• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Search Results for: themistokli germenji

Nga Historia e VATRES -KRISTO FLOQI, BASHKËTHEMELUES I “VATRËS” DHE EDITOR I “DIELLIT”

August 11, 2015 by dgreca

Nga Dalip Greca/
(Ne Foto:Komisioni Themelues i Vatres, Kristo Floqi, i dyti nga e majta, i akterti Noli, i shtati Faik Konica/
Dr. Kristo Floqi është jo vetëm ndër themeltarët e Vatrës, por dhe inisiatori dhe drejtuesi i mbledhjes së parë për bashkimin e shoqërive shqiptare të Amerikës. Vërtetë se ishin Faik Konica dhe Fan Noli, ata që hodhën farën e bashkimit, por thirrjen për takimin e parë bashkues e kishte bërë ai me 11 dhjetor më 1911, përmes gazetës Dielli,që ai e drejtonte. Si editor i Diellit Floqi i parapriu procesit të krijimit të Federatës, duke treguar dobitë e bashkimit e duke fshikulluar përçarësit. Edhe thirrja për takimin bashkues u hartua dhe u nënshkrua nga ai. Çuditërisht ai është përmendur pak ose aspak në faqet e Diellit, pasi e pat lënë Amerikën, dhe ishte i ndaluar rreptësisht të përmendej në literaturën e para ’90-tës. Nuk u shkrua fare për fatin e tij në burgjet e diktaturës, ashtu si dhe për fatin e shumë të tjerëve, mbi të cilët ra pa mëshirë gijotina e antiligjit, edhe pse kishin qenë shpirti i Vatrës dhe kishin luftuar aq shumë për Kombin. Paradoksi qëndron se me rastin e vdekjes së tij në Shqipëri, Dielli, që ai editoi, nuk shkroi asnjë rresht!Të jetë kjo mungesë informimi apo një harresë siç kishte ndodhë me ish editorin e Diellit, Bahri Omari të pushkatuar, me komandantin e vullnetarëve shqiptarë të Amerikës, Aqif Përmeti, pushkatuar, me ish themeluesin tjetër të Vatrës, Kristo Kirkën-vdekë në burgun e Burrelit, me Kolë Tromarën e të tjerë vatranë që dhanë shpirtin për çështjen Kombëtare?!

KUSH ISHTE KRISTO FLOQI?

Pati lindur më 1976 në Korçë (është shkruar se ai ka lindur në fshatin Floq, por kjo nuk i përgjigjet së vërtetës sepse vetë ai në shënimet autobiografike pohon se ka lindur në Korçë.) I ati, Vasili, kishte lindur në Floq.Informacion japin për Floqin edhe studiuesit Robert Elsie dhe Hasan Hasani, ndërsa gazetari Fiqri Shahinllari në librin e tij’Lis në Shkëmb” sjell të dhëna interesante rreth Floqit, pasi ka shfletuar arkivin. Ndërsa Prof. Dr. Stilian Adhami, krahas studimit të kësaj figure sjell të dhëna e dëshmi të rralla.
Kristo Floqi ishte i biri i Vasil Floqit, i cili pati katër djem dhe një vajzë; Dhimitrin, Kriston, Nikollaqin, Thanasin dhe Katerinën. Mbetën gjallë vetëm Kristo me Thanasin. Të dy studiuan për drejtësi.Mësimet e para Kristo Floqi i mori në Korçë, ndëkohë që studimet e mesme dhe të larta i kreu në Greqi. Diplomoi për drejtësi në Athinë, po aty e ushtroi profesionin e avokatit deri në vitin 1900. Më pas shkon në Korçë, ku hap zyrë avokature, më pas kaloi në Vlorë.Zotëronte disa gjuhë të huaja dhe shquhej që në rini për prirje letrare dhe publicistike.Veprimtaria politike, juridike, letrare dhe publicistike e Kristo Floqit përfshinë Shqipërinë dhe SHBA-në. Në kohën e para Luftës shkëlqeu, pas lufte kaloi një kalvar vuajtjesh e harrimi, ndërsa pasvdekja ishte injorim për këtë figurë kombëtare, mbuluar me pluhur harrese e terr.

NGA VLORA NË SHBA

Është shkruar se Kristo Floqi erdhi në SHBA nga Turqia, ku kishte shkuar për të përvetësuar Turqishten, është shkruar edhe një variant tjetër, se ai kishte mbërritur në SHBA për arsye ekonomike dhe nevoja të Lëvizjes Kombëtare siç kishin shkuar Petro Nini Luarasi,Sotir Peci, Fan Noli, Faik Konica, Mihal Grameno, Kristo Dako e të tjerë. Asnjëra, as tjetra nuk qëndrojnë. Variantin e vërtetë e tregon vetë ai, në “Kujtime Historike- Formimi i Federatës Panshqiptare”Vatra”- botuar në nëntor 1937 në revistën “LEKA”.
Kristo Floqi në vitin 1009 ishte avokat në Vlorë. Është koha kur ai e ka afirmuar veten në radhën e nacionalistëve që kërkojnë një Shqipëri më vete.Ishte ky shkaku i një përleshje mes një grupi nacionalistësh shqiptarë, ku kryesor ishte kristo Floqi dhe një grupi turkoshakësh, që bënin pjesë në Shoqërinë nacionaliste Turke me emrin”Itihat Ve Tereki”, që propagandonte një Turqi të re. Dy grupimet u përleshën paq, dhe autoritetet e pushtetit lokal “ua suallën shpirtin majë fytit”, siç kujton Kristo Floqi në shënimet historike të botuara më 1937 në Revistën “Leka”. Në këto rrethana grupimi i nacionalistëve shqiptarë menduan se kishte mbrritë rasti t’u tregonin vendin turkoshakëve dhe si hap të parë ndërmorën sulmin mbi zyrën e Post-Telegrafës së Vlorës. Aso kohe, Ismail Qemali ndodhej në Selanik. Grupi i nacionalistëve hyri në kontakt me Ismail Bej Qemalin dhe me të gjithë ata që ishin për inisiativën Kombëtare, brenda dhe jashtë Shqipërisë, dhe u prezantuan situatën ku ndodhej Vlora dhe veprimet e tyre.Duke qenë zotër të postë-telegrafës, nisën shifërkëmbimin, duke përcjellë situatën e acaruar dhe ç’mund të bënin në atë situatë.I ndalën të gjitha telegrafet që zyrtarët lokal përpiqeshin të nisnin drejt eprorëve. Autoritet ushatarake u zemruan së tepërmi dhe rrethuan Postën, duke kërkuar dorëzimin e Postës, por nacionalistët shqiptarë kundërshtuan dhe nuk ua dorëzuan as shifrën.Situata u përkeqësua dhe forcat ushtarake u shtuan. Në këto rrethana rebelusit shqiptarë e lanë Postën dhe një pjesë kapërcyen detin dhe u hodhën matanë Adriatikut, ndërsa një pjesë tjetër u ngjitën maleve. Kristo shkoi në Cakran të Fierit nën kujdesin e Bektash Cakranit. Mirëpo edhe aty ishte vështitrë të qëndronin gjatë pa rënë në sy.Vendosën që ta linin Shqipërinë dhe të kalonin në Brindizi e që aty morën anijen drejt SHBA-ve.

NGA BOSTONI NË SALT-LAKE, UTAH

Pas disa ditësh Kristo Floqi arrinë në Boston. Nuk bëhej fjalë për të ushtruar zanatin e avokatit sapo vuri këmbë në Amerikë. Vendosën që të hapnin një restorant në Boston duke shfrytëzuar klientelën shqiptare, që përbëhej kryesisht prej punëtorëve të fabrikave të Natick në Mass. Kur dukej se gjithçka po shkonte mirë, restoranti dha shenja falimentimi. Pas katër muajësh u detyruan që ta linin atë punë. Ç’të bënin? Nuk e dimë se ç’punë tjetër mund të ketë bërë Kristo me shokët me të cilët pat marrë rrugën përkëndej Atlantikut, por ai vetë shkruan në kujtimet e veta se”nevoja na shtërngojë të çajmë barakzi Shteteve të Bashkaura të Amerikës e të zemë vend në qytetin e bukur të Salt-Lake City të shtetit të Utah, pranë Kalifornias.”
Në Salt-Lake, Kristo kishte kunatin e tij, Kristo Poçi, i cili merrej me tregëti dhe punët i shkonin mirë. Aty punoi deri më 20 shtator 1911, pasi i erdhi një Ftesë nga Shoqëria Besa-Besën për të marrë detyrën e editorit të gazetës”Dielli”, post i cili ishte vakant pasi e kishte lëshuar Eftim Natse, para të cilit në atë post kishte qenë Konica.

EDITOR I DIELLIT

Shoqëria Besa-Besën,po kërkonte një editor të ri për gazetën e saj “Dielli”. Me propozimin e Kolë Rodhes dhe të Llambi Çikozit, ky post iu propozua pikërisht Kristo Floqit, i cili në atë kohë i kishte rregulluar problemet financiare dhe fitimet po i shkonin mbarë.Edhe pse pagesa që iu propozua nuk ishte kushedi çfarë, 50 dollarë në muaj, ai e pranoi detyrën për hir të çështjes kombëtare dhe bashkimit të kolonive shqiptare në SHBA.Përmes gazetës Floqi u bënte thirrje shqiptarëve që të bëheshin bashkë sepse kështu do t’i shërbenin më mirë kombit dhe do të ndikonin në krijimin e shtetit shqiptar.
Mbresat e asaj dite, kur Kristo Floqi mori detyrën, na e përshkruan me nota mallëngjenjëse gazeta Dielli e Vjeshtës 1911 :”Të dielën që shkoi, më 17 të Vjeshtës, u mbajt meshë në Kishën e Shën Gjergjit në Boston prej të Përnd. At Naum Çere dhe At Damianit.Ishin mjaft shqiptarë prej Bostonit dhe fshatrave përreth. At Naumi meshoi fort bukur me me zën’ e tij të plotë e të begatshëm.Si tha Unigjillë, At Damiani mbajti një fjalë të shkurtër, por të bukur, duke përkthyer Ungjillë e duke prurë fjalën mbi çështjen Kombëtare.
Pas priftit, nënkryetari i Shoqërisë Besa-Besën z. Vangjo Mille u ngrit dhe me një fjalë të mirë rekomandoi drejtorin e ri, z. Kristaq Floqin, i cili u prit gëzimërisht me një përpjekje duarësh të paprerë nga ana e dëgjonjësve.
Pasandaj, z. Kristo Floqi u ngrit,duke marrë në duar kurorën e shoqërisë Besa-Besën si dhe dy kurorët e tjera të shoqërisë Arsimi dhe të Shqiptarëve të Cochituate-it, kaq të bukura të tria, mbajti një fjalë të gjatë, më tepër se një orë, ku çmoi vleftën e trimave djelmoshë, të cilët njëri pas tjetrit, ranë dëshmorë për nderin dhe famën e Atdheut. Fjala e drejtorit qe kaq e bukur, e lartër dhe pëllore në ndjenjë e në fantazi, sa e mallëngjevi të tërë popullin dhe ngjethi zemrat gjersa qanë me lot.
Pas z. Kristo Floqi, u ngrit i njohuri atdhetar z. Kristo Kirka, i cili foli me një nxehtësirë të madhe për therorët e Përlindjes, duke përvëluar zemrat e djegura. Një përpjekje duarësh e fortë vërtetonte gëzimin që ndjenin dëgjonjësit. Më së fundi, me fjalë fort të hijshme e të pëlqyera, rekomandoi drejtorin tonë në popull, duke thënë se nga burra si Kristaq Floqi duhet të presë shumë kombi.Shqiptarët e Amerikës duhet t’i ndihin pa kursim në udhën e re në të cilën dëshiron të sjellë Shqiptarët dhe Kombin. Kësisoj mesha u krye duke lënë një përkujtim të pa harruar.”
Detyrën e editorit ai nuk e bënte vetëm duke qëndruar në zyrë, por shkonte atje ku ishin shqiptarët,konak më konak; katund më katund e qytezë më qytezë. Ai mbante konferenca dhe inkurajonte shqiptarët për patriotizëm. Qëllimi i konferencave ishte bashkimi i të gjitha kolonive shqiptare, me qëllim që shqiptarët e Amerikës të kishin një zë të bashkuar për Kombin e tyre.Në atë kohë në Amerikë egzistonin disa shoqëri shqiptare si: Më e madhja ishte Shoqëria Besa-Besën, më pas vinte Arsimi e Korçarëve, Dallëndyshe e New York-ut, Shoqëria Kombëtare e Worcesterit, Shoqëria Malli i Mëmëdheut dhe Përlindja e Jamestownit, Shoqëria Lidhja, Shoqëria Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Shoqëria Hylli Afërdita, Shoqëria Bashkimi, Shoqëria Mirëbërëse, Shoqëria Përparimi dhe Komiteti i z. Faik Konitza”Flamuri i Krujës”.
Në konferencat që zhvillonte nëpër kolonitë shqiptare, Kristo Floqi shtronte idenë e një programi të përbashkët të shoqërive të bashkuara dhe dhënien fund të grindjeve dhe lokalizmave krahinore. Ai argumentonte se vetëm të bashkuar, do të arrinin që të forconin frymën kombëtare në SHBA. Floqi, arriti që për tre muaj t’i binte kryq e tërthor kolonive shqiptare dhe realizonte më shumë se 100 konferenca. Kur e pa se fara e bashkimit ishte hedhur, dhe se disa nga shoqëritë ishin të bindura se ishte koha për bashkim, dërgoi thirrjen për një takim të përbashkët.

TAKIMI HISTORIK I 11 DHJETORIT NË BOSTON, MUNGESA E KONICËS

Në mirëkuptim me shoqëritë u la që takimi i parë të bëhej me 11 dhjetor 1911 në Boston. Atë ditë me qindra shqiptarë mbërritën në Boston dhe është pikërisht kjo ditë që çeli një epokë të re për Lëvizjen Kombëtare shqiptare në SHBA. Në kujtimet e tij, Kristo Floqi shkruan se “ Dita historike 11 Dhjetorit 1911 shënoi një periudhë të re për shqiptarët e Amerikës. Atë ditë arritën në Boston me qindra shqiptarë, si delegatë të shoqërive, por edhe individë. Salla e gjërë e hollit Rathbonne u mbush plot, sa shumë veta u shtërnguan të qëndrojnë më këmbë dhe qindar të tjerë mbetën jashtë.”
Në mbledhje mori pjesë edhe Peshkop Noli. Ra në sy mungesa e “dekanit” të çështjes Kombëtare, Faik Konicës, i cili ishte padyshim figura më elitare e asaj kohe dhe një prej promotorëve të Lëvizjes Kombëtare. Artikujt e tij në Dielli i kishin bërë për vete shqiptarët e Amerikës, ndaj përfaqësuesit e shoqërive të ndryshme që kishin ardhë në atë takim historik, po habiteshin që mungonte aty shtylla e bashkimit. Kureshtjen e delegatëve e shoi Kristo Floqi, i cili u tregoi atyre letrën që kishte marrë nga Faik Konica dhe ua lexoi fjalë për fjalë.
Çfarë shkruante Konica në atë letër? E sjellim të plotë:
I dashur z. Floqi
E mora letërn tuaj sot pasdreke dhe ju kthej përhirime për fjalët miqësije dhe nderimi që më thoni. Për fat të zi jam fare i penguar të Djelën, se s’e dinja se kishit mbledhje dhe se do t’më ftojit dhe kështu u lidha gjetkë për pasnesër.
Ato që më thoni për bashkimin janë të pëlqyera dhe pa dyshim duhet të bëhet në gjetshim një formulë të drejtë që ta mbarojmë pa prishur punët që kemi trajtuar gjer tani me shumë mundime.Kemi komitetin tonë këtu(Flamurin e Krujës) dhe nuk shohim ndonjë arsye që ta prishim.Është e udhës të prishen punëra pa rregull e pa program, por jo punëra të ndërtuara me kujdes.Besoj këto t’i peshoni dhe të më jepni të drejtë.”
Mbetem Juaji me besë,
FAIK KONITZA d.v

Letra duket se la një shije mosbesimi tek të pranishmit. Vetë Kristo Floqi shkruan se kjo letër ishte një justifikim për të mos ardhur, pasi njoftimi për mbledhjen bashkuse botohej në çdo numër të Diellit dhe Faikut i dërgohej gazeta. Mirëpo tashmë që ai nuk ishte më editor i Diellit, kur e pyesnin për gazetën, thoshte jo pa shpoti se nuk e lexonte më Diellin nga frika se mos harronte shqipen!
Sipas interpretimit që i bën letrës, Kristo Floqi, dyshon se Konica e dërgoi letërn dhe s’shkoi vetë në takim nga që nuk ishte ai inisatori dhe s’e nuk donte të sakrifikonte Komitetin e tij “Flamuri i Krujës”, që sipas Floqit kishte vetëm 10-12 anëtarë. Floqi e shkruan të zezë mbi të bardhë”Konica nuk donte që ta merrja unë bajrakun e bashkimit. Si ky, ashtu dhe Noli, qitnin gjithënjë pengime.Këto i kishin kuptuar shqiptarët e Amerikës dhe unë veçanërisht ua diktonja herë pas here me anë të Diellit, organit tonë.”
Në fakt Fan Noli, i ktheu përgjigje Kristo Floqit, se ai dhe miku i tij Konica, nuk ishin kundër bashkimit, përkundrazi, kishin punuar gjatë për bashkimin, por ata kërkonin një punë të pëlqyer dhe serioze, jo qesharake.(Dielli 18 janar 1912).
Nga ana e tij, ish editori i Diellit, Refat Xh Gurazezi, në ciklin e artikujve rreth historisë së Vatrës, të përmbledhur në librin “Historia e Federatës “Vatra”, e kundërshton Floqin, për të cilin shkruan:”Editori i fundit (sa Dielli ishte gazetë e shoq Besa-Besën), e gjeti të shtruar tryezën e bisedimit, idenë dhe planin për bashkimin e gjithë shoqërive shqiptare të Amerikës rreth një shoqërie të madhe kombëtare.”

FLOQI, KRYETAR I MBLEDHJES HISTORIKE

Në kujtimet e veta, Kristo Floqi pohon se për të respektuar Imzot Nolin, e propozoi atë për kryetar të mbledhjes, por Noli e refuzoi me argumentin se i takonte Floqit ai post sepse qe ai që inisiatori dhe organizatori. Propozimi i Nolit u hodh në votë dhe Kristo Floqi u zgjodh kryetar, ndërsa Llambi Kreshpani, sekretar.
Pas fjalimeve, Marko Adams propozoi Komisionin historik për themelimin e Vatrës, ku renditi katër emra: Fan Noli, Kristo Floqi, Faik Konica dhe Paskal Aleks. Sipas propozuesit ky komision do të merrte përsipër organizimin e një Federate të madhe Panshqiptare në marrëveshje me të gjitha shoqëritë. Propozimi u gjet i pëlqyer.
Barra i mbeti Komisionit, i cili në mbledhjen e parë zgjodhi Fan S Nolin si sekretar. U njoftua çdo shoqatë që të dërgonte në qendër emrin e delegatit të vet.
Floqi kujton se rekordi i parë që shpalli komisioni ishte: Të katër të nënshkruarit, të zgjedhur prej Asamblesë si Komision për të gjetur udhën e bashkimit të të gjitha shoqërive Shqiptare të SHBA, u mblodhën dhe vendosën: 1-Të pyeten të gjitha shoqëritë e kolonitë e tjera, ku nuk egzistojnë shoqëri, nëse u pëlqen një bashkim i përgjithshëm.
2- Si e dëshirojnë bashkimin, në formë qendrore, apo si një federatë?
3-Me çfarë soj qëllimit e dëshirojnë, me qëllim politik, letrar, apo me qëllim propagandë popullore?
4-Në rast se u pëlqen ky bashkim, kur mund të kenë zgjedhë delegatët e tyre për të ardhur në Boston e për të themeluar bashkimin.
Njëkohësisht u njoftuan se Komisioni i të katërve, zgjodhi për sekretar rev. At Fan Nolin me adresë P.O Box 2445, Boston, Mass, me të cilin do të mbahej korerspondenca. Mbledhja e afërme do të bëhej me 3 mars 1912.
Poshtë njoftimit ishin vendosur katër emrat, që kanë hyrë tashmë në histori: F. Konitza, Kr. Floqi, At Fan Noli, P. Aleks.
Më pas, ai kujton se ishin zgjedhur edhe delegatët, përfaqësues fuqiplotë: Për Shoqërinë Besa-Besën Llambi Çikozi, për Shoqërinë Mirëbërse At Naum Çerja, për Shoqërinë Kombëtare të Worcesterit Kostika Treska, i cili u zëvendësua prej Kosta Vasilit, për Shqoqërinë Përlindja dhe Malli i Mëmëdheut të Jamestown Kostaq Kota, për Shoqërinë Dallëndyshja të New Yokut dhe Arësimi Kristo Kirka dhe për Komitetin Flamuri i Krujës Kolë Tromara.
Në mbledhjen e 24 marsit 1912, Floqi kujton se u mor vendimi që të hartohej Kanunorja.
Pas gjithë këtyre veprimeve duhej një emër për të pagëzuar Federatën. Floqi kujton:” Gjithësecili prej nesh organizatorë e delegatë, propozoi nga një emër, kush Plugu, kush Parmenda, një tjetër Kastrioti, një tjetër Skënderbeu, dikush Përlindja, por asnjë prej tyre nuk gjeti pëlqimin e të gjithëve. Më pas Fan Noli, hodhi mes pjesmarrësve emrin”Vatra”. U pamë sy më sy më njëri-tjetrin; jo se emri ishte i keq, por sikur nuk na goditi mirë në vesh, por Fan Noli me elokuencën e tij na dha disa sqarime e shpjegime të tjera sinjifikative e kështu na bindi të gjithëve dhe e pranuam me brohori e duartrokitje.”
Konica në artikull të botuar në Diellin e 31 marsit 1922, e kundërshton këtë paraqitje të Floqit, kur shkruan:” Për emrin, formën federale, kanunoren, rregulloren, dhe shpirtin e parë të VATRËS, jam responsibël unë. Por e drejta është që Vatra, të cilën un’ e lashë çilimi shtatë muajësh, u rrit, u madhua, u bë një forcë nga Fan Noli dhe Vatranët e Amerikës, më 1915-1919, dhe në atë zhvillim unë s’kam patur asnjë pjesë.”
Më pas u hartu edhe Kanunorja, e cila u nënshkrua nga të gjithë.

28 PRILL, DITA HISTORIKE

Floqi kujton se 28 prilli 1912 ishte një ditë historike. Ai shkruan:” Dita e 28 prillit 1912 ka qenë dita e fundit e bisedimeve për VATRËN dhe kjo ditë mund të quhet “dita historike e krijimit të Vatrës” e cila kaq shumë i shërbeu Atdheut në kohërat e rrezikshme që pasuan më vonë, shërbime me të vërtetë patriotike që nuk mund të harrohen kurrë.”
Kjo ditë është e fiksuar në Rekordin XI, që përmban zgjedhjen e Pleqësisë së Vatrës. U zgjodhën si pleq; Fan Noli, Llambi Çikozi, dhe Kristo Kirka. Si organizatorë për formimin e degëve u zgjodhën Faik Konitza, dhe Kristo Floqi, si kontrollorë Paskal Aleksi, Elia Tromara dhe Kosta Vasili. Puan më e vështirë u takoi dy organizatorëve të cilët duhej të shkonin koloni më koloni dhe të formonin degët e Vatrës.
Floqi, duket se nuk ka qenë i kënaqur nga përzgjedhja që bëri Faik Konica, i cili sipas tij, zgjodhi ato koloni ose shoqëri, ku prania numerike e shqiptarëve ishte e madhe, ndërsa fshatrat ia la atij, Kristo Floqit. Ndoshta me subjektivizëm, ai ankohet edhe për rolin ndërmjetës të Nolit, i cili favorizoi Konicën. Floqi kujton se Konica zgjodhi krijimin e degëve në ” Lynn, Worcester, Manchester, Southbridge dhe të Central Falls. Fan Noli, si mik i Konicës, ofroi ndihëmn e vet, dhe mori përsipër që të organizonte degët në Boston, Natichk dhe të Cochituatetit. Kristo Floqit i mbetën degët; Milford So, Framingham, Marlboro, Hudson, Taunton, New Bedford, Bideford Me, Saco Me, Lewiston, Sanford, Augusta, NH, Concoder N. H, Franklin, Penacook dhe disa të tjera më të vogla. Refat Gurazezi edhe në këtë pikë e kundërshton Floqin.

LARGIMI
Komisioni i përkohshëm i Vatrës e bëri mbledhjen e parë pas themelimit më 2 korrik 1912 në Simonds Hall dhe aty u mor vendimi që të organizohej Kuvendi i Parë të dielën e 14 korrikut 1912. Mbledhja vendosi që të mernin pjesë në Kuvend edhe anëtarë të cilët do të përcaktoheshin nga sekretarët e degëve, por ata do të ishin vetëm dëgjues. Po kjo mbledhje i caktoi për detyrë Faik Konicës që të përgatiste vulën e Federatës, Llambi Çikozi, kishte marrë përsipër që të porosiste kopsat me monogramet F. S. V, dhe Kristo Kirka kishte marrë përsipër botimin e Kanunores në gjuhën shqipe.
Kuvendi i parë u bë brenda ditës, edhe pse filloi në orën 1.00 të pasditës. Aty u zgjodhën; Faik Konitza sekretar i përgjithshëm dhe Editor i Diellit, Llambi Çikozi arkëtar i përgjithshëm, Kristo Kirka Menager i Diellit, Kristo Floqi, Paskal Aleksi, Vangjel Gjika dhe Josif Pani kontrollorë. Pa kaluar muaji nisën mosmarrveshjet mes zyrtarëve të Vatrës. Për të kthyer normalitetin, u hoqën tre kontrollorët, Kristo Floqi, Paskal Aleksi dhe Vasil Gjika. Më 11 gusht në vend të tyre u zgjodhën, Fan Noli, Andrea Kristo dhe Koli Caknaqi. Kristo Floqi u zemrua dhe shkoi në New York, ku nisi botimine gazetës “Zëri i Popullit”.

FLOQI SHKRIMTAR, JURIST, POLITIKAN

Pas kthimit në Atdhe Kristo Floqi iu kushtua avokaturës, letërsisë dhe politikës. Më 1919 ai drejtonte të përmujshmen”Agimi” në Shkodër, ku kishte hapur dhe zyrën e vet avokatore. Më 19 shtator 1920, për pak muaj ai është Ministër i Arsimit në Kabinetin e Iliaz Vrionit. Në legjislaturën e parë, 21 prill 1921 ishte deputet në Parlament. Ushtroi edhe detyrën e gjyqtarit të Diktimit.
Floqi u shqua edhe në fushën e krijimtarisë letrare dhe publicistike. Poezitë e tij ishin plot tharm dhe i këndonin atdheut, dëshmorëve, natyrës së bukur, evokonin trimërinë dhe traditat shqiptare. Madje në vitet 1920-30 poezitë e tij ishin në pjesë të teksteve të Këndimit. Vëllimi i tij “Shkëndija ose Antologji shkollore” përmblidhte 105 vjersha, elegji, fabula. Elegjitë kushtuar Naim e Sami Frashërit, Themistokli Gërmenjit, Gani Butkës, Spiro Bellkamenit, Papa Kristo Negovanit, Ceno Sharrës, Meleq Frashërit, Mustafa Qullit, Çerçiz Topullit, Babë Dudë Karbunarës, Kolonelit hollandez Tomson, etj, ishin ndër më të pëlqyerat dhe recitoheshin nëpër festa a përkujtime.
Floqi ishte ndër dramaturgët e zëshëm të kohës së vet dhe radhitet në historinë e lëvrimit të dramës shqiptare krahas Sami Frashërit, Mihal Gramenos, Nolit, Foqon Postolit etj. Drama më e pëlqyer e Floqit ishte “Fe e Kombësi”, që u shfaq nga shumë trupa teatrore në vitet ’30. Atij i përkasin edhe dramat “Pirro i Neoptolemit”, “Karl Topia”,”Skënderbeu n’Itali”, “Qypërllinjtë” etj. Ai ishte edhe një komedian jo pak i suksesshëm.
Kristo Floqi është dalluar edhe në fushën e studimeve. Ai ka botuar një sërë tekstesh me karakter politik dhe juridik, historik e etnografik. Përmendim:” E drejta themelore”, “Elementë të Ekonomisë politike”, “Një predikim mbi patriotizmë dhe nacionalizmë”,”Kosovë-Serbi e Vjetër”-Studim etnografik, ku ai kundërshton mr fakte se Kosova nuk është Serbi e Vjetër.

DËNIMI DHE HARRESA

Kristo Floqi pat një fund tragjik. Pasi u burgos nga vitet 1945-1950, ai vdiq në mjerim, i braktisur në vitin 1951.Asgjëkundi nuk u fol për vdekjen e tij, madje as në gazetën që kishte drejtuar vetë. Po përse u dënua Floqi? I vetmi faj i tij ishte akuza se ksihte shkruar vargjet e Hymnit të MBretërisë Shqiptare! Për këtë arsye emri i tij u fut në rreth të zi dhe u damkos si “Armik i Popullit”! Ka ardhur koha që historia jonë kombëtare të shkruhet sipas fakteve dhe jo opinioneve.(Dielli-Arkiv)

Literatura e përdorur;
1- Revista “Leka” 1937-Dr. Kristo Floqi:”Kujtime Historike-Formimi i Federatës Panshqiptare të Amerikës”Vatra”
2- Robert Elsie: “Historia e letërsisë Shqiptare”, 1977
3-Refat Xhe Gurazezi”Historia e Federatës”Vatra”
4- Gazeta Republika, 14 korrik 2009- Fiqri Shahinllari”Kristo Floqi, politikan I shquar, shkrimtar e Jurist me emër”
5- Prof. Dr. Stilian Adhami”I anatemuari Kristo Floqi”.
6- Hasan Hasani “Leksikon I Shkrimtarëve Shqiptarë” 1501-1990
7- Prof. Ismet Elezi” Shkenca juridike shqiptare në procesin e zhvillimit të saj
8- Gazeta Dielli, 24 tetor 2011
9- Gazeta Dielli 18 Janar 1912
10-Dielli, 31 mars 1922
11- “Shejzat” nëntor 1969

Filed Under: Vatra Tagged With: bashkethemelusi, dalip greca, editori, Historia e Vatres, Kristo Floqi

Shqiptari Hasan Tahsin Mesarea, gjenerali që u dhuroj grekëve Selanikun

July 19, 2015 by dgreca

Nga Arben LLALLA*/
Selaniku është kryeqendra e Greqisë së Veriut. Unë jetova dhe punova rreth 12 vite në këtë qytet. Gjatë qëndrimit tim u mora dhe me studimet historike që lidheshin me jetën politike-shoqërore të shqiptarëve që nga koha e perandorisë osmane e deri më sot. Kështu, në Selanik ka jetuar disa vite Ismail Qemali Vlora, mbreti Ahmet Zogu qëndroi pak muaj mbas largimit nga Shqipëria në vitin 1939. Në qytetin e Selanikut është vrarë ish-kryeministri i Shqipërisë, Hasan Prishtina, më 12 gusht 1933. Gjatë kohës së kryengritjes së turqve të rinj (Xhonturqit) në Korrik-Gusht të vitit 1908, Çerçiz Topulli, Bajo Topulli, Mihal Grameno, qëndruan disa ditë në Selanik. Në vitin 1916, në qytetin e Selanikut forcat greke të ndihmuar nga ushtria franceze pushkatuan atdhetarin e shquar Themistokli Gërmenjin. Bashkësia shqiptare në Selanik ka pasur edhe varrezat e saja në lagjen e sotme Triandhria. Vendi i varrezave të shqiptarëve ka qenë i blerë nga familjet shqiptare që kanë jetuar dhe punuar në Selanik në kohën e Perandorisë Osmane. Këto varrezat u shkatërruar nga qeveria greke në vitin 1983. Eshtrat e mijëra të vdekurve u zhdukën, përveç disa të cilat i tërhoqën familjarët e tyre që jetonin ende në Selanik atë vit.
Me Selanikun lidhet një ngjarje shumë e rëndësishme për shqiptarët dhe Greqinë, është ajo e 26 Tetor 1912, komandanti turk me kombësi shqiptare gjenerali Hasan Tahsin Pasha Mesarea (1845-1918) ia dhuroi grekëve dhe jo bullgarëve qytetin e Selanikut. Hasan Tahsin Pasha pasi ua dhurojë grekëve Selanikun u largua në fillim për në Francë e më pas në Zvicër, vdiq në vitin 1918, në Lozanë, aty edhe u varros për herë të parë. Në vitin 1937, Hasan Tahsin Pasha ç’varroset dhe eshtrat e tij u varrosën për herë të dytë në varrezat e shqiptarëve në Selanik, në varrin familjar Mesarea. Pasi u prishën varrezat shqiptare më 1983, përsëri ç’varroset dhe rivarroset në varrezat e Malakopit, ku eshtrat qëndruan 23 vite. Toka ku gjendej varrezat e shqiptarëve në Selanik u ndërtuan pallate, rrugë e një pjesë mbeti lulishte dhe njihet me emrin Parku Triandhria.
Më 2006, eshtrat e Hasan Tahsin Pashës do të ç’varrosen për të tretën herë për tu rivarrosur me nderime të larta ushtarake bashkë me eshtrat e djalit të tij, Qenanit në Muzeun e Luftërave Ballkanike që ndodhet 25 km larg Selanikut në drejtim të qytetit të Edesës. Ndërtesa që është kthyer në Muze ka shërbyer për bisedime midis gjeneral Mesaresë dhe komandantit të ushtrisë greke, Kostandinit nga 25-26 Tetori 1912.
Hasan Tahsin Pashë Mesarea kishte 7 fëmijë, prej të cilëve vetëm 3 jetuan, dy djem dhe një vajzë. Njëri nga djemtë e tij, Qemal Mesarea ka qenë ambasador i Shqipërisë në Athinë më 1933-1934. Ai u martua me një greke dhe vdiq në vitin 1968. Vajza e vetme u martua në Turqi. Kurse djali tjetër i Hasan Tahsin Pashës, quhej Qenan Mesarea (1889-1965). Gjenerali Hasan Mesarea ka shërbyer si komandant i përgjithshëm i trupave osmane në Jemen, Siri, Irak, Qipro, Kretë dhe në Selanik. Gjatë kohës që ka shërbyer në Kretë ai lidhi miqësi me Venizelon, i cili pas dhurimit pa luftë qytetin e Selanikut e ndihmojë më vonë familjen Mesarea që të largohej për në Francë dhe të fitonte shtetësinë greke. Hasan Tahsi Mesarea i përket ajkës së shqiptarëve që kanë studiuar në shkollën e mesme Zosimea të Janinës. Siç dihet këtë gjimnaz kanë ndjekur mësimet Konstadin Kristoforidhi, Ismail Qemali, Hoxhë Hasan Tahsimi, Ali Asllani, Abedin Pash Dino, Naim dhe Sami Frashëri, Sali Nivica, Aleksandër Xhuvani, etj.
Historia e Hasan Tahsin Mesarea është një nga historitë e shumta të ushtarakëve shqiptar që i kanë shërbyer ushtrive të huaja. Rrugëtimi i Hasan Tahsin Mesaresë nisi në vitin 1845, në fshatin Mesarea, në Jugun e Shqipërisë (Mesare ndodhet në rrethin e Kolonjës) dhe përfundoi më 2006, në Veriun e Greqisë, në qytetin e Selanikut. Hasan Tahsin Mesarea ishte një ushtarak vizionar i cili shpëtoj jetët e mijëra qytetarëve të kombësive të ndryshme që jetonin në qytetin e Selanikut. Akti i tij për dhurimin me paqe të këtij qyteti tregon shpirtin human të një njeriut i cili i takon nderi më i madh për shpëtimin e Selanikut nga shkatërrimi nën grykat e topave. Historianët grek çlirim e Selanikut ja dedikojnë komandanti të ushtrisë greke Konstandin apo Venizelosit, por këto merita janë të pavlera përpara aktit human të gjeneralit Mesaresë i cili preferoj më mirë dorëzimin me nder se sa të derdhej gjaku lum. Në çastin e dhurimit të Selanikut, gjeneral Mesarea kishte 26.000 ushtar nën komandë dhe preferoj më mirë tu shpëtonte jetën se sa të vriteshin.
Dorëzimi i Selanikut nga gjenerali turk me kombësi shqiptare
Pas luftimeve të gjata midis forcave turke dhe forcave të ushtrisë greke në Greqinë e Veriut u arrit armëpushimi. Gjenerali turk me kombësi shqiptare Hasan Tahsin Pasha, në 26 Tetor 1912, kishte firmosur dhurimin e qytetit grekëve dhe po përgatitej të largohej bashkë me ushtrinë për në Turqi. Më 27 Tetor, të dërguarit e krye-gjeneralit të ushtrisë bullgare Teodorov, duke mbajtur flamurin e bardhë u takuan me gjeneral Hasan Tahsin. Bullgarët përfaqësoheshin nga një kolonel, dy oficerë dhe kapiteni Standov që më pas u bë ambasador i Bullgarisë në Paris. Gjatë bisedës kapiten Standovi shprehu befasinë dhe pakënaqësinë për dorëzimin e Selanikut grekëve, pasi siç tha ai ushtria bullgare kishte hyrë duke luftuar disa herë në Selanik. Prandaj gëzonte të drejtën që të marrë në dorëzim në emër të naltmadhnisë së tij Carit të Bullgarisë. Por gjeneral Hasan Tahsini u kujtoi bullgarëve që ushtria turke kishte pasur kundërshtar lufte për Selanikun vetëm ushtrinë greke. Koloneli kryetar i përfaqësueses bullgare mbas këtyre fjalëve u përgjigj me tërbim se para pak orëve ushtria bullgare kishte luftuar kundra ushtrisë turke në rrethinat e Selanikut. Prandaj duhej të përgatitej menjëherë një shkresë e posaçme, sipas të cilës qyteti i Selanikut u dorëzohej ushtrisë bullgare. Ndonëse tashmë i mundur, gjenerali Hasan Tahsin Pasha me kryelartësi tha – JO. Atëherë me diplomaci ndërhyri kapiten Standovi për të qetësuar përshtypjen e keqe që kishte lënë koloneli bullgar duke thënë që mbas një përgjigje pozitive për bullgarët Hasan Tahsin Pasha do të vlerësohej nga krye-gjenerali Todorov dhe ushtria e tij. Pas dy orë bisedime pa bindur gjeneral Tahsinin, kapiten Standovi shprehu dëshirë të bisedonte vetëm për vetëm me djalin e gjeneralit, adjutantin Qenan Mesarea. Pasi kaluan në një sallë veçmas zoti Standovi nxori nga çanta e tij një çek të një banke Londineze me një shumë marramendëse, që ia dha adjutant Mesarea duke pëshpëritur se çeku ishte shpërblimi për një firmë të thjeshtë të babait të tij. Në atë çast Qenan Mesarea mbeti i hutuar dhe u kthye në zyrë duke refuzuar shpërblimin. Pasi dështuan kërcënimet dhe shpërblimet e ndryshme, përfaqësuesit bullgarë kërkuan që gjeneral Hasan Tahsin Pasha t’u jepte një kopje të protokollit të dorëzimit të Selanikut forcave të ushtrisë greke. Pasi morën kopjen e protokollit të dorëzimit të qytetit të Selanikut forcave greke, përfaqësuesit e ushtrisë bullgare u larguan për të mos u kthyer më kurrë.
*Historian

Filed Under: Histori Tagged With: arben llalla, dorezoi Selanikun, grekeve, Shqiptari, Tasin Masarea

MBI NJË VEPËR TË PA NJOHUR TË ISUF LUZAJ

June 19, 2015 by dgreca

Nga Enver MEMISHAJ/

Në vitin 1996, ndërsa po punoja për veprën “Hysni Lepenica…”, në gazetën “Liria A”, gjeta poezin “Martiri”, me vlera ideo-artistike, kushtuar Hysni Lepenicën, sipas gazetës krijim i Musine Kokalarit.

Po në këtë gazetë, Makensen Bungo në artikullin “Një vepër e panjohur”, bënte të ditur se gjatë hulumtimeve të tij kishte gjetur në fondin e Musine Kokalarit poemën “Prosopopea”, pa emër autori, të pa njohur më parë dhe të pa botuar. Z. Bungo bënte thirrje që në se ndokush e dinte emrin e autorit të kësaj poeme ta publikonte atë.

Poezin, apo poemthin “Martiri”, e përfshiva në librin tim “Hysni Lepenica…”, që botova në vitin 2000, me këtë post shënim:

“Marrë nga “Zëri i Lirisë”, Tiranë, Organ i Partisë Socialdemokrate, dt.1 janar 1944. Ka mendime se autorja nuk është Musine Kokalari. Kur punoja me këtë libër u njoha me z. Hektor Kokalari, i cili ruan origjinalin e librit “Prosopopea”. Atë e posedonte i ati Vesim Kokalari para pushkatimit. Hektori pohon se babai tij këtë libër, ia ka marrë autorit të saj që është z. Isuf Luzaj që banon në Çikago, SHBA”. (“Hysni Lepenica…”, Geer, Tiranë 2000, f. 106 – 108, 175-176)

Pavarësisht nga këto infornacione, unë e botova poezinë si krijim të Musinë Kokalarit. Më pas gjatë hulumtimeve në fushën e historisë gjeta në Arkivin Qëndror të Shtetit, poemën “Prosopopea”, të plotë, e cila ashtu si edhe Makesen Bungos më tërhoqi vëmëndjen për vlerat e sajë ideo – artistike.

Aty gjeta se poezia “Martiri”, ishte pjesë e kësaj poeme dhe ishte nxjerrë prej sajë e botuar në gazetën “Zëri i Lirisë “, organ i Partisë Socialdemokrate, në Nr.1, datë 1 kallnor 1944 ditë e shtunë, nënshkruar me shkronjën  L.

Përmbajtja e poemës dramatike “Prosopopea” 

Vepra është daktilografuar me makinë shkrimi në 36 faqe të formatit të zakonshëm. Titulli është “Prosopopea”, që në shqip do të thotë libri i shenjtë, pjesë nga ungjilli. Autori nuk shënohet, ndërsa shënohet viti dhe vendi i përfundimit të poemës: Vlorë, fruer 1944.

Vepra është një poem epiko-lirike, ose poem dramatike. Autori i pa njohur ua kushton poemën: Dëshmorëve të Kombit me citimin: “Asnjeri gjatë jetës së tij nuk bën për Atdhe aq sa bën heroi në një çast”. Fjalë Varri.

Më poshtë shënohen personazhet veprues të poemës:

Plaku i Vlorës              Ismail Qemali

Heroi i Dragobisë        Barjam Curri

Pashai i Shkodrës         Preng Bib Doda i Gjon Markaj

Bilbili i Frashërit          Naim Frashëri

Martiri i Korçës            Themistokli Gërmenji

Dervishi i Salarisë         Selam Musai

Misionari                        Një misionar i Kryengritjes Kombëtare

Në këtë poemë janë himnizuar denjësisht heronjtë dhe dëshmorët që u dalluan në  betejat për liri dhe pavarësi të popullit shqiptar që nga plaku Ismail Qemali e deri tek Selam Musai, duke  mos harruar Bajram Currin, Preng Bib Dodën, Naim Frashërin e Themistokli Gërmenjin.

Vepra i bën jehonë heroizmit të popullit tonë në shekuj dhe veçanërisht vullnetarëve të lirisë gjatë Lëvizjes Antifashiste, 1939 – 1944. Poema dramatike, fillon me “Proemio”, ku autori i drejtohet Zotit:

Ndihmë o Zot në qoft` Kombi Shqiptar

Në udhë të vërtetë për të drejtën e tija

Ta fitojmë lirinë, e heronjëve mbi varr

Me shkronja shqip t`u këndohet trimëria.

Në poemë, nëpërmjet deklarimit të personazheve dhe përshkrimit të tyre prej autorit vihet në dukje krenaria e tyre për prejardhjen e lashtë të  popullit shqiptar. Kështu Ismail Qemali thotë:                             Ne jemi një komb i vjetër,  që  kur  nisi qytetaria,

Kur filluan qimekuqtë të dilnin tëhu nga  Azia.

Ndërsa heroi i Dragobisë për Kosovën martire që  vuante nën zgjedhën e egër të asaj kohe  shprehet  :           Po  njashtu si ta thotë zemra, burrë i mirë duhet përpjekur

Ta shpëtojë kët radhë Kosovën zgjedhës së serbit barbar.

Ngjarjet e poemës në një pjesë të madhe të saj, përfishijnë Lëvizjën Antifashiste të popullit shqiptar. Më tutje autori përshkruan luftën që bëjnë forcat e Ballit Kombëtar kundër pushtuesit fashit italian. Autorit i shfaqet një hije që është Palku i Vlorës i cili fillon t`i flas për historinë heroike të shqiptarëve dhe më tutje deri në fund përmbajtja e veprës zhvillohet nëpërmjet deklamimit të shtatë personazheve të renditura në hyrje të librit.

Gjatë gjith zhvillimit të veprës Shqipëria mendohet dhe deklamohet me Kosovë e Çamëri, që është në fakt edhe programi i Ballit Kombëtar. Misionari fillon të ngrejë himne për disa personalitete të historisë sonë, veçanërisht për veprimtarinë patriotike dhe sakrificat e komandantëve të Ballit Kombëtar:

Ndonjë këngë nga këto që janë lot e psherëtima

Ndonjë vaj të shokut t`onë që janë britm` e ulërima…

T`u këndoj duke vajtuar

Dy tri këngë burrash dëgjuar

Sa të kem guxim e lot…

Më tutje autori u ngre himne Qazim Koculit, Hysni Lepenicës, Safet Butkës, Neki Saliut:

Qazim Koculit

Ti ngjeshe shpatën e zjarrtë të Kastriotit

Besove burrërisë shqiptare dhe Zotit…

Hysni Lepenicës:

Njëzet vite mallkuar ta lanë shenjën në ballë

Kosova e Çamëria! Të dogji i shkreti mall…

Flamurin Kombëtar e shpure në fitore

Me bes e fjal e nder e burrëri arbërore

Do të qaj duke i kënduar një djepi e një varri.

Safet Butkës:

Si vigan përballove tmerr e shtypjes çnjerzore

Trim i ndjenjës kombëtare, bir i shqipes arbërore

Shpirt i fortë e i vendosur në një lufte me okupator…

Lumthi ti që i dhurove jetën çështjes  kombëtare

Historisë emrin ia le, shembullin rinisë shqiptare

Punën tënde si apostull shkollës shqip për Shqipëri

Neve jemi shokë t‘vërtetë, shokë të lidhur besa besë

Kështu kombi si u përlesh, asnjë prapa nuk do mbesë

Pritna, se do vijmë me radhë vullnetarë për liri!

Neki Saliut:

Kujtoj fundin e betejës grirë flamuri e coptuar

Që kish qenë në vijë të parë e shtërngoje fort në duar…

Të qaj moshën aq të re të qaj ndjenjën e therorisë…

Pritna se do vijmë me radhë: Vullnetarë për liri.

Autori i kushton vëmëndje të veçantë katastrofës shqiptare, luftës vëlla-vrasëse të hapur nga Partia Komuniste, e të nxitur nga  Miladin Popoviçi dhe Dushan Mugosha:

Janë thyer me çekan eshtra njerëzish për së gjalli

Janë nxjerrë foshnja nga barku me një thikë për së gjalli

Janë prerë vesh e hundë, janë nxjerrë sytë nga balli

Janë prerë pjes trupi që ka turp t`i shoh i gjalli

Janë prerë duar e këmbë, qënkej njeriu i shëmtuar

Në mes trungjesh me një sharrë është prerë trup burri

Është djegur femra e gjorë më i nxehtë ku ish furri.

Në vepër vihet re edhe ndonjë koregjim me dorë, që mendojmë siç do të provojmë më poshtë se këto koregjime nuk i ka bërë autori i poemës.

Nga kqyrja që i bëjmë poemës, përmbajtjes, idesë, vlerës artistike etj., arrijmë në përfundimin se vepra është shkruar nga një poet i talentuar, me figura letrare, me një varg të pa rregullt, kryesisht me strofa 16 rrokshe.

Poema është ndërtuar në strofa me gjashtë vargje të rimuar me skemën  A_A,B_C_C_B.  Vepra përshkohet fund e krye me figura të bukura letrare të ndërtuara me ndjenjë e mjeshtëri. Autori ka përdorur një gjuhë të pastër të krahinës së Vlorës dhe pa barbarizma.

Cili është autori kësaj vepre?

Kjo është pyetja e parë që lexuesi i bën vetes. Më poshtë do të mundohemi jo pa sukses që kësaj poeme t`i kthejmë autorsinë.

Nuk ka asnjë dyshim se kjo vepër është shkruar në Vlorë, nga një poet vlonjat, sipamtizant apo anëtar i Ballit Kombëtar, antikomunist, përfundim që arrihet nga:

– Gjuha e përdorur që është gjuha që flitet në Vlorë dhe krahinat për rreth sajë, nga ngjarjet kryesore të veprës që zhvillohen në Jug të Shqipërisë, kryesiht në Vlorë.

– Nga hollësitë që përshkruhen personazhet, p.sh. për Hysni Lepenicën, që në atë kohë nuk diheshin hollësi mbi veprimtarinë e tij atdhetare, Neki Saliun një patriot, komandant çete i Topalltisë, i Ballit Kombëtar, vrarë pabesisht nga komunistët në Gumenicë të Vlorë në dhjetor të vitit 1943, i cili pothuajse nuk njihej jashtë Vlorës.

– Autori poemës ka një kulturë të mirë në fushën e letërsisë dhe njohuri të mira për historinë tonë, pra është njeri i arsimuar dhe i kulturuar.

– Autorja nuk mund të ishte Musine Kokalari edhe për faktin se nuk njohim prej sajë asnjë poezi origjinale. (Shih: Musine Kokalari, Vepra, Vëllimi parë dhe i dytë, Geer, Tiranë 2009. Përgatitur nga Novrus Xh. Shehu)

Nisur nga sa sipër dhe nga argumentat që do të trajtojmë më poshtë arrijmë në përfundim se autori i kësaj poeme dramatike është Isuf Luzaj, lindur në Kaninë të Vlorës më  HYPERLINK “http://sq.wikipedia.org/wiki/21_shkurt” \o “21 shkurt” 21 shkurt 1913, vdiq në Çikago më 7 nëntor 2000 dhe u varros në vendlindjen e tij. Isuf Luzaj është njeri nga ideologët dhe udhëheqës i Ballit Kombëtar, shkrimtar në prozë dhe poezi, autoritet i shquar i kulturës shqiptare.

Mendimin tonë e vë në dyshim një fakt që nuk mund të nënvleftësohet: Në shtypin e përditshëm është botuar lista e veprave të Isuf Luzajt, prej 100 titujsh, baras me 122 vëllime. Në këtë listë nuk figuron një vepër e titulluar “Prosopopea”

Isuf Luzaj në letrën e datës 9.2.1996, drejtuar botuesit të veprave të tija në Shqipëri shkrimtarit Xhevat Beqaraj, i dërgon atij listën e veprave të tij me 93 dorëshkrime, por edhe në këtë listë nuk përmëndet vepra e titulluar “Prosopopea”. (Arkiva e Xhevat Beqaraj, cituar nga Mimoza Hysa “Esenca dhe ekzistenca e Isuf Luzajt”, Ombra, Tiranë 2012, f. 8)

Po kështu edhe studjuesi Uran Butka, shprehet me dyshim për autorsinë e veprës: “Vepra “Prosopopea” është shkruar në Vlorë, në fruer të vitit 1944. Është dërguar në Tiranë për botim, por, për shkak të ngjarjeve të luftës, nuk u botua. Në këtë vepër nuk është shënuar emri i autorit. Mendoj që mund të jetë një i internuar politik nga Vlora, ndoshta edhe Isuf Luzaj, sepse në këtë poezi vendin më të madh e zë rezistenca antifashiste në ishullin Ventotene, ku kanë qenë internuar edhe Safet Butka edhe Isuf Luzaj e shumë patriot të tjerë”. (“Safet Butka”, Maluka Tiranë 2003, f. 729. Përgatiti Uran Butka)   

Për këto arsye të vënies në dyshim të autorsisë së poemës duhet të vazhdonim kërkimet për të bërë të pa kundërshtueshëm autorin e poemit ”Prosopopea”. 

I pari që ka pohuar se vepra është e Isuf Luzaj është Hektor Kokalari, djali Vesim Kokalarit, vëllai i Musine Kokalarit, nga Gjirokastra pushkatuar nga komunistët. Dihet se Musineja ishte bashkthemeluese e Partisë Socialdemokrate me Isuf Luzaj e Skënder Muçon, por edhe vëllai saj  porofesor Vesimi ishte në krah të sajë dhe mik që nga viti 1932 i Hysni Lepenicës. Këto janë arsyet që poema e Isuf Luzajt u gjend në arkivin e Musine Kokalarit.

Makensen Bungo në shkrimin e vitit 1996, nuk kishte mundur të identifikonte autorin e kësaj poeme dhe nuk ka dhënë asnjë mendim për autorin e saj, por në vitin 1997 ai shkoi në Amerikë dhe atje pati korespodenc me Isuf Luzin për të cilin shkruan:

”Me të unë këmbeva vetëm tri letra. Kur i  shkrova së pari, ai pranoi të bisedonte me mua me gëzim, me gjithëse nuk njifeshim…

Isuf Luzi, kur u largua nga Shqipëria dorëshkrimet e disa veprave që kishte bërë gati për botim nuk i mori me vete, i la në atdhe. Kështu më ka shkruar në njerën nga letrat që më dërgoi këtu në Amerikë. Fati tyre është për të ardhur keq se duhet të kenë humbur. Njëra nga këto më ka rënë mua në dorë rastësisht. U lidha me atë dhe me anë të një letërkombimi të thjeshtë mësova të dhëna mbi formimin e Partisë Socialdemokrate më 12 tetor 1943 dhe veç të tjerave edhe se kur ishte larguar nga Shqipëria Porf. Isuf Luzaj kishte lënë në Atdhe disa  vepra  të  pabotuara, midis të cilave edhe një poemë  titulluar “Prosopopea”. Nga ky letërkëmbim me Prof. Dr. Isuf Luzaj mësova se cili ishte autori i veprës ”Prosopopea” . ( Internet: Makensen Bungo në  “Zemra shqiptare”: Bisedë për Prof. Dr. Isuf Luzaj, dt. 23. 10. 2011)

Edhe studjuesa Mimoza Hysa pohon autorsinë e Isuf Luzajt për poemën ”Prosopopea”, kur shkruan: “Pas kapitullimit të Italisë Isuf Luzaj kthehet në Vlorë i lodhur, i dërrmuar, i zhgënjyer nga politika e krerëve të Ballit Kombëtar. Me largimin nga radhët e Ballit përpiqet të realizojë ëndërrën e projektuar që në burg në Itali, krijimin e Partisë Socialdemokrate. Kësaj here ia arrin qëllimit së bashku me Musine Kokalarin, Vesim Kokalarin, Kujtim Koculin, Manush Peshkëpinë dhe Selami Çelën. Partia e posa krijuar e shtrin aktivitetin e sajë në Tiranë, Shkodër e Vlorë dhe nxierr gjithashtu shtatë numura të gazetës “Zëri i Lirisë”, ku profesori do të botojë me pseudonim, shkrime dhe krijime: programi i Partisë Socialdemokrate, artikuj  edhe shkrime filozofike e vjersha, poezi për Hysni Lepenicën”. ( AQSH F. 270/7, V. 1944, D. 2/2, Gazeta “Zëri i Lirisë”, Tiranë, nr. 1-7; Mimoza Hysa                                                                  “Esenca dhe ekzistenca e isuf Luzajt”, Ombra, Tiranë 2012, f. 22, 140, 150)

Ç`farë gjetëm në dosjen e Raile Muhamet Luzi ?

Për të mos lënë asnjë dyshim për autorin e veprës, pas këtyre të dhënave mendova të shfrytëzoja dosjen e Raile Luzit, motrës së vogël të Isuf Luzit, e cila ishte dënuar për motive politike.

Është me interes të mësojmë diçka më tepër për këtë vajzë të re 25 vjeçare që u burgos e persekutua egërsisht nga komunistët e Vlorës.

Raile Muhamet Luzi, kishte lindur në vitin 1928 në Kaninë dhe banonte në lagjen Uji i Ftohtë Vlorë, fshatare e mesme, shtëpiake, me arsim fillore pa triska fronti.

Ajo u arrestua më 29 janar 1953 dhe në proçesverbalin e kontrollit të banesës së kësaj date  shënohen shumë materiale të sekuestruara. me interes historik si thirrje, Statut i Partisë Socialdemokrate, proçesverbal mbi formimin e kësaj partie, historik i ngjarjeve të luftës, etj., por që nuk u gjetën në dosje. Këto materiale ose janë marrë nga studjuesit komunist ose janë zhdukur për shkak të injorancës së hetuesve.

Pavarësiht nga shqetësimi im që materialet e sekuestruara nuk i gjeta në dosje më gëzoi fakti se në faqen 15-16 të dosjes gjeta dorëshkrimin e poezis “Martiri” që i dedikohej Hysni Lepenicës.

Po shënojme për interes të lexuesit se vajza 25 vjeçare Raile Luzaj u akzua dhe dënua se:

Familja e sajë ka ndihmuar deri në fund Organizatën e Ballit Kombëtar, vëllezërit e sajë Isuf dhe Ifrahim Luzi kanë qenë udhëheqës dhe organizator të Ballit Kombëtar, të arratisur jashtë shtetit në vitin 1944.

Ka pasur dijeni për Organizatën Rilindja Kombëtare dhe ka ndihmuar anëtarët e kësaj organizate si Dervish Hodon dhe Petref Bajramin, duke u dhënë atyre edhe një makinë shkrimi nga fundi i vitit 1948.

Ka bërë agjitacion dhe propogandë dhe ka kërcënuar qytetarët se kur të kthehen vëllezërit e saje do të hakmerren.

Ka bërë fushat për mbledhje ndihmash  për të burgosurit e Burrelit dhe mbante në shtëpi një pushkë të të vëllait Ifrahim Luzit.

Gjyqtarët kriminel komunist e dënuam vajzën e re pa asnjë faj me 10 vjet burg.

Vendimi për arrestimine sajë e ka marrë Punëtori Operativ Ramadan Cano dhe është miratuar: prej Kryetarit të Degës n/kolonel Petrit Hakani, zv/kryetari i Degës Qëndër n/kolonel Dhosi Progri, Kryetarit i degës së Hetuesis n/kolonel Nevzat Haznedari.

Në përfundim të hetuesisë, hetuesit komunistë konkludojnë se: “Qëndrimi i Raile Luzit në Hetuesi ka qënë shumë i keq, është munduar të mashtronte organet e hetuesisë dhe të mohonte aktivitetin e saj armiqsor, i ka qëndruar deri në fund udhës së tradhëtisë, aktivitetit armiqësor të saj dhe të shokëve… E pandehura shoqërisht është shumë e rrezikshmë e vendosur në aktivitetin e saj armiqësor deri në fund dhe që nuk e ndryshon kurrë këtë rrugë”. (Arkivi i MPB, F. 1, D. 8682)

Kjo zonjë e nderuar pas daljes nga burgu u martua me patriotin dhe luftëtarin e pa lodhur për liri dhe demokraci, Ceno Caushin nga Mallakastra dhe vdiq e nderuar në Ujë të Ftohtë të Vlorës në vitin 2014.

Tani pasi u njohëm me vuajtjet e padrejta të kësaj zonje le të shqyrtojmë poezinë “Martiri”, që gjetëm në dosjen e sajë kushtuar Komandantit të Përgjithshëm të Ballit Kombëtar Hysni Lepenica.

Poezia është shkruar me shkrim dore në format të zakonshëm, po në atë format që është daktilografuar edhe poema ”Prosopopoea”. Nga krahasimi i kësaj poezie me atë të botuar në poemën ” ”Prosopopoea” dhe në gazetën ”Zëri i Lirisë”, të cituar më larte, del se është e njëjta poezi fjalë për fjalë.

Autori nuk e shënon emrin e tij në këtë poezi, por mendja vet-vetiu na shkon se ai s`është tjetër veçse Isuf Luzi, vëllai i Ralile Luzit.

Sipas hetuesve kriminel kjo poezi ishte kaq e rrezikshme sa që e kanë detyruar z. Raile të konfirmojë me dorën e sajë pas letrës format ku është shkruar poezia: ”Vërtetoj që u gjet në kontrollin që u bë në datën 26.1.1953. Firma”

Por për të mos lënë asnjë dyshim për autorin e kësaj poezie dhe për pasojë edhe të poemës ”Prosopopea”, dorëshkrimi i poezisë  së bashku me një letër të Isuf Luzit datë 16.11.1992, drejtuar deputetit Ibrahim Vasiari në Vlorë, shkrimi iu nënshtruan një kqyrje dhe analize nga një specialist i Ministrisë së Brendshme.

Specialistit iu kërkua t`i përgjigjet pyetjes: Dorëshkrimi i poezisë tek e cila nuk është shënuar autori dhe letra e shkruar nga Isuf Luzaj a janë shkruar nga e njëjta dorë nga i njëjti person?

Përgjigja e z. Mitkolli A., ishte: “Po Poezia dhe letra janë shkruar nga i njëjti person”, gjë do të thoshte se autori poezisë dhe poemës “Prosopopea”, ishte pa asnjë dyshim Isuf Luzi.

Edhe një detaj tjetër duhet marrë parasysh se Raile Luzi ka disponuar një makinë shkrimi të cilën ia ka dhënë Petref Bajramit nga Vlora, të dënuar më vonë me pushkatim, për pjesmarrje në organizatën antikomuniste ”Rilindja Kombëtare”.

Ky fakt na bën të mendojmë se edhe poema “Prosopopea” është daktilografuar në shtëpinë e Isuf Luzit dhe Raile Luzit me këtë makinë shkrimi.

Rëndësia e poemës “Prosopopea”

Rëndësia e kësaj vepre qëndron në faktin se është vepër unike e shkruar gjatë luftës dhe për pasqyrimin e luftës që bëjnë shqiptarët për liri, pa harruar për asnjë moment Kosovën dhe Çamërinë si pjes të pa ndara të Kombit shqiptar.

Nuk ka asnjë vepër tjetër të shkruar gjatë luftës 1939-1944, që në mënyrë të plotë të evokojë të kaluarën e lavdishme të popullit tonë dhe të pasqyrojë heroizmin e luftëtarëve të Ballit Kombëtar, si pjesë e kryengritjes së përgjithshme që bën populli shqiptar.

Është një vepër letrare origjinale që paraqet mendimin politik të kohës  me besnikëri dhe origjinalitet, veçanërisht të Ballit Kombëtar. Pikërisht në këtë këndvështrim duhet analizuar kjo vepër.

Vetëm kjo vepër hedh poshtë me neveri dhe përbuzje fallsifikimin e historisë prej komunistëve se Balli Kombatar nuk ka asnjë këngë!!!

Gjithashtu vepra paraqet ndjenjat atdhetare me qëllim që ngrejë ndërgjegjen e shqiptarëve në luftë për liri, por edhe në luftë kundër ideologjisë komuniste.

Vlerën e kësaj poeme  duhet ta  analizojmë në kontekst  me kohën që është  shkruar

dhe pse është  shkruar.

Në studimin e sajë Mimoza Hysa nuk e ka parë të arsyeshme të ndalet në analizën e kësaj vepre. (Shih: Mimoza Hysa “Esenca dhe ekzistenca e isuf Luzajt”, Ombra, Tiranë 2012.)

Filed Under: Analiza Tagged With: e Isuf Luzaj, Enver Memisha, nje veper e panjohur

PËR DINJITETIN KOMBËTAR

June 18, 2015 by dgreca

Nga Rasim BEBO/

 Të dy kryetarët e partive kryesore në Shqipëri, PS – PD, hapin fushatën elektorale me parullat:  “VOTONI ME DINJITET”  dhe “PUNONI ME DINJITET. Këta të dy zotërinj dhe grupi deputetëve që u shkojnë pas, janë brumi më i përfolur, që përplasen me revole dhe para, janë aktualisht deputetët më pa dinjitet. Dinjiteti njerëzor është forcë gravitacioni, që i jep kuptim jetës. Ndërsa Flori Bruqi nënvizon:  “Individ dinjitoz ështe ai, që ia del të jetë në paqe me veten dhe me të tjerët”.  Një shoqëri që nuk kujdeset për lartësimin e dinjitetit të qytetarëve të saj, lëngon nga primitivizmi.                                   
Komunizmi ka qenë armiku më i egër i dinjitetit njerëzor. Ai e kolektivizoi aq shumë personalitetin e çdo individi, sa jeta e secilit humbi veçantinë e saj. Komunizmi kënaqej me majmunërinë e turmave dhe i nxiste ato, të urrenin ata që ruanin me fanatizëm dinjitetin. Dinjiteti ishte një kërcënim i hapur për diktaturën. Burgjet dhe kampet e zeza të internimit ishin “mullinjtë”  ku tirania bluante krenarinë shqiptare. Dinjiteti i të martirizuarve, nuk pranonte mëshirën. Kurse solidariteti i tyre, ishte avokati më i fortë edhe i dinjitetit të tyre. (L.M.)              
Tendenca për të afirmuar dinjitetin njerëzor dhe qenien njerëzore si të padefinueshme, si të paçmuar, është një gjë e shenjtë edhe për vetë Zotin, pra, vlerë që nuk duhet diskutuar. Kjo dukuri i dha udhë njërës prej lëvizjeve më progresive që ka njohur historia njerëzore: Rilindjes evropiane.                                                                                             
Në pamje të parë, greva e urisë, mund të duket një akt i pastër dinjiteti. “Ju më hoqët nga puna, atëherë unë po ju tregoj se kam plotësisht të drejtë. Dhe për ta vërtetuar këtë, jam gati të shkoj deri në vetëflijim!”. Ky është pak a shumë sensi i çdo greve të urisë. (F.B.).                                                      
Rama dhe Thaçi  “shuplakë” familjes së ISA  BOLETINIT.  ( “TEMA”  11-6-2015).  A kanë këta zotërinj dinjitet me qëllim kombëtar?  JO. U bë shumë mirë që u varros në Boletin, në Mitrovicë, që të dihet se Mitrovica ka qenë, është dhe do të jetë shqiptare. Vlorën nuk e rrezikon kush, por Mitrovica rrezikohet dhe varrosja e ISA  BOLETINIT në Mitrovicë është gur i rëndë vetëm atje.  Rama dhe Thaçi kishin biseduar më parë dhe si kryetarë të dy shteteve, vendosën që varrimi të behet në Vlorë… Kështu plotësohej dëshira e serbëve që nuk e duan në Mitrovicë varrin e tij të shenjtë. I nderuar Lexues : Peshoni  DINJITETIN KOMBËTAR  të këtyre kryetarëve të dy shteteve shqiptarë. Këshilli organizativ u bëri ftesa të gjithë organeve shtetërore, për të qenë të pranishëm në tubimin  e ceremonisë së varrimit të eshtrave të ISA  BOLETINIT. Asnjë nuk mori pjesë. Atëherë, ku është dinjiteti i kryeministrave të sotëm dhe i atyre që kanë qenë për gjatë dy dekadave e gjysmë, që nuk morën pjesë për të nderuar këtë figurë të madhe kombëtare dhe më keq akoma, mungoi edhe presidentja e Kosovës, Atifete Jahjaga.                                           
Që të jesh pro i negociatave me serbët, për mos varrosjen e ISA BOLETINIT në Boletin të Mitrovicës, tregon se këta zotërinj: “e kanë hequr nga vetja e tyre dinjitetin, sikur ai të ishte zorrë qorre, a diçka tjetër e panevojshme”. (F. B.)                                                           
T’ju vijë turp, që jeni kuadër pa DINJITET, që jeni bërë një me politikën sërbe dhe greke, të cilët vendeve tona ua kanë vënë syrin me kohë, i duan pa figura të “Rilindasve Kombëtarë”: Mitrovicën pa  ISA BOLLETININ, Përmetin pa NAIM FRASHËRIN, Korçën pa Themistokli Gërmenjin.  U drejtohem juve, presidentë, kryeministra dhe ministra të kësaj kohe, nga viti 1990 deri sot; që nuk morët pjesë asnjë nga ju, në ceremoninë e rivarosjes së eshtrave të ISA BOLETINIT,  kaq poshtë keni rënë nga DINJITETI  KOMBËTAR?…  Qofshi ju që jeni, se keni për t’u mbajtur mend në histori, si drejtuesit më negative të kombit Shqiptar…       
Rexhep Shahu shkruan: “T’u shoftë jeta qeveri”.  “A thua kanë ardhë në pushtet Rama e Meta me shpopullue Shqipërinë?… A mos i ka sjellë në pushtet ndonjë fuqi e huaj që i intereson të shprazet Shqipëria nga shqiptarët”. (Kur u mungon dinjiteti kombëtar, krahasoheni me Çubrilloviçin, që donte shpopullimin e Shqipërisë. (R. B.). 
“Teksa endem nëpër qytet, më bëhet se shoh vetë Vaso Çubrilloviqin në Kukës, duke u knaqë … Më bëhet se Vaso Çubrilloviq fërkon duart e niset drejt meje sfidues. Unë marr pozën e krenarit. Ai me gishtin e madh të dorës së djathtë më tregon Ramën e Metën, që sapo u larguan dhe qesh me mua. Më fton për kafe. Unë refuzoj. Jam profet, më thotë nga larg. Shporru mut, i thërras unë. Jam në ju, thellë në ju, në shpirtin e qeveritarëve tuaj jam, më thotë me një zë të ultë Vaso…  Kufoma ime endej nëpër Kukës. Dikur vonë foli : Rrofsh qeveri e mos të zantë sabahi” (Flori Bruqi, “Mbresa nga Kukësi 12-6-2015).
 Hipokrizia  e Janullatosit:  Për çfarë dinjiteti  flet ti Janullatos?  Kur kurorëzimin e ke të vjedhur, kur ke zënë vendin e murgut Kozma, për të vendosur helenizimi në truallin shqiptar, kur vjedh kufoma shqiptarësh për ushtarë grekë, kur ti ke krijuar shtetin grek brenda shtetit shqiptar. Kur punën tënde e lavdëron kryeministri juaj grek hapur, se në Shqipëri punoni me Dinjitet për Greqinë.            
Me këtë dinjitet të “Megali Idesë” kanë folur pararendësit e Janullatosit kundër Shqipërisë  dhe gjuhës shqipe. Murgu Kozma punoi me dinjitet të madh për helenizimin, për Greqinë, por këtu gaboi, se ishte në truallin shqiptar dhe kryetari atëhershëm i vendit i dha dënimin me vdekje. Pikërisht në këtë kishë ortodokse, ku ju flisni kaq bukur për dinjitetin njerëzor, që e keni kthyer nga kishë shqiptare në kishë greke, brenda në shtetin Shqiptar. Këtu është ndryshimi, se murgu  Kozma u vra, ndërsa ju, sigrek gëzoni  “Poliharenë” nga krerët shqiptarë, bile të puthin edhe dorën.Kur në Katedralen “Ngjallja e Krishtit” nuk keni asnjë portret  të priftërinjve dhe peshkopëve martirë që kanë gjetur vdekjen me masakra nga paraardhësit e tu. Ata kanë qenë me dinjitet të lartë, që u flijuan për gjuhën shqipe dhe Shqipërinë. Zëri, i Koto Hoxhit, Papa Kristo Negovanit, At Stath Melanit, Petro Ninit, Nolit, Xhuvanit, Kisit etj, na thërret orë e çast, për t’i kthyer dinjitetin e kishës shqiptare.                                                                                                                       
Janullatosi si pasrendës i peshkopëve grekë mbajti liturgjinë e shenjtëpër festën e pashkës: “Ftoi besimtarët  të përpiqen për dinjitetin e njeriut, për mirësi dhe paqe në botë”.  Prit Janullatos, ju flisni “për mirësi dhe paqe në botë”, dhe si peshkop grek që jeni, ju ruani ligjin e luftës për të mbuluar masakrën dhe genocidin e Çamërisë. A nuk është e padrejte dhe mëkat kjo që keni bërë? Dhe më tej, ju thoni: “Me ngjalljen e tij, Krishti lartëson dinjitetin e njeriut, të cilin e rrëzon padrejtësia, mekati dhe korrupsioni. Njeriu me dinjitet është i drejti, i vërteti”.  Ju vetë, Janullatos, keni shpalosur pllakatin e padrejtësisë, mëkatit dhe korrupsionit. Ju merreni me të gjitha poshtërsitë dhe prapaskenat kundër kombit shqiptat. Ju me dinjitetin e kishës greke uzurpuat kishën Noliale dhe jeni futurë në luftën për të zhdukur Rilindjen Kombëtare Shqiptare. Por mëso se toka po të digjet nën këmbë!…                                               
 Ne shqiptarët, fesë katolike dhe drejtuesve të parë të saj, u jemi mirënjohës për dinjitetin që na e kanë ngritur lartë siç na takon.                             
PAPA  PALI  VI  U PRONONCUA:
“Shqiptarë, do të realizohet testamenti i Skënderbeut, sërish do të shkëlqejë me Lavdi Atdheu Juaj …” (PAPA PALI VI (1897-1978)
Lind pyetja: Dhe sa kohë do presin shqiptarët?!… Dhe sa kohë trevat shqiptare do mbeten të robëruara?!…Dhe sa kohë shqiptarët do jenë viktima e politikanëve vendas?!… Kjo pyetje mbetet pa përgjigje, sepse jemi akoma të skllavëruar nga politikanët tanë, si në Shqipëri, Çamëri, Maqedoni, Kosovë dhe Mal të Zi.
Asnjëri nga politikanët tanë nuk e ngriti zërin dhe nuk mori guximin të negociojë me Vatikanin, që ky Testament të bëhet publik nga Selia e Shenjtë.
                             
PAPA  FRANÇESKU, në Tiranë tha: “Shqiponjat fluturojnë lart, shumë lart dhe Ju jeni bijtë e Shqiponjave”. (Zëri për drejtësi, 25 maj 2014).                                         
Asnjë nuk mund të bëhet me kombësi tjetër, kur lë kombësinë tënde, mbetesh po tek e para. Janë dy shqiptarë që kanë braktisur Dinjitetin, njëri general dhe tjetri akademik. I pari don të bëhet grek dhe i dyti sllavo-serb. Në rrotullimin e të quajturës demokraci, nga viti 1990 Gjeneral Kiço Mustaqi braktisi dinitetin shqiptar, u arratis, shkoi në Greqi për t’u kthyer në grek dhe u kthye me forcat greke kundër atdheut të tij, Shqipërisë në vitin e katrahurës së 1997-ës .   “Albanologu” shqiptar Kapllan Resuli, ua ka kaluar edhe historianeve dhe intelektualëve serb, për sa i përket mohimit të historisë shqiptare, pasi ai së fundi vetën e tij nuk e konsideron më shqiptar, por serb. Ndërsa romani i tij “Tradhëtia” përdoret në librat shkollore të Shqipërisë. Kjo është fatkeqësi, që braktisën Dinjitetin  kombëtar Shqiptar. (“DITA “, 2 -6-2015).   
 Gjithë ato aspirata humane dhe hove shpirtërore do të shuheshin në plutonin e trekëndëshit, në burgun e kalasë se Gjirokastrës në mëngjesin e nëntorit të vitit 1937. Para se të shkonte me dinjitet të lartë drejt vdekjes, Ismet Toto, do të shkruante letrën e fundit,  “De Profundis”, ku në mes të tjerash, do të shënonte fjalët: “BOTA NUK ËSHTË E ATYRE QË NGROHEN. BOTA ËSHTË E ATYRE QË DIGJEN “ Ka 105 vjet qe s’e ka prekur koha. Ja, pak krijimtari nga Ismet Toto: Një  pyetje që më çjerr shpirtin: ku vemi kështu?
                                               
GËNJEJ?                                                                                                                    
Kur s’jam ai që dukem në të parë,                                                                        
Kur qesh me zor – se më vjen për të qarë,                                                
Kur flas pa dashur- se dua të mos flas,                                                            
kur ri i qetë dhe dua të bërtas,                                                                                  
Atëherë zëmra ime është gati të pëlcasë                                                            
Dhe shpirti më nxin, vuaj pa masë.                                                                              
Dhe loti që pikon nga syri  im,  
Më siguron se s’ka asnjë shkëlqim.                                                                         
Fati im, në këtë jetë pa mbarim.                                                                            
15 maj 1929. (nga prof. Nasho Jorgaqi).                                                             
Ka 20 vjet që çdo kryetar partie thotë: “Votoni me dinjitet”, dhe japin premtime të hapura apo të fshehta, për të garantuar një punë në shtet. Është përsëritur e njëjta histori. Pala fituese largon palën humbëse dhe vendos të vetët në poste zyrtare. Deputetë të inkriminuar, hajdute, gënjeshtarë, të pa arsimuar, interesaxhi, kriminelë, vrasës. Një ndër këta deputetë, është Shpëtim Idrizi, që tërhiqet prej kapistallit, herë nga PD, herë nga PS, me 5 deputetë të partisë çame, herë  bashkohen dhe herë ndahen. Dhe për votën e çamëve, Edi Rama heq Dulen dhe vendos Idrizin nënkryetar të parlamentit. Këtu nuk kemi të bëjmë me dinjitet,  kur “Rezoluta Çame” rri akoma në sirtarët e tradhtuar nga vetë drejtuesit çamë, që nuk e kërkojnë me dinjitet, për t’ia kundërvënë rezolutës greke, që ka shpallur se “Çamëria nuk ekziston”. Zotërinj, kurrë do të DINJITIZOHENI, ju?…
                        Rasim Bebo, Addison, Çikago, qershor 2015.

Filed Under: Opinion Tagged With: PËR DINJITETIN KOMBËTAR, rasim bebo

Atje, në Mitrovicë e ka vendin Buletini

May 16, 2015 by dgreca

Nga Rasim Bebo-Çikago/
Janë tri figura të Rilindjes Kombëtare, që sërbo-greku nuk I duan të qëndrojnë në vendet që ata pretendojnë. Në very është Isa Buletini në Mitrovica e dhe në Shqipërinë Jugore Vorio-Epiri I quajtur nga greku, është Naim Frashëri në Përmet dhe Themistokli Gërmenji në Korçë.
Drejtori I pallatit të Kulturës “Naim Frashëri” në Përmet thotë: “Peshkopi Janullatos ka ngulur këmbë të prishet Shtëpia e Kulturës “Naim Frashëri” në Përmet. Athina kërkon ta lërë Përmetin pa një shtëpi kulture shqiptare”. Konflikti gjyqësor midis qendrës kulturore të Bashkisë Përmet dhe kishës ortodokse Përmet, filloi më 25 shtator 1947 dhe përfundoi më 5 maj 2004.Të tria shkallët e gjyqësorit vendosën: “Pallati I Kultures “NAIM FFRASHERI”, të mos tjetërsohet e të kthehet në kishë po të vazhdojë e të ngelet si tempull I kulturës në zëmër të Përmetit. Të tre vendimet e gjyqësorit u vlerësuan të regullta, nga Gjykata Kushtetuese me vendim nr. 66 datë 5-5-2004. Janullatosi nuk e njohu vendimin e Gjykatës Kushtetuese dhe e cilësoi pallatin e kulturës në Përmet, “kishë e Shën Mërisë” (që nuk ka qënë Kurrë kishë). Koloneli Peshkop Janullatos, si guvenator që njeh veten e tija në shërbim të grekut urdhëron agjentët grekë dhe shqiptaro-grekë, që godina e Pallatit të kulturës “Naim Frashëri” te shkatërrohet plotësisht, duke lënë vetëm muret rethuese, ndërkohë që në brëndësi të saj të ndërtohet kisha fshehura dhe natën. Punimet filluan , natën hynin dhe dilnin kamjonët për të ngritur kishën. Ish drejtori I pallatit të Kulturës në Përmet, Kastriot Bezati shton se kisha ortodokse kërkon të vrasë indetitetin dhe kulturën kombëtare, duke tentuar të istalojë në Përmet Helenizimin. Më në fund pas përplasjeve të ashpra me legenat e janullatosit u larguan si të dh…
Skandali në Korçë.
Shëmbet shtëpia e themistokli Gërmenjit, të shtunën më 11 gusht 2012 në mëngjes, u gjet e rrëçёnuar “Shtëpia e flamurit” e ngritur më 8 dhjetor 1916.
Kryetari I bashkisë së Korçës Niko Peleshi, tha se godina ku Gërmenji shpalli Korçën “Krahinë Autonome” u shemb gjatë natës me mjete të rënda (buldozerë).
Tani kthehemi në Very në Mitrvicë te Isa Buletini.Vendimi I Këshillit organizativ për rivarosjen e eshtrave të heroit kombëtar, ISA BULETINI, në Vlorë ka ngjallur reagime te familjarët e tij, të kryetarit të Komunes së Mitrovicës edhe tek ne këtu në Çikago.
Të alarmuar me vendimin, familjarët e Isa Buletinit dhe banorët nga fshati boletin, I kanë kërkuar Kryetarir të Komunës së Mitrovicës, Agim Bahtirit, që të mos lejojë largimin e eshtrave të ISA BULETINIT nga Mitrovica. “ISAI nuk ka luftuar për të shkuar e për t’u prehur atje, por ka luftuar për të qëndruar në Buletin. E kanë lutur duke I afruar pasuri në Turqi e gjithandej, por Isai ka thënë se më shumë do të kishte dashur një gur të Buletinit se sa gjithë pasurinë që do I jepnin, Dhe sot, nuk mund të lejojmë që ata ta marrin e ta dërgojnë në Vlorë, jo”, tha Skënder Buletini.
“ISA BULETINI është I Buletinit, I Mitrovicës, I Kosovës dhe I krejt Shqipërisë. Unë dhe gjithe familja buletini afrojmë përkrahjen e plotë për angazhimin dhe rivarosjen e eshtrave të ISA BULETINIT në Buletin”, tha Sadik Buletini, familjarë. “Nuk do të më ndalë askush. Nuk po dua të them të fundit, por mendoj se kryeministri do t’ia vejë gishtin kokës dhe do ta mendojë mirë, se kjo punë nuk do të mund të bëhet. … Se do të bëjmë gjithçka dhe ISA BULETINI do të varroset në vendin e vet. …”, tha Agim Bahtiri, kryetari I Mitrovicës. Kryetari I Gjilanit, nga radhet e KLD-së Lutfi Haziri tha se heroi kombetar ISA BULETINI duhet të pushoje aty ku I ka pritur topat kundër “mbretërisë” sërbo-kroate-sllovene. Edhe “Nisma për Kosovën” e sheh këtë si një vrasje të dytë të heroit, duke thënë se Vlora nuk eshte zgjedhur për ta nderuar, pasi kjo çështje është negociuar me sërbinë.
Vendi ku është parashikuar, që të bëhet rivarrimi I eshtrave të Isa Buletinit, ndodhet Brenda hapësirës së kullës së tij. Ai, bashkë me bashkëluftëtarët e tij janë vrarë më 23 janar 1916, në Podgoricë të Malit të Zi. (TOP ÇANNEL 14 – 5- 2015)
Shikoni si sinkronizohen grekët me sërbët për kundra rilindjes sonë Kombëtare. Pak kohë më parë Koloneli Janullatos doli hapur duke thënë: “Ne do të luftojmë kudra rilindjes kombëtare Shqiptare”. Shqipëria e Jugut që greket e quajnë Vorio-Epir, Janullatos e don të pastër pa figuta të rilindjes tonë kombëtare, prandaj ai u vu kundra figurës “Naim Frashëri” të shtëpisë së kultures dhe kundra shtëpisë muze të Themistokli Gërmenjit në Korç.
Ka figura të politikës Kosovare që kanë thënë se, rivarrosja e eshtrave të Buletinit kudo tjetër është gabim, përveç se në Kullën e tij.
Rasim Bebo Addison Çikago 15 maj 2015

Filed Under: Featured Tagged With: Boletini Isa, Mitrovice, rasim bebo

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 18
  • 19
  • 20
  • 21
  • 22
  • …
  • 29
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • QERIM VRIONI DHE FOTOGRAFËT QË SHKRUAN HISTORINË
  • Çamëria, kur e vërteta kërkon shkrim, përgjegjës dhe afat!
  • Dhurata, buzëqeshje dhe urime në shkollën shqipe “Skenderbej”
  • ROLI I PRESIDENTES OSMANI NË RIKTHIMIN E BESIMIT DHE BASHKËPUNIMIT TË KOSOVËS ME SHBA-NË DHE BE-NË
  • WHEN KOSOVA WORKS, AMERICA SPEAKS
  • Shkolla shqipe “Gjergj Fishta” – Long Island, New York festoi festat e fundvitit
  • Fotografia e Gjon Milit dhe CHARTRES CATHEDRAL -Një monument i entuziazmit Kristian
  • Lamtumirë legjenda jonë e mikrofonit në gazetarinë sportive Ismet Bellova!
  • Politika e mençur…
  • VEPËR NGA MË TË PASURAT E MË NJERËZORET NË MENDIMIN KRITIK
  • KOZMOPOLITIZËM
  • “Kur shpirti kthehet në gërmadhë lufte”
  • VATRA TELEGRAM URIMI AKADEMIKES JUSTINA SHIROKA PULA ME RASTIN E ZGJEDHJES KRYETARE E AKADEMISË SË SHKENCAVE DHE ARTEVE TË REPUBLIKËS SË KOSOVËS
  • Suzana Shkreli: “We can make history by electing Michigan’s first Albanian Secretary of State”
  • NDAA i SHBA-së dhe pozicioni i Kosovës në arkitekturën e sigurisë

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT