Reportazh – Page 156 – Dielli

Atmosfere festive në Jacksonville- Marriot Hotel vishet kuq e zi

November 26, 2013 by dgreca

*Në Jacksonville Florida festohet me madheshti 101 vjetori i Pavarsise së Shqipërise dhe një vjetori i Deges se Federates Pan Shqiptare Vatra./

*Marrin pjese ambasadori i Republikës së Shqipërise zoti Gilbert Galanxhi, kryetari i shoqates Pan Shqiptare Vatra zoti Gjon Buçaj dhe mjaft të ftuar nga New Yorku,Tampo,Fort Launderdale,Naples, Orlando si dhe kanalet televizive Albania Culture e Kelmen TV./
Nga Lek Gjoka /
E shtune 23 Nëntor 2013.Qielli i Jacksonville Florides duket sikur dashurine dhe ngrohtësinë verore do ta kete të pafundshme.Aroma festive sikur i buzëqesh edhe vetvetes.Qindra e qindra bashkekombas shqiptare kur dielli floridian akoma nuk ia kishte lëshuar rradhen nates po drejtoheshin nga salla e hotelit, dikush kishe ardhur nga New Yorku me avion e te tjeret në një udhëtim disa oresh nga Tampo,Naples,Fort Landerdale, Orlando.Flamuri kuq e zi sa një faqe muri sikur ia kishin shtuar me shume bukurine duke e kthyer kete salle në një copez Shqiperie.Në hyrjë të salles përvec flamurit kuq e zi , ishte pasqyruar një histori e shkurter e 101 vjetorit të Pavarsise së Shqipërise , ku fjalet kuptim plote”Gëzuar 101Vjetorin e Pavarsises se Shqipërise” dhe “Komuniteti shqiptar i Jacksonville Florides” ishin si një zjarr i ndezuar në zemrat e përmalluera te shqiptareve.Pak me poshte flamuri i SH.B.A dhe i Republikes së Shqipërise sikur ishin të përqafuar bashke sepse e tille është dashuria e pavdekshme e diaspores shqiptare të Amerikes qe jo vetem brezi i vjeter por edhe femijet do ti edukoje me një dashuri të shenjte për të dy kombet Ameriken ku kanë lindur dhe Shqipërine prejardhen e gjakut që iu pulson në deje.Në krye te vendit me një ndriçim shpirtëror Heroi ynë kombetar Gjergj Kastrioti-Skenderbeu dhe nëna e të gjithe botes Nene Tereza sikur të uronin mire se ardhen.Pak poshte tyre plaku i urte i Vlores Ismail Qemali i buzëqeshte në krah Isa Boletin dhe trimave te tij.Pak poshte tij strategu i Pavarsise se Shqipërise i denuar pradrejtesisht nga diktatura komuniste që donte ta fshinte nga historia e Pavarsise numrin dy të saj Dom Nikoll Kaçorri sikur krenohej me sternipat e tij qe në Florida e respektojne punen e shenjte te tij në te mirë të kombit shqiptar.Ngjitur më të edhe dy kollosat e letersise se Rilindjes poeti Naim Frasheri i mallit për Memedheun dhe Homeri i kombit shqiptar At Gjergj Fishta edhe ky gjigand e denuar padrejtesisht nga diktatura komuniste në Shqipëri.Deklarata e Pavarsise së Shqipërise me firmat origjinale të të gjitheve bashke më emrat e tyrë sikur e ndriçonte me shume rendesine e kesaj feste të madhe të 101 pervjetorit të Shqipërise.
Përballe saj më një embelsi dhe shikim ndriçuar stenda e Shoqates Pan Shqiptare Vatra iu afronte shqiptareve një realitet të ri.Jo vetem historine shekullore të Vatres se madhe të Nolit dhe Konices por pasqyrimin me foto dhe reportazhe të jetes një vjeçare të deges se Vatres në Jacksonville pasqyruar tek gazeta “Dielli”.
Dalngadale salla u mbush.Televizioni Albania Culture.nga New York City dhe “Kelmen TV” nga Jacksonvilla nisen me plot deshire e pasion filmimet.Spikera Suela Leka me një shqipe të paster dhe plot ëmbelsi hapi siparin ku nder të tjera tha:
Të dashur bashkombas shqiptare në Florida,
I dashur zoti ambasador i Republikes se Shqiperise më SH.B.A zoti Gilbert Galanxhi, sebashku me bashkshortën, i dashur kryetari i shoqates Pan Shqiptare Vatra Gjon Buçaj sebashku me bashkshorten, të dashur miq dhe të ftuar është një nder dhe kenaqesi që në emer të deges se shoqates Pan Shqiptare Vatra ketu më Jacksonville Florida tiu uroj mireseardhjen në keto dy festa , dy gezime në një dite 101 vjetorit të Pavarsise se Shqipërise dhe një vjetorit të themelimit të deges se shoqates Vatra.
Gezuar dhe për shume vjet e mot !..
Me pas ajo ftoi sallen të ngrihet në këmbe dhe të kendojnë hymin e SH.B.A.
Pas një pauze të shkurtër përseri ftoi sallen në kor të këndojnë hymnin e Republikes se Shqipërise hymn qe na gezon dhe na përmallon ne shqiptareve sa here e degjojmë.Salla u ngrit në këmbe dhe të gjithë më zë te larte nen tingujt e muzikes këndonin hymin e flamurit.
Pas një pauze spikera fton kryetarin e Deges se Shoqates Pan Shqiptare Vatra në Jacksonville Florida që si zoti i shtepise për të përshendetur i pari.
Kryetari i Deges se Shoqates Pan Shqiptare Vatra në Jacksonville zoti Adriatik Spahiu duke marre fjalen tha:
Të dashur bashkë kombas!
I dashur zoti ambasador i Republikes se Shqipërise në SH.B.A zoti Gilbert Galanxhi
I dashur ktyetari i Shoqates Pan Shqiptare Vatra zoti Gjon Buçaj
Të dashur miq të ftuar shqiptare nga Nju Jorku, Tampo, Fort Landerdale, Naples,Orlanda dhe ju miq të shqiptare është kënaqesi që sontë ketu në Jacksonville Florida me 23 Nentor 2013 festojmë sëbashku dy festa 101 vjetorin e Pavarsise së Shqipërise ku plaku i urte Ismail Qemali bashkë më patriotet e tjere shqiptare ashtu si pese shekuj para tij heroi yne kombëtar Gjergj Kastrioti-Skenderbeu ngriti flamurin kuq e zi mbi qiellin e Shqipërise ku era e barotit dhe e tragjedise se coptimit të truallit shqiptar nuk dintë të shuhej.Sontë po festojme edhe një ditlindje tjeter, ditlindjen e pare të një shoqate shekullore qe Fan Noli dhe Faik Konica e pagezuan me emrin me të bukur shqiptar Vatra, vatra e bashkimit të shqiptareve të Amerikes.Në 100 vjetorin e festimit të themelimit te shoqates Pan Shqiptare Vatra në Nju Jork duke thyer edhe rregulloren e festes dola dhe përshendeta në emer të shqiptareve të Jacksonville, gjithashtu iu premtova që sëbashke me shqiptaret me shpirt shqiptari të themelojme degen e shoqates Vatra ketu.Sontë dua të falenderoj grupin nismetar në themelimin e kësaj dege ku të gjithë kanë meritat e tyre e në veçanti Adem Agovin, Rexhep e Aferdita Lla ,Ali Lushnja, Bukurosh Curre, Hasan Hakrama etj.Ndaj sontë ndihem teper i emocionuar kur shikoj kete salle në Marriot Hotel të mbushur plot e për plot me shqiptare qe festojnë një vjetorin e themelimit të Deges.Shoqata Pan Shqiptate e cila nuk është vetem e antareve të saj, Vatra kjo shoqate patriotike është e gjithe diaspores shqiptare të Amerikes pa dallim feje, krahine ideje , arsimi a pasurie.
Në një vit punë dega jone e Jacksonvilles ka arritur ëndrrat e saja që kur u themelua.Vetem dhjete dite pas themelimit festuam 100 vjetorin e Pavarsise së Shqipërisë që e pasuam me festimin e vitit të ri në një familje të madhë falë deshires se Vatres.

Emri i Vatres dhe i shqiptare të Jacksonvilles filloi dhe i kaloi kufijte e Florides, madje shkoi deri në shtypin shqiptar në Amerike dhe Shqipëri fale zotit Lek Gjoka poetit,publicistit , shkrimtarit, “Penes se Arte” sikur e quajti në festen e Nenave kryetari i shoqates zoti Gjon Buçaj i cili me një korrektese të jashtezakonshme pasqyroi çdo aktivitet tonin ne pasqyrimin e një gazetari realist.Gjithashtu edhe kanali televiziv Kelmen TV kanal i shqiptareve te Amerikese i zotit Mark Dukaj pasqyroi gjithë veprimtarinë e shoqates sone.

Aktivizetet e deges nga muaji në muaj marrin me teper shije shqiptarie.Në Jacksonville erdhen artistet e famshem të humorit shqiptar Behar Mera, Rita Lati dhe kengetaria Valbona Halili, po në Jacksonville Vatra festoi edhe 8 Marsin ditën e nënave të atyre që janë jeta, gjallëria e familjes.

Dega e Vatres për here të pare solli edhe Naim Frasherin në Florida , ku festuam diten e Naimit duke përkujtuar ketë poet të madh kombëtar si dhe mjaft poete te tjere si dhe kollosin e letra shqiptare, kandidatin e pare shqiptar për çmimin Nobel në letersi Homerin e Kombit shqiptar At Gjergj Fishten.Në ketë aktivitet ishte edhe bilbili i kënges se tropojes antari i shoqates Vatra kengetari Gezim Nika.

Nga dita në dite dega e Vatres po rritet fale jush fale punes se palodhshme të mjaft antareve të Vatres si : Gjergj Shkurtaj,Indrit Kellezi, Elton Hysesani etj ndaj gjithkush qe mendon se ka diçka për të dhenë për Shqipërine, për bashkimin e shqiptareve ketu në Florida është me se i mirë pritur dhe që sot mund të behet pjese e kesaj Vatre shqiptare.

