Festa e Flamurit po afrohet! VATRA dhe MAASBESA organizojnë ngritjen e Flamurit në sheshin e Bashkisë së Bostonit!

Ftojmë gjithë komunitetin shqiptar ti bashkohet kësaj nisme fisnike/patriotike për të nderuar Ditën e Pavarësisë!

Mos harroni, të mbushim sheshin e Bashkisë kuq e zi më 30 nëntor 2024, nga ora 11:30 deri në 13:30!

Po këtë ditë, në orën 9:30 të mëngjesit, në adresën 25 Middlesex Canal Park Dr., Woburn, MA 01801, fillon parada me makina të zbukuruara kuq e zi, për t’u bashkuar të gjithë shqiptarët në sheshin e Bostonit për ngritjen e flamurit më të bukur në botë!

Romani i ri nga Ermal Hasimja

Pas 44 vitesh ndarje nga familja e saj gjakovare, Ana ritakon të vëllanë. Por ritakimi nuk është një happy-end. Romani “E shkuar e pakryer” nga Ermal Hasimja, përshkruan historinë e vërtetë të një familjeje të ndarë dhe të persekutuar prej komunizmit. Një grua me burrin në burg rraskapitet për të rritur 5 fëmijët e saj në mjerim duke lundruar mes instiktit të mbijetesës dhe përpjekjes për të ruajtur dinjitetin njerëzor. I vetmi “takim” me familjen në 44 vjet zhvillohet në distancë 300 metrash nga të dy anët e kufirit shqiptaro-jugosllav.

Zhvillimi i ngjarjeve ecën paralelisht në dy nivele. Në nivelin e fatit individual harresa në formën e Alzajmerit duket se “shpëton” protagonistin prej vuajtjes duke shkatërruar njëkohësisht edhe mundësinë për shpresë dhe zgjidhje reale. Në nivelin e shoqërisë harresa e diktaturës vetëm hap pyetje për pasojat e saj të mundshme.

Eshtë e pashmangshme të mos flasësh për dukuri politike në librin e një autori politolog ashtu siç është e pashmangshme të mos flasësh për dramat njerëzore kur rrëfen periudhën e errët të diktaturës komuniste.

Autori thotë se nuk i është dashur të lodhet shumë për të ngjizur dramën e librit. Historia e vërtetë e personazheve të përshkruar ofrohet e gatshme dhe nuk ka nevojë për t’u shtuar përmes përfytyrimit letrar. Realiteti është më dramatik sesa mund ta krijojë një autor. Pjesa e vetme ku ndërhyn autori është shtrimi i pyetjeve mbi pasojat e harresës.

Nga Visar Zhiti/

Patjetër që do të shkonim në Pallatin e Skënderbeut, sa herë vijmë në Romë e vizitojmë dhe kur na tha Floriana, u nisëm menjëherë.

Zbritëm shkallët e Quirinale-s, ku është Presidenca e Italisë dhe dolëm në “Vicolo Scanderbeg”.

– Është rruga e parë në Romë që i vihet emri i një të huaji, – thashë dhe dolëm në atë që quhet edhe sot “Palazzo Scanderbeg”, është shtëpia autentike e Gjergj Kastrioti – Skenderbeut, ja dhe afresku mbi portë me portretin e Skenderbeut dhe mbishkrime, jo vetëm sugjestionuese për ne, por dhe me vlera për historinë, – kisha shkruar dikur.

Kur vinte Skenderbeu në Romë, në Selinë e Shenjtë, për punët shtetërore në mbrojtje të Atdheut dhe Europës Perëndimore, – vazhdoja, – rrinte te kjo shtëpi, është vërtet e tij, nderkohë pasuri e trashëgimisë kulturore italiane, e mbrojtur me ligj, që dhe nëse ndërron pronar apo dhe funksion, duhet të mbetet siç është, strukturë e kujtesës, si para 5 shekujve, kështu e përgjithmonë, sa të jetë Roma.

Po bënim prapë foto aty me Edën time, me Florianën, që ishin mikesha të mira, ne kishim punuar bashkë dhe në ambasadën tonë në Romë, edhe në Vatikan, Floriana di disa gjuhë të huaja dhe e kujtoj, punonte shkëlqyer. Tani jeton në Romë me familjen e saj. Vinim shpesh të shikonim Shtëpinë e Skënderbeut. Dhe Atjonit tonë të vogël i pëlqente këtu dhe recitonte te sheshi me kalldrëm si një fëmijë i gëzuar.

Atëhere kisha bërë propozime e kërkesa që kjo ngrehinë hijerëndë, tashmë hotel, të blihej nga shteti shqiptar apo të shkëmbehej, ishin mundësitë, e bisedoja dhe me të apasionuarin pas atij Pallati, pas Skënderbeut në fakt, Costanzo Dagostino dhe aty, te ky pallat i madh vërtet, mund të vendoseshin ambasadat tona në Itali, e Shqipërisë dhe e Kosovës, edhe ajo në Vatikan, madje në njërin nga katet mund të bëhej dhe një Qender Kulturore Shqiptare. Po ne ende nuk kemi një qendër kulturore në asnjë vend tjetër dhe kërkesa s’pati një përgjigje kurrë.

Dhe mundësitë, besoj, janë, por duhet shteti…

Nuk po zgjatem përsëri me rrëfime pune, por dua të kujtoj trarët e “Palazzo Scanderbeg”, kur më thanë në vizitën time zyrtare se janë po ata të para 550 vjetëve e më shumë tani, shtanga. Janë po ata trarë qē rrinim mbi kryet e Skënderbeut, kur bunte këtu e shkruante mbi skrivani, ato ka parë me syte e tij, kur i ngrinte lart, s’dihej ç’donte t’i thoshte Qiellit.

Këtë po bisedoja me Edën e Flirianën, me siguri do e kisha thënë dhe herë tjetër. Pata një xixëllimë të beftë si ndeshje sysh, kisha shkruar, se Italia, që e vetme ka 60 % deri 70 % të të gjithë thesarit të kulturês botërore ruan trarët e Skënderbeut. Të atij që bëri çatinë e Kombit tonë. Ç’mrekulli!

Me një ndjesi të tillë zbritëm te e famshmja “Fontana di Trevi”, janë ngjitur me “Palazzo Scanderbeg”. Këtu kishte ardhur dhe Faik Konica, po tregoja, i pëlqente se i kujtonte Alpet e Shqipërisë, kështu thoshte.

Po edhe gjyshi nga nëna i Florianës, Injac Zamputi, do të ketë ardhur këtu, shpesh besoj, ai ishte me origjinë italiane, u rrit në Shkodër, studioi në kolegjin Saverian të Jezuitëve dhe nisi punë si mësues i letersise dhe i gjuhës shqipe, koleg i ri i Dom Ndre Mjedes, i Padre Zef Valentinit. Më pas studioi per shkenca politike në Universitetin e Triestes, ku mbron temën “700-a Veneciane dhe Shqipëria”.

Pas Çlirimit, kështu quhet, por ne ramë në një robëri më të rëndë, në atë tonën, Injazi punoi në Shtëpisë e Kulturës në Shkoder e më pas dërgohet në Gjirokaster si mësues në lice. Me hapjen e Institutit të Shkencave thirret në Tiranë ku i caktohet dega e historisë së mesjetës. U shqua si studiues, historian, veçanërisht i mesjetës, kritik letrar, përkthyes, etj, por edhe përndiqej, jo vetëm prej origjinës, por, – kisha lexuar, – se ai nuk kishte pranuar të bashkëpunonte me Sigurimin, policinë sekrete. Aha, prandaj s’e bënë akademik dhe harrohej. Ndërroi jetë në Tivoli në Itali dhe, sipas porosisë së tij të fundit, prehet në varrezën e familjes në Tiranë.

Kurse gjyshi nga babai i Florianës, Beqir Haçi nga Borshi, ka qenë i burgosur politik, arsimtar dhe ai, përkthyes, poet, me atë mësonin anglisht disa nga ata që do të bëheshin liderë të demokracisë dhe pas rënies së regjimit komunist atë e nderuan me titullin “Mësues i Populli”.

Po edhe prindërit e Florianës janë të mrekullueshëm, i njohim…

Ndërkaq ne kishim arritur në kafen e famshme “Sant Eustachio” pas Panteonit. U pëlqente të vinin shpesh këtu dhe Edës me Atjonin.

Ja dhe mozaiku me drerin në prag të kafenesë, kur futeshim aty, – po i tregonte Eda për mua Florianës, – bënte kujdes të mos e shkelte drerin, e ka shkruar dhe në romanin e tij “Në kohën e britmës”. Po aty kam dhe një histori të bukur me vëllanë e Ernest Koliqit dhe trëdafilat, ma kishe treguar ti, Floriana, – ndërhyra unë. Dhe Eda vazhdoi të na tregojë se pse është aty mozaiku me drerin, nga që Eustakios, një oficer romak, teksa gjuante, mes brirëve të një dreri iu shfaq një kryq me dritë dhe brenda tij figura e Krishtit, pas kësaj ai u kthye në të krishterë dhe ndoqi rrugën e krishtërimit.

Edhe Gjergj Kastrioti ynë ishte cilësuar nga papët si “atlet i Krishtit” dhe “mbrojtës i paepur i qytetërimit perëndimor”, siç dhe shkruhet në piedestalin e shtatores së tij mbi kalë në Romë, – po thoshim.

Po edhe romani që kishte sjellë si dhuratë për ne Floriana, “Un bagliore, (“Një shkëlqim” mund të themi), i nobelistit më të fundit, Jon Fosse, – u mallëngjye kur u ndamë, – do të kishte diçka të tillë mistike, një vezullim mahnitës në pyllin e jetës natën, do ta lexonim në qiell, në aeroplan gjatë kthimit nga Roma në Chicago.

Fidanishte në lulzim është folklori i Malësisë së Madhe falë dashnisë dhe kujdesit prindëror, që krahas rritjes dhe mirëedukimit të fëmijëve të tyre po investojnë në rigjallërimin e kësaj pasurie të trashëgimisë kulturore malësore. Janë të shumtë lulezërat që shohim të çelin dita-ditës në këtë lëndinë shumëngjyrëshe, të cilët na mbushin me jetë e shpresë, se amaneti i rapsodëve shekullor po u përcillet brezave si kristale të pastra të artit burimor, të rrjedhë nga thellësia e shekujve.

Mes tyre një zë i rrallë nisi të këndojë këto ditë në Malësi, si dikur motit, e të fishkëllojë shpatit të malit si Murlani i Hotit.

Ai është Ilirjan Peti Camaj, i lindur dhe rritur në Amerikë, të cilin e njoha në përurimin e Kullës së Çun Mulës – Muzeut “Malësi e Madhe”.

Energjik dhe pasionant për të kënduar sikur të kishte lindur për skena të mëdha. Edhe pse një fëmijë i vogël, Iliriani kishte ardhur enkas nga Amerika në këtë përurim për të kënduar një këngë të madhe, kushtuar kësaj Kulle e këtij Bajraku.

Falë profesionit dhe misionit tim si studiuese, mësuese dhe etnologe, me bindje mund të them se është fat të jesh prind i një fëmije si Ilirjani, i cili rrezaton vetbesim e krenari malësori që në këtë moshë. Që beson tek vetja e përçon energji pozitive tek të gjithë, çka e bën shumë të veçantë këtë fëmi artist.

Kjo falë asaj që muzikantët pikasën në të dhe përkujdesjes së veçantë të prindërve të tij, për ta nxitur që të vashdojë rrugën e artë që artisti virtuoz Lindon Camaj axha i tij, la në mes.

Në ecurinë e atyre ditëve u vendos që kjo këngë të pasurohej me një klip të realizuar në Kullën e Bajraktarëve, së cilës i dedikohej, pasi vetëm kështu do ta bënte madhështor mesazhin e kësaj kënge.

Në këtë klip kisha rolin e etnografes të kujdesem për veshjet dhe për episodet e mikpritjes së malsorit në këtë kullë, Kryebajrak në Malësi. Dhe për çudi, në gjithë atë Kullë dëshmi në histori, lulet e zërit të Ilirjanit zunë të shpërndahen deri në kupë të qiellit, atje ku ndahen kufinjt e tokës e të diellit.

Një klip i realizuar bukur dhe i kuruar me kujdes nga “Power Media” ku gjithçka përputhet më së miri me mesazhin e këngës, dinjitetin e kullës dhe Muzeut që sot përfaqson.

Ky realizim i thjeshtë në dukje, i paraprinë një udhëtimi të gjatë e të artë për këtë artist, i cili nga këtu hedh hapin e parë në botën e artit.

Nëse sot flasim për patriotizëm dhe vlera kombëtare, pasqyrë e këtij qëndrimi janë fëmijët tanë, shëmbull i së cilës është Ilirian Peti Camaj, i cili edhe pse ka lindur e rritur në Michigan, flet e këndon shqip. Njeh e nderon flamurin, plisin, çakçirët, Kullën e Malësinë, gjë që na bën krenar për këta malsorë, të cilët krahas integritetit për të qënë qytetar të nderuar amerikan, luftojnë fort të mbeten shqiptar të mirë e të devotshëm, për tu quajtur bij të denjë të Malësisë.

Mirënjohje të sinqerta prindërve të Ilirjanit dhe bashkëmoshatarëve të tij, që me kaq dashuri po përtërijnë fidanishten e folklorit në Malësi. Ju pastë Malësia, folklori e Shqiptaria.

Nga Rita Shkurtaj