Flamuri i Regjimentit Nr 6 te vullnetareve shqiptare ne Ushtrine austro-hungareze gjate luftes se pare boterore./
Nga Frederik STAMATI/
Ne vitin 1930 ky flamur eshte dorezuar ne “Muzeun kombetar” nga Izet Bebeziqi. Izeti, me origjine nga Peja, ne ato vite ka qene student ne Viene. Atje e ka takuar Dr. Reinhold, i cili i dha per Muzeun kombetar ne Tirane, flamurin, te cilin i a kishte dhene daja i itij Richald Dimmel, ish komandanti i regjimentit. Kur u largua ushtrja austro-hungarze nga Shqiperija ai e mori me vete flamurin dhe porositi nipin e tij, per ta dorezuar. Nuk e dime ne se Dr. Reinhold ka lidhje me studiuesin albanolog Reinhold, qe ka qene ne Shqiperi gjate shek XIX.
Ne dokumentacionin qe ruhet ne Arkivin e shtetit dhe qe rendit objektet e dhuruara gajte vitit 1930 per Muzeun kombetar, shkruhet:
“Z. Dr. Reinhold – Vjene
1 flamur te te 6-tit regjiment vullnetaresh Shqipetare nde ushterijen Ajshtro-Hungare gjate luftes se madhe: kete flamur i-a pat lene ungji tije Z. Richard Dimmel, Kumandanti i Regjimentite: Na u dorezua me anen e Z. Izet Bebeziqite.”
U lidha menjehere me Muzeun e ushtrise ne Viene. Ata u habiten, nuk e prisnin qe falmuri te ndodhej ne Shqiperi. Njekohesisht me thane se Richard Dimmel ka qene mjeshter i kalerimit dhe bente pjese ne Frontin e dyte te Saksonise se Jugut. Ne vitin 1917 trupat e ketij fronti u derguan ne jug. Per me teper histori do te interesohem me rastin e pare qe do te shkoj ne Viene.
Flamuri ka keto dimensione: 120 X 85 cm. Copa eshte e leshte, krejtesisht e ngjashme me peluhuren e flamurit te Princ Vidit. Kjo edhe me intrigonte. Per trembedhjete vjet mbeti pa u zbuluar enigma dhe ja, rasti, e beri te mundur.
Flamuri ruhet ne fondin etnografik te QSA. Po si u ndodh atje?
Ne vitin 1946 objektet e Muzeut kombetar i kaluan Institutit te shkenvave, por flamujt u dorezuan pa inventar, keshtu qe historija e tyre humbi. Pastaj me vone, kur u krijua Universiteti Tiranes, keto objekte kaluan ne Institutin e Histori-gjuhesise, si pjese perberese e fondit etnografik.
Flamurin e shpetova nga prishja fale restaurimit. I gjeta edhe historine.
Me rstin e 100 vjetorit te Pavaresise ai u ekspozua nje Ekspoziten e forcave te armatosura, ku qendroi nje vit.
Tashme ruhet shume mire, pa asnje problem.
I ndjeri Prof. Izet Bebeziqi ishte nje Atdhetar dhe nje Shqiptar i rralle, po i persekutuem nga komunizmi deri diten e vdekjes se Tij. Ne Shkoder ka njerez qe e kane njoh afer dhe ndoshta ruejne edhe ndonje dokument gojor nga Prof. Izeti, i cili kohet e fundit te jetes ishte ne Biblioteken e Shkodres, dhe njihej si Burre per karakterin e Tij. Ruej per Te kujtimet ma te mira te asaj kohe te veshtire.
shum interesant kto gjëra HISTORIKE por gjithmon poi shërbejm qetërkujt e vetit pojambjellim tëkeqën se shkojm me bindje politike dhe i shërbejm gjithmon qerve e vetin e anashkalojm .
Te lumte Fred! Na u shtua edhe nje histori flamuri aleatesh humbes apo flamur humbesi, qe per pak na rrezikoj heqjen e Korces e Gjirokatres nga harta sakate e vitit 1913, nese nje patriot shqiptar k humbesristian nga Korca, te mos ngrihej e te fliste ne Konferencen e Paqes ne Paris 1919, se ne qytetin i tij nuk kishte asnje grek e nuk flitej greqisht as nga kristianet as nga myslimanet. Nen flamurin shqiptar te regjimentit austriak duhet shenuar: Flamur humbes shqiptaro-austiak i ngjashem me flamuret e grisur humbes me yje te kuq shqiptaro-jugosllavo-sovjetik symbol te shfarosejes e pergjakjes se kombit shqiptar.
Fritz e sakte per ato qe shkruan, por romantizmi pa buke I profesoreve shqiptar na shkaktoi nenshtrimin ndaj xhahileve komunist me rrjedhoja tragjike. Kete e di dhe romantiku Fred, gjithe jeten pa perkrahje ne punet e tij shkencore,