Sontë të dashur bashke kombas më deshiren e zjarrte që serisht në shqiptaret e Jacksonvilles të bashkohemi në një Vater shqiptare iu uroj nga thellesia e shpirtit gëzuar e për shume vjet 101 vjetorin e Pavarsise se Shqiperise dhe një vjetorin e themelimit të deges se shoqates Vatra.
Gëzuar !

Zoti e bekofte Ameriken
Zoti e bekoftë Shqiperine dhe shqiptaret kudo që ndodhen.

Ju faliminderit dhe e kalofshi sa me gëzuar sonte..

Duke marre fjalen ambasadori i Republikes se Shqipërise në SH.B.A zoti Gilbert Galanxhi tha:
Mirë mbrema të gjithevë !..
Gëzuar !..
I nderuar zoti Gjon Buçaj kryetar i shoqates Pan Shqiptare Vatra !..
I nderuar zoti Adriatik Spahiu kryetar i Deges së shoqatës Vatra në Jacksonville !..
Të nderuar miq e të ftuar, motra e vellezer!.
Ju falenderoj për ftesen për të qenë mes jush sontë në kete feste të bukur e kuptimplote të Ditës se Flamurit, të përvjetorit të 101 të Pavarsisë së shtetit shqiptar.
Gëzuar këtë ditë të bekuar për të gjithë shqiptaret kudo që janë në Amerike e Shqipëri, në Kosove e Mal të Zi, në Maqedoni dhe Çamëri.
Zoti e bekofte flamurin tonë kuq e zi që mbledh rreth vetes kedo që i rreh zemra për shqiptarinë.

Sontë në festojmë një vjetorin e njëqind vjeçarit të dytë të Pavarsise por edhe një vjetorin e themelimit të Deges së Vatres nga komuniteti juaj, pra kemi siç do ta dëgjojmë besoj nga këngetari i mirënjohur Petrit Lulo “Dy gezime në një ditë”.Unë ju përgezoj dhe iu uroj Deges suaj shumë suksese dhe jete të gjate pasi Vatra në 101 vitet e ekzistences se saj këtu në SH.B.A ka qenë me të vertete Vatra patriotike e të gjithë shqiptareve.Aji ka ruajtur dhe vazhdon të ruaj traditat ma të mira patriotike e kulturore, gjuhën dhe zakonat dhe mbi të gjitha dashurinë për Atdhe e flamur.
Gëzuar !..
Të nderuar miq, diaspora e shqiptareve të Amerikes meriton një nderim dhe falenderim të veçante pasi gjithmonë ka nxirre figura patriotike të shquera që kanë mbajtur ndezur shpresen për një Shqiperi demokratike.Ju të gjithë në një mënyrë ose një tjeter keni qene e vazhdoni të jeni ambasadore të Shqiperisë me punën tuaj, me djersen tuaj të ndershme keni bëre që edhe amerikanet ta duan fort dhe ta respektojnë Shqiperinë dhe shqiptatet.Kontributi i diaspores shqiptare të Amerikes e sidomos i atdhetareve të Shoqates Vatra ka luajtur një rol vendimtar si për shembjen e diktatures komuniste në Shqiperi ashtu edhe për çlirimin e Pavarsinë e Kosoves heroike.
Ju faliminderit !..
Së fundi me lejoni edhe njëhere tiu uroj suksese , mbarësi e mireqenie në familjet tueja, të komunitetit tuaj, në punën tuaj të përditshme për të mbajtur gjalle zjarrin e Vatres në të mirë të mbare kombit shqiptar.

Zoti e bekofte Shqipërinë dhe popullin shqiptar !..
Zoti e bekofte Ameriken simbolin e Lirisë dhe Demokracise.

Gëzuar festen ë flamurit !..
Ju faliminderit !…

E gezofshim diten e Pavarsise !
E gëzofshi edhe përvjetorin e pare të themelimit të Deges se Vatres në Jacksonville.

Pasi mori fjalen kyetari i Shoqates Pan Shqiptare Vatra zoti Gjon Buçaj tha :
Mirë mrama !..
Gëzuar , për shume mot !..
Për shumë mot 101 vjetorin e Pavarsise së Shqipërise !.

Për shume mot një vjetorin e themelimit të Deges së Vatres në Jacksonville, të Deges së madhe të Vatres në Jacksonville !..

Në diten e kremtimit të 100 vjetorit të themelimit të Vatres ishte edhe dega e pa themeluar e Vatres, kryetari juaj zoti Adriatik Spahiu u ngrit e përshendeti në emrin tuaj, në emrin e Deges që do të formohet.Ai kishte besimin, kishte vizionin e ri i cili u bë realitet.Formoi një Dege kaq të madhe e cila mbledh në gjirin e saj bashkatdhetaret nga të gjithë trojët Arbnore, nga të gjitha shtresat.Këtu keni njerëz të kultures, keni njerëz të komedise,keni njerezit e shkrimeve, keni njerëz të profesioneve të ndryshme dhe të gjithë keni zemren e madhe.Ndihem shumë i nderuar dhe i gëzuar që gjendem mes jush në ketë Vater e cila ngroh zemrat e tueja.Zëri i saj dëgjohet jo vetem në New York por gjithkund në Amerike dhe jashte Amerikes në Atdheun tonë të dashur.

Ta gëzoni përvjetorin e themelimit të Vatres !..

Vatra u themelua shtatë muaj para Pavarsisë së Shqipërise, punoi për Pavarsine,mbrojtjën e kufijve të Shqipërisë,vazhdoi të mbroje e të punojë për interesat e kombit, për miqesine mes kombit shqiptar dhe Amerikes.Flamuri i madh kombëtar sontë këtu sa balli i murit sikur do të thotë se i ka hapur krahët në Liri, Demokraci në vendin mik të Amerikes,pranë flamurit të Shteteve të Bashkuar të Amerikes që është simboli i Lirise dhe Demokracise, të ketij Vendi të Bekuar që Shqipërise i doli zot në rastet e në rrethanat më të veshtira të historise së saj.Tani nuk i kemi ato veshtirsi ndaj kemi arsy të kremtojmë e të festojmë.Për shumë vjet gëzuat !..E gëzofshi diten e Pavarsise !..E gëzofshi edhe diten e themelimit të deges se Vatres !..

Zoti e bekofte Ameriken !
Zoti e bekoftë kombin shqiptar !..

Gjithashtu përshendeti edhe kryetari i Deges se South Florides zoti Kolec Ndoja.

A kishte “faj” avioni që i solli tre ore me vonese në koncert këngetaret e famshem Irma Libohova dhe Petrit Lulo apo organizatoret që iu prene biletat ?..

Nisja plot entuziazem e festimeve sikur u venit disi.Qindra e qindra pjesmarres prisnin pas fjalimeve që këngëtaret ta digjnin sallen por asgjë.Një thashethemnaja filloi të qarkulloje nëpër salle se kengëtaret nuk do vijne, më pas edhe një tjeter do vijnë vonë.Salles i iku shija e festes.Sigurisht që “faj” ka pak avioni që u nis vone por organizatoret që bëjnë kontrata me këngëtaret duhet të nxierrin mesime sepse para së të mendojnë për fitimet e tyre do të kejne kujdes anën morale te klienteve të cilet kanë paguar një çmim për kete koncert.Ne SH.B.A klienti është i pari dhe nuk ka klient të dores se pare apo të dores se dyte.Por përgjegjsia shtohët dyfish kur bëhet fjalë për 101 vjetorin e Pavarsise se Shqiperisë dhe ku qindra e qindra shqiptare duhet të presin tre ore ardhjen e tyre.Megjithate fale brezit të ri të shqiptareve të Amerikes gjendja ndryshoji.Në Londër nuk arriten dot ta çarmatosin Isa Boletinin kështë që edhe në Jacksonville Florida nuk ju zbeh hijeshia Pavarsise.DJ Serafin Daka nga Jacksonvilla dhe DJ dhe kengetari Ermal nga New Yorku e quan sallën peshe.Plasi hareja,dhe vallja veri-jug e tundi vendin.Buzëqeshja mori shijen ë festes.Flamuri kuq e zi dhjetera e dhjetera metra i madh luajti pak kokën në shenjë gezimi.Psheretiu lehte e foli pa ze
:-Po të jene të bashkuar shqiptaret fitojnë çdo dhimbje e çdo beteje.

Irma Libohova dhe Petrit Lulo iu sjellin shqiptareve të Florides një copez shije vendlindje.

“Shija” e hidhur e ardhjes me vonese të këngëtareve kaloi shpejt fale talentit dhe fjaleve plot patriotizem dhe ngrohtësi të këngëtareve Irma Libohova dhe Petrit Lulo.Këngët për Shqipërine, për Kosoven, Çamerinë martire ia ndryshuan shijen salles.Vallet e Veriut , të Kosoves, Shqipërise se mesme dhe Vallet e Jugut u shkrinë në një.Të gjithë kërcenin , të gjithë këndonin sebashku nga Kosova në Çameri, nga Tuzi në Gjirokaster, nga Konispoli në Vermosh, nga Shkodra në Korçe, nga Shkupi në Permet, nga Lezha në Sarandë, nga Vlora në Mirditë.I gjithë Shqipëria Etnike u bashkua sontë në një trup të vetem në Jacksonville Florida në dy gezime në një ditë në festen e flamurit dhe një vjetorin e Deges se Vatres.Fytyrat e shqiptareve shprehnin një gëzim të papare.Për pak momente aktori i humorit shkodran qe jeton në Florida Sander Ruçi i solli salles plot të qeshura nga loja e tij plot humor.
Kaloi mesi i nates, ora një, dy pas mesnate dhe vallja, kënga nuk dinte të lodhej.Salla ishtë bërë një trup i vetem dhe nuk dontë që kjo feste, kjo copëz Shqipërie të mbaronte.Sigurisht festa nuk ka mbaruar sepse gezimi , festimi i asaj nate të magjishme jeton në shpirtrat e bashkatdhetareve në pritje të 102 vjetorit të Pavarsise së Shqipërise dhe dy vjetorit të Deges se Vatres.

