur “Annual Christmas Party”, një pritje kjo ku shprehet një faleminderim dhe mirënjohje për familjaret, miqt dhe përkrahësit e personaliteteve që shtrojnë ato në lokale luksoze.

Në lokalin luksoz “The Riverview” në Yonkers – New York, rreth 100 kilometër në veri të qytetit të New Yorkut, në bregun e lumit Hudson, ishte ligjvënësi demokrat nga Nju Jorku Eliot Engel, bashkëkryetar i Grupit për çështjet Shqiptare në Kongresin amerikan, miku i shquar i shqiptarëve, i cili ftoi në një drek festive më shumë se njëqindë veta, në mes tyre dhe miqt e tij, më të preferuar shqiptarë dhe dy diplomatët Bekim Sejdiu dhe Selim Lika..

Ligjëvënsi amerikan Eliot Engel, i rrethuar nga bashkëshortia e tij, dhe dy djemtë e vajza, tha se ai ka shfrytëzuar këtë rast, për t’ua uruar, miqve, kolegve dhe mbështetësve të tij, me anë të një përshëndetje të veçantë festat e fundvitit. Kjo tha Engel, “është një kartolinë urimi nga ana ime për ju të gjithë që keni kontribuar që unë të zgjidhem në Kongresin Amerikan si Përfaqësuesi i juaj , për të shërbyer në Dhomën e Përfaqësueseve.

Në faqen e tij të internetit(http://engel.house.gov/ ) Ligjëvënsi amerikan thotë :”Si Bashkë- Kryetar i Komitetit për Çështjet Shqiptare në Kongresin Amerikan , unë përpiqem për të nxjerr në pah disa çështje që janë shumë të rëndësishme për shqiptaro-amerikanët në Nju Jork dhe në të gjithë SHBA . Grupi i Përfaqësuesve për Çështjet Shqiptare në Kongresin Amerikan , punon për të promovuar lirinë dhe prosperitetin në, Shqipëri, Kosovë dhe viset shqiptare të Ballkanit dhe forcon lidhjet në marrëdhëniet e SHBA me Shqipërinë Kosovën” thotë ai. Engel në faqen e tij sqaron se së pari , Grupi i Përfaqësuesve për Çështjet Shqiptare në Kongresin Amerikan , promovon forcimin e institucioneve demokratike në Shqipëri , Kosovë, Maqedoni , Mal të Zi , dhe viset të banuara shqiptare të Ballkanit , sepse me një Ballkan të lirë dhe të qëndrueshme duhet të përfitojnë të gjithë . Ne gjithashtu përpiqemi për të përfshirë të gjitha vendet e rajonit në strukturat kyçe euroatlantike , si NATO dhe në Bashkimin Evropian .

Kurse, unë thekson Engel :”si Bashkë- Kryetar i Komitetit për Çështjet Shqiptare në Kongresin Amerikan, jam i nderuar gjithashtu të jemë pjesë e përpjekjeve për të çuar përpara lirinë dhe sovranitetin e Republikës së Pavarur të Kosovës , zhvillimin demokratik të Shqipërisë , si dhe të luftojë për të drejtat e popullsisë shqiptare në shtetet e të tjera përreth saj. Gjithashtu, Grupit i Përfaqësuesve do të mbështesë ngritjen e ekonomive të tregut të lirë dhe ruajtjen e marrëdhënieve të mira mes atdheut të parëve të tyre, Shqipërisë dhe Amerikanëve . Grupit i Përfaqësuesve të Kongresit punon me zell për të siguruar se të gjitha vendet e Ballkanit me popullsi etnike shqiptare meritme të shpejta në të ardhmen do të jenë në një partneritet të fuqishëm me Shtetet e Bashkuara “.

Eliot Engel është i lindur më 18 shkurt 1947. Ai është Përfaqësuesi – Representative për Qarkun e 16-të të Kongresit në Nju Jork. Ai është anëtar i Partisë Demokratike. Qarku i tij i ri, Qarkut 16të, që përmban pjesë të Bronxit dhe Westchester County. Zona e tij elektorale në Westchester, përfshin prefekturat Yonkers. Në Bronx, ajo përfshin komunat Riverdale, Woodlawn, Edenwald,Baychester, Williamsbridge, Van Cortlandt, dhe Wakefield,. Ai përfaqësoi Qarkun 19-në dy ligjistatura 1989-1993, dhe Qarkun 17të në pesë ligjistatura nga 1993-2013.

Në zgjedhjet e fundit në vitin ai u zgjodhë në zonë elektorale Qarku 16të, zonë e përbërë nga pjesë të Bronxit, Prefekturën e Westchester, dhe Rockland.Kongresisti Engel është Anëtar i Komitetit të Punëve të Jashtme në Dhomën Përfaqësuesve . Në ligjistaurën e fundit ai u bë anëtar i Komitetit të Punëve të Jashtme në Kongresin Amerikan – duke zëvendësuar Howard Berman, i cili humbi ofertën e tij për t’u rizgjedhur në zgjedhjet e 2012.

Ai është lider në Dhomën e Përfaqësuesve në politikën e SHBA ndaj Amerikës Latine dhe Karaibe . Përveç kësaj , ai ka shkruar ligje të rëndësishme që lidhen me Shqipërinë dhe Kosovën , Qipron , çështjet irlandeze , dhe është bashkë – autor i Protokollit Harkin –

Kongresisti Engel u rrit në një bllok social të banimit të qytetit, për të ndjekur shkollat publike në qytetin e New Yorkut . Në vitin 1969 , ai u diplomua nga Hunter dhe- Lehman College me BA në histori dhe mori një Diplomë Master në udhëzimet dhe këshillimin në vitin 1973 nga Herbert H. Lehman College të Universitetit të qytetit të Nju Jorkut . Në vitin 1987 , ai mori një diplomë në drejtësi nga New York Law School . Për dymbëdhjetë vjet para zgjedhjes së tij në Kongres , zoti Engel shërbeu në Asamblenë e shtetit të Nju Jorkut (1977-1988) , ku ai kryesoi Komisionin për luftë kundra alkoolizmit dhe drogave , si dhe Nënkomitetin Mitchell – Lama për Strehimit . Para kësaj , ai ishte një mësues dhe këshilltar për udhëzime në sistemin e shkollor publik në qytetin e New Yorkut.
Një banor i përjetshëm i Bronxit , Kongresmeni Engel është i martuar me Pat Engel . Ata kanë tre fëmijë .