• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Kalendar Historik- Me 15 Korrik u shuan Çerciz Topulli dhe Muço Qulli

July 15, 2015 by dgreca

Në datën 15 korrik , shqiptarët përkujtojnë ditën e vrasjes të heroit kombëtar Çerciz Topulli dhe aktivistit kulturor dhe gazetarit Muço Qulli në Shkodër nga forcat malazeze të pushtimit, të denoncuar si patriotë shqiptarë nga konsulli grek që ua njihte shumë mirë aktivitetin patriotik në shërbim të çështjes kombëtare shqiptare. Eshtrat e Çerciz Topullit u morën në vitin 1936 dhe u rivarrosën në Gjirokastër sëbashku me vëllain e tij Bajo Topullin në një kodër paksa jashtë qytetit, vend i cili u kthye në një vend peligranazhi për çdo shqiptar që vizitonte Gjirokastrën dhe e ndjente veten të lidhur me idenë kombëtare. Ja se c’shkruante e lexonte ne mes te Sheshit qendror te Shkodres ne 1936 Pater Anton Harapi me rastin e percjelljes se eshtrave te Cerciz Topullit dhe te Muco Qullit: “Ndaluni! Ku veni burra?! Çerçiz e Muço, dy fjalë ka me ju Shkodra Kreshnike, ktu në log të kuvendit para se të daheni. Do ta leni Shkodrën, të shkoni e të pushoni atje, ku së parit pat t’amblat rreze të diellit, ku, si filiza të shndoshtë, gëzueshëm e rritët shtatin, atje prej kah Shqypnija u qiti dhe u ndriti!
…Veç, o burra, qi, dekun, flitni, të metun, njalleni, të hupun, sod ndritni, kah rreth e rrokull t’i bini Shqypnis, deh, lshonie nji za, at zanin t’uej kumbues si të luajve, diftoni djelmnis shqiptare shka u ushqeu idealin, shka u mbajti karakterin, shka u bani të pavdekshëm.
….T’i diftojm, po, botës, se shqyptarët janë njimend burra; se mund të jemi Toskë e Gegë, muhamedan e kristjan, e njiherit shqyptarë të njimendtë.
Zoti i vërtetë e atdheu le të na bashkojn, Zoti e atdheu të na mbajn, me Zot e me Atdhe të lumnojm!”
@ Dorian Koçi-Muzeu Kombetar
Shenim i Diellit:Ne Perkujtim dhe nderim te Heroit Cerciz Topulli,Shqiptaret e Amerikes iu pergjigjen thirrjes se gjirokastriteve per te kontribuar financiarisht per ndertimin e Shtatores se Heroit. Komisionit ne gjirokaster i printe publicisti Xhevat Kallajxhiu, asokohe drejtor i Gazetes Demokratia. Ne Gazeten Dielli eshte publikuar thirrja dhe kontributoret.Vatra i dha perkrahje kesaj inisiative.

Filed Under: Histori Tagged With: 15 Korrik, Cerciz Topulli, Muço Qulli në Shkodër, vrane

NOLI ME 1932 në bordin e anijes S.S. New York

July 15, 2015 by dgreca

Nga Ilir IKONOMI/
Kjo është një fotografi e rrallë e Fan S. Nolit, udhëheqës i shqiptarëve të Amerikës. Është bërë nga një gazetar më 21 tetor 1932, në bordin e anijes S.S. New York, kur ajo po i afrohej brigjeve amerikane. E kisha parë këtë foto të botuar me dimensione fare të vogla në gazetën Hayward Daily Review, por më në fund gjeta origjinalin dhe tani e kemi me përmasa të plota.
Vini re tiparet karakteristike – vetullat e trasha e të harkuara, fytyrën vrarëlije dhe sidomos buzëqeshjen e zgjuar që ndriçon pamjen e përgjithshme të këtij njeriu të ditur.
Noli, ish-Kryeministër i Shqipërisë, vinte në Amerikë nga Hamburgu i Gjermanisë, por kaloi nëpër disa peripeci, për shkak se autoritetet amerikane dyshonin se ai ishte komunist. Noli u mbajt disa ditë në Ellis Island, ishulli nga ku aso kohe hynin imigrantët, shumë pranë ishullit tjetër Liberty, ku ndodhet Statuja e Lirisë.
Dy personalitete amerikane, miq të tij të dikurshëm të Harvardit, ndërhynë që Noli të lejohej të hynte në SHBA. Njëri prej tyre ishte kongresmeni Richard Wigglesworth, tjetri ishte Hamilton Holt, president i Kolegjit Rollins të Floridës. Holt i shkroi Sekretarit të Shtetit se Noli ishte një klerik i shquar dhe se ardhja e tij do t’i bënte një shërbim me vlerë Amerikës. Në Ellis Island u mblodh një komision i posaçëm për të shpejtuar procedurën e pranimit.
Megjithatë, Nolin e mbajtën në ishull plot pesë ditë. Thuhej se autoritetet kishin probleme me dokumentin e hyrjes, por më pas u mësua se ai ishte në rregull.
Fan Noli erdhi në Amerikë me premtimin se do të merrej vetëm me punët e kishës dhe jo me politikë. Ai mohoi se ishte komunist dhe menjëherë pas arritjes i deklaroi një gazete të Bostonit se dëshironte të bëhej shtetas amerikan. Noli e mori shtetësinë amerikane më 11 mars 1940.
Fan S. Noli kishte patur një jetë të pazakontë mes Evropës dhe Amerikës. Për herë të parë erdhi në SHBA në vitin 1906, u bë prift, themeloi kishën shqiptare dhe u diplomua nga Universiteti Harvard. U largua për në Evropë në fund të vitit 1912 dhe u kthye në Amerikë më 1915. Më 1920 shkoi përsëri në Shqipëri, ku u bë deputet dhe kryeministër. U rrëzua nga Ahmet Zogu në dhjetor 1924, u end nëpër Evropë 10 vjet me radhë, deri sa u vendos përfundimisht në SHBA. Vazhdoi të merrej me përkthime e me shkrime, të cilat i dhanë famë, ndoshta më shumë se sa punët e kishës dhe të politikës. Vdiq më 13 mars 1965.
Çfarë jete!(Ilir Ikonomi Facebook)

Filed Under: Histori Tagged With: 1932, Fan S Noli, Ilir Ikonomi

Gjenocidi ndaj pakicës gjermane në Jugosllavinë komuniste!

July 14, 2015 by dgreca

Është e pakontestueshme se ndaj minoritetit gjerman në Jugosllavinë komuniste është kryer gjenocid. Në të vërtetë, qëllim ishte çrrënjosja e tyre nga Vojvodina, nëpërmjet vendimeve të AVNOJ-it dhe ato të mëvonshme që mori kreu komunist. Deklaratat publike, siç ka qenë ajo e Titos në Vrshac, se problemi i pakicës gjermane do të zgjidhet me zhdukjen e tyre nga këto treva, ose ajo e Boris Kidriqit, që elementi gjerman nga pjesët veriore të ish-Jugosllavisë duhet të zhduket, vërtetojnë aktin e gjenocidit.
Shkruan: Ismet Azizi/
Gjermanët danubjan (siç quheshin gjermanët e Vojvodinës), janë pasardhës të gjermanëve dhe austriakëve jugperëndimor, të cilët ndërmjet viteve 1689 dhe 1787, janë vendosur në basenin e Panonisë nga mbretëria hasburgiane. Kjo ka ndodhur pas çlirimit të Hungarisë së atëhershme e cila qëndroi 160 vjet nën sundim të Perandorisë Osmane.
Sot, në Vojvodinë, gjermanët janë një nga pakicat etnike. Ata e flasin gjuhën serbe ndërsa njohja e gjuhës gjermane iu shërben për arsye ekonomike dhe komerciale. Këta gjermanë i përkasin besimit katolik dhe protestant. Sipas regjistrimit të vitit 2002 në Vojvodinë kanë jetuar 3 154 gjermanë.
Por, më herët gjendja ka qenë ndryshe. Sipas regjistrimit të popullsisë së vitit 1880 në Vojvodinë kanë jetuar 285 920 gjermanë dhe përbënin 24.4% të popullsisë. Këta ishin komuniteti i dytë për nga numri, pas serbëve. Mandej, në vitin 1890, është shënuar një rënie e lehtë e përqindjes (24.2%) edhe pse numri i tyre ishte rritur në 321 563 duke u radhitur si komunitetet i tretë, pas serbëve dhe hungarezëve. Në vitin 1900 në Vojvodinë kishte 336.430 (23.5%) gjermanë ndërsa në prag të Luftës së Dytë Botërore llogaritet të ketë pasur mbi 550 000.
Sipas regjistrimit të parë të pasluftës (1948) në Vojvodinë jetonin vetëm 31.821 (1.9%) gjermanë, të cilët ishin të gjashtit për nga numri, të kryesuar nga serbët dhe hungarezët që përbënin shumicën.
Është e pakontestueshme se ndaj minoritetit gjerman në Jugosllavinë komuniste është kryer gjenocid. Në të vërtetë, qëllim ishte çrrënjosja e tyre nga Vojvodina, nëpërmjet vendimeve të AVNOJ-it dhe ato të mëvonshme që mori kreu komunist. Deklaratat publike, siç ka qenë ajo e Titos në Vrshac, se problemi i pakicës gjermane do të zgjidhet me zhdukjen e tyre nga këto treva, ose ajo e Boris Kidriqit, që elementi gjerman nga pjesët veriore të ish-Jugosllavisë duhet të zhduket, vërtetojnë aktin e gjenocidit.
Ngjarjet që pasuan në fund të luftës në Jugosllavi ishin fshehur me sukses për më shumë se 60 vjet. Për këtë rast, edhe sot nuk ka asnjë gjykim te qartë historik. Ende në tekstet e historisë nuk përmendet numri i kampeve për gjermanët, krimet e kryera kundër pakicës gjermane, si dhe viktimat në anën e kësaj pakice. Kjo mund të jetë arsyeja kryesore që mungojnë dhe opinionet e juristëve në kualifikimin e këtij veprimi dhe përcaktimi nëse në ish-Jugosllavi është kryer gjenocid ndaj minoritetit gjerman.
Veprime kundër pjesëtarëve të pakicës kombëtare gjermane kanë përfunduar rreth vitit 1965. Në këtë proces gjenocidal kjo pakicë etnike, sipas regjistrimit të vitit 2002, është zvogëluar në numër prej rreth 541,000 në vetëm 3901. Kjo paraqet një rënie prej 140 herë. Të dhënat tregojnë se sot në ish-Jugosllavi ka ende vetëm 0.7% të kësaj pakice kombëtare.
Megjithatë komuniteti gjerman beson se ky numër është diç më i lartë, por jo më shumë se 20 000 – 30 000 e anëtarë e cila paraqet vetëm 3.6% – 5.4%, në krahasim me numrin në prag të Luftës së Dytë Botërore. Ky ndryshim i 3901 anëtarë, me numrin e vlerësuar, nga anëtarët e tij të cilët ende kanë frikë të deklarohen, nuk kanë guxim të identifikohen si gjerman, por si pjesëtarë të etnive të tjera, apo si pjesëtar rajonal. Ata deklarohen si të pavendosur ose nuk identifikohen fare.
Në muajt e fundit të luftës së Dytë Botërore pakica gjermane është dënuar në forma të ndryshme duke përfshirë edhe detyrimin për largim nga shtëpitë e tyre për në Gjermaninë e sotme.
Në sesionit të dytë i AVNOJ-it më 21 nëntor 1943, gjermanëve etnikë u është hequr statusi i pakicës kombëtare dhe të drejtat qytetare, shtetësia jugosllave dhe e drejta e pronës.
Teksti i deklaratës që AVNOJ ka nxjerrë për këtë rast, thotë:
“1. Të gjithë anëtarët e pakicës gjermane që jetojnë në Jugosllavi automatikisht do ta humbin shtetësinë e tyre Jugosllave dhe të gjitha të drejtat civile dhe kombëtare;
2. E gjithë prona e luajtshme dhe e paluajtshme e personave etnik gjerman konsiderohet e konfiskuar dhe bëhet pronë e shtetit;
3. Gjermanëve jugosllavë u ndalohet të kërkojnë çfarëdo të drejte dhe ushtrimin e mbrojtjes ligjore apo personale nga gjykatat apo institucionet. ”
Vendimi i AVNOJ -it , i 21 nëntorit 1944 konfirmon shpalljen e Deklaratës kurse pjesëtarët e pakicës kombëtare gjermane mbeten pa pasurinë e tyre. Është bërë me dije se ky vendim nuk ka pas efekt ndaj gjermanëve që luftuan në radhët e Ushtrisë Nacional Çlirimtare dhe aradheve partizane Jugosllave.
Vendimit përcakton se çfarë konsiderohet pasuri e palujtshme:
“Me këtë vendim konsiderohet pasuria e paluajtshme, prona dhe të drejtat e luajtshme, si dhe posedimi i tokës, shtëpive, mobileve, pyjeve, të drejtat minerare, kompanitë me të gjitha objektet dhe aksione, letrat me vlerë, aksionet, kompanitë, shoqatat e çdo lloji, financimi, të gjitha llojet e mjeteve të pagesës, llogaritë e arkëtueshme që marrin pjesë në aktivitetet e ndërmarrjeve, të drejtat e autorit, të drejtat e pronësisë industriale, si dhe të gjitha të drejtave për sendet e përmendura më lart. ”
Mënyra se si është kryer dëbimi i gjermanëve nga Vojvodina, duke i dërguar në kampet e vdekjes, ekzekutimi masiv, dijegëja e librave të tyre dhe shkatërrimi i çdo gjëje që ka të bëjë me kulturën, gjuhën dhe traditën gjermane në këtë rajon, është e qartë se këtu kemi të bëjmë me gjenocid.
Për gjenocidin e kryer ndaj gjermanëve të Vojvodinës më së miri mund të mësojmë nga studimi i grupit të autorëve nga Austria dhe Gjermania të cilët botuan librin “Gjenocidi kundër pakicës gjermane të viti 1944-1948″, i cili, në vitin 2004, përveç në gjuhën angleze, është përkthyer edhe në gjuhën serbe. Në këtë libër është dokumentuar në detaje shfarosja e gjermanëve në ish-Jugosllavi. Aty vërtetohet se nga 106 000 viktima civile nga viti 1941 deri 1948 që u regjistruan në territorin e Vojvodinës, rreth 25 000 ishin të kombësisë gjermane.
Universiteti Harvardit dhe disa universitete tjera gjermane e franceze, përfshirë ekspertin ndërkombëtar për gjenocid dhe krime të luftës Dr. Dieter Blumenvic, sjellin ekspertizën profesionale në të cilën, duke u mbështetur në jurisprudencën dhe në të drejtën ndërkombëtare, është qartësuar se ndaj gjermanëve në ish Jugosllavi është kryer gjenocid.
Për këtë shkak, pas Luftës së Dytë Botërore numri i popullsisë gjermane u zvogëlua në masë të madhe. Arsyet janë të shumta: vdiqën si ushtarë, ikja nga pushteti i ri (rreth 250 000), vdekjet në kampet e punës, ekzekutimet hakmarrëse qëndodhnin me rastin e çlirimit të vendit nga gjermania naziste. Por, dëbimet dhe emigrimi i tyre i mëvonshëm, për shkak marrëveshjes së fituesve të luftës në vitin 1945, kanë bërë që rreth 14 milionë gjermanë të dëbohen nga trevat e veta ku kanë jetuar në shtetet e ndryshme të Evropës. Pos kësaj, shumë prej tyre e kanë ndërruar identitetin në kroatë dhe hungarezë. Në pronat e braktisur të gjermanëve në Vojvodinë gjatë viteve 1945-1950, kur është bërë kolonizimi dhe janë vendosur ardhacakë nga të gjitha republikat sipas kuotave të caktuara dhe rajoneve pasive. Pjesa më e madhe e kolonizatorëve kanë qenë serbë dhe malazezë.
Numri i përgjithshëm i popullsisë dhe ajo e pakicës gjermane në Jugosllavinë e atëhershme :
Viti Pop. e përgj në Jugosllavi Gjerman
1921 12 017 000 505 790
1931 13 943 000 499 969
1948 15 772 000 57 180
1981. 22 427 000 8 712
Nga të dhënat shihet se numri i përgjithshëm i popullsisë në Jugosllavinë e atëhershme rritet nga 12 milion në mbi 22 milion. Ndërsa numri i gjermanëve bie nga mbi 500 000 sa kishte në vitin 1921, në 8 712 në vitin 1981, apo siç përmendëm më herët në më pak se 4000 sa kishte në vitin 2002.

Filed Under: Histori Tagged With: Gjenocidi ndaj pakicës gjermane në, Ismet Azizi, Jugosllavinë, komuniste

MAQEDONIA NË VORBULLËN E FQINJËVE ANTISHQIPTARË

July 13, 2015 by dgreca

Shkruan:Brahim Ibish AVDYLI*/
“Hapi i parë në likuidimin e një populli është t’i fshini kujtesën e tij. Shkatërroni librat e tij, kulturën e tij, historinë e tij. Atëherë, vini dike të shkruajë libra të rinj, të krijojë një kulturë të re, të shpikë një histori të re. Para se të kalojë shumë kohë, kombi do të harrojë çfarë është dhe çfarë qe”.-Thënie e marrë nga gazetari Amerikan, Edward R. Marrow, dhe libri i tij, “A nation of sheep will beget a guvernment of wolves”, cituar nga vepra e njohur “Maqedonia shqiptare-në dritën e teksteve dhe dokumentareve historike”, Vëllimi i I-rë, Tringa Design, Tetovë 2009, faqe 7./
1. Rrënjet e lashta të Maqedonisë/
Në fillim, mund të themi se kohëve të fundit jemi marrë pakë me Maqedoninë, sepse nuk kemi pasur mundësi që të merremi më tepër me çështjen e saj. I kemi cituar ndonjëherë veprat e studiuara për këtë çështje, por nuk jemi marrë direkt me këto vepra, ndonëse padrejtësia është ngritur në dëmin e shqiptarëve.
E dimë se Maqedonia ishte pellazge, ilire dhe shqiptare. Ajo është e okupuar mjaftë vonë nëpër histori. Dihet se Qirili dhe Metodi nuk kanë ditur sllavisht para se shekullit të IX, e aq më pak bullgarisht, rusisht dhe serbisht.
Nga të gjitha veprat që i kemi shqyrtuar, janë dy vepra të njohura: “Maqedonia shqiptare, në dritën e teksteve dhe dokumenteve historike” ; “Iliriciteti i maqedonëve dhe epirotëve”. E para vepër, është më kompletisht e shkruar për t`iu përgjegjur shkencorisht “Enciklopedisë maqedonase”, dhe e dyta, është një vepër e veçantë.
Pra, pellazgët dhe ilirët përbëjnë dy shtylla njëra përpara tjetrës, që flisnin të njëjten gjuhë dhe që sot quhen thjeshtë shqiptarë, prej pellazgishtes, “sk-ip-at-ar”, që do të thotë se “nuk jepet ara që na e kanë lënë tashëgim etërit, baballarët”. Ajo është e nxjerrur dhe analizuar prej fjalës përbërëse: “sk”= s`ka, nuk; “ip”=jip, jep; “at”=ati, baba; dhe “ar”=arë, dhe kështu ajo është folur që në vitin 1204, kur erdhi në pikëpyetje Konstantinopoja. Neve na bie në duar një dokument anonim nga Berati, i vitit 1308, i cili e kishte si rrugëdalje qëndresën e mirëfilltë të atyre që thirreshin “skipatare” dhe që donin të shpëtojnë tokat nga të ashtuquajturit serbë, nën udhëheqjen e Stefan Dushanit, që të mos ua merrte.
Në pjesën dërmuese ishin skllavët të përzier me ilirët, që ne i quanim atëherë “shka-shkijet”, d.m.th. “të ndarë më dysh”, me “besim tjetër”, të ndarë në mes të Lindjes e të Perëndimit dhe qenë të përfshirë prej “skizmës”. Skizmatizmi kishte filluar që në atë kohë. Në vitin 1400 e tutje, nga Janjeva e deri në Trepçë, nga Deçani, Peja e mbarë Kosova kishte filluar të marrë masa të mëdha. Ata që kishin filluar të mblidheshin nëpër kishat ortodokse greke, e që e kishin pranuar vasa-litetin e Sulltanit osman, dhe të cilët i quanim “sllavë”, ndërsa të tjerët, që ishin kthyer në fenë islame, quheshin “turk shqiptar”.
Shqiptarët që e kishin pranuar “skizmën” ishin bërë “serbë”, pra ata ishin ilirë, shqiptarë ortodoksë-skizmatikë, pra ishin “ithtarë të kishave ortodokse serbe”.
Emri serb është kategori sociale, fetare dhe më vonë etnike e kombëtare. Serbët lidheshin me Kishën Ortodoksizmit në Pejë, pra Patikanën e Pejës, dhe Patrikanën ekumene të Konsantinipojës, sot Isambull, pra Stamboll. Në shekullin e XVII filloj të krijohej gjuha kishtare serbe, si një nga gjuhët speciale të të ashtuquajtura gjuhë kishtare sllave, të cilin e kishin krijuar qysh në shekullin e IX misionarët bizantinë, dy hebrejtë e njohur Qirili dhe Metodi. Serbia ishte një njësi gjeogafike dhe kishëtare dhe nuk ekzitonte si etni e komb dhe përfshinte një territor më të ngushte gjeografik, që lëvizte edhe në territor.
Antroponimet, toponimet dhe mikrotoponimet nuk janë të gjuhës sllave, por janë të marrura nga të folurat ortodokse dhe bogumile, pra patarene, në faltoret e të cilave përdorej gjuha kishtare, e formuar nga Qirili dhe Metodi, të cilët, në të vërtetë, kanë qenë hebrenj. Pra, këtu i kuptojmë se prej kujt dhe kur kanë “mbetur” aq pakë “serbë” në këtë territor, që njihet si “IRJM”, ku për herë të parë e kanë krijuar gjuhën e parë kishtare sllave në shekullin e IX, e cila më vonë është bërë “gjuhë e kishave”, e jo “gjuhë ruse”, “bullgare”, “serbe”, “sllavo-makedone”, etj.
Thënë më shkurtimisht, Maqedonia ishte pellazge, ilire dhe shqiptare. Nuk ka pasur “gjuhë maqedone”, por ka pasur gjuhë shqipe.
Pellazgët kanë qenë stërgjyshërit e shqiptarëve të sotëm dhe shqiptarët e sotën i kanë pasur baballarë ilirët, siç pohon me të drejtë Oberhammer, të cituar prej Dr. Arsim Spahiut, në veprën e tij, “”Iliriciteti i maqedonëve dhe i epirotëve”. Po e marrim edhe një vepër të dytë të historisë, nga Zhan Klod Faveirial, “Historia (më e vjetër) e Shqipërisë”, në të cilën thotë se “Akarnania është e populluar nga shqiptarët dhe në Misolongi flitet përgjithësisht shqip”.
Në të njëjten faqe ai thotë se “Argët ngritën krye duke u bashkuar me Akarnanët ose Lelegët (një fis tjetër pellazgjik) dhe i kërkuan ndihmë Athinës, e cila u dërgoi atyre njëqind anije. Në saje të kësaj ndihme, Argët e Akarnanët rimorën Argosin dhe i dëbuan prej andej Ambrakiatët e Korintit”.
Ndërsa, në kapitullin e katërt, autori na shpjegon për dinastinë maqedonase, në të cilën thotë se ka qenë tërë Maqedonia pellazge dhe se është vendosur në Pind, nën emrin “Maqedoni”. Ata u shtrine deri në Ematia.
Pra, Faveiriali në këtë kapitull thotë se “Maqedonasit nuk ishin grekë”, dhe se “Justini na siguron se Maqedonasit ishin Pellazg”. “Straboni thotë se ata kishin të njëjtën veshje, flisnin të njëjten gjuhë, kishin të njëjtat zakone me Epirotët”.
Nga Karani, Filipi e Aleksandri i Madh llogariten 24 mbretër, kurse Justini i numëron 12 më të njohurit. Në kohën e Arkelaut 413 para Krishtit, Maqedonia kishte vendosur marradhënie politike me Greqinë, edhe pse Greqia nuk i donte. Aleksandi i Madh ka qenë ilir, në të cilën studiuesja italiane Lucia Nadin, e zbulon testamentin e tij, të cilën ai i drejtohet Shkodrës, e në të cilën thotë:
“Unë, Aleksandri, bir i Filipit, mbretit të maqedonasve, mishërim i monarkisë, krijues i Perandorisë Greke, biri i Zeusit, bashkëbisedues i Brahamanëve dhe i Pemëve, i diellit dhe hënës, triumfues mbi mbretëritë e Persëve e të Medëve, Zoti i Botës prej ku lind dhe ku perëndon dielli, nga Veriu në Jug, pinjoll i farës së shquar të popujve Ilirikë të Dalmacisë dhe Liburnisë dhe të popujve të tjerë të së njëjtës gjuhë që popullojnë Danubin dhe zonën qendrore të Thrakës, u sjell dashurinë, paqen dhe përshëndetjet e mija dhe të të gjithë atyre që ndjekin sundimin e botës.
Duke qenë se ju gjithmonë më jeni treguar të besës dhe të fortë e të pathyeshëm në betejat e bëra krah meje, u jap dhe u dorëzojë juve në zotërim të lirë gjithë hapësirën e Akuilonit e deri në skaj të Italisë së Jugut. Askush tjetër, veç jush, të mos guxojë të vendoset dhe të qëndrojë në ato vende dhe po u gjet ndonjë i huaj, ai do të mund të qëndrojë vetëm si skllavi i juaj, dhe pasardhësit e tij do të jenë skllevër të pasardhësve tuaj.
U shkrua në Kështjellën e qytetit të Aleksandrisë, themeluar prej meje buzë lumit madhështor të Nilit në vitin XII. Me vullnet të perëndive që nderohen në mbretëritë e mia, Zeusit, Marsit, Plutonit dhe Minervës, perëndisë së perëndive. Dëshmitar të këtij akti janë Atleti, logotheti i im, dhe 11 princa të tjerë, të cilët unë po i emërojë si trashëgimtarë të mi dhe të të gjithë Botës, meqenëse po vdes pa lënë pasardhës”.
Dihet se grekët thërmojnë gjuhë derisa thonë se “Aleksadri i Madh është i joni”, ndërsa skllavët, pra sllavët, pra sllavo-makedonët thonë se Aleskandri i Madh ka qenë i joni dhe se Filipi, babai i tij, ka qenë sllavo-makedon, duke mos e patur faktin e vetëm parasysh, se sllavët nuk kanë ekzistuar para shekullit të IX.
Ndërsa vendi, të cilin grekët e mëvonshëm e thirrin “Thesaloniku”, një emër që është formuar prej gjuhës shqipe, është Selaniku, por nuk e dinë çka do të thotë. Shqiptarët, theksonin përherë se shkojnë “te selanikja”, sepse aty jetonte motra e Aleksandit të Madh. Selanikja nderohej nga shqiptarët. Edhe Selaniku është e ka qenë një qytet i Maqedonisë dhe duhet ti kthehet asaj.
Historia është shkencë e veçantë dhe e dëshmon këte me dokumentacionin e saj. Shqiptarët janë banorët autoktonë të Ilirisë, Epirit e të Maqedonisë dhe një nga racat më të moçme në Europë. “Shqipëria është më e lashtë se vetë Evropa”- na thotë Luis Arnaud, të cilin nuk e dimë se kush ka qenë me të vërtetë, por e dimë se ka shkruar një letër dhe të botuar në gazetën franceze “La Croix” (Kryqi), me 16.12.1912, para fillimit të mbledhjes së Ambasadorëve në Londër.
Iliriciteti i Maqedonisë dhe i Epirit dhe Gadishullit Ilirik, pasi tërë gadishulli dhe kontinenti quheshin më parë HERNI, e më vonë, në të gjitha tekstet figuron vetëm me dëshirën e armiqve tanë, në radhë të parë prej anglezëve, i ashtuquajtur “Gadishulli Ballkanik”, dhe sot është mëse i padiskutueshëm. “Autorët e vjetër i konsiderojnë maqedonasit dhe epirotët si barbarë, pra popuj që nuk flisnin greqisht, e disa vetë i quajnë pellazgë, ndërkohë që të tjerë i emërtojnë ilirë”.
Pra, Maqedonia gjatë historisë së bujshme, aktive dhe batica e me zbatica, të cilat vinë edhe në kohën e përpjekjeve të veta për ta përpirë një numër të lartë të argumenteve të karakterit entokulturorë me Epirin e lashtë (sot Çamëria, nuk e mbanë as gjysmën e tokës që ka patur Epiri i lashtë!), sikurse me të gjitha trojet etnike shqiptare nëpër Gadishullin Ilirik. Burimet që disponohen nuk lejojnë që të vihet vija e kuqe dhe kufiri në anën e trojeve të Maqedonisë dhe tokave të marra nga Dardania apo Epiri. Shqiptarët i shpëtuan vorbullës përpirëse të bullgaro-serbo-grekëve dhe malazezëve për ta përpirë gjithë Shqipërinë dhe Maqedoninë.
Sllavo-makedonët, serbët, rusët e bullgarët edhe sot po përpiqen ta gllabërojnë, por nuk munden, veçse e trondisin, si në Kumanovë…

2. Makedonia nuk është sllave, siç e thonë të shiturit

Antishqiptarët, rreth e përqark Maqedonisë, bënjë çmos që ajo të quhet sllave. Duhet të përgaditin vendin dhe Shkupin me “ndërtime” të mëdha e bombastike, të qytetit tendencioz “sllav”, me mbishkrime sllavo-makedone në çdo pikë, me çirilicë, me statuja të mëdha e të pakultivuara, duke përfshirë edhe Aleksandrin e Madh, që thuhet paturpësisht se është “makedon”, apo është “sllavo-makedon”.
Ne, po e marrim një artikull të shkruar enkas për këtë punë, në “The Guardian”, në të cilin thuhet se arkitektura e sotme e Shkupit është paqtjetër falsifikim edhe më i rrebtë i historisë së këtij shteti artificial. “The Guardian” shkruan se Shkupi, në kuadër të akitekturës së “re” të projektit të shtrenjtë 200 milion e deri në 500 milion Euro, thënë shkurt “Shkupi 2014”, duke aluduar në patriotizmin e sllavo-maqedonasve nacionalist, është një arkitekture tendencioze, rrënjësisht e pa kultivuar, e rrejshme dhe falsifikuese e historisë së vërtetë të Maqedonisë, e cila, ndonëse është tërheqëse, sidomos për turistët, e ka shndërruar kryeqytetin si një nga kryeqyetet më të falsifikuar, me statuja të shumta, madje edhe serbe.
Kjo “punë”, në vend se “të ndërtojë” një qytet antik, me statuja të vërteta dhe ndërtesa të vjetra e antike, që të zbulojë në qendrën e vet vlerat historike, është bërë një vend për të tëhequr turistë dhe aspak të fesë ortodokse.
Ndonëse thuhet në artikull se Maqedonia duhej të përfillte historikisht Greqinë, ajo nuk ka të bëfillë aspak Greqinë e lashtë, as me Perandorinë Bizantine, prej të cilës e bartën gradualisht nga shekulli i IX e më tutje ortodoksizmin, të filluar në ceromonitë e kishave që quheshin “kisha greke”, në vend se të quhen “bizantine”, sepse dihet se Perandoria Bizantine ishte perandoria ilire e jo e grekëve mesjetarë, pasi në mesjetë nuk kishte dhe nuk ka pasur “greko-helenë”. Gjatë kësaj periudhe arbërit ishin shtetas romakë. d.m.th. shtetas bizantinë të themës ilire dhe natyrisht se njiheshin nga kronistët bizantinë. Konsideroheshin si “bizatinë” të gjithë të qenurit iliro-arbër. Para shekullit të VI arbërit e vjetër dhe ilirët ndjenin afërsi me grekët, që i cilësonte ashtu përkushtimi i veçantë, jo origjina.
Emri kombëtar “Iliria” dhe “ilir” dëgjohet deri në shekullin e VI. Në pesë shekujt e vazhdueshëm nuk bëhet më fjalë për ilirët dhe Ilirinë, sepse ilirët luajtën rol në perandorinë Romake dhe kështu është zëvendësuar ky emër kombëtar me emrin “romak”, sepse ilirët kanë lidhur ekzistencën e tyre me regjimin romak e bizatinë, me të gjitha dallimet (dhe mospajtimet) që kanë patur.
Siç na citon Avdi Ibrahimi, në të kaluarën tonë kemi qenë një etnitet i madh, pra iliro-pellazgë apo pellazgo-ilirë, dhe të huajt na kanë coptuar gjithnjë, saqë ne jemi tkurrur vazhdimisht. Të ardhurit vazhdimisht, që kanë qenë një numër i vogël në krahasim të pellazgo-ilirëve i kanë rrënuar themelet tona të historisë dhe gjuhën tonë nga rrënja e gjuhës pellazge e ilire. Ilirët kanë qenë pellazgë dhe kanë folur të njëjtën gjuhë. Ne kemi patur histori të lavdishme prej gjenezës së kësaj bote e tutje. Grekët e hebrejt kanë qenë etnitete të vogla në krahasim me ilirët.
Në të vërtetë, në librin e shenjtë të Biblës nga Dhjata e Vjetër thuhet se tërë toka ka pasur një gjuhë, me fjalë të njëjta. Ashtu na e pohon edhe Kurani, libri i shenjtë i islamizmit, se kjo gjuhë ka qenë gjuhë mbarënjerëzore. Kjo ishte e gjuha hyjnore e profetëve, të cilën mjaft shkencëtarë e kanë titulluar “gjuha nënë”, dhe kjo ishte gjuha e pellazgëve, ilirishtja, shqipja e moçme, ashtu siç e quan edhe Nermin Vlora-Falaski, në veprat e saj , e shumë të tjerë.
Latinishtja, greqishtja e parë, e ashtuquajtura sllavishtja e vjetër apo osmani-shtja ishin gjuhë artificiale e administrative të perandorisë romake, bizantine dhe osmane, jo-turke, “greke” dhe italiane. Kur mbaruan këto perandori, maruan edhe gjuhët e tyre artificiale, ku fjalën kryesore e kishin iliro-pellazgët, ndërsa “gjuhët artificiale”, si psh. greqishtja e re, doli nga rrënjët e marrura nga gjuha pellazge, me mbaresat apo parashtresat greke, dhe vazhdimisht u ndryshua nëpër histori, për të mbulluar gjurmët e vjetra pellazge.
Edhe Turqia nuk ka qenë “komb”, por nga 6`800.000 shqipfolësit dhe 2 milionët e sotshëm pellazgë, që e flasin gjuhën shqipe të pastërt, por që quhen me emrin e tyre identifikues “llaz”, ata e ruajnë gjallë gjuhën e tyre shqipe, nëpër dhunën e hapur shtetëror artificiale. Ndonjëherë, kryetarët e shtetit artificial, me origjinën e tyre shqiptare, kanë dhënë simbolet shtetërore të flamurit të kuq, me hënë dhe yll, sikur stema ilire, dhe e mbajnë në flamurin e tyre shtetëror.
Shteti i tyre artificial nuk ka lejuar asnjëherë gjuhën shqipe nëpër shkollat shqipe, por i ka mësuar me dhunë dhe shkollë “normale” turke fenë islame, nëpër shkolla e xhami. Partitë islamiste, e kanë ngatërruar fenë me partitë fetare.
Edhe sot i joshin besimtarët e mashtruar nëpër shtetet e ndryshme, në Evropë, si në Maqedoni, të ndërrojnë kahjen e mirëfilltë të shkollave shqipe, të pakten prej Kongresit të Drejtëshrimit, më 1908, dje Manastiri, sot Bitola, në Maqedoni, me gjuhën arabe e turke.
Shkollat fetare dhe ideologjitë fetare e japin kudo nëpër xhami të ndryshme këtë çështje, saqë ngatërohet me rekomandimin e fqinjëve të ashpër kundër nesh dhe na e pëshpërisin papushim “Zoti i Madh, i Gjithëdijshëm, i Gjithëmëshirshëm dhe i Gjithëfuqishën është Al-lahu”, sikur nuk e dimë se nuk është në Arabi, por në pjesën e poshtme të Maqedonisë, në Epir dhe në Shqipërinë e Jugut. Ai quhet “Zoti i Madh”, të cilën e thonë me Al-lahu-n: “Dielli i Madh, kuq si gjaku, kur lindë e perëndon”, e për këte e kishin kurdoherë Diellin si simbol të tyre ilirët, që është një yll i vogël, më afër tokës, sepse nuk bën ende të thuhet kjo gjë nëpër shkollat tona, pasi kudo që jemi, na mbajnë fetarët nën hypnoza të thella.
Sellena, në mitin e tyre te të gjithë pellazgët, nëpër trevat ku flitej përgjithësisht shqipja në trevat arbërore, që e përfshinte edhe Samothrakën, ku është gjetur skulptura e parë e cila ruhet sot në Muzeum të Luvrit në Francë, ndërsa e dyta në Muzeumin e Londrës, në Britaninë e Madhe, e niste rrugën e saj në qiell kur perëndonte Dielli, pra perëndia Zeus, Zojsi, Zoti i Madh, dhe përfaqësohet nga Hëna, që e shprehë ate perëndesha Sellena. Figura e Demit (pra, e Kaut) ishte qëndrore në besimin hënor të pellazgëve, dhe shprehte forcën krijuese te pellazgët. Ajo përshkruhet nga një vashë e re, me një ndriçim të argjentë, veshje të lartë, hypur nga karrocë e tërhequr nga një dem. Nga era që fryente përherë nëpër tokat pellazge, thënë më shkurt të Epirit, veli i kokës merrte formën e hënës dhe i rrinte asaj mbi kokë, pra harku hënor.
Në tempullin e Samothrakës, në Greqinë e lashtë, gjatë riteve të veçanta që ia kushtonte perëndeshës pellazge, populli pellazgo-ilir, u njoh edhe Filipi i II-të me Olimbinë (të thënë edhe ndryshe Mirtalin), që është nëna e Aleksandrit të Madh, siç është Filipi i II babai i tij dhe të dytë prindër, një dëshmi kjo e vërtetë pellazgo-shqipe e prindërve të tyre dhe e vetë Aleksandrit të Madh.
Krahët, të pasqyruara në të gjitha skulpturat e Sellenës janë krahë shqiponje dhe se Sellena është pellazgo-shqipe e tregon edhe miti, sipas së cilës ishte bijë e titanëve Iperio (Shqipes), pra pjesa e epërme e Greqisë, prej të cilave rrjedhë Zoti i Madh, orakujt e falltarët e Zotit të Madh, në Dodonë, ku sundonin sellët. Iperio do të thoshte Epiri. Është pjesa e poshtme e Shqipërisë, që ndodhet sot nën të ashtuquajturën “Greqi”. Sellena ishte motra e Elios, pra shqip “e Diellit” dhe te romakët nderohej kulti i saj me emrin Luna (Hëna).
Në Epir ka qenë tempulli i Dodonës. Ai është më i vjetri, i gjeturi i lashtësisë, në të cilin vinin nga të gjitha viset për të mësuar nga falltorja e Zeusit diçka për fatin e tyre. Ky vend ua jepte hirin e Hyut të madh dhe quhej vendi “ku merrte hir” apo bekimin e Zotit të Madh. Emërtimi i vendit “Epir” duket shumë bindës me “na jep hir”, në krahasim me të dy fjalët e përbërse “ep” dhe “ir”, që do të thotë “jep hir”.
Ndërsa grekët e ri “harrojnë” qëllimisht historinë tonë e bëjnë çmos për të na i marrë argumentet prej dorës. Janë gënjeshtarë të kulluar të historisë.
Ne duhet të vendosim për shqyrtim nga njëra anë Greqinë e vjetër parahistorike dhe mitologjinë e saj dhe nga ana tjetër avranitasit që nga koha e Bizantit deri në shekullin 20-të. Grekët e ri nuk përputhen me grekët e vjetër. Maqedonasit ishin një popullsi ilirike, që do të thotë pellazgjike, dhe Fineley thotë se Aleksandri i Madh, nëpër darkërat e mëdha që i shtronte me oficerët e Maqedonisë, duhej të përdorte një dialekt të vjetër shqiptar.
Prej studiusve dhe shkencëtarëve të ndryshëm nga lëmia e historisë ne shohin se atdheu i dytë i shqiptarëve, në kohën e ilirikut shtrihej nga Tieshta në Slloveni, në Singidun (Beogradi i sotëm i Serbisë) deri në Selanik e gjirin e Ambrakisë, me ditin Jon (ë) dhe detin Adriatik, e mbyllej sërish në Trishtë.
Brenda të gjithë kufinjëve të kësaj shtrirje të Ilirikut ekzistonin mbi 350 qytete të njohura dhe përrreth mbaheshin mija fshatra dhe vendbanime të malësorëve që e kanë punuar edhe tokën dhe kanë ruajtur bagëtinë. Nëpër qytete ishte zhvilluar në radhë të parë ekonomia, tregëtija dhe zejtaria.
Faktori i parë është mospërzierja e popullsisë arbërore me të huajtë. Kjo traditë vazhdoi në të gjitha kohërat. Arbërit, arbanët, avranitasit, si të krishterë apo edhe ashtu muslimanë, janë nga popujt e paktë që i ruhen përzierjeve të gjakut me të huajt dhe kështu u largoheshin “përzierjeve të gjakut”, përveç të përthithurit e të ardhurve. Kështu, kurdoherë e kanë ruajtur pastërtinë e farës së gjakut dhe janë edhe themeluesit e Greqisë së vjetër e të re. Në Greqi janë 2`000.000 avranitas.
Gjuha avranitase nuk u lejua të shkruhej, edhe pse kishte shumë dialekte të saj, sepse marrëdhëniet me Geqinë ishin të tendosura, për shumë arësye pak të njohura, kështu që përnjëfarë lehtësie avranitasit e përdorën alfabetin grek.
Turqia e mbanë simbolin e shtetit të vetëm të pellazgo-ilirëve, stemën e shtetit ilir, sado që e mbanë kreun e armiqëve të kombit shqiptar, pastaj vjenë Greqia, Rusia, Bullgaria, Serbia, sllavo-makedonët dhe malaziasit. Këta e sjellin vërdallë kombin shqiptar nëpër gënjeshtrat e veçanta historike e aktuale, dhe nëpër fetë e ndryshme. Ai ende sikur është “i pa shkollë” dhe nuk ia “kap mendja” tradhëtitë.
Po e sjellim edhe njëherë thënien e rilindasit tonë, Sami Bej Frashërit, nga shkrimi ynë paraprak, se Ilirët dhe Epirotët rronin njësoj e ishin si shqiptarët e sotëm pa ndonjë ndryshim dhe flisnin gjuhën që ne e flasim sot. Ata ishin një racë dhe flisnin një gjuhë si shqiptarët e sotëm. Ata qenë dhe janë edhe në Maqedoni.
“Pëllazgët, janë m`i vjetri i kombeve arianë t`Evropës” dhe “mund të dilte sot një pellazg, do të mundnim të flisnim me të si një gegë me një toskë”.
“Shenja e kombësisë është gjuha; çdo komb mbahet me gjuhën e tij”. “Shqiptarët flasin një nga më të vjetrat e më të bukurat gjuhë të dheut”. Kombësia është gjuhë e shqiptarëve. Ne kohën e romakëve dhe të bizantinëve u lanë në harresë emrat Iliri, Maqedoni, Epir e Shqipëri.
Këte, do ta shohim në pjesën e dytë të këtij shkrimi…
*(Pjesa e I-rë)
Ne Foto:Harte e Vjeter e Ilirise dhe Epirit

Filed Under: Histori Tagged With: Brahim Avdyli, e fqinjeve antishqiptare, Maqedonia, ne vorbullen

DEKORIMI I MUMTAZ DHRAMI …. Prof. Dr. Stanislav Zuber nuk u vra nga Shqipëria, por nga diktatura

July 13, 2015 by dgreca

Dekoratën e nderit ja akordon Ministri i Punëve të Jashtme të Polonisë, z. Grzegorz Schetyna dhe ja dorëzon ambasadori Jeziorski/
“Skulptori i Popullit”, Mumtaz Dhrami merr dekoratën e nderit “Bene Merito”/
– Prof. Stanislav Zuber, zbuluesi i zonave naftëmbajtese dhe autori i hartës gjeologjike të Shqipërisë/
– Monumenti i Prof. Zuber, u inaugurua në Kuçovë në tetor 2011 në prani të Presidentit të atëhershëm të Shqipërisë, z. Bamir Topi/
– Prof. Dr. Stanislav Zuber, u thirr në vitin 1927 nga një firmë italiane dhe punoi për 20 vjet me radhë në Shqipëri, në fushat naftëmbajtëse
– Ai ka qenë në një qeli me shkrimtarin e madh Petro Marko/
– Në prillin e vitit 1991, Petro Marko denoncoi publikisht atë krim të shëmtuar të diktaturës komuniste, të vdekjes së shkencëtarit polak në duart e tij/
-Autori i famshëm i “Hasta la vista”-s, në atë kohë ndodhej i arrestuar në burgun e Tiranës, dhe nuk e besonte aktin
– Figurat e mëdha të popullit polak, Koperniku, Papa Gjon Pali, Les Valesa, Tadeush Mazoviecki, Stanislav Zuber, Jan Matejko
1-M. Dhrami ka dy vepra të lidhura me Poloninë: Monumentin e gjeologut të famshëm polak, Prof. Stanislav Zuber, të torturuar në burg pas Luftës II Botërore dhe bazorelievin e Tadeush Mazovieckit, Kryeministrit të parë jokomunist në Europën Qendrore dhe Lindore.
Nga Alberet Z. ZHOLI/
Në ambientet e Ambasadës Polake në Tiranë, u zhvillua ceremonia e dekorimit të skulptorit Mumtaz Dhrami, me Dekoratën e nderit “Bene Merito” e akorduar nga Ministri i Punëve të Jashtme të Polonisë, z. Grzegorz Schetyna. Në këtë ceremoni merrnin pjesë, piktorë, skulptorë, gazetarë, pjesëtarë të familjes, anëtarë të Shoqatës “Labëria”, miq dhe të afërm të “Skulptorit të Popullit”, Mumtaz Dhrami, si poeti Petrit Ruka, Prof. Sulejman Muça, Albert Rakipi, “Mjeshtri i Madh” Bujar Kapexhiu, etj. Ishte një ceremoni e thjeshtë, por tepër e bukur dhe impresionuese. Në fjalën e tij ambasadori i Polonisë në Shqipëri, z. Marek Jeziorski, foli për mardhëniet e shkëlqyera mes dy vendeve, por u ndaj kryesisht për rolin e Dhramit në forcimin e miqësisë deh kryesisht për punën e tij në skulpturë të dy personaliteteve të popullit polak, Prof. Stanislav Zuber dhe të Tadeush Mazovieckit, Kryeministrit të parë jokomunist në Europën Qendrore dhe Lindore. Mbas dhënies së dekoratës, të gjithë pjesëmarrësit biseduan dhe shkëmbyen mendime për miqësinë mes popujve dhe figurat e mëdha që ka nxjerrë populli polak. Pritja kali në nj atmosferë të ngrohtë dhe miqësore, ku të pranishmit shijuan dhe pijen tradicionale polake.