Lek Gjoka
Jacksonville Florida
26 Nentor 2013

Dibranët në Amerikë festuan së bashku 101 vjetorin e Paverësisë

November 25, 2013 by dgreca

Manifestimi i dibranëve në “Orion Palace” në qytetin e Brooklynit- Nju Jork, shënoi edhe fillimin e aktiviteteve në zonën e ashtuquajtur e “Tri – Shteteve” me rastin e 28 nëntorit- Ditës së flamurit…../

Nga BEQIR SINA, Brooklyn NY/

BENSONHURST – BROOKLYN NY : Në Nju Jork, ishte Shoqata Atdhetare Dibra, mbrëmë e cila nisi veprimtarit e komunitetit shqiptar me manifestimet për 28 nëntorin Ditën e Flamurit – 101 Vjetorin e Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Shqiptarët e Amerikës, nëntorin e shohin si muajin më të rëndësishëm, kudo që janë, pasi është ky muaj dhe kjo ditë e shënuar, ajo, që i bashkon të gjithë shqiptarët, prej nga e kaluara e vuajtjes dhe sakrificës, por edhe deri tani tek shpresat që kan për një të ardhme më të ndritur.

Manifestimi i dibranëve në “Orion Palace” në qytetin e Brooklynit- Nju Jork, i cili shënoi edhe fillimin e aktiviteteve në zonën e ashtuquajtur e “Tri – Shteteve” me rastin e 28 nëntorit- Ditës së flamurit, mblodhi së bashku dhjetra familje dibrane, të cilave iu bashkëngjiten në këtë festë, edhe bashkëatdhetar tanë, miq dhe dashamirë nga Shqipëria, Kosova e viset e tjera shqiptare.

Të pranishmit në fillim të darkës solemne, nderuan me qendrim në këmbë; himnin kombëtar të Shqipërisë e atë të Shteteve të Bashkuara. Himni kombëtar Amerikan u këndua nga tenori i ri i talentuar Bledar Maqellara, ndërsa ai i Shqipërisë, u kënduan nga sopranoja e njohur nga Shkupi, Deshira Ahmeti-Kerliu, ekzekutuar nga orkestra Fisnikët.

Më pas me një minutë heshtje të pranishmit qëndruan në këmbë, në shenjë nderimi për të gjithë ata të rënët, martirët dhe dëshmorët e kombit tonë, ata që dhanë jetën për flamurin kuq e zi me shkabën me dy krena gjatë gjithë historisë tonë shekullore –

Në këtë mbrëmje festive mori pjesë edhe përfaqësuesi shtetit të Kosovës, Konsulli i Përgjithshme i Republikës së Kosovës në Nju Jork, ambasadori Bekim Sejdiu, zoti Michael J. Cusick, një ligjvënës i shtetit të Nju Jorkut, i cili përfaqëson Qarkun 63të, tëKuvendit të Shtetit të New York, distrikt ky që ndodhet në ishullin e “dibranëve” Staten Island, Dr.Skënder Kodra, Kryetar i Akademisë Shqiptaro-Amerikane të Shkencave dhe Artit, zoti Rrape Ruci, President i Institutit “Gjergj Kastrioti, Skënderbeu”, si dhe veprimtar të tjerë të dalluar të komunitetit.

Manifestim me rastin e 101 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, e deklaroi të hapur udhëheqësja e kësaj feste, Julinda Daci, e cila kujtojë qysh në fillim të fjalës së saj se së bashku para një viti në mënyrë solmne, në një ambjent tjetër po kaq të bukur, kremtuam jubileun madhështor të njiqind vjetorit të pavarësisë të atdhetut tonë të dashur.

“Ndërkohë, tha ajo sonte rishtazi e kemi për nder të kujtojmë bëmat e rilindasve tonë të shquar edhe në njëqind e një vjetorin e pavarësisë së saj. Të kujtojmë e nderojmë pikërishtë të gjithë ata që frymëzuan masat e gjëra popullore, për një luftë të pa kompromisë ndaj të huajve, të cilët nuk donin vetëm nënshtrimin, si në kohën e turqëve, po më keq se aq: shuarjen e kombit shqiptar, për t’u shtrirë vetë në ato troje”

Fjalën kryesore në nder të 101 vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë, e mbajti kryetari i Shoqatës Atdhetare Dibra, zoti Musa Paçuku, i cili pasi falenderoj të pranishmit për pjesmarrjen dhe mysafirët e nderuar, dashamirët dhe miqt e shoqatës, mbajti një fjalim mbi rëndësinë dhe vlerat që mbart kjo festë, për të gjithë shqiptarët kudo që janë.

“Jemi mbledhur sot në këtë mbrëmje të bukur festive ashtu si për çdo vjet me këtë ditë të shënuar, që të kujtojmë dhe të festojmë 101 vjetorin e shpalljes së pavarësisë së Shqipërisë, tha Paçuku, posaçërishtë, atë ditë kur më 28 nëntor të vitit 1912, kur populli shqiptar kurorëzoi ëndërrat dhe aspiratat mijëvjeçare të tij – duke i dhënë fund sundimit më të gjatë në historinë e tij, sundimit osman dhe duke shënuar kështu kthesën rrënjësore dhe historike për fatet e kombit të tij”.

Gjatë fjalës së tij, ai permendi faktin se Pavarësia mbart sakrificat e shumë brezave, duke u kthyer në një vepër popullore, në themelet e së cilës kishte vënë gurë gjithë Shqipëria.
“Ngaqë, jemi dibranë, theksoi më tej kryetari i kësaj shoqate zoti Musa Paçuku, në këtë ditë të shënuar nuk mund të lë pa permendur rolin dhe kontributin e dibranëve në Pavarësinë e Shqipërisë më 28 Nëntorë 1912. Pra, dëshiroj të potencoj se kontributi dhe lufta e dibranëve, iu bashkëngjitë asaj të gjithë shqiptarëve, prej Kosovës e deri në Çamëri, kudo ku i thonë Shqiptari” permendi Paçuku.
Më pas ai tha se “ky kontribut i dibranëve, ka qenë para dhe pas kësaj periudhe. Mbasi për këtë të shumtë kan qenë historian, hulumtues dhe studiues të historisë shqiptare vendas dhe të huaj – të cilët mendojë se me fakte dhe dokumente të kohës, kan shkruar shumë për rolin dhe kontributin e shqiptarëve të trevave veri-lindore të Shqipërisë gjatë historisë, ku përfshihen Dibra dhe dibranët të cilët kan një vend historik në rolin dhe kontributin e tyre në Pavarësinë e Shqipërisë më 28 Nëntorë 1912.”
Në fund të fjalës së tij kreu i dibranëve pohojë;, megjithëse, Shqipëria, është anëtare e NATO-s, Aleancës së Atlantikut të Veriut dhe ndodhet sot shumë afër qëllimit të saj strategjik e kombëtar. dhe ajo po aspiron të bëhet nesër pjesë e asaj së cilës i përket gjeografikisht, Evropës së qytetëruar Bashkimit Europian, dhe Kosova sot është e lirë dhe e pavarur, çështja shqiptare ka avancuar shumë, ne të gjithë shqiptarët, kudo që jemi të ndërgjegjëshëm për të thënë; se çështja jonë ende nuk ka përfunduar. Pra, tek të gjithë shqiptarët mendojë se ka shumë për të bërë: Eshtë çështja çame që duhet zgjidhur, janë më shumë të drejta për shqiptarët që duhen realizuar që ata të mos driskriminohen në Presheve Bujanovc e Medvegje, si dhe në Mal të Zi, e të tjera”

Më tej, duke i dhënë fjalën folësit të rradhës moderatoria e festes, tha se “nuk mundem të le pa permendur dhe miqesinë tonë me popullin amerikanë, të R. së Shqiperisë me SHBA, përkrahjen që i kan dhënë Shqipërisë, Shtetet e Bashkuara prej presidentit Wilson, Bushi i vjetër me “Vijën e Kuqe’ në prag të Krishtëlindjeve, në 1991, dhe deri tek roli i presidentit Klinton gjatë luftës në Kosovë, dhe ai vendimtarë i Presidentit George W. Bush në pavarësinë e Kosovës, si dhe mbështja e administratës Obama” tha ajo duke ia dhënë fjalën përshëndetëse ligjvënësit të shtetit të Nju Jorkut, zoti Michael J. Cusick, mikut të shoqatës Dibra në Staten Island. I cili, pos përshëdetjes së rastit duek përcjell urimet më të përzemrta të 28 Nëntorit, tha se jam i impresionuar nga puna dhe kontributi i shqiptarëve në distriktin 63të në ishullin Staten Island.
Manifestim me rastin e 101 vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, e përshëndeti në emër të qeverisë së Kosovës, Konzulli i Pergjithshëm i Republikës së Kosovës në New York , ambasadori Bekim Sejdiu,

Në emër të Republikës së Kosovës dhe në emër tim personal kisha dëshiruar me këtë rast të përshëndes shoqatën Dibra, për ftesën të marë së bashku me ju pjesë në këtë festë të bukur, tha ambasadori Sejdiu.

“Me këtë rastë shpreh gjithashtu në emër të Republikës së Kosovës, të cilën unë e përfaqësojë në SHBA, një falemnderim të veçantë për atë që Dibra dhe dibranët bënë për Kosovën, gjatë momenteve më të vështira të saj – eksodin e madh gjatë luftës së Kosovës – për çlirimin dhe pavarësisnë e Kosovës – mbasi poulli i Kosovës dhe R. e Kosovës nuk do t’a harrojë asnjëherë atë që bëtë ju për Kosovën “.

Në këtë përvjetor, viojë Konsulli i përgjithëshëm i Kosovës, të madh ne festojmë e kremtojmë edhe të arritura të mëdha, të gjithë së bashku si komb pavarësisht kudo që ndodhemi.

“Dhe si e dini të gjithë, u shpreh zoti Sejdiu, kemi kaluar në beteja të vështira, mirëpo, kemi shënuar fitore të mëdha, dhe si e theksojë më parë kryetari juaj zoti Paçuku, ceku ai të arriturat e kombit shqiptar dekadat e fundti kan qenë të jashtëzakonëshme : Kosova e lirë dhe e pavarur, Shqipëria në Nato, Shqipëria e Kosova, janë për t’u bashkuar fuqimisht, do të thotë në integrimin e tyre në familjen euro-atlantike, Bashkimit Europian. Pra, shtoi ai të arriturat janë të mëdha; por sfidat na mbesin të gjithëve. Nëse shekulli i kaluar ka qenë ai i vuajtjeve dhe sakrificave, por edhe i përpjekjeve titanike dhe mbijetesës së kombit shqiptarë, shekulli në të cilin ndodhemi tash, u shpreh ai do të jetë shekulli i zhvillimit, dhe i përparimit të kombit shqiptar. Dhe, ashtu si kemi punuar së bashku deri tani jam i bindur se do të punojmë së bashku për të arritur qëllimeve madhore që kemi përpara” tha në fjalën e tij përshëndetëse, Ambasadori Sejdiu, Konsulli i Përgjithëshëm i Kosovës.

“Mbremja festive e 101 Vjetorit të Pavarësisë, sipas kryetarit të Shoqatës Atdhetare Dibra, zoti Musa Paçuku, do të bëhet edhe si pikënisje e nje tradite te re -Mbasi Shoqata Atdhetare Dibra në Staten Island, ku jetojnë e punojnë mbi 15 mijë dibranë, çdo 28 Nëntor, do të nderojë me çertifikatën “Mirënjohje Dibrane”, të gjithë ata dibranë dhe dibrane, që kan kontribuar për komunitetin shqiptarë, veprimtarit dhe aktivitetin e tyre në SHBA, Dibrën – edhe Shoqatën Atdhetare Dibra, si dhe figura dhe veprimtar të dalluara nga Dibra e Madhe”. Me këtë rast, tha Paçuku, meqenëse, ky është fillimi – kësaj rradhe SHAD, vendosi të nderojë këtë persona me motivacionet përkatëse : z. Haxhi Maqellara,z. Lavderim Cami,z. Ylber Pilku, Dr. Mensur Klloboçishta, znj. Leunora Abdullahu,z. Murat Mela, dhe znj. Julinda Daci, duke i lënë vedin asaj që në 28 Nëntorin e ardhëshëm, ta vazhdojmë këtë nderim me personalitete të tjera, figurave të njohura, këto veprimtarë te dëshmuar të çështjes kombëtare.

Më pas kryetari i SHAD, zoti Musa Paçuku, u dha një respekt të thellë pas vdekjes në emër të shoqatës, tre ish anëntarëve të saj, që nuk janë më në mesin e tonë: i ndjeri Sami Markja, Rexhep Herbeli dhe Beqir Markja

Mbrëmja festive me rastin e festës së 101 vjetorit të shpalljes së pavarësisë së shtetit shqiptar, në “ishullin” e dibranëve Staten Island – New York, u shoqërua me një program të pasur artistik , përgatitur me mjeshtëri nga “Bilibili i këngës Dibrane” këngëtari dibranë Haxhi Maqellara.

Programi dhe repertori i pasur artistik, i këngëtarve i dhuruan një atmosferë të mrekullueshme kremtimit të ditës së flamurit dhe të pavarësië – në “Orion Palaca” në Brooklyn – New York . Grupit “Fisnikët” nga Staten Isaland iu bashkangjiten në këtë manifestim edhe Deshira Ahmeti-Kerliu, Arjan Kerliu dhe Bledar Maqellara dhe këngëtari nga Dibra e Madhe Lundrim Paçuku

Pjesëmarrësit, gjithashtu patën rastin të ndjekin çiftin Deshira Ahmeti-Kerliu – Arijan Kerliu me duetin e talentuar Bledar Maqellara dhe Lundrim Paçuku, të preformojnë me një mjeshtri të rallë pjesë të muzikës të lehtë, klasike dhe asaj popullore shqiptare. Dy vëllezërit dibranë Maqellara, Haxhi dhe Agron e “ndezën” atmosferën me një kolazh të pasur me këngë, valle e melodi, nga të gjitha zhanret dhe tervat shqiptare.

Rikthim në kohrat dhe vitet e shkollës

November 21, 2013 by dgreca

Ne Foto: Nga e majta-Dine Dine, Jozef Radi, Faslli Haliti, Gezim Hajdari

Nga Dine Dine /New York/

Meqë ishte herët vendosëm të vizitojmë si çdo vit varrezat e prindërve tanë. Kaluam Savrën ku kisha kaluar 20 vjet, u kthyem te Pushimi i Shoferit, kaluam Krutjen, Fier Semanin, Gjazën e famshme, ku edhe aty kisha kaluar 20 vjet të tjera të kalvarit të dënimeve komuniste dhe mbrritëm te varrezat e Ngurrzës, ku prehen edhe sot e kësaj dite njerzit tanë të afërm. Në një ambient të qetë dhe plot gjelbërim u ulëm të heshtur, duke kujtuar ata njerëz që dikur kishin qenë pjestarët më aktivë të familjes, xhaxhain me të shoqen, xhaxhaicën tjetër, nënën dhe djalin tim të parë. Dhe ashtu, të përhumbur ndër kujtime menduam vuajtjet dhe sakrificat e tyre, tensionet, ankthet e gazit të degës që vërshente në çdo kohë për të bërë arrestimet e rradhës… dhe me thënë të drejtën na kapi një lloj trishtimi që çuditërisht pse jo edhe lot ngashërimi dhe dënesa si të ishim fëmi. Kujtime trishtuese, të dhimbëshme, të ëmbla e të hidhura të një kohe që iku përgjithmonë, për mos t’u kthyer më kurrë. Edhe pse varrezat që dikur i kishim bërë vetë me beton, tani krahasuar me të tjerat duken si të dala jashtë mode përsëri ngushllohemi kur shohnim atë pastërti shëmbullore dhe ku dora e dikujt vazhdimisht kujdeset për to. Ishte kujdestari i varrezave që vazhdimisht na thotë, se atë punë e bën për shpirt, por natyrisht që i gëzohet çfarëdo lloj shpërblimi sado të vogël që të jetë, sepse i ndihmon sadopak “kotheres së kalamajve”. Veçanërisht fshatarët kanë mbetur në nivelin e varfërisë. Megjithatë, falë fëmijëve, që shumica kanë çalltisur në perëndim e herëpashere dërgojnë ndonjë ndihmë, kanë mundur të mbijetojnë. S’kishim mbaruar akoma së qari hallet me kujdestarin e varrezave kur ra zilja e celularit. E kishim lënë të hamë një drekë me drejtorin e shkollës “18 Tetori” Skënder Gegën. Kur mbrritëm në Lushnje, shoku im i kahershëm Gëzim Baruti po më priste te rruga. U gëzua pa masë. Ndër mbresat e njerëzve të mi të shtëpisë që vdiqën të helmuar e pa parë kurrfarë gëzimi në jetë, isha përfshirë nga një ndjenjë kotësie e boshllëku dhe të them të drejtën s’kisha dëshirë për asgjë. U sforcova mos ta jap veten, e të dukem disi i gëzuar, por mendja përsëri vërtitej nga vërtitej dhe shkonte te varrezat e Ngurrzës dhe përsëri mendoja se përse duhej patjetër ta kryenim atë formalitet. Përse, pikërisht mua më kish ftuar drejtori për atë drekë?! Për një koinçidencë të keqe, Gëzimin s’e kisha takuar qysh nga koha kur isha larguar për Amerikë.

Në 1998, marr një telefonat nga shoku i cili me një gëzim të papërshkruar më tregon se revista “MEHR LICHT”, duke vazhduar traditën e shkollës serioze të përkthimit, atë vit kish botuar në pesë variante shqipërimi e poezinë e famëshme të Kiplingut “IF”. Për t’u dhënë lexuesve poezinë “IF” revista u mbështet në punën e përkthyesve Fan S. Noli, Vedat Kokona, Robert Shvarc, Ukzenel Buçpapaj dhe Dine Dine. Variantet po i sjellim sipas renditjes së saj… “E mbaj si bibël poshtë jastëkut – më thoshte vazhdimisht në telefon – dhe më duket se të shoh me sy”.

***

Sapo futëm këmbët në hyrje të shkollës në një kollonë, me një kornizë me përmasa të mëdha, ish varur përkthimi im i kësaj poezie dhe… në fund autori, ish nxënës u kësaj shkolle… U befasova sapo hyra në korridorin e gjërë, të dekoruar me shumëllojshmëri fotosh, të jetës 50 vjeçare të kësaj shkolle, stenda ekspozitash të viteve të shkuara e të tashme. Diku më tej m’u shfaqën fotografi të viteve të para të këtij gjimnazi e unë njoha veten e të gjithë shokët e shoqet e mia… Në atë shkollë njoha De Radën e Fishtën e fshehur, Konicën e përbuzur e Mavromatin, aspak të zi, madje të kuq, gjenia shpërthyese e të cilit na solli në shqip Shekspirin, Servantesin, Khajamin, Ibsenin, etj. Aty lexova Bajronin, Kardailin, Gëten, Shellin, Dikensin, Saadiun, Khajamin etj. Është e paharrueshme kjo shkollë për mua e shokët e mi. Ndaj ndjej një sëmbim në zemër, e më kujtohet vazhdimisht i vogli Zhan Kristof, heroi i veprës së Romeu Rolandit. …Shoku im e ndjeu ngashërimin tim, më futi krahun dhe u ngjitëm në katin e dytë, ku drejtori i shkollës z. Gega na priti përzemërsisht duke na gostisur sipas zakonit. Pas një bisede të shkurtër doli me premtimin se do të kthehej shpejt. Nuk pata kohë as të kundroja dekorin e zyrës së tij, kur ai qe kthyer përsëri. Na foli për shkollën e re dhe atë të së kaluarës. Fliste thjesht, larg terminologjisë pedagogjike e profesionale (ishte biokimist). Fliste ngadalë. Të shihte ngultas në sy, e ti nuk mund t’i harroje ato çka thoshte. Kordat vokale i ishin tronditur thellë për 40 vjetët e mësuesit asket të fshatrave. Zëri dyngjyrësh ishte një dëshmi sa ai kishte punuar me pasion e përkushtim me nxënësit. Dhe tani, drejtësia e ardhur vonë e kishte vlerësuar punë e tij të gjatë… U njoha me gjëra të reja në shkollën time. Laboratorë kimie të kompletuar, kabineti i fizikës. Nëpër korridore afishohej shkenca e natyra, ilustruar me pamje krejt origjinale. Anshtajni e Frojdi, përkatësisht gjenij të Fizikës e Psikanalizës, zbukuronin një kënd të veçantë. Pak më tej, Lord Bajroni dukej sikur këndonte sërish këngën: “Të rreptë bijt e shqipes…”. Lutja e tij e fshehur (për vetitë e shqiptarëve: “veç të ishin ca më të arrira”) tashmë ishte realizuar… Fishta, i fshehur, i nëmur e i përndjekur nga komunizmi përjetësisht, hijeshonte një kënd me anën tjetër të korridorit. Homeri ynë tashmë, ka zënë vendin e vet për t’u lexuar ëndshëm e pa frikë. Ndjehem i privilegjuar i fatit (të keq a të mirë!…) që pata mundësinë ta lexoja aq herët. Informatika, kompjuterat, biblioteka; të gjitha specialitetet që ushtrohen në jetë, paraqiteshin në këtë shkollë, thjesht, bukur dhe përkushtueshëm shpirtërisht e financiarisht. Vërtetë drejtori e kishte organizuar punë në këtë shkollë, duke e bërë model, por ama edhe stafi i tij ishte treguar i palodhur për t’ja arritur asaj që ne e kundronim me sytë tanë. Ejani, – na tha drejtori. Një auditor ju pret të shpreheni për jetën tuaj këtu e për jetën e re në Amerikë. U befasova sërish… Nuk e kisha menduar se do të flisja para nji auditori të tillë, të rastësishëm, por të përgatitur e që përfaqësonte një brez të ri intelektualësh të të gjitha profesioneve. Ishin ata që premtonin për shtyllat e reja të shtetit të ardhshëm shqiptar, të zhveshur nga ajo ideologji që bën të vuajnë shtetasit e vet, nga ideologjia komuniste, pothuaj e harruar tashmë… Para tyre po fliste një nxënës si ata, i kaluar në moshë e më pak në mendime… Amerika, ju thashë, është e tillë sepse punohet. Nëse shqiptarët punojnë si tek ne në Amerikë, atëherë Shqipëria do të ndriçojë sa që Evropa do ta ketë zili. Pedagogët që asistonin (ishin mjaft nga këta), pohonin njëzëri, duke përçuar tek nxënësit se puna e mendja e urtë e ndrisnin një komb, sado i prapambetur të jetë… Aty takova pedagogë, prindërit e të cilëve, bashkë me mua mësuan në këto banga. Irma Idrizi quhej njëra syresh, mbesë dhe vajzë e poetëve të talentuar Halil e Bexhet Jaçellari. Le të më falin të tjerët, emrat e të cilëve nuk mundem t’i kujtoj!… Pas asaj bisede, e ndjeva veten tamam një nxënës mes shokësh e shoqesh të së njëjtës shkollë. Ndjeva keqardhje që nuk isha moshatar me ta por kënaqësia që më jepte biseda më ngushëllonte, gjithsesi… Qe një bashkëbisedim i mrekullueshëm pedagogë-nxënës. Falenderova drejtorin për auditorin cilësor dhe dola me atë ndjesinë e këndëshme, si një ish nxënës i kësaj shkolle isha bërë i njohur… me një përkthim!! “Kur dua të shmang vulgaren me vartësit e mi kolegë – tha drejtori – u them: Shiko poezinë e Kiplingut; lexoje!… a gjen aty diçka nga vetja jote?!… nëse jo… ke pak kohë të rregullohesh, sepse përkthyesi është një ish nxënës i kësaj shkolle…”. Unë, i nëmuri, i përbuzuri, i përndjekuri zbulova në ish shkollën time se arti i pranimit të diçkaje është thuajse, i barabartë me atë (art) të krijimit të saj, dhe se shija e vërtetë e këtij arti, konsiston në interpretimin e drejtë të domethënies së tij… Kjo poezi – i thashë drejtorit – është një mermer i gdhendur mrekullisht nga Kiplingu, dhe unë veç mund ta kem dëmtuar duke e përkthyer. Më pas u kënaqa me sallën e informatikës. Më shumë se 40 kompjutera servireshin në këtë sallë. Njohuritë mbi internetin ishin përvehtësuar nga të gjithë nxënësit e shkollës. Pra ndryshimet ishin të dukëshme dhe në kahjen e duhur. Nuk pata kohë të vizitoj laboratorë të ndryshëm që përbënin didaktikën, mësimdhënien e kësaj shkolle. Drejtori me një libër në dorë mu drejtua: Merre, është për ty. Ishte një libër me autorë nxënës-pedagogë, nën kujdesin e drejtorit e të gjithë stafit të tij. Ishte një punë e mrekullueshme për pasqyrimin e vitit shkollor 2007-2008. Puna këmbëngulëse e këtij stafi bëri të mundur botimin e tij. Retushimi i librit ishte mjaft cilësor. Pas leximit të shpejtë të një pjese të tij, më bëri përshtypje puna e tyre krijuese, recensionet për një sërë veprash të njohura, si dhe përkthimet e sidomos krijimet e nxënësve në frëngjisht, anglisht, gjermanisht, spanjisht etj. Aty për aty, m’u kujtua James Becker në Tiranë “Liria jep rezultate”. Në një cep pashë të afishuar nga vëllimi poetik: Antologji 2008, vargje nga nxënësit e kësaj shkolle: Izidor Beqiraj, Klaudia Çarçani, Renalda Koduzi, Klelia Mone etj., prozat nga Elis Sholla, Eriola Arapi e Klaudia Shima. Binte në sy një poezi në anglisht, shkruajtur nga nxënsja Klaudia Brahimaj, ndërsa në prozë (në anglisht përsëri) krijimet e F. Gjyla, G. Qorri, I. Haxhiu, e në frengjisht B. Bozo, A. Liko. Krijimet në italisht mbanin emrat e I. Karame, E. Bazi e M. Tabaku etj. të gjithë nxënës të këtij gjimnazi… Krijimi në gjermanisht përfaqësohej nga Esmeralda Zela. U ndjeva krenar që kisha mbaruar mësimet e maturës në këtë gjimnaz që kishte përgatitur kaq krijues të zotë, të një moshe fare të re… Sikur mos të ishte kaq e egër kjo diktaturë 50 vjeçare (a thua se ka diktatura të buta?!), sot do të numroheshin me qindra krijues të moshuar e me siguri të një cilësie të lartë, sepse në atë kohë, etja për dituri e njohuri jashtëshkollore, ishte edhe më e fortë se etja për ujë në një ditë korriku… Në libër kishte recensione për vepra e autorë të njohur vendas e të huaj. Më tërhoqi vëmëndjen, veçanërisht, një recensë psiko-kritike mbi dashurinë në tragjedinë e Shekspirit “Hamleti” shkruajtur nga mësuesja e letërsisë Flora Çarçani. Ishte vërtetë diçka e re për dashurinë e herojve, të kësaj vepre të pavdekshme… Nuk mungonte (përveç mjaft të tjerash) edhe një analizë mbi Mateo Falkonen e Prosper Merimesë, aq shumë i pëlqyer në kohën e studimeve të mia të shkollës së mesme. Libri në fjalë hijeshohej nga një tufë lulesh, apo kurorë vjollcash më mirë të them, të gjitha krijime të stafit pedagogjik e nxënësve të shkollës, më së shumti… Nuk më premton koha të shkruaj për gjithçka shkruhet në këtë libër, por krijime e puna e palodhur e drejorit të gjimnazit z. Skënder Gega dhe stafit të tij, meritojnë të merren në konsideratë dhe unë në një të ardhme jo fort të largët, do të mundohem të shkruaj, anipse pretendimet e mia krijuese s’do të mund të shprehin dot, atë punë të admirueshme artistike të nxënësve të gjimnazit “18 Tetori” Lushnje ku studiova edhe unë gati gjysëm shekulli më parë… I kënaqur që kalova ca kohë në ambientet e pasura të ish shkollës sime të varfër, i kërkova drejtorit të dalim. E kisha jetuar aty, edhe një herë rininë time të hershme kujtimhidhur, paçka se, nën rreze të ngrohta të një dielli në perëndim. …Kjo retrospektivë kishte mbaruar nëse mund të mbarojnë ndonjëherë ato… Dolëm sakaq… Oborri gumëzhinte nga zërat gazmorë. Ishte një gjuhë korale, pothuasje skenike, plot emocione, ku nuk mungonin as përbetimet idilike, rreptësisht të ndaluara në moshën time të shkollës… Opopo! Kështu pse më dilnin para syve papushim?!… O ditët e djalërisë, o moj kohëz e të rit tim?!… …u kujtova dy miqve të mi vargjet e Naimit, e Skënder Gega si për të më ngushulluar, aty për aty, deklamoi: Vërtetë se syri i djalit shkrep xixa, flak e zjarr Po syri i plakut, llaps me dritë të kulluar…

***

Qeshëm çiltas të tre… Hygoi paska pasur të drejtë… Automobili i drejtorit mori rrugën e Beratit. Kaloja për herë të parë në atë rrugë. Lexuesi nuk duhet të habitet për këtë. Pothuajse gjysma e shqiptarëve, nuk lejoheshin të dilnin larg vendbanimeve të tyre para vitit 1990. Pa e kaluar urën e Kuçit, pak djathtas, mes një gjelbërimi të hijshëm e çlodhës, buzë lumit Seman, uji i të cilit ngjan vërtetë si një përzierje ujë çimento, rrëzë një çuke të vogël, plot jeshile e ferra, merr frymë një fshat i vogël, që ekspiron këtë frymë në formë të një tymi kaltërosh. Quhet Çukas. Restoranti nuk të “mbushte” në pamje të parë. Të gjitha tavolinat ishin buzë lumit e të mbuluara me drurë natyralë e gjith blerim. Ishte një vend piktoresk. Romantika s’tundej vendit, dhe pse vizitorët ishin të shumtë. Heminguej, me siguri që do ta kishte hedhur grepin në lumë e do ta harronte gotën e verës… Pula e zogjtë e pulës, patat e rosat me të vegjël e tyre, harabelët në anën tjetër që vërtiteshin të patrazuar, harmonizoheshin me dekorin shumëngjyrësh të pemëve, luleve e jeshillëkut. S’pata kohë të sodis të tërin atë mjedis të mrekullueshëm e çlodhës sepse ia behu kamarieri. Për meze porositëm zogj të pjekur me saç e turshi nga më të ndryshmet, patlixhana, lakra, speca etj, ashtu siç dinë ti qëndisin fshatarët. Pothuaj gjithëkund përdorej saçi. Pilaf orizi me pulë të pjekur në saç, qumështur i pjekur në saç etj. Kur na serviri zogjtë e pjekur, në një tepsi goxha të madhe nuk m’u besua; e kush do t’i hajë të gjithë këto?! Më vjen keq se do të shkojnë dëm!… Për çudinë time vetëm kockat mbetën në tepsi. Drekosëm duke biseduar, Homeri e Virgjili, Tuqididi e Demosteni, si edhe Kotoni e Ciceroni ishin të ftuar tanë të parë. Bëmat e tyre i shtruam në tavolinë, duke korrigjuar njëri tjetrin… Da Vinçi, Pjer Ronsari, Petrarka, Dante si dhe Volteri, Rusoi e Luigji XIV-të ishin një objekt i veçantë për ne. I ngritëm në qiell veprat e tyre. Gjynah veç që s’kishin pirë verë buzë lumit të vendit tim…

LAVDI o Zot, që dhe këtë balsam Që na shëroi e më shëndet na mbushi. Kishte mbërritur Omer Khajami… me një qelq verë, si rubin. Na e la mbi tavolinë e u largua. Folëm për të e për Saadiun. Diskutuam pa rreshtur për këtë poet. Para tavolinës sonë kaloi si në një revistë një qimiter i tërë mbretërish e njerëzish të mëdhenj si Keopsi, Ramsesi, Sardanapali, Jul Qezari, Aleksandri, Kleopatra, Shekspiri, Shatobriani, Shopenhaueri, Napoleoni, Balzaku, Gëtja, Tolstoi, etj. Pastaj u përqëndra tek letrarët e qytetit tonë, Faslli Haliti, Visar Zhiti, Halil Jaçellari, Evgjen Merlika, Izet Shehu, Tahsim Demiraj, etj. Unë veçanërisht fola me superlativa për të gjithë. Faslliut – iu thashë – i shkon për shtat një thënie e Shopenhauerit që pak a shumë thotë se: “jo çdo gjë e thjeshtë është gjeniale, por mund të jetë e thjeshtë e njëkohësisht gjenniale…” të bën përshtypje se me çfarë dhimsurie e pa kurrfarë kompleksesh shkruan për ata që u persekutuan padrejtësisht. Kur, dikur lexova një shkrim për Seit Selfon, të cilin pata fatin ta njoh personalisht, dy tre herë e ndërpreva leximin… sa bukur!… dhe më vinte keq që vetë ne, nuk dimë të shkruajmë aq bukur për persekutimet e vuajtjet e shokëve tanë që i njohim aq mirë sa ç’dimë për veten tonë. Me Faslliun e nja dy poetë të tjerë, para dy vjetësh pata rastin të ha një drekë diku në një fshat (emrin s’ia kujtoj) përballë Hajdaraj. Edhe pse nga natyra një neglizhent i pariparueshëm, nuk ia fala vetes që s’mora mundimin të marr nja dy shënime sa për kujtesë… ishte një drekë e këndëshme me biseda tejet të çiltëra, e pa harruar… Për Visarin folëm gjithashtu gjatë. Dikur shkrova një shkrim për 2 romanet e tij “Rrugët e Ferrit” dhe “Ferri i Çarë” më mbeti peng dhe s’e di si më mbeti pa futur një thënie e Artur Kosteler që thotë: “Shënja kryesore e gjeniut nuk është perfeksioni por origjinaliteti…” i përshtatej më së miri natyrës e shkrimeve të tij. Për shokun e vuajtjeve Evgjenin, u fola ndoshta edhe më shumë se duhej. Një poezi të tij “Muzgu” në dorëshkrim, që mbase edhe ai vetë mund ta ketë harruar, e mbaj si relike, dhe më duket se shuaj mallin, që s’e kam parë prej kohësh, duke e lexuar herë pas here. Gazeta “ILLYRIA” e ka bërë korrespondent të jashtëm. Në një kioskë aty pranë punës, ku shitet gazeta mesi pres, që të vijë e të lexoj ndonjë shkrim nga Evgjeni. Kur s’e shoh emrin e tij më duket se edhe gazeta ka diçka mangut. Bën analiza me një llogjikë të fortë e me kulturë. Për Halil Jaçellarin fola me një pasion të veçantë. Në shkollë të mesme as që e dija që ky njeri të cilin padrejtësitë e bënin të humbiste durimin, e papritmas bëhej agresiv, një ditë do të shfaqej me romanin e tij të parë “Nesër është e djelë” e për çudi në kohën e diktaturës! E lexova me një frymë derisa i dhashë fund dhe u befasova me talentin e tij. Edhe Kadareja dikur ashtu si për Faslliun kish vlerësuar talentin e Halilit. Pastaj diskutuam edhe për tregimet e romanin e tij të fundit… Pasi diskutuam për tregimet e poezitë e Izetit u ndalëm tek artikujt e tij në gazeta. Në një pjesë të madhe të shkrimeve të tij në gazeta dominon “subjekti” Katovician që me të drejtë u bë shkak i fatkeqësisë së tranzicionit në Shqipëri. Malli na kish bërë disi llafazanë, pse jo edhe vera e rakia kishin bërë punën e tyre. Pasi folëm pothuaj për të gjitha talentet e qytetit të Lushnjes, papritmas drejtori shpërtheu: harruam diktatorët, Neroni, Kaligula, Hitleri, Stalini, Polpoti… Mos fol – e ndërpreva, – nuk ia vlen t’i përjetojmë në këtë shkrim… Edhe ato që thamë pak më parë nuk ishin subjekt i këtij shkrimi, lexuesi të na ndjejë. Paguam e dolëm. Dielli kishte marrë të tatëpjetën. Kishte kohë që frynte një erë e mbarë nga ai drejtim. Dëgjohej fërfërima e gjetheve. Edhe pemët i gëzoheshin atij flladi perëndimor..

Festivali i XXIII-të Shqiptar bashkoi trojet shqiptare ne New York

November 11, 2013 by dgreca

Festivali i Këngës e Valles Shqiptare në Amerikë – një urë e fortë lidhëse midis vendlindjes dhe diasporës/

Nga BEQIR SINA, Bronx – New York/

BRONX NY: Festivali i 23 vjetor shqiptar! Mbrëmja me këngët, vallet, kostumet dhe traditat nga të gjitha trevat shqiptare, në Amerikë, nën kujdesin shembullor të Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës, konsiderohet si festa më e madhe shqiptare e kulturës tonë në diasporë. Festivali gjithëshqiptar! është dita kur shqiptarët e Amerikës, festojnë së bashku kulturën tonë, festojnë trashëgiminë tonë, festojnë atë që na sjell dhe na bënë së bashku ne si një popull edhe në mërgim.

Shqipëria, Kosova, shqiptarët nga Mali i Zi, nga Maqedonia, Presheva, Bujanovci, Medvegja, Çamëria, Arbëreshët dhe Diaspora – këto ishin ngjyrat e pikturës folklorike, që pamë mbrëmjen e 10 nentorit gjatë Festivalit të XXIII Artistik i Këngës e Valles Shqiptare në Amerikë. Festivali organizohet për të njëzetënetretë herë nën patronazhin e Kishës Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës – Qendrës Kulturore “Nëna Tereze”.

Kështu në kulmin e aktiviteteve që po zhvillohen në kuadrin 28 Nëntorit 1912 – Ditës së Flamurit – Shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, New Yorku, mbrëm për tre orë u zhvillua edhe festival që u bë vendtakimi i kulturave të të gjitha trevave shqiptare – brenda dhe jashtë trojeve etnike.

Këngëtarë, muzikantë dhe valltarë “pikturuan” ngjyrat e kulturës së tyre para syve të mërgimtarve shqiptarë në Amerikë, në Festivalin e XXIII-të Shqiptar, që u zhvillua të djelën në mbrëmje në” Lehman Center for the Performing Arts” në Bedford Park Boulevrad, Bronx, New York, dhe e ndoqën më shumë se 3000 vetë, nga zona e “Tre Shtetshit”.

Përveç këngëve dhe valleve, kostumeve plot ngjyra, programi i festivalit përfshinte dhe shkollën e këngëve dhe valleve shqiptare, nga Bostoni, Detroiti, Nju Jorku, Nju Xhersi e tjer.. Me valle dhe veshje popullore u prezantuan traditat dhe anët folklorike nga të gjitha trevat prej Grupit “Rozafati”, Kisha Katolike Zoja e Shkodrës,Grupi “Gjergj Kastrioti”, Rochester Hills, Michigan, Grupi “Bashkimi” Boston, Massachusetts, Shoqëria kulturore “Mërgimi”, nga Patersoni, i Nju Jerseyt .

Ndër pjesëmarrësit ishin edhe kongresisti demokrat i Nju Jorkut, Eliot Engel, asambleisiti i Nju Jorkut, Mark Gjonaj, kryetari i Vartës dr. Gjon Buçaj, dhe famullitari Dom Fran Kola, Konsulli i Përgjithëshëm i Kosovës në New York, ambasadori Bekim Sejdiu, Presidenti i KKSHA, zoti Martin Shkreli e të tjer. Në festivalin e XXIII morën pjesë edhe shumë presonalitete, veprimtar dhe lider të komunitetit, afaristë, gazetar, artistë, muzikantë dhe studnetë e stduente. Festivali XXIII Shqiptarë, prezantoi folklorin e bukur shqiptarë, duke u bërë një urë lidhje e fortë me Shqipërinë e të gjitha trevat dhe që në diasporë, që të ruhet muzika, vallja dhe kënga shqiptare në Amerikë.

Në skenë dolën grupe vallëtarësh, këngëtarësh e instrumentistësh nga të gjitha trevat, duke interpretuar sipas programit më se 30 pika të ndryeshme. Festivali, ishte i pasur me këngë e valle, humor e pjes instrumentale, skeçe e parodi, valle e melodi të zgjedhura shqiptare, të të gjitha krahinave dhe trevave shqiptare.

Hapjen e Festivalit të XXIII-të, Shqiptar, në Nju Jork, e bën konferencierët Etrita Ibroçi dhe Kreshnik Zhabjaku.

Ndërsa përshëndetja tradicionale, dhe bekimi i festivalit u krye nga famullitari i Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” Dom Pjetër Popaj, i cili ndër të tjera tha se :” Ju sigurojmë se sonte keni për tu ndar shumë të kënaqur me programin e pasur përgaditur për ju. Këngët e vallet tha Popaj në fjalën përshëndetëse, prej trevave të ndryshme shqiptare nga veriu e deri në jug kan për t’ju sjellur shmallim në shijen e këndëshme të arttit tonë muzikor shqiptarë. Çka e bën festivalin edhe më të vlefëshëm dhe domëthënëse dhe është më shumë prej këtyre argëtuese nga të rinj që kanë lindur këtu në Amerikë”

Duke folur për qëllimin e festivalit shqiptar në Amerikë, famullitari dom Pjetër Popaj, theksojë se qëllimi i festivalit nuk është vetëm argëtimi por edhe bashkimi me njëritjetrin. “Ne gjithmonë, tha ai theksojmë gjërat që na bashkojnë e jo gjërat që na ndajnë, pra të bashkuar ruajmë gjuhën, kulturën, traditat e lashta e mbi të gjitha ruajmë veten tonë” tha Popaj.

Më pas ai bëri një lutje duke iu faleminderuar Zotit që ne shqiptarët kemi këtë bashkim me njeri tjetrin, duke ruajtur këtë dhurat njëkohësisht, sipas famullitarit Popaj, ne japim një shembull të mirë, dhe sigurojmë një të ardhme për të rinjt e të rejat e komunitetit tonë, u shpreh Dom Pjetër Popaj.

“Me këtë ne tregojmë se jemi krenar që jemi shqiptarë, vazhdoi Popoaj, duke shtuar se Zoti na ka pasuruar me virtyte të larta sikur janë ; besnikëria, ndershmëria e bujaria,, që gjenden rrall në popujt e tjerë të botës. Në këngët e lavdishme kujtojm edhe etërit tanë që besnikërisht kan ruajtur këto thesare me dinjitet” thekësojë famullitari i Kishës Katolike Shqiptare “Zoja e Shkodrës” Dom Pjetër Popaj,

Festivali i XXIII-të Shqiptar, nderoi me një çertifakt të veçantë asambleistin e parë shqiptarë në Asamblen e Nju Jorkut, nga Distrikti 80-të, në Bronx, zotin Mark Gjonaj.

Festivalin e hapi fragmenti poetik; “Sofra shqiptare”, recituar nga Sebastian Tinaj, shoqëruar me një valle festive e titulluar “Lulet e Festivalit”, lujtur nga Grupi “Rozafati”, i Qëndrës Kulturore “Nëna Tereze’, me udhëheqëse artistike koreografen e njohur Agelina Nika.

Ky festival ishte i ndarë në tre pjesë, ku në pjesa e parë, dolën në skenë e festivalit Grupi “Rozafati”, Hartsdale, New York, me valle me motive mirditore, koreografia nga Angelina Nika, dhe një kolazh me motive nga Kosova, kënduar nga Besim Muriqi .

Të mos harrojmë dhe një ansamabël tjetër shqiptarë në Amerikë – Shoqata kulturore artistike Grupi “Gjergj Kastrioti”, Rochester Hills, Michigan, i cili është një ndër mysafirët e dëshiruar dhe pjesëmarrëse e rregullt e çdo festivali. Grupi “Gjergj Kastrioti”, Rochester Hills, Michigan, pranë Kishës Katolike Shqiptare Shën Pali,”, erdhi në skenën e festivalit me potpurinë “Vallëzojmë dhe gëzojmë në log” muzika nga Beko Gjelaj dhe Safet Beqaj, koreografia nga Joli Paparisto.

“Delja Rude” dhe kënga e “Imja Shota” kënduar nga Dea Elezaj, shoqëruar në piano Nikollë Tinaj ishte kënga që korri një shumë durtrokitje , kënduar nga talenti Elezaj e cila edhe kësaj rradhe demostroi një vokal të shkëlqyer.

Ansambli “Bashkimi” nga Bostoni prezantoi magjinë e folklorit të Çamërisë

Grupi “Bashkimi” Boston, Massachusetts, edhe kësaj radhe erdhi në këtë festival me “Valle me motive Çame” koreografia nga Bashkim Braho., teksa Grupi “Rozafati”, vazhdoi programin me nje “Valle me motive permetare”, koreografia Angelina Nika

Në pjesën e dytë nga Nju Xhersi fqinjë në festival mbërriti ansambli i shoqatës Patersonit, Shoqëria kulturore “Mërgimi”, nga Paterson, Nju Jersey , me “Valle me motive të Drenicës” koreografia nga Xhemal Bekteshi , dhe kënga “Të pandarë Jug e Veri” kënduar nga Adem Kaliqi, të cilat entusiasmuan jashtëzakonisht të tre mijët pjesëmarrësit me mgjyrat floklorike dhe patriotike dhe krjiuan një atmosferë mjat emocionante.

Ndërkohë, që më pasë ata u ndoqën në skenë nga një kolazh me motive nga Malësia, kënduar nga Ylli Sufaj, Liza Nikprelaj dhe Fran Vulaj. Grupi “Gjergj Kastrioti”, nga Rochester Hills – Michigan, me koreografi të Joli Paparistos, luajti dy pjesë një “Valle me motive të Shqipërisë së Mesme” dhe vallen “Tirana ime”

Këngën e bukur nga treva me veriore e Shqipërisë, me një kolazh me motive nga Shkodra dhe Ulqini e sollën në këtë festival këngëtarët Haxhi Zeneli, Lab Logu dhe Viktor Hila. Sikurse, me valle nga të gjitha krahinat, ku banojnë shqiptarët erdhi në këtë festival Grupi “Rozafati”, Hartsdale, Nju Jork, i cili vijojë daljen në skenë me “Valle me motive Kosovare”, me koreografi nga Angelina Nika

Pjesa e tretë dhe e fundit ka vazhduar me Shoqërin kulturore artistike Kelmendi, Nju Jork, me drejtues Sokol Smajlaj, me një tuf interpretimesh të cilët dolën në skenën e festivalit mes një “breshërie” duarttrokitjesh dhe thirrjesh entusiaste të spektatorëve.

Ky grup i dalluar për repertorin e tyre të pasur burimor nga kjo krahinë ishte grupi që mori më shumë duartroktitje, duke interpretuar pjesë të tilla si : “Babgjysh merr Lahutën”, me lahutë Martin Smajlaj, – shoqëruar nga fëmijët Nikoll Tinaj dhe Antoneta Nitaj, “Shqipërinë e dua”, kënduar nga Pëllumb Naçaj dhe Bashkim Vushaj, “Shqipe fluturoni” kënduar nga Klaudja Hysaj dhe Grupi, “Një Bylbyl këndon n’mërgim” kënduar nga Ylli Sufaj, Luigj Tinaj, Antonio Vuktilaj dhe grupi.

Në pjesën e tretë Grupi “Rozafa” në fund solli në skenë “Valle me motive nga Malësia” me koreografi të Angelina Nikës, Me këtë rast Festivali i XXII-të Shqiptarë, rezervoi edhe pak humor nga humoristët Tom Smajlaj dhe Luigj Tinaj, me autor teksti të Gjovalin Lumës, me pjesën humoristike “Largëpamësia politike sma do këngën folklorike”.

Kurse, këngëtarët Amarda Arkaxhiu, Edi Duro dhe Indrit Mlika, i “ranë” mes përmes Shqipërisë me këngë popullore, me një kolazh me motive nga Kosova, Mal i Zi, Maqedonia, Shqipëria e Mesme dhe e Jugut”

Kurse e mbylli Festivalin e XXIII-të Shqiptarë, Grupi i Valleve “Bashkimi” nga Bostoni me udhëheqës Bashkim Brahon, me një valle të titulluar”Në një flamur të pandarë” me koreografi nga Donald Braho.

Festivali XXIII krijoi një urë të fortë midis shqiptarëve të Amerikës, Shqipërisë , Kosovës dhe të gjitha trevave shqiptare. Kështu edhe sivjet Festivali Shqiptarë në Nju Jork, dha kontributin e vet për ruajtjen e shumëllojshmërisë së kulturës shqiptare në Amerikë.

Festivali i XXIII-të Artistik i Këngës Shqiptare, në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, është një festival madhështor kulturor mbarëkombëtar, në rang komunitar. Festivali Artistik i Këngës e Valles Shqiptare në Amerikë, është manifestimi më i madh kulturorë i botës shqiptare, i organizuar për çdo vit, nga Qendra ” “Nënë Tereza” e Kishës Katolike “Zoja e Shkodrës”. Qysh nga edicioni i tij i parë në vitin 1990 e deri tani janë organizuar 23 edicione. Duke ushtruar një ndikim të madh si brenda dhe jashtë Amerikës, tek shqiptarët. Krahas përhapjes së emrit të këtij festivali në botën shqiptare, në këtë festival janë tërhequr çdo vit më shumë trupa të njohura vallëtarësh, muzikanësh, këngëtarësh e recituesish, edhe nga më të njohurit në bashkësinë shqiptare në Amerikë, por edhe në vendlindjen e tyre.

Reportazh : Një konferencë në Sofje (I)

November 8, 2013 by dgreca

Nga Arjan Th. Kallço/

Kur ke kaluar disa herë në unazën e një qyteti të madh si Sofja, ndoshta mendoje se autobuzi do të hynte në qytet dhe kështu do të krijoje një ide më të qartë për të. Por ndodh që disa rregulla të komunitetit duhen respektuar dhe mjeti i udhëtimit nuk mund të kalonte përmes, pavarësisht dëshirave të zjarrta të udhëtarëve. Ndryshe do të shkelej një normë që do të kishte kosto të shumëfishtë. Por në mendje kisha udhëtimin e dytë, pasi nga dritarja vështroja qytetin e pafund që s’kishte të mbaruar. Të gjitha kryqëzimet të ngjanin me sheshe ku secila bënte jetën e vet, pavarësisht nga sheshi kryesor qëndror. Nuk ka dyshim që ka dallim, por edhe qendrat më të vogla kërkojnë të kenë jetë në ditët apo netët festive, duke e ditur mirë se vëmendja gjithmonë spostohet tek kryesorja. Njëlloj si në dallimet qendër-bazë, ku aksi i filluar nga baza të çon detyrimisht drejt qëndrës. Si kryeqytetet që janë qendra e madhe e gjallimit dhe lëvizjes së një kombi. E kanë këtë përparësi kryeqytetet, prandaj përqëndrimi i mendjes drejtohet për nga qyteti më i rëndësishëm. Nuk ka vend në botë që të mos i bindet kësaj aksome, ndonjëherë edhe pa dëshirë, edhe pse shumë ngjarje në historinë e kombeve mbajnë vulën e qyteteve që kurrë nuk e kanë patur këtë rol. Sofja nuk mund të bëjë përjashtim, prandaj ftesës për një konferencë iu përgjigja pozitivisht, me shpresën se do të realizohej ëndrra e mbetur pezull për një vizitë në të. Përgjigjia vonoi, por më në fund trokiti një mëngjes në adresën time të internetit. Disa gjëra kryesore që lidhen me qytetin ke mundësi t’i zbulosh më parë, duke ua hequr mundësinë surprizave të pakëndshme, veçanërisht kur je në vend të huaj. Ftesa thoshte shprehimisht se në datat 2-3 nëntor do të zhvillohej konferenca me tëmë Rishkrimi dhe variantet, me rastin e 90 vjetorit të krijimit të Katedrës së Romanistikës. Kur ditët e kryen misionin e tyre të afrimit, udhëtimi mori jetë në një itinerar tashmë të njohur për të gjithë shqiptarët: Tushemisht-Ohër e më pas nga Shkupi në Sofje. Tek stacioni i autobuzave të Ohrit mëson se ka linjë direkte deri në Sofje dhe kështu ditën e merr me nge. Disa ditë nëntori me diell dhe temperatura janë të pazakonta për ata që banojnë në zonat malore, prandaj mendova që të merrja linjën direkte, duke shijuar për orë të tëra buzë liqenit kënaqësitë që t’i jep vetëm një qytet bregdetar. Ohri ngjante me një qytet veror ku njerëzit përpiqeshin ta shfrytëzonin në maksimum këtë ditë të dhuruar gjysëmvere. Barkat dhe anijet e vogla nuk rreshtnin së vozituri mbi liqenin e qetë dhe plot shkëlqim. Aty nga ora 17.00 dielli kapërceu malin dhe muzgu po binte ngadalë mbi qytet. Nuk ka trishtim më të madh sesa kur një ditë e mrekullueshme që i drejtohet fundit.

Ora 19.00, autobuzi mori rrugën drejt Shkupit mes natës nën një qiell plot me yje. Qytetet kalonin në radhë njëri pas tjetrit dhe ndalesa e parë në Bigëll, për një pauzë të domsodoshme rigjenerimi. Dikush mori ndonjë kafe, ndonjë tjetër për të ngrënë dhe të tjerë në ritet e tyre të përditëshme, por që nuk ngjajnë kurrë deri në përputhje. Rreth orës 22.00 iu afruam Shkupit dhe të mahnit qëndra e tij historike e ndriçuar si për festë. Në një udhëtim një muaj më parë pashë nga afër të gjithë punën që bëhej për ta shndërruar qytetin në një qendër atraktive për turistët. Them me plot gojë se ia kanë arritur, pasi ngjan me një metropoli të vërtetë. Në qendër gërshetohet bukur në një stil antik historia e njerëzimit. Më kujtohet se në një bisedë me një shqiptar të Shkupit shkëmbyem këto dy fjalë : Ai-kush nuk e ka historinë përpiqet ta ndërtojë! Unë- kush e ka po e shkatërron! Dy fjali që nëse e mendon mirë përmbajnë në vetvete mesazhe të kthjellta për të gjithë.

Pas një qëndrimi të shkurtër edhe aty, më në fund rruga mori drejtimin e pakundërshtueshëm drejt Sofjes. Linja Galeb sillte risinë më të fundit, linjën e internetit në ëf, kështu që nuk ishe vetëm në një udhëtim disi të gjatë. Në doganën maqedonase u krye kontrolli rutinë i dokumentave dhe i bagazheve dhe më pas tek ajo bullgare. Kohëpritja e vendosur kur kalon nga vende të tjera drejt eurozonës u respektua me përpikmëri. Kjo ishte pengesa e fundit dhe më pas rruga kishte vetëm një ritëm. Sado që përpiqesha të flija, ishte e pamundur, sepse kërshëria ishte bashkëudhëtare e pandarë. Atu nga ora 5 e mëngjesit autobuzi u ndal tek stacioni dhe udhëtarët zbritën një e nga një. Në googleearth kisha parë se pranë ndodhej edhe stacioni i trenit dhe qëndra historike shtrihej pas tij. U nisa drejt tij për të pyetur sesi funksiononte trasporti për në qytet, por edhe të kalonin disa orë deri në agim. Në hyrje të tij mbeta i shtangur nga madhështia dhe bukuria e tij, edhe pse bënte pak ftohtë. Në orën 5.30 treni solli njerëz që edhe pse ishte e shtunë, nxitonin drejt punëve të tyre. Më pas nevojiten të holla në monedhën vendase dhe u drejtova për tek stacioni i autobuzave që ishte një tjetër befasi e këndshme: ngrohtë, njerëz, lokale dhe agjensi të shumta për destinacione të ndryshme në Europë.

Mëngjesi trokiti nën një mjegull të bardhë që të dukej se pritja nuk ishte komode. Tek informacioni një mesoburrë, tregoi të gjithë klasin e vet të mirësjelljes që të më ndihmonte. Më vuri përpara një hartë të qytetit dhe më tregoi të gjitha opsionet për të mbërritur tek Universiteti i Sofjes, Shën Klementi i Ohrit. Zgjodha rrugën më këmbë meqë nuk ishte larg: rruga e parë mbante emrin e mbretëreshësh, më pas vazhdonte e ndarë në dy pjesë me një përrua në mes dhe ura disa ura, për të dalë tek rruga e tretë që mbante emrin e një patrioti të madh bullgar. Qyteti dalëngadalë po merrte jetën normale të një dite plot qarkullim. U ndala para godinës së universitetit që të mahniste nga bukuria dhe në takimin e parë me një kolege të italishtes, mësova se kishte qënë rezidenca e carit, por për një çast i thashë se nuk e merritonte askush përveç dijes një ndërtesë të tillë.

Por surprizat nuk kanë fund në këtë fillimmuaji, studentët kishin bllokuar universitetin prej disa ditësh në shenjë proteste, por kishin garantuar një mabrëvajtje të konferencës. Tek dera e hyrjes nxorrën para një listë me disa faqe dhe pasi u thashë emrin, më lejuan që të hyja në territorin e saj. Dukej si një protestë tepër serioze, me një rregull të madh edhe brenda mjediseve të universitetit. Tek dera e dytë e hyrjes përsëri konfirmimi dhe hap pas hapi po zbuloja atë ndërtesë që dikur i përkiste një aristokrati që ishte në krye të vendit. I shoqëruar nga kolegia u ngitëm në sallën e amfiteatrit ku po bëheshin përgatitjet e konferencës. Më prezantoi me organizatoren e konferencës dhe drejtuesen e katedrës së romanistikës, së cilës i dhurova një suvenir me flamurin tonë, meqë jemi në muajin e festave të 28-29 nëntorit. Më pas dolëm për një kafe jashtë territorit të universitetit dhe takuam kolegë të tjerë të ardhur nga Greqia, Spanja, Italia për konferencën. Me të gjithë njihesha, pasi ishim takuar në konferenca të tjera në vende të ndryshme. Është një kënaqësi e madhe tek takohesh e ritakohesh në qytete të ndryshme të Europës dhe të kesh mundësinë të parashtrosh kumtesat dhe të diskutosh për temat në fjalë. Por kisha edhe një kënaqësi tjetër, pasi kisha lexuar se me Bullgarinë që nga koha e Ismalil Qemalit e deri vonë miqësia mes dy kombeve kishte një histori të pasur. Në Bullgari është botuar për herë të parë edhe Himni ynë kombëtar, por kemi qënë edhe miq në fatet tona gjatë viteve të Luftës së parë botërore. Tek Bullgaria shumë shqiptarë kishin gjetur atdheun e dytë si emigrantë politikë.