Nga Abdurahim Ashiku/ Gazetar, Athinë/
Shënime…/
Si njohës i marrëveshjes nëpërmjet publikimit disa vite më parë në shtyp dhe në një libër, bashkangjitur këtyre shënimeve, them se ajo:
…Nuk flet fare për shkollimin shqip të fëmijëve të mërgimtarëve shqiptarë në Greqi.
…Nuk flet as për zhvillim mësimi “pranë shkollave” (greke A. A.).
…Nuk flet as për “mjedise mësimore” dhe të tjera që lidhen me mësimin e gjuhës shqipe ashtu si zhvillohet në vendet evropiane (Suedi, Gjermani, Svicër, Austri…)
Në thelb kjo marrëveshje, si në formë po ashtu edhe në përmbajtje, ishte e njëanshme dhe diskriminuese për gjuhën shqipe. Ajo ishte një kontratë për përhapjen dhe ligjërimin e gjuhës greke në Shqipëri, shtrirjen e saj jo vetëm në zonën klasike minoritare por në të gjithë hapësirën gjeografike shqiptare nga jugu në veri.
Le tu referohemi për argumentim neneve dhe paragrafëve të marrëveshjes:
Në nenin 1 shkruhet:
Palët Kontraktuese do të marrin masat e nevojshme për të zhvilluar bashkëpunimin në fushën e arsimit dhe të shkencës.
Për këtë Palët Kontraktuese:
a) Do të nxisin dhe forcojnë bashkëpunimin direkt nëpërmjet institucioneve të arsimit të lartë dhe organizatave shkencore dhe kërkimore të dy vendeve.
b) Do të shkëmbejnë anëtarë të stafit të mësimdhënies të universiteteve dhe të instituteve teknologjike, si dhe studentë, ekspertë dhe kërkues.
c) Do të japin të drejta studimi për studimet universitare dhe pasuniversitare dhe studime kërkimore brenda qëllimeve të tyre.
Palët Kontraktuese do të nxisin dhe ngrenë në një nivel më të lartë studimet e gjuhës greke në Universitetin e Tiranës dhe të Gjirokastrës dhe të gjuhës shqipe në Universitetin e Janinës.
Ato do të studiojnë mundësinë që Universiteti i Athinës të ofrojë studime të gjuhës shqipe. (?!)
…
f) Do të krijojë kondita të nevojshme për mësimin e gjuhës amtare dhe qytetërimit të njerëzve që i përkasin minoritetit grek.
Pala greke do të shqyrtojë mundësinë e mësimit të gjuhës amtare nga fëmijët shqiptarë që ndodhen në Greqi me prindërit e tyre për arsye ekonomike. (!?)
Pala shqiptare do të shqyrtojë mundësinë e përfshirjes së gjuhës greke ndër gjuhët e tjera të huaja fakultative në shkollat e mesme.
….
Neni 12: Kjo marrëveshje do të qëndrojë në fuqi për një periudhë 5 (pesë) vjeçare…
….
“Marrëveshja midis qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së Greqisë për bashkëpunimin në fushat e arsimit, shkencës dhe kulturës” është e vetmja marrëveshje me shkrim, firmosur nga dy ministra të dy shteteve.
Deklaratat e bëra gjatë vizitave të ministrave përkatës të Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës të Republikës së Shqipërisë dhe Ministrisë së Arsimit dhe Besimeve të Republikës së Greqisë, deklaratat Pollo-Evripidhu dhe PolloJanaku, kanë qenë thjesht deklarata mediatike para kamerave televizive dhe diktofonëve të gazetarëve.
Me gjithë këmbënguljen time dhe kërkesën me shkrim të ambasadorit të Shqipërisë deri sot nuk është gjetur asgjë e shkruar dhe e firmosur nga ministrat përkatës.
Nuk mund të anashkaloj një deklaratë të ish kryetares së bashkisë së Athinës, zonjës Dora Bakojanis. Citoj:
“Askush nuk ju ndalon të hapni shkolla shqiptare në Greqi. Duhet që vetë shteti juaj të ketë interes në këtë drejtim. Ne ju ndihmojmë me ambientet, ndërsa ju duhet të siguroni librat dhe mësuesit”
“Marrëveshja midis qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së Greqisë për bashkëpunimin në fushat e arsimit, shkencës dhe kulturës” nuk ishte gjë tjetër veçse një lloj “kontrate” (lexo: Palët Kontraktuese…) si të ishte fjala për kontraktime tregtare portokallesh e limonësh. Ajo hyri dhe doli nga fuqia pa asnjë nismë për shkollimin shqip të fëmijëve në Greqi. Ajo ishte marrëveshje me adresë minoritetin grek në Shqipëri.
Për…
– studimet e gjuhës greke në Universitetin e Tiranës dhe të Gjirokastrës…
– kondita të nevojshme për mësimin e gjuhës amtare dhe qytetërimit të njerëzve që i përkasin minoritetit grek.
– mundësinë e përfshirjes së gjuhës greke ndër gjuhët e tjera të huaja fakultative në shkollat e mesme.
Kontrata e lidhur midis dy ministrave të dy ministrive të arsimit; Greqisë dhe Shqipërisë, më 4 nëntor 1998 i hapi rrugë vetëm mësimit të gjuhës greke në “shkolla private” dhe në Universitetet shqiptare.
Paragrafi i pikës f :
“- Pala greke do të shqyrtojë mundësinë e mësimit të gjuhës amtare nga fëmijët shqiptarë që ndodhen në Greqi me prindërit e tyre për arsye ekonomike”, nuk ishte veçse një hi syve që u errësoi pamjen si qeveritarëve të majtë shqiptarë asokohe (edhe për shtatë vjet të tjerë në pushtet) po ashtu edhe mërgatës shqiptare në Greqi, hi që edhe sot nuk është hequr nga fytyra e saj.
Mendoj se vetëm në sajë të 7 marsit 2001 të orës së parë të mësimit të gjuhës shqipe në Selanik dhe “7 mars-ëve” të tjerë në Volos, “Shkolla Shqiptare e Athinës”, “Porta”, Korinth, Patra, ishujt e Tinosit, Salaminësetj.,etj. shkollimi shqip i fëmijëve në Greqi u bë lajm i kohës, edhe pse shteti, i majtë apo i djathtë, asnjëherë nuk e vuri në rend dite Këshilli Ministrash apo Byroje Parlamentare. Ishin mësuesit shqiptarë si dikur Rilindësit ata që kanë dhënë dhe po japin shpirtin e tyre për ti mbledhur e u mësuar fëmijëve të shkruajnë e lexojnë shqip: pa libra, pa programe, pa pagesë, pa njohje zyrtare nga shteti.
Marrëveshjes së firmosur nga “Palët Kontraktuese” më 4 nëntor 1998 nuk duhet ti referohet askush. Ajo nuk arriti të jetojë asnjë ditë në favor të mësimit të gjuhës shqipe të fëmijëve të mërgatës shqiptare në Greqi, e jo më të “zgjatet automatikisht për një periudhë tjetër pesë (pesë) vjeçare”, siç thuhet në Nenin 12 të Palëve Kontraktuese
Për mendimin tim, “Marrëveshja midis qeverisë së Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së Greqisë për gjuhën shqipe në shkollat greke” duhet ta hartojnë dhe përcjellin për nënshkrim mësuesit shqiptarë në Greqi, të vetmit që e jetojnë tërë trysninë mbi fizikun dhe shpirtin e tyre.
Për mendimin tim Kuvendi i Shqipërisë në ditën e 7 marsit 2014 duhet të miratojë me vota unanime një ligj të veçantë për shkollën shqipe në emigracion ku të përcaktohen edhe detyrimet materiale dhe financiare në zëra të veçantë.
Që të realizohet kjo, trysnia nga poshtë, zëri i mësuesve dhe i komunitetit duhet të ngrihet në notat e larta të pentagramit demonstrues në rrugët e Athinës, Selanikut…por edhe përpara organeve ekzekutive dhe legjislative të Republikës së Shqipërisë.
Tubimeve të sojit “Konferencë-konsultë” zëri u meket vetëm në salla të myllura.(Fotografia eshet ilustruse, marre nga arkivi i Diellit)
LIGJET GREKE- SHQIPTARJA TRI DITE PA VARROSUR
Nga Shpëtim Zinxhiria (Athinë)/
Greqi: Edhe pas vdekjes, u kërkohen emigrantëve të kenë leje qëndrimi për t’u varrosur. Familja e 24-vjeçare pret tre ditë për të varrosur vajzën e tyre Aldiora Dingo/
Nga Shpetim Zinxhiria/
E pabesueshme, por një realitet që ndodh në vendin fqinj, vendi i çudirave dhe i mrekullive, vendi ku për të parën herë lindi Demokracia, arti dhe kultura. Por, mesa duket, ky vend anëtar i Komunitetit të Bashkimit Europian që nga 1981 vazhdon të nxjerrë ligje nga më ekstreme, ku gjejnë zbatim, jo vetëm për emigrantët e gjallë, por edhe kur ata shkojnë në botën tjetër (parajsë). Gjatë dy dekadave të fundit emigrantët janë përballur me ligje nga më të ashprat për legalizimin e tyre, ligje të cilat asnjëherë nuk ndikuan në integrimin dhe marrjen e statusit të emigrantit. Janë këto ligje të çuditshme, të cilat nuk mjaftojnë për ashpërsinë e tyre, kur emigrantët janë gjallë, por, edhe kur ata ikin nga kjo botë. Çudia më e madhe është se si ka mundësi që këto ligje të kësaj natyre jashtë çdo logjike të gjejnë zbatim në një vend të BE-së, ashtu siç është Greqia, ku emigrantëve ! të ikur nga kjo botë u kërkohen gjëra absurde, për të gjetur parajsën në botën tjetër.
AKSIDENTI
Konkretisht, javën e kaluar, një aksident automobilistik, midis viktimave te tjerë, i mori jetën një vajze 24 vjeçare, e cila kishte shkuar të rinovonte lejen e qëndrimit, tek priste në stacion të autobusit në rrugën “Petro Rralli”. Kjo tragjedi u trajtua me të madhe për shumë ditë nga media vendase, si një tragjedi kombëtare.
Kur je shqiptar!
Sa u mor vesh qe vajza nuk ishte vendase dhe aq më shumë ishte shqiptare filluan peripecitë e familjes së viktimës. Nuk u besoja syve dhe veshëve, kur dëgjoja se sa e vështirë ishte që të varrosej një njeri i huaj në këtë vend, aq më tepër me një fe tjetër. Ishte hera e parë që me të atin e vajzës po përballonim të vetëm një skenë të tillë, e gjithë kjo pasi duhej të përgatisnim dokumentet përkatëse për raste të tilla.
Policia: Vajza ka leje qëndrimi?
Peripecia e parë për familjen ishte në komisariatin e policisë në zonën e Kalitheas, ku familjes iu kërkua që të ishte i pranishëm avokati për të vërtetuar nëse viktima kishte leje qëndrimi në Greqi, në një kohë që policia e di shumë mirë që çdo leje qëndrimi ka një kod të veçantë dhe për këtë mund të merrte të dhënat nga institucioni përkatës. Sikur të mos mjaftojë kjo, oficeri i policisë i thotë familjes që duhet të vinte përsëri në këtë komisariat për të deklaruar se si u krye aksidenti, në një kohë që familja priste nga këta, të mësonte lidhur me aksidentin.
Shtyhet varrimi, se është shqiptare
Në derën e komisariatit të policisë në Kalithea të Athinës, nga personeli i zyrës funerale të Nikeas mësuam se sa e vështirë është për të huajt që të varrosen në Athinë, kjo aq më shumë për këtë rast kur viktima nuk ishte pagëzuar dhe se ishte shqiptare. Në fakt, ajo nuk u varros të nesërmen, sipas rregullave, me arsye se ishte e huaj dhe burokracia vendase do ndikonte në të. Varrimi u shty edhe dy-tre ditë të tjera, por u bë më në fund, falë parasë që gjithmonë të pamundurën e kthen në të mundur, ku vajza shqiptare më në fund, që nuk ishte pagëzuar në fenë ortodokse, të varrosej e të prehej në paqe provizorisht në varret vendase.
Konkluzioni
Turp! Siç dihet Athina është i vetmi qytet në botë që nuk ka varre për ata që nuk kanë fenë Ortodokse, pasi për këta njerëz me fe të ndryshme ka varre për ta 700 kilometra larg Athinës. Në rastin e lartpërmendur nuk ka si mos të indinjohesh kur përballesh me ligje të ashpra dhe jo njerëzore, ligje që nuk njohin logjikë dhe as ndjejnë dhimbjen në të tilla raste. Nuk ka si mos të indinjohesh kur në zyrat e policisë të vdekurit i kërkojnë lejen e qëndrimit, nuk ka si të mos të indinjohesh kur zyra funerale kërkon letrën nga Kisha Ortodokse që të vërtetojë pagëzimin, se ndryshe nuk mund të bëjë varrimin. Por, në fakt, janë ligje të cilat duhet të gjejnë zbatim për të vdekurit vetëm në një vend që quhet Greqi. Më në fund mësuam se edhe të vdekur, emigrantët për të shkuar në botën tjetër duhet të tregojnë legalizimin dhe fenë e tyre…(Kortezi- Telegraf, Shqiperi)
Prezentim i suksesshëm i kulturës shqiptare
Nga XHAVIT ÇITAKU/
SHKSH “ Migjeni” e Borosit po vazhdon me ritmin e saj të begat në organizimin e takimeve kulturore në disa qytete të Suedisë dhe shi për këtë po e forcon edhe më shumë bashkëpunimin edhe me institucionet përkatëse të këtij shteti skandinav. Një mbrëmje kulturore shumë e rëndësishme këto ditë u zhvillua në qytetin e Lidshopingut, mbrëmje kjo që u organizua nga biblioteka e këtij qyteti. Me këtë rast në mënyrë dinjitoze u prezantua kultura, tradita dhe gjuha e bukur shqipe në vite. Vërtetë ishte një mbrëmje e përgatitur bukur dhe ishte kënaqësi të ishte pjesëmarrës i këtij manifestimi kulturor, në të cilin ishin të pranishëm edhe miqë suedezë, ku temë kryesore ishte kultura dhe bashkëpunimi ndërkulturor me shoqata kulturore e institucione të tjera të kësaj fushe që veprojnë në qytete të ndryshme të Suedisë.
Bibliotekës së qytetit iu dhuruan 30 tituj librash në gjuhën shqipe
Anëtarët e Kryesisë së Shoqatës Kulturore Shqiptare “ Migjeni” miqtë suedezë dhe bashkatdhetarët tanë që jetojnë në Komunën e Lidshopingut i informuan për aktivitetin e pasur e me përmbajtje që po zhvillon kjo shoqatë. Të pranishmit ishin të impresionuar me punën e mbarë që po zhvillojnë anëtarët e kësaj shoqate e posaçërisht botimi i revistës “ Dituria” programi i radios në gjuhën shqipe si dhe kanali i televizionit, po ashtu, në gjuhën shqipe. Për të rinjtë shqiptar u ndanë nga dy ekzemplar të revistës “ Dituria” nga dajlja e saj e deri me tash si dhe 30 tituj librash në gjuhën shqipe që do të vendosen në sirtarët e bibliotekës së qytetit. Po kështu fëmijëve shqiptar të pranishëm në këtë manifestim kulturor iu dhurua nga një libër që iu përshtatët moshës së tyre si dhe nga një flamur shqiptar.
Fletushkë në gjuhën suedeze me shënime karakteristike për shqiptarët
Në këtë eveniment u shfaqen edhe disa sekuenca të filmit dokumentar “ Veshja tradicionale shqiptare në Kosovë” punuar sipas skenarit dhe idesë së Bora Balaj nga “ Bora fashion”, sekuenca këto që zgjuan interesim të madh. Po ashtu për miqtë suedezë ishte përgatitur një fletushkë në gjuhën suedeze me shënime karakteristike për Shqipërinë, Kosovën dhe për shqiptarët në përgjithësi.
Interesim të madh të pranishmit treguan për gjuhën shqipe, si një ndër gjuhët më të vjetra, pastaj për kulturën dhe traditën shqiptare, për personalitetet e shquara të kombit shqiptar si për Skënderbeun, Nëna Terezën etj. Është ky një shembull i mirë se si duhet të punohet edhe në mjediset tjera shqiptare.
Pensionet e emigrantëve shqiptarë në Itali: cila është e ardhmja?
Në një nga sallat e komunës së Romës, u mbajt një takim me temën “Punëtorët shqiptarë në Itali, ç’lloj sigurimesh shoqërore për të ardhmen”. I promovuar nga disa shoqata emigrantësh shqiptarë, nga mediat italo-shqiptare dhe nga ambasada e Shqipërisë në Romë, në takim u diskutua çështja e pensioneve për ata emigrantë, që kanë vite pune në Shqipëri, të cilat, sipas ligjit aktual nuk u shtohen viteve të punës në Itali, pra nuk llogariten për pension.
Kujtojmë se në Itali jetonë mëse 500 mijë emigrantë shqiptarë, nga të cilët rreth 250 mijë janë në marrëdhënie të rregullta pune, pra, paguajnë kontributet për pension. Por shpesh, ata nuk e plotësojnë minimunim e 20 vjetëve për të marrë pensionin e pleqërisë në Itali, pavarësisht se numri efektiv i viteve të punës, duke llogaritur ata të Shqipërisë, mund të arrijë edhe 40. Kjo sjell probleme jo vetëm për punëtorin, por për të gjithë familjen e tij, përveç faktit se kemi të bëjmë me mungesën e një të drejte, e cila do të njihet automatikisht pas integrimit të plotë në Bashkimin Evropian. Por ç’mund të bëhet më parë? A s’është e mundur të arrihet një marrëveshje dypalëshe me Italinë? E ndërsa në Vatikan vijon Sinodi për Familjen, na u duk se ky argument, specifik për familjet shqiptare të emigruara, mund të jetë interesant për opinionin publik. Prandaj, ia drejtuam mikrofonin, njërës nga relatorët, ekonomistes Shqiponja Dosti, e cila përshkruan gjendjen aktuale.
Rando Devole, studiues shqiptar, sekretar kombëtar i FAI CISL, një nga sindikatat e mëdha italiane, thekson nevojën e marrëveshjes për pensionin e emigrantëve shqiptarë.(Per me shume degjoni intervisten ne Radio Vatikani)
ME SHQIPTARËT NË SUEDI
MBRËMJEKULTUROR SHQIPTARE NË LIDKÖPING TË SUEDISË/
Shkruan:Sokol Demaku/
Me ftesë të Bibliotekës së Komunës Lidköping në Suedi, anëtarët e Qendrës Kulturore Shqiptare Migjeni nga Borås i Suedisë mbremjën e 24 shtatorit 2014 prezentuan më dinjitet Kulturën dhe Gjuhën shqipe për miqt suedez dhe për bashkëkombasit tanë dhe fëmijët e tyre që jetojnë në komunën Lidköping në një mbremje Kulturore organizua nga Biblioteka e komunës Lidköping, Studiefrämjandet dhe nga Qendra Kulturore Shqiptare Migjneni nga qyteti Borås, në të cilën mbrëmje u prezentua gjuha, kultura dhe tradita shqiptare në vite.
Ishte kënaqesi të jesh pjesëmarës i një manifestimi të tillë kulturor, në mesin e miqëve suedez në një mbremje te tillë kulturore, ku temë boshte ishte kultura dhe bashkëpunimi ndërkultoror mes shoqatave kulturore që veprojnë në qutete të ndryshme në Suedi.
Anëtar të Krysisë së QKSH Migjeni nga Borås, në fillim miqtë e pranishëm suedez dhe bashkëkomabsit tanë që jetojnë në këtë komunë i informaun për punëne e tyre, aktivitete e QKSH Migjeni në Borås, kulturën, gjuhën dhe traditën shqiptare në përgjithësi, e ku të pranishmit treguan një interesim të jashtëzakonshëm, për gjuhën, kulturën dhe traditën shqipe, pastaj ata i infomuan të pranishmit me punën dhe aktivitete e kësaj shoqate kulturore me seli në Borås.
Ishte mjaft impresionues për ta puna e anëtarëve të shoqatës dhe prezentimi i të arriturave të shqiptareve në Borås me rrethinë, botimi i revitës Dituria, ku më këtë rast Bibliotës së komunës Lidköping iu dhuruan nga dy egzemplar të cdo numri të revitës, pastaj 30 tituj libra në shqip të cilat do jenë në siratrët e kësaj biblioteke dhe do jenë në përdorim për lexim për fëmijet, të rinjt por edhe të rriturit këtu, pastaj prezetimi i punës së radio Diturisë dhe fillimi i punës me kanalin TV në gjuhën shqipe TV Dituria nga qyteti Borås i Suedisë. Anëtarët e krysisë së QKSH Migjeni të gjithë fëmijëve shqipatr të prnaishëm në këtë mbrëmje kulturore iu dhuruan nga l,ibër për fëmije si dhe nga një flamur kombëtar dhe të Repubilkës së Kosovës.
Për miqtë suedez Krysiaishte përkujdesurë dhe kishte përgatiturë një fletushkë në gjuhësn suedeze me shenime karakteristike për Shqipërinë, Kosovën dhe shqiptarët në përgjithësi.
Lidhur me këtë para të pranishmëve u shfaq një film dokumentar i punuar nga ana e redaksisë së TV Dituria mbi punëne e anëtareve të kesaj shoqate si dhe punën e e TV dhe radio Diturisë në Borås të suedisë.
Temë boshte këtë brëmje ishte kultura dhe kultura e veshjes shqiptare. Lidhur më këtëu shfaqen sekunca nga filmi dokumnetar “Veshja tradiocionale shqiptare ne Kosovë” punuar sipas skenarit dhe idesë së Bora Balaj nga “Bora fashion”.
Interesim të madh tek të pranishmit zgjoj qështja e gjuhës shiqpe e ku u parashtruan pytje të shumta lidhur me këtë si dhe për kulturën dhe traditën e shqiptarëve në përgjithësi, për fytyrat e shquara kombëtare shqiptare si Skenderbeun, Nëna Terezën, pastaj për gjuhën dhe alabatein në shqip.
Besojmë se takime te tilla me shoqtat suedeze dhe miqtë suedez ia vlenë të kemi sa me shumë në te ardhmen në menyrë që të njejtit të kenë dhe marrin sa me shumë informacione për gjuhën, kulturën dhe traditën shqitare.
Interesim të vecant tek të prnaishmit zgjoj puna me fëmije dhe të rinje, organzimi i pritjes së Vitit të ri, ardhja e babadimrit kosovar në Suedi dhe shpërndarja e dhuratave për fëmijët shqiptar, krejt kjo një vepër dhe punë e vyer e anëtareve të QKSH Migjeni në Borås.
Besojmë se edhe në të ardhmen këta njerëz të vyer të traditës dhe kulturës edhe ne vende tjera dhe qytete tjera do jenë prezetn me një prezentim të tillë të kulturës sonë.
- « Previous Page
- 1
- …
- 90
- 91
- 92
- 93
- 94
- …
- 102
- Next Page »