• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Çfarë thanë futbollistët shqiptarë pas ndeshjes me Zvicëren

October 13, 2013 by dgreca

*E ardhmja e futbollit shqiptar – besimi tek të rinjët dhe eksperienca ……..!

*Intervista nga Tirana prej gazetari Beqir SINA/

* Flasin: Andi Lila, Ansi Agolli, Ergys Kace, Admir Abrashi, Etrit Berisha,Mergim Mavraj dhe Bekim Balaj/

TIRANE :Pjesëmarrje  në kombëtaren Shqiptare, e disa futbollistëve, nga Kosova, dhe viset shqiptare në Ballkan, është një ndër gjërat  me të cilat po merret aktualisht futbolli shqiptar dhe adhuruesit e shumtë të futbollit brenda dhe jashtë Shqipërisë . Kjo për shkak se disa lojtarë të tjerë shqiptarë  po luajnë në përfaqësueset e disa vendeve të tjera ku kan marrë dhe shtetësinë.

Tashmë  që edhe  u shuan shpresat e Kombëtares Shqiptare, e cila për herë të parë në historinë e saj ishte shumë afrë një kualifikimi për në Kupën e Botës – Brazil 2014, përsëri ne shqiptarët jemi krenar se do të kemi jo pak por mbi 10 futbollistë shqiptarë që do të luajnë vitin e ardhshëm në Kupën e Botës Brazil 2014, në skuadrat respektive.

Edhe, udhëtimi  i im këto ditë nëpër trojet Shqiptare, me ndihmën e kolegut tim të mirënjohur të RTSH, Defrim Methasani, me solli nga New Yorku në Tiranë, në tribunat  për të parë ndeshjen futbollistike Shqipëri-Zvicër, e cila u mbyll me rezultatin e disafavorshëm për ne 2 me 1  për Zvicrën.

Një ndeshje kjo që më solli emocione të veçanta, mbasi për sukuadrën që do të jetë në Bazil 2014 luajnë 6 shqiptarë, që e tek e fundit,  ishin ata të cilët e çuan Zvicrën në Brazil, dhe do të jenë ata që komentatorët e të gjithë botës vitin e ardhëshëm – do të  thonë “Zvicerani – Shqiptar”. Pra, emri shqipëtar, dhe krenaria jonë  “ Oh sa mirë me qenë Shqipëtar”, gjithësesi do të jetë edhe atje në Kupën e Botës, në Brazil.

Mirëpo duhet cekur se në  kombëtaren Shqipëtare, krahas talenteve nga Shqipëria  luajnë edhe disa  futbollistë shqiptarë nga Kosova ,ashtu siç luajn ata për kombëtaren e Zvicrës, Kroacisë, Suedisë, Finlandës, Malit  të Zi, Maqedonisë, Belgjikës e tjerë, por që kan zgjedhur të veshin fanelën kuq e zi, dhe janë futbollistë shqiptarë nga Kosova, Maqedonia dhe Lugina e Preshevës.

Në fund të kësaj ndeshje në dhomat  e zhveshjes së stadiumit kombëtar Qemal Stafa në Tiranë,  pata “fatin” të bisedojë  me shtatë futbollistët kuqezi të Kombëtares Shqiptare, Andi Lila, Admir Abrashi, Ansi Agolli, Mërgim Marvaj,  Etrit Berisha  dhe Bekim Bala

Andi Lila : Për mendimin tim  nuk fitoi ekipi që luajti sot më mirë. Meritonim minimumin barazimin pse jo dhe fitoren përderisa zhvilluam një ndeshje shumë të mirë. Dhamë maksimumin me të gjithë çunat.Dolëm me kokën lart nga ky stadium.

A e prisnit që do humbisnit apo ishit të pregatitur vetëm  me fitore dhe në fund dolët me humbje?

Andi Lila : Kurrë unë për vete nuk futem në fushë  për humbje , ishim pregatitur për një  fitore të madhe sot, që t’i gëzonim të gjithë shiptarët.Nuk ndodhi, pavarsisht se dhamë maksimumin. Tani duhet të mendojm për ndeshjet e ardhshme.

Lila, nuk kuptohet dicka me kombëtaren shqiptare, në grup bën një fillim  shumë të mirë, shumë dinjitoz dhe fundi është shumë i dobët , pse ndodh kjo ?

Andi Lila : Këtë gjë unë për veten time nuk mund t’a them, sepse ekipi ynë  ka zhvilluar ndeshje të mira si në fillim ashtu edhe në fund , pavarsisht rezultateve ,edhe fati nuk ka qenë me ne disa ndeshje.Shpresoj që në të ardhmen të kemi edhe fatin me vete.

Ku e shihni perspektivën e re të kombëtares shqiptare?

Andi Lila : E shoh që një ditë të shkojm në një eveniment të madh europian ose botëror! Dhe pse Jo!

Çfarë ju kënaqi me lojën e kombëtares shqiptare ?

Ansi Agolli : Mendoj se loja so nuk i pergjigjet rezultatit pavarsisht se ne dhamë çdo gjë në fushë , dhe  në fund fare ata dolën fitues, mirëpo kështu e ka futbolli  dhe kështu që ne  duhet t’i përgjigjemi rezultatit.

Ç’mendim keni për golat , sidomos për golin e parë ?

Ansi Agolli : Goli i parë për vështrimin tim ishte një gabim i anësorit, sepse ai nuk e kishte mendjen, ajo ishte një prekje “flagrante” me dorë, dhe e pa fat për ne .

Cfarë mendon për ekipin përfaqësues kuq e zi në të ardhmen ?

Ansi Agolli : Mendoj se jemi në rrugë të mbarë, kemi një ekip që janë afruar lojtar mjaft cilësor që luajnë në kampionate shumë të mira dhe ç’është  e rëndësishme është se kemi mjaft të rinj në moshë, pra që do të thotë se deri tani jemi në rrugë të mbarë.

Një pyetje për ndeshjen dhe rezultatin e kësaj ndeshje , ç’mendim keni ?

Ansi Agolli : Është e rëndë pas kësaj loje të bukur që kemi zhvilluar,  me thënë diçka pasi kemi pësuar dy gola pa lidhje sot. Ishim “të pafat” që pësuam atë gol në pjesën e dytë. Po ashtu patëm shancin për të barazuar me 1-1 por nuk e arritëm, Kështu e ka futbolli – por nuk kemi çfar t’i bëjm-luajtëm shumë mirë! megjithëse humbën.

Lidhur me emocionet e tifozëve që shfaqën kundër lojtarëve shqiptar që luajnë me Zvicren, a keni ndonjë mendim ?

Ansi Agolli: Pavarësisht se si është përcjellur ky reagim, por për mua si futbollist është normal që do kishte reagime të tilla, por duhet pranuar se nuk ishte një situatë që nuk të lejonte per të luajtur futboll të bukur për të kënaqur spektatorët. Ju vetë e vrejtët se në fillim dhe pas lojës ka qenë një situatë normale, të paktën në mesin tonë si lojtarë.

Ju vetë po të kishit pasaportën e një shteti tjetër ose kombi tjetër , “ Kë do të kishit zgjedhur për të luajtur me një komb tjetër apo për Shqipërinë ?

Shqipërinë, Pse? Sepse zemrën e kam për Shqipërinë, dhe se e kam vendosur e kam për të qëndruar këtu pavarësisht ndonjë “oferte”.

Admir Abrashi, Më kë luani ju aktualisht ?

Admir Abrashi : Me Grasshopper Club Zürich!

Dhe pranuat që të luani për Shqipërinë ?

Admir Abrashi :  Po! Sigurisht

Keni pas oferta për përfaqësuesen e Zvicrës ?

Admir Abrashi : Unë kam qenë me U21.Ata më thanë që të pres edhe 1 vit,por unë tani kam vendosur të luaj për Shqipërinë, dhe mendoj këtu të mbesë.

Ndjeve emocione në ndeshjen e sotme ,para këtij publiku kaq entuziast?

Admir Abrashi : Po , kanë qenë emocione fantastike.Jam gëzuar shumë. U kam thënë edhe shokëve  se sa mirë ka me qenë atmosfera, ata e kanë parë vetë dhe janë surprizuar nga ajo atmosferë .

Ajo humbja ndoshta i mposhti ata emocionet të flamurit kuq e zi dhe emocionet e kombëtares shqiptare?

Admir Abrash: Po normal që s’janë të kënaqur, tani kemi humbur dhe është dashur që përpara t’i kishim marrë pikët e nevojshme, pasi e dinim që situata do të vështirësohej.

Cfarë mendon për të ardhmen e ekipit kombëtar shqiptar ?

Ka me qenë më mirë , për vitin tjetër do jemi edhe më të fort. Por duhet të jemi më të duruar pasi akoma s’jemi aty ku duhet të jemi dhe aq sa duhet të jemi.

Ku beson më tepër tek te rinjtë apo tek lojtarët me eksperiencë ?. Admir Abrashi :Me të rinjtë gërshetuar me lojën e atyre me eksperiencë

Cilin lojtar veçon tek përfaqësuesja nga të rinjtë që mendon se ka një të ardhme të mirë ?

Ergysi, pra Kaçe është i ri, por edhe disa të rinjë të tjerë si unë që  jam 23 vjec  dhe  tani është dhe koha më e mirë për ne te luajmë futboll.

Ke ndonjë mesazh për gazetën tonë  ?

I ftoj të gjithë shqiptarët të lexojnë gazetën Bota Sot, ju keni gazetën më të lexuar në Zvicër.

Etrit Berisha: , a mund të na jepni një koment për ndeshjen e sotme, dhe si e vlerësoni rezultatin dhe lojën e kombëtares shqiptare, sot ?

Etrit Berisha : Loja ishte normalisht e vështire për ne mirëpo pjesa e dytë filloi mjaft mirë edhe ishim dy skuadra të balancuara, mirpo ai goli që shënoi në një “pozitë të parregullt” dhe më një “faull” për shikimin tonë na demoralizoi ,edhe pastaj e kishim të vështirë që ndoshta  të shënonim gol  edhe pse krijuam disa raste mjaft të mira, edhe për barazimin.

Si u ndjeve që në portën tuaj  shënoi “shqiptari një shqiptari” ?

Etrit Berisha : Ky është sporti që vjen moment që  bën gol shqiptari -shqiptarit , në pozita të tilla që ishim kundërshtar .Normalisht, ndjej pak keqardhje për shkak se ndoshta po  të ishim të gjithë bashkë, ndoshta do të ndryshonte situate edhe si kombëtare nuk do të ishim në këtë pozitë që jemi .Nuk do të komentoja asgjë mirpo ishte si çdo kundërshtar tjetër.

Në një moment që iu vërejta gjatë ndeshjes , ju patët një ankesë të gjyqtari lidhur me golin,çfarë i thatë gjytarit anësor  dhe si ka reaguar ai.

Etrit Berisha : I tregova se ishte faull Po ishte dora ,ishte dora ajo  që devijoi topin dhe pastaj Shaqiri erdhi tek goli, dhe mendoj se ishte pozitë e palejueshme ose jo e rregullt, por që gjyqëtari nuk e mori fare parasyshë, madje u largua sikur të mos kishte ndodhur kurrrëgjë.

Sa ju motivojn ngjyrat kuq e zi kur luani në fushë për kombëtaren shqiptare?

Etrit Berisha : Kuq e zi në fusha për mua është gjithcka.Motivim me të madh nuk mund të kem , vetëm ndihem  paksa keq, ngaqë nuk ia arritëm ata objektiva që kishim edhe pse mendoj se ishim afër gjithë kohës ,mirpo mendoj se detajet e vogla bëjnë diferencën .

Me gjykimin tuaj si e shikoni të ardhmen e kombëtares shqiptare?

Etrit Berisha : Kemi lojtar të rinj dhe mjaft të talentuar kemi edhe grupin me eksperiencë  që është mjaft i mirë së bashku edhe me stafin dhe trajnerin tonë Giani di Biazi. Shpresoj që vitin e ardhëm apo edhe këto ditët që na kan mbetur ,të punojm edhe më shumë që eleminatorët e ardhshme të vijmë edhe të jemi më të fortë.

Cfarë mendimi keni për kombëtaren shqiptare ?

Mërgim Mavraj : Jemi në një proces i cili ka filluar para një viti , kemi filluar një proces të madh me ëndrra shumë të mëdhaja dhe kemi arritur shumë kualitet për të ardhmen dhe jemi optimist për ardhmërine tonë si kombëtare që jemi .Kanë qenë shumë lojtar të rinj shumë lojtarë që janë grumbulluar për së pari, kështu që na nevojitet edhe pak kohë,  pastaj mendoj se do të kemi një skuadër me më shumë kualitet dhe rezulative .

A janë rezultatet meritë e skuadrës deri tani me ketë formë që ka ekipi kombëtar shqipëtar?

Mergim Mavraj : Mendoj se kanë qenë ndeshje shumë të mira që i kemi bërë përveç lojës që bëmë në islandë ,ku nuk e treguam “fytyrën” apo kualitetin e vërtet të skuadrës. Mendoj se shumë ndeshje si me Norvegjinë apo Slloveninë kemi treguar shumë kualitet dhe vendosmëri e cila është shumë e vacant për të pasur sukses dhe mendoj se kjo është një gjë që na bën optimist për të ardhmen.

A ju deluzionon kjo humbje për në ndeshejen e ardhëshme me Qipron ?

Mërgim Marvaj : Jo absolutisht Jo!  kurrësesi ngaqë realitetin duhet ta shikosh drejtë sepse Zvicra nuk është kualiteti  jonë, ajo ka kualitete futbollistësh shumë më të lartëse ne. Megjithatë, ne jemi me një nivel me Norvegjinë, Slloveninë, dhe duhet që të orientohemi njësoj si ata dhe synimi jonë është që të mundim këto skuadra që ne jemi I të njëtiti nivel. Humbja me Zvicrën besoj se nuk ndikon për vetëbesimin tonë ndaj fitores prestigjoze me Qipron.

Mavraj, t’ju pyes edhe ju “Specialistët  e shumtë të futbollit mendojnë se përfaqësuesja jonë e futbollit i fillon shumë mirë ndeshjet e para dhe ka një ecuri mjaft të mirë në grup dhe kur vjen fundi rezultatet janë të dobëta fatkeqësisht edhe me skuadrat e dobëta?

Mërgim Mavraj : Po,është e vërtetë, mendoj se prej kësaj eliminatoreje kemi përfituar mjaft  gjëra të mira edhe kjo ka për të qenë diçka kalimtare. Ka qenë gabimi jonë, por mendoj se ndeshjet e fundit si ajo me Slloveninë kanë qenë të mira ndaj anës tonë, pavarësisht se nuk kemi pasur sukses, por, duhet të shohim realitetin dhe kjo ngaqe na mungon kualiteti për të fituar krahasuar me skuadra si ajo e Zvicrës. Apo Sllovenia që ka shumë lojtarë të mirë por që ne atje treguam një lojë shumë të bukur  në pjesën e dytë.Rezultet kanë  munguar në fund të këtij eliminatori por nuk mendoj se kemi dështuar.

Në këtë mënyrë sipas teje ku e sheh prespektivën e përfaqësueses shqiptare?

Mërgim Mavraj: Në përgjithësi  në çdo repart  të  kombëtares dhe trajneri ka integruar shumë lojtarë të mirë dhe të rinj, është formuar një kombëtare e re dhe neve na nevojitet shumë pak kohë, kuptohet që një projekt kaq i madh nuk do të ketë sukses pas 6 muajve apo një viti, duhet kohë dhe pak durim sepse sportëdashësit tanë të zjarrtë duan që ne të jemi më lart.

-Balaj a mund të na bëni një prezantim !

Bekim Balaj : Po si jo ! Jam Bekim Balaj lojtarë i dalë nga shkolla e futbollit shkodran, nga Vllaznia, pas një transferimi  jashtë për një periudhë të shkurtër në Turqi ,rikthehem  në Shqipëri duke luajtur  tek klubi Tirana për 1 vit e gjysëm pastaj transferohem te Sparta e Pragës për një sezon aty, tani kam një kontratë 3-vjeçare te Sparta e Pragës, dhe jam huazuar këtë vit në Poloni dhe këtë fillim sezoni në 10 ndeshje kam shënuar 5 gola. Dhe jam një ndër golashënuesit më të mirë të kampionatit polak, pjesë e ekipit kombëtarë të Shqipërisë në disa ndeshje miqësore. Ndërkaq, kjo është hera e parë qe jam pjesë e ekipit kombëtar të Shqipërisë për një ndeshje zyrtare, megjithëse isha në stol shpresoj të jem akoma më gjatë pjesë e ekipit kombëtare, dhe të tregojë veten se e meritojë të jem në lojë.

Si e sheh veten përpara përfaqësues shqipëtare dhe kur vesh fanelën kuq e zi ?

Bekim Balaj : Është përgjegjësi, është nder dhe është maksimumi mund të them për çdo futbollist, të shohësh stadiumin plot me tifoza kuq e zi, është ndjenjë krenarie që zgjohet tek çdo shqiptarë.Shpresoj që të jem pjesë e ekipit kombëtar për 90 minuta dhe të bëj më të mirën e mundshme për ekipin përfaqësues Kuq e Zi.

Si e ndjen veten duke parë skuadrën shqiptare  përballë kombëtares së Zvicrës së gjashtë shqiptarëve ?

Bekim Balaj : Të them të drejtën është folur pak si shumë, mendoj se gjithsecili merr vendim për atë që ndjen ,nëse do e ndjesh veten shqiptar dhe të kontribosh për ekipin tonë kombëtar ata e kan pasur derën të hapur. Ata kan zgjedhur Zvicrën dhe për këtë duhet që t’i respektojmë, se sporti është sport dhe nuk është diçka tjetër…..

Bekim, edhe me ju kam të njëtetin shqetësim, që kan specialist të shumtë të futbollit që mendojnë se përfaqësuesja jonë e futbollit i fillon shumë mirë ndeshjet e para dhe ka një ecuri mjaft të mirë në grup dhe kur vjen fundi rezultatet e saj janë të dobëta edhe me skuadrat të dobëta?

Bekim Balaj : Të them të drejtën është për të ardhur keq sepse bëmë një fillim sezoni shumë të mirë dhe ne fund ndoshta kaluam ose  lëshuam pak. Shpresoj të  bëjmë maksimumin në këtë ndeshje që kanë ngelë, pse jo të marrim dhe 3 pikshin të ngjitemi një vazo më lart  për eleminatore tjera.

A mendon se gabuat me Slloveninë dhe me Islandën ?

Mendoj se nuk duhej të dilnim pa pikë ,dhe këto janë pikë që do na ndikojnë në fund të zëmë vendin e parafundit dhe ndoshta t’a kalojmë Norvegjinë, për një “vazo” më lart, le të shpresojmë, dhe shumë të falemnderit për bisedën .

Filed Under: Sport Tagged With: Beqir Sina, Intervista, pas ndeshjes, Shqiperi-zvicer

Vizitë në “Portën Europiane” të Shqipërisë, Katedralia Shën Pali në Tiranë

October 11, 2013 by dgreca

Reportazh nga trojet shqiptare- Nëna Terese : ” Virgjëresha, dëshiron katedrale që do të ndërtohet këtu, në këtë vend të bukur ”  , kur ajo më shumë se 23 vjet më pare pati vizituar  qendrën e Tiranës , kryeqyteti i vendit të saj të lindjes/

Nga Tirana Beqir Sina/

TIRANE : “Rrno vetëm për me tregue” një vepër monumental e një prifti shqiptar, që 23 vjetë më parë përjetojë “ikuzicionin” komunist, nuk më hiqet nga mendja në udhëtimin tim të gjatë dhe shumë të bukur nëpër trojet shqiptare. Kudo që të shkelësh këtë tokë të bekuar, më bren pyetja ngashëruese “ah bre!” “Përse nuk u bë Zvicër – vendi i im kur Zvicera e cila ka shumë më pak resuerse natyrore se sa vendi i im?!”

Shqipëria, e cila konsiderohet si vendi që kaloi regjimin më të egër komunist, një vend ky që “burgosi” një popull të tërë, duke e rrethuar me tela me gjemba dhe izoluar totalisht nga bota.

Aqsa edhe u bë vendi i pa fe, ku kleri katolik mbetet të ishte ai që u përndoq dhe u presekutua më shumë se kushdo tjetër.

Dhe këtë më së miri e gjejmë sot tek ao që na la pas At Zef  Pllumi, ku lexuesit e tij thonë se :”A do ta hiqte rrobën e priftit, ai për t’u bërë revolucionar, apo do të zinte sërish një qosh për të vijuar misionin e tij, atë të të jetuarit vetëm për të treguar, me shpresë se dikush do të frymëzohet një ditë dhe do t’i thotë ndal mosndëshkimit të krimeve të Enver Hoxhës dhe bijëve të tij që udhëheqin vendin sot”

Titulli i veprës lapidar të At Zef Pllumit, “Rrno vetëm për me tregue”, gjithmonë më ka bërë përshtypje, në kto reportazhe pa arritur t’a kuptoj, atë, si duhet, megjithëse edhe vetë, natyrisht jo si ai prifti i përndjekur dhe, atë të pushkatuar pa gjyqe, të përndjekur, të burgosur dhe të interrnuar, por si njeri prej atyre mijëra bashkëvuajtësve të mi, i cili ka kaluar kalvarin e vuajtjeve të atij rregjimi, qysh në bark të nënës.

Nuk e kuptoj edhe sot, që po vizitojë vendin tim të dashur, se pse At Zef Pëllumbi zgjodhi këtë titull, e cila vjen si një thirrje solmne, si një betim, ose si një fjalë e fundit para pushkatimit,  deklaratë apo një misioni sublim, pikërisht i këtij prifti që nuk jeton më, dhe e kaloi gjithë jetën e tij i burgosur në qelin e burgut të Spaçit dhe Burrelit, duhej të ekzistonte ende në Shqipërinë  23 viteve të demokracisë.

Një vend ky ndoshta unik në Europën Juglindore,në  ish kampin socialist,(kupto komunist) që nuk ka bërë pothuajse  “kurrëgjë”!, për të gjithë ato familje të ish të pushkatuarve, pa gjyqe, pra të ish burgosurve politik, ish të përndjekurve dhe ineternnuarve.

Dëmshpërblimi, tashmë një shpresë financiare, që do të “ngrohte” sado pak “xhepat e shpuara” të këtyre njerëzve, dhe intergimi i tyre, tashmë është kthyer në një “mission impossibly”, një makth, pa përmendur këtu “Ligjin e Lustracionit” i cili pas 23 Qershorit, është kthyer në “Ligjin e Desertacionit” ose  Ligjin e Tezës së mbrojutur, nga ish bijtë e Bllokut, për tu rikthyer në pushtet.

Mirëpo, megjithë atë sa shkrujata më lart,  një temë tjetër edhe më e gjerë,  e cila kërkon një analizë tjetër, kësaj rradhe po i dedikohem në shkrimin tim “Reportazh nga Trojet Shqiptare”, kryeqyteti të vendit tim Tiranës, metropolit shqiptar, ku po qëndrojë këto ditë vjeshte.

Do të nënëvizoja gjithmonë sipas opinionit tim, se :” Nuk mundet të vizitosh Tiranën, pa vizituar objektet fetare, të cilat sot janë simbolet e presekutimit komunist.Kisha katolike dhe vetë kleri katolik, janë nga më të presekutuarat, në Shqipëri,ashtu si nuk mundet të vizitosh New Yorkun, pa vizituar Katedralen San Patrick në zemër të Manhattanit”.

Andaj, edhe unë vizitën e parë në Tiranë e fillova për shumë arsye në Katedralen Shën Pali në qendër të Tiranës, sepse ajo lidhet edhe me emrin e priftit shqiptaro amerikan – prej nga vijë edhe vetë, të Dom Rrok Kola Mirdita (i lindur më 28 shtator 1939 , Klezna , Mali i Zi ) i cili sot është Arqipeshkvi katolik i Durrës- Tiranë ,primat e Shqipërisë, dhe një amaneti të Nëna Tereses e cila ka thënë se :”Aty duhej ndërtuar një Katedrale”.

Dom Rrok Mirëdita, u shugurua prift më 2 korrik , 1965, në moshën 25 vjeç , dhe shërbeu në famullin etnike shqiptare në Bronx dhe Westchester qarqet e Nju Jorkut, një nga më të mëdhat dhe më të njohurat kisha shqiptare në Amerikë, e cila sot është e pagëzuar me emrin Kisha Katolike Shqiptare Zoja e Shkodrës, që aktualisht udhëhiqet nga një prift i përkushtuar ndaj fesë dhe kombit të tij Dom Pjetër Popaj.

Më 25 dhjetor , 1992, të moshës 53 vejç , Dom Rrok Kol Mirëdita u emërua kryepeshkop i Kryedioqeza katolike romake e Tiranë- Durrës dhe shugurua më 25 prill , 1993 nga Papa Gjon Pali II dhe Cardinals Camillo Ruini dhe Jozef Tomko , së bashku me tre peshkopëve të tjerë ( Zef Simoni , Frano Illia dhe Robert Ashta ) gjatë vizitës baritore e Papës në Shqipëri . Mirdita është Presidenti i Konferencës së Peshkopëve shqiptar dhe Kryetari i Caritas-it Shqiptar.Me iniciativën e tij, dhe amanetin e të lumnueshmes Nëna Terese, Noblesites shqiptare, është ndërtuar në Tiranë katedralia e Shën Palit me një Arkitekturë të saj si trekëndësh , sipas idesë së arqipeshkvit , e cila thotë ai “simbolizon bashkëjetesën e Islamit , Krishtërimi Orthodhoks dhe katolicizmin në Shqipëri” . Mesha e parë e Shenjtë në katedralen e re u kremtua nga kardinali Anxhelo Sodano , Sekretar i Vatikanit i Shtetit dhe Kryepeshkopi Rrok Mirdita më 27 janar, 2002.

Dom Rrok Mirdita është Qytetar Nderi i Tiranës , Shqipëri .

Në një distancë të shkurtër në këmbë nga shetitoria kryesorë i kryeqytetit “Bulevardi Dëshmorët e Kombit” dhe parkut më të madh dhe më të bukur Rinia, ngrihet madhshtore  Katedralja e Shën Palit, e cila  është një ndërtesë massive  fetare , që ngjason nga vendosja e saj me Katedarlen e Shën Patrick në New York, ose me katedralet e famëshme në mes të kryeqyteteve të Europës, Romës, Parsit, Londrës, Bonit, Amsterdamit, Brukselit, apo Madridit .

Tipari më interesant I Katedrales së  Shën Palit  në metropolin shqiptar , veçanërisht, është se menjëherë të  shfaqen dy figurat emblematike të kohës moderrne të krishtëzimit, ajo e Papa Gjon Palin II dhe Nënë Terezës, e cila ndodhet  në të majtë të portës së  përparme, në hyrjen e Katedrales .

Katedralja e Shën Palit, e cila i takon të jetë Kryedioqeza katolike romake e Tiranë- Durrës, vizitohet çdo ditë nga qindra turistë të huaj shumica e tyre nga Europa perendimore, dhe mund të konsiderohet si “Porta Europiane” për të hyrë në Shqipëri.

Kjo katedarle e cila thirret ndryshe dhe Katedralja Shqiptare , është inauguruar më 27 janar 2002, në një  ceremoni të kryesuar nga Sekretari i Shtetit të Vatikanit Anxhelo Sadano. Ndërkohë, që punimet e saj kishin filluar në vitin 1998.  kur  mijëra besimtarë  katolikë të Tiranës, morën  pjesë në festimin e fillimit të punimeve dhe bekimin e punimeve.

Katedralja e Shën Palit në zemër të kryeqytetit të vendit Tiranës,, e cila është projektuar nga arkitekti nga Dortmundi – Gjermani,  Hinz  Winfried , u financua nga Caritas , konferenca të shumta peshkopale , dhe ndihma për të Kishës në Nevojë , e cila ka ndarë më shumë se  600.000 dollarë  për  Dioqezën  Tiranë Durrës.

Sipas një shënimi të ruajtur me kujdes brenda katedrales shkruet se :” Virgjëresha dëshiron katedrale që do të ndërtohet këtu,në këtë vend të bukur “ka  thënë  Nënë Tereza , kur ajo më shumë se 23 vjet më pare pati vizituar  qendrën e Tiranës , kryeqyteti i vendit të saj të lindjes .

Katedralja e Shën Palit me përurimin  zyrtar , në një ceremoni të përurimit qe bër e kryesuar nga kardinali Anxhelo Sodano , sekretar i shtetit të Vatikanit, i cili  mori pjesë si përfaqësues papnor një ditë më pas ka mbajtur aty edhe meshën e parë .

Në këtë meshë  e cila u krye nga Kryepeshkopi i Durrës – Tiranës, Dom Rrrok Mirdita, morën pjesë përveç delegacionit të Vatikanit , edhe Angelo Massafra Arqipeshkëv i Shkodrës, Presidenti i Konferencës Episkopale shqiptare; peshkopët e vendit; dhe priftërinjtë të cilët administrojnë dioqezat në Kosovë dhe Mali i Zi , ku katolikët shqiptarë banojnë, më së shumti.

Në mesin e atyre të cilët në masë të madhe morën pjesë  në këtë moment historik për të krishterët shqiptarë  ishte pjesmarrja edhe  At Segundo Teyado , nga Spanja,  i cili ka punuar në Gadishullin e Ballkanit për 10 vitet e fundit të rënjes së komunizimit .

Vetëm  në 8 vitet e fundit , Katedralja e Shën Palit në Tiranë, nga qeveria e ish Kryeministrit Berisha, për herë të parë u fut në guidën turistike të vendit, dhe u vizitua nga qindramijëra njerëz, kryesisht turistë të huaj të cilët e kanë vizituar kryeqytetin e Shqipërisë – Tiranën, duke hyrë në Shqipëri, pikërisht nëpërmjet “Portës Europiane”. Në këtë katedrale, gjithashtu janë falur dhe kan percjellur lutjet e tyre edhe personalitete të ndryshme nga mbarë bota, që kan vizituar metropolin shqiptarë, si dhe ambasadorët perendimorë,  të cilët kanë pasur  mundësinë e një jete më të denjë këtu ,në Katedralen shqiptare Shën Palin ë Tiranë  .

Shqipëria, ky vend prej 3.5 milion që për 45 vjet ka përjetuar vështirësi të mëdha politike dhe ekonomike , një nga vendet ish komunsite që përjetojë një nga rregjimet më të egra komuniste,  pavarësisht, këto dhe gjenjden e saj në të cilin ajo u gjend në luftën e Kosovës, pothujase çdo shtëpi shqiptari, me atë të pasurën e thejshtë ua hapi dyert dhe zemëren vëllëzërve dhe motarve shqiptar nga Kosova, duke ua lehtësuar atyre sado pak atë dhemibjen e tmerrshme, që kaluan afro 1 milion të larguar me forcë, me pritjen që ju bën në ato moment aq të vështira në Shqipëri.

Kështuqë, pas vështërsive  të shkaktuar nga lufta e vitit 1999 në Kosovë, dhe ardhjen e tyre  në Shqipëri, të afro një milion kosovarve në Shqipëri, rreth  400,000 kosovarë , thuhet se morën ndihmën dhe u vendosën nën kujdesin e drejpërdrejt të Kishës Katolike Shqiptare, dhe organeve ndërkombëtare të krishtera si Karitasi e të tjera që e bënë të mundur më vonë  që  shumica e tyre të kthehen në shtëpit e tyre , në Kosovë.

Ndërkohë, gjatë këtyre 23 vjetëve duhet theksuar se Kisha Katolike Shqiptare, ka luajtur një rolë historik në rikthmin e besimit ndaj Zotit, në Shqipëri, mbas atij presekutimi të pashoqë në të gjithë botën nga regjimi i Enver Hoxhës.

“Sot kudo besimtarët  janë të frymëzuar të fillojnë përsëri për të rindërtuar një strukturë shoqërore shkatërruar nga 45 vitet e komunizmit, në të cilin duhet theksuar se katolikët kan vuajtur persekutimin më  të dhimbëshm, kleri katolik ishte më i presekutuari nga rregjimi komunist në Shqipëri” .

Thuhet sipas At Segundo Teyado , nga Spanja,  i cili ka punuar në Gadishullin e Ballkanit për 10 vitet e fundit të rënjes së komunizimit,dhe ka deklaruar se  ” Dekadat e diktaturës kanë zbrazur këta njerëz në të gjithë përmbajtjen fetare , çmontimin e tyre nga vlerat mbi të cilat është bazuar kultura e tyre , ” ka then  prifti spanjoll , duke shtuar, se gjithashtu ,ardhja e sekteve të shumta fetare, në këtë vend që 45 vjet ishte i “pa fe” i ka hutuar njerëzit dhe çororditur ata pa kutim”.

 

Filed Under: Reportazh Tagged With: Beqir Sina, Katedralja, Tirane

VIZITË NË KUKËS, QYTETIN- LEGJENDË, KANDIDAT PËR CMIMIN “NOBEL”

October 9, 2013 by dgreca

Kukesi:” Qyteti i legjendave që strehoi gjysmë milon shqiptarë nga Kosova dhe u zgjua nga rruga Durrës-Kukës, dhe unaza verilindore”/

 Nga Kukesi, BEQIR SINA/

KUKES: Kuksianët thuhet se  janë popull inteligjent, autoironik. Popull, që  nuk ankohen apo të qahen, përdorin shprehje të të urtëve  për të nënkuptuar situatën në të cilën ndodhen. Janë banorë të një qyteti shumë të rëndësishëm që neve  na ndriçon, por varfëria e prekshme  ngado, i ka lënë në terr dhe mund ta vreshë atë sidomos kur  ti je një visitor i thjeshtë  dhe banon jashtë tij. Dikur banorët e saj thonë  se “nuk e shmangie dot këtë qytet për të kaluar përtej kufirit, (kuptohet se atëhere ishin vetëm ish familjet e qeveritarëve ose fëmijët e tyre, ose kalonte tek tukë ndonjë grup artistik, apo sportivë , ndonjë grup“turistësh” i thënshin, i kufirit shqiptaro 0 shqiptarë  për  të dalë në Kosovë,) ndërsa sot, Kukësin me Prizerin mund t’a kalosh si kaloje dikur Tiranën me Durrësin megjithëse ai ka mbetur në fund të një rruge qorre, përbri Rrugës së Kombit. Mirëpo, unë nuk kam shkuar  në Kukës, për të zbuluar atë qytet si Kristofor Kolombi Amerikën, por për të parë këtë qytet që 25 vjet më parë ishte i ndaluar për mua dhe ndoshta për mijëra dhe mijëra shqiptarë të tjetrë që rregjimi na shikonte si “armiqët” e popullit, dhe na frikësohej se mos “arratiseshim” një alibi kjo që ngjallte frikën e ish pushtetarëve.dhe tonën, 

Ndërkaq, vizitova këto ditë udhëtimi nëpër Shqipëri dhe trojet etnike shqiptare , në pjesën verilindore të Iliriadës edhe Kukësin, për të parë një qytet që lidhet  me  një pjesë të hsitorisë së vyer  kombëtare apo vërtetësinë e një legjende  ndër vite, që sot është kthyer  në realitet dhe në thesarin ose pasurinë  e historisë tonë kombëtare.

     Një qytet i cili 5 vite më parë  në cilësinë e jetesës në bazë të një sondazhi të zhvilluar nga Programi i USAID për Qeverisjen Vendore(LGPA), në dhjetë bashki të përzgjedhura,rezulton se banorët e Kukësit jetonin në një standard jetese më të mirë, se më parë. Pothuajse në të gjithë pyetësorët, banorët e kësaj zone veriore kanë shprehur optimizmin për një përmirësim të jetesës dhe zhvillim më të mirë ekonomik, tregonte ky sondazh mjaft interesant.

        Kurse , duhet të veçojë se ky është udhëtimi i parë  i  im në Kukës, nëpërmjet rrugës Peshkopi – Kukës, dhe më pastaj Rrugën e Kombit dy veprat  monumentale të qeverisë demokratike , dhe ish Kryeministrit Berisha, ose siç do t’a quaja unë “Rosveltin e Shqipërisë”, e me thënë të vërtetën e meriton të quhet e tillë sepse  ishte ai që “çau malet” bashkoi Shqipërinë me Kosovën duke ndërtuar një super rrugë, që për më pak se tre orë lidhë Tiranën më Prishtinën.

    Sot, nga Kukësi, për dy orë je në kryeqytet në Tiranë. Tuneli i gjatë 5.8 kilometra që ka çarë malin përtej, nuk ka asgjë më pak, se ato të ndërtuara kudo në Evropë apo tunelet në Shtetet e Bashkuara.

     Në këtë mes  vjeshtë , rruga që kalon përmes luginave  të  bukura dhe maleve të thepisuara e cila lidhë  Peshkopin me Kukësin, për një orë, dhe është  me dy kalime,  një rrugë e standarteve bashkëkohore,  rruga që përshkrova për të vizituar Kukësin, nga Kalaja e Dodës më solli një befasi të veçantë, duke mu dukur vetja sikur kaloi nëpër rrugët malorë te Kolorados .

Kjo rrugë ka një gjatësi 64 km me investim prej 42 milione euro. Ajo lidh Kukësin me Peshkopinë, nxjerrë nga izolimi dhe u shërben 44 mije banorëve të 12 komunave të Kukësit dhe Peshkopisë që shtrihen në luginën e Drinit. Ajo shkurton rreth tre herë distancën e këtyre komunave me Tiranën. Rruga bën të mundur shfrytëzimin e potencialit turistik të jashtëzakonshëm të Korabit dhe vargmaleve të Kukësit dhe Peshkopisë. Rruga gjithashtu është pjesë e unazës veri – lindore që fillon në Valbonë dhe përfundon në Librazhd për të vazhduar me unazën jug-lindore të vendit, është ndërtuar nga qeverisaj e partisë demokratike në dy mandatet e fundit prej ish kryeministrit Berisha nën moton :”” Ne mbajmë premtimet tona!”

  Një udhëtim që të lë “pa frymë” dhe është i paharruheshëm është ai që kalon nëpër autostradën Durrës-Kukës-Morinë (A1, apo edhe “Rruga e Kombit”) i cili është projekti më  madhor rrugor shqiptar në tërë historinë e kombit tonë.

     Rruga u lëshua në përdorim në qershor të vitit 2009 nga ish-kryeministri shqiptar Sali Berisha. Kjo autostradë e lidh Durrësin me vendkalimin kufitar me Kosovën në Morinë ndërsa kalon nëpër Milot, Rrëshen, Reps, Thirrë, Kalimash e Kukës ndër të tjera. Ajo ka një gjerësi 25-31 metra, gjatësi prej 170 kilometra dhe në të zhvillohet shpejtësi 80–120 km/h. Nga kufiri në Morinë deri në Durrës, rruga ekzistuese 180 kilometërshe që përshkohej për 6 deri 7 orë, është kthyer në një rrugë të shpejtë që të mund të kalohet për vetëm 2,5 orë. Autostrada afron Kosovën me Shqipërinë dhe bregdetin e Adriatikut duke u lidhur edhe me një projekt të ngjashëm në Kosovë,autostradën Merdare-Vërmicë, momentalisht në zhvillim e sipër.Fillimisht e hedhur se ide nga presidenti historik i Kosovës Ibrahim Rugova në vitin 1999, me ish kryeministrin Majko projekti filloi të realizohet në vitin 2003, kur Banka Botërore financoi studimin e fizibilitetit që përshkon kjo autostradë tani.

      Në një kryqëzim mes këtyre dy rrugëve , para të  shfaqet qyteti më i ri në Shqipëri, Kukësi 34 vjeçar. Pallatet uniforme të realizmit socialist, thyhen tek tuk nga ndonjë godinë e lartë e xhamtë. Qendra është një hapësirë e madhe ku në skajet rreth saj janë të ndërtuara Bashkia, Pallati i Kulturës, Qarku, Kulla e Qëndresës symbol i asaj pritjes së të larguarve nga Kosova dhe Gjykata e Rrethit. Në një kënd, është busti i Skënderbeut, bust i cili në këtë hapësirë të madhe duket në miniaturë. Në cepin e gjykatës shtrihet shëtitorja e Kukësit, një ndër shëtitoret më të mëdha. Nga njëra anë sheh liqenin e Fierzës, nga tjetra pallatet standarde, me hapësira të lira për qytetarët e kënde lojërash publike për të vegjlit.

     Sipas një reportazhi të gazetës shqiptare te  gazetares   Rezarta Delisula thuhet se :”Kukësi është qytet unik në Shqipëri sepse është tredimensional. Në këtë zonë janë tre Kukësa; Kukësi i vjetër i përmbytur në vitin 1978, Kukësi i ri apo ky aktual i banuar në vitin 1978 dhe Kukësi i nëntokës, një qytet i ndërtuar paralelisht me qytetin e ri në vitin 1978. Frika nga ndonjë sulm i mundshëm i jugosllavëve e detyroi shtetin komunist të Enver Hoxhës, të ndërtonte paralelisht me Kukësin e ri, këtë qytet të nëndheshëm që rrallëkush e di se ekziston. Qyteti i nëndheshëm është 2.4 kilometra, aq sa është edhe shtrirja e qytetit sipër, pa zgjerimet e viteve post ’90, në formën e tuneleve që lidhen me pikat kyçe të qytetit dhe 7 lagjet e tij. Ka disa hyrje të vendosura në lagje dhe në qendër ku janë institucionet, e në momentet e një alarmi për sulm, i gjithë Kukësi do të kishte mundësi të mbrohej nga qyteti i nëndheshëm, i tëri i kredhur në beton”. Për këtë  sipas saj kryetari i bashkisë së qytetit zoti Hasan Halilaj ka shpjeguar se ai ishte ndërtuar për të përmbushur nevojat elementare të një qyteti. “Në Kukësin e nëntokës, poshtë këmbëve  të qytetarëve të saj  shtrihen, spitali, materniteti, shtypshkronja, ujësjellësi, komiteti ekzekutiv, ai i partisë, sallë e madhe për mitingje apo takime me popullin, burgu, hetuesia si dhe komiteti i partisë. Çdo lagje e qytetit ka një tunel që e bashkon me qendrën”, thotë Hasan Halilaj. Ai shprehet se si kuksian, e dinte që kishte tunele nën tokë në formën e vendstrehimeve, por kurrë se kishte besuar një dublim të tillë të një qyteti të tërë, mbi tokë me nëntokë. 

       Ndërkohë, sipas Dielsulës, thuhet se edhe Bukurosh Onuzi, punonjës i UNDP ka thënë  se para dy vitesh në Kukës erdhi një ekspert ndërkombëtar i turizmit, e pasi pa qytetin e nëndheshëm, u mrekullua. “Ai na propozoi që ky qytet i nëndheshëm të kthehet pikë të vizitueshme nga turistët. Ai kishte qenë më parë në Vietnam, por tha se Kukësi nën tokë as nuk krahasohej me atë që kish gjetur në Azi. Edhe unë kam parë një qytet të ngjashëm në Ballkan por i pakrahasueshëm me këtë poshtë nesh. Ky i ka të gjitha strukturat për të pasur formën e një qyteti të mirëfilltë”, thotë Onuzi. Deri në vitin 1991 qyteti i nëndheshëm është ruajtur dhe mirëmbajtur nga strukturat shtetërore, ndërsa pas saj nisi degradimi. Aktualisht në qytetin e nëntokës mungon ndriçimi e ka dëme të konsiderueshme, megjithatë me pak investim mund të rikthehet si më parë.

 Kulla e përkujtimit të “Eksodit ’99”’ në Kukës

Kulla e përkujtimit të dëbimit masiv të popullatës shqiptare nga Kosova në vitin 1999 nga ish-regjimi i diktatorit Sllobodan Millosheviq, e cila është ngritur në shenjë të falënderimit popullit të Shqipërisë e madhështon bukurinë dhe krenarinë e Kukësit.Kulla e përkujtimit të dëbimit masiv të popullatës shqiptare nga Kosova në vitin 1999 nga ish-regjimi i diktatorit Sllobodan Millosheviq, e cila është ngritur në shenjë të falënderimit popullit të Shqipërisë për strehim dhe mikpritje të treguar më se 460.000 kosovarëve, është e vendosur rrëzë një kodre buzë liqenit të Kukësit, shumë afrë me Hotel Amerika. Kulla e Eksodit në Kukës, është e ndërtuar aty ku popullata kosovare ishte strehuar në çadra masive, është e gjatë 23.5 metra.Kulla përkujtimore e “Eksodit ’99”, ka për qëllim që të ruhet moto “Mos ta harrojmë të kaluarën”, që qytetarët e Kosovës të bëjnë vizita miqësore, të vizitojnë vendet ku qëndruan gjatë ditëve më të vështira, që të vizitojnë nikoqirët e tyre, që të vizitojnë varrezat e atyre që mbetën në Shqipëri si pasojë e dëbimit dhe vuajtjeve gjatë rrugës. Data e fillimit të përkujtimit është marrë 15 prilli, për shkak se nga shtëpitë e tyre, brenda vetëm një dite në aksionin famëkeq “Patkoi”, i organizuar nga ish-regjimi i Millosheviqit, u dëbuan më se 100.000 qytetarë të Mitrovicës dhe atyre nga Shala dhe Drenica të cilët strehimin e përkohshëm e gjetën në Mitrovicë.

 Ekipi i Kukësit ka hyrë në historinë e futbollit shqiptar, duke kaluar edhe fazën e tretë të Europa League. Jehona madhe e këtij suksesi, kalo edhe përtej oqeanit Atlantik, deri në Amerikë, ku shqiptarët e Amerikës nëpërmjet ekrantit të televizorit ndoqën si asnjëherë ndeshjet e skuadrës së Kukësit që bëri histori.

Mbasi ky është një sukses i paprecedent në historinë e futbollit shqiptar.

 Kukësi është e para skuadër shqiptare dhe e vetme që ka luajëtur në play- off të Ligës së Europës. Kështuqë edhe e ashtuquajtura :”Ëndrra e verës e kuksianëve ka entuziazmuar shumë shqiptarët kudo që janë, duke shtuar shpresat se edhe kombëtarja jonë nën sheblullin kukësian në të ardhmen do arrijë një sukses të madh, e pse jo  kualifikimin në botëror apo atë europian.”

Kukësi është ndërtuar i ri dhe në 1976, kur Kukësi i vjetër u mbyt në ujërat e Liqenit të Fierzës u popullua nga banorët e qytetit të vjetër e nga të ardhur nga zona përreth.Kukësi i Ri është ndërtuar një një rrafshnaltë që rrethohet në trë anë nga liqeni e në një krah nga Mali i Gjallicës që ngrihet i vetmuar dhe i zhveshur (në pjesën që shesh nga qyteti) nga 400 deri në mbi 2500 metra mbi nivelin e detit. Sapo hyn në Kukës bie në sy ndërtesa e ish – Turizmit, një ndërtesë madhështore sipër urës së Drinit të zi që lidh Kukësin me pjesën tjetër të Shqipërisë, më pas pasi kalon një lagje popullore periferike hyn në qytet. Qyteti ka një Bulevard kryesor që shkon nga Sheshi Skënderbej ku është qendra e qytetit dhe shumica e institucioeve dhe ku në krye të bulevardit bie në sy ndërtesa e Radio Kukësit, Sheshi i gjerë dhe monumenti në kujtim të viktimave të 1999-ës. Por zhurma bëhet e gjitha në anën tjetër të qytetit. Nisë nga axhensia, aty ku nisesh për në juglindje, (Bicaj, Bushtricë, Peshkopi), duke vazhdar më tej te stacioni i veriut (Bardhoc, Morinë, Prizren), më tej të stacioni që nisen drejt verilindje (Zapod, Topojan, Shishtavec), duke dale te pazari ku bëhet edhe kambizmi e deri te Shota (monumeti i Shote Galicës) ku nisesh për në veri perëndim e jug perëndim (Shëmri, Has, Tropojë) duket sikur e gjithë jeta e qytetit është e përqendruar aty.

   Qyteti vetë funksionon si qendër pazari për të gjithë malësorët e zonës, ndaj është normale që ti shohësh të mbledhur të gjithë aty, duke ardhë më furgonët që i zbresin në 7 dhe i marrin përsëri për në malësi në ora 13. më pas qyteti shpërqendrohet në Bulevard.

Në kafenetë e rrugës kryesore.

 Kukësi si qytet është shumë i ri. Krahina e Lumës ka patur disa qendra të sajat që shpesh kanë qenë më të rëndësishme se edhe vetë qyteti, si Bicajt, Zhuri apo Kalaja e Dodës. Por Zhuri u pre jashtë kufirit shtetëror duke e humbur rëndësinë që kishte për Lumën, Kalaja e Dodës iu kalua Dibrës në juridiksion dhe në pjesën që mbeti u formua qyteti i Kukësit që do të shërbente si qendër e Lumës, Hasit, Gorës dhe Malziut.  

     Varret ilire të zbuluar në luginën e Drinit në Kënetë dhe në Kolsh flasin për një jetë në këto anë të paktën që para 4000 vitesh. Por Kukësi ka qenë gjithnjë pjesë e Prizrenit dhe në hijë të Prizrenit. Dhe në histori nuk përmendet thuajse askund. Sepse përmendet si prizrenas. Në Lumë është zhvilluar një nga betejat më të harrura të kombit shqiptar,ajo e zhvilluar në 1912 kur Perandoria Osamane po binte dhe oreksi i fqinjëve ishte shtuar. Në Qafë të Kolesjanit sot ka një monument të lënë pas dore që përkujton këtë ngjarje. Monumenti tjetër në Sheshin Skëndërbej dëshmon për një ngajrje tjetër që ka shënuar jetën e kësaj zone si rrallë kund në botë. Në vitin 1999 mbi 500 000 mijë shqiptarë nga Kosova kaluan nëpër apo u ndalën në Kukës dhe për këtë gjë Kukësi u bë qyteti i parë dhe i vetmi në botë i emëruar ndonjëherë për çmimin Nobel.

    Kukësi nga qytet i lënë në harresë, është kthyer në vëmëndjen e publikut me ngjarjet e fundit. Që nga 1999 e këtëj ai rri si elemnet i rëndësishëm i debatit. U debatua shumë për aeroportin e Kukësit (4 km nga qyteti në Shtiqën) i cili është ndërtuar dhe ende nuk po vihet në funksion, u debatua edhe më shumë për autostradën Durrës–Milot–Kukës, e cila mund të jetë çelësi i zhvillimit i këtyre zonave.

    Kukësi ka një pasuri nëntokësore shumë të madhe e cila shfrytëzohej me minierat e Kalimashit, Gjegjanit, Lojmes etj., dhe që pritet të vihet në punë së shpejti.

     Kohët e fundit është ndërtuar nëj punishte për përpunimin e patates, që është produkti kryesor i bujqësisë së kësaj zone.
Të famshëm në Kukës janë edhe sixhadet dhe qilimat që prodhohen në mënyrë artizanale me tezgjah, por që dikur prodhoheshin nga një punishte industriale si dhe kostumet e ndryshme popullore.

    Malësorët e zonës së Çajës, Bushtricës e Topojanit janë të njohur si barinj në të gjithë Shqipërinë të cilët kanë arritur të mbarështojnë rracën e tyre të deles dhe të qenit të stanit. (Lumjanët, delja lumjane, qeni i Lumës).

 

Filed Under: Reportazh Tagged With: Beqir Sina, Cmimi Nobel, kandidat, Kukesi, qyteti Legjende

Nga Dibra Madhe,Peshkopia dhe Tirana, fushatë për të shpëtuar jetën e një vajze 17 vjeçare

October 7, 2013 by dgreca

Ambara : “Motra dhe vëllezër dibrane, nëse bëhem mirë, vellon e bardhë do t’a vesh së pari në qytetin tuaj, sepse dua që krushq të parë të jeni ju dhe më pas gjithë shqiptarët që më ndihmuan mua për jetën…Faleminderit DIBER E MADHE ME ZEMER TE MADHE!”
Nga Dibra e Madhe, Beqir Sina/

DIBER E MADHE : Pas një jave, historike në qytetin e Dibrës së Madhe, kremtimit madhështor të 100 vjetorit të Kryengritjes Dibrane, dhe 100 vjetorit të eksodit të madh dibran në Tiranë dhe Elbasan, Dibra e Madhe, i është përgjigjur pozitivisht ftesës për një pjesemarrje masive në një koncert humanitar, në ndihmë të një vajze që vuan tash sa javë nga një sëmundje e rëndë në një spital në Gjermani. 
     Koncerti i bamirësisë me moton: “Një Këngë për Një Jetë”, kishte për qëllim mbledhjen e mjeteve financiare të nevojshme për shërimin në Gjermani, të 17 vjeçares Ambra Meda nga Tirana, u mbajtë në Dibër të Madhe.    Organizatore të kesaj ngjarje bamirëse ishin vëllezërit dibranë, kryesisht një grup aktivistësh të dalluar të kësaj komune, bashkëmoshatarë të Ambarës, në bashkëpunim me komunën e Dibrës së Madhe, dhe personalisht të kryetarit të kësaj komune zotit Ruzhdi Lata. Ndërsa, kanë qenë present disa personalitete të njohura dibrane, të udhëheqjes lokale, biznesmen të susksesshëm, atrtëdashës, veprimtar, dhe  gazetarët e këtij qyteti si dhe mysafirë special dhe një grup artistësh nga Prishtina dhe Tirana.    Koncerti Humanitar “Një këngë një Jetë” u mbajtë këtë të shtunë (5 shtator), në Pallatin e Kulturës në qytetin e Dibrës së Madhe. Dibra e Madhe, e shquar në historinë  kombëtare, për patriotizmin, fisnikërinë, trimërinë dhe zgjuarësinë, është e shquar edhe për bujarinë e madhe të dibranit, duke dhuruar me këtë rast jo vetëm donacione në këtë  veprimtari tejet të bukur dhe emocionuese, por që dhurata më e madhë, e saj kësaj here natyrisht që ishtë zëmergjërësia e këtij populli me virtyte të larta.
     Koncerti Humanitar, që u mbajtë të shtunën, ora 19-të, në pallatin e kulturës së këtij qyteti, falë përkushtimit, Bajram Kllobçishta, Valon Marke dhe Evzi Kaja – Xiu, dhe nën kujdesin e të tyre solli këngëtarët më të mirë, nga Dibra, Tirana dhe Kosova, për koncertin “Një këngë, për një jetë”, të ardhurat e të cilit, i shkuan shërbimit dhe kurmit spitalor  të vajzës 17-vjeçare Ambra Meda në Gjermani.
Më shumë se 400 veta ishin në sallë atje në mbrëmje, por edhe qindra e qindra qytetarë të tjerë, nga Dibra e Madhe, iu përgjijgen thirrjes për ndihmë  dhe që t’i bashkohen kësisoj dhe me mbështetjen e tyre financiare, fushatës së ndihmave që të shërojnë plagët e sëmundjes së një engjulli, e cila tashmë po “përpiqet” prej disa javëve me “plagët e thershme” të një sëmundje tepër të rëndë.      Koncerti Humanitar “Një Këngë , Një Jetë”, dedikuar Ambra Medës, për shërimin e saj u mbajtë nën kujdesin e Qendrës Kulturore të Dibrës së Madhe, në bashkëpunim me Studio Magnum. Në këtë concert madhështor morën pjesë këngëtarë nga Shqipëria, Kosova dhe Maqedonia si :Dritan Jashari, Liri Rasha, Hysi Hasani, Fitore Berisha, Evzi Kaja Xiu, Ingrid Jushi, Argjend Marku, Lundrim Paçuku, Daja Do, Klea Çutra, Bena Kërluku, Bora Tomini dhe shumë të tjerë.Ndërkohë, Defrim Methasani/gazetar I njohur në RTSH, shkruan – se ” Prej ditësh në medien e shkruar dhe vizive, është folur për një vajzë shqiptare, e cila në një moshë fare të re, 17-vjeç, është e detyruar të vuajë nga një sëmundje e rrallë tumorale që përbën rastin e 131-të në botë dhe ndodhet e shtruar në Mynih të Gjermanisë, në një prej spitaleve më të mira në botë.”     Sipas, kolegut tonë Methasanit, ditët e vështira të Ambrës në Gjermani, kanë kaluar me një tjetër problem të paparashikuar, duke iu nënshtruar një ndërhyrjeje kirurgjikale të paplanifikuar, por që si sqaron ai erdhi si pasojë e forcës së kimikateve të ilaçeve që realizuan kimioterapinë e parë. Gjithsesi, shton Methasani, njeriu i përfshirë totalisht me gjithë familje në këtë fushatë, ndërhyrja në kohë e mjekëve gjermanë, bëri atë që kjo ndërhyrje të rezultojë e suksesshme dhe të hiqet një pjesë tumorale që kishte zënë rrugët urinare. Por, ky është vetëm fillimi i një vazhdimi të madh problematik, që kjo vajzë fatkeqe 17-vjeçare, do të vazhdojë të përjetojë për muaj të tërë, thotë ai.      Në këtë kontekst shpjegon Methasani, i cili është edhe një nga të afërmit e Ambrës,(daja i saj) natyrisht që është e dhimbshme, por kur mendon se mjekët kanë dhënë një dritë të vogël në tunelin e madh, të gjithë kemi të drejtë të bëhemi optimistë. Gjithsesi, sipas tij pesha tjetër që po na rëndon prej ditësh, është ajo financiare……… 
Këtu duhet theksuar se prej mëse një javë, në këtë situatë sensabilizuese, për më shumë janë përfshirë  media këtu në Shqipëri, por edhe ajo në diasporë Amerikën e largët, tek bashkëatdhetarët tanë, atje, qytetarët shqiptarë në mbarë vendin,  familjarë dhe njerëz të afërm të saj, që i janë përgjegjur deri tani apelit të madh qytetar të një solidariteti dhe ndihme, për të shpëtuar këtë jetë, që tashmë, sytë dhe mendjen i ka nga të gjithë shqiptarët.Në një mesazh tepër prekës adiuo-vizivë nga shtrati – ku Ambra po sfidon jetën duke u drejtuar dibranëve dje në Koncertin Humanitar , “Një Këngë për një Jetë” të ndihmojmë Ambrën, ajo  plot shpres dhe kurajo, tha se “ Zemërgjerësia dhe bujaria juaj është ilaçi më i mirë i sëmundjes sime” duke shtuar se nëse Zoti më shëron “fustanin e nusërisë dhe dasmën do t’a bëjë në Dibër të Madhe”. 

Kurse,  në rrjetin social facebook, pjesëmarrës të kesaj ngjarje në Dibër të Madhe, shkruajnë: 

    Milaim Krasniqi gazetar nga Kosova, thotë se “Kur dibranët bëhen bashkë s’ka shqiptarë që ndjehet jashtë.Të gjithë për një jetë , një jetë për të gjithë ne – këtë thënje më së miri e verteton Dibra, thotë ai në Fb.     Mamica Hysaj Makishti, donatore nga Tirana, theksonë se “Jam shumë e impresionuar nga mikpritja ,bujaria ,dashamirësia e miqve që na pritën në Dibër të Madhe,për mua personalisht ishte hera e parë që vizitoja këtë qytet me kaq shume vlera, faleminderit të gjithëve për mikpritjen dhe sidomos për gjithë organizimin dhe solidaritetin që treguat për të shpëtuar jetën e Ambres. Zoti ja u shperblefte ne familjet tuaja” shkruan ajo.    

Ndërkaq, Luna Methasani, studente nga Tirana, shkruan facebookun e saj se :” Dibra e Madhe dha një shembull për t’u mbajtur mend gjatë… Një organizim që la gjurmë, një prezantim i denjë nga Valmir Lleshi, një nismë dhe realizim i shkelqyer nga Valon Marke, Bajram Kllobçisha ,Evzi Kaja Xiu, me ndihmën e kryetarit Rruzhdi Lata, por edhe shumë miq dhe dashamirë të tjerë për të mos harruar 400 pjesëmarrësit, që shënuan histori në një mbrëmje të finalizuar me sukses nën zërin e artisteve nga Dibra, Tirana dhe Prishtina ! Vërtetë që keni mbetur Jo vetëm në mëndjen por edhe në shpirtin tonë, sepse Dibra e Madhe ishte e para dhe e mbara, në këtë nismë humanitare që na mblodhi të gjithë bashkë! Dibra gjithmonë ka qenë në krye dhe si e tillë mbeti edhe këtë herë! Faleminderit moj Dibër, faleminderit që na bën të ndihemi krenare Jo vetëm për prejardhjen tonë, por edhe për vlerat që i ke treguar ndër vite ! Faleminderit të gjithve nismetarëve që u bënë lokomotiva e një karvani të gjatë njerëzish në ndihmë të Ambrës !” shkruan kushurira e Ambraës nga Tirana, bashkëmoshataria e saj Luna.    Daja i vjazës gazetari i mirnjohur Dëfrim Methasani, në rrjetin social facebook thotë se :”Pak ditë më parë, botova edhe një shkrim, që e titulloja “Lotët e burrit”, duke u nisur pikërisht nga dhjetëra e qindra raste, që po bëhen pjesë e kësaj mbështetjeje anembanë vendit dhe më gjerë. Gjithsesi, të duket se nuk mjafton për të qenë afër asaj shumë që duhet në të vërtetë, e cila shkon në 180 mijë euro, pa përmendur shumën e operacionit dhe mjaft detaje të tjera, që në një spital të tillë janë detyrime që duhen paguar në kohë. Edhe pse, sipas tij dy vëllezërit kampionë në sport, Ismail dhe Gjetan Keta, kanë paguar 20 mijë euro nga xhepi i tyre dhe do të zhvillojnë dy ndeshje për jetën e saj, edhe pse qindra njerëz janë solidarizuar dhe kanë dhënë diçka nga xhepi i tyre, sërish qëndrojmë shumë larg objektivit, që familjes dhe Ambrës t’ua lehtësojmë dhimbjen. “  Për Methasanin, këto shkrime janë një apel, jo vetëm i tij, por edhe i vetë Ambrës, e cila çdo ditë lutet për ne të gjithë nqë po e ndihmojmë në këto çaste të rënda për jetën e saj.        

     Dje u njoftua se edhe këngëtarja e njohur Aurela Gaçe, pikërisht  në Tiranë ne lokalin “Calvin” organizoi një mbrëmje live për Ambrën, ndërsa një tjetër lokal i njohur në Tiranë, “Pur-Pur”, bën të njëjtën gjë me të rinjtë dhe bashkëmoshatarët e saj, ndërsa Ambra vazhdon të qëndrojë atje në Mynih, bashkë me prindërit e saj, por edhe me shumë shqiptarë, që i qëndrojnë pranë, e sidomos vëllezërit Keta, të pashoq në humanizmin e tyre, apo Valon Marke, një shqiptar që jeton në Mynih; e pse jo, familja Ismaili nga Shkupi që banon po atje.    “Por, gjithësesi duke u nisur nga shuma e madhe që kërkohet,  Ambra ka nevojë për ne të gjithë, për një dorë, një fjalë dhe një mundësi financiare, që të paktën mos ngelë ky mision kaq i madh edhe i mjekësisë, edhe i njerëzve, për mungesë fondesh. Dora juaj, apo mendja juaj, duke iu faleminderuar çdo njerit, thonë të afërmit e saj :” shëron sot një plagë, rikthen një buzëqeshje dhe një jetë. Ajo ka nevojë për ne të gjithë, ndaj të nxitojmë, të bëjmë detyrën qytetare, sepse buzëqeshja e saj, nuk duhet të jetë e fundit. Ambra ka nevoje të jetojë dhe më shumë se kaq: ka nevojë për ju vëllezer dhe motra shqiptarë…”  Ndërkaq, thuhet se nuk janë vetëm dibranët, apo artistët, në krah të Ambrës dhe që po bashkohen me këtë në këto momentë të vështira. Perlat Musta, sipas komentatorit të njohur sportiv Defrim Methasani, një emër legjendë i portës së Partizanit dhe ekipit tonë kombëtare, beri një xhest tejet njerëzore, duke ndihmuar Ambren. Pra. mirnjohje kollosit të futbollit, vlonjatit që ndjehet më i lehtësuar se kurrë, pasi ka dhënë shpirtin e tij, si shumë sportistë dhe artistë të tjerë, për këtë vajzë që lufton me vdekjen në kërkim të jetës së saj, thotë ai.
    Gjithashtu, sipas tij  një mirnjohje dhe falenderim shkon me këtë rast edhe për artistët e mëdhenj, që kënduan jo me gojë, por me zemër, Lirije Rashen, Fitore Berishën, Hysi Hasanin, Dritan Jasharin, Ingrid Jushin, Evzi Kajen, (Xiu), Lundrim Paçuku, Argjen Marke, Daja Do, Bora Tomini, Bena Kerluku, Agon Çiçe dhe Klea Çutra, dhe gjithë të tjerët, që dhanë më të mirën e tyre në koncertin e bamirësisë:”Një këngë, për Një jetë”, në Dibër të Madhe. Nga ky aktivitet, u mblodhën të ardhura, shton Methasani, por mbi të gjitha aty u derdh loti dhe shpirti, fjala dhe zemra e atyre njerëzve, që kërkojnë të bëjnë mrekullinë për jetën e Ambrës. Pra edhe njëherë :”Mirnjohje arttsitëve dhe donatorëve dibranë me zemrën e madhe!Me tu kthyer në Tiranë i mbushur plot me mbresa të pashlyera Defrim Merthasani, në rrjetin e tij social Facebook, shkruan :” Sapo jam kthyer nga Dibra e Madhe në Maqedoni, qyteti shqiptar, që jo vetëm mbiemrin ka të madh, por edhe zemrën. Kam mbetur pa fjalë, bashkë me 40 miq dhe shok, gjak dhe njerëz që erdhën nga Tirana e Peshkopia drejt kësaj treve, që tashmë dha modelin e humanizmit dhe të solidaritetit. Falenderime pa fund, për kryetarin e Komunës, zotin Rruzhdi Lata, për djalin e shkëlqyer nga Dibra në Mynih, Valon Marke, që dha idenë e parë, për djemtë e mirë të Dibrës, Evzi Kaja (Xiu), Bajram Kllobçishten, Valmir Lleshin, Artin Spahiun, Dritan Lleshin e shumë e shumë të tjerë, që të gjithë bashkë na dhuruan emocione të pafund duke zvogeluar sadopak dhimbjen për Ambrën dhe duke shtuar besimin dhe shpresën për jetën e saj. Pallati i kulturës i mbushur plot, thotë ai, por edhe forca e fjalës së moderatorit Valmir Lleshi dhe zëri i këngëtarve të mirnjohur, oshëtuan fort, bashkë me lotët tanë dhe mesazhin shumë prekes të Ambrës që shkruajti nga shtrati. Ajo mes të tjerave thoshte:”Motra dhe vëllezër dibrane, nëse bëhem mirë, vellon e bardhë do t’a vesh së pari në qytetin tuaj, sepse dua që krushq të parë të jeni ju dhe më pas gjithë shqiptarët që më ndihmuan mua për jetën…Faleminderit

DIBER E MADHE ME ZEMER TE MADHE!”

    Ndërkohë, që daja i saj thotë se s’mund të mos jap edhe një mirnjohje për miqtë e mi, që më shoqëruan në atë udhëtim emocional drejt Dibrës së Madhe në Maqedoni, në koncertin humanitarë :”Një këngë, për Një jetë”, organizuar nga nje grup djemsh me shpirt të madh të atij qyteti dhe bashkia vendore. Kësisoj, Methasani, falenderon Milaim Krasniqin nga Prishtina, gazetari dhe komentatori i mirnjohur në Kosovë, bashkë me bashkshorten, këngëtaren po kaq të njohur Fitore Berisha, artistin e skenës dhe shpirtit human, Hysi Kasani, po nga Prishtina, nënë e bijë, artisten, Mjeshtre të Madhe Lirije Rashen dhe vajzen e saj të talentuar, Ingrid Jushin, Dritan Jasharin, këngëtarin popullor tashmë dibran dhe dhëndërrin e familjes sonë, si dhe gazetarët me emër, Beqir Sina nga SHBA dhe Halil Rama nga Tirana, miqtë dhe shokët e familjes sime, Agron Hoti, Artur Kurti, Hysen Uka dhe Bujar Karoshi, motrën Natasha, bashkshortin e saj Hazbi Kamberin, Luftim Hysa, daja i babait tim dhe djemtë e dajes sim, Bujar dhe Flamur Makishti me familjet e tyre, pa harruar edhe familjen time. Të gjithë bashkë, shkruan Defrim Methasani, krijuam një grup në emrin e Ambrës, që ju shprehëm mirnjohjen atyre njerëzve atje, që vajzën dhe mbesën tonë e kishin tashmë pjesë të familjes dhe shtëpisë së tyre…

Filed Under: Reportazh Tagged With: Ambra Meda, Beqir Sina, Defrim methasani

Reportazh udhetim nga trojet shqiptare, Struga

October 5, 2013 by dgreca

 Sela : “Strugën, e fali perëndia të bukur, e fali që këtu të jetojnë shqiptar, të lindin të rriten, të plaken dhe të vdesin këtu si shqiptarë|”
 Nga Struga BEQIR SINA/
STRUGE : Struga si qytet është një nga destinacionet më i popullarizuar turistik, në Maqedoni, ai ndodhet në jug-perëndim të zonave të Republikës së Maqedonisë , të shtrirë prej bregut të liqenit të Ohrit. Qyteti i Strugë ka edhe qendrën e saj administrative dhe në qendër të saj ndodhet dhe selia e Komunës së Strugës.
Nga etimologjia origjina e emrit të Strugës vjen në gjuhën e vjetër maqedonase. Ka tre teoritë e saj në lidhje me emrin Strugë, ku secila perj tyre thuhet se ka “përqafuar” nga banorët lokalë emrin që e thërrasin sot e kësaj dite : Strugë .
Ndërkaq, gjatë vizitave të mija këto ditë në trojet shqiptare, me të mbërritur në Strugën tonë, në mendje më erdhi një fjalë e kryetarit të komunës së  saj Ziadin Sela në fjalimin e tij – përmbyllës elektoral para qytetarëve të shumtë, më 23 Mars 2013, teksa, ai theksoi se:” Strugën, e fali perëndia të bukur, e fali që këtu të jetojnë shqiptar, të lindin të rriten, të plaken dhe të vdesin këtu si shqiptarë|”.
    “Shumë bukur ngjan Struga kuq e zi. Këtu ka vetëm flamuj me Shqiponjë, këtu ka vetëm shqiponja edhe të Skënderbeut, por edhe të Ismail Qemalit. Kjo është dëshmia më e mirë që ne jemi këtu, kemi qenë këtu dhe do të të jemi këtu. E thotë edhe himni ynë, se Zoti vetë e la me gojë, që kombet shuhen përmbi dhe, por shqiptarët do të rrojnë, për to dhe vetëm për to punojmë të gjithë ne.Këtë vend ne do ta trashëgojmë në emër të gjyshërve dhe stërgjyshërve tanë, ashtu siç do ta trashëgojnë nipërit dhe stërnipërit tanë, besat dhe stërmbesat tanë ka thënë kryetari Sela.
      Po të vizitosh Strugën mënjëher e ndjen “erën” shqiptare ngado që shikon. Aty më shumë se kurrë çdo gjë frymon shqip. Pavarësisht, se vetë qyteti i Strugës se ka më shumë maqedonas sesa shqiptarë, por ngaqë rrethinat e saj përbëjnë edhe pjesën më të madhë të popullsisë shqiptarët, aty të duket vetja shumë shqiptarë.
Kryetari i Komunës së Strugës është zoti Ziadin Sela, i cili ka fituar në zgjedhjet e fundit kundrejt Vlado Koçoskit ne zgjdhjet lokale 2013, sipas rezultateve të KSHZ-së, ku nga 56.341 votues të regjistruar në Strugë, në 78 qendrat e votimit kishin dalë në votime 36.046 votues dhe i dhanë votën gjashtë muaj më parë Vlladimir Koçoski 15276 votues, ndërsa kryetarit aktual nga partia e PDSH-së, Ziadin Sela, dhanë votën e tyre 20770 votues.
Megjithëse, ka edhe një “difekt” instutucionale në Strugë, mbasi gati gjashtë muaj pas mbajtjes së zgjedhjeve lokale, Komuna e Strugës, ende funksiononë pa Këshillë Komunal, pasi subjektet politike aty në këtë komunë ende nuk po arrijnë që të merren vesh rreth ndarjes së posteve nëpër drejtoritë e Komunave. Por duhet theksuar se kryetari i saj zoti Sela, si na thanë qytetarët në rrugë gjatë bisedës me gazetën tonë, ” se ai e ka bërë shumë funksionale këtë Komunë, “gati –gati thonë qytetarët e saj , sa të mos kuptohet fare se ende nuk ka Këshillin Komunal”.
 Struga qyteti i “Ditëve të Poezisë”
  Simbas burimeve të databasit observues të quajtur  Wikipedia, thuhet se Struga, është qytet dhe qendër e komunës me të njëjtin emër që shtrihet në pjesën jugperëndimore të Maqedonisë. Qyteti shtrihet në brigjet veriore të Liqenit të Ohrit. Përmes qytetit kalon lumi Drini i Zi, i cili buron nga liqeni. Struga përmendet që nga antika, aty pranë kalonte rruga romake Via Egnatia, emri i vjetër ilir i Strugës ishte Enhallon.
 Qyteti i Strugës gjatë shekujve ka formuar fizionominë e tij në aspektin historik, kulturor dhe arkitektonik. Qyteti i Liqenit, ka histori të pasur. Gjatë zhvillimit qyteti kalon nëpër periudha zhvillimi të traditave, ekonomisë dhe kulturës. Historia e Strugës fillon nga neoliti. Buzë Drini i zi dhe në afërsi të tij janë zbuluar figura arti që padyshim tregon se prej neolitit e këtej Struga ka qenë vend i banuar. Sipas asaj që është e njohur prej epokës greko-romake mund të thuhet se Struga ka qenë vendbanim i rëndësishëm peshkimi në afërsi të vendbanimeve Lyhnida (Ohri i sotëm) dhe Patra (vendbanim antik mbeturinat e të cilit janë gjetur ne fshatin Ladorishti 2 kilometra larg Strugës). Në epokën greko-romake, para ardhjes së sllavëve në Ballkan, Struga ka qenë territor ku intensivisht është zhvilluar jeta kulturore. Prej asaj koha është e rëndësishme nekropola në fshatin Trebenisht e cila ka dhënë material të shkëlqyer për shkencën greke dhe ballkanike si dhe për bazilikat e mëvonshme romake dhe bizantine “në Ladorishti, Oktisi dhe Dollogozhda.
 Për historinë kulturore të Strugës dhe rrethinës me një rendësi të veçantë janë bazilikat në Oktisi dhe në Ladorishti. Për bazilikën në Ladorishti dihet se ka pasur atrium, bazilika të tilla ka në të gjithë Ballkanin mirëpo rrallë gjenden bazilika me mozaik në podium. Në një terren kaq të pasur në shekullin e VII erdhën sllavët, në atë periudhë Ohri ishte shkatërruar nga një tërmet, gjithashtu edhe bazilikat në Oktisi dhe Ladorishti.
 Duke iu referuar të dhënave statistikore të regjistrimit të popullsisë të vitit 2002 Komuna e Strugës ka pasur 63376 banorë. Shkalla e nataliteti në vitin 2004 ishte 10,2 % (në 1000 banorë), kurse shkalla e mortalitetit të përgjithshëm ishte 7,5 % (në 1000 banore). Shkalla e vdekshmërisë tek foshnjat ishte 10,6 promilë. Shumëzimi natyror në numra ka qenë 101, në promilë 2,7. Me këto të dhëna komuna është nën mesataren e republikës. Qarku i migracionit në vitin 2004 është 6. Ndaj saj si të ardhur janë regjistruar gjithsej 223 persona, nga të cilët 152 janë qytetarë të ardhur brenda Republikës së Maqedonisë. Numri i përgjithshëm i të shpërngulurve është 217, prej të cilëve 150 janë qytetarë të shpërngulur brenda R. së Maqedonisë. Karakteristikë është se nga numri i përgjithshëm i qytetarëve të shpërngulur (113) janë të gjinisë femërore, kurse shkaqet më të shpeshta për shpërngulje janë kurorëzimi dhe shkaqet tjera familjare (respektivisht 78 dhe 52). Numri mesatar i banorëve është 130,5 persona na km². Numri i kurorëzimeve në vitin 2004 ishte 288 ose 7,8 kurorëzime në 1000 banorë dhe numri i shkurorëzimeve ishte 12 ose 0,3 shkurorëzime në 1000 banorë. Në raport me kurorëzimet komuna është mbi, ndërsa në krahasim me shkurorëzimet komuna është nën mesataren republikane, gjegjësisht i takon grupit të komunave me shkallë më të ulët të shkurorëzimeve.
      Struktura sipas gjinisë në Komunën e Strugës është 31743 (50 %) të gjinisë femërore dhe 31633 (50 %) të gjinisë mashkullore. Shkalla mesatare e moshës së popullatës sipas regjistrimit të vitit 2002, është 33,1 vite. Pjesëmarrja e popullatës së re deri ne 20 vjeç moshë është 36,2 %. Pjesëmarrje më të madhe në numrin e përgjithshëm të banorëve ka popullata me moshë nën dyzet vjeç 67,2 %, ndërsa përqindja e banorëve mbi 60 vjeç është 11,7 %.
   Në pjesën jugperëndimore të Republikës së Maqedonisë shtrihet Pellgu i Ohrit dhe Strugës, i vendosur ndërmjet maleve Jabllanica, Malit të Belicës dhe Mokrës në perëndim, Galiçicës, Petrinës, Malit Pllaçin dhe Ilien në lindje ; Stogovës dhe pjesës së saj e Karaormanit në veri dhe krahinës malore Gora në jug . Pellgu përfshin sipërfaqe prej 103.407 ha. Struga gjendet në lartësi mbidetare prej 698 m. Struga është e vendosur në rrëzë të malit Jabllanica në Pellgun e Ohrit dhe në anën veriore të Liqenit të Ohrit pranë vendit ku rrjedh lumi Drini i Zi po nga Liqeni i Ohrit. Mendohet se qysh nga periudhat e hershme kohore ka ekzistuar një vendbanim me emrin Enhalon, emër që mendohet se ka prejardhje nga gjuha e vjetër greke, që në përkthim don të thotë ngjalë. Më vonë vendbanimi e mori emrin Strugë, që don të thotë mëngë dore, hu edhe atë në vendin e gjuajtjes së peshkut. Komuna e Strugës përfshin sipërfaqe prej 573 ha, ose në 1/3-tën pjesë nga linja e përgjithshme bregore e liqenit, d.m.th në gjysmën e sipërfaqes së përgjithshme të pellgut. Në këtë sipërfaqe ndodhet qyteti Strugë me 50 vendbanime (Misleshova, Drasllajca, Moroishta, Llozhani, Bixhova, Vranishta, Belica e Poshtme, Zagraçani, Kalishti, Mali Vllaj, Ladorishti, Radozhda, Frëngova, Shumi, Oktisi, Vishnja, Belica e Epërme, Drenoku, Modriçi, Glloboçica, Nerezi, Bezeva, Jabllanica, Llakajca, Piskupshtina, Burineci, Zbazhdi, Llukova, Prisovjani, Rzhanova, Sellca, Brezova, Bogovica, Toska, Dollogozhda, Koroshishti, Livadhi, Misllodezhda, Novosela, Pohumi, Zhepini, Boroveci, Llabunishti, Podgorca, Tashmaronishta, Veleshta, Tateshi i Epërm, Tateshi i Poshtëm dhe Dobovjani).
Fshatrat shtrihen :
Nga ana e majtë e Drinit në lindje të rrëzës së Malit Jabllanica, si fshatra të Drimkollit të
Strugës dhe dy fshatra ne bregun e liqenit.
Në rrëzën malore të Jabllanicës fshatrat e Drimkollit të Dibrës. Pozita gjeografike Nga ana e djathtë e Drinit ndodhet krahina e Malësisë, por më në veri të saj krahina e
Zhupës së Dibrës.
Në rrezen jugore të Karaormainit dhe në skajin e fushës. Në pjesën përfundimtare të Fushës së Strugës.
Fshatrat e Komunës së Strugës kryesisht janë të tipit të ngushtuar.
.Demografia
 Banorët e qytetit të Strugës gjithmonë sipas regjistrimit të vitit 2002 , janë 16559 dhe për nga përbërja etnike jan si në vijim:
 Maqedonasit , 8901
Shqiptarët, 5293 ( 32.0 %)
Turq, 907 ( 5.5 %)
Vllehët , 550 ( 3.3 %)
të tjerët , 908 ( 5.5 %)
 Përkatësisht gjuhët amtare për banorët e qytetit janë si më poshtë:
 Maqedonas , 9665 ( 58.4%)
Shqiptar , 5615 ( 34.0 %)
Turqisht, 823 (5.0 %)
Arumune , 271 ( 1.6 %)
të tjerët , 185 ( 1.1% )
  Përbërja fetare në qytet si në vijim:
 Të krishterët ortodoksë , 9197 ( 55.5 %)
Muslimanët , 7075 ( 42.7 %)
të tjerët , 287 ( 1.7 %)
etnik
 Kultura
Struga është një nga qytetet më të rëndësishëme kulturore në Republikën e Maqedonisë , ajo është vendlindja e poetëve Konstantin аnd Dimitar Milladinov . Ngjarja kryesore nga jeta kulturore në Strugë është taikimi më i madh i poezisë në botë i njohur përndryshe si :” Struga Mbrëmjet Poetike”.Ngjarje poetike, kjo në të cilën kan marrë pjesë edhe laureatë nga bota, përfshirë edhe disa fitues të Çmimit Nobel për Letërsi, si fituesit të këtill si Joseph Brodsky , Eugenio Montale , Pablo Neruda , Seamus Heaney , Fazil Hüsnü Dağlarca dhe shumë të tjerë që nga viti 1966 .
 Qyteti ka edhe disa monumente kulturore në afërsi të saj të tilla si Manastiri оf Kalista , pak kilometra larg me qendrën e qytetit , të shtrirë në bregun e liqenit të Ohrit. Struga ka disa objekte artitoteknike që besohet se datonjnë nga shekulli i 16të, afreske prej Shekullit të 14 dhe 15 . 
 Pjesa më e madhe e qytetit është e ardhur sidoms përmes turizmit të brendshëm dhe të huajve . Vendndodhja e Liqenit të Ohrit e bën ajo jetën turistike më qetë dhe më paqësore që vizitorët të përjetojnë një pushim më aktiv . Kur vizitonë Strugën qyteti i Republikës së Maqedonisë , ka jo pak vende që tregojnë kulturën e bukurisë , shtëpi karakteristike  balte, shtëpia e vëllezërve Milladinovci , pazari i vjetër i Strugës , kishat e vjetëra dhe xhamit madhështore . 
 Çdo verë іnkultura e ka qendrën e saj në Strugë – Struga, edhe më shumë se Miami ndoshta është qyteti që ka më shumë edhe sot e kësaj dite, skenën e hapur verore , ku ajo organizon festivalin Cinemania dhe Music Festival “Ejani” përfshirë , rock metalike , elektro , hip hop , r’n bаnd dhe shumë më tepër nga grupe në të gjithë vendin . Struga shquhet edhe për “korsat” e mbrëmjes ose shetitjet e mbrëmjes, në dy anët e lumit Dirni i Zi, ose natë shëtitje nga liqeni , nga lumi , оr gо аtmоst popullor disko Oaza , Glamour , Alibia , Empire dhe të tjerët. 

Filed Under: Featured Tagged With: amtare, Beqir Sina, reportazh nga trojet, Struga

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 72
  • 73
  • 74
  • 75
  • 76
  • …
  • 96
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT