• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Gjuha Shqipe në shkollat në Turqi

February 24, 2017 by dgreca

-Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë e qeverisë së Kosovës mirëpret vendimin e Turqisë për futjen e lëndës së Gjuhës Shqipe në shkolla/

1 gjuha shqipePRISHTINË, 24 Shkurt 2017-Gazeta DIELLI/ Ministria e Arsimit, Shkencës dhe Teknologjisë deklaroi sot se mirëpret vendimin e autoriteteve turke për futjen e lëndës së Gjuhës Shqipe në shkollat turke si lëndë zgjedhore nga viti shkollor 2017/2018, në nivelin e arsimit fillor parauniversitar.

Para pak kohësh, gjatë vizitës zyrtare në Turqi, ministri i Arsimit, z. Arsim Bajrami, e ka biseduar çështjen e futjes së lëndës së Gjuhës Shqipe në shkollat turke, në takim me ministrin e Arsimit Kombëtar të Turqisë.

Andaj, MAShT e vlerëson si shumë të rëndësishëm këtë vendim për komunitetin shqiptar që jeton në Turqi, të cilit i është dhënë mundësia për kultivimin e gjuhës amëtare dhe njëkohësishtë promovon diversitetin etnik dhe të drejtat e komuniteteve.Ministria e Arsimit zotohet se do të japë ndihën e pakursyer institucionale për shqiptarët që jetojnë në shtetin turk dhe zhvillimin e mësimit në gjuhën shqipe, përmes ofrimit të ndihmës në hartimin e Kurrikulës, Planprogrameve dhe trajnimit të mësimdhënësve, në koordinim me institucionet arsimore të Republikës së Turqisë./b.j/

Filed Under: Mergata Tagged With: gjuha shqipe, ne Turqi

Diaspora-Gjuha shqipe në shkolla në Turqi

November 8, 2016 by dgreca

-Ministri Murati takon institucione, biznese dhe bashkatdhetarët tanë në Turqi/

takimi-me-shoqatatPRISHTINË, 8 Nëntor  2016-Gazeta DIELLI/ Ministri i Diasporës në qeverinë e Kosovës,Valon Murati, gjatë qëndrimit në Turqi, i shoqëruar nga drejtori i Qendrës Kulturore në Stamboll, Qamil Bytyqi, takoi zyrtarë të institucioneve arsimore, biznesmenë turq dhe shqiptarë që veprojnë në Turqi, përfaqësues të shoqatave të ndryshme dhe bashkatdhetarë.Në kuadër të takimeve me institucionet arsimore, Murati u takua me zyrtarët e Universitetit Trakya, i cili është zgjedhur nga Ministria e Arsimit e Turqisë si universitet që do t’i përgatitë programet e mësimeve për lëndët zgjedhore në gjuhën shqipe.Ky takim zhvillohet pas nënshkrimit të protokollit të iniciuar nga Drejtoria e Arsimit Bazë e Ministrisë së Arsimit të Turqisë, sipas të cilit nga viti i ardhshëm, që nga klasa e 5-të, gjuha shqipe dhe ajo boshnjake do të vendosen në programin arsimor si lëndë zgjedhore. Ministri Murati i njoftoi ata lidhur me kushtet që ofrojnë shtetet e ndryshme evropiane për mësimin plotësues shqip në diasporë, si dhe me kushtet që ofron Kosova për komunitetin turk në fushën e arsimit. Ai shprehu kënaqësinë për iniciativën që ka ndërmarrë shteti turk lidhur me programin për gjuhën shqipe. Gjithashtu, Murati ofroi ndihmën e plotë për këtë program, në bashkëpunim edhe me institucionet përkatëse të Republikës së Kosovës dhe të Shqipërisë, si në fushën e kuadrove, po ashtu edhe në atë të hartimit të kurikulës, dhe kjo u prit shumë mirë nga bashkëbiseduesit.Gjatë qëndrimit në Stamboll, ministri Murati u takua edhe me biznesmenë turq që kanë investuar në Kosovë, të cilët u interesuan për kushtet e investimeve në Kosovë në projekte të mëdha, në fushën e energjetikës.

Ndërsa, të hënën, ministri e vizitoi kompaninë për prodhimin e çantave “Matrash”, pronë e dy vëllezërve shqiptarë, e cila ka rreth 1000 punëtorë dhe kryen shërbime për brendet më të njohura botërore.Në takimin e organizuar me shoqatat e bashkatdhetarëve tanë që jetojnë në Turqi, Murati foli lidhur me rëndësinë e shfrytëzimit të mundësive të reja të ofruara nga shteti turk në fushën e mësimit shqip. Ai, po ashtu, i ftoi ata që të krijojnë një organ koordinues, i cili do të lehtësonte komunikimin dhe bashkëpunimin me institucionet e Kosovës. Problem kyç, që u shtrua nga ta, ishte çështja e marrjes së shtetësisë së Kosovës dhe barrierat që hasin në këtë proces. Ministri Murati u zotua se këtë çështje do ta trajtojë me institucionet kompetente, në mënyrë që të gjendet një zgjidhje sa më e shpejtë dhe sa më e drejtë për të./b.j/

Filed Under: Emigracion Tagged With: diaspora, gjuha shqipe, Turqi

Gjuha shqipe po stërkeqet- me qëllim !

February 22, 2016 by dgreca

Nga Fahri XHARRA/“KUR NJERËZIT NUK KANË MËSUAR TË SHKRUAJNË GJUHËN E TYRE AMTARE kanë të meta kulturore. Përditë vërej shembuj të mungesës së plotë të kulturës në gjuhën e shkruar. Dhe më e keqe është gjendja në Kosovë. Shumë shqiptarë nga Kosova, në mungesë të vetëdijes ose të arsimit, shruajnë si flasin, dhe kjo bëhet e mjerueshme. Nuk është mjet komunikimi përveç brenda familjes dhe fisit! Unë nga ana ime kam të meta në gjuhën e përditshme. Shumë herë kur miqtë e mi nga Kosova flasin edhe pse po mundohem, nuk kuptoj gjë.. Të mos flasim për humorin në televizion…. dëshpëruese, jam si idiot! “ shkruan Ullmar Qvick dhe vazhdon “A mos është turp kur unë, i huaji, duhet të ju tregoj për problemet tuaja gjuhësore? 47 vite studimi prapë nuk më kanë dhënë aftësi për të folur lirisht, kam një gjuhë disi zyrtare, artificiale. Pra, kuptoj vështirësitë tuaja, por nuk pranoj dembelizmin tuaj gjuhësor! “
Që 47 vjet miku i shqiptarëve Zoti Ullmar Qvick është me gjuhën shqipe , “dhe më lehtë e kuptohet gjuhën letrare të viteve të 70- 80 nga mediumet pamore të kohës se sa sot “ ( mëndimi im ), dhe shton :” Besoj se shumica e shqiptarëve të Kosovës janë në rrugë të gabuar, duke nënvleftësuar gjuhën e njësuar. Dihet se kjo gjuhë ka të meta në disa aspekte, por u pranua, dhe kur u pranua duhet të zbatohet! “Në gjuhën e sotme të folur në Kosovë vërejmë si një qenie pa shtyllë vertebrale. Sikur zvarritet….
Po Nëna e jonë Shqipëri si qëndron me gjuhën shqipe ? Hiç më mirë se Kosova ; Bile edhe më keq !
E keqja më e madhe është se në Kosovë duke menduar se vetëm nga Shqipëria “rrjedhë mjalta “ gjuhësore ,po mundohen të`i përdorin të njëjta marina gjuhësore si në Shqipëri . Nga Tirana po vjen një shëmti , një përbindësh gjuhësor dhe se nëse kështu vazhdohet , librat e viteve 80 -ta do i lexojmë me “translater “
Ku mbeten rasat e gjuhës shqipe ? Shqipëri ne flasim shqip e jo turqisht , gjuhë e cila nuk ka as rasa e as gjini . Mos ia plotësoni dëshirën armikut .
Të mos harrojmë : Njohësi i veprës së Dh.Kamardës, francezi Eduard Shnaider (Pellazget dhe pasardhesit e tyre) mbasi bëri një përllogaritje të fjalëve-rrënja, pohon se « gjuha shqipe ka 785 të tilla, që e tejkalon tepër shumën e fjalëve rrënja të të gjithë gjuhëve të tjera, të vdekura dhe të gjalla. Dhe ky numër nuk është përfundimtar (…) Me 75 tinguj zanore, dhe 31 bashkëtingëllore të forta dhe 785 fjalë-rrënja, një gjuhë mund të arrijë në një shkallë përsosmërie të paparë ».- shkruan Fatbardha Demi ,Tek Zoti e pash vendin tim.
-….. e nxorra këtë përfundim që me të vërtetë duhet të jemi krenar që e flasim këtë gjuhë hyjnore dhe që i takojmë dhe je jemi pasardhësit e denjë e një populli të stërstërlashtë-pellazgëve. Nga kjo më lindi edhe ideja e këtij lloj shkrimi i cili e ka qëllimin që mohuesit dhe stërmohuesit e kombit ,gjuhës sonë dhe trashëgimisë sonë hyjnore më në fund tí bindë që të heshtin. Nga këto libra dhe libra të tjerë mund të shohim dhe të bindemi se pse kemi aq shumë mohues, edhe nga kombet tjera. Po pra, jemi trashëgimtarët e vetëm të gjallë të pellazgëve-ilirëve.“A kemi prova që të na bindin se gjuha e Pellazgëve ishte ajo gjuhë flitet set nga shqiptarët (Shkyptars). Po, përgjigje studjuesi , sigurisht që kemi dhe kemi prova që nuk mund të kontestohen . Për të shtruar drejt hipotezën e vërtetë e dijmë që nga gjuhet e vjetra e kemi vetëm pellazgishten e cila në vazhdimësi është përdorur nga Epirotet, Thesalët, Thrakasit, Ilirët Dardanët dhe të tjerët, një gjuhë që ende e flasin shqiptarët e sotshëm (E.Sch) ( Fahri Xharra, Gjuha shqipe – gjuhë e perëndive ! )
Ne kishim burra të gjuhës , historisë dhe atdheut ?. Akademiku Mark Krasniqi   ne vitin 1973 shkruante:“Gjuha e përbashkët letrare me të gjitha elementet përkatëse që përfshin ky kuptim, është një domosdoshmëri e çdo kombi sepse pa të ai nuk ka perspektivë as të zhvillimit kulturat as të ekzistencës si tërësi kombëtare. Gjuha e përbashkët është një nga karakteristikat kryesore të çdo kombi. Gjuha e përbashkët letrare është një element i fuqishëm lidhës sepse çimento e fortë që shtrëngon gurët e granitit të kompaktësisë kombëtare, është fuqia më madhe e kohezionit të një populli. Ajo ka një mision historik në zhvillimin e kombit në çdo aspekt dhe në çdo periudhë, ajo duhet të dalë nga gjiri i popullit. Gjuha letrare duhet të ushqehet vazhdimisht nga burimi i pashtershëm i thesarit popullorë, nga i cili rrjedhë e kumbon një begati e pashoqe e leksikut të kristaltë të tij. Fjalët e huaja nuk e pasurojnë gjuhen , përkundrazi ato ua zëne vendin fjalëve të gjuhes amtare dhe kështu gjuha e popullit varfërohet.”
Ku vete gjuha shqipe ? Vallë , a mos është diçka duke u përgatitur   për të keq?“Si çdo popull edhe populli shqiptar ka një begati të madhe të kulturës materiale e shpirtërore, që përfshinë një vetvete elementare dhe karakteristika të krahinave të ndryshme.Kjo vlen edhe përsa i përket gjuhës së popullit. Dialektet format e të folurit, nuancat gjuhësore etj, nuk e varfërojnë gjuhen e një populli. Përkundrazi këto janë burime të ndryshme që derdhin ujin në një lumë të vetëm e të përbashket. Këto veçanti në gjuhen e përbashkët letrare luajnë atë rol të cilin e kanë kostumet e bukura popullore të krahinave të ndryshme në formimin e mozaikut piktoresk të veshjes sonë kombëtare.”
Atdheu nuk do mëshirë ! Gjuha e përbashkët e atdheut nuk do lëmoshë ! Por , ajo nuk duron shumë . është idhnake dhe nga mëria e moskujdesit tonë ajo zhduket ; dhe pastaj thonë që na ishte dikur një gjuhë shqipe .Si detyrë e domosdoshme dhe e përhershme shtrohet mbledhja e leksikut popullor në të gjitha krahinat e banuara nga shqiptarët e Gadishullit Ballkanik e gjetiu. Te gjitha këto duhet të gjejnë një vend në fjalorin e gjuhës shqipe : nga të gjitha viset duhet të merren temat shprehjet e elementet e tjera gjuhësore , të bëhet sistematizimi i tyre të studiohen dhe ti shfrytëzojnë gjuhëtarët e letraret në punimet e tyre.Me punën tonë të vetëdijshme e të vazhdueshme do të arrihen rezultate të përhershme në pasurimin e gjuhës -si rrjedhim i ndikimit reciprok të letrarishtes në gjuhen popullore dhe anasjelltas. Pa dyshim, kjo do të luaj, përveç tjerash, edhe rolin e rëndësishëm historik në kohezionin e kulturës dhe të vetëdijes kombëtare.
Ta ruajmë gjuhën shqipe se ajo është gjuhë e perëndive !

