• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

PRITJET E KOSOVËS PAS ZGJEDHEVE

June 12, 2017 by dgreca

-Kosova pas zgjedhjeve, rezultatatet nuk i mundësojnë asnjë subjekti të vetëm të formojë qeverinë. Ka parashikime të ndryshme se kush me kend do formojë qeverinë e re të Kosovës me koalicione paszgjedhore dhe pikëpyetje se a do mund të formohet qeveria…/

1 Zgjedhje KosoveKryetituj të shtypit kosovar: “Fitorja e Pirros”, “Dy palë fitues për një qeveri”, “Kosova vetëvendosi, LDK-VV bashkë kundër koalicionit PAN”,  “Një koalicion i ri paszgjedhor, i pashmangshëm”, “PAN del e para, por…Zgjedhjet i takojnë VV-së, dyfishohet”/2 Zgjedhje
 
PRISHTINË,  12 Qershor 2017-Gazeta DIELLI-Behlul Jashari/ Rezultatet preliminare të zgjedhjeve të djeshme të parakohshme parlametare në Kosovë, me pjesëmarrje të votuesve 40,01%, dhe as përfundimtaret që priten, nuk i mundësojnë asnjë subjekti të vetëm të formojë qeverinë e ardhshme. Ka parashikime të ndryshme se kush me kend do formojë qeverinë e re të Kosovës me koalicione paszgjedhore dhe pikëpyetje se a do mund të formohet qeveria…
Sipas 91,00% të vendvotimeve të procesuara nga KQZ, koalicioni i 13 partive shqiptare – Partisë Demokratike të Kosovës, Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Nismës për Kosovën dhe 10 të tjerave ka 34,60% të votave, Lëvizja Vetëvendosje që garoi e vetme ka 26,75%, ndërsa koalicioni i Lidhjes Demokratike të Kosovës dhe Aleancës Kosova e Re, ku në listë përfshiheshin edhe kandidatët për deputë të subjektit politik më të riut drejt regjistrimit si parti – Alternativa e të Lëvizjes për Drejtësi ka 25,81% të votave.
Nga subjektet e komuniteteve pakicë, më së shumti vota- 5,54% ka Iniciativa Qytetare Lista Serbe (Građanska Inicijativa Srpska Lista).
“Fitorja e Pirros”, është një kryetitull në shtypin e sotëm Kosovar. “Koalicioni PDK-AAK-NISMA ka arritur të fitojë më së shumti vota në zgjedhjet e së dielës, por njëkohësisht ka shënuar humbje të madhe, në raport me votat që kishin fituar veç e veç në zgjedhjet parlamentare të vitit 2014. Tri partitë politike parlamentare që u bënë bashkë me koalicion parazgjedhor nuk arritën të marrin më shumë vota se PDK-ja që kishte marrë para tri vjetëve. Revolucion elektoral ka shënuar vetëm Lëvizja Vetëvendosje, e cila pa asnjë koalicion ka arritur t’i dyfishojë votat. LDK-ja doli më së keqi nga këto zgjedhje”, thekson gazeta “Zëri” në ballinë.
Ndërsa, kyetituj tjerë në ballinat e gazetave të sotme në Kosovë janë: Te “Koha Ditore” -“Dy palë fitues për një qeveri”, te “Bota Sot” – “Kosova vetëvendosi, LDK-VV bashkë kundër koalicionit PAN”,  te “Kosova Sot” –
“Një koalicion i ri paszgjedhor, i pashmangshëm”, te “Epoka e Re” – “PAN del e para, por…Zgjedhjet i takojnë VV-së, dyfishohet”.
Sipas rezultateve përfundimtare të zgjedhjeve poashtu të parakohshme të para 3 viteve, të 8 qershorit 2014, koalicioni i PDK-së kishte 30,38 % të votave – 37 deputetë ,  ndërsa LDK 25,24 % – 30 deputetë, Lëvizja Vetëvendosje 13,59 % – 16 deputetë, AAK 9,54% – 11 deputetë,  Nisma për Kosovën 5,15% – 6 deputetë. 
Nga subjektet e komuniteteve pakicë,  Lista Srpska (Srpska Lista) kishte 5,22%  të votave – 9 deputetë,  Partia Demokratike Turke e Kosovës (Kosova Demokratik Türk Partisi) 1,02% – 2 deputetë, Koalicioni Vakat i komunitetit boshnjak (Koalicija Vakat) 0,89% – 2 deputetë.
Partia shqiptare AKR me 4,67 % të votave nuk kaloi pragun 5% për të hyrë në Kuvendin e Kosovës.
 
Para një muaji, në 10 maj 2017,  Kuvendi i Kosovës u vetëshpërnda me kalimin me shumicë votash të  mocionit të mosbesimit për qeverinë e zgjedhur në 9 dhjetor 2014 në Kuvendin kosovar të konstituuar një ditë më parë me vonesë gjashtë muajshe pas zgjedhjeve. Dje u votua  pasi sipas Ligjit për Zgjedhjet e Përgjithshme dita kur duhet të mbahen zgjedhjet e parakohshme duhet të jetë ditë e diel, jo më herët se 30 ditë dhe jo më vonë se 45 ditë nga shpërndarja e Kuvendit.
Në Kosovën e lirë nga qershori 1999, të parat zgjedhje parlamentare u mbajtën në 17 nëntor 2001.
Legjislatura e tretë ishte ajo që ka hyrë në histori me shpallen e Pavarësisë së Kosovës në 17 shkurt 2008.
Pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në këtë pranverë, Kosova këtë vit, në vjeshtë, mban edhe zgjedhje lokale, në afat të rregullt, katër vjet pas zhvillimit të tyre në 3 nëntorin 2013.
Ndërsa, zgjedhjet e para pluraliste në Kosovë ishin parlamentare dhe presidenciale, të mbajtura para 25 vitesh, në 24 maj 1992, si pjesë e lëvizjes për liri e pavarësi, në rrethana të rënda të okupimit nga regjimi i dhunës serbe.
***
Komunikatë për media/

Koalicioni LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi

Pas zgjedhjeve të përgjithshme, të mbajtura të dielën, drejtuesit e subjekteve të koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi janë takuar të hënën dhe kanë e vlerësuar ecurinë e procesit zgjedhor.
Drejtuesit e koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi vlerësojnë lart dhe falënderojnë qytetarët e Republikës së Kosovës për një proces të rregullt zgjedhor, për kulturën e treguar dhe për mbështetjen që i kanë dhënë koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi.
Partnerët e koalicionit LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi, pas procesit të djeshëm, presin certifikimin e rezultatit nga ana e KQZ-së, për të ditur rezultatet përfundimtare të zgjedhjeve të 11 qershorit.
Koalicioni përsërit qëndrimin e palëkundur se nuk do të jetë pjesë e asnjë qeverie, në të cilën është edhe PDK-ja.
LDK-AKR-Alternativa dhe Lëvizja për Drejtësi theksojnë se koalicioni është unik në të gjitha qëndrimet. Koalicioni është pajtuar që kryetari i LDK-së ta përfaqësojë këtë koalicion.

Zyra për Informim e LDK-së/

***

Ambasada e SHBA në Kosovë: Bashkëpunim të ngushtë me këdo që formon qeverinë e re

-Deklarata e amabasadës amerikane për Zgjedhjet e 11 qershorit-

PRISHTINË, 12 Qershor 2017-Gazeta DIELLI-B.Jashari/ Ambasada e Shteteve të Bashkuara përgëzon popullin e Kosovës për zgjedhjet demokratike të mbajtura dje.

“Me interesim të lartë presim raportimet e misionit zyrtar vëzhgues. Përderisa jemi të shqetësuar nga disa raportime për prezencën e listave të vjetra të votuesve, votimeve të dyfishta dhe parregullsive tjera sporadike, përgëzojmë Komisionin Qendror Zgjedhor, Komisionerët nëpër vendvotime, OSBE-në dhe të gjitha ekipet tjera monitoruese dhe vëzhguese për punën e tyre të jashtëzakonshme”, thekson deklarata e dërguar. Gjithashtu, vijon Ambasada e SHBA, zotohemi për mbështetjen tonë të vazhdueshme gjatë tërë kohës sa zgjat procesi i certifikimit të votave dhe të gjitha raportimet mbi parregullsi të jenë hetuar hollësisht dhe zgjidhur në përputhje me ligjet e Kosovës.“Votuesit e Kosovës e kanë thënë fjalën e tyre dhe tani procesi i formimit të qeverisë së re duhet filluar. Shpresojmë në bashkëpunim të ngushtë me këdo që formon qeverinë e re. Shpresojmë që të gjithë zyrtarët e sapozgjedhur të Kosovës pavarësisht përkatësisë partiake do të përkushtohen për të ndërmarrë hapa për të mirën e gjithë qytetarëve të Kosovës. Kosova gëzon mbështetjen e Shteteve të Bashkuara në rrugëtimin e saj drejt integrimit të plotë Euro-Atlantik”, përfundon deklarata.

***

12 June 2017

U.S. Embassy Statement on June 11th Elections

The United States Embassy congratulates the people of Kosovo on their democratic elections yesterday.  We await with interest the report of the official observation mission.  While we are concerned by some reports of outdated voter registries, double-voting and other sporadic irregularities, we commend the Central Election Commission, the Polling Commissioners, the OSCE and all of the monitoring and observation teams for their hard work.  We also pledge our continued support as the process of vote certification continues and as all reports of irregularities are thoroughly investigated and resolved in accordance with Kosovo law.

The voters of Kosovo have spoken, and now the critical process of forming a new government must begin.  We look forward to working closely with whomever forms the new government.  We hope that all of Kosovo’s newly elected officials, regardless of party affiliation, will commit to taking action for the common good of all citizens of Kosovo.  Kosovo has the support of the United States as you continue to move forward on your path to full Euro-Atlantic integration.

 

Filed Under: Politike Tagged With: Behlul Jashari, Kosova paszgjedhore, NE PRITJE TE REZULTATIT

PERSE HARADINAJ?

June 10, 2017 by dgreca

HaradinajNga Dr. Hasan Ademaj/1 HaradinajPërse Haradinaj …/

Ndër emrat që qarkullojnë si kandidatë të mundshëm për të kryesuar qeverinë e ardhshme të Kosovës, kreu i AAK-së, Ramush Haradinaj është padyshim më i kompletuari. Kjo pasi ai, në ndryshim prej dy të tjerëve ka dhe një farë eksperience në problemet e qeverisjes duke qenë kryeministër i Kosovës, ndonëse për një periudhë të shkurtër.

Kur vihet në diskutim emri i zotit Haradinaj, zakonisht përmendet periudha e luftës për çlirimin e Kosovës, ku ai duke qenë një nga komandantët kryesorë të UÇK-së u bë për herë të parë i njohur për masat e popullit duke krijuar në këtë mënyrë autoritet dhe simpati të padiskutueshme tek një pjesë e madhe e njerëzve. Mirëpo, duke qenë se lufta ka kohë që ka mbaruar do të ishte gabim që meritat dhe aftësitë e treguara në luftë të përdoreshin si kritere vlerësimi për t’i besuar kujtdo një post drejtues në administratën shtetërore. Pra dhe për zotin Haradinaj ato ç’ka ka bërë gjatë luftës duhen parë vetëm për të evidentuar përkushtimin e tij dhe devotshmërinë për t’i shërbyer atdheut.  Në këtë rast gatishmëria për të kontribuar për vendin, duke i dhënë gjithçka, mund të thuhet se është pak a shumë e njejtë si në kohë lufte ashtu dhe në paqë. Dhe këtë, Ramush Haradinaj e tregoi edhe pas çlirimit të Kosovës, kur vullnetarisht hoqi dorë nga posti i kryeministrit të vendit për të shkuar në Gjykatën e Hagës, me qëllim kryesor të zhvlerësonte përpjekjet e qarqeve të caktuara serbe për të njollosur luftën për liri të popullit të Kosovës.

Dhe, pikërisht sot Kosova ka nevojë të ngutshme të ketë në krye të qeverisë një figurë me autoritet e prestigj, një personalitet të vendosur i cili duke pasur në plan të parë parimin “Kosova mbi të gjitha”, jo vetëm të jetë i përkushtuar për t’i shërbyer vendit dhe qytetarëve, por edhe të jetë në gjendje të refuzojë  çdo propozim a ofertë kur gjykon se cënohet sovraniteti dhe e ardhmja e vendit.

Zhvillimet e pasluftës në Kosovë kanë treguar se Haradinaj, ka preferuar deri dhe duke  “u thyer zemrën” dhe miqve të rëndësishëm të Kosovës, kur ka konstatuar se mund të cënohen interesat e vendit. Megjithatë, kryesorja për t’i besuar drejtimin e qeverisjes një individi duhet vlerësuar në bazë të vizionit të tij për të ardhmen, sidomos kur është fjala për një vend si Kosova, ende i pakonsoliduar, sidomos në aspektin ekonomik duke qenë se ekonomia është motori i cili ve në lëvizje gjithë mekanizmat e tjera.

Duke u njohur me ato ç’ka premton lideri i AAK-së, Haradinaj, nuk ka si të mos krijohet një farë optimizmi për të ardhmen e Kosovës. Nuk është aspak vështirë të konstatosh se ai e njeh mirë gjendjen e vendit dhe si ai mjeku i cili ka përcaktuar saktësisht diagnozën gjen dhe medikamentet e duhura për ta shëruar një gjendje të tillë edhe pse për disa duket si e pashpresë.
Konkretisht, një vend të rëndësishëm në programin e tij i kushtohet ndërtimit të infrastrukturës dhe përmirësimit të asaj ekzistuese, kryesisht ndërtimit të rrugëve. Në mungesë të një infrastrukture bashkëkohore nuk mund të pretendohet zhvillimi ekonomik i vendit. Sa më i zhvilluar të jetë komunikacioni aq më i madh bëhet dhë zëllimi i shkëmbimeve midis subjekteve të biznesit kosovar por edhe ai midis trevave të ndryshme të vendit. Gjithashtu, një infrastrukturë e zhvilluar nxit dhe hapjen e bizneseve të reja duke kontribuar kështu në hapjen e vendeve të reja të punës, gjë e cila do të zvogëlonte dukshëm përmasat e hemoragjisë së largimit të rinisë kosovare nga vendi.

Haradinaj premton për një shpërndarje uniforme të investimeve në të gjithë vendin, gjë që sjell një zhvillim të të gjitha trevave, duke bërë që të nxitet iniciativa e sa më shumë qytetarëve në fushën e biznesit. Në kuadër të reformave në ekonominë e vendit kandidati për kryeministër, premtoi dhe për një rifillim të aktivitetit në gjigandin e Trepçës, gjë e cila do të sillte dhe një rritje të ndjeshme të kapacitetit ekonomik të Kosovës.

