Tregim nga Hasan Kostreci /
Astriti i mbështetur tek sedilja e vet, ishte duke shikuar në televizionin e vogël përballë, një film italian. Ora katër e mëngjesit dhe dritat brënda në avionin ‘Al Italia,’ akoma nuk ishin ndezur. Pothuajse të gjithë pasagjerët po flinin, vetëm tek- tuk ndonjë si puna e tij që nuk kishte gjumë dhe shikonte televizor ose dikush tjetër që nën dritën e vogël sipër kokës, lexonte ndonjë libër. Por kishte edhe si puna e kësaj vajzës që për gati një gjysëm ore, bënte xhiro poshtë e përpjetë midis rreshtave dhe sa herë që avioni lëkundej, ajo mbahej tek krahu apo këmbet e ndonjë që i mbledhur kutullaç dhe i mbuluar me batanije deri tek koka, ishte ne gjumin e thellë të mëngjesit. Astriti ngriti kokën dhe i hodhi asaj një vështrim, per t’i dhënë të kuptojë, se po bëhej ca e bezdisshme dhe ajo sikur ta kishte marë vesh reagimin e tij, shkoi për të marrë kafe në fund të avionit dhe më nuk u kthye.Per çudi, mënyra e të ecurit të saj, forma e supeve nga mbrapa dhe gjatësia, atij i shëmbëllyen me dikë, prandaj fshiu sytë, sepse mendoi mos ishte përgjumësh, u ngrit dhe e ndoqi vajzën deri në fund të avionit, ku ishte ndaluar dhe po bisedonte me stjuardesat. Priti atje gjatë mos ndoshta ajo kthehej me fytyrë nga ai, por dikush nga mbrapa e preku lehtazi dhe kur u kthye, pa nje grua trupmadhe, te gjatë edhe nja një pëllëmbë më shumë se ai, që dukej se ishte në ngutje për në banjë.
– Are you going to the bathroom? – E pyeti ajo dhe dhe meqënëse kalimi aty ishte mjaft i ngushtë, Astriti u detyrua të kalojë ne rreshtin tjeter, erdhi përqark dhe u ul përsëri në sediljen e vet,
‘Do e shikoj më mirë, kur të kthehet’, mendoi dhe për çudi në moment ndjeu emocione.“Ajo ishte tamam Antonieta” i tha vetes.
“Po ti harron, se kanë kaluar gati dyzet vjet qysh atëherë,”e kundërshtoi.“dhe Antoneta, ashtu si edhe ti, tashti është plakur”
“Atëhere ka shumë mundesi, që kjo të jetë e bija, konkludoi, nëqoftëse edhe përballë ka vërtet tiparet e saj” prandaj drejtoi trupin, fiku televizorin sepse nuk po kishte dëshirë të merrte vesh përfundimin e filmit që pati ndjekur dhe provoi që të flejë.
Kishte kohë që nuk e pati zënë në gojë atë emër dhe pati kujtuar se koha kishte bërë të vetën dhe e kishte fshirë gjithçka nga kujtesa, prandaj dhe u habit me vetëveten për këto reagime gati të pa kontrolluara, që po bënte. U ngrit përsëri dhe nisi të kontrollojë aq sa mundej neper rreshta. Qetësia iu prish dhe nuk po mundej të qëndronte dot në një vend. Shkoi edhe një herë deri në fund të avionit dhe u kthye.
“Mos ndofta ka kaluar nga ana tjetër dhe nuk e pashë”, qetësoi veten, por njerëzit në këtë kohë filluan që të lëvizin dhe ai po behej i bezdisëshëm.
– Excuse me, Sir! – i foli tek veshi përsëri e njejta grua, por këtë rradhë i erdhi nga ana e kundërt.
Ajo bllokoi gati të gjithë kalimin dhe Astriti u detyrua që të ngrihej në majë të gishtërinjve, deri sa i hapi asaj rrugë të kalonte.
Por për çudi, në këtë çast ai nuk donte ta imagjinonte Antonetën të plakur si ç’ishte edhe vetja e tij. Emocionet, që iu krijuan ishin për atë që pa tani: E gjatë me supe të drejta, mesin e hollë dhe flokë kaçurrela, të prera shkurt. Tamam si Antonetën që kish njohur kur ajo qe vajzë. Do të donte që ta shikonte Netën të re dhe të freskët ashtu si dikur.
U orvat t’u binte edhe një herë rreshtave përqark, se mos ndoshta e shikonte të ulur, por ishte akoma errësire dhe pjesa më e madhe e pasagjerëve flinin.
“Në qoftë se është ajo, që mendoj unë, do ta takoj me siguri ne aeroportin e Romës, në Fiumiçino” – e qetësoi se fundi veten dhe u ul, mbylli sytë dhe kujtimet e disa dekadave më parë filluan ta ngacmojnë ….
Ishte viti gjashtëdhjetë e gjashtë; Astriti, në atë kohë, ishe njëzet e katër vjec dhe punonte si mësues në fshatrat e Gramshit.
– Këtë vit do kesh për drejtoreshë një vajzë nga Korça, që porsa ka mbaruar Institutin – e ngacmoi nje shok, qe u takuan ne restorantin e vogël të qytetit – Ishte goxha vajzë, ja ke për ta parë nesër në mbrëmjen që do bëjnë arsimtarët me rastin e fillimit të vitit – i tha ai dhe i luajti syrin – Lum ti!
Të kombinuarit me një kolektiv të mirë për një vit të gjatë shkollor, për mësuesin, ishte diçka shumë e rëndësishme dhe ata mezi e prisnin listën e emërimeve, që zakonisht dilte nga mesi i Gushtit.
Astriti mbahej si një djalë i qetë dhe i përmbajtur, kishte shoqëri edhe me vajza të bukura nga Elbasani apo edhe nga Korça, që patën ardhur kohët e fundit, por për çudi për këtë që ia përshkroi shoku, po ndjente emocione dhe mezi po e priste ditën e nesërme që ta takonte.
Mbrëmja e arsimtarëve u organizua jashtë, në lulishte, sepse edhe koha ishte e ngrohtë dhe e bukur. Astriti u ul në tavolinë sëbashku me një mësues të moshuar, porositën të dy nga një gote birrë, një pjatë me mëlçi te ngrohta dhe filluan të pijnë. Orkestra e hapi me një tango të qetë dhe arsimtarët që ishin në pritje për të goditurën e parë të tastjerës së fizarmonikes, u sulën drejt vajzave që i patën piketuar që më parë.
U deshën disa sekonda që grumbuli i madh në qendër të sistemohej dhe në pistën e vallzimit mbetën ata më të shkathtit që kishin zënë për mesi damat e tyre dhe po kërcenin, ndërsa të vonuarit u kthyen në tavolinat e tyre të mërzitur.
Papritur, një vajzë e panjohur u afrua tek ata dhe e ftoi Astritin për të kërcyer.
– Është detyra ime – i tha ajo me të qeshur – që të njihem me mësuesit, me të cilët do të punoj këtë vit shkollor.
Astriti u turbullua, sepse nuk e priste që prezantimi me drejtoreshën të bëhej në këtë mënyrë. Por më shumë e turbulloi edhe pamja e saj që për çudi, ishte ashtu siç e kishte imagjinuar; E gjatë si vajza që pa pak më parë, me flokë të shkurtëra, të dredhura dhe fytyrë ëmbël.
– Po të kërkoja sot paradite. – shtoi ajo duke kërcyer – sepse më kanë folur mirë për ty dhe isha kureshtare që të njhnja.
– Edhe unë gjithashtu. – iu përgjigj ai duke i u marrë pak fryma dhe më gjatë nuk mban mënd se çfarë biseduan, por vetëm di që atë tango e shijoi shumë dhe ndjeu disa emocione të vecanta, që nuk i pati provuar ndonjëherë.
Mbrëmja tradicionale e arsimtarëve per të, ishte vetëm ajo tango.
U permënd nga ato kujtime të shumë viteve të kaluara, kur pa se kishte aguar dhe stjuardesat po sillnin me karrocë mëngjesin. U ngrit më këmbë, shikoi edhe njëherë përqark për vajzën, por nuk ia zuri syri asgjëkundi.
Sa mbaruan së ngrëni, kapiteni nga qëndra e zërit njoftoi se po uleshin në Romë.
Astriti zbriti shkallët e avionit, mori autobusin urban dhe u ul në sallen e pritjes në Fiumiçino. Hodhi edhe një herë sytë rreth e rrotull dhe përvec shqiptarëve, pa edhe mjaft të huaj që shkonin në Shqipëri për biznes apo turizëm. Vuri valixhen e vogel midis këmbeve dhe nxori të lexoje gazeten ‘The New York Post’, që e pati marrë me vete që kur u nisën.
“Me duket, se paskam gabuar” arsyetoi, “Ajo vërtet ngjante me atë që mendoj unë, por kjo nuk do të thotë që…..
Mendimi iu ndërpre, kur befas drejt tij po vinte vajza e gjatë simpatike, që pa në avion, duke mbajtur për krahu një grua të moshuar. Ato u ulën në një ndënjëse fare pranë dhe Astriti u ngrit që t’i ndihmonte, por ato nuk e vunë re respektin e tij.
“Sa paska rënë! ,tha me vete, kur dalloi Antonetën e vërtetë që iu duk jo vetem e plakur, por ndofta edhe e sëmurë. I erdhi mjaft keq dhe pa dashje, e krahasoi me vajzën në krah, e cila ishte ajo që i ngacmoi imagjinatën dhe e lidhi me ato kujtime të hershme.
“Ka kaluar shumë kohë dhe sigurisht që gjithçka është harruar’, i tha vetes.
– Nëna bëri para nje jave një operacion të rëndë në Amerikë – po i shpjegonte vajza një shqiptareje aty afer.
– Si duket ai e paska lodhur mjaft të shkretën, sepse nuk ta jep përshtypjen, se është edhe aq e vjetër – i sugjeroi bashkëfolësja.
–Nëqoftëse bëhet më mirë, kemi qejf që të shtunën t’ia festojmë në Tiranë gjashtedhjetëvjetorin – vuri buzën në gaz e bija dhe hodhi syte nga e ëma, që vazhdonte të rrinte akoma me sy të mbyllur.
“Unë pra, e kam njohur atë kur ishte jo me shumë se njëzet e dy apo njëzet e tre vjeçe” mendoi Astriti, që i kapi veshi bisedën, “Afërsisht, aq sa mund të jetë vajza e saj, tani’.
Ndjeu në shpirt një trishtim ndofta për gjithë këto vite që kishin kaluar dhe u drejtua tek bufeja për të pirë diçka, por bashkë me kafen, u kujtua dhe pagoi edhe për një kartolinë, që e zgjodhi tek vitrina në ballë. U ul përsëri në stol dhe po mendonte tekstin, se si do ta shkruante; “Të uroj ditëlindjen dhe të shëroheni sa më shpejt. Nga një mik i hershëm i rinisë tënde!” Poshtë i vuri emrin e tij.
Iu afrua vajzës së re që ishte duke parë një revistë dhe përpak sa desh i thirri ‘Antonetë’.
– Dëgjova pa dashur, se nesër nëna juaj ka ditëlindjen – i tha dhe u emocionua akoma më shume kur ajo u ngrit dhe i qëndroi atij përballë, tamam si dikur e ëma që e ftoi atë për të kërcyer atë tango – A ka mundësi t’ia jepni, kur të zgjohet, këtë kartolinë urimi nga unë? – E pyeti dhe për momentin iu duk sikur ajo do afrohej dhe do i vinte dorën e saj tek supi i tij për të kërcyer.
Vajza me mirësjellje ia mori kartolinën dhe e falenderoi, por pak e habitur për gjestin e këtij burri të moshuar dhe për më tepër të pa njohur. E përcolli atë me sy deri sa ai mori valixhen, që e kishte lënë pak me tutje dhe me hap të ngadaltë, u largua.
Mbas pak filloi hyrja dhe avioni i vogël, që u mbush shpejt, nuk vonoi që të ngrihej. Astriti mbështeti kokën në dritare dhe po shikonte poshtë kaltërsine e detit Adriatik, që vënde – vënde ishte i mbuluar nga mjergulla……..
Miqësia e tyre, qysh në javët e para mbas fillimit të atij viti, filloi të trashej dhe ai po ndjente për të ashtu si edhe ajo, çdo ditë e më shumë. Ishte vajzë e mirë, e dashur, e edukuar dhe komunikimi i tyre sa vinte e po bëhej më i këndëshëm. Bile, Antoneta, nuk u shqetsua edhe aq, kur mori vesh biografinë e tij jo të mirë, ndërsa për Astritin ajo ishte një problem i madh, që një ditë me siguri do u krijonte atyre hendeqe në të ardhmen. Bile ajo filloi e para ta urrejë atë, kur ndjeu dhe kuptoi shkëputjen dhe ftohjen e ngadaltë të tij, gjë, që pikërisht donte të arrinte edhe Astriti pavarësisht, se ajo ishte kundër dëshirës dhe ndjenjave të tij.
Avioni bëri disa lëkundje të zakoneshme dhe ai u pëmënd, por meqënëse edhe një natë më përpara nuk kishte fjetur mirë,mbylli grilën anësore, mbështeti kokën dhe fjeti.
U përmënd nga zhurma e udhëtarëve, që ishin duke qëndruar në rradhë për të zbritur Pra, kishin mbërritur në aeroportin’ Nënë Tereza.’ dhe ai shpejtoi hapin të priste për një çantë të madhe, që e kishte futur në bagazh. Në sallë kishte mjaft pasagjerë, që po drejtoheshin për tek dalja. Ktheu kokën dhe midis tyre, pa Antonetën plakë te ulur në karrocë me kartolinen që i dhuroi ai në dorë dhe nënë e bijë hidhnin sytë rreth e përqark duke kërkuar për dikë.
– Do ta takoj. – tha se fundi i vendosur dhe po priste për bagazhin, që i erdhi pak me vonesë. Çau me zor njerëzit, që i kishin zënë rrugën dhe sa doli përjashta, e trëmbi boria e një taksie, që i kaloi gati tek këmbët. Ngriti i revoltuar sytë për t’i folur shoferit të pakujdesëshëm, por u step kur në krah të tij pa Antonetën, mikeshën e tij të vjetër dhe mbrapa nje burrë të moshuar sëbashku me “Antonetën” vajzë.
Ngriti pa vetëdije dorën që t’i ndalonte, por asnjë nga ata nuk e vuri re; Makina mori kthesën me shpejtësi dhe doli jashte aeroportit.
Ndejti aty gjatë pa levizur duke shikuar tymin e bardhë që makina la mbrapa dhe kur u përmënd, pa se përqark ishte qetësi dhe aeroporti pothuajse ishte boshatisur.
“ Duhet ta kisha takuar! – tha me vete – Ne kemi qënë vërtet miq të mirë bashke”
Hodhi çantën e rënde krahëqafe dhe me hap te ngadaltë, u drejtua nga autobuzi i linjës, që po priste udhëtarët e fundit që shkonin për Tiranë…..