Rajon – Page 123 – Dielli

Kosova në Forumin Botëror të Arsimit në Londër

January 18, 2016 by dgreca

-Ministri Bajrami ka njoftuar ministrat e arsimit të vendeve të ndryshme për reformën në arsimin kosovar/
PRISHTINË, 18 Janar 2016/ Ministri kosova i Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë, Arsim Bajrami, me ftesë të Jo Johnson MP, ministër për Universitete dhe Shkencë dhe Rt Hon Nicky Morgan, Sekretar i Shtetit për Arsim, po qëndron për vizitë zyrtare në Britani të Madhe për të marrë pjesë në Forumin Botrëror të Arsimit 2016, i cili po mbahet në Londër nga 18 deri më 21 janar.
Në tryezën e organizuar nga Këshilli Britanik, në kuadër të punimeve të Forumit Botëror të Arsimit 2016, në Londër, ministri kosovar Bajrami ka takuar ministrat pjesëmarrës, si dhe i ka njoftuar për procesin e reformës në arsim, me theks të veçantë në fushën e arsimit profesional dhe ndërlidhjen e tij me nevojat e tregut të punës, me qëllim të punësimit të të rinjëve.
Ministri Bajrami, gjatë ditës së nesërme do të zhvillojë takime bilaterale me ministra tjerë të Arsimit, për të biseduar rreth mundësive për zgjerimin e bashkëpunimit, si dhe për përkrahje në reformat e domosdoshme për ngritjen e cilësisë në arsim. Gjithashtu, gjatë ditës së nesërme ministri Bajrami do të pritet nga përfaqësues të institucioneve të qeverisë Britanike
Në punimet e këtij Forumi po marrin pjesë mbi 90 ministra të arsimit nga vende të ndryshme të botës./b.j/

Sanxhak: Përveç ndryshimit të mbiemrave, fillon edhe ai i emërtimit të shkollave

January 16, 2016 by dgreca

Nga Ismet Azizi/
Se në Sanxhak po krijohen rrethana të reja, tregon fakti se sanxhaklinjtë gjithnjë e më shpesh po dalin me kërkesa të reja për ta ndryshuar gjendjen e cila i ka përcjellë për 70 vite me radhë.Pas më tepër se 70 vite vjen koha që një shkollë fillore e paralagjës së Pazarit të Ri, Sellakovci përfundimisht ta emëroj , gjegjësisht të ndryshoj e mrin nga “Sellakovac” dhe të merr emrin e poetit “Avdo Mexhedoviq “./
Nga Ismet Azizi/
Ministria e Arsimit të Republikës së Serbisë, pas dy refuzimeve dhe ndërhyrjes së Avokatit të Popullit, miraton kërkesën e boshnjakëve që shkolla fillore në fshatin Sellakovc tash e tutje të mbajë emrin e poetit të njohur boshnjak.
Kërkesën për ndryshimin e emrit të shkollës e dërgoi qysh në vitin 2013 Këshilli Kombëtar Boshnjak (BNV). Kjo shkollë është një nga të parat që ka filluar mësimin në gjuhën boshnjake, Ndërsa Këshilli Kombëtar Boshnjak e shpalli institucionin të një rëndësie të veçantë për arsimimin e boshnjakëve.
Ministria e Arsimit të Republikës së Serbisë ka refuzuar dy herë kërkesën, dhe vetëm pas ndërhyrjes së Avokatit të Popullit lejohet që në të ardhmen të mbajë emrin “Avdo Mexhedoviq”.
Në KKB njoftojnë se do të kërkojë të ndryshojë emrin e të gjitha shkollave në Sanxhak, në të cilat mësimi zhvillohet në gjuhën boshnjake. Ndër të tjera, planifikohet të marrë emrat e personaliteteve boshnjake shkollat “Desanka Maksimoviq”, “Stefan Nemanja”, “Vuk Karaxhiq” dhe të tjerat.
Kush është Avdo Mexhedoviq?
Avdo Mexhedoviqi (nga fshati Obrov në afërsi të Bijello Poles,2 1875-1953) ishte një këngëtar lahutar nga Mali i Zi. Mexhedoviqi është një nga poetët epik më të mëdhenj të Sanxhakut por edhe më gjerë. Poema e tij epike “Martesa e Mehë Smailagiqit” e cila ka 12.311 vargje, aq sa kanë së bashku Iliada dhe Odisea. Shkencëtari amerikan Milman Parry, studiues dhe profesor në Universitetin e Harvardit në gjysmën e parë të shekullit të XX, Avdon e ka quajtur “Homeri ballkanik”.
Duhet theksuar se Mexhedoviqi nuk ka vijuar as shkollën fillore. Në moshën madhore ka shërbyer nëntë vite në ushtrinë osmane. Gjatë kësaj kohe zotëroi mirë gjuhën osmane dhe atë turke kurse në Selanik përfundoi shkollën e oficerëve të marinës. Pas përfundimit të shërbimit ushtarak është kthyer në Obrovë, në vendin e tij të lindjes, ku hapi një fermë dhe punoi në dyqanin (mishtore) familjar në Bijello Pole. Me lahutën u mishërua që në fëmijërinë e hershme ndërsa aftësinë e ekzekutimit e mësoi nga babai i tij Huseini, i cili ishte një lahutar i shkëlqyer dhe më i njohuri i asaj kohe. Në sajë të talentit të jashtëzakonshëm dhe aftësisë që posedonte, me kalimin e kohës arrin të bëhet këngëtari dhe lahutari më i kërkuar në trevën e Sanxhakut dhe më gjerë.
Hulumtuesi i njohur i krijimtarisë epike ballkanike Milman Parry, gjatë vitit 1935, regjistroi në pllakë speciale fonografe me 80.000 vargjet epike të Avdo Mexhedoviqit. Në bazë të këtyre studimeve Parry ka shpikur teorinë moderne të letërsisë gojore dhe homerologjinë moderne. Lordi Albert Bates, gjithashtu profesor në Universitetin e Harvardit, vazhdoi punën për mbledhjen e krijimtarisë epike nga viti1950 deri më 1951 dhe regjistroi edhe 18.000 vargje të Avdos. Në këtë mënyrë është kompletuar një koleksion mbresëlënës prej rreth 100.000 vargjeve të Avdo Mexhedoviqit. Mexhedoviqi i ka rrëfyer Perry-it se “të parët e tij kanë ardhur para 200 viteve nga Nokshiqi apo Nikshiqi,( nga inqizimi i dobët nuk dëgjohet mirë për cilin vend bëhet fjalë saktësisht). Ata kanë dyshuar në identitetin e tij, por nuk u ka shkuar mendja se ai mund të jetë shqiptarë. Profesori Perry një vit ka qëndruar në Beograd për ta mësuar gjuhën serbe. Perry ka qenë bartës i projektit, ndërsa Lordi ka qenë asistent i tij. Profesori e mësoi serbishten por gjithnjë duke menduar se kjo zonë është sllavo folëse” – thotë mes tjerash prof. Zymer Neziri.
Avdo nuk ka lënë vargje në shqip, por fjalë po. Neziri potencon se kur është përgatitur poema “Martesa e Mehë Smailagiqit” (Zhenidba Smajlagiq Mehe), poema më e gjatë me mbi 12 000 vargje, kanë hasë në fjalë të cilat nuk i kanë kuptuar, atëherë është kërkuar ndihma e Qamil Sijariqit, i cili i ka përkthyer fjalët shqipe.
I panjohur dhe i papranuar, Avdo Megjodoviqi vdiq në vendlindjen e tij Obrovë në vitin 1953. Sulejman Zatriqi në vitin 2011 ka prodhuar emisionin filmik për jetën dhe veprën Avdo Megjedoviqit.

Forcat speciale të SHBA zbarkojnë në Irak

January 14, 2016 by dgreca

Forcat speciale amerikane kanë zbarkuar në Irak për të kryer operacione kundër Shtetit Islamik, në kuadër të një përpjekjeje më të madhe për të goditur rrjetin terrorist. Lajmin e ka bërë të ditur sekretari amerikan i Mbrojtjes, Ashton Carter, në një fjalim të mbajtur para rreth 200 ushtarëve në selinë e divizionit 101 të marinës. Trupat speciale do të angazhohen në kërkimin e liderëve dhe militantëve kryesorë të ISIS, përveçse në Irak edhe në Siri. “Do t’i vrasim ose do t’i kapim kudo që të ndodhen”, ka deklaruar Carter. Në fjalimin e tij të fundit në Kongresin amerikan, presidenti Barack Obama deklaroi se Shteti Islamik, por edhe Al Kaeda, përbëjnë një rrezik konkret për Shtetet e Bashkuara. “Së shpejti këta vrasës dhe fanatikë do të shkatërrohen”, tha Obama. Një ditë më parë, në një sulm ajror të kryer në Mosul, aviacioni amerikan nuk goditi grupe militantësh, por një ndërtesë e mbushur me para që përdorej si depozitë nga këta të fundit. Pesë ishin viktimat e bombardimeve, miliona kartëmonedhat e shkatërruara, thanë zyrtarë të mbrojtjes, që preferuan të ruanin anonimatin.

Kosovë-Shqipëri, qeveritë mbledhje të përbashkëta

January 11, 2016 by dgreca

-Kalendar: Dy vjet nga mbledhja e parë historike e dy qeverive, Shqipërisë dhe Kosovës, e zhvilluar në Prizren në 11 janar 2014/
-“Muri ndërshqiptar si ‘fundi i botës’” e përshkruaja në një reportazh para 20 viteve kufirin e hekurt Kosovë-Shqipëri, që sot dhe në përditshmërinë e tashme është me porta të hapura plot fluks, e në 2016-tën do jetë edhe me “autostradën” energjetike/
Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË, 11 Janar 2016/ Para dy vitesh, në 11 janarin e 2014-ës, u mbajt në qytetin e Prizrenit mbledhja e përbashkët e Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës së Kosovës, e vlerësuar historike, e para pas më shumë se 100 vjetëve të shtetit të parë e pas 6 vjetëve të shtetit të dytë të shqiptarëve.
“Modestish mendoj se ajo që na ka bërë bashkë sot, në një tryezë të bashkëqeverisjes strategjike, Qeverinë e Shqipërisë dhe Qeverisë e Kosovës, është një nismë që ka të bëjë pikë së pari, me kontributin tonë për integrimin shqiptar dhe rajonal në Evropën e bashkuar, si shprehje e vendosmërisë sonë të përbashkuar për ta jetësuar këtë integrim si hapësirë evropiane të tejkufijve”, theksonte në mbledhje Kryeministri shqiptar Edi Rama.
“Është e vërtetë se ne jemi më shumë se qytetarë të dy shteteve fqinje, sepse shumica dërrmuese e qytetarëve tanë i takojnë një kombi që megjithë diferencat e brendshme, kanë një gjuhë, një kulture dhe një traditë të përbashkët”, shtonte ai.
“Por, nëse mbledhja e përbashkët e dy qeverive, një kombi të shtrirë në dy shtete, bëhet arsye trembjeje, apo nga ana tjetër inkurajimi, për këdo që ka shqetësime në lidhje me vijat kufitare, dua ta them kryekreje, kthjellët dhe fort, se kufiri mes Shqipërisë dhe Kosovës është për ne shumë i qartë dhe i patjetërsueshëm, si një vijë që na kujton, qoftë pamundësinë e historisë nga njëra anë, apo përpjekjen heroike që solli krijimin e shtetit të dytë shqiptar nga ana tjetër, dhe qoftë edhe detyrimin tonë për t’i qëndruar besës së dhënë atyre, pa të cilët Kosova e lirë dhe pavarur do të kishte mbetur një ëndërr e përgjakur, SHBA-ve dhe BE-së”, shprehej, mes tjerash, Kryeministri Rama.
Kryeministri i atëherëshëm i Kosovës, Hashim Thaçi theksonte se “qëllimi i këtij takimi mes dy qeverive, dhe i atyre të ardhshme, ka për të qenë pikërisht përshpejtimi apo përmirësimi i zbatimit të marrëveshjeve të mëhershme dhe njëherazi zgjerimi dhe thellimi i bashkëpunimit bilateral nëpërmjet hartimit të marrëveshjeve të reja”.
“Adoptimi i praktikës së mbledhjeve të përbashkëta nga dy qeveritë, nga Qeveria e Kosovës dhe Qeveria e Shqipërisë është relativisht e vonuar, duke patur parasysh se sa shumë herë janë organizuar këto mbledhje të përbashkëta qeveritare në rajon. Për këtë arsye lindë nevoja që mbledhjet ardhshme të përbashkëta duhet të jenë edhe më të ngjeshura e të ngarkuara me punë, për të kompensuar kohën e humbur dhe për të kapur ritmin e vendeve të tjera të rajonit”, shprehej Thaçi.
Ai deklaronte gjithashtu se, “nëpërmjet mbledhjes zotohemi jo vetëm që të bëjmë çmos për përmirësimin e marrëdhënieve mes qytetarëve të shteteve respektive, por edhe që të marrim përsipër përgjegjësinë historike për t’u kujdesur për bashkombasit që gjenden pakicë në rajon si dhe për të forcuar lidhjet me mbarë diasporën”.
Në mbledhjen historike, të hapur me fjalimin e Kryeministrit (të atëhershëm) të Kosovës, Hashim Thaçi dhe të Kryeministrit të Shqipërisë, Edi Rama, janë shqyrtuar:
Dokumenti për bashkëpunim dhe partneritet strategjik ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Republikës së Shqipërisë; Marrëveshja ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës së Kosovës për Bashkëpunim në Lehtësimin e Tregtisë; Marrëveshja ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe Qeverisë së Republikës së Kosovës për Bashkëpunim në fushat e Transportit dhe Infrastrukturës; Propozimi për Bashkëfinancim të pajisjeve mjekësore të Maternitetit të Preshevës; Propozimi për përfaqësimin e përbashkët konsullor midis Republikës se Kosovës dhe Republikës se Shqipërisë; Marrëveshja për Bashkëpunim të ndërsjellë në fushën e sigurisë; Marrëveshja për Bashkëpunim në fushën e zhvillimit ekonomik dhe të energjisë; Themelimi i iniciativës për Fondin Zhvillimor për Luginën e Preshevës; Marrëveshja për bashkëpunim në fushën e kulturës dhe aktivitetet për ndërtimin e kalendarit të përbashkët kulturor; Propozimi për bashkëfinancimin e Festivalit Ndërkombëtar të Filmit Dokufest në Prizren; Propozimi për heqjen e taksës së TVSH-së apo taksës tjetër doganore për importin e librit nga Shqipëria; Dorëzimi i legjislacionit të BE-së të përkthyer në gjuhën shqipe nga Ministria e Integrimit Evropian e Republikës së Shqipërisë te Ministria e Integrimit Evropian e Republikës së Kosovës; Themelimi i Komisionit të Përbashkët Teknik për përkthimin e legjislacionit të BE-së, si dhe bashkëpunimin në sferën e përafrimit të legjislacionit ndërmjet Ministrisë së Integrimit Evropian të Republikës së Shqipërisë dhe Ministrisë Integrimit Evropian të Republikës së Kosovës.
Pas mbledhjes së përbashkët të Qeverisë së Republikës së Kosovës dhe Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë në 11 janar 2014, në ceremoninë e organizuar te Shtëpia e Lidhjes Shqiptare në Prizren, u bë nënshkrimi zyrtar i Dokumentit për bashkëpunim dhe partneritet strategjik ndërmjet dy shteteve dhe marrëveshjeve tjera mes dy qeverive.
Qeveritë e Shqipërisë dhe Kosovës janë takuar sërish, në një mbledhje tjetër, të dytë, në 23 mars 2015 në Tiranë, nën moton “Një tokë, një popull, një ëndërr”, ku u firmosën 5 marrëveshje, 4 memorandume, 2 protokolle dhe një deklaratë e përbashkët për zonat e lira ndërkufitare, ndërsa mbledhja e tretë pritet në 2016-tën.
Për Kosovën e Shqipërinë në vitin 2016, një nga ngjarjet e rëndësishme është paralajmëruar të jetë inaugurimi i “autostradës” energjetike – linjës interkonektive 400 kV, ndërtimi i së cilës në pjesën kosovare, me investim rreth 34 milionë euro, përfundoi para festës së Vitit të Ri, në 17 dhjetor 2015.
Viti 2015 në vendkalimet kufitare Kosovë-Shqipëri ka shënuar rritje të fluksit të njerëzve në hyrje-dalje gjithësej 26.75% – në hyrje 30.2% e në dalje 23.3%, si dhe të automjeteve 14.1% gjithësej në hyrje-dalje – 22.1% në hyrje e 6.2% në dalje, krahasuar me 2014-tën. Ishin gjithësej 5412238 hyrje-dalje të personave dhe 1849987 hyrje-dalje të automjeteve, ka bërë të ditur për Gazetën Dielli Policia e Kosovës.
Në tre portat kufitare, Vërmicë-Morinë, Qafë Prush dhe Qafë Morinë, në 2015-tën kishte 2955026 hyrje dhe 2457212 dalje të personave, si dhe 961827 hyrje e 888160 dalje të automjeteve.
Mes Shqipërisë e Kosovës, më shumë se 2.7 milionë (2732089) hyrje dalje të personave kishte vetëm gjatë tre muajve të verës 2015 – në qershor, korrik e gusht.
Në vendkalimet kufitare Kosovë-Shqipëri, viti 2014 kishte shënuar rritje të fluksit të njerëzve për 19.312 % dhe të automjeteve për 21.883 %, krahasuar me 2013-ën.
Ndërsa, sipas Qendrës Kombëtare për Menaxhim Kufitar të Kosovës, në kufirin Kosovë-Shqipëri, në vendkalimin kryesor nëpër autostradën e kombit, në Vërmicë-Morinë, në këto momente sot në fillimjavë në hyrje kalohet për 3-5 minuta e në dalje për 5-10 minuta. Në dy vendkalimet tjera, Qafë të Prushit dhe Qafë të Morinës, kalohet për më së shumti 3 minuta.
Kjo është sot e përditshmëria Kosovë-Shqipëri në kufirin me porta të hapura e plot fluks, e që para 20 viteve në një reportazh të botuar edhe në Prishtinë edhe në Tiranë, në 19 mars 1996, e përshkruaja si ishte i ndarjes dhe i hekurt – “Muri ndërshqiptar si ‘fundi i botës’”.
“Udhëtimi për në Prizren”, ishte reportazhi që kam shkruar në fundvitin 1996, në kohën e viteve të rënda të okupimit, kur me shkrimet futuristike e shihja dhe e përshkruaja Kosovën e së ardhmes, të lirë, shtet, të ëndërrave. Personazhi, e nisura nga Arta, jugu i trojeve ku flitet shqip, në kërkimet e saj drejt “Mollës së Kuqe”, ku tregohet se dikur ishte kufiri verior, shkoi edhe në qytetin e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, ku ndodhte diç e ngjashme me takimin e parë historik të qeverive të Shqipërisë e Kosovës në 11 janar 2014 pikërisht në Prizren. Edhe ai reportazh është botuar edhe në Kosovë, edhe në Shqipëri, në 31 dhjetor 1996, duke thyer e kaluar me shkrimet shqip kufirin e ndaluar.

Kosova, bashkëpunim me Luginën e Preshevës

January 8, 2016 by dgreca

-Kosova nënshkruan dy marrëveshjet e para zyrtare të me komunat e Preshevës dhe Bujanocit/
Nga Behlul Jashari/ PRISHTINË-PRESHEVË, 8 Janar 2016/ Për herë të parë, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Republikës së Kosovës ka nënshkruar memorandum bashkëpunimi me Komunën e Preshevës dhe të Bujanocit për bashkëpunim në fushën e kulturës për një periudhë tre vjeçare me qëllim të përkrahjes nga ana e MKRS-së të aktiviteteve kulturore që realizohen në kuadër planit të punës të dy komunave.
Memorandumet u nënshkruan sot në kuadër të vizitës së delegacionit të Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit, i kryesuar nga zëvendëskryeministri Kujtim Shala, njëherësh ministër i MKRS-së, në Luginën e Preshevës, i shoqëruar nga zëvendësministri Rexhep Hoti dhe ambasadori i Republikës së Kosovës në Serbi, Valdet Sadiku.
Ky bashkëpunim në fushën e kulturës mes MKRS-së dhe Komunave të Preshevës e Bujanocit parasheh zotimin e MKRS-së për mbështetje financiare me qëllim të realizimit të aktiviteteve në fushën e teatrit, arteve skenike e muzikore dhe atë të letërsisë e bibliotekarisë. Memorandumi u nënshkrua nga sekretari Veton Firzi dhe kryetari i Preshevës, Ragmi Mustafa, përkatësisht kryetari i Bujanocit, Nagip Arifi.
Në takimin që pati zëvendëskryeministri Shala me kryetarin Mustafa u shpreh se përmes këtij memorandumi MKRS sadopak mundohet të mbështesë dhe ndihmojë jetën kulturore në Preshevë, e cila është një nismë që do të hap rrugën për bashkëpunim të mëtejshëm në të ardhmen edhe në fusha tjera.
Zëvendëskryeministri u informua nga kryetari Mustafa për problemet që ballafaqohen shqiptarët e Luginës, me theks atë të kulturës dhe edukimit në shqip, si dhe padrejtësitë e diskriminimin që u bëhet atyre nga pushteti qendror, dhe ky memorandum është një nismë që hap rrugën që edhe ministritë tjera të Qeverisë së Kosovës të përkrahin komunat e Luginës së Preshevës në fushat që ato kanë në përgjegjësi. Gjithashtu, në takim u bisedua për aktivitetet konkrete kulturore që do realizohen përmes kësaj përkrahjeje të MKRS-së në Preshevë.
Shala gjithashtu ka vizituar edhe shtëpinë e kulturës “Abdulla Krashnica” ku u takua me drejtorin Naser Nuredini me të cilin diskutoi për aktivitetet që organizohen në këtë institucion kulturore.
Ndërsa, në vizitën që ka zhvilluar në qytetin e Bujanocit, Shala u takua me kryetarin e komunës, Nagip Arifi me të cilin diskutoi për problemet që ballafaqohen shqiptarët e Luginës, me theks ata ta të Bujanocit. Ai theksoi se nënshkrimi i këtij memorandumi është i mirëseardhur ngase nevojat janë të mëdha, sidomos në fushën e librit dhe furnizimin me literaturë shqipe në Luginë. Ai mori përkrahjen e Shalës që furnizimi me libra e literaturë do të hyjë në programin vjetor të MKRS-së menjëherë dhe do të zbatohet këtë vit.

SHALA TAKOHET EDHE ME MUSLIUN, HALIMIN E KAMBERIN

Në kuadër të vizitës së sotme në Luginën e Preshevës, zëvendëskryeministri Kujtim Shala u takua edhe me kryetarin e Këshillit Kombëtar Shqiptar, Jonuz Musliu dhe deputetët shqiptarë në Parlamentin e Serbisë, Riza Halimi e Shaip Kamberi, me të cilët diskutoi për sfidat që ballafaqohen shqiptarët e Luginës dhe thellimin e bashkëpunimit e përkrahjes nga ana e Qeverisë së Kosovës për të avancimin e të drejtave të shqiptarëve në Luginë.