Por, Haradinaj është i ndërgjegjshëm se zhvillimi ekonomik i vendit është i lidhur ngushtë me largimin e influencës së Serbisë në jetën e vendit. Një zhvillim i gjithanshëm i ekonomisë kosovare do të paksonte ndjeshëm nevojën për prodhimet serbe gjë që mbyll shtigjet për presione të formave të ndryshme nga Beogradi. Por ai, lidhur me këtë u kujton bashkëqytetarëve të tij se pas mënjanimit të influencave nga Serbia, nuk do të kenë më mundësinë që për mosrealizimet e tyre të justifikohen me “pengesat” nga “influencat serbe”, por do të mësohen të analizojnë vetë punën e tyre.

Si një politikan tashmë me eksperiencë, i cili e njeh mirë mënyrën e funksionimit të shtetit lideri i AAK-së e ka të qartë se asgjë nuk mundë të bëhet pa një shtet ligjor ku ligji të zbatohet në mënyrë rigoroze.
Prandaj, gjatë fushatës ai premton dhe një fuqizim të ndjeshëm të rendit në Kosovë dhe rritjen e sigurisë. Në këtë kuadër ai paralajmëroi dhe krijimin e “Byrosë Nacionale të Hetimeve” për të luftuar krimin e organizuar dhe korrupsionin.

Që është një poltikan realist, Ramush Haradinaj e pasqyron kur  si partner kryesor ekonomik të Kosovës vendos Shtetet e Bashkuara të Amerikës, duke hedhur idenë e krijimit të një zone ekonomike të veçantë ku të operojnë investitorët amerikanë. Një ide e tillë mbështetet në faktin se ishin SHBA-të vendi që kontribuoi më shumë se kushdo në çlirimin e Kosovës, logjikisht janë dhe më të interesuarit që shteti i Kosovës të funksionojë sa më mirë, në radhë të parë në aspektin ekonomik; shtoji këtyre dhe faktin që amerikanët kanë dhe një bazë ushtarake në Kosovë. Ndër të tjera, nuk mund të mos merret në konsideratë dhe kontributi i biznesit shqiptaro-amerikan dhe i diasporës në zhvillimin e ekonomisë kosovare.  

Përsa i përket realizimit të premtimeve të mësipërme të zotit Haradinaj, duhet pasur parasysh se ai nuk i përket asaj klase politikanësh të cilët kanë vetëm fjalë, por është shquar si njeri i fjalës së dhënë, si njeri i besës.

Filed Under: Politike Tagged With: Dr. Hasan Ademaj, Kryeministri i Kosoves, Perse Ramush Haradina

SAGA E HAJDAR TONUZIT, NGA DIBRA NE TIRANE, SHKUP, GEROVE, PARIS…

June 8, 2017 by dgreca

IKU HAJDAR TONUZI, NACIONALISTI QE JETOI MES VATRES DHE LEGALITETIT(Pjesa e Pare)/

18951434_232023970629914_2069739194258709375_nHajdar Tonuzi ka një jetë interesante, që zhvendoset nga Allajbeg i Dibrës, në Tiranë, nga Dibra e Madhe në Shkup, nga kampi famëkeq i Gerovës në Paris, nga Parisi në New York e Madrid etj. Korrieri i vogël partizan, do ta ndjente veten disi të hutuar, kur menjëherë pas lufte do ta shihte veten të veshur me uniformën e kadetit në kryeqytet, por pa iu gëzur aspak uniformës, do t’i ofronin një shkollë më të besueshme, pasi njollat e biografisë ia bënin pis kostumin ushtarak. Ndoshta ish partizanit të vogël, korrierit të Brigadës së 18-të , nuk do t’i shkonte kurrë ndërmend se do të ishte i pranishëm në shumë ngjarje kyçe, si në takimet me mbretërorët, ashtu edhe në Federatën “Vatra”, se do të zgjidhej kryetar i legalistëve të Parisit, e kryetar i Vatrës në Amerikë. Po jetës nuk i dihet, varka e fatit mund të sjellë në rrugë që as i ke shkelë, as i ke menduar.

1 ahim Karagjozi2 Mbreti Tonuz2 Rugova3 Tonuz Nxenesit4Hajdar Tonuzi

Nga Dalip Greca/Jetoi në kontenë e Bruklinit në shtetin e Nju Jork-ut. I ka kaluar të tetëdhjetat, por ende nuk ka hequr dorë nga veprimtaritë e diasporës shqiptare në Amerikë.
Hajdar Tonuzi, lindi më 15 shtator 1930 dhe kur nuk do të ishte më shumë se 14 vjeç, rasti e çoi partizan në rreshtat e Nacionalçlirimtares, edhe pse familja e tij ishte në radhët e legalistëve. Kur e pyes se në ç’rrethana u përfshi me Ushtrinë e Enver Hoxhës, ai përgjigjet:

5– Kur shkova unë të luftoja, nazizmi kishte marrë tatpjetën dhe po kërkonte shtigjet e veriut të Shqipërisë për t’u tërhequr drejt Jugosllavisë; ishte koha kur dara po shtrëngohej drejt mbylljes: aleatët po përparonin. Ishte koha kur partizanët më shumë sulmonin kundërshtarët e tyre, nacionalistët e Legalitetit dhe të Ballit, për të qëruar hesapet, që të mos u bëheshin pjesë në tortën e pushtetit.

E pyes me shaka vatranin nëse e merr pensionin e partizanllëkut. Ai buzëqesh dhe thotë se ka qenë shpallë ”armik” nga regjimi i Enver Hoxhës dhe nuk pret shpërblime e trajtime prej tij.
Po si shkoi Hajdari tek partizanët?- këmbëngul unë në pyetjen e mëparshme.
E tregon pa ndonjë emocion të veçantë atë moment krejt të rastësishëm. Kishin ardhur partizanët për të kërkuar përforcime njerëzore derë më derë. Ç’burrë gjenin, e merrnin. Sipas informacioneve që kishin, ata e dinin se vëllai i madh, Shehati, i cili kishte studiuar për artileri në një akademi italiane, sillej atyre anëve.U duhej për artilerinë, por nëna i tha se Shehati nuk ishte aty dhe nuk e dinte se kur kthehej. Pyetën për vëllanë tjetër, por dhe ai ishte diku larg shtëpisë, me bagëti. Atëherë, nuk u mbeti zgjidhje tjetër veçse të merrnin me vete Hajdarin, më të voglin e djemëve të shtëpisë.Ishte korriku i vitit 1944, kur djaloshi 14-vjeçar, u bashkua me forcat e Brigadës 18 -të partizane, e cila komandohej fillimisht nga Esat Ndreu, ndërsa pas shtatorit, komandant u emërua Petrit Dume, gjenerali që do të arrinte të bëhej Shef i Përgjithshëm i Ushtrisë Shqiptare, deri në kohën kur Enver Hoxha do ta shpallte armik, si bashkautor i “tezave të zeza” dhe do ta ndëshkonte me plumb prapa kokës.
Tonuzi kujton se atë, korrierin e vogë, e linin gjithmonë në krye, mes pararojës dhe pjesës tjetër të kolonës partizane; ishte si tip ndërlidhësi. E pyet njëherë Tonuzi komandantin:Përse duhet të rri unë gjithmonë në krye të kolonës?
Ai ia kishte kthyer gjysëm me të qeshur e gjysëm seriozisht:Ti je i vogël, nuk të merr plumbi, nuk të qëllon armiku…Hajt, qerrata, mos u tremb…!
Pyetjes time nëse mban mend ndonjë betejë kundër gjermanëve ai i përgjigjet jo pa humor: ç’gjermanë mo,(edhe pse nuk ua mohon partizanëve kontributin tërësor kundër pushtuesve), mbaj mend se ca herë ndoqëm forcat e Muharrem Bajraktarit, rrallë përplaseshim me gjermanët, të cilët po tërhiqeshin dhe shtegu i vetëm për ta ishte ai i veriut të Shqipërisë. Partizani Hajdar Tonuzi kujton se Brigada me të cilën ai ishte rreshtuar sulmoi forcat e Bajraktarit në Lumë, Dragosh, e më pas nga Kukësi kaloi drejt Gjirokastrës, ku në pranverën e 1945-ës, ky formacion ushtarak u shkri në divizionin e katërt. Nuk kishin kaluar as 3 muaj kur Komanda e Përgjithshme nxori urdhërin që të gjithë partizanët që ishin nën 16 vjeç do të liroheshin nga shërbimi ushtarak dhe do të shkonin në shkollën ushtarake ose siç quhej atëherë; shkolla e kadetëve. Nën 16 vjeç ishte dhe Hajdari, kështu që një ditë prej ditësh u ndodh në shkollën e kadetëve. Mirëpo, Hajdari kishte probleme me biografinë, e cila filloi të kontrollohej që në atë kohë nga komisarët që kujdesishin për vijën e partisë.

Vëllai, adjutanti i Komandës së Përgjithshme të Xhandarmërisë Shqiptare

Familja Tonuzi përbënte historinë tipike të pasluftës së Dytë Botërore, ku familjet ishin të ndara në dy kampe; vetë Hajdari ishte në radhën e triumfatorëve, ndërsa vëllai i madh, Shehati ishte, në anën e humbësve, që komunistët i shpallën kolaboracionistë. E vërteta është se Shehati, kish qenë adjutanti i Komandës së Përgjithshme të Xhandarmërisë Shqiptare, sapo pat mbaruar akademinë ushtarake italiane, e mbajtën ca kohë në Torino dhe më pas e çuan në front që të luftonte në krah të ushtrisë së Musolinit. Duke qenë se ishte shok me të birin e komandantit të Akademisë Italiane, i cili u kujdes që të dy të mos përfundonin me ndonjë front skëterrë, i çoi në Sicili.Për fatin e tij, ushtria italiane nuk i qëndroi më shumë se katër orë sulmit të aleatëve që kishin zbarkuar me forca e armatime të shumta. Shehati, i cili tani jeton në Bufalo, edhe sot kujton stuhinë e sulmeve të aleatëve dhe disfatën e pashmangshme të italianëve. Pasi këtij kontributi pa shkëlqim, i vëllai i Hajdarit u kthye në Shqipëri. Ai nuk iu përgjigj thirrjeve për të marrë pjesë në administratën e qeverive që krijuan fashistët italianë dhe më pas nazistët gjermanë. Sapo partizanët e Enver Hoxhës morën pushtetin, ai përfundoi në pranga dhe iu rrezikua jeta me pushkatim, por shpëtoi falë ndërhyrjes së Dali Ndreut e Ramadan Çitakut, të cilët dolën garant se ai nuk i kishte bërë keq njeriu, nuk i kishte duart me gjak.Ndoshta ndikoi edhe fakti që njëri vëlla, Hajdari, kishte qenë partizan…Kështu që Shehati përfundoi në burg.

E nxjerrin nga radhët

Ndërkohë, Hajdari ndodhej në kryeqytet, duke u përgatitur si kuadër i zbritur nga mali, simbol i atyre që kishin sjellë lirinë. Mirëpo ëndërrat në përgjithësi nuk zgjasin shumë. Nuk u deshën më shumë se 3 muaj nga fillimi i shkollës ushtarake, që Hajdari, të hiqej mënjanë, si jo fort i besuar nga regjimi.Ja si e kujton atë ditë:
– Më thërret në zyrën e vet, komandanti i shkollës, kolonel Halim Xhelo dhe më pyet:-Do t’më thuash vetëm të vërtetën?
Unë po qëndroja si i habitur, një pëllëmbë njeri para tij, dhe mblodha supet. S’dija ç’ti thosha, vetëm shqiptova fjalinë:Po, vetëm të vërtetën !
– Ke njëri në burg?
– S’kam si e fsheh, shoku komandant, kam vëllanë, Shehatin, – i thashë…
– Që sot ne do të heqim që këndej, ti s’do të mërzitesh, nuk do të shkosh në shtëpi, por do të çojmë tek një shkollë tjetër, ku përgatiten kuadro të reja, për bujqësinë, për atdheun…
Dhe që nga ajo ditë Hajdar Tonuzi do të linte shkollën e kadetëve për të shkuar tek shkolla e ”Kuadrove të reja”, në degën e bujqësisë.Ai thotë se nuk i bëri shumë përshtypje atëherë ndërrimi i shkollës, madje kostumi që i veshën atje, e tregonte më të pashëm se me uniformën ushtarake. Ishin rroba që kishte sjellë UNRA për Shqipërinë… Hajdari kujton se 3 herë në javë shkonin në Kavajë, ku praktikoheshin për mirërritjen e bletëve, kujdeseshin për kultivimin e krimbit të mënadafshit, pulave, lopëve etj. Ai nuk e harron dashurinë që tregonte për nxënësit, mësuesi i përgatitur nga Harry Fullci, agronomi i shquar, Abedin Çiçi, i cili kultivoi tek ata dashurinë për çdo lloj pune dhe u përcolli njohuri të thella shkencore; trashëgimi e shkollës amerikane.
Më 1948, Tonuzi diplomohet si Teknik Bujqësor dhe emërohet në rrethin e vet, në Peshkopi. Sapo ia kishte marrë dorën punëve, filloi operacioni i pastrimeve për biografi. I grumbulluan në sallën e mbledhjeve dhe paralajmëruan:Kush nuk do të dëgjojë emrin në listë, nuk duhet të qëndrojë më këtu, por të shkojë në shtëpi. Ishin fazat e para të operacioneve biografike të kuadrove. Emër pas emri, Tonuzi e kishte humbur durimin kur nuk po ia shqiptonin emrin, por kishte pritur edhe shqiptimin e emrit të fundit në listë. Atëherë, uli kokën dhe u kthye në shtëpi. Nuk u tha gjë pjesëtarëve të familjes, as nënës as vëllait, por provoi dhe një herë që të merrte rrugën drejt kryeqytetit. Drejt e tek drejtori i shkollës, Abedin Çiçi.
– Më kanë pushuar nga puna, – i tha Çiçit.
Ai i habitur, e kishte pyetur:
– Çfarë prapësie ke bërë?
– Asgjë, – ia ktheva. – Kam punuar me sa kam pasur fuqi e dituri, asnjë vërejtje nuk kam patur…
-Eja pas meje, – i kishte thënë i miri drejtor dhe drejt e tek Ministria e Bujqësisë, ku ishte zv/ministër një nga ish nxënësit e tij.
Pa e përshëndetur, i kishte folë ashpër zëvendësministrit:
-Prandaj shpenzojmë ne që ju t’i nxirrni nga puna kuadrot e reja? Po a e dini ju sa na ka kushtuar përgatitja e tyre?
Zv/ ministri dukej si i hutuar, dukej që e adhuronte ish drejtorin e vet dhe menjëherë i kishte telefonuar Peshkopisë dhe kishte dhënë urdhërin e prerë që Hajdari të rikthehej përsëri në punë…Ata të rrethit, ca të trembur se telefoni kishte rënë nga Ministria, kishin lëshuar pe, ishin justifikuar se do të ishte bërë ndonjë ngatërresë….
-Ja kështu ndodhi, – kujton Hajdari atë skenë të zhvilluar këtu e 45 vjet të shkuara.
Por nuk kaloi shumë kohë dhe ndërhyrjet nuk do të pinin më ujë.

Familja në shënjestër

Vëllai i tij, Shehati, që kishte dalë nga burgu, pas 5 vjet vuajtjeje, kthehet në fshat dhe merret me punët e bujqësisë. Një ditë vijnë në fshatin Allajbeg dy oficerë të Ministrisë. Ishte koha e prishjes me Jugosllavinë e Titos. Oficerët kishin ardhur me mision që të përcaktonin vendet e baterive kundërajrore, largësitë e qitjes së zjarrit, ngaqë pritej ashpërsim i situatës me fqinjin. Kush më mirë se sa Shehati i njihte lartësitë dhe largësitë topografike të atyre vendeve? Ai qe një ndër artilierët e shkëlqyer, i vlerësuar edhe nga akademia italiane. Njëri prej oficerëve, Mahmud Agolli, kishte qenë koleg me Shehatin, por gjatë luftës kishte lënë legalistët e ishte bashkuar me partizanët, kështu që pat zënë vend në Ministrinë e Mbrojtjes. Oficerët trokitën në shtëpinë e madhe të tonuzëve. Atë ditë, në një moment të volitshëm, Agolli, i është përvjedhur oficerit tjetër dhe e kishte thirrur mënjanë Shehatin, të cilin e ka paralajmëruar se familja Tonuzi ishte në shënjestër, ndërsa, Shehati vetë, ishte shumë i rrezikuar. Nuk bëhej fjalë thjesht për burgosje, por ndoshta dhe jeta ishte në kufijtë kritikë të rrezikshmërisë…
– Ishte ky sinjal i marrë në kohën e duhur, – thotë Hajdari, që e detyroi familjen Tonuzi të merrte shtigjet e arratisë. Së bashku me nënën, vëllanë e madh Shehatin dhe dy vëllezërit më të vegjël Hajdari, kujton se në pranverë të vitit 1950, familja e tyre kishte lënë përmes një ankthi vatrën e të parëve dhe ishte hedhur në Dibër të Madhe. Aty kishte nevojë për mësues, prandaj e dërgojnë Hajdarin në Shkup për të vazhduar studimet pedagogjike, ndërkohë që tre muajt e verës vazhdoi një kurs për pedagogji, psikologji dhe metodikë. Më pas u emërua mësues në Dibër të Madhe. Më 1953 do të pranohej për të vazhduar studimet në Institutin e Lartë Pedagogjik të Shkupit. E mbaroi vitin e parë shkëlqyer, por përsëri telashet nuk kishin të sosur.

Në skenë del Mugosha

Hajdari kujton se serbët bënin ç’ishte e mundur të punonin me emigracionin nacionalist shqiptar duke e kthyer atë mish për top ndaj Shqipërisë, kryesisht edhe për interesat e vetë Jugosllavisë. Atij dhe sot i duket habi se si Dushan Mugosha, që gjatë viteve të luftës punoi me komunistët e Enver Hoxhës dhe i ndërseu ata kundër nacionalistëve në atë që u quajt luftë civile mes shqiptarëve, pas lufte, punoi me kundërshtarët e tyre për t’i hedhur kundër komunistëve. Edhe kur kishte patur ndonjë përpjekje që ‘t’i jepej fund kësaj tabloje, siç kishte bërë Shehati, Mugosha ishte përpjekur që të fuste zjarrin mes vetë nacionalistëve. Ngjarja ndodhi aty nga fundi i vitit 1954. Mugosha kishte tundur një letër që Shehati e kishte nisur në Perëndim, ku denonconte politikën e mbrapshtë jugosllave, e cila kishte çuar drejt vdekjes dhjetëra djem nacionalistësh, të cilët në përpjekje për të kryer detyrat që u jepeshin nga jugosllavët, mbeteshin në kufi, të shtrirë për vdekje nga plumbat e kufitarëve e të Sigurimit Shqiptar. Shehati qe ngritur kundër Dushan Mugoshën dhe i pat kërkuar atij që t’i jepej fund përdorimit të shqiptarëve nacionalistë si mish për top kundër vendit të tyre, ku një pjesë jo e vogël linte kockat atje. Debati qe i ashpër. Mugosha u tregua i djallëzuar duke kërkuar që përmes debatit të vetë shqiptarëve të dënohej Shehati. Idriz Lamaj, i cili e saktëson këtë të vërtetë në librin e tij “Xhaferr Deva në dritën e letrave të veta”, shkruan:”Letrat që niseshin nga Jugosllavia për tek vëllezërit e tyre shqiptarë në perëndim cenzuroheshin. Edhe ato letra që vinin nga Perëndimi në Jugosllavi, pësonin të njëjtin fat. Të gjitha letrat e rëndësishme, apo për ato që ngjallnin dyshim, fotografoheshin. Kështu vet gjeneral Dushan Mugosha përzuri Shehat Tonuzin prej Dibre që ishte anëtar i një klubi emigrantësh, duke i nxjerrë atij letrën që i kishte dërguar një personalitet emigrant nga Perëndimi….”. Tonuzi, jo vetëm që nuk e mohoi, por i mbrojti me dinjitet të drejtat e shqiptarëve dhe kërkoi t’i jepej fund shfrytëzimit të tyre për interesa të jugosllavëve. Mugoshës nuk i eci tentativa e tij për t’i futur shqiptarët në sherr me njëri-tjetrin. Por,pas debatit me Mugoshën, familja Tonuzi u shpall e dyshimtë për jugosllavët dhe që atë çast u internua në Stara Serbi(Serbia e vjetër). Me urdhër të Mugoshës dhe UDB-së familja u trajtua ashpër dhe u vendos në Shumadi . Për muaj të tërë familja Tonuzi përjetoi jetën e vështirë të internimit. I shtynte ditët me shpresën e kapërcimit për në Perëndim dhe me këtë shpresë kërkuan viza për në Itali, Belgjikë ose Paris. UDB i mori dhe i futi në kampin famëkeq të Gerovës së Kroacisë. Hajdari kujton jetën e vështirë në atë kamp që nuk u linte mangët asgjë kampeve të nazistëve gjatë Luftës së Dytë Botërore. Më shumë se 800 të internuar ngrysnin ditët dhe netët e vështira në atë kamp, ku mungonin kushtet elementare, ndërkohë që telat me gjemba që e rrethonin i jepnin jo vetëm pamje izoluese, por edhe të frikshme. Aty qëndruan nga janari 1955 deri në korrik 1956, kohë e mjaftueshme për t’u takuar me vdekjen për së gjalli.

Hapen dyert e perëndimit

Më në fund, më 7 korrik 1956, pas kërkesash të njëpasnjëshme, familja u lejua të ikte në Perëndim.
– Nuk na besohej se ishim të lirë kur arritëm në Paris, – kujton Hajdari, i cili shton se familja u nda; një pjesë në Paris e tjetra në Belgjikë dhe Itali.
Menjëherë Hajdari, që nuk ishte më shumë se 26 vjeç, me të mbërritur në Paris, mendoi për shkollimin e tij. U regjistrua në “ALLEANCE FRANCESS” dhe për një vit zotëroi gjuhën franceze, të cilën nuk e kishte fare të panjohur, ngaqë për një vit, sa studioi në Institutin e Lartë Pedagogjik në Shkup, kishte zgjedhur frëngjishten si gjuhë të dytë. Pasi përfundoi me rezultate të larta ”ALLEANCE FRANCESS” kalon në “DESSINATEUR D’ETUD-ET INGENIERUR DE MECANIQUE GENERAL” .(Hajdari ruan me fantatizëm shembullor të gjitha certifikatat dhe diplomat, të cilat i solli edhe në redaksi). Tonuzi u tregua i zellshëm në studime dhe e shfrytëzoi bursën që pat marrë nga Europa e Lirë. Iu desh ta braktiste pedagogjinë dhe agronominë për inxhinierinë.Studimet për inxhinieri i vazhdoi nga 1958 deri në 1962 dhe në qershor u diplomua.(VIJON) U botua per te paren here ne Gazeten ILLYRIA

 

Filed Under: Politike Tagged With: dalip greca, GEROVE, NGA DIBRA NE TIRANE, Paris, SAGA E HAJDAR TONUZIT, Shkup

KUMBONA QE BIE PER TE GJITHE

June 7, 2017 by dgreca

48 Repishti

Nga  Sami Repishti/ Ridgefield, CT. USA.- FAKT! “Njoftimi zyrtar i urgjencës së okulistikës raporton se janë 140 raste të paraqitura për të marrë ndihmën e parë; nga këta raste 140 janë shtruar, shërbim marrin 7 pacientë. Gjendja e tyre është stabilizuar; pacientët që janë paraqitur më vonë shprehin të njejtët shenja klinike, të një intoksikimi (helmimi) si skuqja e syve, dhëmbja e syve, marrëmendje, të vjella, turbullim shikues, skuqje në zona të fëtyrës e qafës, marrje fryme…..Lulzim Basha është shtruar në spital me shenja helmimi pas mitingut të PD-së”.

Flitet për përdorimin e gazit helmues, nji fenomen që tronditi njerëzimin mbar gjatë dhe mbas Luftës së Dytë Botënore – gaz helmues për viktima të pafajshme….paradhoma e ferrit Auschwitz…! E pabesueshme! Ashtë fjala për mitingun elektoral të datës 27 maj 2017 të PD-së në sheshet kryesore të kryeqytetit Tiranë dhe helmimin që e damtoi!

Viktima e nazismit, poetesha Nellie Sachs, para situatash të këtilla shkruente: “Na lini në embëlsi, jetën të rimësojmë…/ Mos na tregoni më qen që kafshojnë!” Thirrje e dhimbëshme e trupave që akoma dhëmbin.     Por nji Shqipëri që vuen fizikisht e mendërisht nga kujtimet e torturës së pareshtun dyzet-e-pesë vjeçare, kam frikë se do të vonojë me pa veten të ndërgjegjshme për katastrofën e jetueme,. Dhe me bindë të gjitha mendjet normale dhe zemrat e ndieshme se ka ardhë koha që të gjithë, viktima e fajtorë njikohësisht, të dënojnë dhunën pa kompromis e të mobilizohen në kërkim të lirisë, drejtësisë, demokracisë e jetës me dinjitet për të gjithë.

“Tek kundërshtuam atë çka shtaza kërkonte në brendinë tonë, lypset të rigjejmë tashmë njeriun kudo ku zbuluam atë çka e dërmonte”, shkruente Andre Malraux. Per fat të keq, unë mendoj përsëri se shtaza ashtë rizgjue tek njeriu i sotëm dhe ngado njeriu veç shtypet nga njeriu. Dhe kështu do të jetë përsa kohë që ajo shtazë e rizgjuar nuk do bie në qetësi, dhe njeriu nuk do të reshtë së shtypuni njeriun. Në Shqipërinë tonë të martirizueme, episodi kriminal i helmimit në sheshet e Tiranës ashtë prova ma e mirë.

Leximi i kësaj kronike ashtë shumë shqetësues. Nji grup shqiptarësh mendje-prishur të verbuem nga fanatizmi partiak që i ushqen –dhe i shnjerëzon njikohësisht- kanë vendosë me damtue në mënyrë të pareparueshme vëllaznit e motrat e tyne shqiptare vetëm sepse mendojnë ndryshe! Për këto mendje-prishur mendimi ndryshe nuk ashte nji e drejtë ligjore dhe morale, por “nji krim i pafalshëm” që duhet eliminue, edhe fizikisht po të jepet mundësia. Ky ashtë mësimi i dhanun me aktin e helmimit në sheshet e Tiranës pak ditë ma parë. Duket se fajtorët jetojnë akoma me andrrat e autoritetit jo legjitim dhe të padiskutueshëm, të ushqyem nga propaganda dyzetë e pesë vjeçare e “Nënës Parti” që refuzoi me pranue të gjithë shqiptarët si fëmijt e vet, dhe me bindjen e tyne se edhe “ideja” ashtë “subjet konkret” që vritet.

Ideja nuk vritet as nuk vdes, ashtu siç nuk vdiq demokracia në Shqipërinë komuniste me gjithë aktet vrastare. “Ideja” nuk vdes edhe kur përkrahësi i saj nuk jeton ma. “Ideja”, nji ide positive, mbijeton, ashtu si mbijeton mermeri i skalitun edhe mbas zhdukjes së skulptorit. Idetë që naltësojnë njerëzimin në sferat e idealit janë gurë kilometrazhi që tregojnë udhëtimin tonë në histori, dhe tregojnë largësinë e rrugës së përshkueme të marshit tonë historik drejt lirisë së plotë të njerëzimit.

Gabimi i këtyne “mendje-prishurve” ashtë akoma ma i randë e ma kriminel sepse drejtohet kundër vëllazënve dhe motrave shqiptare që nuk bashkëndajnë mendimet, megjithëse ata viktima ndajnë së bashku me masat e gjana të popullsisë, qytetarë të lirë të Republikës së përbashkët shqiptare, shpresën me dëshmue dhe dëshirën e pa përmbajtun me ndërtue nji Shqipëri për të gjithë- edhe për “mendje-prishurit” e aktit kriminel- nji Shqipëri të lirë, të pavarun, demokratike, të vëllaznueme e europiane, nji Shqipëri ku banorët e saj të jetojnë pa frikën e shtypjes dhe pa shtypjen e pamëshirëshme të vorfënisë, papunësisë dhe kërcënimit të urisë. Me gjeste të këtilla banditeske “mendje-prishurit” synojnë frikësimin e gjithanëshëm dhe sulmet gangstereske të marrjes së pushtetit e mbajtjen e tij, me dhunë ashtu si ma parë për  45 vjetët e terrorit të kuq. Ashtu si dje, edhe sot, viktima e helmimit pyet përsëri: “Më trego fajin që kam ba?”

Unë e gjej të vështirë me mendue se organizata ose parti politike që veprojnë ligjërisht në fushën e politikës shqiptare kanë zbritë aq poshtë me veprimtarinë e tyne politike. Ka shumë arsye që ky akt banditesk të jetë nji akt dëshprimi, nji vepër kriminale e nji grupi të vogël “rrebelësh pa kauzë”, jashtëqitje të shoqënisë shqiptare, të pa aftë me pranue orientimin demokratik – me të gjitha të metat që revelohen çdo ditë – dhe kërkojnë me pengue atë, qoftë edhe me dhune po të jetë mundësia.   Dhuna ashtë esenca e mendimit të tyne. Kjo ka qenë prova e parë; kam frikë se nuk do të jetë e fundit, dhe eventualisht aktorët – që unë besoj të jenë meturina toksike të ish PKSH/PPSH do të zbulohen, demaskohen, gjykohen dhe dënohen pa mëshirë simbas ligjit te zbatuem me arsye e asnjanësi. Ajo që jam i sigurtë ashtë se nuk do të kenë sukses në botën tonë të sotme. (Simbas shtypit kemi  të rregjistrueme 136 parti të vogla)

*****

Roli historik i çdo shqiptari e ai kolektiv i shoqënisë së lirë shqiptare ashtë përpjekja me u mbrojtë nga rreziku i ringjalljes së diktaturës në vendin tonë. Rreziku nuk ashtë ma pak kercënues sot se rreziku i fashizmit, nazismit dhe komunizmit dje, nji e kalueme jo e largët, se rreziku i totalitarizmit pavarësisht nga ngjyra, forma ose emnimi.

Sot, na jemi ma të përgatitun sepse jemi ma të informuem nga e kaluemja, sepse kemi dëshmue sa shpejt damtohet demokracia e fiton tirania (qofte edhe ajo e ”shumicës”!), sepse kemi dëshmue sa e damshme ashtë indiferenca ndaj ngjarjeve e akteve të dhunëshme. Sot, jemi ma të përgatitun me kuptue sa i damshëm ashte akti i “helmimit” të popullsisë së pafajshme që ushtron të drejtën legjitime themelore të grumullimit e manifestimit të lirë publik, shprehje të vullnetit të tyne.

Sot, me heshtë para aktit kriminel të “helmimit” don të thotë me pranue në heshtje vdekjen morale të shoqënisë sonë, dhe për mendjet e ndrituna e ndërgjegjet e pastra të pranohet edhe mundësia e vdekjes fizike. E kemi përjetue!

Historia nganjiherë edhe përsëritet, por me siguri ajo na mëson. Historia na familjarizon me njohjen e rrezikut; ajo na paralajmëron! Historia, sidomos historia europiane, ka tregue se shoqënitë e forta nganjiherë thyhen, demokracitë dështojnë, sistemet etike infektohen e bien, dhe qytetarët e thjeshtë, fqinjt tonë shumëvjeçar, transformohen pa pritmas në militantë me armë në dorë që gjejnë vehten para gropave të hapuna për kufomët e viktimave burrënore që gjejnë guximin me i thane JO! tiranisë së vendosun. Na, e kemi dëshmue!

Gabimi në politikë nuk falet. Aq ma shumë për ne që kemi përjetue katastrofën gjysëm shekullore. Kjo e vertetë na detyron me studjue historinë, të kaluemen tonë, sidomos atë të dekadave të fundit, dhe me kuptue cilat janë rranjët e tiranisë që na kercënon, dhe cilat janë përgjigjet tona që na imponohen.

Unë pohoj se jam shumë i shgënjyem nga heshtja e paspjegueshme e masive ndaj krimit të “helmimit” masiv në sheshet e Tiranës. Ashtë nji kumbonë e fuqishme që bie për të gjithë, e që duhet ndigjue nga të gjithë- para se “helmimi” i përgjithshëm të hyjë në banesat tona, pa pengesë, e pa kufizim.  Jemi para nji përgjegjsie të madhe historike!

Tue folë për mosmarrëveshjen e Iranit me SHBA-në. ministri i jashtëm M.J.Zafir na dhuroi këte mendim monumental: “Në qoftë se nuk do të thyejmë këte çikël (anmiqsie me SHBA-n, SR) na vetëm vonojmë ardhjen e zgjidhjes historike dhe e kalojmë atë në krahët e fëmijve dhe nipave e mbesave tona. Na, jemi breznia që duhet të mësojmë nga historia në qoftë se nuk dëshirojmë me pësue përsëritjen e saj”.

Në Shqipëri, ka mendje të ndrituna që janë koshiente të gjendjes dhe të gatëshme me veprue në përmirësimin e saj. Këto ditë, nji vrejtës i kujdesshëm shkruente:” Sa demokraci ka nji parti kur vendos vetëm nji njeri!” shprehje kjo që pohon “…mjerimin e kulturës demokratike që na rrethon”. Nji pohim i këtill meriton trajtim të plotë.

Në Shqipëri, ka edhe optimizëm. Tue kalue nga bota spekulative e hipotezave në atë të tezave reale, nji akademik shkruen: “Unë jam shumë i qartë se çfarë duhet bërë për të zëvendsuar atë (gjendjen e randë e të mjerueme të vendit,SR) brenda një kohë shumë të shkurtër, dy vjeçare, me nji model të kohës, mbështetur në arritjet më të mira të këtyne dekadave dhe duke sheruar plagët e shumëta të grumulluara…Ne kemi hipur në një maqinë që ndryshon shoferin herë mbas here, por pa pasur motor”.

Kultivimi “i njëshit udhëheqës” si mjeti i vetëm i “shpëtimit” të vendit përfundon në “kultin e individit”; nji zgjidhje e mbrapshtë, e pa-evitueshmënisht, tiranike. Sot, në shekullin 21, “pavarësia” e qytetarit dhe e sistemit politik kërkohet në emën të aftësisë së popullit mbar me mendue qartas për të mirën e përbashkët që siguron edhe të mirën e individëve, pjestarë të kësaj bashkësie. Si rrjedhim, kemi nji administratë të hapun “të popullit, nga populli e për popullin”(A. Lincoln) që na qeverisë.

Në shekuillin 18, George Washington, i njohun si babaj i SHBA-s në “fjalimin e lamtumirës” paralajmëroi qytetarët amerikanë të “mbrohen nga personat dhelprakë, ambicioz dhe të pa princip” që shfrytëzojnë mosmarrëveshjet politike “me sigurue për vete frenat e shtetit”. Kjo ashtë ideja e “pavarësisë” qytetare në themel të “Shtetit”.

*****

Politizimi i skajshëm dhe mosfunksionimi i jetës politike të dominueme nga partizanshmënia e dy poleve kundërshtare –deri në anmiqsi permanente- ka krijue nevojën e nji force të tretë në Shqipëri- “të pavarunit” indipendentët, persona dhe institucione që na mbrojnë nga efektet e “armiqsisë”.

A do të zhvillohet ma tej kjo “nevojë” a por do të avullohet nga ngrohtësia e “zjarrit partizan”, dhe nga sulmet e vazhdueshme të partive respektive, secila me shpresë se do të përfitojë nga ardhja në pushtet? Për fat të mirë, ideja se nji autoritet “objektiv” mund të zgjidhë “ngërçin” politik në vendin tonë tue qendrue larg politizimit partizanesk, po rritet, dhe shpresa se në nji atmosferë paradash politike e shterpe, skandalesh e gënjeshtrash, vetëm nji ”qytetari me qendrim të pavarun” premton me përmbushë shpresat e masave të shgënjyeme. Nji shembull individual u dëshmue dy vjet ma parë në zgjedhjet bashkiake të Tiranës. Kandidati Dr.Halim Kosova, me qendrimin e tij korrekt kapi imagjinatën e mijëra votuesve. Aq ma mirë sikur “qytetari me qendrim të pavarun” ashtë në fakt nji masë qytetarësh me qendrim të pavarun. Do të kishim kështu “nji lëvizje të pavarunish”!

Në nji rast të këtill nuk bahet fjalë për fitoren ose humbjen e njenit ose tjetrit kandidat të lojës politike në vend, por për nji lëvizje cilësore mbijetese të demokracisë së drejtueme nga “pilotë” të pavarun që çajnë atmosferën e urrejtjeve personale dhe hakmarrjeve politike “…comme un coup de pied ‘a travers l’ordure” (si nji shkelm i fortë që shpërndan grumullin e plehnave) shprehen francezët.

Kjo “lëvizje” do të fillonte me furnizimin e popullsisë me “fakte konkrete” e jo me “lajme të doktorueme” ose “thjeshtë falsifikime”. NJi paraqitje besnike e fakteve e dhanun nga organe jo-partizane të strukturave shtetnore –administrata civile- jep shpresë se do të veprohet me pa-anëshmëni (fairly), dhe do të rritë mirëbesimin e popullsisë në pushtetin që administron. Pa-anëshmënia na shpëton edhe ne nga të metat tona siç janë paragjykimet dhe kufizimet që kemi.

Zhvillimet politike sot në Shqipëri po marrin formen e nji tragjedie shekspiriane: nji zbritje  e paevitueshme në ferr që ashtë nji fatkeqsi aq sa edhe e meritueme….! Nji parashikim që unë nuk e uroj!

Filed Under: Politike Tagged With: KUMBONA QE BIE, për të Gjithë, Sami repishti

Zgjedhjet e 11 Qershorit- KOSOVA MBI TË GJITHA

June 6, 2017 by dgreca

3Harry Bajraktari

Nga Harry Bajraktari/

Qytetarët e Kosovës në zgjedhjet parlamentare, këtë të dielë më 11 Qershor, për disa herë me radhë, pas shpalljes së pavarësisë, do t’ u drejtohen kutive të votimit për të zgjedjur më të mirët që ata mund t’ i vlerësojnë. Për ta pasur një qeveri dhe një parlament stabil, e nevojshme është një pjesëmarrje më e madhe e qytetarëve në këto zgjedhje, duke marrë parasysh se në të kaluarën përqindja e tyre nuk ka qenë e kënaqshme. Në anën tjetër, populli i Kosovës ka pasur rast t’ i njohë ata të cilëve u ka dhënë besimin për disa mandate radhazi dhe në bazë të këtyre rezultateve mund të vendosë. Këto zgjedhje të jashtëzakonshme që pasuan pas mocionit më 9 Maj, duhet ta nxjerrin një qeveri dhe një parlament kredibil, më të vullnetshëm dhe më të ndërgjegjshëm për ta çuar Kosovën përpara, si në zhvillimin ekonomik, në zbatimin e ligjshmërisë, në ndaljen e korrupcionit e krimit të organizuar, në zgjidhjen e problemeve të mëdha me të cilat Kosova po ngec. Pra, Kosovës i duhet një qeveri që me platformën e saj, bën diferencën në të gjithë sektorët e zhvillimit. Këtë diferencë mund ta bëjë vota e popullit.

Kosovës i duhet një qeveri me një platformë shumë më efikase sidomos në zhvillimin ekonomik, ku do të krijoheshin vende të reja pune dhe qytetari ynë ardhmërinë dhe perspektivën ta sheh në vendin e tij, e jo në kërkim të migrimit, në një vend tjetër. Pa zhvillim ekonomik nuk ka as rritje të standardit jetësor, i cili në Kosovë është i ulët. Kosova, siç e dimë të gjithë, ka rekurse të mjaftueshme natyrore për ta bërë diferencën ekonomike si, në industri, në ekonominë e vogël, e sidomos në bujqësi, turizëm dhe në sektorët tjerë ekonomik.

Kosovës i duhet një qeveri që përmjet ligjit e lufton korrupsionin dhe krimin e organizuar, dhe pa fitimin e kësaj beteje nuk mund të ketë progres e as zhvillim të demokracisë.

Qeveria dhe legjislatura e re që do të dalë nga vota e lirë e 11 Qershorit, ndër prioritetet e para duhet të ketë liberalizimin e vizave për qytetarët e saj, të cilët të vetmit në Evropë kanë mbetur pa realizimin e kësaj të drejtë elementare, karshi një bote të madhe ekzistuese e të lirë.

Duke pasur përballë Serbinë, një armik që kërcënon shqiptarët me projekte e

saj pushtuese, qeveria dhe legjislatura e re, sa më shpejt do të duhej ta formojnë ushtrinë, e drejtë e një shtetit të pavarur për të mbrojtur popullin dhe territoret e saj.

Ne na duhet një qeveri pro-perëndimore, e cila shpejton proceset integruese në Bashkësinë Evropiane dhe në NATO.

Të gjtha këto mund të kapërcehen nëse Kosova do të vëhet para interesave personale, grupore klanore dhe nëse vota e qytetarit shkon atje ku duhet dhe nuk manipulohet. Pra, Kosova të jetë mbi të gjitha. Koha nuk pret, duhet të zëmë hapin.

ËSHTË OBLIGIM KUSHTETUES E MORAL QË ÇDO QYTETAR TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS, MË 11 QERSHOR, TË VOTOJË PËR TË ARDHSHMËN E TIJ!

* Autori është veprimtar dhe biznesmen i njohur i Komunitetit shqiptaro- amerikan dhe themelues i gazetës Illyria.

New York, Qershor, 2017.

Filed Under: Politike Tagged With: harry bajraktari, KOSOVA MBI TË GJITHA, Zgjedhjet e 11 Qershorit

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 529
  • 530
  • 531
  • 532
  • 533
  • …
  • 653
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • Dashuria që e kemi dhe s’e kemi
  • “Jo ndërhyrje në punët e brendshme”, dorëheqja e Ismail Qemalit, gjest atdhetarie dhe fletë lavdie
  • Arti dhe kultura në Dardani
  • Gjon Gazulli 1400-1465, letërsia e hershme shqipe, gurthemeli mbi të cilin u ndërtua vetëdija gjuhesore dhe kulturore e shqiptarëve
  • “Albanian BookFest”, festivali i librit shqiptar në diasporë si dëshmi e kapitalit kulturor, shpirtëror dhe intelektual
  • VEPRIMTARI PËRKUJTIMORE SHKENCORE “PETER PRIFTI NË 100 – VJETORIN E LINDJES”
  • 18 dhjetori është Dita Ndërkombëtare e Emigrantëve
  • Kontributi shumëdimensional i Klerit Katolik dhe i Elitave Shqiptare në Pavarësinë e Shqipërisë 
  • Takimi i përvitshëm i Malësorëve të New Yorkut – Mbrëmje fondmbledhëse për Shoqatën “Malësia e Madhe”
  • Edi Rama, Belinda Balluku, SPAK, kur drejtësia troket, pushteti zbulohet!
  • “Strategjia Trump, ShBA më e fortë, Interesat Amerikane mbi gjithçka”
  • Pse leku shqiptar duket i fortë ndërsa ekonomia ndihet e dobët
  • IMAM ISA HOXHA (1918–2001), NJË JETË NË SHËRBIM TË FESË, DIJES, KULTURËS DHE ÇËSHTJES KOMBËTARE SHQIPTARE
  • UGSH ndan çmimet vjetore për gazetarët shqiptarë dhe për fituesit e konkursit “Vangjush Gambeta”
  • Fjala përshëndetëse e kryetarit të Federatës Vatra Dr. Elmi Berisha për Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Seancën Akademike kushtuar 100 vjetorit të lindjes së Peter Priftit

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT