• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

KRYETARI I VATRES, DR. GJON BUCAJ FTOHET NE FRASNITE, ITALI

April 5, 2013 by dgreca

Frasnita, më 1 prill 2013/

I nderuari dr.Gjon Buçaj,/

Në ëmer të mons.Donato Oliverio, peshkop  në Ungër për arbëreshët në Italinë Kontinentale, jam i gëzuar të Ju ftoj në Frasnitë për të shtunën 11 maj 2013 për të mirrni pjesë në Kuvendin Kulturor, i kushtuar 100-vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë (1912-2012).

Arbëreshët, si mirë na tregon historia jonë letrare dhe shoqërore, që nga Kuvendi i Lezhes (1444) deri në ditën e sotme kanë mbajtur gjithëmonë të gjallë ndërgjegjen kombëtare dhe kanë vepruar për pavarësinë e Atdheut.

Kuvendi jonë do të vërë në dukje lidhjet tona shpirtërore, kultuore dhe politike me Atdheun e parë, duke mbajtur të gjallë ritin bizantin, gjuhën  emtare , zaokent, traditat, vallet, rapsoditë dhe kujtimin e prindëve tanë të pavdekshëm, që kanë luftuar me Heroin Skënderbeun.

Prania juaj te Kuvendi do të na nderonj  shumë.

Me bindjen se do t’e pranoni ftesen tonë dhe çdo të na jipni një përgjigje, shumë të fala dhe nderime nga gjithë Komiteti organizator.

Papàs Antonio BELLUSCI

Prift famullitar në Frasnitë

Filed Under: Kronike, Kulture Tagged With: dr. Gjon Bucaj, Papas Belusci

Muslims host synagogue inside Mosque

April 4, 2013 by dgreca

By Ted Regencia and Lindsay Minerva/

After the Jewish congregants of an Orthodox synagogue could no longer afford their rent, they found help in the local mosque. The only unusual detail—- this synagogue (a Jewish house of worship) is a mosque.

Or rather, it’s housed inside a mosque. That’s right: Members of the Chabad of East Bronx, an ultra-Orthodox synagogue, worship in the Islamic Cultural Centre of North America, which is home to the Al-Iman mosque

“People have a misconception that Muslims hate Jews,” said Baumann.

“But here is an example of them working with us.”

“Nowhere in the world would Jews and Muslims be meeting under the same roof,” said Patricia Tomasulo, the Catholic Democratic precinct captain and Parkchester community organizer, who first introduced the leaders of the synagogue and mosque to each other. “It’s so unique.”

Indeed, though conventionally viewed as adversaries both here and abroad, the Jews and Muslims of the Bronx have been propelled into an unlikely bond by a demographic shift. The borough was once home to an estimated 630,000 Jews, but by 2002 that number had dropped to 45,100, according to a study by the Jewish Community Relations Council. At the same time, the Muslim population has been increasing. In Parkchester alone, there are currently five mosques, including Masjid Al-Iman.

Near the corner of Westchester Avenue and Pugsley Street in Parkchester, just off the elevated tracks of the No. 6 train, Yaakov Wayne Baumann stood outside a graffiti-covered storefront on a chilly Saturday morning. Suited up in a black overcoat with a matching wide-brimmed black fedora, the thickly bearded 42-year-old chatted with elderly congregants as they entered the building for Shabbat service.

The relationship started years ago, when the Young Israel Congregation (YIC), then located on Virginia Avenue in Parkchester, was running clothing drives for needy families, according to Leon Bleckman, now 78, who was at the time the treasurer of the congregation.

 

Sheikh Moussa

One of the recipients was Sheikh Moussa Drammeh, the founder of the Al-Iman Mosque, who was collecting donations for his congregants—many of whom are immigrants  from Africa. The 49-year-old Imam is an immigrant from Gambia in West Africa who came to the United States in 1986. After a year in Harlem, he moved to Parkchester, where he eventually founded the Muslim centre and later established an Islamic grade school. Through that initial meeting, a rapport developed between the two houses of worship, and the synagogue continued to donate to the Islamic centre, among other organizations.

But in 2003, after years of declining membership, YIC was forced to sell its building at 1375 Virginia Ave., according to a database maintained by Yeshiva University, which keeps historical records of synagogues. Before the closing, non-religious items were given away; in fact, among the beneficiaries was none other than Drammeh, who took some chairs and tables for his centre.

Meanwhile, Bleckman and the remaining members moved to a nearby storefront location, renting it for $2,000 a month including utilities.

With mostly elderly congregants, YIC struggled to survive financially and, at the end of 2007, was forced to close for good. The remaining congregants were left without a place to pray. During the synagogue’s farewell service, four young men from the Chabad Lubavitch world headquarters in Crown Heights showed up. Three months earlier, Bleckman, then chairman of the synagogue’s emergency fund, had appealed for help from the Chabad.

“The boys from the Chabad said they came to save us,” said Bleckman.

“We were crying.”

At this point, Chabad took over the congregational reins from YIC, with members officially adopting the new name Chabad of East Bronx. Still, for the next six to seven weeks, Bleckman said they could not even hold a service because they had nowhere to hold it.

 

Accommodated for free

When Drammeh learned of their plight, he immediately volunteered to accommodate them at the Muslim centre at 2006 Westchester Ave.—for free.

“They don’t pay anything, because these are old folks whose income is very limited now,” said Drammeh, adding that he felt it was his turn to help the people who had once helped him and his community. “Not every Muslim likes us, because not every Muslim believes that Muslims and Jews should be like this,” Drammeh said, referring to the shared space.

But “there’s no reason why we should hate each other, why we cannot be families.” Drammeh in particular admires the dedication of the Chabad rabbis, who walked 15 miles from Brooklyn every Saturday to run prayer services for the small Parkchester community.

For the first six months, congregants held Friday night Sabbath services inside Drammeh’s cramped office. As more people began joining the congregation, Drammeh offered them a bigger room.  (When it is not in use, students from the Islamic school use it as their classroom.)

Inside the synagogue, a worn, beige cotton curtain separates the men and women who attend the service. A solitary chandelier hangs just above the black wooden arc that holds the borrowed Torah, which is brought weekly from the Chabad headquarters. A large table covered with prayer books stands in the centre, and a picture of the Lubavitcher Rebbe is displayed prominently on a nearby wall. During Shabbat, when Jewish congregants are strictly prohibited from working, they have to rely on the Muslim workers at the centre or on Drammeh to do simple chores such as turning on the light and switching on the heater.

 

“I was surprised”

At first, it did not make sense, said Hana Kabakow, wife of Rabbi Meir Kabakow. “I was surprised,” said the 26-year-old congregant who was born and raised in Israel. “But when I came here I understood.” The Kabakows have been coming to the service from Brooklyn for the last two years.

Harriet Miller, another congregant, said she appreciated the centre’s accommodating the synagogue. “They are very sweet people,” said the 79-year-old Bronx native and long-time resident of Parkchester, who added that she welcomes the new Muslim immigrants in her neighbourhood:

Drammeh understands the importance of teaching tolerance more broadly, and for turning the school—which was itself founded at the nearby St. Helena Catholic Church on, of all days, Sept. 11, 2001—into a model of sorts for religious tolerance in New York.

“We’re not as divided as the media portrays us to be,” Drammeh said.

“Almost 90 percent of Jewish, Muslim, and Christian teachings are the same.”

His latest project involves introducing fifth-grade Jewish and Islamic school students to each other’s religious traditions. Other participants of the program, now in its sixth year, include the Solomon Schechter School of Manhattan, the Al Ihsan Academy of Queens, and the Kinneret Day School of Riverdale. At the end of the program, students organize an exhibit that shows family artefacts of their respective cultures and religion. The principal of the Islamic school, who is also Sheik Drammeh’s wife, said that even after the program ended, the participants became “fast friends” and would visit each other’s homes.

 

Thankful Jewish congregants

While the Jewish congregants are thankful for their new home, they hope that one day they can rebuild their own synagogue. That day may be far off: Even now that they have space to worship, they still struggle to operate. They don’t have proper heating inside, and the portable working heater could not reach the separate area where the elderly women are seated, forcing them to wear their jackets during the entire service. Congregants are appealing for financial support from the Jewish community and other congregations.

But Leon Bleckman and others say they now also have loftier goals, including reviving the Jewish presence in the neighbourhood and reaffirming the positive relationship with their Muslim friends. “We are able to co-exist together side by side in the same building,” said Assistant Rabbi Avi Friedman, 42. “That’s sort of like a taste of the future world to come—the messianic future where all people live in peace.”

—————————————————————-

Ted Regencia is a digital media student at the Columbia Journalism School. His Twitter feed is at @tedregencia. Lindsay Minerva, a digital media student at the Columbia Graduate School of Journalism, is an intern at Newsweek. Her Twitter feed is at @lindsayminerva./?cat=34

The Muslim Observer http://muslimmedianetwork.com/mmn/?p=9903

Filed Under: Kulture Tagged With: hots, Lindsay, Muslims, synagog inside Mosque, Ted Regencia

“Parandalo” të keqen dhe përmirëso imazhin e shqiptarëve!

April 4, 2013 by dgreca

Luftimi i krimit është punë e shtetit ndërsa ne mund të punojmë në parandalimin e krimit, thotë Valdete Hoti, kryetare e shoqatës “Parandalo”/

Një shoqatë më ndryshe, që nuk merret me veprimtari kulturore, as sportive dhe as thjesht humanitare. Edhe pse humanitetin dhe kulturën i përfshin  brenda vetes, shoqata “Parandalo” e krijuar kohë më parë në Cyrih, fokusin e ka në parandalimin e dukurive negative në mesin e komunitetit shqiptar në Zvicër. Një synim pak si i madh për një shoqatë (ende) të vogël, duket nga jashtë.

Por, sipas Valdete Hotit, kryetare dhe bashkëthemeluese, synimet e “Parandalo” janë mjaft realiste dhe të realizueshme, marrë parasysh natyrën e problemeve që shoqata i ka në shënjestër dhe përvojën që themeluesit e kanë me problemet në fjalë.

Shoqata “Parandalo” është themeluar zyrtarisht në fillim të shkurtit të vitit 2013, edhe pse ajo praktikisht vepron që nga shtatori i vitit 2011. “Por edhe para kësaj, ne, themeluesit e saj, kemi qenë aktiv në ndërmjetësim për parandalimin e dukurive negative në komunitetin e këtushëm shqiptar”, thotë Valdetja.

“Iniciativa ka qenë e Xhemalit (Selimit), pastaj i jemi bashkuar unë dhe Ekrem Zymberi. Në mesin e atyre që na kanë mbështetur ka qenë edhe konsulli i Kosovës në Cyrih, dr. Salih Sefa”, prezanton ajo anëtarët themelues.

“Në shoqatë ka edhe anëtarë zviceranë. Po ashtu edhe për tu këshilluar te ne, shpresojmë të vijnë edhe nga komunitetet tjera”, shprehet kryetarja e shoqatës “Parandalo”.

“Fillimisht, kemi pasur mbështetje nga subjekte zvicerane që kanë veprimtari të përafërt. Përkrahjen e kemi kërkuar dhe gjetur, duke filluar nga asociacionet qendrore si Qendra për parandalimin e krimit, që vepron në nivel të Zvicrës, dhe kemi kontaktuar edhe me institucionet dhe asociacionet në nivel kantoni e komunash. Qendra në fjalë na ka mbështetur dhe përgëzuar për iniciativën që e kemi marrë”.

Por, a ka pasur raste që aktiviteti i saj, të kuptohet si formë vetëgjyqësie ose si mesazh mosbesimi ndaj drejtësisë institucionale?

Ne përpiqemi ta parandalojmë krimin, shteti e lufton atë

“Jo”, është përgjigja kategorike e Valdetes. “Ne i njohim rregullat dhe ligjet e shtetit që këtu funksionon në mënyrë perfekte. Por te ne shqiptarët nganjëherë ndikon edhe fjala e thënë në gjuhën tonë. Ndoshta nga përvoja e të kaluarës, ne nuk e kemi besimin e fortë ndaj institucioneve, prandaj ai, duke folur në gjuhën shqipe, bëhet më i lehtë. Nga ana tjetër, institucionet e këtushme na kanë sqaruar që në fillim se çka mund të bëjmë e çka jo: Luftimi i krimit është punë e organeve të shtetit ndërsa ne mund të punojmë në vetëdijesimin, parandalimin e krimit, ashtu siç e thotë edhe emri i shoqatës: `Parandalo`”, thotë kryetarja.

Megjithatë, ajo pranon se krahas pritjes shumë të mirë, “ka pasur aty këtu edhe reagime për faktin se shoqata është krijuar me bazë etnike. Sipas këtyre zërave, ne po i luftojmë dukuritë negative pasi që “ne (shqiptarët) vetë i prodhojmë ato…” (!). Por në të vërtetë është e kundërta: ne duam të bëjmë sensibilizimin që të mos biem viktimë dhe që të mos i përmbushim paragjykimet e atyre që i ushqejnë ato.

E vërteta është se ne si fëmijë jemi rritur në një kontekst pak më të dhunshëm. Por, duhet thënë se këtu kanë edhe paragjykime ndaj nesh”, thekson Valdetja. “Kështu, kur thirret policia dhe e kupton se bëhet falë për shqiptarë, ajo, kam përshtypjen se vepron sipas një skenari të parashkruar, pa menduar për rastin konkret. Për këtë arsye mendoj se nganjëherë duhet tu tregohet edhe atyre se problemi nuk zgjidhet me klishe por duhet shikuar shkaqet, rrënjët, duhet punuar me njerëzit që kanë probleme. Kjo është edhe qëllimi i shoqatës. Sepse, nëse ai që kapet në faj vetëm dënohet, ai një ditë do të lirohet dhe prapë mund të paraqesë rrezik për rrethin”.

Lidhur me punën konkrete që bën shoqata, ajo thotë se së pari nevojitet informimi i masës përmes faqes së internetit dhe përmes mbajtjes së tubimeve. “Qëllimi është që gjithë punën ta bëjmë bashkë me profesionistë shqiptarë, mjekë, psikologë, juristë, punëtorë socialë. Ajo që ne bëjmë kur dikush ka problem dhe kërkon mbështetje në gjuhën shqipe, është që t`ia ofrojmë atë ndihmë, e kur nuk mundemi, e vejmë në kontakt me ekspertët”.

Por, çfarë rastesh paraqiten zakonisht për të kërkuar ndihmë te “Parandalo”?

Bëhet fjalë për raste konfliktesh familjare, probleme nga varësia, probleme në mes të grupeve të ndryshme… Nganjëherë mjafton një sugjerim i vogël yni për të zgjidhur problemin e nganjëherë nevojitet më shumë angazhim. Kemi pasur edhe kërkim  ndihme nga personat e prekur nga hakmarrja, siç ka qenë një rast i një të riu nga Shqipëria. Ne, edhe pse shoqatë e vogël, kemi pasur ndikim aty ku kemi arritur”.

Profile të ndryshme profesionale

Veç themeluesve që u përmendën më lartë, në shoqatë ka edhe profile profesionesh të ndryshme, duke filluar nga kriminologia (Silvije Buçaj – Shehi), mjeku, dr. Xhevat Hasani, por edhe aktivistë socialë që na ndihmojnë, pa qenë ende anëtarë, si Osman Osmani etj.

Projekti ynë parasheh që shoqata të ketë një zyrë ku do të paraqiten ata që kanë nevojë për këshilla. Dhe, sikur në çdo organizim tjetër jofitimprurës, çështja e financave është “thembër e  Akilit” edhe në “Parandalo”.

“Ne kemi menduar që përmes projekteve që do t`i realizojmë, të kërkojmë mbështetje financiare nga shteti. Deri më tash gjithçka e kemi bërë dhe e bëjmë falas. Madje na ka ndodhur që klientët tanë të shprehen me habi, pasi që janë mësuar që kudo, për të gjitha shërbimet, duhet  të paguajnë. Por ne kemi vendosur të punojmë vullnetarisht për komunitetin. Nga dashuria për popullin dhe besimi në Zotin, duam të bëjmë një sakrificë”.

Ngjashëm: energjike, e vëmendshme dhe e gatshme për ndihmë, Valdetja njihet edhe nga puna e saj prej më se 12 vitesh në Shoqatën “Shpresa”. Ajo qe themeluar menjëherë pas luftës në Kosovë, nga humanistja zvicerane Analies Schneller, Shukrije Ramadani dhe Valdetja. Shoqata merret me trajtimin e invalidëve të luftës nga trojet shqiptare, të cilët sillen këtu për trajtim mjekësor. Bëhet fjalë kryesisht për përshtatje dhe vendosje të protezave, për operacione gjymtyrësh etj. Ndonëse tash ka rënie të numrit të rasteve, megjithatë ka punë me rregullimin dhe përshtatjen e protezave dhe ndërhyrje të tjera. Duhet të dimë se një lëndim nga lufta të përcjell gjithë jetën”, thotë Valdetja.

Valdete Hoti me profesion është grafiste. Ka kryer para rreth 10 viteve Shkollën e Lartë të Artit e të Dizajnit (Zürcher Hochschule für Gestaltung). Në Zvicër ka ardhur si vajzë 12 vjeçare nga Dardana (Kamenica). 4 vjetët e parë ajo ka vijuar shkollën, ka mësuar gjuhën dhe ka qëndruar në një qendër rehabilitimi. Aty i ka marrë dhe hapat e parë me art. Gjithë kohën e lirë thotë se e ka kaluar me vizatime dhe piktura. Ka kryer po ashtu kurse të ndryshme dhe është edhe përkthyese ndërkulturore.(AlbInfo.ch)

 

Filed Under: Kulture Tagged With: e Shqiperise, Parandalo te keqen, permireso imazhin, valdete Hoti

VISAR ZHITI, I dënuari politik me 10 vite burg bëhet ministër i Kulturës

April 4, 2013 by dgreca

Kuvendi votoi shkarkimin e ministrave, Edmond Panariti, Edmond Haxhinasto dhe Vangjel Tavo. Si dhe votoi ministrat e rinj, në postin e Zv.kryeministrit dhe Ministrit të Arsimit dhe Shkencës, Myqerem Tafaj, Ministër i Jashtem, Aldo Bumçi, ministër i Kulturës, Turizmit, Rinisë dhe Sporteve, Visar Zhiti dhe Ministër i Ekonomisë Florion Mima./

Shkrimtari i mirënjohur, Visar Zhiti nga një i dënuar nga diktatura me 10 vite burg politik, bëhet ministër i Kulturës, Turizmit, Rinisë dhe Sporteve.

Visar Zhiti u lind më 2 dhjetor 1952 në Durrës dhe u rrit në Lushnjë, ku kreu edhe gjimnazin. Ka studiuar Gjuhë dhe Letërsi Shqipe në Universitetin e Shkodrës e disa vite punoi në Kukës si mësues. Në vitin 1973 provon të botojë dorëshkrimin poetik ”Rapsodia e jetës së trëndafilave”, botim që s’u jetësua dot, pasi dorëshkrimi interpretohet nga redaktorët e shtëpisë botuese shtetërore si “shtrembërim i realitetit socialist”. Mjaftoi vetëm kaq, për ta dënuar pastaj më 1980 me 10 vite burg.

Arrestimi i Visarit, erdhi pas denoncimit që i bënë redaktorët e libri të tij në shtëpinë botuese “Naim Frashëri”, në Tiranë, që e cilësonin si armik dhe akuza ndaj tij ishte: ”Nxirës i realitetit kundra realizmit socialist dhe poezi me ekuivoke kundra partisë e udhëheqësit të saj”.

Pasi kaloi nëtë muaj në hetuesi, duke i provuar gati të katër stinët e vitit aty në qeli, Visari doli në gjygj aty nga mesi i prillit i vitit 1980-të. Gjygji u bë në qytetin e Kukësit me dyer të hapura dhe me ftesa, duke zgjatur për dy ditë.

Visar Zhiti nuk i pranoi akuzat që i bëheshin duke u shprehur: “Në letërsi gjërat janë gjithmonë subjektive dhe si të tilla ato lënë mundësi për keqinterpretime. E për këto nuk mund të quhesh armik”. Pas këtyre fjalëve, prokurori e akuzoi atë se po bënte përsëri agjitacion e propagandë dhe aty në sallë. Në përfundim trupi gjykues e dënoi me dhjetë vjet burg politik dhe heqjen e të drejtës së botimit përgjithmonë kur të dilte nga burgu.

Tre katër vitet e para të dënimit, Visari i vuajti në burgun e Spaçit duke punuar me tre turne nëpër galeritë e minierave të piritit. Më pas ai u dërgua në kampin e Qafë- Barit (Pukë) duke punuar në minierat e akullta të saj, që dikur specialistët sovjetikë i kishin cilësuar si të papërshtatëshme për të punuar fuqi njerzore. Edhe në ato kushte Visari gjente mundësinë për të shkruar poezi…

Gjatë afro tetë vjetëve në ato burgje, ai shkroi rreth 400 poezi duke i nxjerrë të gjitha prej andej, me anë të nënës së tij kur i vinte për takim. Po në burgun e Spaçit ai shkroi dhe një roman të vogël, i cili i humbi gjatë kontrolleve që bëheshin nga komanda e kampit.

Pas lirimit nga burgu, Visar Zhiti ka botuar disa libra

Libri i tij i parë me poezi është:

”Kujtesa e ajrit”, Tiranë, 1993

Pastaj vijojnë me rradhë:

”Koha e krisur”, Tiranë, 1993

”Hedh një kafkë te këmbët tuaja”, Tiranë, 1994

”Mbjellja e vetëtimave”, Shkup, 1994

”Dyert e gjalla”, Tiranë, Eurorilindja, 1995

”Kohë e vrarë në sy”, Prishtinë, ”Rilindja”, 1997

”Si shkohet në Kosovë, Tiranë, ”Toena”, 2000

”Rrugët e ferrit”, Tiranë, 2001

Visar Zhiti ka shkruar edhe librin ”Pazari i Këpuctarit”

”Molla e dënuar”, Poozi të zhgjedhura, (Condemned Apple),

përkthyer nga Robert Elsie, (Los Angeles: Green Integer, 2005).

Poetit Visar Zhiti në vitin 1991 iu dha çmimi italian për poezi “Leopardi d’oro” (Leopardi i artë), kurse në vitin 1997 ai mori çmimin prestigjioz “Ada Negri”.

Përveç kësaj krijimtarije të frytshme, Visar Zhiti ka punuar si gazetar, kurse më vonë, pas shembjes së komunizmit, ka punuar në shërbimet administrative të Kuvendit të Ri Shqiptar në vitin 1996 u zgjodh deputet në parlament.

Mbas realiteteve të zymta të politikës shqiptare, ai u tërhoq nga politika. Në vitin 1997 ai u emërua atashe kulturor në ambasadën shqiptare në Romë, ku ai qëndroi deri në vitin 1999. Së fundi ka punuar në Ministrinë e Jashtme.

Kuvendi votoi shkarkimin e ministrave, Edmond Panariti, Edmond Haxhinasto dhe Vangjel Tavo. Si dhe votoi ministrat e rinj, në postin e Zv.kryeministrit dhe Ministrit të Arsimit dhe Shkencës, Myqerem Tafaj, Ministër i Jashtem, Aldo Bumçi, ministër i Kulturës, Turizmit, Rinisë dhe Sporteve, Visar Zhiti dhe Ministër i Ekonomisë Florion Mima./

 

 

Filed Under: Kulture Tagged With: i Kultures dhe Turizmit, minister, Visar Zhiti

Koncert pranveror i maturantëve të Liceut T.T.Koço

April 3, 2013 by dgreca

Nga Arjan Th Kllaco/

Pranvera me kalendar ka trokitur edhe në qytetin e Korçës, data 21 mars që për koinçidencë është jo vetëm dita e parë e stinës, por edhe Dita ndërkombëtere e Poezisë, dhe krahas përpjekjeve të natyrës për rizgjim, një tjetër natyrë kërkon të njëjtin fat, shpirti i njeriut që shkon në një sinergji të dukshme me të. Natyra në të gjitha stinët e saj është një muzikë që na shoqëron gjatë gjithë vitit, edhe pse herë e ngadaltë dhe e qetë, herë rrjedhëse dhe e gëzuar. Por edhe vetë muzika është, në notat e saj, një natyrë që kur krijohet nga autorët, ka të njëjtat karakteristika si të shpirtit. Ecin me të njëjtin hap jo vetëm me ndjeshmërinë e njeriut, por edhe të vetë shoqërisë. Por natyra është poezi dhe një poezi e veçantë, pasi pjesë e saj janë të gjithë elementët që e përbëjnë atë. Poezia e natyrës ka edhe një specifikë tjetër, shumë poetë e kërkojnë në promovimin e  poezisë së tyre, fatin e madh që kanë edhe muzikën e natyrshme që i shoqëron. Muzika nga ana e vet është poezi dhe poezia muzikë. Në këtë gërshetim natyre, muzike dhe poezie – një pranverë e vërtetë nuk do të ishte e tillë, nëse do të mungonte një prej tyre.

Ditën e shtunë në sallën e koncerteve të Liceut artistik T.T.Koço, nxënësit maturantë, pak kohë para provimeve të maturës, i dhanë shenjën e parë pranverës në qytet me tingujt dhe me talentin e tyre që në vite është konsoliduar. Një orë e gjysëm do të mjaftonte që ta kuptonim se ndijimet dhe perceptimet tona nuk do të ishin iluzion apo realitete të krijuara nga një lloj virtualizmi teknologjik. Talenti i nxënësve as që mund të vihet në diskutim, është krenaria e tyre, e shkollës që po i formon dhe e vetë qytetit që gjithmonë ka ditur të nxjerrë dhe edukojë talente. Në interpretimin e tyre nuk mungonte muzika instrumentale e autorëve të huaj dhe shqiptarë, si dhe ariet e operave më të shquara të gjenive italianë. Një numër simbolik i nxënësve më të mirë të shkollës, 7 mes pianistëve, violinistëve dhe këngëtarja që tashmë e ka kolaudimin edhe në skenat shqiptare, Maria Prifti. Më pas një kënaqësi e dytë për të pranishmit, minikoncerti i orkestrës së harqeve, që në një hark kohor dy vjeçar ka dhënë disa koncerte në Korçë, Pogradec dhe Elbasan. Në repertorin e orkestërs ishin pjesë të autorëve shqiptarë si Lara, Disdari, Gaci, ndërsa të autorëve të huaj Shopeni, Faja, Bethoven dhe Debysyja etj.

Veprimtaria e së shtunës është në vazhdën e veprimtarive që organizon vetë shkolla dhe mësuesit e tyre, me synimin që të stimulohen nxënësit më të mirë maturantë, pasi ndodhen para një sprove të vërtetë dhe vendimtare për të ardhmen e tyre, konkurimi për të qënë pjesë e studentëve të universitetit të Arteve në Tiranë, por pse jo edhe në ato europiane. Koncertet janë pjesë pasaporta e kësaj shkolle, duke dashur të tregojë se pavarësisht problemeve që po kalon në përgjithësi shkolla shqiptare, vullneti dhe pasioni për të nxjerrë talente nuk ka munguar dhe nuk mungon. Si të gjitha shkollat e specializuara, edhe liceu ka nevojë për një mbështetje nga shteti shqiptar, pasi artistët e ardhshëm do të jenë elita e artit tonë dhe ambasadorët e saj nëpër botë. Por mbështetjen e vet duhet ta sigurojë edhe DAR-i, Bashkia dhe të gjitha institucionet dhe sponsorët që e kanë për zemër artin, pasi tek ata nxënës pasqyrohet dhe përkujdesja dhe dashuria për rrugëtimin e tyre. Një bord prindërish nuk do të mjaftonte kurrë që t’i përmbushte synimet e shkollës. Në këtë aspekt liceu është një gur i çmuar, shumë më ndryshe nga të gjitha shkollat e tjera të qytetit dhe të qarkut, që nuk duhet të humbë traditën e mrekullueshme të krijuar në vite. Talentet e shumtë sot mbushin skenënë e vetë Universitetit shqiptar, të ekranëve televizive, të galerive të shumta në vend, por edhe skenat dhe ekranet botërore. Mjaft të kujtojmë disa prej emrave si Johan Botka, Ina Petrollari, Majlinda Lubonja, Edi Kolaneci, Thomaidha Tili që jo vetëm shkëlqejnë si instrumentistë në orkestrat me emër europiane, por janë edhe pjesë e stafeve akademike ku ata punojnë.

Aktualisht – në bisedë me z.Koço Vrame – mësojmë se nxënësi Llambi Cano para disa kohësh ishte në Bruksel, ku kreu një Masterclass disa ditor. Vlen të theksohet një fakt tepër domethënës: ishte i vetmi nxënës, përfaqësues shqiptar, në konkurs, ku dhe u përzgjodh mes shumë konkurrentëve nga Europa, nga një juri ndërkombëtare.

Pjesë e pandarë e veprimtarive vjetore janë edhe nxënësit e 9 vjeçares, me koncertet e tyre dhe me ekspozitat figurative të organizuara në shkollë dhe në qëndrën kulturore V. Mio.

Koncerti i maturantëve do të shfaqet së shpejti edhe në qytetin e Bitolës me ftesë të Liceut të muzikës të atij qyteti, në kuadrin e bashkëpunimit midis dy shkollave simotra, por edhe për një binjakëzim të mundshëm mes tyre. Kjo në sajë të ndihmës dhe mirëkuptimit të dy bankave, BKT, FIB dhe të disa prindërve të Bordit të shkollës. Liceu i Korçës prej vitesh, një bashkëpunim të ngjashëm e ka me shkollën e Follorinës, ku dhe janë organizuar koncerte, edhe të përbashkëta, në shkollat respektive.

Biseda vazhdon më tej për muzikën shqiptare sot që është shndërruar në një muzikë thjesht me natyrë komerciale, pa identitet bindës dhe jashtë shijeve për të gjithë artdashësit shqiptarë. Nga këto lloj shkollash, por edhe nga institucionet tona kërkohet një impenjim që të ruhet tradita për një muzikë të kultivuar në nivel europian dhe botëror. Ne – vazhdon Vrame – realisht jemi në Europë dhe kemi edhe pjesën tonë përfaqësuese në trashëgiminë botërore me krijimtari të shumta – prandaj duhen forcuar barrierat ndaj antiartit dhe antivlerave. Shijet e vërteta të publikut për muzikën e kultivuar, nuk mund të vijnë vetë, ato duhen krijuar, formuar dhe reklamuar, pra kërkohet një ndërgjegjësim mbarëqytetar se shijet, si të gjitha shijet dhe dituritë, duhen kultivuar. Përballë komercializmit kemi nevojë për këto lloj shijesh.

Kriza e sotme edhe shpirtërore është një prej krizave të shumta që e ka përfshirë shoqërinë shqiptare dhe kjo duket në investimet e pakta për kulturën tonë kombëtare. Por nëse krizës i shtojmë dhe indiferencën e vetë institucioneve edhe lokale, ishin të ftuara të merrnin pjesë në koncert të gjitha institucionet e qytetit dhe të Qarkut, askush nuk erdhi, atëherë nuk ka nevojë për konkluzione të shumta. Një shoqëri që nuk interesohet për kulturën e vet, rinia sot as nuk e merr fare në konsideratë faktorin shije të vërteta dhe estetike, ka kohë që ka vdekur shpirtërisht. Të jetosh në një vend ku traditat e bukura po zhduken dhe të rrish e bësh sehir sesi shijet po degradojnë, gjithnjë e më shumë drejt banalitetit, do të thotë të mos e vrasësh mendjen për qytetarët dhe njerëzit e këtij vendi, duke ia lënë gjithçka në dorë një tregu me shije të tjetërsuara dhe bajate. Edhe në art dhe kulturë shoqëria ka nevojë për një elitë të vërtetë që të jetë udhërëfyesja e saj, por kur politikat kulturore lihen në dorë të inkopetentëve, të militantëve, o zot, do të dëgjosh edhe çudira nga goja e tyre, si p.sh që personalitetet e fushave të ndryshme, mund të shpallen edhe ata që nuk kanë më të voglin kontribut në to. Kjo është fytyra e një shteti që synon të ballafaqohet me Europën dhe botën.

 

Filed Under: Kulture Tagged With: Arjan Th Kallco, K Tashko, koncert, shkolla

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 475
  • 476
  • 477
  • 478
  • 479
  • …
  • 544
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Bahamas njeh Kosovën!
  • Legjenda e portës shkodrane, Paulin Ndoja (19 dhjetor 1945 – 16 prill 2025) do të mbushte sot 80 vjeç
  • “Roli dhe kontributi i diplomacisë shqiptare në Maqedoninë e Veriut nga pavarësia deri sot”
  • Marie Shllaku, kur një jetë e re u shndërrua në përjetësi kombëtare
  • Në sinoret e Epirit…
  • Mbrëmë hyri në fuqi Ligji i SHBA për autorizimin e mbrojtjes kombëtare
  • Skënderbeu “grek”, ose si të bëhesh grek pa e ditur
  • A historic moment of pride for the New Jersey Albanian-American community
  • U zhvillua veprimtaria përkujtimore shkencore për studiuesin shqiptaro-amerikan Peter Prifti
  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT