• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

XHAMIA E PLUMBIT NË VLORË DHE MINAREJA-OBJEKT KULTURE

November 25, 2013 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia

1.

Xhamia e Plumbit  në Vlorë njihet në gjuhën vëndase si xhamia e Muradies.Foto historike që kanë fiksuar në celuloidin e tyre qytetin e Vlorës ndër kohëra xhamia  e plumbit shfaqet në shumë raste ,kryesisht jo me pamje që ka sot,objekti I kultit mysliman.Celebiu sjell një dëshmi nga udhëtimet e kronikanit osman, nëpër toka që plluskon nën perandori.

Xhamia e Muradies është ndërtuar në kohën e largët të vitit  1542.Xhamia e Plumbit mendohet se është ndërtuar në kohën kur Sulltan Sulejmani urdhëroi ndërtimin e kalasë së Skelës

Minareja,sipas arkitektëve që vlerësohet nga specialistët, me një bukuri të rrallë, është e hollë, elegante, me seksion poligonal dhe e ndërtuar me gurë të gdhendur dhe me ballkonin e sipërm me korniza të profiluara artistikisht

2.

Një minaret ka këto emërtime në gjuhët e ndryshme: (Persian: menare, Turkish: minare, [ nga arabishtja, Manara (منارة), që nënkupton “far”) është një tipar dallues arkitektonike të xhamive, në përgjithësi një majuc e  gjatë me një kurorë në formë ose konike, zakonisht ose në këmbë të lirë ose shtatlartë të strukturës mbështetëse .

Forma themelore e një minare perfshin nje baze, bosht, dhe galeri.  Styles ndryshojnë sipas  vendit periudhave. Minaret sigurojnë një pikë fokale vizuale dhe janë përdorur për thirrjen për namaz (ezani).

Xhamitë më të hershme, u mungonte minareja  thirrja për namaz është kryer diku tjetër; hadithe rele se komuniteti mysliman në Medinë dha thirrjen për namaz nga çatia e shtëpisë së Muhamedit, i cili u dyfishua si një vend për lutje.

Rreth 80 vjet pas vdekjes së Muhamedit minarejas  e parë u shfaq.

Minaret janë përshkruar si “porta nga qielli dhe toka”, dhe si shkronjës Elif gjuhën arabe (e cila është një vijë e drejtë vertikale).

Minareja masiv  e  Xhamisë së Madhe të Kairouan në Tunizi është minarja e vjetër në këmbë.

Ndërtimi i saj filloi gjatë të tretën e parë të shekullit të 8-të dhe u përfundua në vitin 836 er.

Duke imponuar sheshin-planin , kulla përbëhet nga tre seksione të zvogëluar në madhësinë e arritur 31,5 metra. E konsideruar si prototip për minaret e botës perëndimore islame, ajo  shërbeu si një model për minaret shumë më vonë

Minaren e lartë, në 210 metra (689 ft) është vendosur në Xhaminë e II Hassan në Kazablanka, Marok minaren e lartët është Minar Qutub gjendet në Delhi, Indi.

Në disa nga xhamitë më të vjetra, të tilla si Xhamia e Madhe e Damaskut, minaret kanë shërbyer fillimisht si kulla vrojtimi ndriçuar (pra derivim i fjalës nga

Nurit arabe, që do të thotë “dritë”).

Forma themelore përbëhet nga tri pjesë: një bazë, bosht, dhe një galeri. Për bazë, toka është gërmuar deri në një themel të vështirë Materialet zhavorrit dhe të tjera mbështetëse mund të përdoret si një bazë, por është e pazakontë për minarja të ndërtohet direkt mbi tokë-nivelin e tokës.

Minaret mund të jetë konike (konik), katror, cilindrike, apo shumëkëndësh (faceted). Shkallë .Rrethi bosht në një mënyrë counter-clockëise, duke ofruar mbështetjen e nevojshme strukturore për bosht shumë të zgjatur.Galeri është një ballkon i cili rrethon pjesët e sipërme nga të cilat mund të japi Myftiu thirrjen për namaz.

Ajo është e mbuluar nga një kulm çati-si dhe stolisur me zbukurime, të tilla si tulla dekorative dhe punën tjegull, cornices, harqe dhe mbishkrimet, me tranzicionin nga bosht në galeri tipike sportive muqarnas. Fillimisht I thjeshtë në stil, origjina e një minare në kohë mund të përcaktohet nga niveli i saj i salltanet.

 

Filed Under: Featured Tagged With: Gezim Llojdia, Vlore, Xhamija e Plumbit

PETRO MARKO, POETI I ROBERUAR NGA REALITETI NE PRITJE TE PRANGAVE…

November 22, 2013 by dgreca

A kishte pranga për të burgosur Petro Markon, ndonëse dhimbshëm  e lanë të preës, ku poeti i robëruar nga ai realitet më mirë thotë të vdesë/

NGA GËZIM LLOJDIA*/

U mbushën 100 vite kur leu në Dhërmi, Petro Marko. Zogjtë mbretëror çukisin  në portikun e Markojve.Dallgëzuar deti,cullufja e asaj hëne e thëllimit thjeshtër.Lutur  te Shën Mëria:

-Zot  na e beko të tjera  vjeshtë!

Erdhi.Mbuluar.Frugulluam dhimbshëm sytë. O embrion i lules. Kurmi yt. Hapësirë gjeografike e pambarimtë.Nur i bukurisë.Vend thesaresh.Perla.Diamantesh Ëmbëlsisht e ëmbël.E pasur.  Bukurisht e bukur. Deti,që humbet në mugëtirë. Male mistere fshehur,shpirti yt….

1.

Dhermiu i përmendur si vendbanim qysh në lashtësi shprehen nëpër libra.   I thënë emrin me emrin Drymades përfshin dy fshatra Palase dhe Gjileke.

Ku gjendet Dhërmiu?Pozicioni i Qarkut Vlore dhe përshkrime të shkurtra
(Qarku Vlore është i përberë prej rretheve:Vlore, Sarande, Delvine. Shtrihet ne pjesën jugperëndimore te vendit dhe laget nga deti Adriatik dhe deti Jon. Qendër e Qarkut është qyteti i Vlorës, e cila është qendër tregtare, industriale dhe e ndërlidhjeve te shumta. Himara .Në krahinën e Himarë bëjnë pjese qyteti i Himarës  së bashku me fshatrat Palas, Gjilek, Dhermi, Iliaz, Vuno, Qeparo, Kudhes, Piluri. Krahina e Himarës shtrihet përgjatë bregdetit te detit Jon, duke filluar nga veriu ne Llogora e deri ne lumen e Borshit ne Jug. Nga veri- lindja, lindja dhe jug-lindja rrethohet nga vargmali i Akroceraunit me majën me te larte atë te Çikës me lartësi 2045m mbi nivelin e detit. Në krahinën e Himarës rrjedhin përrenjtë e Ksarrollakos, të Polopotamo, të Gjipes,të Vishes dhe të Qeparoit, të cilët në periudha shume të nxehta te vitit mund dhe të shterojnë. Gjiret kryesore në det janë ato te Spilese dhe te Panormit (Porto-Palermos).

Pasuritë kulturore, historike dhe artistike të Himarës. Në territorin e Bashkisë Himarë objektet kryesore te cilat përbejnë pasuri kulturore, historike dhe artistike janë: -Në Dhërmi: Manastiri i Panajase (Shën Mërisë), Manastiri i Shën Thodhorit, kisha e Shën Stefanit, Shpella e Pirateve, shpella e Parashqevise, kisha e Shën. Nikolles, lagja e vjetër e fshatit Dhërmi me shtëpitë e ndërtuara me arkitekturën karakteristike, Kulla e fisit Vretos dhe Kulla e fisit Kumi etj.

2

Çfarë është fshati i bregut të Jonit, Dhërmi. Dhermiu është   nga më të bukurit në  këtë bregdet. Gjelbërimi i agrumeve për të cilat P.Marko shprehet se me qitrot fitonin shumë është i pranishëm. Ka një det qelibar dhe anës tij shkëmbinj. Kisha e Shën Mërisë e kohë-shekujve 13-14 e.s,  mirëpo ka edhe shpella si ajo e Parashqevisë apo e piratëve dhe me  këtë emër shkrimtari Petro Marko ka bërë mendoi,gjykoi dhe bëri  edhe një libër për fëmijë.

Në Dhërmi dua të takoj Petro Markon. A ke dëgjuar të flitet për Petro Markon?

Në ka zë më të bukur në poezinë dhe letrat tona , poeti Petro i kësaj ane është i paarritshëm. Petrua ka pasur frymëzimin e detit,d.m.th kur mbushej me atë gjënë hyjnore,fryhej e kërkonte ta derdhte nëpër fletëzat e vogla një farë soji si velëzat e këtij deti harbut, që në dimër kaq kokëfortë shkon e përplaset tek bregu. Mirëpo  poeti Petro ishte një valë e bukur e ëmbël e bardhë,hyjnore e këtij deti dhe e kësaj toke.

Ku mund ta takojmë  sot,poetin PetroMarko?(Shkova deri te qisha  e vjetër . Qimiteri kishte rënë.

Xhan-xhin njeri. Ku je o prift të rrëfehemi !Çfarë shkrove gjithë javën poet?Vetëm një letër.  E postova në E-mailin e vjetër. Mbusha ujë me kotruve .Kujtimi yt mu fanit.)

Është një pyetje që nuk di ku ta bësh. Poeti dhe shkrimtari Petro nuk është ndër xhinët e kësaj bote. Është në kohë-tretjen e madhe,por të paharrueshmen. Është në mendjet dhe në fjalët e të gjithëve në këto anë,është në kopertinat e librave është në derën e një teatri në qytetin e Aulonës është në koperturën e një shoqate shkrimtarësh është kudo i gjithë gjendur është dhe nuk është. Por koha nuk e ka faruar  poetin tonë Petro Marko. Dhe përse të harrojë. Kam kaluar kohëra të mira dhe të këqija që kanë bashkëshoqëruar edhe banorët e këtyre viseve jugore ,por emrin Petro nuk besoj se është bërë i  harrueshëm. Nuk e kam njohur dhe dua ti çojë një lule atje ku paqësisht prehet ,mirëpo ku ti gjej këtu lulet dhe në këtë stinë .Mirëpo mendimi im është se më mirë të vemi,ta vizitojnë .Ka një veçori që dua ta përmend. Përgjithësisht për njerëzit që janë marrë me religjionet fetare e dinë se për shenjtorët  kurrë ikin ,thuhet nuk vdiq,por iku se kishte ndoca punë,ku? Atje sipër o burrë i këtij dheu. Dhe varrin maozelum të tij e vizitojnë kohë pas kohe njerëzia. Edhe për Petron një vizitë në këtë kohë  është një mirësi,a  e kanë bërë vallë këtë poetët e rinj,sepse Petro ishte një shenjtor i fjalës së shkruar shqipe,ishte një soj qiriu që u shkri me një jetë në luftë me regjimet dhe diktatorët e diktaturat që e qëlloni sa majtas,djathtas para e mbrapa,tutje-t’hu  se ishte krijues ishte poet dhe si poet ndihej ngushtë në kohëra dhe përpara regjimtarëve të të gjithë kohërave. Prandaj dua të them se poetët e rinj duhet të bëjnë një lloj poeteke aty ku ka lindur dhe sot ku fle pikërisht i miri poet,i  biri i Markos dhe nënë Zoicës.

 

3.

Ne  të fshatrave të  lumit të Vlorës me zonën e Himarës ishin të lidhur jo vetëm siç përpiqet të thuhet në ndonjë libër vetëm shtatë fshatrat e tij dhe kënga e shpreh ashtu se që në Gumenicë e lartë/Himarë është çdo fshatë…. Ose Himarë,Kaninë,Drashovicë/Tepelenë,Kardhiq,Nivicë/nga një farë e nga një fis/që me ardhjen e Turqisë I ndau I bëri dysh/në xhami edhe në qishë….Pra atje në Kuç dhe në të gjithë fshatrat tona këtej vargmalit me himarjotët në çdo kohë bëhej tregti e krushqi,jepej misër,fasule e merrej vaj,ullinj e agrume madje diku sipër në Qarrishtë është një lis që i thonë te lisat e qishës,ku ka qenë kisha dikur…që do të thoshin se i përkisnin një fare dhe një feje. Ne kur vinin himarjotët këtej në kohën e atij regjimi i pyesnim se kë kishin më të zgjuarin,ata përmendin poetin e keni dëgjuar Petron,por edhe Neçon që kishte zë gurgullimë si ujërat që rrjedhin e vërshojnë në Dhërmi kishte zërin e veçantë,ëmbëlësor poetik bukurisht të bukur që i këndonte vajzës së valave….Por historia me poetin dhe shkrimtarin Petron për ne që e lexonim nëpër këndime ishte si me Lasgushin. Përmende fare pak ,aspak madje dhe nuk dihej ishte i gjallë apo  i vdekur,vetëm kur vdiste e mbulonte nuri i bukurisë që ja kishin fshehur, ja kishin marr ose ja kishin ndryshuar qëllimisht. Sidoqoftë unë e dija se nga fshati im Progonati në Himarë kishte plotë ,por besohet edhe historikisht nga një fis i kaonisë  rridhnin,madje në shek 15 Himarë quheshin jo vetëm trevat e sotme,por edhe Lumi  i Vlorës dhe Kurveleshi dhe diku aty nga shek 17-18 në letrat që himarjotët u shkruanin fuqive të mëdha se Lidhja himarjote shkonte deri në Tepelenë,Butrint,Sarandë,bregu i Jonit dhe përfshinte rreth 53 katunde,ndërsa në një akt Zyrtar të M.Argiroit shënoheshin 38 katunde., deri para myslimanizmit te Lum te Vlorës e Kurveleshit, kane qene te krishtere, te traditës iliro-arbëreshe. Një pjese e madhe e fiseve te Himarë (sotme) kane ardhur aty nga Kurveleshi e Lumi i Vlorës. Ne Himarë e madhe, ne shume dokumente dali emrat e fshatrave: Piliureus, Drimades (Dhermi), Nivicë Pallasa, Pikern (Piqeras), Llukova, Vunoi, Dukat Radhim, Gjonboqari (Tragjas), Gumenica, Durbag (Terbaq), Kudesi (Kudhes), Liopes (Lopesi), Mavrove Vranishta, Smokthina, Kallazherates (Kallarat Zgugliati, Vermiki, Lepenica, Progonates,,Tepelena,shprehet pikërisht pak a shumë kështu një studiues dhe në mos gaboj është Sh.Delvina tek ‘Epiri… Mbi kurrizet e Çikës godiste me… ‘Vetëtima Zeus (mitologji, te vjetrit)…. Nëse Homeri do te kishte zgjedhur malet e Himarë për skenën e Iliades, gjerat do te kishin marre rrjedhe tjetër gjate periudhës 3000 vjeçare shprehet Pukvil.”Kaonia (Himara)  vendi ku Circet porositen Odiseun të ruhej prej sirenave… malet mbi Himare quhen “te Vetëtimave”?  Zeusi leshonte ato nga qielli sipër saj… (Emri Himare-Himera (edhe Kimera)… përfytyrohej i qenie mitologjike me trup dhie e koke luani, me bisht dragoi… qe villte zjarr nga goja (Zjarri nga flaket e  vullkani, tashme te shuar, ne Llogora… ) Deti Jon. Legjenda thotë se Jonin, birin e Dyrrahut, pas vrasjes tij ne lufte e hodhën ne det, i dha emrin .Varianti tjetër: Deti Jon=Deti ynë.

Fiset epirote kane banuar që në lashtësi: Kaone Himara, Thesprotet, çamet, molloset – Janina, amantët – Lumi i Vlores…Kaonia (=ka hone) shtrihej nga lumi Aos, Aosta (Vjosë deri ne lumin Thyamis (Kallamas) një Juge. Straboni dhe Tukididi thone se: “Pellazget e Ankandes quheshin Kaonë.Variant i emrit Kaon: “ka hone”, dhe varianti tjetër Kaoni, biri i Priamit… Kaonet zinin pjesën me te madhe  te Epirit. Nga Himara pellazgjike  shkuan në Itali etruskët,japigët,mesapët……shprehet një studiues i këtyre anëve tek gazeta Demokracia e vitit ’95…Mirëpo vetë  poeti dhe shkrimtari Petro,ç’thotë për origjinën e tij dhe të fisit

Me sa kam dëgjuar, me sa di unë rrjedh nga një  familje qe ne fshatin Dhërmi quhet Bua. Shekuj më parë ne fshatin tone erdhi për tu strehuar Gjin Bue Shpata. nipi i luftëtarit Gjin Bue Shpata. Ai, nipi, siç; thonë pleqtë, banoi ne një vend midis Shenapremtes dhe Shën Theodhorit, aty ku kishte nomenë Zhupa dhe qe quhet Paloshpita… Pastaj erdhi dhe ndërtoi një konak,nën Qëndushen, aty ku ende i themi Konaku i Gjinit. Aty i linden dy djem: Markoja dhe Gjoni. Pak metra poshtë ngriti një kishe te vogël: Shen Janin, qe është ende.

Djemtë e tij u rriten dhe ndërtuan shtëpi të tjera  të vogla nën shpellën e Pano Gjinit. Markoja dhe Gjoni i bënë pranë e pranë. Aty, në atë vend, Markajt Gjanet bënë shtëpi të tjera, se u shtuan. Edhe Buajt shtëpi pranë Konakut te Gjinit. Kështu që, shekuj me radhë  Markajt, Gjonet, Buajt ishin një bark, një fis gjer vone, sa isha unë i ri, nuk martoheshin njëri me -tjetrin. Kishin të drejtën e gjakut për njeri-tjetrin….

4.

Mirëpo Petron unë,sot nuk kam ku ta gjejë ,ndritë veçse shpirti tek varrezat. Aty paqësisht ai fle,në ditë të mira dhe të këqija ,në dimër ,në verë, në stërbima  ,llohëra e zheg,pra ka kohën   e prehjes së madhe. Petrua ishte një shqiptar i mirë,që shprehte vetë dhe mburrej me këtë,kishte edhe një ideal ,por Petro ishte me gjak e kockë të vërtetët shqiptari .Në të vërtetët figura e tij është një lloj ndriçimi  yllësor,dhe ylli i tij tashmë ndriçon në planetin tonë të letrave. Ai është udhërrëfyesi i poetëve dhe shkrimtarëve, është njeriu që sakrifikoi kur regjimet i kërkuan gjithshka deri në zhdukjen fizike,por poetët mbesin ,sepse pavdekësia tek ata është lexuar qartësisht që ditën kur vijnë,Mirëpo a kishte pranga për të burgosur Petron,a kishte kurthim për zemrën e poetit,a kishte hekura për ti lidhur duart,ndonëse dhimbshëm  e lanë të pres,ku poeti i robëruar nga ai realitet më mirë thotë të vdesë.Edhe deti I gjorë sot fle si Petro. Në tablonë e portretit të tij anija petrojane ecte në detin e gjerë të letrave .Deri në palcë i futën hekurin dhe deri në kockë e ndjeu thikën. Viktimë e këtij shekulli ,që kurrë se humbi muzën edhe nga gjumi zgjohej,në detin pa rërë e guaska,në natën pa hënë  e yje në atë botë thashethemesh,ku ishte Petro pervecse lundronte në dallgët e regjimit që e shtynin andej ,këtej lart,para dhe gjithë kohës. Për jetën e këtij poeti mund të thuhet se e mbuloi një oqean vuajtjesh,kur regjimi e shtrëngonte çdo ditë drejt vdekjes,kush do ta shpëtonte këtë vend kur fytyra  nxinte nga “kroma e kohës”. Kështu ai priti gjallërimin e kohë-ardhjes pranverë sepse kishte vite e vite, që nuk e ndjente mungesën e reve të shiut edhe mungesën e vrapit të erës së re. Në kishën e sipërme nuk gjetëm njeri dhe zbritëm tek centrali që dikur kishte bërë dritë. Edhe një herë folëm për Petron ,dritësimi që ai kishte sjellë dhe ikëm. Lamtumirë poet,hasta la vista Petro.

*Msc. Anëtar i Akademisë Evropiane të Arteve

Sekretar i Klubit të shkrimtarëve “Petro Marko” Vlorë.

 

Filed Under: Kulture Tagged With: Gezim Llojdia, Petro Marko, poeti ne pritje, te prangave

Antiamerikanizmi ç’gafë e pafalshme Imzot!

November 17, 2013 by dgreca

Nga Gëzim Llojdia/

1.

Antiamerikanizmi i shfaqur ditët e fundit tregoi degradimin e  një pakice të politikës shqiptare e cila futur në qorrsokakun e madh kërkonte dritësim në tunelin që bash kishte ndërtuar vet. Antiamerikanizmi  që u perceptua nga kundërshtitë e mëdha (bashkimi i çuditshëm në shesh) ngjasonte në këto ditë vjeshte me kohët kur liderët e shtetit  komunist në vitet ‘60 sulmonin Hrushovin, për braktisje të kampit socialist në fakt halli i madh i tyre ishte te qëndrimi i këtij të fundit për ndryshime në udhëheqje. Ndryshimi, që përfshiu vendin  e vogël ballkanik në verën e vitit 2013 nuk mund të mos krijonte pasoja dhe ata liderët e vjetruar që ikjen e tyre nuk do të perceptonin dot aq më keq kur ikja  e tyre u kërkua nga shteti më demokratik i botës.

2.

Çdo komb do ta kishte ëndërruar si fat qëndrimin  në krahë të një popull të  madh. Po të analizojmë qëndrimin amerikan karshi kombit tonë në jetë të jetëve ne dhe fëmijët tanë dhe pasardhësit tanë u detyrohen SHBA,për qëndrimin që ajo ka mbajtur. Në mënyre konsekuente qëndrimi i saj ka qenë në mbrojtje të lirisë dhe demokracisë perëndimore të kombit tonë. Po ta shqyrtosh këtë fakt do të zbulosh pikërisht qëndrim të SHBA, karshi kombit shqiptar. Kam gjetur disa numra të gazetës “Flamuri”një gazetë periodike e emigracionit shqiptar ,botohej në shtetin fqinj  Itali e cila hedh dritë  dhe zbulon mjaftë prej atyre rrengave që drejtuesit e shtetit komunist u krijonin anglo-amerikanëve ,e habitshme ishte një koalicion  i përbashkët anti-fashistë në luftën e dytë botërore.

Çështja që përvijohet qartazi dhe hollësisht e mundshme për tu zbërthyer aleatët e luftës dhe pas qëndrimi  me ta. Shkruan gazeta Flamuri:” Gjemia lëkundet dhe nga vjen era fillon lëvizjen. Më 3 nëntor 1943 gjejmë aty se KQ i PKSH u ka shpërndarë një qarkore,kuptohet të fshehtë. Fjalitë ku duhej përqendruar : duhet ti kem sytë të kthyer nga Moska, edhe ta shikojmë çdo gjë, në prizmin e luftës që po bënë Bashkimi Sovjetik. Duhet të krijojmë në popull dashuri dhe respekt për  Bashkimin sovjetik,Ushtrinë e kuqe dhe Stalinin..Ka qarkulluar një qarkore gati e fshehtë që është firmosur prej” Shpatit” më të dhëna 9 shtator 1943 ku rreshtohen disa radhë kundër qeverisë angleze dhe reaksionit imperialist, që në rast të një zbarkimi do ti ndihmonte çetat  e Ballit Kombëtar  i cili njihej  për tendencën antikomuniste dhe antifashiste. Të mëvonshme ngjarjet janë një konsekuencë rrjedhojë e logjikës,shkruan  gazeta “Flamuri”.

Më tej gazetë ne fjalë vijon raportimin e saj:Një erë e ndezur që do të godiste anglo-amerikanët filluan me fjalimet e drejtuesve të shtetit të atij regjimi. Çfarë ngjau? Ardhja në fuqi e laburistëve në Angli sikur ngrohu shpresat që u shuan po kaq me shpejtësi. Germë për germë shkruhet kështu tek gazeta në vitet ’50 të shekullit të shkuar. “Kështu me mjeshtrin djallëzore dëbuan Nuncin Apostolik të Papës Mgr  Nigris.Nga fundi i marsit të vitit 45 shtrënguan konsullin turk të fshihet në misionin Englez dhe të largohet fshehtas nga Shqipëria,mbasi e atakuan deri më gurë brenda në konsullatë. Filluan ti qesin pengime zyrtarëve  të UNRRA,të cilët i shikofshin si agjentë të demokracive perëndimore. Disa nga ata si  Mrs Pennington shqiptarofile e njoftuan,i dëbuan me forcë nga Shqipëria. Në fund përgatitën sulmet kundër misioneve ushtarake anglo-amerikane .Këto misione të mbikëqyrura vazhdimisht  nga policia e Koci Xoxes nuk kishin liri udhëtimi nëpër vise të ndryshme të Shqipërisë dhe njerëzit që bijnshin në kontakte me ta  shënoheshin nga agjentë të veçantë për tu përgatitur një ditë burgimin e tyre. Misionet aleate e humbën një ditë lirin me kërkue vorrezet e ushtarëve dhe oficerëve  aleat të vramë gjatë luftës në tokën shqiptare…

Shkrimtari disident Petro Marko shkruan tek botimi i tij voluminoz për këtë situatë:Furnizimet filluan te vinin. Midis tyre ishte edhe letra rotative për gazetën. Te gjitha duhej te jepeshin falas -ushqime, veshmbathje, po qeveria nisi t’i shiste dhe ata të  UNRRA-s vinin tek unë dhe kundërshtonin. Unë thosha se te gjitha ishin dhënë sipas rregullave të përcaktuara  nga UNRRA. Njeri me tha: Pame ne Sarande dy vaporë  sovjetike qe ngarkoheshin me grurin qe UNRRA sjelle për ju”! Njeri prej tyre, një burrë i thyer në moshë  e, fisnik dhe i thate si anglezet, u martua me një shume te bukur shqiptare, te cilën e mori me vete  në Londër. Më  vonë, kur erdhën te gjitha furnizimet, gjysmat e ve me siguri shkuan tek Titoja, dhe delegatet e – UNRRA s u larguan, filloi fushata e arrestimeve për të gjithë ata që kishin lidhje me oficerët e UNRRA…

Me gjithë këto presione,sharje gjithfarë gjërash, që ju provokua ,SHBA në vitin ‘91 u rikthye e vendosur për të kthyer këtë vend  midis vendeve të tjera me fytyrë  perëndimore.

3.

Ç’praj asaj kohe ndihma dhe kontributi i SHBA për kombin tonë ka mbetur jetik. Bombat e NATO në Kosovë, dhe çlirimi i saj nga pushtuesi serb,futja në NATO,përkrahja për në BE. Shume vizitat e shtetarë shqiptarë të pritur në shtypin e Bardhë,ardhja e Bushit dhe gjithë sekretarëve të shtetit amerikan tregon se Shqipëria ka pasur dorën e ngrohtë të këtij shteti në të gjitha hapat e tij drejt demokracisë dhe qytetërimeve perëndimor. Mirëpo shfaqja e antiamerikanizmit  nxori edhe një herë në shesh primitivizmat  të cilët nuk njohin gjuhë tjetër veç asaj të tribadizmit ballkanik.

Pra ky lloj antiamerikanizmi  u shfaqur tek disa çfarë ishte Imzot,ç’gafë të  pafalshme  bëre Imzot!

 

Filed Under: Analiza Tagged With: antiamerikanizmi, c'gafe e pafalshme, Gezim Llojdia, imzot

SIRIA I KA PERDORUR ARMET KIMIKE 1700 VJET ME PARE

November 12, 2013 by dgreca

Nga Gezim Llojdia*/

1.

Siria ka një traditë të hershme në prodhimin dhe përdorimin e armëve kimike. Këtë e thonë gjetjet arkeologjike dhe zëri i arkeologëve. Duket se rajoni mund të keni parë luftën kimike qysh 1700 vjet më parë. Një nga incidentet më të hershme e dokumentuar e nxjerrjes së gazit helmues mund të ketë ndodhur në një provincë lindore sirian. Një arkeolog nga Universiteti i Mbretërisë së Bashkuar të Leicester ishte parë të publikohen gjerësisht dëshminë e një sulmi me gaz helm lashtë . Sipas deklaratave të lëshuara nga universiteti , Dr Simon James erdhi në përfundim e tij befasuese pasi rishqyrtimin e  eshtrave të   rreth 20 ushtarëve romakë që kanë vdekur në një hapësirë të ngushtë dhe nën rrethana misterioze duke mbrojtur qytetin e tyre nga sulmuesit persiane rreth viteve 256 pas Krishtit.Gërmimet në këtë zonë në vitet 1920 dhe 1930 , si dhe një gërmim të mëvonshme në vitin 1986, ndihmoi rikrijim Hulumtuesit Udhëzuesit ” të skenës . ” Për persët për të vrarë 20 burra në një hapësirë më pak se 2 metra të lartë apo të gjerë , dhe rreth 11 metra e gjatë , fuqitë e kërkuara mbinjerëzore luftarake – ose diçka më shumë tinëzare “, James tha në një deklaratë. ” Unë mendoj se Persianët vendosen shakull në galerinë e tyre , dhe kur romakët depërtuan ,duke  shtuar kimikate  dhe pompohet retë,që krijuan  mbytje në tunelin romak. sulmi la shumë pa ndjenja në sekonda , vdekur në minuta . “Arkeologët treguan se lloi i gazit është krijuar duke shtuar në  një kompleks  bitumi duke   djegur dhe squfur të zjarrit. Kur ndizen  , materiale të tilla retë e dendura lëshojnë gazeve që shkaktojnë mbytje.

2.Deklarata që sjell agjencia Rojter bënë fjalë për shumën rreth 1000 ton armë kimike deklaruara nga Siria. Siria shpalli te ONAK prodhimin e 30  mbushje dhe objektet e magazinimit , tetë njësitë mobile mbushje dhe tre armë kimike të lidhura me objektet .

Ato përmbanin rreth 1.000 ton të armëve kimike , kryesisht në formën e prekursorëve të para, 290 ton municione të ngarkuar dhe municioneve 1230 paplotësuara tregojnë  dokumentet  e ONAK.Duke bërë fjalë për këtë sasi gjigante lendeve helmuese disa shtete janë angazhuar për ti shkatërruar në një vend tjetër ku midis këtyre vendeve është zgjedhur edhe vendi i varfër në rajonin e Ballkanit,Shqipëria. Britania ka premtuar  3 milion $, ndërsa Rusia , Franca dhe Kina thanë se do të dhurojë ekspertët dhe stafi teknik, të cilët kanë nevojë për të dëshmuar procesin e gjatë shkatërrimit .

3.

Përzgjedhja e Shqipërisë është menduar për kushte  dhe rrethanat si dhe për nevojën për euro që ka vendi ballkanik pas një tranzicioni të lodhshëm e të mundueshëm 20 vjeçar. Për të kuptuar rrezikun që sjell ku mision i vështirë për vendin ballkanik mjafton të kuptosh se poja e këtij vendi do të jetë gjysmë po duke pasur parasysh edhe presionin që do të bëjnë ambientalistët dhe shoqatat e përafërta me to por edhe gjysmë e zërit të qeveritarëve të cilat do të duhet të shkelin disa premtime që kanë bërë siç ishte rasti për ndalimin e importit të mbeturinave ,një nga ligjet e para të qeverisë. Mirëpo mjafton të lëvizsh nëpër disa zonë në jug të vendit për të kuptuar se katastrofa mjedisore e ndotjes së këtij vendi nga mbeturinat e fqinjëve  është prezente. Goma të përdoruar të cilat fqinjët i kanë hequr nga territori i tyre duke paguar ca shqiptarë të cilët kanë korruptuar doganierët dhe i kanë shkarkuar ato nëpër mjedise e areale ku turizmi një ditë pritet të ketë zhvillim. Vendi ynë trashëgoi nga koha e monizmit sasira të konsiderueshme të armatimit luftarak dhe kimik. U asgjësua shprehen specialistët. Mirëpo mbetjet luftarake nga luftërat në këtë vend kanë lënë gjurmë. Ende në detin  jugut e më gjerë janë prezentë predhat nga luftërat ende  dhe ende nuk janë pastruar nga ky material i rrezikshëm. Me gjithë këto si nuk të mjaftonin, vendit tonë im afrohet një tjetër mundësi infektimi nga këto materiale që mezi u hoqën me para,punë e katastrofë si Gërdeci. Asgjësimi i  armëve kimike të një vendi tjetër diku në  gadishullin arabik .Zgjidhja më e mirë do të ishte që këto helme të këtij vendi që i ka prodhuar nga kohët e lashta e deri më sot të shkarkoheshin diku në stepat e Azisë,ndoshta në Rusi e më gjerë. Dhe nëse NATO na e zë kokën me derë,do të jetë  lexueshëm qëndrimi. E mira do të qe që këto helme të mos shkarkoheshin në këtë vend sepse edhe kështu  është munduar shumë nga helmet e tij.

*Msc.Anëtar i Akademisë Evropiane të Arteve

 

Filed Under: Komente Tagged With: 1700 vjet me pare, arme kimike, Gezim Llojdia, ka perdore, Siria

ALI ASLLANI DHE TAKIMI I BEFASISHEM ME MEHMET SHEHUN

November 7, 2013 by dgreca

Shkruan: Gëzim Llojdia*/

Aty ka qenë dhe do të jetë më shprehen banorët. Po ku ka lindur poeti lirik,diplomati i shquar dhe kryetari i bashkisë së Vlorës Ali Asllani.Ja historia e parë për Ali Asllanin.,siç ma ka rrëfyer Q.Meminaj Mehmet Shehu:Ju nuk keni arritur ti bëni dot punët siç i bënte Ali Asllani Nga një bisedë me Piro Rexhepin i biri i R.S,më 30 maj ’98 në fshatin Vajzë,më tha:”Me Ali Asllanin,nuk kishim lidhje gjaku,por babai im e donte aq shumë,sa që e konsideronte njësoj si vëlla.Kur u nda nga jeta baba im,xha Aliu,ndenji në shtëpinë tonë,plot 40 ditë dhe priti ngushëllimet,si vëllai i tij.Por një ditë,më tha jemi ndodhur shumë ngushtë,sepse na lajmëruan nga lartë,që të dilnim jashtë nga shtëpia dhe dhoma ku priteshin ngushëllimet,mbasi në familjen tonë,do të vinte Kryeministri Mehmet Shehu, për të ngushëlluar.Isha N/kryetar i K.Ekzekutiv të Tiranës. Dolëm të gjithë nga dhoma dhe po bisedonim,se kush ishte ai burrë që ti thoshte edhe Ali Asllanit,të dilte nga shtëpia.Nga autoriteti që ai kish,nuk e merrte njeri guximin por më në fund disa miq më detyruan mua që t’ia thosha.Më vinte shumë rëndë,por s’kisha çfarë të bëja.Ju afrova dhe i thashë se duhet të dalin të gjithë nga dhoma,mbasi vjen Kryeministri për ngushëllim,dhe është duke ardhur i thashë.-Po,më tha bëni ashtu siç ju kanë thënë,biles shpejt dhe pa zhurmë,kurse unë vetëm do të qëndroj këtu,të pres ngushëllimet,se më ka vdekur vëllai.Asnjë fjalë nuk kisha mundësi t’i thosha xha Aliut,dola dhe unë jashtë por gjithmonë me merak,sepse nuk u zbatua,një urdhër i rëndësishëm.Megjithatë kur erdhi Kryeministri,kalo tek ne që ishin radhitur,na përshëndeti me kokë dhe pa bërë zë,u fut në dhomë duke i dhënë dorën ftohtë Xha Aliut.Sa ndenji aty Kryeminstri,bisedoi vetëm me Xha Alinë ,dhe me asnjë nga ne nuk këmbeu fjalë,e me që i pëlqeu biseda ndenji rreth 1.30.E thash,që kur erdhi i dha dorën ftohtë Xha Aliut,por ama,kur iku,ai e rroku në qafë dhe e shtrëngoi fortë. Të them të drejtën,më tregonte ai,na shkriu gjaku,megjithëse dita-ditës prisja të më fliste dhe të më jepte ndonjë masë të rëndë.Mbas disa ditësh Kryeministri foli në raport,kryetarët e K.Ekzekutiv,meqë Kryetari i Tiranës,nuk ndodhej aty, në mbledhje shkova unë. Gjithnjë mëndja më thash,se kur të raportoja do të më thotë diçka për atë ditë,por ai nuk ma përmendi fare.Mbasi mbaruam të gjithë filloi të na jepte porosi,se si ne duhet të kontrollojmë dhe të ndjekim zbatimin e detyrave.”Juve,na tha,nuk kini arritur akoma ti bëni mirë detyrat tuaja ashtu siç i bënte në atë kohë,Ali Asllani,kur ishte Kryetar i Bashkisë në qytetin e Vlorës.Kur do të arrini edhe ju që t’i kryeni detyrat ashtu siç i kryente ai.Vetëm athere më doli frika,dhe kur mbaruam mbledhjen shkova menjëherë në shtëpi dh iu thashë pjesëtarëve të tjerë të familjes,që të mos kenë merak,sepse ajo punë u mbyll mbasi Kryeministri e kish vlerësuar,aq shumë ,atë bisedë me Ali Asllanin,sa që na tha edhe neve të punojmë ashtu si punonte ai”.Pra arti i të drejtuarit,që kish Ali Asllani,u pëlqente të gjithëve. Pavarësisht se M.Shehu,kryeministri i asaj kohe,me shokët e tij,e konsideronin Ali Asllanin intelektual borgjez dhe pa vizion të qartë dhe të mirë,për rendin e ri shoqëror që ata e donin aq shumë,artin e tij të  drejtuarit,e pëlqenin dhe ja kishin nevojën.

Një poezi e Ali Asllanit për fshatin Vajze:”Ne krye te fshatit ka një deli krua/uj i tija akull derdhet ne përrua/dhe ne krahun tjetër varet nga nje mal/një përrua i rreptë me uturim e valë/Mu ne mes te tyre bregu Allatoj/dhe shtepit e fshatit si fole fajkoj/fshati babagjyshit fshati më i mirë/nga ata që thuhen Labëri e lirë?Aty ndën shkallë blegërin shelegu/aty përmbi shkallë po gjëmon dybeku/rreth e rrotull lëmit djamtë heqin valle/nën rap,në hije pleqtë qajnë halle/Lahure qëndisur bedene-bedene/sec i paska hije asaj protoene/asaj protoene me një furk në sqetullë/që e ther e që e gris me sy e me vetull/andej disa koce shkojnë në krua/këtej bagëtia varet në përrua/me krabë në dorë një djalosh/përmbi sy kësulën,vërshëllin përposh…..

Aktualisht fshatin e sotëm të Vajzës unë do ta quaj ,qendër të mjerë ,por me shtëpi të ra një pjesë të reja dhe më punë të mëdha. Nikoqiret kanë zbukuruar oborret kanë fshirë  baltërat anës avllive dhe duket se ndrinë fshati nga një pamje e tillë. Duke lënë pas Vajzën për të shkuar tek shpella ku Fredi ka bërë një lokal fantastik me një baxho dhe n  në katin e dytë dhe poshtë është shpellë me gurë të kuqe.Një pjesë e saj është bërë murri dhe oxhaku e bruxi që rri varur. Poeti Ali Asllanin përshkrimin e tij ndoshta e ka patur fjalën për shpellën e bletës:” Në katundin Vajzë të Vlorës,më tej bregut Allatoj/kur nise për në Plocë,më të djathtë,rrëzë përrojt,ka pas qen një shpellë e madhe/dhe mbi sup të saj Beuni,rreth me pyje plot sorkadhe/shpella quhej shpellë e bletës,me një maj si thikë e prehur,ledhe- ledhe,hoje-hoje mjalti kish në gjin e saj fshehur…..

Nderimi për Ali Asllanin

Një bust dhe emri i poetit dhe pushtetarit Ali Asllani u vendos në një shkollë të mesme në një qytezë të vogël të Labërisë buzë lumit Shushicë.Ali Aslllani qëndron 10 km larg vendlindjes së tij,fshatit Vajzë ku lindi i ati.

 

Të flasësh për Ali Asllanin,për këtë personaliet të shquar dhe veprën e tij të ndritur,për kontributin që ai ka dhënë në favor të popullit të Vlorës dhe mbarë Shqipërisë,e themi me bindje se nuk është shumë e lehtë.Por vepra që ai ka lënë pas,aq e qartë e kuptueshme dhe shumë e dashur për të gjithë,na ka lehtësuar në punën tonë,për të folur dicka nga ajo veprimtari e madhe dhe shumëllojshme,e asaj jete të gjatë,plot brenga,por gjithmon krenare.Veprimtaria e Ali Asllanit në vendin tonë,ishte  shumnë e gjerrë,dhe në shumë fusha të jetës politike e shoqërore.Ai dha një kontribut të shquar dhe tëpazvëndesueshëm,si intelektual dhe patriot,si pushtetar dhe diplomat,e në të gjitha këto fusha ku punoi,la gjurmët dhe shkëlqimin e tij, si drejtues me nivel të lartë e me ndërgjegje të pastër.

Duke ndjekur rrefimin e nipit të poetit Qëndro Meminaj.Në çdo vend demokratik të botës,thoshte Ali Asllani,institucionet forcohen nga ana e shtetit,kurse qytetarëve iu bëhet e qartë ,se ato duhet të respektohen nga të gjithë.Përveç kësaj, prorosiste Kryetari i Bashkisë,nënpunësit duhet ti njohin mirë problemet e tyre,që mbulojnë, dhe që i ndjekin për çdo ditë në mënyrë,që dhe rregullat e ligjet e shtetit,të bëhen shumë të kuptueshme dhe të thjeshta,për tu zbatuar nga qytetarët.Dhe këtë,ai e bënte vet i pari dhe në mënyrë të përsosur.Ja si e tregonte babai im Shuhaip Meminaj,djali i dajos së tij nga fshati Trevëllazër,i cili për disa vjet ,ka punuar dhe është kujdesur për lulishten kryesore të Vlorës.Edhe ne, që e kishim nip biles edhe kushurinjtë tanë dhe bashkfshatarë të tjerë nga fshati ynë,që Ali Efendiu i njihte dhe iu thërriste dajo,kur venin në Vlorë,nuk shkonim për ta takuar në Bashki,sa herë që të donin.Sepse ,ai sa i dashur që ishte me ne,kur vinte në shtëpit tona,apo edhe kur shkonim ne në shtëpinë e tij,aq serioz ishte në zyrë.Prandaj shumë herë,ose e prisnim sa dilte nga zyra,ose shkonim në shtëpi për ta takuar.Gjithmonë përpara Bashkisë, ai kishte urdhëruar që të punonte një llustraxhi,kurse brenda në koridor,të vendosej një garderobë me disa xhaketa e bluza.Dhe kushdo që do të shkonte për ta takuar Kryetarin e Bashkisë,duhet ti fshinte këpucët dhe ti lyente me bojë,aq sa ato mbanin.Nqs qytetari nuk kish mundësi të paguante llustraxhinë,atë e paguante Bashkia nga fondi i saj,dhe pastaj sipas kohës dhe nevojës vishte dhe një xhaketë,e shkonte për të takuar Kryetarin,Ali Efendinë.Dalë nga dalë, qytetarët filluan ta kuptojnë dhe në takim me të shkonin më të pastër dhe të veshur më mirë,sipas edhe mundësive që kishin.Ali Asllani i vendosi këto kushte,jo vetëm se ato ndikonin në rritjen e kulturës qytetare,që atëhere ishte shumë e nevojshme,por edhe për të ndërgjegjësuar qytetarët,se në ato zyra të shtetit,që iu zgjidheshin problemet dhe hallet,që iu mbrohej prona dhe iu garantohej dhe jeta,të shkoje i rregulltë,ti doje e respektoje ata nënpunës e pushtetar,sepse doje dhe respektoje shtetin tënd që athere ndihej shumë nevoja e tij.Ishte ky qëndrim dhe ky preokupim i Ali Asllanit që institucionet në qytetin e Vlorës,të funksionin normalisht, e të ecnin në rrugë të mbarë,duke i zgjidhur më së miri,hallet e problemet që kishin në atë kohë,Vlora dhe qytetarët e saj.Prandaj ishin të shumtë e përditë jo vetëm banorët e qytetit të Vlorës por edhe banorët të fshatarëve të rrethit,që përherë shkonin të takonin Ali Asllanin,Kryetarin e tyre.Edhe  ai i priste me kënaqësi e në bazë të kompetencave dhe mundësive që kishte,iu zgjidhte ankesat që kishin dhe nuk e mbyllte zyrën ,pa ikur i kënaqur edhe qytetari i fundit.Ai i realizonte këto detyra të rëndësishme,jo vetëm me punën e tij e tij të ndershme,por edhe me punën që bënin vartësit e tij,që punonin në zyrat e Bashkisë e kudo në qytet,sepse në to ai kishte zgjedhur dhe vendosur intelektualët më të mirë,ekonomistë,inxhinjerë dhe teknik që kishin mbaruar shkollat jashtë vendit.

Pavarësishtë nga stafi që Ali Asllani kishte në Bashki,të cilët ishin me nivel të lartë dhe me arsimin përkatës,sipas funksionit dhe detyrave që kryenin,ai nuk mjaftohej me aq.Gjithmonë kur mbaronte orari zyrtar,Kryetari i Bashkisë nuk shkonte menjëherë në shtëpi,por kalonte andej nga ishin dhënë detyrat në mëngjes,dhe kontrollonte,se sa ishin zbatuar ato, dhe në mënyrë të vecantë shërbimet urbane.Siç ishin kanalet e ujrave të bardha e të zeza,që ndërtoheshin për herë të parë apo rikostruktoheshin,deri ku kishin arritur ndërtimet,në ndonjë rrugë,objekt në ujë të pijshëm,trotuar,lulishte etj.Në mëngjes kur mblidhte nënpunësit,ai nuk priste që ata të raportonin,se si ishin kryer detyrat që kishin patur ditën e parë,por jepte direkt detyrat e reja,mbasi ai i njihte vet,volumin dhe cilësinë e punimeve,duke iu bërë edhe vrejtjet për punën që nuk ishte bërë mirë.Kjo i vinte në pozita punonjësit që punonin me të në Bashki e gjetkë,prandaj edhe ata filluan të punonin dhe të vepronin ashtu si Kryetari i Bashkisë.Kështu që  punët në qytetin e Vlorës,përmirësoheshin dhe nga dita në ditë,bëheshin më mirë.

Ato vite kur Ali Asllani ishte  Kryetar Bashkie,populli i Vlorës si dhe i gjithë populli shqiptar,kishte shumë nevojë për të siguruar drithërat e bukës dhe sidomos,në vitet që kishte thatësirë të madhe.Por Kryetari i Bashkisë i merrte masat me kohë dhe ndonjëherë e sillte drithin nga jashtë dhe e mbyllte nëpër magazina.Pastaj në bazë të kërkesave që kishte qyteti por edhe nga  fshatrat, mbështetur në sasinë që grumbullonte,bënte planin e shpërndarjes me grafik të rregulltë për çdo periudhë kohore,duke u bërë furnizimi i tyre në mënyrë normale.Ja si e ka treguar Izet Dauti nga fshati Kërkovë:”Sipas datës që  na ishte  caktuar nga Bashkia,shkuam në magazinat e Portit,që të merrnin drithin që  na ishte  planifikuar për fshatin tonë.Por atje rojet italiane të portit,na nxorrën shumë pengesa,mbasi ata ngrinin cmimin e kontrabandës,për të përfituar për veten e tyre,në rrugë të padrejtë dhe në kurrizin tonë.Katër –pesë burra nga fshati ynë shkuam në bashki,ku na priti menjeherë Ali Efendiu,të cilin e informuan për cfarë na kishte ndodhur.Ai u nervozua shumë sepse i erdhi keq për neve.Me të shpejt shkruajti një letër dhe u foli aty tre xhandarëve të Bashkisë,ku njëri prej tyre ishte  italian.Do të shkoni tek depot në port dhe do të filloni menjëherë nga ndarja e drithit,se nuk ka xhandar nga Vlora apo të huaj,që të bëjnë dallavera dhe të pengojnë zbatimin e këtij urdhëri.Kush të dojë le ta provojë,sepse i shkurtojmë nga  këmbët.Bashkë me ta do të shkoni edhe ju-i tha italianit dhe mbas një ore jam edhe unë atje.Me tu dorëzuar letra,u hapën menjëherë depot për ne dhe për disa fshatra të tjerë që kishin rradhën për funizim.Ndarja e drithit u bë ashtu siç porositi Ali Efendiu,sepse në atë mënyrë nuk kishte asnjë kundërshtim nga ana jonë.Ai vetë kishte ardhur më përpara seç na tha neve,por në atë kohë që ne e pamë, Ali Efendiu kish mbledhur xhandarët dhe po u jepte porosi:”Cdo njeri prej jush u thoshte,do të  përcjell fshatarët e një fshati sa të dalin nga qyteti,për të mos patur probleme e konfuzion gjatë rrugës.Por Ali Asllani zgjidhte edhe probleme të tjera për fshatarësinë,mbasi në atë kohë,ka qënë edhe Kryetar i Katundisë për rrethin e Vlorës.Njerëzit e mi nga fshati Trevëllazër,na kanë treguar për një konflikt që kanë patur 4-5 familje nga ky fshatë me disa familje të fshatit Kaninë,të cilat i kishin në pronësi tokat e fshatit Beshishtë që ishte  kufi me fshatin tonë.Bëhej fjalë për disa sip. toke të vogëla pyll,kullotë që ishin vazhdim i kullotave të mëdha e që njiheshin prej kohësh si musha,pronë e tërë fshatit.Por për këtë problem, kishte dëgjuar edhe Ali Efendiu i cili i kishte dërguar Kryeplakut të fshatit,që të mos bëhej asnjë lëvizje nga fshatarët,sepse për zgjidhjen e tij,do të vinte vet në fshatë dhe kishte përcaktuar edhe datën e orën.Me ta ardhur në qëndër të fshatit,Ali Efendiu u përqafua me të gjithë,e menjeherë e mori fjalën:”Ato copëra kullotash që bëhet fjalë për tu zgjidhur nuk kanë ndonjë vlerë të madhe  tha ai,sepse ato janë në terrene të thyer dhe nga to nuk kini asnjë përfitim.Familjet do të kenë gjithmonë probleme se i kanë edhe larg nga fshati.Dhe meqë ato janë në vazhdim të kullotave të përbashkëta të fshatit,le ti bashkngjiten asaj dhe atje të vendosim vetëm një kufi,që ndan fshatin Trevëllazër me fshatin Beshisht.Ato do ta respektojnë atë kufi dhe nuk do të ketë më ngatërresa,sepse ai është kufiri i një fshati.Të gjithë ato familje që kishin pjesë në atë konflikt,u përgjigjën në një zë:”Të bëhet ashtu siç tha Ali Efendiu.Pastaj drejtuesi i mbledhjes  shprehu dëshirën që Ali Efendiu të vazhdonte të fliste edhe për problemet e tjera,sepse ata ishin mësuar me të dhe kishin kënaqësi të madhe ta dëgjonin.Kryeplaku i tha do të na plotësosh një kërkesë:të qëndrosh për drekë,se na kishte marr malli…Është shumë e drejtë, tha Ali Efendiu ,që të flasë dhe për problemet e tjera të qëndroj edhe për drekë,por sot do të përfundojmë me kaq,se unë bashkë me përfaqësuesit tuaj,do të shkojmë atje në atë vend ku është konflikti.Atje janë edhe kaniniotët se i kam lajmëruar unë që të vijnë.Që aty bashkë me Ali Efendinë shkuan në vend,vendosën kufirin të dy palët dhe i dhanë dorën njëri-tjetrit në prezencë të tij.Qysh athere e deri mbas luftës,nuk pati asnjë konflikt ndërmjet dy fshatarve,është për tu thekësuar se pas vitit ’91 këto familje nuk i bënë dokumentat e pronësisë,për ato parcela që bëhej fjalë,pasi ato i qenë bashkngjitur kullotave të përbashkëta të fshatit.Kjo i tregon qartë ,jo vetëm, se si i zgjidhte ai hallet e qytetarëve,por edhe drejtësinë e vendimeve që merte e zbatonte Ali Asllani dhe nga na tjetër duket qartë besimi dhe respekti që kishin qytetarët për të e për fjalën e tij.

Ka një të fshehtë ndoshta të panjohur,kohën e punës së Ali Aslanit dhe përqëndrimin e tij kundër këtij “kanceri”.Qëndro Meminaj ka zhbiruar duke u përqëndruar më tepër tek luftimi që kërkon ndërgjegje të pastër si qelibari sic ishte  shpirti i poetit pushtetar.Kemi shqyrtuar më lartë,luftën që bënte ai në portin e Vlorës për kontrabandën që bëhej nga italianët me cmimin e drithrave që importoheshin.PorAli Asllani ishte i papajtueshëm me këto fenomene dhe në të gjitha dretjtimet,u bënte luftë të pamëshirshme.Në mardhëniet që ndërtonte ai me nënpunësit e Bashkisë,të institucioneve të tjera të qytetit,të dikastereve qeveritare,me popullin e Vlorës dhe të krahinave,ai ishte tepër korrekt dhe i ndershëm dhe këtë transparencë e kërkonte vazhdimisht edhe nga vartësit e tij.Projektin për merkaton dhe sahatin e qytetit,tregon Dr .Prof B.Gaçe,Ali Asllani e bëri vet,por fonde për të mbuluar shpenzimet për ndërtimin e tyre,Bashkia nuk kish.Ali Asllani, organizoi një mbledhje në Bashki dhe në të ftoi dhe intelektual dhe qytetar të familjeve të pasura të qytetit,të disa fshatrave përreth.Projekti për kullën e Sahatit dhe merkaton nuk do të zbatohet ,u tha ai,mbasi nuk kemi të ardhura për të përballuar shpenzimet e ndërtimit.Por të gjithë pjestarët që ishin në atë mbledhje,iu përgjegjën pozitivisht,duke dhënë nga buxheti i tyre familjar,shuma të konsiderueshme.Disa familje të fshatrave që nuk iu ndodheshin të ardhura financiare,dhanë bagëti të ndryshme të cilat u konvertuan në bazë të vlerës,që kishin.Banka e Vlorës, me prorosi të Ali Asllanit,kishte përgatitur një dokument të posacëm,vetëm për atë rast dhe që mbahej në tre kopje,për secilin dhurues,një Banka,një Bashkia dhe një dhuruesi.Emrat e dhuruesve u hodhën menjëherë në Librin e Nderit të Bashkisë,dhe lista me emrat e tyre e gjestin patriotik,u afishuan në shumë vende të dukshme të qytetit,bashkë me falenderimet që u bënte Bashkia.Në inagurimin e tyre përpara popullit të Vlorës,Ali Asllani,jo vetëm i falenderoi ato familje përsëri,që i dhanë qytetit të tyre këto vepra të bukura por edhe në mënyrë analitike,raportoi dhe shpenzimet që ishin bërë zë për zë,dhe në tërësi për objektin.Këto veprime i bënte Kryetari i Bashkisë,jo vetëm të tregonte transparencë për  veten e tij,por tu mësonte edhe vartësve se si të punonin,tu tregonte dhuruesve dhe tërë popullit të Vlorës,se si adminsitroheshin dhe ku shpenzoheshin ato vlera monetare të tyre.Kështu e luftonte korrupsionin dhe kontrabandën në administratë,Ali Asllani që si fenomene të rrezikshme ishin njohur në vende të ndryshme të botës.Këtë rrezik që i kanosej vendit nga këto fenomene negative,dhe që ishin reale gjatë lutës së II botërore,i ka patur mirë parasysh Ali Asllani,kur shkruajti poemën “Hakërrim”.Në atë poemë,ai u bënte luftë shumë të ashpër atyre elemenetëve të pandershëm e të molepësur,që për hirë të pasurimit të tyre,brenda një kohe të shkurtër ishin të gatshëm dhe bënë cdo gjë,në dëm të atdheut,kombit shqiptarë.Prandaj  ai do të shkruante:

“Hani –pini e rrëmbeni,mbushni xhepe-mbushni arka…

Të pabrekë-ju gjeti dreka,milioner ju gjeti darka…

Hani -pini e rëmbeni,është koha e çakenjëve,

Hani-pini e rrëmbeni, është bota e maskarenjëve…

Dallavera nëpër zyra,dallavera në Pazar,

Dallavera me të huaj,dallavera me shqiptarë…

Dhe për një kërkoni-pesë..por më mirë njëzetë e pesë

Le të rrojë batakçiu,dhe i miri le të vdes….

Një rrugëtim nëpër gjithë botën gjer tek “molla e kuqe” siç e quan poeti e përshkruan Q.Meminaj në rrfeimin etij.

Është e qartë për të gjithë,se karrigia ku ishte ulur Ali Asllani dhe zyra ku ai ka punuar dikur,qoftë si Kryetar Bashkie,Nënprefekt,Prefekt,Kryeskretar në Qeverinë e I.Qemalit,e S.Delvinës e ka treguar më së miri se po të punosh me ndërgjegje të lartë,këto fenomene negative,nuk ngrejnë kokë.Ali Asllani e dinte dhe e shihte vet vendin e tij që ishte më pak i zhvilluar se shumë vende të tjera të Europës,por ai nuk hoqi asnjëherë shpresat,se Shqipëria,një ditë do të bëhej,ashtu siç i përkiste të kaluarës së saj të ndritur.Dhe për këtë punoi dhe luftoi deri në vdekje.Ai nuk u largua nga Vlora dhe Shqipëria,përveç kohës në shkollë dhe punës si diplomat.U përball me të gjitha vështirësit që i dolën përpara,me persekucionin  dhe varfërinë në familje,me dhimbjen e madhe për fëmijtë e tij,dhe që të gjitha i përballoi,vetëm e vetëm,se donte shumë Vlorën dhe Shqipërinë.Shprehje më të bukur se në poemën  e tij për Vlorën nuk besoj se gjëndet:

-Gjesdisa Europën,gjesdisa Azinë

-Gjer tek molla e kuqe,vajta gjer në Kinë

-E me re te bardha,dhash edhe mora,

-Hazinera gjeja,kur më hante dora,

-E me re të bardha,mora dhe dhashë

-Porsi Vlorën time,një qytet nuk pash…

*Msc.Anetar i Akademise Evropiane te arteve(Ne Foto:Fshati VAJZE)

 

Filed Under: Histori Tagged With: Ali Asllani, Gezim Llojdia, Mehmet shheu

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 49
  • 50
  • 51
  • 52
  • 53
  • …
  • 70
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • DIAMANT HYSENAJ HAP FUSHATËN PËR KONGRESIN AMERIKAN – FJALA E MBAJTUR PARA KOMUNITETIT SHQIPTARO-AMERIKAN
  • Nga Besa në New York: Shoqata Besi organizoi një mbrëmje të veçantë për Festën e Flamurit
  • Në 90 vjetorin e lindjes së poetit Faslli Haliti
  • Dilemat e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare në Kosovë
  • Nga Shkodra në Bejrut…
  • Faik Konica, fryma e pavdekshme e një atdhetari dhe dijetari shqiptar
  • Abetaret e para të shkrimit të shqipes, fillesa të letërsisë shqipe për fëmijë
  • Valon Nikçi, një shqiptar pjesë e ekipit të Kongresistit George Latimer në sektorin e Task-Forcës për Punësimin dhe Ekonominë
  • Dega e Vatrës në Boston shpalli kryesinë
  • VATRA NDEROI KRYETARIN E KOMUNËS SË PRISHTINËS Z. PËRPARIM RAMA
  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT