Frank shkreli – Page 154 – Dielli

SHQIPTARËT MERITOJNË ANTARËSIMIN NË BASHKIMIN EUROPIAN

December 19, 2013 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Ja më në fund edhe një zhgënjim tjetër! Europa i thotë JO edhe njëherë dhe me plotë gojë dhënjës së statusit kandidat Shqipërisë. E shtynë vlerësimin edhe për gjashtë muaj të tjerë. Ishte ky një vendim, jo i pa pritur i vendeve më të rëndësishme të Europës, si Gjermania, Franca, Anglia dhe më pak të rëndësishme si Hollanda e Danimarka. Këshilli i Ministrave të Jashtëm të vendeve të Bashkimit Europian (BE) qe shumë i qartë për vendimin që mori të marten. Është e qartë se Europa, megjith fjalorin diplomatik që përdorin përfaqsuesit e saj për përparimet e bëra deri tani në Shqipëri, ky vendim nga Brukseli tregon se ajo nuk është e bindur se Shqipëria është serioze në luftën e saj kundër korrupcionit, ndaj krimit të organizuar dhe reformave në drejtësi, si dhe ndaj çështjes së pronësisë dhe reformave në administratën publike, për të merituar statusin e vendit kandidat për Shqipërinë. Gjithashtu një ndër thirrjet e perëndimorëve ndaj klasës politike shqiptare ka vazhduar të jetë nevoja për krijimin e një atmosfere të re politike bashkëpunimi mes qeverisë dhe opozitës, si një shënjë dhe doemosdoshmëri për një qeverisje të mirëfilltë demokratike. Në raportin e fundit të Komisionit Europian për Shqipërinë thuhet se, “Dialogu konstruktiv dhe i vazhdueshëm politik mbetet shumë i rëndësishëm për realizimin e suksesshëm të reformave.” Me fjalë të tjera, mungesa e një dialogu të vërtetë politik, sidomos midis dy palëve kryesore politike, mbetet diçka për tu dëshiruar dhe si e tillë një pengesë në rrugën e integrimit.

Ndonëse pak më heret Komisioneri i BE-së për Zgjërimin, Stefan Fyle, kishte rekomanduar dhënjen e statusit kandidat Shqipërisë, ai ja ”hodhi topin” qeverisë shqiptare duke thënë se dhënja e statusit të vendit kandidat, Tiranës, ”Tani është në dorë të qeverisë shqiptare”, nëqoftse është serioze për të plotësuar kushtet e BE-së, të cilat janë të njëjta për të gjithë. Megjithëse besohej se gjatë vitit të kaluar ishte përmirësuar disi klima e qendrimit të Europës ndaj Shqipërisë dhe zbatimit të kushteve, vendimi i BE-së të martën erdhi si një pasqyrim i një doze të madhe të realitetit të gjëndjes, jo si një “tush i ftohët”, por si një goditje e rëndë ndaj aspiratave të Shqipërisë dhe Shqiptarëve, si njëri ndër kombet më të vjetëra të kontinentit për të zënë vendin e vet aty ku i takon, në bashkësi me kombet e tjera të Europës.

Si është e mundur që Shqiptarët të cilët janë kombi që favorizon me përqindje dërmuese antarësimin në Bashkimin Europian, është më larg këtij qëllimi se pothuaj çdo komb tjetër, 20-e sa vjetë pas rënjës së komunizmit. Pse këjo vonesë dhe pse kaqë gjatë?! Kujtë i intereson mos integrimi i Shqiptarëve? Statusi i kandidatit është vetëm fillimi. Dhe dhënja e statusit, si të thuash, do të dukej vetëm si shënjë e vullnetit të mirë europian ndaj Shqipërisë — gjë që nuk ndodhi –në rrugën e saj të gjatë drejtë integrimit dhe asgjë tjetër. Sepse raporti i Komisionit Europian e bën të qartë se problemet vërtetë të mëdha për negociata me Shqipërinë mbeten për periudhën kur të bisedohet për vet pranimin e antarësimit të Shqipërisë në Bashkimin Europian, që siç tha pardje për Deutsche Welle, Kryetari i delegacionit të Parlamentit Europian për Europën Juglindore, Eduard Kukan, mund të marrë 8-10 vjetë.

Tani lind pyetja se sa serioze është Europa për antarësimin e Shqipërisë. A nuk meritonte Shqipëria një konsideratë sa Rumania dhe Bullgaria, apo nga keq llogaria e parakohshme ndaj meritave të antarësimit të këtyre dy vendeve dhe ndofta ndonjë tjetëri, tani e paguan Shqipëria. Pyetja tjetër më me rëndësi është se sa serioze dhe sa e sinqertë është në të vërtetë klasa politike shqiptare, që Shqipëria realisht të hyjë në rrugën drejtë integrimit europian. Kërkesa e Europës duhet të jetë angazhimi njëherë e mirë i pozitës dhe opozitës shqiptare për të ndërmarrë reformat e nevojshme dhe për të adaptuar standardet politike dhe ekonomike që u janë kërkuar të gjithëve për anëtarsim. Këto standarde dhe këto kritere për antarësim në klubin që quhet Bashkimi Europian, nuk janë as të reja, as nuk kanë ndryshuar ç’prej miratimit të tyre 20-vjetë më parë në Kopenhagë. Pra, janë gjithnjë aktuale, megjithëse kryeministri i tanishëm shqiptar, Z.Edi Rama deklaroi muajin e kaluar duke hedhur dyshim mbi angazhimin e tij, në një takim të Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim në Londër, se “Bashkimi Europian nuk është më ajo që kemi ëndërruar në fillim, kur nisëm përpjekjet për t’u bërë pjesë e saj.” Zoti Rama foli me atë rast për “një situatë paradoksale pasi e gjithë kjo”, sipas tij ”, po ndodhë në një moment kur Bashkimi Europian nuk është tamam çfarë kishim në mendje kur filluam të luftojmë për të. Dhe sa më shumë i afrohemi, aq më shumë duhet të trajtojmë me diçka ndryshe nga çfarë kishim ëndërruar”, theksoi Kryeministri shqiptar. A donte të hidhte dyshime kryeministri shqiptar me këtë deklaratë se Shqipëria kishte humbur interesimin për antarësimin e saj në BE dhe se ishte më e interesuar tani për aleanca rajonale, pasi ato nuk kanë kushte as detyrime?

As klima e politikës së polarizuar në Shqipëri gjatë dy dekadave të fundit nuk ka ndihmuar në rrugën e integrimit të vendit. Në të vërtetë, polarizimi politik, mund të jetë një ndër arsyet kryesore të hesitimeve europiane për t’i hapur Shqipërisë dritën jeshile. Nuk më kujtohet emëri i një zyrtari europian disa vite më parë, por më kujtohet deklarata e tij në lidhje me diskursin e ashpër politik në Tiranë, sidomos të debateve në parlament, i cili pat thënë se, “nëqoftse këta (politikanët shqiptarë) nuk merren vesh me njëri tjetërin, si mund të presim që ata të merren vesh me ne.” E vërtetë ose jo, varet nga pikëpamja e secilit prej nesh, por fatkeqsisht kjo është përshtypja që perëndimorët kanë për klasën politike shqiptare. Debati politik në Shqipëri duket sikurë nuk le hapësirë për kompromis. Shumicat qeverisëse, gjatë viteve, përfshirë edhe shumicën e tanishme qeveritare, kanë deklaruar me mburrje se duke pasur shumicën në parlament, mund të bëjnë çfarë të duan, pa marrë parasyshë qëndrimet e opozitës ose të shoqërisë civile. Kjo nuk është demokraci e vërtetë, pasi demokracia e vërtetë, përveç shumicës në parlament, është gjithashtu dhe ndoshta më me rëndësi, një proces i vazhdueshëm e gjithëpërfshirës, ku duhet të dëgjohen të gjitha palët dhe të merren në konsideratë të gjithë zërat kundërshtarë, në një frymë tolerance dhe kompromisi për mendimet dhe qendrimet e të tjerëve. Është i doemosdoshëm bashkpunimi dhe konsensusi politik mbi çështje madhore të kombit, siç është antarësimi në BE dhe integrimi njëherë e mirë i shqiptarëve, përfshirë edhe Kosovën, në organizmat euro-atlantike.

Ky ishte edhe mesazhi i Sekretares së Shtetit Hillari Klinton para parlamentit shqiptar me rastin e 100-vjetorit të Pavarësisë së Shqipërisë vitin që kaloi. Duke folur për veten e saj, ajo vuri në dukje se megjithëse kishte bërë një fushatë të ashpër kundër dhe kishte qenë kundërshtare politike e Presidentit Obama, ajo punoi për ‘të si Sekretare e Shtetit. Pyetjes se si është e mundur që si kundërshtare e tillë politike t’i shërbente administratës së Obamës, Hillari Klinton u përgjigj para parlamentarëve shqiptarë duke deklaruar se, “Është krejt e thjeshtë. Ne të dy e duam atdheun tonë”, u shpreh Hillari Klinton para ligjvenësve shqiptarë.

Hillary Klinton, duke folur si mike e kombit shqiptar në Kuvendin e Shqipërisë, me rastin e 100-vjetorit të pavarësisë së Shqipërisë, u bëri sfidë përfaqsuesve shqiptarë që të gjejnë rrugën e sinqertë të bashkpunimit, “sepse më në fund”, tha ajo, “udhëheqsit në një demokraci të vërtetë, vendosin interesat e kombit mbi interesat personale dhe partiake.” Zonja Klinton me të drejtë tha me atë rast se ndonëse Shqiptarët kanë një histori mijëra vjeçare, është ekzaktërisht këjo periudhë në të cilën jetojmë, e cila mund të ketë pasojat më të mëdha që ka përballur ndonjëherë kombi shqiptar për konsolidimin përgjithmonë të demokracisë për brezat e ardhëshëm. Në fjalimin e saj, Hillari Klinton, i drejtoi parlamentit shqiptar disa pyetje të mprehta që janë edhe sot aktuale, sidomos përballë shtyrjes së dhënjës së statusit të vendit kandidat Shqipërisë. Ndër të tjera, ajo pyeti: “A do vazhdojë Shqipëria të ndërtojë një qeverisje të mirë? A do të vazhdojnë udhëheqsit e saj të sigurojnë besimin e popullit se puna e qeverisë do të japë rezultate të mira? A do të lini më një anë interesat personale dhe partiake, për të mirë të vendit tuaj? A do të ndërmirrni bërjen e reformave që mbështesin rritjen ekonomike duke krijuar mundësi për të gjithë shqiptarët? A do të luftoni korrupcionin që favorizon disa në kurriz të shumëve? A do të vazhdoni të bëni punën e rëndë që nevojitet për t’u antarësuar në Bashkimin Europian, duke qenë të vetdijshëm se është rruga që ofron paqën dhe progresin për të gjithë qytetarët tuaj?” Ishin këto pyetje që vetë Zonja Klinton tha se vetëm udhëheqsit shqiptarë mund tu përgjigjen, por janë pyetje që kërkojnë përgjigje dhe marrje masash vendimtare nëqoftse, siç tha ajo një vit më parë në Parlamentin shqiptar, “dëshironi të bëni përparim drejtë antarësimit të Shqipërisë në Be-në”, aty ku e kini vendin”, tha ajo. Këtë detyrë, përfundoi Zonja Klinton ua kini borxh ”fëmijve dhe brezave të ardhëshëm…në një botë mundësishë, tolerance dhe gjithëpërfshirse.”

Shqiptarët meritojnë antarësimin në një Europë të bashkuar e cila i respekton ata si të barabartë me të gjitha kombet e tjera dhe njëkohësisht, Shqiptarët meritojnë një qeveri, një opozitë dhe një klasë politike, që do të bëjnë ç‘mosin për të bërë të mundur realizimin e kësaj ëndërre shekullore të të gjithë Shqiptarëve kudo.

NED, 30-VJETË NË MBËSHTETJE TË DEMOKRACISË

December 17, 2013 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

30-vjetë më parë, më 16 Dhjetor 1983, Presidenti i atëhershëm i Shteteve të Bashkuara Ronald Reagan inauguroi Entin Kombëtar për Promovimin e Demokracisë (National Endowment for Democracy) NED. Kjo është një organizatë private, një fondacion jo fitimprurës që mbështetet nga të dy partitë kryesore të Amerikës, dhe misjoni i të cilës është rritja dhe forcimi i institucioneve demokratike në mbarë botën. Veprimtaria e NED-it financohet kryesisht me fonde publike nga Kongresi amerikan dhe sipas vetë kësaj organizate, çdo vit ajo mbështetë mbi 1000 projekte grupesh jo-qeveritare që punojnë për realizimin e objektivave demokratike në më shumë se 90 vende, anë e mbanë botës.

Krijimi i këtij enti e ka zanafillen në fjalimin e famshëm që Presidenti Reagan pat mbajtur në Qershor të vitit 1982 para anëtarve të parlamentit britanik në pallatin Uestminster, gjatë të cilit ai shpalosi vizionin e tij, “për të mbështetur infrastrukturën e demokracisë – e të një sistemi të lirisë së shtypit dhe sindikatave, të veprimtarisë së lirë të partive politike dhe lirisë në universitete, dhe për të bërë të mundur që çdo popull të zgjedhë vetë rrugën e zhvillimit dhe të mundësojë që ndryshimet në pikpamjet e tyre të zgjidhen me mënyra paqësore.” Duke folur për vizionin e tij në mbështetje të lirisë dhe të demokracisë anë e mbanë botës, Presidenti Reagan ka thënë 30-vjetë më parë se, “Kjo detyrë e ngutshme që i caktojmë vetes, do të mbijetojë edhe përtej brezit tonë. Për hir të paqës dhe të drejtësisë, le të shkojmë drejtë një bote, në të cilën të gjithë popujt, më në fund, do të jenë të lirë të vendosin vet fatin e tyre.”

Ky vizion i Presidentit Reagan ishte baza e themelimit të NED-it dhe e dy instituteve brenda tij, që për lexuesin njihen më së miri si Instituti Kombëtar Demokrat dhe Instituti Ndërkombëtar Republikan, të cilët gjatë dy dekadave të fundit kanë zhvilluar veprimtarinë e tyre edhe në Shqipëri, në Kosovë dhe në trojet e tjera shqiptare në Ballkan. Themelimi i Entit Kombëtar Amerikan për Promovimin e Demokracisë nxiti rritjen e ndihmave amerikane në mbështetje të zhvillimeve demokratike në botë, duke krijuar njëkohësisht edhe një fushë të re të bashkpunimit ndërkombëtar. Por, në të vërtetë ky ent, për nga natyra e tij, është një institucion unik edhe këtu në Shtetet e Bashkuara, pasi aty si askund tjetër, së bashku punojnë demokratët, republikanët si edhe përfaqsues të puntorëve dhe biznesit amerikan, për të avancuar vlerat universale të lirisë, të demokracisë dhe të drejtave bazë të njeriut, në mbarë botën — si një prioritet ky i interesave kombëtare.

Historia e botës, e sidomos historia e Europës, ka ndryshuar shumë gjatë 30-viteve të fundit, ç’prej themelimit të “Entit Kombëtar Amerikna për Promovimin e Demokracisë” (NED), por misioni thelbësor i këtij enti, sipas presidentit të tanishëm të tij, Karl Gershman nuk ka ndryshuar, duke thënë se, “Misioni i NED-it mbetet i njëjtë, për të mbështetur Demokracinë….kjo veprimtari është përhapur tani anë e mbanë botës dhe është kënaqësi për të parë që aq shumë vende tani janë në këtë rrugë të zhvillimit të demokracisë.” Duke folur me rastin e 30-vjetorit themelimit të organizatës që ai kryeson, Karl Gershman shtoi se, “Demokracia është një proces, dhe se si i tillë, demokracia mund të realizohet vetëm duke e praktikuar atë si system funksional. Mund të jetë një gjë e vështirë për tu kuptuar, por ama është themelore për veprimtarinë tonë anë e mbanë botës”, tha ai. Ai shtoi gjithashtu se “ne mund të ndihmojmë, por në të vërtetë janë individët dhe organizatat mbrenda një vendi, ato që janë forcat kryesore shtytëse për ndryshime positive në shoqëritë e tyre”.

Veprimtaria e NED-it në Europë, aty ku edhe ka filluar 30-vjetë më pare, përfshirë Shqipërinë dhe Kosovën, vitet e fundit është përqendruar në mbështetjen e organizatave dhe grupeve vendase të shoqërisë civile me qëllim për të promovuar llogari-dhënjen nga ana e qeverisë dhe për të inkurajuar bërjen e reformave të nevojshme për integrimin euro-atlantik, duke inkurajuar dialogun politik midis partive politike, midis autoriteteve dhe grupeve të ndryshme si dhe për të ndihmuar rininë të angazhohet më shumë në procesin politik të vendeve të ndryshme. NED-i thotë se vendet që ende nuk janë integruar plotësisht në organizmat euro-atlantike — megjithëse integrimin e kanë përcaktuar si prioritet të lartë — shumica e tyre duket se nuk kanë vullnetin e duhur për të ndërmarrë masat e nevojshme për plotësimin e këtij procesi.

Por megjithkëtë, Presidenti Ronald Reagan do ishte krenar sot për zhvillimet demokratike në Europë dhe anë e mbanë botës, 30-vjetë pas fjalimit të tij në Londër, që çoi në themelimin e entit NED, për promovimin dhe inkurajimin e demokracisë në mbarë botën. Ai do ishte krenar gjithashtu edhe për përkrahjen që të dy partitë kryesore politike të Amerikës si dhe të gjitha administratat republikane dhe demokrate të këtij vendi, i kanë dhënë këtij enti, në përkrahje të të gjithë aktivistëve të guximshëm demokratë dhe të lëvizjeve paqësore kudo nepër botë, të cilët sipas NED-it, gjithmonë kanë qenë dakort mbi rëndësinë e avancimit të lirive universale dhe të të drejtave të njeriut në mbarë botën. Gjatë 30-viteve të kaluar ishte ky një angazhim i mbarë politikës së Shteteve të Bashkuara ndaj zhvillimeve paqësore demokratike, të vlerave universale dhe lirive bazë të njeriut në mbarë botën. Kjo trashëgimi e presidentit Ronald Reagan vazhdon edhe sot, ndërkohë që Enti Kombëtar Amerikan për Promovimin e Demokracisë” (NED) angazhohet në këtë 30-vjetor se do të vazhdojë gjithnjë të mbështesë mbrojtësit e të drejtave të njeriut në Rusi, në Kinë dhe kudo tjetër nepër botë.

FILMI, “WALESA:NJERIU I SHPRESËS”

December 13, 2013 by dgreca

“Pa Zërin e Amerikës unë nuk do të isha njeriu që jam sot” (Lech Valesa)/

Nga Frank Shkreli/

Thuhet se çdo brez dhe çdo shekull i ka njerëzit e vet të cilët me jetën, me veprat dhe shpesh edhe me vuajtjet e tyre ndryshojnë shoqërinë në të cilën jetojnë, ndërkohë që jehona e veprave të tyre ndryshon edhe botën. Njëri prej tyre, Nelson Mandela, që u cilësua si “një gjigand i historisë”, ndërroi jetë ditët e fundit dhe do varroset këtë fund jave. Një tjetër personalitet i historisë së shekullit të kaluar, vepra dhe guximi i të cilit ndryshuan jo vetëm vendin e tij, Poloninë, Europën, dhe mund të thuhet edhe mbarë botën — është Lech Walesa, ish-elektricisti polak, themeluesi i sindikatës polake Solidarnost, njeriu që tundi sistemin komunist anë e mbanë Europës dhe në ish Bashkimin Sovjetik, para se të zgjidhej, më në fund me vota të lira, presidenti i parë i Polonisë, në vitin1990. Si fitues i Çmimit Nobel të paqës për rolin paqësor që ai luajti gjatë asaj periudhe, së bashku me një patriot tjetër polak, Papa Gjon Palin e dytë në rrëzimin e komunizmit në vendin e tij — historia e Lech Walesës njihet mirë tanimë në e mbanë botës.

Lech Walesa, Ronald Reagan dhe Papa Gjon Pali i dytë e kishin kuptuar mirë etjen e njerëzve për liri. Secili në mënyrë të vet dhe me ardhjen në fuqi të Mikhail Gorbaçovit në Bashkimin Sovjetik, të gjithë së bashku përfshirë protagonistë të tjerë, ndihmuan në shkundjen e themeleve të diktaturës komuniste në Europë, me besimin se në këtë botë ekzistojnë disa të vërteta morale dhe të drejta bazë të cilat bashkojnë të gjithë njerëzit. Ata vepruan me bindjen se të gjithë njerëzit — secili prej nesh –gëzon të drejta të barabarta e themelore të njeriut, të drejta të cilat na i ka falur Perëndia. Dhe se këto të drejta nuk janë pronë e ndonjë qeverie apo pushteti civil, ushtarak ose të ndonjë diktatori të kësaj bote, për t’u mohuar ose për t’u shkelur sipas rastit e dëshirës, por ato janë, sipas Kushtetutës amerikane, të pamohueshme dhe të patjetërsueshme për të gjithë njerëzit kudo dhe për të gjitha kohërat. Mbrojtja e këtyre të drejtave ka ndihmuar që raca njerëzore të mbijetojë duke i mbështetur ato kundër diktaturave të llojllojshme politike, ideologjike dhe ushtarake të këtij shekulli, përfshirë komunizmin, përball rreziqeve të mëdha. Lech Walesa, si një elektricist i thjeshtë por i guximshëm gjatë viteve 1980, u përballua me komunizmin e egër ndërkombëtar, i cili i mohonte dhe i shtypte këto të drejta të njeriut popullit të tij, ndërkohë që ai ishte i bindur se këto të drejta themelore bazë për të gjithë njerëzit, përbënin parimet e nevojshme për një jetesë të përbashkët me të drejta të barabarta, në një shoqëri të lirë dhe në një botë të lirë, për të gjithë.

Bota më në fund njohu guximin dhe kurajon e Lech Walesës, ndërkohë që në vitin 1983 i akordohet Çmimi Nobel për Paqë, për përpjekjet e tija në favor të të drejtave dhe lirive njerëzore. Ndonëse ai nuk shkoi në Oslo për të marrë çmimin Nobel nga frika se autoritetet komuniste polake nuk do e lejonin të këthehej në atdhe, ai dërgon në vend të tij bashkshorten Danuta e cila lexoi fjalimin në emër të Ualesës, duke përmbledhur filozofinë e tij të thjeshtë në favor të drejtësisë dhe solidaritetit njerëzor dhe kundër shtypjes, duke thënë: “Ne dëshirojmë paqë — dhe kjo është arsyeja që ne nuk kemi përdorur kurrë dhunën fizike. Ne dëshirojmë megjithë shpirt drejtësinë — dhe kjo është arsyeja se pse ne jemi të vendosur në luftën tonë në mbështetje të të drejtave tona. Ne kërkojmë lirinë për bindjet dhe mendimet tona, dhe kjo është arsyeja që ne nuk jemi përpjekur kurrë të skllavërojmë ndërgjegjen e njeriut. Ne respektojmë dinjitetin dhe të drejtat e çdo personi dhe të çdo kombi. Objektivi për një të ardhme më të mirë për botën, duhet të arrihet nepërmjet një pajtimi të ndershëm të interesave të kundërta e konflitkuale dhe jo nepërmjet urrejtjes dhe gjakderdhjes. Për të ndjekur këtë rrugë, është e nevojshme pasja e fuqisë morale dhe mbështetja e solidaritetit njerëzor.” Eventualisht, këmbëngulja ndaj kërkesave të tija dhe të lëvizjes Solidarnost si dhe të disidentëve të tjerë, çoi më në fund në mbajtjen e zgjedhjeve të lira në Poloni dhe në vitin 1990, kur ai zgjidhet president i Polonisë me një mandat 5-vjeçar.

Për jetën dhe veprimtarinë e Lech Walesës, janë shkruar shumë libra dhe në gjuhë të ndryshme, përfshirë edhe autobiografinë e tij, “Lufta dhe Triumfi”, por tani regjisori polak i filmave Andrzej Vajda, sipas tij “në përpjekje për të dëshmuar të vërtetën”, i paraqet botës historinë e Lech Walesës dhe të Lëvizjes Solidranost me filmin, “Walesa: Njeriu i Shpresës”, që u shfaq javën e kaluar në Uashington, ku morën pjesë edhe një numër kongresmenësh dhe senatorësh amerikanë. Filmi, që tani është emëruar për kategorinë e filmit të huaj më të mirë, mbulon një periudhë prej dy dekadash të historisë polake, duke filluar nga trazirat e vitit 1970 në qytetin bregdetar Gdansk, e deri në rrëximin e komunizmit më 1989. Filmi, “Walesa: Njeriu i Shpresës”, i cili po shfaqet në Europë dhe në Amerikë, përmban edhe pjesë dokumentare origjinale nga jeta e udhëheqsit të Solidarnostit dhe nga ngjarjet e ndryshme ashtu siç kanë ndodhur në Poloni gjatë asaj periudhe.

Filmi paraqet të mirat dhe të këqiat nga jeta e Lech Walesës, dhe kritikët në përgjithësi janë dakort se, Lech Walesa paraqitet si një individ i cili, megjithë të metat e tij, u përpoq të bënte atë që kishte mundësi si person, përballë jo vetëm vështirsishë të mëdha, por edhe përballë rreziqesh të pa-imagjinueshme për jetën e tij dhe të shokëve të tij. Vet Lech Walesa, megjithëse sipas medias jo krejt i kënaqur me filmin, ka thenë se regjisori Vajda ka bërë përgjithësisht një punë të mirë, duke i thënë Zërit të Amerikës — me rastin e prezantimit, të filmit “Lech Walesa: Njeriu i Shpresës” në Uashington, se ndonëse regjisori ka bërë një punë të mirë duke e paraqitur atë si një “sindikalist dhe revolucionar të thjeshtë”, ai shtoi se filmi i ri mbi jetën dhe veprimtarinë e tij, në të vërtetë nuk përfshinë disa aspekte të rëndësishme nga jeta e tij. Por, “Jeta ime” shtoi ai, “është plot me ngjarje të ndryshme, dhe si e tillë është e pamundur që të përfshihen të gjitha në një film prej dy orësh.”

Në një intervistë të shkurtër javën e kaluar në Uashington me korrespondenten Vivian Çakarian të Zërit të Amerikës në anglisht, Lech Walesa, presidenti i parë i Polonisë që u zgjodh me vota të lira pas rënjes së komunizimit, theksoi rolin jetik, që sipas tij, ka luajtur Zëri i Amerikës në informimin e popujve nën thundrën e komunizmit gjatë luftës së ftohtë. Duke pohuar se gjatë asaj periudhe, ai dëgjonte shpesh Zërin e Amerikës, u shpreh se, “Pa Zërin e Amerikës, unë nuk do të isha njeriu që jam sot”, ndërkohë që shtoi se, “Një e treta e fitores tonë i detyrohet Zërit të Amerikës.”

NELSON MANDELA: GJIGANT I HISTORISË

December 10, 2013 by dgreca

Nga Frank Shkreli/

Kështu e quajti Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Barak Obama, Nelson Mandelën, luftëtarin e lirisë, të burgosurin, simbolin e Afrikës kundër shtypjeve dhe diskriminit racial dhe më në fund Presidentin e Afrikës së Jugut dhe fituesin e Çmimit Nobel për paqë, gjatë një ceremonie përkujtimore të martën në Xhohanesburg. Nelson Mandela ndërroi jetë javën që kaloi në moshën 95-vjeçare. Në shërbimin përkujtimor, sipas mediave të ndryshme, morën pjesë rreth 90-mijë vetë, përfshirë edhe udhëheqës nga 100 shtete, nga mbarë bota. Delegacioni amerikan kryesohej nga Presidenti Obama dhe përfshinte tre ish-presidentë të këtij vendi, Xhorxh Bush, Bill Klinton dhe Xhimi Karter.

Presidenti Obama e cilësoi Nelson Mandelën si liberatorin e fundit të shekullit të 20-të, duke e quajtur atë, “një gjigant të historisë, i cili shtyri vendin e tij kah drejtësia”. Presidenti amerikan e krahasoi Mandelën me gjigantët e shekullit të kaluar si Mahatma Gandhi dhe Martin Luther Kingu, duke thënë se ai, “vuajti pasojat e qëndrimeve të tija, duke kundërshtuar shtypësit e tij të fuqishëm.” Gjatë fjalimit të tij, Zoti Obama invokoi edhe emërin e Abraham Linkolnit, duke e krahasuar Mandelën me ish-presidentin amerikan të periudhës së luftës civile në Amerikë, si dhe me themeluesit e tjerë të Amerikës. “Nevojitej një burrë si Mandela”, tha presidenti amerikan, që me veprën dhe qëndresën e tij paqësore, jo vetëm të, “lironte të burgosurin (vetveten) por njëkohsisht edhe rojën e burgut” (shtypësin e tij). Madje, madje, në ianugurimin e tij për president, Mandela kishte ftuar rojën e tij të burgut dhe e kishte ulur atë në rendin e parë me personalitete të tjera. I tillë ishte sensi i tij i pajtimit për një shoqëri të dalë nga një diktaturë e tmershme. Udhëheqsi amerikan iu drejtua afrikano-jugorëve duke thënë se, “Lufta e tij ishte lufta e juaj. Triumfi i tij ishte triumfi i juaj. Dinjiteti dhe shpresa e juaj gjenin shprehje në jetën e tij, ndërsa liria dhe demokracia që ju gëzoni sot, janë trashëgimia e tij e shtrenjtë”, tha presidenti Obama para më shumë se 90-mijë të pranishëmve në stadiumin e Sovetos.

Ndërsa Sekretari i Përgjithëshëm i Kombeve të Bashkuara, Ban Ki-Moon tha me këtë rast se, “Afrika e Jugut humbi një hero, humbi një baba, i cili ishte njëkohsisht edhe një prej mësuesve më të mëdhej. Ai ishte shembull frymëzues vetmohimi që sakrifikoi aq shumë për liri dhe demokraci”, tha Ban Ki Moon, duke shtuar se “gjithandej ndihet dhëmbje për një humbje të madhe, por njëkohsisht është edhe një moment celebrimi i një jete të madhërishme.”

Mandela qe burgosur në vitin 1962, i akuzuar për konspiracion për të rrëxuar qeverinë raciste të Afrikës së Jugut. Në gjyqin që e dënoi atë me burgim të përjetëshëm, ai mbrojti veten, duke mbajtur një fjalim prej katër orësh, ku ndër të tjera ka thënë se, “Unë kam luftuar kundër dominimit nga të bardhët dhe kam luftuar kundër dominimit nga zezakët”, tha ai. “Unë mbështes dhe shpresoj në idealin e një shoqërie të lirë dhe demokratike, ku të gjithë njerëzit, pa dallim, të mund të jetojnë së bashku në harmoni dhe me mundësi dhe të drejta të barabarta. Është ky një ideal për të cilin dua të jetoj dhe të cilin më në fund shpresoj t’a realizoj. Por nëqoftse është e nevojshme, ky është një ideal edhe për të cilin jam gati të vdes.”

Pas 27 vitesh dhe vuajtjesh në burg, dhe pas lirimit të tij nga burgu, më 1990, Nelson Mandela realizoi ëndërrën dhe idealin e tij për një shoqëri të lirë dhe demokratike për vendin e tij. Më 1994, ai zgjidhet president i Afrikës së Jugut. Mandela ka thënë në vitin 2004, me rastin e 10-vjetorit të demokracisë në vendin e tij se megjithëse bota priste një gjakderdhje dhe luftë civile raciale gjatë tranzicionit, “ne jo vetëm që mënjanuam një masakër raciale, por ne të gjithë së bashku, krijuam një prej sistemeve demokratike, progresive, jo raciale më shembullorë të botës moderne.”

Në fjalimin me rastin e inugaurimit të tij në postin e presidentit të Afrikës së Jugut, më 1994, vetëm katër vjetë pas lirimit të tij nga burgu, Nelson Mandela, duke pasur parasyshë vuajtjet e veta dhe të bashkombasve të tij gjatë dekadave të aparteidit të egër, tha se, “Nga përvoja e kësaj tragjedie të jashtzakonshme njerëzore që zgjati aq shumë, duhet të lind një shoqëri e re, e cila do të jetë krenaria e gjithë njerëzimit.” Ai ishte i vetdijshëm se këjo shoqëri e re nuk mund të lindëte pa një pajtim mbarë kombëtar, duke thënë me tonin e tij pajtues se për vendin e tij “kishte ardhur koha për shërimin e plagëve dhe se ishte momenti historik për të tejkaluar ndasitë që na përçajnë, me qëllim për të ri-ndërtuar vendin.” Në fjalimin inuagurues që vuri bazën e qeverisjes së tij të ardhëshme dhe të procesit të pajtimit, Presidenti Mandela, u angazhua, se “do ndërtojmë një shoqëri në të cilën të gjithë afrikano-jugorët, të bardhë e zezakë, do të jenë krenarë, pa kurrfarë frike në zemërat e tyre, të sigurt për të drejtat dhe për dinjitetin e tyre njerëzor.”

Duke theksuar se dita e lirisë për ‘të dhe për bashkombasit e tij nuk ishte realizuar pa vuajtje e sakrifica të shumëta, Mandela tha me atë rast se, “Ne, ua dedikojmë këtë ditë të gjithë heronjve dhe heroinave të këtij vendi dhe anë e mbanë botës, të cilët kanë sakrifikuar edhe jetën për të qenë të lire. Ëndërrat e tyre janë bërë realitet. Shpërblimi i tyre, është liria”, përfundoi fjalimin e tij inagurues si president i parë zezak i Afrikës së Jugut, në vitin 1994.

Editorialet në media, analistët dhe komentues të ndryshëm, me të drejtë e cilësojnë Nelson Mandelën si njërin prej udhëheqësve më të dalluar modern jo vetëm në Afrikë por kudo në botë. Ai triumfoi mbi të keqen dhe udhëhoqi duke nxjerrur popullin e vet nga gremina ku kishte renë shoqëria jug-afrikane për shkak të aparteidit racial, pa derdhur as një pikë gjak, megjithë ndasitë e mëdha shoqërore që ekzistonin në atë kohë. Mbi të gjitha, atij i akordohet merita e madhe për mbikqyrjen e zbatimit të procesit të quajtur, “E Vërteta dhe Pajtimi”, një proces ky që më në fund, u njohu sadopak viktimave të aparteidit racial të Afrikës së Jugut, vuajtjet, sakrificat dhe viktimizimin e tyre, nga njëri prej sistemeve më anti-njerëzore që ka njohur bota. Nelson Mandela, siç theksuan edhe shumë nga folësit në cermeninë pëkujtimore të Martën, në Soveto të Afrikës së Jugut, me personalitetin e tij, ai dijti të përdorte fitoren mbi të keqen, duke e këthyer atë në një paqë dhe pajtim për bashkkombasit e vet. Ashtu siç tha edhe Presidenti Obama në fjalimin e tij të Martën në Xhohanesburg, Nelson Mandela ishte një udhëheqës i cili tregoi me fjalë dhe vepra se, “është e nevojshme që t’u besosh të tjerëve nëse dëshiron që të tjerët të besojnë ty dhe se që të praktikosh pajtimin shoqëror, nuk do të thotë se mohon ose justifikon të kaluarën, por përkundrazi, pajtimi është një proces për tu përballur me të kaluarën, me gjithëpërfshirje, bujari dhe me të vendosjen në vend të së vërtetës”, përfundoi Presidenti amerikan Barak Obama, fjalimin e tij në përkujtim të Nelson Mandelës.

Ai ishte një model udhëheqsi për çdo shoqëri post diktatoriale, sidomos ai do mbetet shembull i pajtimit. Por mbi të gjitha, siç tha në një editorial, gazeta afrikano-jugore, Cape Tajms, “Kontributi më i madh i tij do të mbetet me siguri, roli që ai luajti si luftëtar i lirisë”. “Ajo që arrijti Mandela – me ndihmën e të tjerëve – është fakti se ai zbërthei zinxhirët e aparteidit dhe u paraqiti bashkombasve të vet alternativën demokratike”, përfundoi gazeta afrikano jugore.

REABILITOHET ENVER HOXHA

December 8, 2013 by dgreca

Menduam se u rrëzua më 1990…..….Por u ringjallë më 2013/

Nga Frank Shkreli/

Thonë se është pjesë e historisë, andaj si i tillë duhet të respektohet, madje edhe në ceremoni zyrtare, siç ndodhi me vendosjen e portretit të diktatorit komunist shqiptar, siç duket në fotografi, pas kryeministrit, në ceremoninë zyrtare të përkujtimit të 29 Nëntorit. Në vend që Enver Hoxha dhe regjimi i tij gjakatar të akuzohen për krime politike dhe abuzime ndaj popullit të vet, portreti i Enver Hoxhës, i cili që konsiderohet si njëri prej diktatorëve më të mëdhej të Europës dhe të botës shpaloset, për herë të parë pas rënjes së komunizmit në Shqipëri, gjatë një ceremonie të sanksionuar zyrtarisht nga qeveria shqiptare.

Nuk duhej të ndodhte një gjë e tillë! Pse ndodhi këjo, kush e vendosi dhe kush e miratoi praninë e portretit të diktatorit? Asnjë njëri nuk ka dhënë ndonjë përgjigje zyrtare, as qeveria as ndonjë zëdhënës i saj. Por analistë kanë mbrojtur këtë masë, duke komentuar aty këtu se pse mos të vendoset portreti i Enver Hoxhës, pasi ai është pjesë e historisë shqiptare dhe si i tillë porteti i tij e ka vendin dhe meriton të vendoset në një ceremoni shtetërore siç ishte ajo e 29 Nëntorit.

Fatkeqsisht, është e vërtetë se Enver Hoxha është pjesë e historisë shqiptare, por ky fakt nuk justifikon glorifikimin e tij duke ngritur portretin e tij gjatë një ceremonie që synonte nderimin dhe kujtimin e sakrificave të dëshmorëve të kombit. Unë nuk sugjeroj që Enver Hoxha të fshihet nga historia. Përkundrazi, ai është pjesë e historisë, andaj si pjesë e historisë që ai është, Enver Hoxha nuk duhet të harrohet kurrë por të kujtohet si njëri prej diktatorëve më të njohur të botës për tmerret dhe krimet e regjimit të tij kundër një popullësie të pafajshme. Historia shqiptare nuk e zgjodhi atë. Ai iu imponua historisë shqiptare nga agjentët sllavo-komunistë. Këtë gjë nuk e meritonte kombi shqiptar, dhe as historia shqiptare nuk e meritonte Enver Hoxhën. Për më tepër, as Shqipëria e sotëme nuk e meriton portretin e tij. Enver Hoxha duhet të mbahet mend si dishepulli më i devotshëm i Stalinit, diktatorit, i cili vrau e preu, burgosi dhe dërgoi miliona njerëz të pafajshëm në kampet e përqëndrimit duke krijuar një gjenocid të vërtetë në ish Bashkimin Sovjetik dhe në Europën Lindore, njësoj si Hitleri, mos më shumë. Enver Hoxha vrau e internoi me mijëra familje shqiptare, që nuk ishin dakort me sistemin e komunist që ai i imponoi vendit dhe kombit, por ai njëkohësisht spastroi me dhunë edhe radhët e Partisë Komuniste, disa nga më të afërmit e tij ideologjikisht, përfshirë edhe zhdukjen e ajkës intelektuale të vendit, të kohës së tij. Është e vërtetë se ai nuk vrau e preu sa Hitleri dhe Stalini, jo se nuk ishte i aftë moralisht të bënte një gjë të tillë, por sepse nuk kishte as miliona shqiptarë për të vrarë dhe as hapësirën gjeografike për të bërë krime të tilla, jo se nuk kishte vullnetin dhe dëshirën për të zhdukur ata që ai i konsideronte armiqë të tij dhe të sistemit komunist që ai përfaqsonte, qofshin qenë ata edhe me miliona në numër.

Krimet e Enver Hoxhës dhe regjimit të tij komunist duhet të jenë patjetër pjesë e historisë, ashtu siç janë krimet e nazismit, komunizmit dhe krimet e të gjithë diktatorëve anë e mbanë botës, me qëllim që ato regjime dhe krimet e tyre kundër njerëzimit, të mbahen mend për personifikimin e vërtetë të natyrës së të keqes dhe që krimet e tyre të mos harrohen kurrë nga brezat e tanishëm dhe të ardhëshëm. Enver Hoxha dhe regjimi i tij duhet të kujtohen në histori për aleancat e tija ideologjike me armiqët, historikisht, më të mëdhej të kombit shqiptar, të cilët nuk ia donin të mirën shqiptarëve as atëherë as sot, duke filluar nga lidhjet e ngushta të Enver Hoxhës dhe të komunistëve shqiptarë me sllavo-komunistët e Titos, të cilët në të vërtetë e krijuan Partinë Komuniste Shqiptare, këtë pjellë të huaj sllavo-aziatike. Pastaj, historia duhet t’i njohë Enver Hoxhës ”meritën” e madhe fatzezë për kombin shqiptar, edhe për lidhjet e tija të ngushta me diktatorët më të egër që ka njohur shekulli i kaluar: lidhjet e tija me Stalinin dhe eventualisht aleancën me Mao tse Tungun e Kinës së kuqe që, si rrjedhim, çoi një spastrim të kulturës dhe traditave shekullore shqiptare, përfshirë edhe zhdukjen e të drejtës për të ushtruar lirshëm besimin, ndërkohë që mori vendimin absurd duke shpallur Shqipërinë vendin e parë ateist në botë. Më në fund, ai u prish me të gjithë këta ndonëse të gjithë ata i kishin parë gënjeshtrat e sistemit të tyre, dhe të cilët sipas Enverit kishin devijuar nga rruga e drejtë e marksizëm leninizmit dhe e deklaron veten si i vetmi marksist leninist i vërtetë në botë.

Aty nga fillimi i 70-ave, Enverit nuk i kishte mbetur mik në tokë, iu shuanë flakët e revolucionit ndërkombëtar, u ndërprenë aleancat ideologjike dhe mbeti i vetëm duke ushtruar, në emër të “komunizmit të vërtetë” shtypje e mizori mbi popullin shqiptar pa kurrfarë ndëshkimi nga askush. Me fjalimet e tija ai sugjeronte se ishte një zë i diskredituar — brenda dhe jashtë vendit — që i fliste vetvetes në errësirën shpirtërore dhe morale që kishte kapluar jo vetëm atë personalisht dhe regjimin e tij, por fatkeqsisht edhe të gjithë Shqipërinë. Si burrë shteti që ishte, ai fliste haptasi për përdorimin e dhunës për të likuiduar armiqtë e modelit të tij komunist, sidomos brenda vendit, gjë që e realizoi me shumë sukses dhe i shpalli luftë të gjithë botës. Realiteti ishte Enveri kudo, kurdoherë dhe për gjithmonë.

Enver Hoxha duhet të jetë pjesë e historisë shqiptare, jo për tu venë në piedestal, por për tu studjuar nga hostorianët e pa-anshëm me qëllim për të zbuluar të vërtetën e mizorive të regjimit të tij. Sa familje shqiptare të ashtuquajtura “të prekura” njohim secili prej nesh, që në një mënyrë ose në një tjetër, vuajnë edhe sot e kësaj dite, brez pas brezi, pasojat e atij sistemi, si brenda ashtu edhe jashtë Shqipërisë. Enver Hoxha dhe regjimi tij duhet të njihen dhe të studjohen nga historia me qëllim që krimet e tij kundër njerëzimit të zbulohen dhe të dokumentohen me shpresë që të mos përsëritën më. Shpalosja e portretit të Enver Hoxhës në atë tubim zyrtar në Tiranë ishte një shuplakë ndaj viktimave të komunizmit dhe familjeve të tyre në Shqipëri dhe kudo të përhapur nepër botë. Ishte një glorifikim dhe justifikim i paturpshëm i krimeve të regjimit të Hoxhës.

Në vend që Tirana zyrtare të riabilitojë figurën e Enver Hoxhës, të hapë dosjet që shqiptarët dhe bota të shohin krimet e regjimit të tij! Për ndryshe, siç ka thënë edhe fituesi i Çmimit Nobel, Elie Wiezel, “Cila është alternativa? Për të mos thënë të vërtetën? Të lejohet që e vërteta të zhduket? Të lejohet që e vërteta të zhduket së bashku me viktimat?” Siç duket, ky ishte qëllimi i atyre që shpalosën portretin e Enver Hoxhës më 29 Nëntor. Shpalosja e portretit të Enver Hoxhës më 29 Nëntor ishte në të vërtetë një kurorëzim i mos veprimit të politikës shqiptare të këtyre 20-viteve të kaluara, e cila ka refuzuar të hap dosjet, ka heshtur ose aktivisht ka mohuar dhe përgnjeshtruar të vërtetën mbi krimet e regjimit të Enver Hoxhës si dhe të vërtetën mbi vrasjet dhe zhdukjen e mijërave viktimave të këtij regjimi, fati as varrezat e të cilëve nuk dihen as sot.

Megjithëse fjala gjenocid qe përdorur fillimisht për krimet që kanë ndodhur në kampet naziste të përqëndrimit për të përshkruar masakrat naziste dhe Gulagun komunist sovjetik, përcaktimi i kësaj fjale i referohet edhe akteve që regjime të ndryshme komuniste, përfshirë regjimin enverist, kanë ndërmarrë gjatë qeverisjes së tyre, sipas Organizatës së Kombeve të Bashkuara, ”Me qëllim për të zhdukur pjesërisht ose në terësi, një grup nacional, etnik, racial ose fetar”, e që sipas OKB-së përfshinë edhe dëmet mendore dhe kufizimet e ndryshme ndaj lirisë dhe dinjitetit njerëzor. Quaje si të duash, luftë klasash ose gjenocid, këjo ësht historia e komunizmit jo vetëm në Shqipëri por kudo në botë. Andaj, Enver Hoxha si përfaqsuesi kryesor i këtij regjimi, do e s’do, është pjesë e kësaj historie të tmerrshme të kombit shqiptar, por këjo nuk justifikon që portreti i diktatorit Hoxha të shpaloset gjatë një ceremonie zyrtare, të sponsorizuar nga qeveria e sotëme shqiptare, për herë të parë të këtyre 20 e sa vjet pas rënjes së komunizmit. Duke gjykuar nga heshtja zyrtare e Tiranës, duket se vendimi për ngritjen e portretit të Enverit është marrë me aprovimin e plotë të udhëheqjes më të lartë të qeverisë shqiptare.

Ke donte të kënaqte qeveria duke lejuar një spektakël të tillë më 29 Nëntor? Është për tu habitur për arrogancën e heshtjes që pasoi këtë vendim, megjith kërkesat nga organizata të përndjekurish dhe nga media për një shpjegim zyrtar të shpalosje ssë portretit të diktatorit. Askush nuk ndjenë asnjë përgjegjësi për të shpjeguar arsyet e marrjes së vendimit për vendosjen e portretit të dikatorit në një ceremoni të tillë dhe në një vend publik, për herë të parë në dy dekadat e fundit të Shqipërisë post-komuniste. Me këtë heshtje, pa-përgjegjësia institucionale ka arritur kulmin!

Ndryshe nga Kuvendi i Shqipërisë, Parlamenti europian ka miratuar një numër rezolutash dhe deklaratash për të kujtuar dhe nderuar viktimat e komunizmit dhe ka caktuar 23 Gushtin si ditën për të kujtuar me, “dinjitet dhe pa-anëshmëri”, të gjitha viktimat e regjimeve totalitare dhe autoritare. Për ata që mund të kenë harruar natyrën e vërtetë të komunizmit, Komisionerja për Drejtësi e Bashkimit Europian, Viviane Reding ka thënë se, “Regjimet totalitare përfaqësojnë mohimin e dinjitetit njerëzor si dhe shkeljen e të gjitha të drejtave themelore të shoqërive tona, të ndërtuara në bazë të demokracisë dhe të respektit për rendin dhe ligjin. Ne jemi të detyruar që viktimave të këtyre krimeve, si dhe familjeve të tyre t’u ofrojmë simpatinë, mirëkuptimin dhe të jemi të vetdijshëm dhe të ndërgjegjëshëm ndaj vuajtjeve të tyre. Çdo viktimë e cilit do regjim totalitar ka të njëjtin dinjitet njerëzor dhe si e tillë meriton prej nesh drejtësi, kujtesë dhe njohje të vuajtjeve të tyre”.Të nderuar pushtetarë të qeverisë dhe të Kuvendit shqiptar: Ju e shpalosët zyrtarisht portretin e Enver Hoxhës, po kur do të kujtoni dhe të “nderoni me pa-anëshmëri” edhe viktimat e pafajshme të regjimit të tij?

Menduam se u rrëzua më 1990…..….Por u ringjallë më 2013