*6 GUSHT, 100 VJETORI I LINDJES/
* Me 6 Gusht 2015 do të mbahet një ceremoni edhe në Slovaki, në komunën Aponice/Apponji, vendi ku ka lindur Geraldina dhe ku ka jetuar familja e saj. Një Statujë e saj do të vendoset aty nga Shoqata Kulturore Hungareze e Slovakisë, drejtuar nga Prof. Alexander Feher./
Nga Klara Buda/
Mbretëresha Geraldinë, e lindur konteshë Apponyi, më 1915 do të mbushte 100 vjet në 6 gusht të vitit në vazhdim.
Josephine Dodet i ka kushtuar asaj një biografi: Geraldinë, Mbretëresha e Shqiptarëve me një parathënie nga Eric Faye, shkrimtar francez, laureat i Cmimit të Madh të Akademisë Franceze dhe specialist i Kadarese.
Kjo biografi e botuar në frëngjisht nga botimet Belfond, botohet sërish me rastin e 100 vjetorit të lindjes, në gjuhën hungareze, nga botimet Europa. Vepra që del nga shtypi më 27 gusht do të prezantohet në Budapest, më 8 shtator 2015, në praninë e autores.
Të gjitha studimet janë unanimë, Geraldina, Mbretëresha efemere, ngjall admirim për stilin dhe kurajon e saj. Kur ajo erdhi në Shqipëri, në vitin 1937, Mbreti Zog kishte shpallur shtetin laik dhe kishte votuar tashmë reformën për emancipimit e gruas (duke proklamuar të drejtën e votës së grave dhe ndaluar, ndër të tjera, edhe përdorimin e ferexhesë ). Gjatë qendrimit të saj të shkurtër ajo u bë një model femëror dhe frymëzoi një stil të ri veshjeje dhe të modës së krehjes së flokëve në Shqipërinë e sapo dalë nga periudha mesjetare.
“[…] regjimi [totalitar] që fyente sovranin asnjëherë nuk ishte marrë me gruan e tij, duke mbetur i heshtur dhe duke abstenuar që të shpifë për atë që e thërrisnin “ trendafili i bardhë i Hungarisë ” e çrrënjosur shpejt nga toka e saj adoptive “, shkruan Eric Faye në parathënien e biografisë së saj.
Skender Zogu, inxhinier në profesion dhe nip i Mbretit Zog, i ka kushtuar gjithë jetën e tij familjes mbretërore. Ai nuk është i vetmi që të ketë admirim për Mbretëreshën Geraldinë: “Roli i mbretëreshës Geraldinë ishte rëndësishëm dhe është ndjerrë me të vërtetë në mërgim. Ajo ka ndihmuar përpjekjet diplomatike të mbretit dhe nëpërmjet kontakteve të saj, ka lehtësuar komunikimin me familjet mbretërore fuqi ose në mërgim. Ajo u soll si një grua e vërtetë shqiptare, e përkushtuar kundrejt kombit shqiptar, burrin të saj dhe familjes së tij. Ajo ishte e devotshme dhe bujare, dhe takimet e saj me Nënë Terezën dhe Papën Gjon Pali XXIII plotësuan jetën e saj të krishterë. Ajo shprehu dëshirën për t’u kthyer në vendin e saj Shqipëri ku donte të përfundojë jetën e saj. Perëndia ia plotësoi këtë dëshirë dhe kthimi i sajnë Atdhe preku zemrat e shqiptarëve. Kthimi i hirit të burrit të saj në vendin e tij do ti bashkonte ata përgjithmonë me Tokën e Shqiponjave. ”
Në romanin tim Kloroform (që i vendos ngjarjet në totalitarizmin shqiptar, Dudaj, 2010) grupi i të rinjve, në qendër të fiksionit, flet për fatin e familjes mbretërore të Shqipërisë, fotot e të cilës ishin zhdukur nga tekstet shkollore dhe dokumentat historike dhe ishin shkatërruar ose ishin izoluar në rezervat e bibliotekave: “
– Jo, nuk më duket e udhës që t’i varim dhe filloi t’i zhvendoste [tablotë] duke lexuar etiketat e shkruara me kujdes nga i ati. Njëri prej ambalazheve të kartonit u hap dhe zbuloi një foto bardhë e zi, nga e cila vështronte Geraldina. Ishte portreti zyrtar i Mbretëreshës, i vitit 1938.
– Cila është kjo zonjë? – pyeti Alma.
– Gjyshja, gjyshja ime nga nëna, – tha Maksi pas njëfarë ngurrimi, për të shmangur ndonjë keqkuptim të panevojshëm. Pastaj i tërhoqi sa mundi dy skajet e kartonit, me qëllim që ta fshihte portretin. Atë mbrëmje, rrethi i mysafirëve ishte tepër i gjerë. Por Maksi nuk ia doli mbanë, sepse Alma u afrua, i hapi përsëri dy anët e kartonit dhe e këqyri një copë herë fotografinë e gruas me kurorë të artë.
– Nëna jote i ngjan, – tha ajo.
– Ashtu, vërtet? – ia bëri Maksi, për të cilin nuk qe e qartë se ç’donte të thoshte vajza, fytyra e së cilës iu duk e padeshifrueshme. Mos ndoshta iu duk vërtet ashtu? Mbretëresha ka qenë model i elegancës femërore, ajo frymëzonte stilin e krehjes dhe të veshjes. Flokët e saj, të prerë shkurt, u bënë në modë dhe fotografitë femërore të kohës ngjanin me njëra-tjetrën si dy pika uji. Jo, është e pamundur! Almës nuk mund t’i ketë shpëtuar pa vënë re kurora mbreterore me emblemën e Skënderbeut dhe bukuria e Géraldines që kishte ngelur ikonike!
Fotografitë e familjes mbretërore qenë fshirë nga librat e shkollës që prej tri dekadash, ndërsa dokumentet historike, nëse nuk qenë zhdukur, qenë mbyllur në fonde të rezervuara bibliotekash.”
Me 6 Gusht 2015 do të mbahet një ceremoni edhe në Slovaki, në komunën Aponice/Apponji, vendi ku ka lindur Geraldina dhe ku ka jetuar familja e saj. Një Statujë e saj do të vendoset aty nga Shoqata Kulturore Hungareze e Slovakisë, drejtuar nga Prof. Alexander Feher.
2 – Klara Buda, Chloroforme – Roman, Botimet Dudaj, ISBN 978-99943-0-139-3
30 Korrik 2015, New York
Ambasadori i Hungarisë vendosi trëndafila të bardhë në kujtim të Mbretëreshës Geraldine
“Trendafili i Bardhë” i Budapestit,” – Mbretëresha Geraldinë – Mbretëreshë e Shqiptarve 1938 – 2002/
Beqir SINA, New York/
Tirane- “Në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore Shqiptare, sot u vendos një buqet me trandafila të bardhë nga Ambasadori i Hungarise, Sh.Tij. Antal Heizer në kujtim të Mbretëreshës Geraldine, e njohur si Trendafili i Bardhë i Budapestit,” shkruan në një postim të Tij, në rrjetin social facebook, Princi Leka.
Në fotografinë e postuar prej Tij – duket Ambasadori i Hungarise, Sh.Tij. Antal Heizer – L.T.M. Princi Leka, zonjusha Elia Zaharia, e fejuara e Princit Leka,
Në Mauzoleumin e Familjes Mbretërore në Pallatin e Brigadave më vendimin e Qeverisë së Shqipërisë me rastin e 100 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë më 12 nëntor 2012 u varrosën eshtrat e Mbretit Zog – e Nënës Mbretëreshë, Sadije, Mbretëreshës Geraldine, Mbretit Leka, Mbretëreshës Susan dhe të anëtarëve të tjerë të Familjes Mbretërore Shqiptare.
Mbretëresha Geraldinë – Mbretëreshë e Shqiptarve 1938 – 2002
Simbas Wikipedia – Mbretëresha Geraldinë më vonë Nëna Mbretëreshë Geraldinë ose Kontesha Géraldine Margit Virginia Olga Mária Apponyi de Nagyappony formalisht Madhëria e Saj Mbretëresha Geraldinë e Shqiptarve (lindi më 6 gusht 1916 në Gjenevë të Zvicrës, në shtëpinë e gjyshes së Saj. Vdiq në Tiranë në moshën 86 vjeçare, më 22 tetor 2002) ishte mbretëresha e shqiptarve dhe bashkëshortja e Mbretit Zogu I dhe nëna e Leka Zogut I.
Origjina
Mbretëresha Geraldinë rrjedh nga një familje shumë e njohur Hungareze. Origjina dhe pedigreja e Familjes së Saj daton e dokumentuar qysh nga periudha e Mesjetës, kur Hungaria u pushtua nga Arpadët në vitin 894, dhe kjo familje ishte pjesëmarrëse në krijimin e monarkisë hungareze, nën dinastinë Arpadiane. Në historinë mijëravjeçare të Hungarisë, nuk ka ngjarje të rëndësishme ku familja Apponyi të mos ketë luajtur rol tejet të rëndësishëm. Në periudhën e fundit të dinastisë Arpadine, në 1280, u shfaq emri Chevalier d’Apponyi për herë të parë, si zotërues i një ferme shumë të madhe, për të cilën konfirmohet me dokumente arkivore se mbante emrin “Nagy Apponyi”, e që ishte dhe mbeti deri vonë pronë e kësaj familjeje. Të gjithë paraardhësit e Familjes Appony kanë pasur karrierë shumë të suksesshme politike dhe kanë mbuluar detyra nga më të rëndësishmet shtetërore në Perandorinë Austriake, në të cilën kanë gëzuar tituj të rëndësishëm fisnikërie, sikundër: baron, kont, etj..
Kushriri i pare te Mbretëreshës Geraldinë, Konti Albert Appony, kryesoi delegacionin Hungarez në Konferencën e Paqes së Versajës dhe më pas përfaqësoi Hungarinë në Lidhjen e Kombeve. Ndërsa gjyshi i Saj, Konti Lajosh Appony, mbajti funksionet më të larta honorifike të Perandorisë Austriake: si Këshilltar intim dhe shambellan i perandorit Franc Jozef dhe Mareshal i Madh i Oborrit të Perandorit Franc Jozef. Gjyshja e Saj ishte një aristokrate prusiane dhe njëkohësisht edhe vajza e Kontit Herman Roger dë Seherr Tos, pasardhës i Princit Ernest – Joakim d’ Anhalt, prej të cilit kanë rrjedhur shumica e dinastive mbretërore evropiane, çka më pas u bë shkas për të marrë nofkën e merituar Babai i mbretërve”. Atdheu i tyre, Hungaria, u copëtua dhe në bazë të Traktatit të Trianonit të vitit 1919, një pjesë e madhe e territorit hungarez, krahas 3.5 milonë hungarezëve, mbetën jashtë kufijve shtetërorë dhe së bashku me to edhe pronat e familjes Apponyi, të cilët u përfshinë nën administrimin e Sllovakisë. Familja Appony ka lidhje gjaku me të gjitha mbretëritë e Europës. Gjyshi nga nëna i Mbretëreshës Geraldinë ishte Xhon Herri Stewart, i cili rridhte nga një familje fisnikësh skocezë, të emigruar në SHBA në shekullin XVII, dhe ishte diplomat i suksesshëm. Ndërsa gjyshja e Saj nga nëna ishte pinjolle e Familjes Hardingun, pronarë të mëdhenj tokash në Karolinën e Veriut. Ajo ishte e bija e kontit Gyula Appony dhe e konteshës Glayds Virginia Stewart, e cila ishte një shtetase amerikane shumë e pasur nga shteti i Marylendit, babai i së cilës ka qenë emëruar si Konsull i Përgjithshëm i Amerikës në Hollandë. Përveç vajzës së madhe Geraldinë, çifti Appony kishte edhe një vajzë tjetër të quajtur Virxhinia, si dhe një djalë të quajtur Xhula.
Pas vdekjes së gjyshes së tyre, për Geraldinën dhe motrën e saj Virxhinia u kujdes e motra e babait të tyre, kontesha Fanny Karolyi, e cila zotëronte një nga kështjellat më të famshme dhe më te bukura të Hungarisë në Zebegeny. Vajzat që kalonin verën në kështjellën e Zebegeny-it, kishin marrë nga një emër luleje. Për shkak të bukurisë së Saj dhe bardhësisë natyrale të lëkurës dhe veshjes me rroba po të të njëjtës ngjyrë, Geraldina u quajt meritueshëm “Trëndafili i Bardhë i Hungarisë”. Geraldina tashmë e rritur, na shfaqet si një europiane autentike që kish trashëguar shumë virtyte dhe vlera morale nga jeta intensive e brendshme e Seher Tesëve, nga bujaria dhe kultura e rafinuar e Aponyve, nga dinamizmi i Stewartëve, nga sensi i përshtatjes dhe i kurajës përballë fatkeqësive prej Hardingëve.
Ceremonia martesore me Mbretin Zogu I në Tiranë
Edukimi
E mbetur jetime qysh në moshë të vogël, nën përkujdesjen e gjyshërve Aponny, Kontesha Geraldinë u dërgua në një shkollë angleze në Menton të Francës. Më pas gjyshërit e Saj Aponny, e dërguan në kolegjin “Sacred Heart” të Pressbaum, afër Vjenës në Austri, ku mbaroi fakultetin e shkencave shoqërore dhe financiare. Kontesha Geraldinë iu përkushtua me gjithë shpirt stenografisë, sociologjisë, historisë, letërsisë, etj.. Një ndihmesë në edukimin e Saj jepte edhe biblioteka e familjes, e cila ishte shumë e pasur, me rreth 30.000 libra. Për shumë kohë Kontesha Geraldinë, për shkak të zotërimit të dijeve enciklopedike dhe gjuhëve të huaja të shumta, mbuloi detyrën e kryecicerones pranë Muzeut Kombëtar të Hungarisë.
Aktiviteti
Mbreti Zogu I me Mbretëreshën Geraldinë
Mbretëresha e Shqiptarëve Geraldinë, gjatë periudhës së shkurtër të qëndrimit në Shqipëri u impenjua maksimalisht për rritjen e mirëqenies së popullit shqiptar, sidomos të shtresave në nevojë. MSM kontribuoi për ngritjen dhe funksionimin e institucioneve në shërbim të shtresave në nevojë, si spitalet, azilet dhe jetimoret. Vizitat e shpeshta që bënte në këto ambiente, ishin “vizita pune” për të. MSM u impenjua totalisht edhe për promovimin dhe jetësimin e të drejtave të grave, si dhe për mundësitë e emancipimit të tyre. MSM punoi shumë për të ndihmuar në përmirësimin e shërbimit spitalor në Shqipëri, dhe dha një ndihmesë të madhe për ngritjen dhe funksionimin e spitalit Ushtarak në Tiranë. Ajo solli nga Austria, mjekë shumë të mirë për drejtimin e Spitalit Ushtarak. MSM nxiti ngritjen dhe më pas themeloi Maternitetin e parë shqiptar, në Tiranë. Një nga projektet që mbahet mend edhe nga bashkëkohës të asaj periudhe, është mobilizimi dhe ngritja e fushëveprimit të Kryqit të Kuq shqiptar. Mbretëresha Geraldinë mundësoi hapjen e edicionit të parë emetues radiofonik, në Radio Tirana.
Prioritet i punës së Saj ishte emancipimi i shoqërisë shqiptare në përgjithësi, për ngritjen e vetëdijes së saj dhe në veçanti emancipimi i pjesës rurale të popullsisë. Përveç përkushtimit të Saj në të mirë të popullit shqiptar, MSM Geraldinë gjente kohë të përkujdesej për mbarëvajtjen e Familjes së Saj, sikundër ishte ndikimi për një edukim sa më cilësor të trashëgimtarit të Fronit Mbretëror.
Mbretëresha Geraldinë – Mbretëreshë e Shqiptarve 1938 – 2002
Emri: Geraldinë
Mbiemri: Zogu, Apponyi de Nagyappony
Lindi më: 6 gusht 1916
Vendlindja: Gjenevë të Zvicrës
Vdiq më: 22 tetor 2002
Vdiq në: Tiranë, Shqipëri
“11 vjet nga lumturimi i Nënë Terezës”
NeneTereza, takimi i rrallë me Mbretëreshën Geraldinë/
Nga Beqir SINA New York/
NEW YORK CITY : Në Bazilikën e Shën Pjetrit në Vatikan në maj 2011 është mbajtur ceremonia e shenjtë e lumturimit të Papa Gjon Pali II. Kurse, Papa Françesku shpalli në Prill 2014 Shenjtorë dy nga paraardhësit e tij – Papa Gjon Palin e II-të dhe Papa Gjonin e XXIII-të, në një ceremoni në sheshin e Shën Pjetrit në Vatikan.
Dita e lumturimit të Nënë Terezës,19 tetor 2003-
Plotë njëmbëdhjet vite më parë (19 tetor 2003), Nënë Tereza u shpall e “Lumturuar” nga Papa Gjon Pali II, si simbol i ndihmës dhe rrespektit për “më të varfërit e të varfërve”, të cilëve ajo iu kushtoi krejt jetën.
Papa Gjon Pali II, i cili e adhuronte murgeshën shtatvogël shqiptare, e cila vdiq në shtator 1997 në moshën 87 vjeçare, shprehu atë’here dëshirën për ta shenjtëruar besimtaren por arriti deri në etapën e parafundit, Lumturimin. Pikërisht, kjo ditë është shpallur festë kombëtare nga qeveria shqiptare e asaj kohe dhe viti 2010 që përkon me lindjen e bamirëses me famë botërore ishte shpallur si “Viti i Nënë Terezës”.
Ndërsa më 21 qershor 2014, profesori i Universitetit të Birmingham në Angli Dr. Gëzim Alpion ka nisur një fushatë, nëpërmjet së cilës i kërkohet Vatikanit të përshpejtoj procesin e shenjtërimit të Nënë Terezës. E cila thuhet megjithëse është akoma në fillim të rrugës së saj, mirëpo, është përkrahur nga një numër gazetash, revistash dhe portalesh në Indi, Amerikë, Angli, Kanada, Shqipëri dhe Kosovë.
Dy gazeta të rëndësishme – ‘Matters India’ në New Delhi (http://mattersindia.com) dhe ‘Illyria’ në New York (http://illyriapress.com) – e kanë bërë njoftimin për nënshkrimin e peticionit për shenjtërimin e Nënë Terezës permanent në webpage-et e tyre, për t’i inkurajuar lexuesit të nënshkruajnë. Dr. Gëzim Alpion ka deklaruar në fillim të kësaj fushate se:” Me sa jam njoftuar, numri i enteve mediatike që do të bëjnë të njëjtën gjë do të rritet së shpejti”.
Nënë Tereza shqiptare-Nënë e mbarë njerëzimit
Nënë Tereza, kjo nënë e përvuajtur e njerëzimit, e cila doli nga gjiri i një populli të lashtë, me kulturë, identitet dhe histori origjinale, të veçantë dhe të pandërprerë, asnjëherë nuk e fshehu origjinën e saj shqiptare. Gonxhe Bojaxhiu u bë nënë e njeriut të pambrojtur, nënë e njeriut të pashpresë, nënë e nevojtarit, e jetimit, e të sëmurit, e të pafuqishmit, nënë e të braktisurit: nënë e tërë njerëzimit. Kështu e kan quajtur linderit shqiptarë Nëna Teresen, sipas të cilëve lartësia ë qëllimit të Nënës Terezë ishte e pakrahasueshme më këdo në botë e Nënë Tereza vetë, simbol i vlerave të larta njerëzore, i bujarisë, mëshirës, shpirtmadhësisë, flijimit për të tjerët, bashkëvuajtjes dhe vënies së interesit të përgjithshëm mbi atë personal.
Ata thonë se : “Shpirti i Nënës Terezë duhet të udhëheqë edhe më tej vizionin tonë për një shoqëri të tolerancës, mirëkuptimit, respektit të ndërsjellë dhe solidarizimit pa dallim të përkatësisë sociale, etnike, kulturore dhe religjioze. Kjo vlerë e bëri Nënën Terezë qytetare të botës dhe mike të popujve. Këtë vlerë supreme arriti ta prodhojë, ta ngrejë në kulm dhe ta universalizojë një bijë, grua dhe misionare fetare me origjinë shqiptare“, sipas të tyre vlerat shpirtërore dhe humaniste të Nënës Terezë janë sintezë e vlerave më të mira të civilizimit shqiptar dhe shpjegues esencial i frymës tolerante dhe kulturës së unitetit kombëtar.
“Lum ata që flasin gjuhën e zemrës. Në çfarëdo vendi ose gjendje që të jenë, rrugët e besimit të vërtetë, e çojnë gjithë jetën kah i njëjti drejtim – nga Perëndia”-kanë qenë këto fjalitë e bekimit të Nënë Terezës, për mbretëreshën shqiptare, Gerarldinën, kur është larguar nga takimi me të. Është një nga episodet e rralla që mbërrin në publik pas me shume se 40 vjetësh, kohë kur Nënë Tereza ftohet në familjen mbretërore, kur ishin të vendosur në Nju Jork. Kjo dëshmi është zbuluar pak kohë më parë nga një veteran i Mbretërisë Shqiptare në mërgim, duke i dorëzuar gazetës “Bota sot” një artikull të shkruar me shumë se tri dekada më parë nga znj. Lume Musa Juka, në gazetën “Atdheu”, e cila ka qenë dëshmitare e vizitës së Nënë Terezës, dhe bisedës në Mbretëreshën Geraldinë. Znj. Juka sjell shkurtimisht çfarë biseduan dy gratë e “mbretërive” të ndryshme, njëra e tokës dhe tjetra e qiellit. Nënë Tereza i shpreh Mbretëreshës Geraldinë dëshirën për t’u kthyer në atdhe, në Shqipëri, se si ajo lutej te Zoti për familjen mbretërore, për gjendjen e familjes së saj lënë në Shqipëri dhe ndjeshmërinë për botën moderne të Amerikës në atë kohë.
***
Një nga veteranët e Mbretërisë Shqiptare në mërgim, veprimtari i shquar në Nju Jork, Musli Mulosmani, i dorëzoi gazetës kombëtare “Bota sot”, një artikull të gazetës “Atdheu”. Në këtë artikull zëdhënësja e Monarkisë Shqiptare në mërgim, znj. Lume Musa Juka, rrëfen një takim të përzemërt të Nanës Mbretëreshë Geraldinë me Nënë Terezën, laureaten e çmimit “Nobel” për Paqe.
Znj. Juka, shkruan: “Ishte një kënaqësi e madhe me e pa Nanën Mbretneshë Geraldinë në Nju Jork në qershorin e atij viti. Dinjiteti, me të cilin ka jetue në mërgim, por sidomos përvujtnija, mirësija e besimi i saj në Zotin – më kanë prekë përherë”. Ky besim, – thotë ajo, – e ka ndihmue me kalue halle e mërzina të shumta, pa e humbë buzëqeshjen e saj t’ambël.
Në bisedim e sipër ajo tregon se Nana Mbretneshë Geraldinë, kishte takuar Nënë Terezën dhe kishin kaluar kohë së bashku, për më shumë se dy orë.
Por, në kujtimet e saj, znj. Juka shkruhet se sa e përmenda këtë emër (pra të Nënë Terezës) sytë e Mbretëreshës Geraldinë, shndritën – me një dritë të brendshme, me interesim e me kuriozitet të veçantë, ku ajo ka dashur të dijë për çfarë kishte folur. ”I kallzova, – thotë znj. Juka, – dhe ajo dëgjoi çdo fjalë me vëmendje të madhe.
Sa dëshirë, – tha, – kam me e pa edhe unë! E këtë dëshirë e kam tash e sa vjet”.
Nuk u zgjata më shumë, por, me zemër iu luta Zotit, të më ndihmojë me ia dhënë këtë gëzim. Ishte e martë, 23 qershor mbasdite vonë. Koha shumë e shkurtër, sepse Mbretëresha Geraldinë do t’u kthente me datën 26 qershor në Madrid. ”Nënë Tereza vinte gjithnjë në Nju Jork, për t’iu lutë Zotit, vazhdimisht, dhe për disa ditë ishte vendosur në një vend – ku s’kishte as telefon. Në kuvendin e saj, murgeshat i kishte porositur mos me i dërgue asnji mesazh”.
Duke sjellë kujtimet e saj për atë ditë znj. Juka, thotë: “I shkrova me të shpejtë një letër të vogël, në të cilën i thoshja edhe këto: ‘Dëshiroj që ta njifni Mbretëreshën Geraldinë, sidomos edhe për besimin e mrekullueshëm që ka në Perendinë. Jetoni në kontinente të ndryshme, por ja që gjendeni në Nju Jork në të njëjtën kohë, pra ndoshta, është thanë që të shifeni?!’ Letrën murgeshat ia kishin dorëzuar Nënë Terezës. “Të mërkurën mbrama, të asaj dite më bëri me dijtë se na priste në mëngjesin e 25 qershorit. Sa mirënjohëse i isha!
Menjëherë telefonova Mbretëreshën Geraldinë. Kënaqësia e saj ishte e papërshkueshme. Kur shkova me e marrë të nesërmen më përqafoi tue më thanë: “Jam shumë e gëzueshme që do ta takoj Nanën Terezë”.
Z. Abedin Mulosmani (zëdhënësi i Oborrit Mbretëror) na shoqëronte. Nuk ishte e lehtë me gjetë rrugën, në një lagje jo shumë të bukur të jugut të Bronksit. Mbretëresha Geraldinë, me habi shikonte herë majtas e herë djathtas. Nuk mujte me iu besue syve të saj dhe pyet: A është e mundur të ketë kaq vorfni në këtë vend kaq të pasur? Rrugët kësisoj, e shtëpi të shkatërrueme?”
Znj. Juka thotë se iu përgjegj: “Nanë Teraza kudo ku shkon, kërkon me gjetë plagët e vuajtjet e atij vendi, e si një mjek i mirë, me hirë të Zotit iu bjen shpresë e shërim”.
Mbrritëm! Një murgeshë e re dhe e bukur si pranvera na çeli derën. Tue buzëqesh na tha: “Nanë Tereza është duke ju pritur!”, e na drejtoi me hapa të lehtë si me kan tue fluturue”.
Nanë Tereza ishte në gjunjë duke u lutë! U çue në kambë, po sa na pa, me shumë ngrohtësi na shtrëngonte duart dhe na përqafoi me shumë përzemërsi. Na futi në dhomën e vogël e u ul pranë Mbretëreshës Geraldinë. Menjëherë, filluan të bisedojnë…
Nanë Tereza: “Unë nuk merrem me politikë, me buzëqeshjen time e dalloni”, – na tha. Më pas ajo vazhdoi duke shtuar: “Prej ditës qysh se keni ikur nga Shqipëria, i jam lut Zotit, për ju e për Djalin tuaj”.
Ndërsa biseda ka vijuar nga fjalët e Mbretëreshës Geraldinë: “Gjithmonë e kam ndier në zemër se dikush, shumë pranë Zotit është duke u lut për ne e djalin tim! Paskeni qenë ju Nënë Tereza. Me gjithë zemër ju falënderoj. Zoti Ju bekoftë!” ”Më vjen keq që nuk mundem të shkoj në të gjitha vendet e botës. Por më keq më vjen, pasi u treta e gjitha, se nuk më lejojnë të shkoj në vendin tim, në Shqipëri… Por Zoti thotë se asgjë në këtë botë nuk është e përgjithmonë”, – ka vijuar bisedën Nënë Tereza.
Mbas një heshtjeje të vogël Nënë Tereza vazhdoi: “Kur u bëra murgeshë, prindët e mi bashkë me motrën dhe vëllanë tim, u kthyen në Shqipëri. Babai vdiq gjatë luftës. Vëllai, Lazri Bojaxhiu, i cili tash banon në Palermo, Itali, mundi të arratisej, nana me motrën mbetën atje. Unë tash jam nënshtetase indiane, në Indi kam kaluar gati gjithë jetën time. Qeveria indiane pati mirësinë me ndërhy pranë qeverisë së Tiranës, duke iu lutur Tiranës që të më lejonin t’i vizitoj. Kjo as qe e mundur… Nana ime ndërroi jetë, pak më vonë edhe motra. Vetëm Zoti e di çka është bërë me ato në Shqipëri. Vetëm pranë Zotit ato duhet të jenë në paqe, të qeta, e të lumtura.
Vëllai im e flet shqipen shumë mirë. Unë jam larguar e vogël nga familja. Më kujtohen disa fjalë, por vëllait i shkruaj shqip. Se si e shkruej shqipen as unë nuk e di, por vëllai im duket se më kupton shumë mirë. Po ju madhëni a e keni perfeksionue shqipen?”
Znj. Juka shkruan se ndërhyri në këtë bisedë duke u shprehur: “Po. Nana Mbretëreshë, Geraldina, e flet dhe e shkruan shumë bukur shqipen – ambël e shumë këndshëm”. Biseda me Nanë Terezën, u ba në anglisht, gjuha që është zgjedhë me folë në kuvendet e Misionarëve të Mëshirës”.
Mbretëresha Geraldinë që fliste gjashtë gjuhë (hungarisht, anglisht, italisht, frëngjisht, shqip, spanjisht) foli me të përzemërsisht duke i bërë shumë pyetje, sidomos për sa i përket punës së shenjtë që Nanë Tereza bënte e po përhapte në vende të ndryshme të botës. Nanë Tereza iu përgjigj pyetjeve duke dhënë edhe hollësirat e duhura. Njëra prej pyetjeve të Mbretëreshës Geraldinë ishte: “Cilat janë problemet më të mëdha të SHBA-së?”
Nënë Tereza iu përgjigj: “Nuk i di të gjitha, por me ç’kam pa e dëgjuar deri tani janë: vetmia, indiferenca e njerëzve dhe sidomos varfëria shpirtërore… kjo e fundit është shpeshherë edhe me tragjike sesa varfëria për bukë… e kundërta e racës sonë shqiptare, që jemi shumë të varfër nga ekonomia, por jemi shumë të pasur nga shpirti”.
Ajo tha se ndihej nevoja të hapej një shtëpi bamirësie, edhe në Nju Jork. Edhe, se atë ditë ishte dhënë edhe leja e hapjes së saj. ”Vizita juaj ka me kenë e paharrueshme, edhe për këtë gjë, është rasti i mirë sikur edhe ju të kishit ndihmuar në themelimin e kësaj shtëpie. Tash është momenti të largohem pakëz sa t’i lutem edhe një herë Zotit”, – i tha Nënë Tereza, Mbretëreshës Geraldinë.
Dëshmitarja e bisedës, znj. Lume Musa Juka, shprehet: “Rrallëherë kam parë fytyra të tilla të ndriçuara me një dritë dashurie shpirtërore, sa që pashë ato dy fytyra atë ditë – të këtyre dy grave të bekueme e të mrekullueshme”. ”Disa minuta më vonë u ndamë nga ajo shtëpi, ku u takuam, duke u përshëndetur çiltërsisht, me të njëjtën ndjesi. “Duke mos i besuar zemrës se si po ndaheshim.
U larguam sikur të ishim njohur përgjithmonë, sepse e njëjta jetë shpirtërore na frymëzonte, jetë që vjen vetëm për një besim të plotë dhe të sinqertë. Me përvuajtjen që e dallonte Nënë Terezën, na përcolli deri jashtë shtëpisë, duke na dhënë me vete bekimin e saj: “Lum ata që flasin gjuhën e zemrës. Në çfarëdo vendi ose gjendjeje që të jenë, rrugët e besimit të vërtetë e çojnë gjithë jetën kah i njëjti drejtim – nga Perëndia”, – shkruan dëshminë e asaj bisede rreth 30 vjet më parë për gazetën “Atdheu”,
Kur erdhi Nana Tereze në Kombet e Bashkuara për herë të parë
NEW YORK : Kur erdhi Nana Tereze në Kombet e Bashkuara për herë të parë, kan qenë vetëm besimtarët e vërtetë të krishter shqiptar, patriotët edhe atdhetarët, anti komunistët ata që dolën e pritën me plot dashuri dhe respekt këtë bijë shqiptare që Enver Hoxha nuk e la as të merrte pjesë në varrimin e nënës së Saj dhe ia ja ndaloi hyrjen deri sa erdhi demokracia – dhe Presidenti i parë i Shqipërisë, Sali berisha, ia hapi dyert që ajo zyrtarisht të vizitonte Shqipërinë.
Këtu mund të lexoni një artikull me foton e Nanë Terezës , Nobelistes shqiptare, dalë në Qershor të vitit 1988, dhe e botuar në gazetën ATDHEU, organin e partisë Lëvizja e Legalitetit, një mbretëror i kulluar – anëtarë i Senatit të PLL në SHBA, zoti Musli Mulosmani, duke u përshëndet si e quan ai “me Shëjtnëshën Shqiptare – NANE TEREZEN, në mesin e shumë besimtarëve katolik shqiptarë në New York – në Kishën Sant Ritas në Bronx NY”
Në kujtimet e tij zoti Mulosmani, thotë se sot shumë flasin për Nëna Terezën dhe mburren se e kanë takuar ose e vlerësojne atë , por ne Mbretërorët shqiptar, Oraganizata Lëvizja e Legalitetit në Mërgim, sot Lëvizja e Legalitetit, besmitarët katolik atdhetar e patriot – anti komunistët, kemi qenë ata që luftuam dhe sakrifikuam duke mbajtur në dorë flamurin kuq e zi pa yll – dhe dashur gjithmonë këtë ikonë të Perendisë se besuam gjithmonë në Zot dhe Komb . “Ne jemi të parët, dhe të vetmit thotë ai që e kemi dasht dhe respektuar si bijë shqiptare dhe e kemi quajtur qysh në atë kohë Shëjtënësh, Nanë Terrezen, edhe kur qeveria e Shqipërisë, Enver Hoxha dhe veglat e Sigurimit të Shtetit, na thonin fjalët ma të ndyra për këtë njeri të Shejtë, dhe ne na përndiqnin duke na quajtur ne të arratisurit “Armiqtë të Popullit” dhe “tradhëtarët”.
Materiali është marrë nga gazeta” ATDHEU” ish – organi i organizatës kombetare “LEVIZJA E LEGALITETIT”, ku Drejtor i saj ka qenë Rasim SINA, kryeredaktor Hysen MULOSMANI( të dy kane vdekur), Kjo gazetë ATDHEU, sot nuk ekziston,më arsyet e saj ende nuk dihen se Pse?.