Ambasadori, z. Marek Jeziorski
“ Të nderuar pjesëmarrës! Jam shumë i nderuar dhe i emocionuar sot që në prani të kaq miqve të z. Mumtaz Dhrami, ti akordoj atij, dekoratën e nderit “Bene Merito” që ja akordon Ministri I Punëve të Jashtme të Polonisë, z. Grzegorz Schetyna. Ndihem i emocionuar për vetë faktin se nuk e prisja që sot me të të ishin shumë personalitete të artit shqiptar, si piktorë, skulptorë, poetë, valltarë etj… Z. Dhrami është një ndër miqtë më të mirë të ambasadës dhe popullit polak, për vetë veprat që ai ka realizuar në nderim të figurave të popullit tonë. Njëkohësisht dua të theksoj se ai është i pranishëm në të gjithë aktivitetet e ambasadës sonë me sinqeritetin dhe seriozitetin e tij. Dekorata që ai merr sot, është mëse e merituar dhe mëse e saktësuar, për vetë punën e tij, mjeshtërinë e tij dhe pofesionalzimin e lartë të tij. Ai ka gdhendur me dorën e tij të artë dy figura të spikatura të popullit polak, atë të inxhinierit të madh gjeolog, Prof. Stanislav Zuber dhe bazorelievin e Tadeush Mazovieckit, Kryeministrit të parë jokomunist në Europën Qendrore dhe Lindore. Ky vlerësim është i merituar dhe përcjell më së miri miqësinë e madhe mes popullit shqiptar dhe atij polak”.
Ja disa nga pikat e motivacionit te dekorimit të skulptorit, Mumtas Dhramit dhe dekoratën e nderit „Bene Merito”.
-Dekoratën e nderit “Bene Merito” e akordon Ministri i Punëve të Jashtme të Polonisë, z. Grzegorz Schetyna. Në trashëgiminë e vet krijuese M. Dhrami ka dy vepra të lidhura me Poloninë: Monumentin e gjeologut të famshëm polak, Prof. Stanislaë Zuber, të torturuar në burg pas Luftës II Botërore dhe bazorelievin e Tadeush Mazovieckit, Kryeministrit të parë jokomunist në Europën Qendrore dhe Lindore. Monumenti i Prof. Zuber, zbuluesit të zonave naftëmbajtese dhe autorit të hartës gjeologjike të Shqipërisë, u inaugurua në Kuçovë në tetor 2011 në prani të Presidentit të atëhershëm të Shqipërisë, z. Bamir Topi dhe ministrit të Kulturës dhe Trashëgimisë Kombëtare të Polonisë, z. Bogdan Zdrojevski. Bazorelievi i Tadeush Mazovieckit u zbulua në qershor 2015 në prani të ministres së Kulturës dhe Trashëgimisë Kombëtare të Polonisë, znj. Mallgozhata Omilanovska dhe asaj të Kulturës së Shqipërisë, znj. Mirela Kumbaro. Ambasadori i Polonisë, z. Marek Jeziorski e konsideron Mumtas Dhramin mik të Ambasadës, mik të popullit të Polonisë.
Skulptori, Mumtaz Dhrami
Polonia i ka dhënë shumë figura të shquara njerëzimit. Këtu mund të përmend Kopernikun, Papa Gjon Palin, Presidentin Les Valesa, Tadeush Mazovieckin, Stanislav Zuber (inxhinieri i naftës të cilën e kam bërë memorial në Kuçovë) dhe Mazojevski ish kryeministër i parë në vitet e demokracisë. Në periudhën postkomuniste mund të përmend figurat e këtij populli si Presidentin Les Valesa, Tadeush Mazovieckin, Kryeministrin e parë jokomunist në Europën Qendrore e shumë të tjerë që i dhanë emër këtij vendi. Unë frymëzim kam marrë sidomos nga piktori i madh Jan Matejko, i cili mbetet i veçantë në mënyrën dhe stilin e tij të pikturës. Por do të ndalem në figurën e Stanislav Zuber. Kur ishte në qeli me Petro Markon, hetuesi e pyet Petron: kush është ky i shtrirë në dysheme? Është një gjeolog i madh polak, përgjigjet shkrimtari i madh. E çfarë do të thotë gjeolog, pyet hetuesi duke e goditur Prof. Zuber me shkelm. Këtu tashmë nuk ka asnjë lloj komenti. Edhe sot gjithë naftëkërkuesit shqiptarë punojnë mbi hartëat e prof. Zyber. Atë kompanitë italiane të naftës e morën nga Baku dhe e sollën në Kuçovë. Ai mbeti themeluesi i kërkim naftës shqiptare. Atë e bërën agjent të anglezëve, agjent të italianëve kundër shqiptarëve. U martua me një italiane dhe kur i vdiq ngeli në Kuçovë. Stanisllav Zuber ka qenë një ndër inxhinierët e naftës më të mirë në Europë. Ai ka punuar për 20 vjet në puset e naftës në Shqipëri. Fillimisht ai ka punuar në disa vende të Europës, si në Baku, pastaj erdhi në Kuçovë.
Kush ishte Prof. Dr. Stanislav Zuber?
Prof. Dr. Stanislav Zuber, një nga shkencëtarët e famshëm të rangut evropian në industrinë e naftës, u thirr në vitin 1927 nga një firmë italiane dhe punoi për 20 vjet me radhë në Shqipëri, në kërkimin dhe zbulimin e fushave naftëmbajtëse në vendin tonë, kryesisht ne zonën e Kuçovës. Vdekja sa mizore dhe tragjike e profesorit të famshëm polak, e cila në atë kohë u mbajt e fshehtë, nuk do të mësohej kurrë, po të mos ishte bërë publike nga shkrimtari i famshëm shqiptar, Petro Marko. Ai, që në ditët e para të lejimit të shtypit pluralist, në prillin e vitit 1991, denoncoi publikisht atë krim të shëmtuar të diktaturës komuniste, duke përshkruar me hollësi çastet e fundit të vdekjes së shkencëtarit të famshëm polak të përmasave evropiane që dha shpirt në duart e tij, pasi edhe vetë autori i famshëm i “Hasta la vista”-s, në atë kohë ndodhej i arrestuar në burgun e Tiranës, i akuzuar si agjent i UNRRA-s. (Sipas Forumit Kuçova).

Zuberin nuk e vrau Shqipëria, por diktatura

Në konferencën shkencore të mbajtur në tetorin e vitit 1992 me rastin e 45-vjetorit të vdekjes së shkencëtarit të famshëm polak, Prof. Dr. Stanislav Zuber, e mori fjalën edhe kryetari i Shoqatës së Miqësisë Shqipëri-Poloni, Leonard Zisi, i cili midis të tjerave u shpreh: “Dy ditë më parë, më 18 tetor të këtij viti (1992), u mbushën plot 45 vjet, që si rrjedhojë e torturave çnjerëzore që ju shkaktuan në burgun e Tiranës, vdiq gjeologu polak me prestigj ndërkombëtar, Prof. Dr. Stanislav Zuber. Në këtë mënyrë, diktatura komuniste ia shpërbleu këtij gjeologu të famshëm kontributin e tij më se 20-vjeçar në të mirë të Shqipërisë, në fushën e gjeologjisë. Ky ishte një krim i rëndë që në mënyrë të ndërthortë çdo shqiptar ndjen një përgjegjësi morale për këtë shtetas polak me vlera kulturore universale që u trajtua barbarisht. Por profesor Zuberin nuk e vrau Shqipëria, as populli shqiptar, për të cilët ai punoi me pasion për të mirën e tyre për 20 vjet me radhë, por diktatura komuniste, ajo diktaturë që popullit polak, nga shtetet e tjera, i kish shkaktuar më parë dhimbje të tjera shumë më të mëdha, si vrasja e 14 mijë oficerëve polakë në pyjet e Katnicës së Ukrainës. Në të kundërt, Shqipëria dhe populli shqiptar e ruajti kujtimin dhe veprën e ndritur të Prof. Zuberit dhe mbas 47 viteve të sundimit të diktaturës komuniste, ajo po heq këtë njollë dhe po i jep vendin e merituar kësaj figure të shquar. Hapin e parë në këtë drejtim e bëri shkrimtari i mirënjohur Petro Marko, i cili që në ditët e para kur filloi të fryjë flladi i demokracisë në Shqipëri, më 14 prill 1991, në faqet e gazetës “Republika”, denoncoi krimin e shëmtuar të vrasjes barbare të Prof. Zuberit, duke qenë dëshmitar i drejtpërdrejt i momenteve të vdekjes së tij. Ndërsa sot bëhet hapi tjetër i rëndësishëm, ai i vendosjes në vend të veprës së tij në të mirë të Shqipërisë”.

Shkrimi i gazetarit polak Carnieciecki që erdhi në Tiranë në vitin 1993

Nisur nga interesi i madh që kishte pasur për Prof. Zuberin në atdheun e tij në Poloni, menjëherë pas shembjes së regjimit komunist në Shqipëri, erdhën në Tiranë një grup gazetarësh polakë, të cilët filluan investigimet e tyre për të mësuar diçka më shumë për misterin e zhdukjes së tij në këtë vend të vogël të Ballkanit. Një prej tyre ishte dhe Stanislav Carniecki, i cili sapo u kthye në Varshavë, botoi një artikull të gjatë për Zuberin në revistën shkencore KAMIENIE. Në shkrimin e tij me kryetitull “Letra nga e kaluara”, midis të tjerash thuhej: “Krimi kundër kulturës botërore”, është titulli i shkrimtarit shqiptar Petro Marko, i dënuar i regjimit të Hoxhës, që përshkruan çastet e fundit të vdekjes së gjeologut polak, Stanislav Zuber, një gjeolog gjenial i naftës në vitin 1947, që u arrestua dhe u vra në burg pa gjyq. Stanislav Zuber lindi më 14.10.1893 në Lvov, në familjen e gjeologut të shquar, profesorit të Universitetit të Lvovit, Rudolf Zuber, i cili ishte djali i madh i familjes Zuber. Si Stanislavi dhe vëllai i vogël, Kazhimiezhi, u rritën me dashurine për shkencën e gjeologjisë e në veçanti asaj të naftës, drejtimi kryesor i studimeve te babait te tyre. Pas përfundimit të shkollës së mesme, Stanislav Zuber vazhdoi studimet në Universitetin e Lvovit dhe më vonë kaloi në Krakov. Profesorët e tij, krahas të atit, ishin edhe Siemiradki, Raciborski e Morozoviec. Lufta dhe pushtimi i Lvovit nga ushtria ruse në vitin 1915 i ndërprenë studimet dhe ai u transferua në thellesi të Rusisë. Me ndihmën e miqve të të atit, ai gjeti punë në një firmë zbulimi nafte në Baku. Krahas punës, studioi strukturat gjeologjike të burimeve të naftës me prejardhje vullkanike. Botoi një sërë punimesh shkencore. Më pas mundi të kthehej në Poloni në vitin 1924, ku fitoi titullin e doktorit në Universitetin e Lvovit sidhe vazhdoi studimet në rajonin e Karpateve dhe në vitin 1927 mori titullin e profesorit në Universitetin e Jagelonit në Krakov. Punimi i tij u vlerësua lart nga profesorët recensues Shajnoh dhe Noëak. I ftuar nga një firmë italiane, ai u largua po atë vit nga Universiteti i Jagelonit dhe për 20 vjet punoi në Shqipëri në zonën e Kuçovës, deri në vrasjen e tij në burgun e Tiranës në vitin 1947. Krahas studimeve, kërkimeve dhe zbulimeve të vendburimeve naftëmbajtëse në Shqipëri, ai zhvilloi aktivitet edhe në Malin e Zi dhe Itali. Në Shqipëri u vendos në Kuçovë, e cila u zhvillua si një fushë e pasur naftëmbajtëse. Kërkimet e tij ishin rezultative: në drejtimin e tij u zhvillua prodhimi i naftës në atë periudhë. Krahas kësaj, zhvilloi studime stratigrafike të përmbledhura në hartimin e Hartës Tektonike në vitin 1942. Hartoi gjithashtu disa harta rajonale gjeologjike. Është autor i mbi 200 ekspertizave, shprehur nga shkencëtarët shqiptarë në atë sesion. Një pjesë e vogël e tyre u paraqitën të dokumentuara, së pari nga udhëzimi fillimisht i drejtuesve italianë të institucionit, e mandej, pas çlirimit këto dokumente nuk publikoheshin nën siglën e “Sekretit Shtetëror” të psikozës së qeverisë së Hoxhës. Pas çlirimit, fillimisht u trajtua si shkencëtar i famshëm, pastaj u persekutua dhe u akuzua për spiunazh, se kishte pasur lidhje me bashkëpunëtorët e tij në Baku. Në vjeshtën e vitit 1947, u arrestua dhe u torturua deri në vrasjen e tij në qelinë e burgut. Gjatë punës në Shqipëri, Prof. Zuberi mori pjesë gjallërisht në jetën shkencore në shumë kongrese ndërkombëtare me paraqitjen sidomos në Francë, të punimeve dhe kumtesave nga fusha e gjeologjisë. Në Kuçovë ngriti Muzeun Gjeologjik, përgatiti gjeologët e rinj dhe krijoi lidhje me shkencëtarët shqiptarë. Krahas vendit të tij të lindjes, ai kurdoherë vlerësoi Shqipërinë si njëlloj të afërt në frytdhënien e punës së tij. Në vitin 1942 u martua me Matilda Xhianpetro nga një familje italiane aristokrate, e cila dy vjet më vonë u vra gjatë bombardimeve të aleatëve në Kuçovë. Fati tragjik i Stanislav Zuberit, e vendosin atë në përbërjen e gjeologëve të famshëm polakë, që perifrazohen në titullin e “njerëzve pa çati”, sipas Zheromskit, ashtu si Ludvig Zaincer, Stanislav Zharecni, Viktor Kuzhmiar që u sakrifikuan në shërbim të shkencës. Puna e tyre shërbeu si gur në ndërtimin e gjeologjisë polake”.

Janina Kackovska(Luarasi) i dha dëshmitë për Zuberin gazetarit polak

Një pjesë të dëshmive dhe të dhënave mbi jetën e veprën e shkencëtarit të famshëm Stanislav Zuber, kryesisht atë të qëndrimit të tij prej 20 vjetësh në Shqipëri, gazetari polak, Stanislav Carniecki, arriti ti mblidhte nga biseda që bëri me shtetasen shqiptare me origjinë polake, Janina Kacazkovska, (bashkëshortja e ish-diplomatit shqiptar të periudhës së Monarkisë së Zogut, Thoma Luarasi), e cila jetonte në një shtëpi në rrugën e “Kavajës” që nga viti 1936. Gjatë vizitës që Stanislav Carniecki bëri në Shqipëri në vitin 1992, ai mori kontaktin e parë me znj. Janina, duke i bërë një vizitë në shtëpinë e saj. Kjo gjë veç të tjerash dëshmohet edhe nga një letër falënderimi që ai ia dërgon një vit më vonë zonjës Janina, ku në mes të tjerash i shkruan: “Shumë e nderuara zonjë. Edhe një herë ju falënderoj përzemërsisht për bashkëbisedimin interesant dhe të vlefshëm mbi Stanislav Zuber. Bashkë me fotokopjen e artikullit tim që u botua në një nga revistat gjeologjike, ju dërgoj edhe urimet e mija më të përzemërta. Në vitin e ardhshëm do të flas diçka mbi jetën dhe veprimtarinë e Zuberit ne Shoqatën e Gjeologëve të Polonisë, dhe mundet të shkruaj diçka. Dërgoj për ju dhe djalin tuaj, urimet e mija më të mira me rastin e afrimit të festave dhe ju kujtoj Juve. (Stanislav Carnieckieki).

Filed Under: Histori Tagged With: Dekorimi i Mumtaz Dhramit, nga Polonia, Stanislav Zuber

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 503
  • 504
  • 505
  • 506
  • 507
  • …
  • 693
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT