arben llalla – Page 11 – Dielli

History-Kryengritja e Ilindenit ishte me karakter bullgar

August 2, 2017 by dgreca

1-arben-llalla Masa e gjerë e popullsisë shqiptare që jetonin në fshatrat e Kosturit dhe Follorinës nuk e mbështetën këtë kryengritje sepse ajo nuk kishte karakter për çlirim e popujve që jetonin në Maqedoninë Gjeografike, por qëllimi ishte kontrollimi i Maqedonisë nga forcat bullgare./

Nga Arben LLALLA/Kryengritja e Ilindenit filloj më 2 gusht 1903, të dielën në mbrëmje. Kjo datë lidhet me ditën e Shën Ilias (Elias) të kalendarit Grigorian që praktikohej në atë periudhë nga besimtarët ortodoks të kishës së Pavarur Bullgare Exartia. (Në të vërtetë data e fillimit të kryengritjes është 20 Korriku me kalendarin e vjetër, por kjo datë përshtatet me datën 2 gusht të kalendarit të ri).Kryengritja filloj pasi bullgarët nuk bindën Fuqitë e Mëdha për zgjerimin e kufijve të shtetit të tyre si dhe organizatat e ndryshme bullgare nuk mundën të bindnin popullsinë sllave në Maqedoninë Gjeografike për kryengritje të madhe për tu bashkuar me Bullgarinë. Që nga viti 1880 e deri 1905 misionar të ndryshëm si grek, serb dhe bullgarë bridhnin nëpër fshatrat e Maqedonisë për të regjistruar banorët, përkatësitë e tyre fetare dhe kombësinë si dhe përshkrimin e rrugëve nga fshati në fshat dhe qytetet.

Në vitin 1878, Rusia pushtoi Turqinë dhe ndaloi në dyert e Stambollit. Traktati i Shën Stefanit u bë në mes të dy ndërluftuesve dhe me të cilin mjeshtërisht Rusia për të mirën dhe përdorimin e vet krijoi një shtet të madh Bullgar, që nga ana Jugore do të shtrihej deri në detin Egje duke përfshirë edhe portin e Selanikut. Kjo shkaktoi mbledhjen e shpejtë të fuqive Evropiane të cilat bënë traktatin e Berlinit. Ky traktat ndaloi formimin e shtetit Bullgar të projektuar nga Rusia dhe vuri në heshtje kërkesat e saja për të pasur një port në detin Mesdhe. Vendimet në Kongresin e Berlinit për të lënë Maqedoninë brenda kufijve të Perandorisë Osmane u kthyen shpejt në zonën e kontestit mes Serbisë, Greqisë dhe Bullgarisë. Lufta e pamëshirshme, e qasjeve propagandistike nxitën më shumë dhunën dhe pamundësinë e fuqive të mëdha për të siguruar një zgjidhje të kënaqshme dhe përfundimtare për territorin e Maqedonisë, ndryshe nga shumica e territoreve të diskutueshme të cilat u zgjidhën përfundimisht.

Bullgarët, duke parë që nuk mund ta gllabëronin direkt Maqedoninë, i dhanë përparësi tendencës së shkëputjes dhe të autonomisë në mjedisin maqedonas dhe veçanërisht në fshatrat sllavofonë. Të njëjtën gjë bënë edhe serbët nga ana e tyre, me shpresë se duke u bërë autonome Maqedonia, dhe duke u caktuar si gjuhë zotëruese, idioma e saj, ai shtet autonom apo i pavarur që do të krijohej, shpejtë a vonë do të ishte nën ndikimin e madje nën zotërimin e tyre. Sipas tyre, e rëndësishme ishte të mos i bashkohej Greqisë, sepse në këtë rast nuk do kishte asnjë shpresë për ndonjë dalje në Egje dhe në Mesdhe.

Tendencat e dy qeverive, bullgare dhe serbe, u përplasën mbi terrenin perëndim-verilindje të asaj që ata e quanin Maqedoni, domethënë në krahinat lindore dhe verilindore të Shqipërisë. Pra, fronti i një lufte gjithnjë e më të ashpër sapo kishte filluar të shoqëruar me propagandë, literaturë dhe etnografinë e Maqedonisë.

Kështu, grupet e organizatave bullgare për të rritur ndërgjegjen e Fuqive të Mëdha për tju bashkangjitur Maqedoninë Bullgarisë themeluan milicinë dhe forcat paramilitare të cilat nisën kryengritje që do të quhet Ilinden.

Kryengritja e Ilindenit më shumë u përhap në Maqedoninë Perëndimore dhe kryengritësi keqtrajtuan popullsinë myslimane dhe ortodokse që besonte në kishën e Fanarit të Stambollit-Patriarkana. Me kryengritësit bullgarë u bashkuan edhe individë shqiptarët të cilët ndoshta kishin probleme me pushtetin osman, por edhe kundrejt ndonjë pagese në të holla. Masa e gjerë e popullsisë shqiptare që jetonin në fshatrat e Kosturit dhe Follorinës nuk e mbështetën këtë kryengritje sepse ajo nuk kishte karakter për çlirim e popujve që jetonin në Maqedoninë Gjeografike, por qëllimi ishte kontrollimi i Maqedonisë nga forcat bullgare. Forcat osmane që ishin kundër kryengritësve patën përkrahjen e forcave vullnetare greke, të kishës greke si dhe të individëve shqiptar të cilët në shumicën e rasteve ishin ushtar me pagesë në ushtrinë osmane. Gjatë kryengritje pati një gjakderdhje të pamëshirshme deri në kanibalizëm nga të gjitha palët që u përfshinë në konfliktin e Ilindenit.

Greqia për të luftuar kundër komitëve të Ilindenit dërgoj dy oficerë të shquar arvanitas Pavlo Melas alias Miqis Zaza dhe Aleksandër Kondulin alias Shkurti të cilët u angazhuan direkt për të shtypur kryengritjen bullgare të Ilindenit. Ata gjetën mbështetje tek fshatrat shqiptar për tu rezistuar çetave komite bullgare si në Bellkamen-Dhrosopogi, Negovan-Flamburo dhe Lehovo që gjenden në prefekturën e Follorinës. Në ato vite zhvilloheshin bisedime për themelimin e një mbretëria të përbashkët greko-shqiptare dhe ky projekt ndikojë dukshëm që shqiptarët të mbështetshin grekët për shtypjen e kryengritjes së Ilindenit. Në kujtimet e tij Pavlo Melas do të shkruante për shqiptarët kapedan Nikolao Kola dhe Zisi Dhumulo nga Lehova të cilët luftonin përkrah tyre kundra komitëve bullgarë. Një nga organizatorët e forcave greke, turke dhe shqiptare ishte Mitropoliti i Kosturit Germanos Karavangjeli i cili u bë frymëzuesi kryesor për aleancën greke-turke-shqiptare kundër komitëve të Ilindenit.

Gjatë kryengritjes së Ilindenit dy armiq historik kundra njeri-tjetrit grekët dhe turqit tani po bashkëpunonin me zell për shtypjen e pamëshirshme të kësaj kryengritje. Kryengritja e Ilindenit u bë shkak që Greqia të mobilizohej për marrjen e pjesës së Maqedonisë që ishte në Perandorinë Osmane të atyre viteve. Pas përfundimit të kryengritjes më të fituar doli pala greke e cila në shumë fshatra që banoheshin nga bullgarët dhe i përkisnin kishës së pavarur bullgare hapën kishat greke të Patriarkanës dhe filloj përpjekjet për çlirim e Maqedonisë me emrin (Agona tis Maqedonias 1904-1908). Pas pak vitesh Greqia do të merrte edhe ato fshatra që banoheshin nga popullsi bullgare, pra eksodi i braktisjeve të fshatrave bullgarë në Maqedoninë e Egjeut filloj dal ngadalë fill pas shtypjes së kryengritje së Ilindenit. Qindra fshatra nga Maqedonia Perëndimore dhe Kirk-Klisse afër Andrianopojë u shkatërruan, mijëra bullgarë braktisën shtëpitë e tyre për të mos i kthyer më kurrë..

Turqia e dobësuar nga kryengritjet e ndryshme në Maqedoni u largua në fund të vitit 1912 duke e lënë atë të copëtuar dhe me pikëpyetje të mëdha se kujt i takon ekskluziviteti i historisë dhe i heronjve të Maqedonisë antike.

Tashmë kryengritja e Ilindenit ka mbetur vetëm në kujtesën e historisë dhe shumica e protagonistëve të saj vijnë përpara syve tanë nëpërmjet propagandës së politikanëve të sotëm të cilët po i çojnë të vdekurit prej varri që ti shfrytëzojnë për nevojat e tyre duke i treguar në versione në të cilat nuk kanë qenë asnjëherë ashtu siç po na i paraqesin.

Greqia kampionia e shkeljeve të të drejtave të njeriut

July 29, 2017 by dgreca

*Duke përshëndetur në kongresin e epirotasve të diasporës, që mbahet në qytetin e Prevezës, Pavolopoulos ka deklaruar se “të drejtat e minoritetit etnik grek duhet të respektohen absolutisht nga Shqipëria fqinje, ashtu siç u shkon për shtat qytetarëve që jetojnë në shtetin e të drejtës”./

*Replikë xhentilmente presidentit të Greqisë/

1 PRESIDENTI-4

Në foto deputeti i LSI Vangjel Tavo, Vasil Bollano, Thomas Stefos me presidentin e Greqisë Prokopis Pavlopulos./

“Atdheu im, një mural i mbajtur prej shtyllave franceze, shqiptare, vllahe e turke. Kushdo që i përmend, shkon drejtë e në burg”. (Nobelisti Odysseas Elytis)

1 arben llalla

Nga Arben LLALLA/Kryetari i Republikës së Greqisë Prokopis Pavlopulos në takimin e Këshillit të Panfederatës së Epiriotasve të Botës që po mbahet në Prevezë të Çamërisë nga data 27-29 Korrik deklaroj me një gjuhë kërcënuese se Greqia nuk do tolerojë shkeljen e të drejtave të minoritetit grekë në Shqipëri. Kjo deklaratë e z.Pavlopulos ka tonet e saja emocionuese gjatë takimit të diasporës së Epiriotasve ku të pranishëm janë edhe disa figura të njohura të minoritetit grekë të Shqipërisë.

Prokopis Pavlopulos gjatë gjithë karrierës së tij politike si deputet i partisë së djathtë Demokracia e Re ka mbështetur elementët ekstremistë të minoritetit. Ai si deputet ka marrë pjesë në disa aktiviteteve të organizatave ekstremiste greke që promovojnë aneksimin e jugut të Shqipërisë (Autonomia e Veriut të Epirit) prandaj deklarata kërcënuese e presidentit të Greqisë në takimin e Prevezës nuk duhet të merret shumë seriozisht, por si një deklaratë e dhënë në çastet e emocioneve të forta për të prekur shpirtin e emigrantëve ekonomikë të Greqisë.

Greqia është i vetmi vend në botë që mohon ekzistimin e minoriteteve ku në këtë vend anëtarë i BE dhe NATO-s jetojnë të fshehur minoriteti, shqiptar (i njohur nga Marrëveshja e Lozanës), turk, pomak, bullgarë, sllavo-maqedonas, vlleh, hebrenj, rome. Greqi që tenton ti mbajë leksion Shqipërisë për të drejtat e minoritetit grekë, shtyp pa mëshirë çdo qytetar të saj që nuk beson në besimin ortodoksë dhe që deklarohet me kombësi jo greke. Nga viti 1950-2017 Greqia u ka hequr shtetësinë greke rreth 150 mijë qytetarëve të saj të cilët kanë lindur, janë shkolluar, kanë kryer shërbimin ushtarak atje dhe jetonin prej mijëra vitesh në tokën greke, por vetëm se këta qytetar grekë deklaruan se nuk kanë kombësi greke, por shqiptare, bullgare, turke, sllavo-maqedonase, etj.

Presidenti i Greqisë Pavlopulos reagoj edhe për prishjen e disa objekteve të ndërtuar pa leje vend e pavend në bashkinë e Himarës, por ky presidentë harron se Greqia jo vetëm ka sekuestruar pronat e shqiptarëve që nga viti 1946, por edhe shemb çdo ndërtim të qytetarëve të saj për realizimin e projekteve shtetërore afatgjate.

Mos duhet z.Prokop tju afrojmë të dhëna zyrtare se sa objekte ka prishur dhe prish Greqia? Ju lutemi z.Presidentë lërini kërcënimet dhe britmat për mbrojtjen e të drejtave të njeriut sepse Shqipëria është kampione në ruajtjen e identitetit të minoriteteve, është i vetmi vend në botë që lejoj liritë fetare.

Racizmi ndaj minoriteteve në Greqi

Greqia nuk ka pasur mesjetë, rilindje, luftë për rezistencë ndaj pushtuesve osmanë. Ajo gjithnjë është banuar pas rënies së Bizantit nga shqiptarët, hebrenjtë, turqit, romeit, sllavo-maqedonasit, bullgarët, të cilët pasi u përzgjodhën formuan shtetin modern grek me një histori mashtruese mitologjike. Fakti që në Greqi flitet nëpër rrethet familjare shqipja, turqishtja, hebraishtja, sllavo-maqedonishtja, bullgarishtja tregon se ende ka popullsi të pa asimiluar edhe pse shtypja shtetërore ka qenë dhe është e egër.

Hebrenjtë, më së shumti kanë jetuar në qytetin e Selanikut ku dikur ndodhej edhe varreza më e madhe e tyre në Evropë me mbi 500 mijë varre, por këtë varrezë grekët e prishën dhe me pllakat e mermerta ndërtuar Universitetin Aristoteli. Pra, atje ku sot mësojnë mijëra të rinj në Selanik kanë qenë varrezat e hebrenjve. Ndërsa gjatë Luftës së Dytë Botërore shumicën e hebrenjve grekët ua dorëzuan gjermanëve për tu dërguar nëpër kampet e izolimit. Nga rreth 56 mijë hebrenj që kishte Selaniku në vitin 1941, kur gjermanët e pushtuan atë, brenda pak muajsh u dërguan për në kampet e përqendrimit 54. 050 mijë, pra mbi 96% të popullsisë të këtij minoriteti. Sot komuniteti hebre në Greqi nuk njihet zyrtarisht dhe ka vetëm një varrezë të vogël në Selanik që mirëmbahet nga shteti Izraelit.

Greqia në fillim të viteve 1980 ka prishur në Selanik varrezat e shqiptarëve, të bullgarëve dhe rumunëve. Këto varrezat kanë qenë pronë e këtyre komuniteteve.

Minoriteti bullgar është asimiluar, vetëm diku nga zona e Seres jetojnë ende disa qindra pleq që e flasin gjuhën bullgare.Greqia, minoritetin turk, e ka zvogëluar pak nga pak. Turqit që dikur jetonin në Selanik pothuajse janë asimiluar. Ata më shumë bëjnë punë të rëndomta duke shitur me karroca dore çaj, salep dhe gjevrek. Këta qytetarë grek me origjinë turke, të cilët kanë gjuhë të tyre amtare turqishten, jetojnë në disa kasolle nëpër cepat e rrugëve të lagjeve të vjetra të qyteti. Turqit që jetojnë në Evro-Thraqi njihen si grek të fesë islame dhe jo minoritet turk. Kjo popullsi e fesë islame që vetëquhen turq kanë arritur të përfaqësohet në fillim të viteve 1990 me tre deputet në Kuvendin e Republikës së Greqisë, por këta deputet gjithnjë janë njohur si mysliman që përfaqësojnë partitë politike greke.Vllehët në Greqi janë minoriteti më i përkëdhelur në aspektin e pushtetit, por që nuk u njihen të drejtat gjuhësore dhe kulturore. Ata njihen si vlleh grek (ellinovllahon). Popullsia vllehe në shumë raste kanë zënë pasuritë e shqiptarëve dhe të sllavo-maqedonasve pasi këta u përzunë me dhunë nga trojet e tyre.Po shqiptarët çfarë vendi zënë në Greqi? Çdo gurë nëse e lëvizin do flasi shqip…

Greqia kërcënon Shqipërinë me presidentin e saj

Jeni larg BE-së nëse nuk na respektoni

Greqia vazhdon të reagojë për shembjen e dy objekteve në Dhërmi, që sipas Athinës përbën shkelje të të drejtave të minoritetit.

Reagimi i radhës ka ardhur nga presidenti i republikës greke, Prokopis Pavlopoulos.

Duke përshëndetur në kongresin e epirotasve të diasporës, që mbahet në qytetin e Prevezës, Pavolopoulos ka deklaruar se “të drejtat e minoritetit etnik grek duhet të respektohen absolutisht nga Shqipëria fqinje, ashtu siç u shkon për shtat qytetarëve që jetojnë në shtetin e të drejtës”.

Sepse vetëm vendet që zbatojnë shtetin e të drejtës përmbushin kushtin elementar dhe të njimendtë për integrimin e tyre në familjen e madhe të popujve europianë. Greqia e mban vështrimin tek bashkëkombasit tanë dhe i garanton se ashtu siç vetë Greqia respekton dhe zbaton me përkushtim të drejtën europiane dhe ndërkombëtare, të njëjtën gjë pret edhe nga Shqipëria, përderisa kjo dëshiron të anëtarësohet në Bashkimin Europian. Shkelja provokative e të drejtës mbi pronësinë që po zbatohet nga ana e autoriteteve shqiptare, sidomos përmes shembjes së godinave që u përkasin bashkëkombasve tanë, nuk favorizon perspektivën europiane të Shqipërisë”, ka theksuar Presidenti i Republikës greke, Prokopis Pavlopoulos.

Kush është deputeti grek që kërcënoi Shqipërinë?

July 28, 2017 by dgreca

*Deputeti Stefano Gjika,që nga viti 2009, ka kërkuar veto nga Greqia për anëtarësimin e Shqipërisë në BE pa e shpallur Autonominë e Veriut të Epirit( aneksim të jugut të Shqipërisë). /

*Deputeti GJIKA ka shoqëruar disa ditë kandidatin e PBDNJ për kryetar të bashkisë së Konispolit Anastas Gudën, më 2015, si dhe kandidatin për kryetar për bashkinë e Himarës, Fredi Dionis Belerin. Në zgjedhjet e qershorit 2017, Stefan Gjika u pa disa herë në jugun e Shqipërisë i shoqëruar nga Vangjel Dule./

1 Stefanos Gjika, ne fushate ne Shqiperi me PBDNJ Nga Arben LLALLA/Deputeti i partisë greke Demokracia e Re Stefano Gjika që kërcënojë Shqipërinë për Veto në anëtarësim në BE pasi u prishën disa ndërtime pa leje në Dhërmi nuk është një figurë e panjohur për shqiptarët dhe Shqipërinë. Ai që nga viti 2009 ka kërkuar veto nga Greqia për anëtarësimin e Shqipërisë në BE pa e shpallur Autonominë e Veriut të Epirit( aneksim të jugut të Shqipërisë).

Stefanos Gjika ka qenë një nga gjeneralët e lartë të flotës detare të ushtrisë së Greqisë. Ai në vitin 1991 ishte drejtues i Fregatës “LIMNOS”, F-451. Nga viti 2000-2003, përfaqësues diplomatik i Greqisë në selinë e NATO-s në Bruksel. Gjatë kësaj periudhe ishte përpilues i bashkëveprimeve të NATO-s me Bashkimin Evropian. Në vitin 2003-2004, komandant i Fregatës “SALAMIS”, F-455.

Spilio me Jnaullatosin Pasi erdhi më 2004, në pushtet Demokracia e Re e udhëhequr nga Kosta Karamalis, Stefanos Gjika nga viti 2004-2007, ishte drejtori i shtypit dhe zëdhënësi i Ministrisë së Mbrojtjes së Greqisë. Stefanos Gjika ka qenë edhe njëri nga përpiluesit e marrëveshjes të kufirit detar të Greqisë me Shqipërinë e cila u nënshkrua nga dy qeveritë në 27 Prill 2009.

Kur u nënshkrua kjo marrëveshje në Tiranë, Prill 2009, gjenerali i flotës greke Stefano Gjika bashkë me oficerin e lartë të aviacionit grek, Spilio Spilotopulo bënë një takim me kryepeshkopin e Shqipërisë, Anastasin. Se çfarë lidhje ka patur kryepeshkopi i Shqipërisë atë periudhë me këta dy ushtarakë të lartë grek, kjo mbetet tani për tani enigmë.

Më 22 Maj, deputeti Stefanos Gjika iu drejtua me pyetje ministrit të jashtëm grek Nikos Koxhas: A do të kushtëzohet pranimi i Shqipërisë në BE me kushtin e riaktivizimit të marrëveshjes së kufirit detar të nënshkruar më 27 Prill 2009 nga qeveria e shkuar?

Fill pas kësaj pyetje që ish-gjenerali, sot deputet, Stefanos Gjika i bëri ministrit të jashtëm për veto ndaj anëtarësimit të Shqipërisë në BE nëse nuk riaktivizohet marrëveshja e kufirit detar midis dy vendeve e vitit 2009, gazetat u mbushën me shkrime se Greqia do bllokojë Shqipërinë të anëtarësohet në BE ashtu siç ka bllokuar deri tani anëtarësimin e Maqedonisë në NATO. Më tej, kjo çështje u diskutua edhe në Kuvendin Evropian, ku eurodeputetja Theoharus ngriti të njëjtën çështje duke deklaruar hapët se Greqia do e bllokojë Shqipërinë e padëgjueshme.

Deputeti në fjalë Gjika disa herë ka qenë aktivë në zgjedhjet Vendore dhe për deputetë në Shqipëri. Ai ka shoqëruar disa ditë kandidatin e PBDNJ për kryetar të bashkisë së Konispolit Anastas Gudën, më 2015, si dhe kandidatin për kryetar për bashkinë e Himarës, Fredi Dionis Belerin. Në zgjedhjet e qershorit 2017, Stefan Gjika u pa disa herë në jugun e Shqipërisë i shoqëruar nga Vangjel Dule.

A DO TA KETE RAMA 2 NJE MINISTRI TE DIASPORES?

July 27, 2017 by dgreca

Jo shqiptarë të Kosovës dhe të Maqedonisë në kabinetin Rama 2, por Ministri të Diasporës/ 1 arben llalla Nga Arben LLALLA/Këto ditë në mediat shqiptare po flitet se në kabinetin Rama 2 do ketë ministra shqiptarë nga Kosova dhe Maqedonia. Si ide është për t’u përkrahur, por duke patur parasysh se shqiptarë ka në Preshevë, Mal të Zi, Çamëri, e gjetkë nuk e shoh të arsyeshme që të mbështetet ideja për ministër në kabinetin Rama 2 nga Kosova dhe Maqedonia, por për themelimin e Ministrisë së Diasporës. Sepse, lind pyetja: Përse shqiptarë të Maqedonisë ministër i Ramës 2 dhe jo të Preshevës? Përse ministër nga Kosova dhe jo nga Mali i Zi? Përse mos të ketë ministër nga Çamëria? Pra, çështja nuk është aq e thjeshtë, prandaj Edi Rama duhet të themelojë Ministrinë e Diasporës, idenë dhe projektin e kësaj ministrie e ka hedhur PDIU, e cila e ka njërën nga pikat kryesore në programin e saj.

Ministria e Diasporës do të përfshinte në gjirin e saj, jo vetëm shqiptarët nga Kroacia, Sllovenia, Serbia, Presheva, Mal i Zi, Maqedonia, Çamëria, por edhe diasporën e hershme të Turqisë, Bullgarisë, Ukrainës, Rumanisë, Egjiptit, Sirisë, Jordanisë e gjetkë. Kjo ministri do krijonte lehtësira, përkujdesje edhe për emigrantët ekonomikë të pas viteve 1990, për mosasimilimin, për ruajtjen e gjuhës, traditave dhe të trashëgimisë kombëtare. Kosova pa përvojë të gjatë shtetformuese është treguar më serioze për diasporën duke themeluar Ministrinë e Diasporës, ende pa e shpallur pavarësinë e saj. Ministria e Diasporës e Kosovës ka bërë hapa të suksesshme në përkujdesje të shqiptarëve nëpër botë duke sjellë në Kosovë për herë parë në vitin 2004, rreth 30 arvanitas për të njohur njëri-tjetrin, shpërndarë Abetare, hapur kurse për mësimin e gjuhës shqipe. Por, Shqipëria, e cila ka më shumë se 100 vjet shtet dhe ku pretendohet se rreth 35% shtetas të saj janë në emigracion hesht për themelimin e një ministrie të tillë. E vetmja parti që ka në programin e saj themelimin e Ministrisë së Diasporës është PDIU, e cila në bashkëpunim me Shoqatën “Çamëria” të Shqipërisë dhe të Izmirit në vitin 2012 dërgoi Abetaret e para për mësimin e gjuhës shqipe dhe hapjen e klasave të para për mësimin dhe kulturën shqiptare në Izmir të Turqisë. Sot, kanë kryer arsimin fillestar të gjuhës shqipe me qindra shqiptarë nga diaspora e atjeshme.

Prandaj, mendoj se nuk ka nevojë për ministra shqiptarë nga Kosova dhe Maqedonia, por për Ministrinë e Diasporës, e cila do të kujdesej për ata njerëz që prej dhjetëra vitesh dërgojnë miliona euro në vendlindje. Që Shqipëria, gjuha shqipe dhe kultura jonë tradicionale mos të jenë atdhe i humbur për shqiptarët, të cilët pas luftërave, gjenocideve që kanë ndodhur në shekujt e kaluar dhe emigrimit ekonomik lanë trojet e të parëve. Nuk do të jetë tragjike apo nënshtrim, nëse Edi Rama fton për këshillime njerëzit që kanë njohje të thella për diasporën, por edhe ekspertët e PDIU-së, të cilët prej disa vitesh promovojnë dhe kërkojnë themelimin e Ministrisë së Diasporës.

Që gjuha shqipe të mos jetë një atdhe i humbur për Shqiptarët në Maqedoni

July 22, 2017 by dgreca

Arben Nga Arben LLALLA/Ka disa kohë që po dëgjojmë deklarata nga politikanët sllavo-maqedonas dhe shqiptarë se gjuha shqipe do të zyrtarizohet shumë shpejtë në Maqedoni. Çështja është se prej 16 vitesh politikanët sllavo-maqedonas dhe ata shqiptarë janë tallur me ligjin e gjuhës shqipe, sa është e vështirë që të besohet se gjuha e Gjergj Kastriotit do ketë vendin e nderit që i takon në Maqedoni. Unë jam pesimist se gjuha shqipe në Maqedoni do jetë e barabartë me gjuhën sllavo-maqedonase, e cila gëzon privilegjin e ruajtjes me ligj, nëse fyhet apo cënohet.

Gjatë kohës së ish-Jugosllavisë gjuha shqipe dhe flamuri kombëtar kishin përdorim zyrtar të barabartë me gjuhën sllavo-maqedonase, por pas vitit 1990, me pavarësinë e Maqedonisë gjuha shqipe u sakatua, u diskretitua nga qeveritarët sllavo-maqedonas dhe vasalët e tyre shqiptarë.

Por, si duhet të jetë Ligji për përdorim e gjuhës shqipe në Maqedoni?

Që gjuha shqipe të ndjehet e barabartë me statutin që e flasin qytetarët shtetformues të Republikës së Maqedonisë, ajo duhet të përdoret në tërë territorin e Maqedonisë si:

Çertifikata e shtetësisë duhet të jepet në gjuhën shqipe.
Çertifikata e përbërjes së familjes duhet të jepet në gjuhën shqipe.
Dokumentet e Ministrisë së Mbrojtjes, prokurorisë dhe gjykatat duhet të jenë në gjuhën shqipe.
Dokumentet e Postës së Maqedonisë duhet të jenë në gjuhën shqipe.
Dokumentet e Bankës Kombëtare të Maqedonisë duhet të jenë në gjuhën shqipe.

Këto janë disa institucione kryesore që sot për sot e kanë të ndaluar me ligj që të përdoret gjuha shqipe. Janë institucione që përbëjnë barazinë shtetërore midis qytetarëve të kombësive të ndryshme në Maqedoni.

A do zyrtarizohet gjuha shqipe si gjuhë e minoritetit ardhacakë?

Kjo është pyetja që na shqetëson më shumë, sepse deri tani strukturat shtetërore të Maqedonisë janë përkujdesur që shqiptarët t’i paraqesin si ardhacakë dhe njerëz të egër të zbritur nga Mali. Kjo vihet re përditë në botimet që i financojnë institucionet akademike, Ministria e Arsimit, Ministria e Kulturës, e më gjerë. Vërtetë çfarë u bë me Enciklopedinë e botuar nga Akademia e Maqedonisë, ku bëjnë pjesë edhe shqiptarët?

Komisioni i Venecias dhe BE janë përkujdesur që pakicat të jenë mbrojtura me ligj. Italia votoi ligjin e gjuhëve të minoriteve më 15 dhjetor 1999, nr.482, me titull “Norma në lëndën mbi mbrojtjen të pakicave gjuhësore historike”, dhe është botuar në gazetën zyrtare më 20 dhjetor 1999, nr.297. Me hyrjen në fuqi ky ligj u lejoi pakicave historike popullsive me kombësive joitaliane si arbëreshëve (shqiptarëve), katalanëve, gjermanëve, grekëve, sllovenëve, kroatëve, francezëve, frënge-provenciale, friulane, ladine, oçitane, sarde, të cilët janë shumicë në komunat (bashkitë) në Itali të përdorin nëpër shkolla dhe shkresat zyrtare komunale gjuhët e tyre kombëtare përkrah asaj të shtetit italian. E thënë më qartë se çdo shkresë shtetërore jepet në dy gjuhë, atë shtetërore dhe kombëtare, pra në gjuhën italiane dhe në gjuhën shqipe në rastin e arbëreshëve. Ligji me numër 482 i 15 dhjetori 1999 i zyrtarizuar nga shteti italian, jo vetëm që i pranon pakicat, por mbron me këtë ligj trashëgiminë, zakonet, kulturën e tyre kombëtare dhe përdorimin zyrtar të gjuhës së tyre.

Në komunat (bashkitë) e Italisë që udhëhiqen nga kryetari dhe këshilli arbëresh (shqiptar) gjuha shqipe është gjuhë e dytë zyrtare në komunë, gjithashtu në këto komuna përkrah flamurit të shtetit të Italisë dhe të komunës valëvitet dhe flamuri kombëtar shqiptar.

E pra, politikanët shqiptarë duhet të jenë të kujdesshëm se çfarë ligji do pranojnë dhe do votojnë për përdorimin e gjuhës shqipe në Maqedoni, me qëllim që ajo të mos ketë fatin e përdorim të flamurit kombëtar, i cili lejohet zyrtarisht të jetë 1/3 më i vogël se flamuri sllavo-maqedonas dhe për këtë fajin kryesor e kanë deputetët shqiptarë të BDI-së, të cilët e votuan me dy duar ligjin e diskretitimit të flamurit shqiptar. Që gjuha shqipe për shqiptarët të Maqedonisë të mos jetë një atdhe i humbur, sepse shqiptarët sot nuk janë të shtypur, ata janë kryetar Kuvendi, ministra, akademikë, pra jo në kushtet e një shtypjeje, por vetë po e “gëlltisim” me vasalitet përdorimin e nderit që i takon gjuhës dhe flamurit kombëtar.