Nue Oroshi – Dielli

17 vjet më parë u vunë themelet Shoqatës”Trojet e Arbrit”

June 13, 2021 by dgreca

Nga Nue OROSHI/ Pikërisht sot e 17 vite më parë në Hamburg të Gjermanisë mbajtëm sesionin e parë shkencor.Aty ju vunë themelet Shoqatës së Intelektualëve Shqiptarë “Trojet e Arbrit” që për 12 vjet me radhë me plotë suksesë e udhëhoqi prof.dr.Muhamet Shatri që e falënderojmë për nje punë të madhe përkushtuese.Gjithashtu falënderojmë të gjithë ata studius,veprimtar,akademik e profesor të cilët kush më shumë e kush më pakë na ndjekën me përkushtim për 17 vjet me radhë.Për këto 17 vite Shoqata´´ Trojet e Arbrit ´´i mbajti 20 sesione shkencore të rregullta dhe të vecanta, në te gjitha viset etnike shqiptare,10 akademi përkujtimore dhe shkencore në Evropë.Frytet e këtyre sesioneve shkencore sollën 20 vepra enciklopedike me mbi 14.000 mijë faqe materiale shkencore.Me punimet e tyre kush më shumë e kush më pak u angazhuan dhe botuan mbi 300 studiues shqiptar nga të gjitha viset etnike shqiptare dhe diaspora atdhetare në Evropë dhe Amerikë.Shoqata ´´Trojet e Arbrit ´´më, 28 Nëntor 2020 e vendosi në Prizrenin e Besëlidhjeve shqiptare Monumentin e Gjergj Kastriotit -Skënderbeut, duke e rikthyer Kastriotizmin në Prizrenin historik pas me shumë se pesë shekujve. Këtë vit planifikojmë botimin edhe te pesë titujve të rinj shkencor.Po ashtu më 18 Korrik në Qendër të Drenicës në Skenderaj do ta mbajmë sesionin gjithëkombtarë shkencor me temën:´´Masakrat serbo-malazeze dhe të tjerve në trojet shqiptare 1912-1999´´.Ku e kanë paraqitë pjesëmarrjen shumë studiues, dhe ku dita dites kemi rritje të numrit të pjesëmarrësve.Këtë vit do të fillojmë edhe aksionin për Muranën e Gjergj Kastriotit- Skënderbeut në Prizren.Gëzon fakti se Shoqata ´´Trojet e Arbrit ´´është shënderruar në një Akademi Shkencore dhe kombëtare ku për cdo vit po botojmë libra me vlerë historike dhe enciklopedike.Shpeshherë nga të gjitha viset e Shqipërisë Etnike më pyesin se si po mundeni ti dilni në krye një vëllimi kaq të madh te punëve shkencore dhe atdhetare ku një punë të tillë nuk po munden me arritë as Akademitë e Shkencave dhe Institutet e Historisë, edhe pse financohen nga buxhetet e shteteve në Shqipëri dhe Kosovë.Kurse Shoqata ´´Trojet e Arbrit´´ po arrin të kryen projekte shkencore dhe atdhetare, për cdo vit.Përgjigjja është shumë e thjeshtë.Idealizmi për arritjen e një qëllimi kombtarë shpeshherë ka mposhtur veshtirsitë qoftë materiale apo veshtirsitë e tjera që nuk janë të pakta dhe që po na dalin në rrugë.Por jemi mësuar që për keto 17 vite ti largojmë me kujdes nga rruga edhe shumë cungje që po na dalin kohë pasë kohe.Pa e zgjatur shumë deshiroj ti falënderoj të gjithë ata intelektual,veprimtar e personalitete kombëtare që për 17 vite me radhë na u gjetën afër dhe na ndimuan që historia jonë e vërtetë te dalë në dritë.Në mblodhëm historinë tonë të shpërndarë në të katër anët e botës dhe e bëmë bashkë në librat enciklopedik që po botohen tash e 17 vite me radhë.Po ashtu dua të falënderoj të gjithë ata donator që na ndihmuan dhe na përkrahën tash e 17 vite me radhë.Për përkrahje financiare që ju është bërë Shoqatës ´´Trojet e Arbrit´´ nga donatorët idealist dhe atdhetar ju jemi mirënjohës dhe falënderues për jetë të jetëve.Përkrahja e juaj financiare ka bërë që të dalin në dritë mijëra atdhetar të harruar dhe të përsektutuar e të masakruar shqiptar.Veprimtaria e tyre tash ka hyrë në analet e historisë.Gjatë këtyre 17 viteve na shkuan në amshimë edhe shumë studieus e veprimtar atdhetarë.Ata dhanë kontribut të cmuar.I kujtojmë me dhimbje të madhe.Shumica e tyre pervec që ishi studiues ata ishinë edhe atdhetar të mirfilltë.Ndihem i privilegjuarë që pata fatin te punoj shumë vite me ta.Ata e shkruan dhe e dëshmuan historin por edhe vet mbetën në histori.Shtatëmbëdhjetë vite nuk janë pak që te mbahet një organizim intensiv dhe i pandalur asnjëherë në formë vullnetare,edhe unë kur e filluam për herë të parë këtë organizim isha 17 vjet më i ri në moshën 34 vjeqare e tash veqse i kam kaluar 51 vite të jetës.

Ne jemi nisur gjithmonë nga motoja se punët duhet kryer me përkushtimin më të madh profesional dhe atdhetar.Asnjëherë nuk kemi shikuar se si mendojnë dhe se si e interpretojnë të tjerët punën tonë.Historia është ajo që do të dëshmon për punën e të gjithëve.Motoja e jonë është „Të punojmë ngadalë e punët ti kryejmë shpejt“.Qka do të thotë kjo?Kjo do të thotë se duhet punuar ngadalë dhe me perkushtim.Duhet punuar qdo ditë nga pak dhe punët kryhen shumë shpejt.Urime studiues e studiuese idealistë e idealiste dita e lindjes se Shoqatës ´´Trojet e Arbrit´´.Ju ishit ata që për 17 vite na përkrahët dhe e ngritet shoqatën ´´Trojet e Arbrit ´´në një shoqatë gjithëkombëtare e cila nuk ndalet asnjëherë në arritjen e qëllimeve për shkrimin e historisë tonë.Kësaj radhe dua ti falënderoj edhe televizionet, mediumet e shkruara dhe elektronike, që e prezentuan punën tonë.Shoqata ´´Trojet e Arbrit ´´është e nisur nga studiuesit idealist dhe urojmë që ky koncept atdhetar të vazhdoj edhe për shumë dekada dhe shekuj sepse është koncept i pastër kombëtar i cili rrënjet i ka në burimine ujit të pastër të krojeve arbërore.

LIBRI-Gjendja Kishtare në Kosovë në periudhën paraosmane- shekulli VII-XV

June 11, 2021 by dgreca

Shkruan: Mr.sc.Nue Oroshi /

Gjendja Kishtare në Kosovë në periudhën paraosmane – shekulli VII –XV një libër që zbulon shumë të vërteta historike për mbijetesën e kishës katolike në Kosovë /

Libri “Gjendja Kishtare në Kosovë në periudhën paraosmane –shekulli VII-XV“, e autorit dr.sc.Besim Morina është një libër i rrallë i cili flet për gjendjen kishtare në plotë tetë shekuj histori, në një periudhë kohore mesjetare ku është shumë e vështirë të gjinden materialet burimore.Autori i këtij libri studiuesi Morina me një përkushtim të rrallë ja ka arritur që jo vetëm ti mbledhë këto burime historike por këto burime t´i sistemoj dhe t´i analizoj në mënyrë shkencore duke nxjerrur përfundime shumë të frytshme për tetë shekuj histori të mesjetës shqiptare.Libri fillon me një parathënie ku autori paraqet mundin e veshtirsitë dhe angazhimin e tij në përgaditjen e këtij libri të mesjetës shqiptare.Që në kapitullin e parë, Fillet e Krishterizmit,këtu përfshihen edhe nënkapitujt,Ipeshkëvijtë e para,Martirët,Justiniana Prima, Ipeshkvia e Prizrenit, Institucionet kishtare në kohën dyndjeve barbare,Kisha e Kosovës përballë pushtimeve Bullgare.Autori vjen në konkludim se Ilirët kishin qenë të kristianizuar në kohën apostolike,që e dëshmon edhe me faktin se që nga zanafilla e organizimit dhe konstitucionit hierarkike-kishtar, kishat ilirike ishin të pranishme në të gjitha çështjet dogmatike e disiplinore. Po kjo kishë bënte pjesë në kishen e Romës dhe ishte gjithnjë besnike ndaj doktrinës katolike.Kapitulli i dytë fillon me temën Kisha e Kosovës përballë pushtuesve Nemanjid, duke vazhduar me nënkapitujt, pushtimi Nemanjid në tëritorinë e Kosovës së sotme,kisha katolike dhe bashkësitë e tyre në Kosovë nga shekulli XIII deri në shekullin XV,popullata autoktone e krishtere në Kosovë, përvetsimi i kishave shqiptare nga ana e pushtuesve serbë.Në këtë kapitull studiuesi Morina ka bërë një punë mjaftë të madhe ku thotë se duhet theksuar se kisha ortodokse-serbe përvetësoi kisha të moçme iliro-shqiptare, ndërtoi apo rindërtoi mbi to, që nga shekulli XIII, duke u ngjitur në shekujt e sundimit osman, mbretërisë Jugosllave dhe deri në ditët e sotme.Është për t’u theksuar se vetëm në një koloni të vogël kotorrase e raguzane në Llabin e Epërm, përkatësisht në Bellasicë, përmendën 7 kisha. Mirëpo, monumentet të cilat nuk i takonin ritit ortodoks serb, mbetën nën mëshirën e kushteve natyrore, ndër të cilat duhet përmendur Kisha Katedrale në Novobërdë dhe shumë kisha të tjera te cilave u kanë mbetur vetëm themelet. Mbreti Milutin, rreth vitit 1315, ngriti Manastirin e Graçanicës në vend të një kishe të vjetër.Ky Manastir, sipas njoftimeve burimore historike dhe gjetjeve arkeologjike gjatë viteve 1957, 1963 dhe 1964, është një bazilikë e ndërtuar midis shek. VI-XI. Kjo bazilikë ishte qendër e ipeshkvisë së Ulpianës dardane. Pas rrënimit të saj, mbi themelet e aniatës së mesme u rindërtua një kishë kushtuar Zojës së Bekuar të Graçanicës. Kjo kishë përmendet në letrën e papës Benedikti XI, në vitin 1303, si kishë famullitare katolike. Mbi këtë kishë është rindërtuar Manastiri i Graçanicës.Manastirin e Shenjtorëve Mihail e Gabriel, perandori Dushan e ngriti mbi themelet e një kishe të krishterimit të hershëm, që është ndërtuar mbi një kishë të moçme dardane, të periudhës së antikitetit të vonë. Rindërtimi është bërë rreth vitit 1348. Arkeologët në rrënojat e këtij manastiri, kanë zbuluar fragmente interesante të artit bizantin, romantik dhe gotik. Ajo që tërheq më tepër vëmendjen, është mozaiku, që nuk ka ndonjë paralele me ndonjë mozaik të punuar në Serbi, veçse më shumë i ngjan mozaikut në pagëzoren e katedrales Santa Maria në Firencë. Ndikimet perëndimore, posaçërisht ndikimi i Kotorrit, Tivarit dhe Raguzës, vërehen edhe në këtë Manastir. Në kishën e këtij manastiri, ruhet dhe varri i kryezotruesit shqiptar, Strazimir Balsha, nga vitit 1372.Është e njohur se pjesëtarët e familjes Balshaj, në vitet 1375 dhe 1385, udhëhoqën kuvendet kishtare në Patriarkanën e Pejës.Studiuesi Morina edhe për kishën e Deçanit me të dhëna burimore vjen në përfundim se kjo kishë është shqiptare dhe e ndërtuar nga shqiptarët:Kisha e Manastirit të Deçanit është vepra më e madhe që ruan elemente nga ndërtimtaria shqiptaro-dalmate, e ardhur nga bregdeti. Ndikimet e ndërtimit perëndimor, posaçërisht, ndikimet dalmato-shqiptare, që vinin nga Raguza, Kotorri, Korçulla, Tivari, Ulqini, Shkodra, etj., dhe që kishin depërtuar thellë në Kosovë vërehen më së mirë në këtë kishë, e rindërtuar apo ndërtuar gjatë sundimit të mbretërve nemanjid Stefan Deçani dhe Dushani -1327-1335.Këto studime që jep studiuesi Morina tregojnë qartë se Kishat iliro-shqiptare ishin pervetsuar nga serbët dhe më pas i kishin përshtatur në stilin e tyre kurse sot serbët bëjnë politikën e tyre shteterorë me kishat tona që na i kanë përvetsuar.Në kapitullin e tretë, Kisha shqiptare përballë pushtimeve Osmane, ku vazhdon me nenkapitujtë, pushtimet osmane në Kosovë, Islamizimi i të krishterëve shqiptar. Studiuesi vë në pah se të njëjtën politikë të përvetsimit të kishave iliro.shqiptare që kishin bërë pushtuesit serbë e vazhduan edhe pushtuesit turq ku thotë se disa kisha, pushtuesit osman i shëndërruan në xhami, për shembull kisha e Mitropolisë në Shkup, kisha e Shën Kollit në Novobërdë, dy kisha të Prizrenit, një në Pejë. Në Tivar Katedralja e Shën Gjergjit, kurse pallati ipeshkvnor bëhet rezidenca e guvernatorit turk.Këtu autori vë ne pah edhe bashkëpunimin e ngushtë në mes te turqve dhe serbëve në dëm të tokave iliro -shqiptare, madje ky bashkëpunim i tyre ishte forcuar posaçërisht pasë rënies se Konstantinopojës ku ishte bërë një marrëveshje në mes te turqeve dhe kishës ortodokse për tolerimin dhe përhapjen e ortodoksisë në vendët ku sundonte Perandoria Osmane,një marrëveshje e tillë ka qenë shumë e rëndë për liro- shqiptarët për faktin se në periudhën e pushtimit osman shqiptarët u gjendën përballë një shtypje të dyfishtë, në njërën anë nga turqit e në anën tjetër nga serbët.Në kapitullin e katërt temë boshtë është Paraqitja e mësimeve të shtermbëruara dhe qëndrimi i përfaqësusve të kishës shqiptare-duke folur për nënkapitujtë Periudha Ikonoklaste dhe qëndrimi i kishës shqiptare rreth këtij problemi,ndarja përfundimtare e kishës ,pasojat e kësaj ndarje për Kosovën,roli i Kryezotërinjëve Balshaj në riformimin e kishës shqiptare.Duke folur për këtë rol studiuesi Morina thotë se në kohën e marrëdhënieve të mira midis Balshajve dhe Papës së Romës, qyteti i Prizrenit në kandin lindor të Arbërisë veriore, fitoi një ipeshkëv katolik (rreth vitit 1372), por, për një kohë të shkurtër. Mos lejimi i funksionimit të ipeshkvisë, për një kohë më të gjatë, na jep të kuptojmë për vështirësitë në të cilat ndodhej kisha katolike shqiptare, nën sundimin Rasian.Libri përmbyllët me një rezyme në gjuhën shqipe dhe angleze, duke u pasuar me një vëllim mjaftë të madh të burimeve dhe literaturës historike për periudhën e mesjetës shqiptare duke i qemtuar dhe shikuar me sukses nga shumë burime të ndryshme historike.Autori i këtij libri vjen në përfundim se Arbëria, në mesjetë ishte një vend plot më kisha dhe manastire. Këtë nuk e shohim vetëm nga burimet, kryesisht mesjetare, por edhe nga gërmadhat e shumta mesjetare të kishave nga dokumentet e kohës së re, ashtu edhe nga nomenklaturat topografike. Këta tempuj të besimit krishterë, që u shërbenin banorëve autokton me shekuj, fati i ligë e deshi që pjesa me e madhe e tyre të shkatërrohet ose të përvetësohet.Për uzurpimet që i ishin bërë kishës katolike, kemi njoftime edhe nga letra e Papa Klementit VI (1346), ku Papa thekson se kisha e Shën Mërisë në Prizren dhe e Shën Pjetrit afër Prizrenit, janë të nënshtruara ipeshkvit të Kotorrit, Sergjit. Por, disa mbretër të Rashkës, paraardhës të Dushanit, kuvendet dhe kishat e përmendura , i përvetësuan në kohën e vet, e që edhe tani ai i mban si të pushtuara (pronë të vetën). Me këtë vepër studiuesi dr.sc.Besim Morina hyn në radhët e studiuesve seriozë të mesjetës shqiptare duke paraqitur një libër aq të nevojshëm dhe të munguar për historinë kishtare te Kosovës në mesjetë.

NDERRIMI I AMBASADOREVE

May 20, 2021 by dgreca

Ndërrimi i ambasadorve i qëlluar- por a do të kemi serish familjar të politikanëve dhe militantë partiak ne diplomaci mbetët të shohim

Shkruan:Nue OROSHI-Gjermani/

Ka vite që diplomacia e Kosovës ka qenë e përgjumur dhe me një nivel shumë të ultë të përfaqësimit.Kjo ka ndodhur për faktin se 90 përqind e ambasadorave të Kosovës në botë kanë qenë përsona që nuk kanë pasur personalitet.Këtë e kam theksuar edhe në dy-tre shkrimet e mehershme kur jam marrur me analizën e emrimit të ambasadorve të Kosovës.Kjo ka ndodhur për faktin se deri më tani kemi pasur ambasador që nuk i ka njohur as qyteti i tyre ku janë lindur e rritur e lëre më ti njoh Kosova, e mos te flasim ti njeh politika ndërkombëtare.Të tillët përveç fatit që kanë qenë familjar të ish politikanëve apo militant të partive të ndryshme politike në Kosovë nuk kanë pasur krediciale tjera intelektuale,shkencore e diplomatike.

Shtetet e zhvilluara në diplomaci dërgojnë personalitete të afta të cilët janë në gjendje me u përballu me sfidat politike në atë shtet që e përfaqësojnë, të cilët janë në gjendje të përballohen edhe me kundershtarët e atij shteti.Kurse në Kosovë tash e shumë vite diplomatët tanë nuk kanë qenë në gjendje që ta mbrojnë Kosovën në aspektin diplomatik përveç ndonjë rasti të rrallë.Shumica e ambasadorve të Kosovës takimet e para me politikan dhe diplomat i kanë pasur në momentin që janë dekretuar.Dhe një pjesë e mirë përveç ndonjë cermonie qe ka organizuar shteti ku kanë punuar me mision diplomatik ju ka shkuar mandati pa takuar politikan të atij shteti ose kanë takuar politikan të niveleve të ulta politike.

Këtë e kanë bërë edhe nga mosaftësia e tyre për të përgatitur elaborime diplomatike e politike se si duhet mbrojtur çështja e Kosovës.Gjysma e kohës iu ka shkuar duke dhënë njoftime tek shefat e tyre për kundershtarët politik në mërgatë që po e kundërshtojnë qeverinë dhe institucionet e kaluara se sa të jenë koncentruar të punojnë punën që kanë qenë te emruar.Këtu po e jap vetëm një rast të një ambasadori të Kosovës në Gjermani i cili ishte takuar me një mik timin deputet në Bundestagun Gjerman duke përdorur emrin tim pa me njoftuar fare.

Ishte deputeti i Bundestagut qe ishte mik i mirë i imi dhe qe ishte përkrahes i çështjes se Kosovës e kishte pranuar ambasadorin në takim por paralelisht me kishte njoftuar për takimin e kryer.Me një fjalë diplomacia e Kosovës në botë me ndonjë përjashtim të vogël ka deshtuar.Kështu që deri me tani vendimi i Ministres se Punëve të Jashtme dhe Diaspores i Republikës se Kosovës Donika Gërvalla si dhe aprovimi i Presidentes së Kosovës dr.Vjosa Osmani është krejt në rregull,për zëvendësimin e ambasadorve politik.

Por tash shtrohet pyetja se si do të veprohet me tutje?A do të shkohet prap me sistemin e njëjt të dekretimit të ambasadorve të rinj të Kosovës që patjetër do të jenë militant të partive në pushtet apo shokët, miqtë e familjarët e politikanëve në pushtet kjo do te shihet porsa të kemi emërimet e njohura.Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës kësaj radhe duhet menduar mirë se çfarë përsonash do të dërgoj në Diplomacinë e Kosovës.A do të dërgoj përsona me integritet politik,intelektual,akademik dhe shkencor që e njohin politikën,diplomacin, argumentimin historik për Kosovën me fakte shkencore, apo sërish do të dërgojnë persona pa personalitet që do ti raportojnë shefave të rinj gjatë tërë ditës se kush po i kundërshton dhe nga kush nuk perkrahën.

Nëse ndodhë e para diplomacia e Kosovës do te fillonë që ti merrë kembet dhe dalngadalë te ngritet megjithse duhet një punë dhe nje sakrificë shumë e madhe pasë gjithë kësaj propagande që ka bër dhe po banë serbia me rusin, dhe miqte e tyre, kundër Kosovës.Ta perfaqësosh Kosovën në diplomaci sotë nukë ësht e leht për faktin se perveqë dituris, dhe njohjes se diplomacisë duhet pasurë edhe pervojën se si duhet derguar gjerat perpara.

Dhe krejt në fundë uroji që kësaji radhe te kemi ne diplomaci diplomat e jo militant partiakë, te kemi intelektual e jo familjarë, shok miqë e dashamir te politikanëve.Demtimi i Kosovës në prezentimin e jashtem behet i madhë kurë aji perfaqësohet nga persona pa personalitet që nukë i njeh mirë asë qyteti i vetë.

*Autori esht aktiv ne politiken gjermane ku esht pjes e CDU per dy dekada dhe Asambleist i CDU ne qytetin Kiel te Gjermanis qe ka 250.000 banor, per dy mandate.

KRIMET SEBE NE NASHEC TE PRIZRENIT

May 14, 2021 by dgreca

Masakra e ushtrisë serbe e vitit 1913 në familjet Kalaj dhe Manreca në Nashec të Prizrenit/

Shkruan: Nue Oroshi/

Marsi i vitit 1913 për fshatrat e Komunës së Prizrenit ishte një muaj vdekjeprurës ku forcat kriminale serbe kryen dy masakra të tmerrëshme në komunën e Prizrenit.Masakra e parë u krye në Kabash ku u vranë dhe u masakruan 112 shqiptar të Kabashit.Për këtë masakër se bashku me publicistin Enver Sulaj, në fillimin e viteve të nëntëdhjeta, kemi botuar shkrimin e parë në revistën “Qellimi“ me titull “Boria ra të pritet Kabashi“ më pas, pas vitit 1999 kanë shkruar edhe disa studiues të tjerë.Por për masakrën e Nashecit të vitit 1913 ende nuk është botuar asnjë shkrim.Kjo masakër ishte kryer nga ushtria serbe ku ishin masakruar 19 burra të dy familjeve shqiptare.Për familjen Kalaj nga Nasheci e cila humbi 15 djem për një ditë dhe për familjen Manreca po ashtu nga ky fshat, humbi katër djem në po këtë masakër, marsi i vitit 1913 ishte një muaj i tmerrëshem.Kjo Masakër është kryer në Kodër të Nashecit e cila ishte e njohur më herët si Kodra e familjes Kalaj.Kjo ishte një Masakër e cila i mbështjelli në zi dy familje por nuk mundi që ti shfaros.Të dy këto familje pas kësaj masakre mbijetuan me sakrifica të mëdha ku edhe sot e asaj dite pasardhësit e tyre jetojnë në fshatrat Nashec,Grazhdanik dhe Atmaxhë por të shpërndarë në Evropë dhe Amerikë.

Sa herë që shkruaj për masakrat serbe mbi popullin shqiptar dhe para se ti shënoj emrat e të vrarëve e të masakruarve në mendje me rri gjithmonë vaji i nënave shqiptare kur e kanë marrë lajmin për vrasjen e burrave dhe djemve të tyre.Më rri në mendje vaji i motrave për vëllezërit e tyre që i menduan t´ia qojnë përpara dhe t´ia rrisin votrën por ja që kriminelët serb nuk njohin ligje të luftës kur janë në pyetje shqiptarët por gjatë tërë historisë kanë masakruar popullin shqiptar në të gjitha mënyrat e mundëshme.Në marsin e vitit 1913 nga familja Kalaj u maskaruan 15 meshkuj kurse nga familjes Manreca 4 po i japim emrat e tyre:

Familja Kalaj :

1. GJOKË Dodë Kalaj

2. LAZËR Dodë Kalaj

3. MARK Gjokë Kalaj

4. GJOKË Mark Kalaj

5. DEDË Gjokë Kalaj

6. BIBË Gjokë Kalaj

7. LLESH Prekë Kalaj

8. SIMON Llesh Kalaj

9. NIKË Llesh Kalaj

10. PJETËR Prek Kalaj

11. FRROK Pjetër Kalaj

12. NUE Prekë Kalaj

13. GJON Nue Kalaj

14. MARK Nikollë Kalaj

15. ZEF Tunë Kalaj

Familja Manrecaj:

16. PREN Manrecaj Spaqi

17. PJETËR Manrecaj Spaqi

18. GJON Manrecaj Spaqi

19. MARK Manrecaj Spaqi

Këto familje edhe më vonë kontribuan kombëtarisht ku vlenë të veçohet kontributi kombëtar i Luigj Nikolla Kalaj i cili ishte udhëheqës i Grupit të Lëvizjes Nacional Demokratike Shqiptare në rrethin e Prizrenit.Ky grup pas veprimtarisë atdhetare në mes të 20 majit e deri në 26 maj 1959 u arrestuan. Grupi i Luigj Nikolla Kalaj qe i takonte LNDSH(Levizjës Nacional Demokratike Shqiptare) pas nëntë muajsh hetime u denuan siç vijon:Luigj Nikolla-Kalaj 9 vjet burgë te rëndë,Destan Bajraktari 4.5 vjet,Vehbi Ukimeri 5 vjet,Vahid Kabashi 4 vjet dhe Jashar Bajraktari 3.5 vjet.

Luigj Nikolla Kalaj pas përfundimit të burgut për t´iu larguar represioneve komuniste vazhdon jetën në Shkup ku pas vdekjës e lenë amanet që të varroset në varrezat e familjes Kalaj në Nashec ku edhe i pushojnë eshtrat këtij atdhetari të Shqiperisë Etnike.

Një qëndresë heroike në këtë familje e tregon edhe Frrok Kalaj.Frroku gjatë sherbimit në armatë mundohet dhe maltretohet psiçikisht nga një oficer serb, i cili e kishte në plan që ta vriste Frrokun.Me siguri do të ketë pasur njohuri ai oficer për atdhetarizmin e familjes Kalaj.Në një mbremje gjatë rojës Frrokut i vjen në kontroll ai oficer dhe pas tri ndalesave që i thotë ti bëj ai nuk ndalet dhe Frroku e vret oficerin serb dhe denohët me disa vite burgim.Pas kryerjes se burgimit shkon në Francë për të punuar, ku pas pensionimit kthehët për të jetuar serish në Kosovë deri në vdekje.Nuk duhet harruar edhe faktin se në familjen Kalaj për një kohë të shkurtër ka gjetur strehim edhe nacionalisti atdhetar dhe luftëtari i Shqiperisë Etnike Ndue Përlleshi.

Një veprimtar i shquar në këtë familje ishte edhe i ndjeri Nikë (Boqaj) Kalaj veprimtar i viteve të nëntëdhjeta ku e dha edhe një kontribut humanitar,politik e kombëtar edhe pas përfundimit të Luftës së Kosovës 1999. Vdiq në moshë relativisht të re.Duke mos perjashtuar edhe shumë të tjerë nga kjo familje që dhanë kontribute të ndryshme kombëtare nëpër periudha historike siç është rasti i të riut Gjon Zef (Boqaj) Kalaj i cili plagoset rend pas një bastisje që e bën policia serbe në familjen Kalaj në Grazhdanik.

Pasi që gjaku dhe kujtesa e të rënëve për mbrojtjen e trojeve shqiptare nuk harrohen do të ishte e udhes që këtyre 19 atdhetarëve shqiptarë t´iu ngritët një memorial përkujtimor si shenjë respekti dhe kujtimi për këta burra atdhetar.Një borxh të tillë në dokumentimin e fakteve e kanë edhe institucionet shkencore e politike në Kosovë, për t´iu treguar pushtuesve serb se asnjëherë nuk do ta harrojmë gjenocidin e kryer mbi familjet shqiptare siç ishte rasti me familjen Kalaj dhe Manreca nga Nasheci,ku Pjetër Manrecaj-Spaqit një muaj pasi që masakrohet i lind djali Augustini i cili do rritet pa e parë babain e ti kurrë por që do ta ngritë nga hiri i djegur dhe do ta rrisë e zgjeroj trungun familjar .

Të dyja këto familje Kalaj dhe Manrecaj pas disa kohësh u përtrinë me djem të rinj dhe si shenjë kujtimi të posalindurit i pagëzonin me emrat e familjarve të tyre të vrarë në masakrën e vitit 1913 nga ushtria pushtuse serbe.Mirpo kujtimi nuk duhet t´iu lihet vetëm familjarve duhet të kemi kujtesë institucionale dhe shteterore për të gjitha vrasjet dhe masakrat që i ka kryer Serbia në trojet shqiptare prej vitit 1912 e deri në vitin 1999.

RICIKLIMI POLITIK

January 23, 2021 by dgreca

Nga Nue OROSHI/

Në politikën perëndimore ku demokracia është e zhvilluar ndodhë shumë rrallë riciklimi politik.Politikanët në botën perëndimore kur futën nëpër parti politike ata janë të vetëdishëm se cilit koncept politik i takon ajo parti politike prandaj me plot vullnet futën aty që ti qojnë përpara idetë e tyre politike.Unë ka 15 vite që jamë pjesë e CDU-së në Gjermani për faktin se koncepti im politik i takon konceptit të qendrës së djathtë i cili çdo herë është treguar i suksesshëm në qeverisjen e shtetit në Gjermani përkundër faktit se aty këtu mund të ketë pasur edhe gabime qoftë politike, qoftë në qeverisje.Kurse sa herë që në Qeverisje kryeministrat kanë qenë nga e majta socialdemokrate Gjermania ka pasur kriza ekonomike dhe rënie për faktin se koncepti politik socialdemokrat i përmbushë disa mangësi në aspektin social të banimit, të shëndetësisë por ka mungesë të theksuar se si zhvillohet shteti në aspektin ekonomik dhe zhvillimor.Shpeshherë në Gjermani kanë formuar qeverinë edhe dy parti të mëdha politike siç është rasti edhe tash ku CDU dhe SPD janë në Qeveri por çdo herë partive të majta socialdemokrate ju rezervohen postet ministrore që kanë të bëjnë me çështje sociale kurse partitë e qendres së djathtë siç është CDU marrin postet e zhvillimit të shtetit si dhe postet e sigurisë.Por në politikën tonë çka ndodhë?Është për keqardhje se si bëhet riciklimi i politikanëve.Politikanët tanë kalojnë sa prej një partie politike në partinë tjetër pa ju interesuar fare se çfarë orientimi politik kanë partitë që shkojnë por vetëm nëse ata i premtojnë një post politik në të ardhmën.Është për të ardhur keq kur e sheh se si i ndërrojnë politikanët tanë partitë si me qenë afat kalimtar i futbollisteve.E tani dua ti them disa fjalë se çka është riciklimi politik.Riciklimi politik kuptohet me ata politikan apo politikane të cilët edhe pse nderrojnë partitë nga partia ku shkojnë konsiderohet si prurje e re apo si vizion i ri politik,kurse në fakt nuk paraqet asgjë të re përveç faktit se është hargjuar në partinë që ka qenë me vite, e ka pasur funksione të ndryshme politike dhe nuk ka arritur asgjë të mirë.Ky riciklim politik është shumë i dëmshëm edhe në të ardhmën për faktin se Parlamenti do të përbëhet nga ish deputet te vjetër një pjesë e të cilve nuk kanë qenë të suksesshëm, pavarësisht se nga cila parti vijnë,apo edhe Qeverinë e ardhshme të Kosovës ku personat që do të jenë në krye të Qeverisë do të jenë politikanë të ricikluar dhe pa ndonjë vizion qeverisës por vetëm politikanë që me çdo kusht deshirojnë të vijnë deri të pushteti, pa zgjedhur fare mjete se në çfarë rruge politike do të vijnë deri të pushteti, dhe për të vazhduar prapë qeverisjet siç ishte tash e mbi 20 vite.

Të tillë sot kemi me shumicë, që shkojnë prej një partie në parti tjetër vetëm e vetëm të kenë një postë qeverisës në të ardhmën, apo ti mbrojnë bizneset e tyre përmes politikës.Meqë është kohë në prag të fushatës elektorale dhe nuk dëshiroj të mirrëm me emra të përveçem, por vetëm po e jap një rast.Një politikan i cili fillimisht ka qenë pjesë e LPK, më pas ka kaluar në LDK, pas LDK ka kaluar në LBD-kush nuk e din për këtë parti është një parti e harruar që e kishte themeluar Rexhep Qosja,dhe që morri 0.16 përqind të votusve në Kosovë, më pas ky politikan ka kaluar në PDK dhe pas PDK-së ka një kohë që ësht pjesë e VV. Ky politikan është ricikluar në këto parti apo organizata politike LPK,LDK,LBD,PDK, dhe krejt në fund VV.Çfarë mund të sjellë të re në VV ky politikan i cili ka ndërruar katër parti politike dhe tash është ricikluar në VV.Riciklimi politik nuk sjellë diçka të re politike por vetëm është pozicionim politik individual për të vazhduar karrierën politike e cila në një mënyrë apo tjetër ju ka rrezikuar në partinë paraprake.Edhe letra kur riciklohet më shumë se një herë është e papërdorshme, dhe shpeshherë disa miq që kanë shtypshkronja në Kosovë kur iu dërgoj oferta të letrës më thonë shpesh së mos na dërgo oferta për letër të riciklushme por edhe nëse na dërgon dërgona me qmime te ulta.Me një fjalë politikanët që riciklohen nëpër parti të ndryshme politike ata shitën shumë lirë vetëm e vetëm që të marrin një post politik.E sa i përket orientimit se a janë të djatht apo të qendrës, të majtë apo të qendrës se majtë,liberal apo konservator,komunista apo stalinista,nacionalista apo ballista, në Kosovë ka kohë që janë harruar këto koncepte politike, ata i ndërrojnë bindjet dhe orientimin politik sa herë që ju del një interes personal.E interesat personale e kanë sjellë Kosovën në këtë gjendje ku është sot.