Filed Under: Opinion Tagged With: Fahri Xharra, gjuha shqipe, sterkeqet

GJUHA SHQIPE, THESARI YNE KOMBETAR

January 22, 2016 by dgreca

Flet Prof. Dr. e shkencave filologjike SHefkije ISLAMAJ’’Gjuha Shqipe eshte thesari yne’’ ajo eshte identiteti yne kombetar/
Histori suksesi nga Liliana Pere/
Profili i Prof.Dr. Shefkijes/
• Dr.Shefkije Islamaj është nje grua Akademike nga Drenica qëndrore e quajtur Likoc i Kosoves E edukuar si te ishte shembulli më i mirë, per tu bere nje njeri i dobishëm për veten e të tjerët, me nje dashuri per punën ,jetën, njerezit qe na rrethojne.
• Shefkija ka nje integritet te larte profesional eshte dhe nje studiueset shkencore në fushen e gjuhesise nga me te mirat ne trojet shqiptare.
• Ajo eshte diplomuar ne Fakulteti Filozofik, Dega e Gjuhës dhe e Letërsisë, Prishtinë, 1972-1977ne graden Prof. Dr. Puna qetesia,kembengulja per ta bere mire detyren e vet jane pjese e karakteri te saj te forte.
• Eshte gruaja e parë e doktoruar në gjuhësi në Universitetin e Prishtinës.
• Ka nje vprimtari te dendur si Këshilltare shkencore në Institutin Albanologjik.
• Ajo eshte dhe studiuese e gjuhës në Degën e Gjuhësisë në Institutin Albanologjik,1977 e vijim
• Ka bërë studime pasdiplomike: Fakulteti Filozofik, Dega e Gjuhës dhe e Letërsisë, Prishtinë, 1978-1980.
• Ka eksperienca te shumta ne Mësimdhënëse: Shkolla tetëvjeçare “Liria”, Isniq, 1975-1976; Gjimnazi Vëllezërit Frashëri”, Deçan, 1976-1977; mësimdhënëse e lëndës “Kulturë gjuhe”: Fakulteti i Arteve Dramatike, Prishtinë, 2001-2004. Mësimdhënëse në Fakultetin e Edukimit. Prishtinë, 2012-2013. Vite me radhë jep ndihmesë të çmueshme në biseda e debate gjuhe në radiot e televizionet , në Prishtinë e Tiranë, në tribuna të ndryshme gjuhësore.
• Per punen e saj te madhe, te devotshme,jep kontribut në fushen e Gjuhesisë dhe si punonjese shkencore ajo është vlerësuar me :
o Titujt:
o Bashkëpunëtore e lartë shkencore, 1999; Këshilltare shkencore, 2002; Profr drr, 2004.
o Çmimet:
o -Më 2008 – Çmimi ”Pjetër Bogdani” i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës për librin Gjuha dhe identiteti. si vepra më e mirë e vitit në të gjitha zhanret;
o -Me 2012- Çmimi ”Shkencëtari i vitit” i MASHT-it për rezultate të veçanta në
o hulumtimet shkencore dhe për kontribut në zhvillimin e shkencës në Republikën e Kosovës.
VEPRIMTARIA PROFESIONALE
Kryeredaktore e revistës shkencore të Institutit Albanologjik “Gjurmime Albanologjike”, 2004 e në vijim.
• Anëtare e redaksisë së revistës shkencore të Institutit Albanologjik “Gjurmime Albanologjike”, 1998 e në vijim.
• Anëtare e redaksisë së revistës “Gjuha shqipe”,botim i Institutit Albanologjik,1982 e deri sot.
• Anëtare e Këshillit Ndërakademik për Gjuhën (Shqipëri, Kosovë) dhe kryetare e Grupit për Çështje të Leksikut (për Kosovë), 2004 e në vijim.
• Kryetare e Pleqësisë së Institutit Albanologjik, 1982-84.
• Shefe e Degës së Gjuhës në Institutin Albanologjik, 1982-1992.
• Nënkryetare e Shoqatës së Gjuhës Shqipe, 2002 e në vijim
• Kryetare e Këshillit Drejtues të Universitettit të Prishtinës, 2014 -2015.
• Pjesëmarrëse në 62 konferenca, simpoziume e sesione shkencore të organizuara nga akademitë, institutet shkencore, universitetet në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni e në Mal të Zi.
• Pjesëmarrëse në një numër ekspeditash gjuhësore e shkencore, organizuar nga Instituti Albanologjik i Prishtinës dhe Instituti i Gjuhësisë dhe i Letërsisë së Tiranës.
• Anëtare dhe mentore në komisionet për mbrojtje të temave të doktoratës dhe të magjistraturës në Institutin Albanologjik në Prishtinë dhe në Fakultetin Histori-Filologji të Universitetit të Tiranës.
• Udhëheqëse e projekteve studimore të studiuesve të rinj në Instirutin Albanologjik
• Redaktore e recensuese e shumë botimeve shkencore të Institutit e jashtë tij.
• edaktore e fjalorëve:
• Fjalori suedisht-shqip (Sadulla Zendeli), edhe në formë elektronike, ”Entit për Zhvillimin e Arsimit të Suedisë, Stokholm, 2004,
• Fjalori shqip – suedisht (Sadulla Zendeli.), Stokholm, 2011.
• Fjalori kroatisht-shqip (Mikel Ndreca), “Školska knjiga”, Zagreb, 2010.
• Fjalori shqip-serbokroatisht (Mikel Ndreca), EBT, Prishtinë, 1988.
• Glosar (Fjalorth i detarisë i së folmes së Ulqinit i Hajro Ulqinakut), IA, Prishtinë, 2003.
• Redaktore gjuhësore e mbi 100 veprave gjuhësore, leksikografike, letrare, historike, mjekësore etj.
• Recensuese e teksteve të gjuhëve të MASHT-it. Etj
********************************************************************
Ju lutem ndiqni bashkebisedimin interesant.
**
E dashur Prof.Dr. Shefkije :Cfare mbresash keni nga femijerija juaj,aq e dashur per gjthsecilin, c’farë ndjenja krenarie përshkon shpirtin tuaj vendlindja, sa dhimbje ju kujton, dhe c’farë përfaqëson ne kontekstin historik vendlindja juaj, duke pasur parasysh ketu luftën clirimtare në Kosovë ?
**
Kam lindur më 25 tetor 1953 në një fshat të vogël në Drenicën qendrore të quajtur Likoc, që tashmë ka hyrë në historinë e re të Kosovës si njëri ndër bazat kryesore të UÇK-së. Aty kam bërë hapat e parë të jetës, aty kam njohur për herë të parë botën përreth dhe aty më është dukur se qielli nuk është larg toke, sepse Likoci gjendet në një lartësi të madhe dhe nga ai mund të shihen natën edhe dritat e qytetit të Pejës në largësi prej 40 a 50 km.
Likoci sot për mua nuk është vetëm vendlindja ime që më nxit ndjenja të veçanta përkatësie, “shtëpia” ku kam njohur për herë të parë qiell e tokë e gjithçka tjetër që i duhet një qenieje që vjen në jetë, as vendi që më sjell gjithmonë nostalgji për gjithçka ka ikur bashkë me fëmijërinë time të hershme e me njerëzit që kam dashur e që kanë pasur kuptim për mua, por është edhe vendlindja ime që vazhdon të më nxitë ndjenja krenarie të pamatshme. Aty nuk jetojnë vetëm njerëzit e mi të gjakut, po aty nisi e lëshoi shtat liria, liria e Kosovës. Gjatë kohës së bombardimeve, unë me një pjesë të familjes, jemi dëbuar në Shqipëri, ku kemi qëndruar tre muaj. Me t’u kthyer në Kosovë fill pas përfundimit të luftës, kam shkuar në Likoc, jo vetëm për t’i parë ata që kishin shpëtuar nga masakrat e shumta që u kryen aty e në gjithë Kosovën, por për të ngushëlluar familjarët e mi, të afërm e më të largët, për humbjet e mëdha, për numrin e madh të njerëzve të vrarë, por edhe për t’i përgëzuar ata për qëndresën, luftën dhe sakrificën e madhe. Atë ditë të gjithë njerëzit e mi kishin nevojë për ngushëllim – të gjithë, pa përjashtim, kishin humbur, një, dy, tre, e deri 12 anëtarë të familjes – dikush fëmijën, dikush prindërit, dikush vëllezërit, dikush gjyshërit, dikush … Kështu ishte në shumicën e vendbanimeve në Kosovë.
Në moshën dyvjeçare bashkë me familjen kemi lënë Likocin dhe jemi vendosur në Skënderaj. Aty kam nisur dhe mbaruar shkollën fillore 1960-1968.
Si ishte fëmijëria ime? Vitet ’60 nuk ishin vite qetësie, begatie e zhvillimi për shqiptarët që jetonin në Kosovë e në vise të tjera të Jugosllavisë. Përkundrazi. Por, fëmijëria ka ligjësitë e veta – mosha e vogël nuk i kupton, fatmirësisht, ato lehtë dhe jeton ashtu siç jetohet vetëm njëherë fëmijëria. Nga ky kënd mund të them fëmijëria ime ishte shumë e lumtur. E rrethuar me prindërit, me dy motra e katër vëllezër, me farefis të gjerë, me mysafirë të çdoditshëm – s’mund të dëshirohet më mirë. Ata vinin e shkonin dhe për ne fëmijët ishte kënaqësi, sepse ata gjithmonë vinin me rrëfime nga më të ndryshmet e me xhepat plot arra a ndonjë mollë a ftua, e kjo për kureshtjen e ndjesinë time fëmijërore ishte diçka shumë e bukur.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
Ju shpreheni kaq bukur per prinderit sa gjithkush do tu lexonte me endje:’’ Babai im- si nje gjumë pa ëndrra të këqija, nëna ime- të mos ndieje kurrë të ftohtë’’. Fjalet e arta per prinderit jane pambarim nga te gjithe, ne c’faredo kushte te rritesh, jane I vetmi burim ekzistence, autoriteti i prindërve ishte i pacenueshëm, nderimi yne per ta eshte i pakufishëm. A ishin ata mbeshtetja juaj ne formimin tuaj?
**
Prindërit? Të dashur e të rreptë në të njëjtën kohë. Babai me shkollim të lartë e nëna dinte të shkruante vetëm emrin e të shoqit, tim eti, dhe emrin e vet: Ferat dhe Fatime Zymberi. Sakrifikues të mëdhenj për të rritur shtatë fëmijë të shëndetshëm e të mbarë dhe për të dhënë gjithçka për shkollimin e tyre.
Babai – ai më ka përcjellë në pjesën më të rëndësishme të jetës sime dhe ishte shembulli më i mirë si të bëhesh njeri i dobishëm për veten e të tjerët. Ai na mësoi ta donim jetën, të donim ata që kemi pranë, të donim njeriun e njerëzoren. Ishte i zoti t’i jepte, në çdo kohë e në çdo rast, rrugë shqtësimeve tona. Ajo që më ka vlejtur shumë nga fjala dhe qëndrimi i tij është të kuptuarit se jeta është kjo që na ofrohet dhe marrim nga ajo aq sa dimë e sa ofrojmë ne. Të kishe një baba çfarë ishte babai im, do të thoshte gjumë pa ëndrra të këqija.
Nëna – gjithë jetën më është dukur se i ngjan tokës. Ngrohtësinë e sigurinë e saj e kam ndier në çdo çast të jetës sime Edhe toka është e nxehtë në brendinë e saj, ndryshe nuk do të kishte jetë mbi të. Ajo jo vetëm na dha jetën po na e mbajti siç di vetëm toka të ruajë e t’i mbajë ata që ka krijuar. Me një nënë të tillë që ka mbi çdo gjë fëmijën e saj, shëndetin e tij, këmbët e nxehta, gjumin e rehatshëm, jeta kishte shumë kuptim. Nuk di kur flinte ajo, nuk di nëse ëndërronte ajo, nuk di nëse kishte dhembje ndonjëherë, nuk di nëse qante netëve pa zë, por e di se ajo jetonte për fëmijët e saj. Të kishe një nënë, siç ishte nëna ime, do të thoshte të mos ndieje kurrë të ftohtë. Ajo e kishte kuptuar herët jetën, prandaj ia dinte vlerën të vlefshmes, ia dinte dobinë të dobishmes, ia dinte frikën të frikshmes, ia dinte kufijtë të mundshmes.
Babai na jepte frymën e tij e nëna na ngrohte me dashurinë e saj.
Mund të them se unë nuk kam pasur asnjë përfytyrim nëse prindërit e mi kishin ndonjë mosmarrëveshje mes vete a më të tjerët, sigurisht nëse jo të mëdha, të vogla kanë pasur; nuk e dija nëse kishin vështirësi materiale, e sigurisht se kanë pasur, sepse nuk na e thoshin, dhe as nuk e dija si e përjetonin jetën të shtypur nga shumë anë; kemi parasysh se janë vitet ’60 kur shqiptarët kishin trysni të mëdha nga pushteti i asokohshëm jugosllav. Mund të them se, vërtet, fëmijët janë kursyer shumë asokohe, dhe kjo ka bërë që ta jetojmë fëmijërinë, materialisht shumë të rrudhur, po shpirtërisht shumë të pasur. Për ne, fëmijët, autoriteti i prindërve ishte i pacenueshëm E meritonin nderimin tonë të pakufishëm, prandaj, sot kur flas me ju kam nostalgji për ta e për atë periudhë. Dhe për këtë do të mund ta zgjasja rrëfimin pa kufi.
Ne kishim një burim ekzistence ta themi të mirë, sepse me një rrogë asokohe edhe jetohej, po edhe kërkesat i kishim modeste, sepse vetë jeta ishte shumë më pak kërkuese. Prindërit e mi ishin nikoqirë shembullorë dhe unë nuk kam përjetuar asokohe të ftohtët e këmbëve të lagura e as dritaret e ngrira nga akulli në dhomën e gjumit, të zakonshme për ato kohë në shumicën e shtëpive shqiptare të Kosovës. Babai im arrinte të na siguronte ushqimin e të na blinte librat e shkollës dhe kjo nuk ishte pak, ndërsa nëna na qepte e thurte rroba natën deri vonë. Nuk e di nëse kam shkuar edhe vetëm njëherë herë në shkollë pa ngrënë mëngjesin e ngrohtë që përgatiste nëna ime. Sot fëmijët, për fat të keq, i përcjellim në shkollë me një a dy euro në xhep dhe nuk e dimë nëse hanë apo ç’hanë.
Kosova asokohe nuk e kishte bollëkun që ka sot, përkundrazi, standardi i jetës ishte shumë më i ulët. Dhe, të rriturit asokohe kishin vështirësi të shumta të jetës, po ka qenë zakon i mirë i prindërve që të kurseheshin fëmijët për aq sa ishte e mundur, duke mos i ngarkuar me telashet e tyre. Sot prindërit nuk arrijnë ta bëjnë këtë dhe fëmijët tanë rriten para kohe, rriten me fëmijëri të lënduar.
Skënderaj, një qytezë e vogël, ku kam jetuar një kohë, kishte vetëm një shkollë fillore dhe unë u ula për herë parë në bankat e saj më 1960. Nga librat kishim vetëm abetaren me pak ilustrime bardhë e zi, ndërsa ende më kujtohen disa nga tregimet e shkurtra e fletoret e holla me ngjyrë të bardhë të zverdhur. Shkolla – ajo botë e madhe nga vështrimi i një gjashtë a shtatëvjeçare do të bëhet dashuria ime e madhe. Qyteza kishte një bibliotekë qyteti me të cilën jam njohur në moshën nëntë vjeçe dhe jam bërë shumë shpejt lexuesja më e rregullt e saj. Librat shqip ishin të paktë dhe unë i lexova shpejt pothuajse të gjithë librat që ishin aty. Librat e mi të parë të lexuar janë “Jan Bibiani në hanë”, “Doktor ofmëdhemb”, “Princi dhe lypësi”. Disa nga librat për fëmijë, si, fjala vjen, “Udhëtimet e Guliverit”, i kam lexuar në serbokroatishte. Pas vitit 1966, kur ra Rankoviqi, kryeshefi i Sigurimit të Brendshëm të Jugosllavisë (UDB-a famëkeqe), kur Kosova mori sadopak frymë dhe kur filloi një bashkëpunim shumë i pritur dhe i dëshiruar fort me Shqipërinë, u shtuan librat dhe përkthimet në shqip, kurse unë mbeta e pasionuar jetësisht pas leximit.
Me të mbaruar shkollën fillore më 1968 familjarisht jemi shpërngulur në Mitrovicë, ku kam filluar e mbaruar Shkollën Normale pesëvjeçare, për katër vjet, si nxënëse e dalluar, me sukses të shkëlqyer. Shkolla normale “Hasan Prishtina” ishte shkollë mësuesie dhe ishte shkollë me emër.
Në familjen time isha më e madhja prej fëmijëve dhe më binte hise të kisha shpesh edhe detyra e përgjegjësi më shumë se fëmijët e tjerë sidomos në mungesë të prindërve. Edhe sot e ndiej respektin nga motrat e vëllezërit për këtë, sepse në familjen tonë është respektuar shumë edhe mosha, edhe dija, edhe kujdesi. Dhe unë nuk i kam zhgënjyer në përpjekjen time që, meqë isha e para me moshë, të bëhesha edhe një shembull a udhërrëfyes i tyre, sidomos me mësime e disiplinë – dhe ata pothuajse të gjithë ishin të shkëlqyer, ndërsa me sjelljen të gjithë për lëvdatë, kurse sot janë shumë çmuar aty ku jetojnë e punojnë. Jo vetëm në mësimet, po edhe në konkurse të ndryshme të dijes brenda e jashtë Kosovës, të konkurseve për esetë a hartimet, si i quanim ne asokohe, unë rrëmbeja vendet e para dhe kjo i bënte shumë krenarë prindërit e mi. Nuk mbaj mend të jem qortuar nga prindërit apo mësimdhënësit as edhe një herë për mësimet dhe disiplinën.
**
Prof. Dr. Shefkije.A ka qënë familja juaj arsimdashëse , dhe sa ju ka nxitur ne studimet tuaja ne Degën Gjuhë Letërsi, duke ditur qe ju keni qënë nje vajzë me përparim shumë të mirë në mësime, po pedagoget tuaj te njohur te Gjuhes shqipe sa ju kanë përkrahur e mbeshtetur ne studimet tuaja?
**
Nxitja kryesore më vinte prej prindërve të mi: ata ishin arsimdashës të flaktë. Ata në mua shihnin realizimin e ëndrrave të tyre. Kjo nxitje ka vazhduar të jetojë në mua gjatë, edhe pas vdekjes së hershme të babait. Ishte një kohë kur dija e shkolla shiheshin mbi gjithçka, idealizoheshin së tepërmi. U jam mirënjohës për jetë, pos të tjerash, edhe për kultivimin e dashurisë për librin e dijen dhe për shprehinë e krijuar të punës.
Më 1972, domethënë para 44 vjetësh, kam filluar studimet në Prishtinë në Fakultetin Filozofik, Dega Gjuhë dhe Letërsi Shqipe. Është koha kur Prishtina vlonte nga studentët dhe koha e një rilindjeje të vërtetë arsimore. Brezi im në Degën e Gjuhës dhe Letërsisë Shqipe numëronte mbi 130 studentë dhe midis tyre mbi 60 ishin vajza nga të gjitha viset shqiptare në ish Jugosllavi. Kjo ishte shumë e rëndësishme për Kosovën e atëhershme, sepse shkalla e analfabetizmit ishte ende shumë e lartë dhe sidomos e analfabetizmit të gruas. Në gjithë familjen time shumë të gjerë unë jam vajza e parë e shkolluar. Kjo flet mjaftueshëm për kontekstin arsimor e kulturor të Kosovës në vitet për të cilat po flasim.
Ishte kënaqësi, krenari e privilegj, prandaj, të kishe mundësinë të studioje. Në Prishtinë kisha ardhur me shumë ambicie, me shumë shpresa, por edhe me shumë drojë. Qyteti i panjohur, rrethi i ri, largimi i parë nga familja, numri i madh i studentëve, ishin sfida të reja për një vajzë 18 vjeçe me shumë ëndrra për të ardhmen e saj dhe me shumë etje për dituri.
Fakulteti Filozofik asokohe përfaqësonte qerthullin kryesor të intelektualëve të Prishtinës, ndonëse nuk ishte i vogël as numri i Fakulteteve të tjera. Prishtina asokohe ngjante në një qytet të rinjsh dhe vetëm vera, kur zbrazej Prishtina, shpaloste të vërtetën se studentët vërtet përbënin shpirtin e saj. Edhe sot kur gjendem në mesin e studentëve, kur eci pranë tyre rrugëve të Prishtinës, kam po atë ndjesi e po atë nostalgji që me rishfaqet çdo fillimviti mësimor. Kam pasur nderin t’i kem profesorë Akad. Idriz Ajetin, Prof. Anton Çettën, Akad. Besim Bokshin, Prof. Gani Lubotenin, Prof. Latif Mulakun, Prof. Hasan Mekulin, Prof. Mehdi Bardhin, Prof. Enver Gjerqekun e shumë të tjerë më të rinj, që edhe sot janë emra të njohur të gjuhësisë e të letërsisë shqipe.
Edhe në studime jam dalluar me mësimet. Nxitja kryesore më vinte prej prindërve të mi: ata ishin arsimdashës të flaktë. Ata në mua shihnin realizimin e ëndrrave të tyre. Kjo nxitje ka vazhduar të jetojë në mua gjatë, edhe pas vdekjes së hershme të babait. Ishte një kohë kur dija e shkolla shiheshin mbi gjithçka, idealizoheshin së tepërmi. U jam mirënjohës për jetë, pos të tjerash, edhe për kultivimin e dashurisë për librin e dijen dhe për shprehinë e krijuar të punës.
Në këtë kohë kam filluar të botoj disa tregime e poezi në revistat ”Zëri i e rinisë” dhe ”Botën e re: dhe mbaj mend, madje, edhe ndonjë titull të tyre si: “Kthimi”, “Blerta”, “Dasma”, “Leonora” etj. Edhe më vonë kam ndier nevojë të shkruaj kohë pas kohe, por ato shkrime nuk i kam botuar; ndonjëherë madje kam shkruar edhe ditar.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
Prishtina eshte qyteti ku jeni diplomuar ‘’një qytet të rinjsh’’ dhe studentët vërtet përbëjne shpirtin e saj. Ku në mesin e studentëve, ju njohët dashurine tuaj , dhe krijuat familjen, me pak kosto, sepse juve ju desh te linit Prishtinën. A keni akoma po ate ndjesi sot ku ecni mes korridoreve te fakultetit ‘’bucitjen rinore’’ që të rishfaqej çdo fillim viti mësimor?
**
Në korridoret e fakultetit që në ditët e para të studimeve njoha edhe një djalosh zeshkan, simpatik që “m’i mori mendtë” për të cilin lashë Prishtinën e bukur e jetën studentore me të përfunduar vitin e dytë të studimeve dhe shkova në fshatin Isniq të Deçanit (Dukagjin) për t’u bërë nuse e për t’u mësuar me një jetë plotësisht tjetër.
Për më pak se dy vjet e gjysmë sado të jetoj në Isniq, kanë ardhur në jetë dy fëmijët e mi të parë Rebeka (1975) e Valmiri (1976), ndërsa gjatë kësaj kohe kam punuar mësuese në fshat dhe kam arritur të përfundoj edhe studimet në kohë dhe me sukses të dalluar. Është kjo koha më intensive në jetën time kur do të provojë energjitë e mundësitë e mia dhe aftësitë për t’iu përshtatur kushteve e rrethanave të panjohura. Mund të them se gjatë kësaj kohe në Isniq kam provuar mirësinë e zemërgjerësinë e njerëzve, kam ndier dashurinë e respektin e tyre, por edhe vetë jam përpjekur të ofroj dashuri e respekt. Isniqi është një fshat i mrekullueshëm me njerëz të rrallë.
Mund të më pyesni nëse e kam e pasur vështirë në ambientin e ri? Do t’ju gënjeja po t’ju thosha jo. Unë nuk shkova në fshat për pushime ose te dajat e mi ku kam kaluar shumë vjet të lumtura të fëmijërisë sime, po shkova për t’u bërë nuse pa i mbushur njëzet vjet. Nuse! Po hyja në një jetë tjetër, të re e të panjohur për mua, me të cilën domosdo duhej të mësohesha. Dhe “u mësova”. Familjarët e burrit tim sigurisht se kanë pritur që unë do të bëja jetën e çdo nuseje asokohe aty, e kjo do të thoshte të ngrihesha herët, të fshija e të laja shtëpinë, të nxirrja ujë nga pusi, të laja e shpëlaja rrobat e gjithë shtëpisë, të milja lopët e dhentë e të zija kosin në rast të mungesës së zonjës së shtëpisë, të korrja e zhvoshkja misrin, të vjelja a të shkundja mollë e arra… Ishin gabuar. Unë në vend të pajës kisha marrë me vete dy valixhe libra, fletoren time të ditarit e të sprovave letrare, kisha marrë me vete dëshirën që të përfundoja studimet e mbetura përgjysmë dhe kisha marrë me vete, sidomos, zemërimin e tim eti pse po martohesha aq herët, pa diplomuar. Ishte, për të, si një prerje në besë, sepse të studioje asokohe, kur ende shumica e mësuesve nëpër Kosovë ishin të padiplomuar ishte privilegj që nuk e gëzonin shumë vajza në gjithë Kosovën. Dhe duhej t’ia mbaja fjalën, vetes e babait – t’i vazhdoja studimet. Shumë nga punët që priteshin nga unë nuk i bëra, por në kushte tepër modeste linda dy fëmijë, ecja tetë km në ditë për të shkuar në punë dhe mbarova studimet në afat rekord e kjo, mendoj, se nuk ishte pak për një 23 vjeçare. Do të ishte krejtësisht e pandershme të mos përmendja ndihmën e mirëkuptimin e madh që kam pasur nga burri e familja e tij, pa ndihmën e të cilëve do ta kisha tepër vështirë. Vjehrra ime u bë dora ime e djathtë dhe asaj i jam, vërtet, mirënjohëse sidomos për mirëkuptimin. Ajo e kuptoi mirë e herët se nuk kishte marrë nuse që t’i shkonte pas, po nuse që do të ndiqte ëndrrat e dëshirat.
**
Prof. Dr. Shefkije.Së afermi ju mbushni 40 vjet punë ne Institutin Albanologjik. E gjithe kjo eksperiencë pune ju ka mundësuar të realizoheni si nje nga Studiueset më të mira te Gjuhës Shqipe në te gjitha rrethet Akademike, dëshiruar dhe atë që është kërkuar prej jush si studiuese e gjuhës.Sa krenare ndihet Shefkija ne arritjet e saj te shkëlqyera profesionale?
**
Kur po dorëzoja në administratën e Fakultetit Filozofik, në fillim të shtatorit 1977, temën e diplomës për mbrojtje, më thanë se duhej të paraqitesha te Përgjegjësi i Degës Gjuhë dhe Letërsi, prof. Latif Berisha. Nuk mund ta merrja me mend se kjo bisedë do të bënte kthesën e madhe në jetën time. Kishte ardhur një kërkesë nga drejtori i asokohshëm i Institutit Albanologjik, Rexhep Qosja, që studenti a studentja më e mirë që do të diplomonte në atë afat, të konkurronte për pranim në Institut. Ato ditë Instituti Albanologjik po vendosej në objektin e ri e të bukur në të cilin gjendet edhe sot, prandaj i nevojiteshin kuadro të reja të cilët me dhuntinë e tyre ishin dalluar gjatë studime në këtë fakultet. Nuk po e zgjas për ato ç’kam ndier në ato çaste. Kryesorja u krijuan kushtet që unë të rinis jetën e ëndërruat e të këputur në gjysmë kur e kisha lënë Prishtinën.
Largimi im nga Isniqi dhe Deçani ku kisha filluar të jepja mësim lidhet me pranimin tim, fill pas diplomimit, në Institutin Albanologjik të Prishtinës, si asistente në Degën e Gjuhës, këtu e 39 vjet më parë, ku punoj edhe sot si këshilltare shkencore.
Riardhja në Prishtinë më 1.12.1977 nuk kishte kuptimin vetëm të punësimit në Institutin Albanologjik, po edhe të vazhdimit të studimeve pasdiplomike, të cilat i regjistrova më 1978. Gjatë studimeve pasdiplomike kam lindur vajzën e dytë, Blertën (1980), të shëndetshme e të bukur si mund të ëndërroj vetëm një nënë. Por, po në atë vit një ditë, një ditë të acartë nëntori, kur ishte vetëm 52 vjeçar, iku babai nga kjo jetë përgjithmonë, ndërsa ne mbetëm ta jetonim jetën pa të. Barra ra mbi nënën të rrethuar me fëmijët jomadhorë, më i vogli 12 vjeç. Jeta vazhdoi, por aspak e lehtë. Nëna – e mësuar me sigurinë që të jep një njeri me dashurinë e ndershmërinë e paskajshme, me parimësinë e shquar, me rregullsinë e me ndjenjën e fuqishme familjare, u detyrua të merrte forcën e tij për të përballuar jetën e varfëruar shpirtërore e fizike pa të.
Dy vjet pas, më 1982, një javë pas mbrojtjes së magjistraturës, linda fëmijën e katërt, Isën, që trashëgoi emrin e gjyshit nga babai. Tashmë kisha katër fëmijë si drita, një banesë me qira, babai kishte ikur, po këto nuk ishin pengesa që unë të vazhdoja të ecja pas dëshirave e synimeve që i kisha vënë vetes herët – të bëhesha studiuese e gjuhës.
…
Së shpejti më 23 shkurt 2016 do të mbush 40 vjet pune. Nuk janë pak dhe kjo moshë pune më mundëson të kthej kokën prapa e të shoh nëse kam arritur të përmbush atë që kam synuar e dëshiruar dhe atë që është kërkuar preje meje si studiuese e gjuhës. Me kërkimndjesën për lexuesit e nderuar të gazetës historike, me emër të çmuar “Dielli”, për jomodestinë që mund ta shpreh në vijim të intervistës, them se mund të ndihem mirë për punën që kam bërë.
Gjatë punës në Institut kam ndjekur e përfunduar studimet pasdiplomike dhe me punimin “Sinonimet në gjuhën shqipe” kam marrë gradën magjistre e shkencave filologjike më 1982, kurse më 1999 kam mbrojtur me sukses tezën e disertacionit me titullin “Veçoritë leksiko-semantike dhe stilistike të gjuhës së veprës letrare të Jakov Xoxës”, dhe kam marrë gradën doktore e shkencave filologjike. Jam gruaja e parë e doktoruar në gjuhësi në Universitetin e Prishtinës. Gjatë punës në Institut kam arritur të gjithë titujt shkencorë deri te titulli më i lartë Këshilltare shkencore, më 2002.
Në Institutin Albanologjik kam drejtuar dhjetë vjet Degën e Gjuhësisë. Kam ushtruar në moshë fare të re edhe detyrën e kryetares së Pleqësisë të Institutit Albanologjik. Për disa kohë kam punuar edhe si pedagoge e jashtme, me titullin profesor, në Fakultetin e Arteve Dramatike në Prishtinë, ku kam ligjëruar lëndën Kulturë gjuhe dhe, në vitet e fundit, në Fakultetin e Edukimit, lëndët Kulturë gjuhe, Leksikologji dhe Semiologji.
Jam nënkryetare e Shoqatës së Gjuhës Shqipe të Kosovës që nga themelimi i saj më 2002, që ka zhvilluar dhe zhvillon aktivitet shumë të dendur në të mirë të gjuhës shqipe dhe të kulturës gjuhësore. Vite me radhë jam kryeredaktore e revistës kryesore shkencore në Kosovë me moshë 55 vjeçare “Gjurmime albanologjike” (Seria e shkencave filologjike) dhe anëtare e redaksisë së revistës shkencore-profesionale të Institutit Albanologjik “Gjuha shqipe” (1982. Jam anëtare e Këshillit Ndërakademik për Gjuhën Shqipe dhe kryetare e Grupit të Kosovës për çështje të leksikut në këtë Këshill, që nga themelimi i tij më 2004 e në vijim. Gjatë viteve 2014 dhe 2015 kam kryer detyrën e Kryetares së Këshillit Drejtues të Universitetit të Prishtinës “Hasan Prishtina”. Jam propozuar tri herë nga Instituti Albanologjik për anëtare të Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës.
Kam qenë organizuese, në cilësinë e kryetares, e disa konferencave, sesioneve dhe tryezave shkencore në kuadër të Institutit Albanologjik dhe të Shoqatës së Gjuhës Shqipe të Kosovës. Kam marrë pjesë në mbi 60 tubime shkencore kombëtare e ndërkombëtare – konferenca, simpoziume, sesione e tryeza shkencore – që janë mbajtur në Prishtinë, Tiranë, Shkodër, Shkup, Tetovë, Ulqin, Korçë, të organizuara nga institucionet shkencore të Kosovës dhe Shqipërisë, nga akademitë tona të shkencave e të arteve, nga universitet dhe nga shoqata të ndryshme intelektuale mbarëshqiptare. Njëkohësisht, kam marrë pjesë për vite me radhë dhe vijoj të japë ndihmesë të çmueshme në biseda e debate gjuhe në radiot e televizionet tona, në Prishtinë e Tiranë, në tribuna të ndryshme gjuhësore profesionale e shkencore, në tribuna gjuhësore me studentë e mësues gjuhe dhe në seminare si trajnuese e gjuhës e punonjësve të administratës publike. Kam marrë pjesë në shumë ekspedita shkencore për të mbledhur lëndë leksikore e frazeologjike drejtpërdrejt nga ligjërimet e folura popullore.
**
E dashur Prof Dr Shefkije.Puna dhe Studimet tuaja shkencore numerojne rreth 300 artikuj shkencore, Mbrojnë Gjuhen shqipe vlerat kombëtare të shqiptarëve, të krijuara me mund, në kushte jofavorizuese për ta. Mendoj, eshte detyrë, intelektuale e morale e çdo studiuesi. Mbrojtje e gjuhës standarde, do të thotë mbrojtje e qenësisë sonë,Kam interes une dhe lexuesi te di, a janë të rrezikuara sidomos gjuhët e kulturat e vogla në kushtet e një qytetërimi kaq të përbërë, në kushtet e globalizmit?
**
Në jetën time shkencore në vazhdimësi jam marrë me kulturën e gjuhës shqipe, me trajtimin shkencor të problemeve të saj, me studime gjuhësore në përgjithësi, me shkrime e trajtesa pothuaj të rregullta në revistat shkencore që botohen në Kosovë, si në “Gjurmime Albanologjike (Filologji)”, “Seminari Ndërkombëtar për Gjuhën, Letërsinë dhe Kulturën Shqiptare”, “Dardania Sacra”, “Gjuha shqipe”, Kulturë gjuhe”, “Jeta e re” etj., pastaj në ato të Institutit të Gjuhësisë dhe të Letërsisë në Tiranë, si në “Studime filologjike” e “Gjuha jonë”, në revistat shqiptare në Maqedoni e në Mal të Zi, si në “Koha”, “Malësia” dhe në revista e gazeta të tjera që botohen në Kosovë e në Shqipëri.
Jam redaktore gjuhësore e më shumë se 100 botimeve shkencore të Institutit Albanologjik e të veprave shkencore të disa botuesve të tjerë, ndër ta po përmend Fjalor suedisht-shqip (2004), Fjalor shqip-suedisht (2012), botime të Entit për Zhvillimin e Arsimit të Suedisë; Fjalor kroatisht-shqip (2008), botim i Školska knjiga-s së Kroacisë; Fjalor shqip-serbokroatisht i EBT–së dhe i një numri fjalorësh dialektorë e terminologjikë, botime të Institutit Albanologjik. Gjithashtu jam recensuese e një numri të madh veprash shkencore e mësimore si dhe mentore e anëtare komisionesh në mbrojtje magjistraturash e doktoratash në Institut gjatë periudhës 2000- 2008. Jam mentore dhe vazhdoj të jem mentore e projekteve shkencore që janë realizuar dhe realizohen në Institutin Albanologjik, nga studiuesit e rinj.
Veprimtaria ime shkencore përmban afro 300 studime, trajtesa, kumtesa, vështrime shkencore, artikuj e recensione për probleme të ndryshme të leksikologjisë, të leksikografisë, të stilistikës gjuhësore e letrare, të historisë së gjuhës standarde e të kulturës gjuhësore, të botuar në organe shkencore e profesionale në Kosovë e në Shqipëri. Përveç shkrimeve të publikuara në periodikët shkencorë kam botuar këto vepra monografike dhe përmbledhje studimesh: 1. “Çështje të sinonimeve në gjuhën shqipe”. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1985, 145 faqe; 2. ”Fjalor i fjalëve të huaja” (bashkautore), Instituti Albanologjik, Prishtinë, 1987, 667 faqe; 3.”Gjuha dhe stili i Jakov Xoxës”. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2000, 420 faqe; 4. ”Kultura gjuhësore dhe përdorimi estetik i gjuhës”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, ”Toena”, Tiranë, 2002, 440 faqe; 5. ”Gjuha, ligjërimi dhe fjala”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2004, 300 faqe; 6. ”Gjuha dhe identiteti”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, ”Toena”, Tiranë, 2008, 333 faqe; 7.”Gjergj Fishta, Gjuha dhe stili”, I. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2012, 528 faqe; 8. ”Gjergj Fishta, Gjuha dhe stili”, II. Monografi. Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2012, 574 faqe; 9. ”Gjuha, teksti dhe konteksti”. Përmbledhje studimesh e trajtesash, Instituti Albanologjik, Prishtinë, 2015, 370 faqe.
Jam autore edhe e një romani: Mos më thuaj se më ke parë ëndërr, botim i ”Toenës, Tiranë, 2004, 299 faqe. Disa fragmente të romanit (60 f.) janë përkthyer në gjuhën bullgare nga Ralica Mladenova dhe janë botuar në revistën “Ballkani”, Sofje, nr. 4, dhjetor 2005. Romani është pritur shumë mirë nga lexuesit dhe kritika. Romani i bën jehonë luftës së fundit në Kosovë, në të vërtetë është roman mbi pasojat e luftës në botën shpirtërore të njerëzve të Kosovës.
Monografitë për gjuhën dhe stilin e Jakov Xoxës dhe për gjuhën e stilin e Gjergj Fishtës janë çmuar prej studiuesve më të njohur sot të gjuhësisë shqiptare si monografitë e para të plota në historinë e studimeve gjuhësore shqiptare për gjuhën e stilin e shkrimtarit, të vështruar në rrafshin leksikor, semantik e stilistik dhe në rrafshin e fonostilistikës, morfostilistikës, sintaksostilistikës dhe leksikostilistikës. Ndërkaq monografia Çështje të sinonimeve në gjuhën shqipe është monografia e parë dhe e vetmja në gjuhën shqipe për sinonimet në gjuhën shqipe.
**
Prof Dr Shefkije.
Si ështe vlerësuar puna juaj e devotshme si Akademike, studiuese shkencore e Gjuhes standarte Shqipe,Botuese, Redaktore,Romanciere,Lobuese ne media, nga fusha akademike, institucionet e Gjuhësise dhe Personalitetet e saj ?
**
Për veprën ”Gjuha dhe identiteti” (2008) kam fituar Çmimin Pjetër Bogdani të Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës si vepra më e mirë e vitit në të gjitha zhanret. Vlerësimin për veprën ”Gjuha dhe identiteti” e kam marrë si një mesazh domethënës, mesazh që lë të kuptohet se çështjet e gjuhës, të letërsisë edhe të kulturës në përgjithësi duhet të shihen të lidhura me identitetin kombëtar që sot i është nënshtruar një trysnie të madhe prej faktorëve të jashtëm për arsye të ditura politike dhe prej faktorëve të brendshëm, fatkeqësisht, për arsye po kështu, të ditura, politike, krahinoriste e përfituese. Unë përpiqem të mbroj vlerat tona, njëra prej e të cilave, më e rëndësishmja, është gjuha shqipe, gjuha standarde shqipe. Mbroj vlerat kombëtare të shqiptarëve të krijuara me aq mund, në kushte e rrethana historike shumë jofavorizuese për ta. Dhe kjo, mendoj, do të duhej të ishte detyrë shkencore, intelektuale e morale e çdo studiuesi. Mbrojtje e gjuhës standarde do të thotë mbrojtje e qenësisë sonë sidomos sot në kushtet e një qytetërimi kaq të përbërë, në kushtet e globalizmit, kur janë të rrezikuara sidomos gjuhët e kulturat e vogla. Sot edhe për popujt e mëdhenj, siç janë kinezët, del shumë i rëndësishëm kohezioni kombëtar përmes një gjuhe të përbashkët. Pse duhet të jetë ndryshe për shqiptarët?
Jam shpërblyer në vitin 2012 edhe me Çmimin “Shkencëtari i vitit” për veprën dyvëllimshe (mbi 1100 faqesh) ”Gjergj Fishta. Gjuha dhe stili”, I dhe II. Këtë çmim e kam përjetuar jo vetëm si nderim dhe vlerësim për punën e bërë gati dhjetëvjeçare, por edhe si përgjegjësi, si zotim, si nxitje për punën që do të bëj në vijim. Çmimi mori një kuptim të veçantë për mua sepse rastisi në përvjetorin e madh të shtetit shqiptar, në ndërtimin e të cili rol dhe ndikim të madh pati edhe poeti i madh kombëtar Gjergj Fishta me veprën e tij.
Për botimet shkencore dhe avancimet e mia kam pasur mentorë e recensues akademikë e profesorë të njohur të gjuhësisë e të letërsisë shqipe, si: akad. Idriz Ajeti, akad. Rexhep Qosja, akad. Rexhep Ismajli, akad. Jani Thomai, prof. dr. Emil Lafe, prof. dr. Latif Mulaku, prof. dr. Gani Luboteni, prof. Murat Blaku, dr. Shaqir Berani, prof. Mehdi Bardhi, prof. dr. Ragip Mulaku, prof. dr. Qemal Murati e studiues të tjerë të gjuhës shqipe, kurse me shkrime të veçanta për veprat e mia në revista shkencore shqiptare dhe në promovimet e tyre kanë dhënë vlerësimet e tyre akad. Idriz Ajeti, akad. Rexhep Qosja, akad. Jani Thomai, akad. Jorgo Bulo, akad. Kolec Topalli, akad, Gjovalin Shkurtaj, akad. Floresha Dado, prof. dr. Xhevat Lloshi, prof. dr. Emil Lafe, prof. Tomor Osmani, prof. dr. Seit Mansaku, profesor Enver Hysa, prof dr. Valter Memisha, prof.dr. Tefë Topalli, prof. dr. Mimoza Priku, prof. dr. Kudret Velça, prof. dr. Bashkim Kuçuku, dr. Rusana Bejleri, prof. dr. Ragip Mulaku, prof. dr. Qemal Murati, dr. Agim Hidi, dr. Zenun Gjocaj, prof. dr. Rrustem Berisha, prof. dr. Resmije Kryeziu, dr. Fadil Grajçevci, prof. dr. Hysen Matoshi, dr. Artan Goga, dr. Rrezarta Draçini, dr. Bedri Zyberaj, dr. Kastriot Marku, dr. Orijeta Baja, dr. Xhavit Beqiraj e shumë të tjerë.
Përurime të disa botimeve shkencore për veprat e mia janë mbajtur në Institutin Albanologjik të Prishtinës, ndërsa monografia ”Gjuha dhe stili i Jakov Xoxës” është promovuar në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë në Tiranë më 5 maj 2001, kurse vepra dyvëllimshe ”Gjergj Fishta – gjuha dhe stili” është promovuar në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, në Tiranë më 23.10. 2012 dhe në Universitetin e Shkodrës në prill 2013.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.Ju vazhdoni te punoni ne Institutin Albanologjik, duke punuar paralel me studimet gjuhesore, romanin, familjen, ndjeheni e realizuar si grua, nene , dhe profesioniste në plotësinë e tyre?
**
Mund të pyesni: a i kam realizuar të gjitha dëshirat e synimet? Në vija të përgjithshme po, por kam ende dëshira dhe synime prandaj nuk rresht punën e përpjekjet. Vazhdoj të punoj në Institutin Albanologjik. Vazhdoj të studioj gjuhën, pasionin tim të hershëm, përmes gjuhës së shkrimtarëve, përmes fjalorëve, vazhdoj të shqetësohem për kulturën tonë të ulët gjuhësore e për dashurinë gjithnjë e më të paktë të të rinjve tanë për leximin, vazhdoj të shkruaj roman… Dhe kryesorja: puna më bën shumë të lumtur.
Por, kam edhe një dashuri të madhe, mbi gjithçka – familjen time.
Sot jetoj në shtëpinë time në Kodrën e Diellit në Prishtinë me familjen time të madhe. Të katër fëmijët e mi, me të mbaruar studimet, janë martuar dhe më kanë dhuruar 10 mbesa e nipër. Ari, Rina. Lira, Leka, Rea, Reita, Ylli, Tana, Hana, Orgesi – janë margaritarët e mi. Fëmijët e mi jetojnë prej punës dhe mundit të vet. Ndihmesë të çmueshme marrë nga dy nuset e mia, Dita dhe Edona. Unë vazhdoj punën me këmbënguljen e njëjtë dhe ndihem mirë që vazhdoj të kem mirëkuptimin e familjes. Por, kjo nuk do të thotë se nuk kam kohë për t’i mbledhur shumë shpesh të gjithë rreth tryezës për të ngrënë drekën a darkën bashkërisht, për të gatuar ushqimet e preferuara për fëmijët e sidomos për më të vegjlit e mi, se nuk arrij t’u tregoj përralla nipërve e mbesave për të provuar edhe ata magjinë që kam provuar unë nga gjyshja ime, se nuk kam kohë për detyrat e tyre shkollore e për të ndjekur sukseset e tyre, se nuk kam kohë të shëtis me ta, se nuk kam kohë për të përgatitur turshitë e dimrit a për të zier reçelin e adhuruar nga ata. Përkundrazi. Jeta me ta më është shumë e vlefshme dhe ajo është, vërtet, shumë e bukur vetëm kur jetohet në plotësinë e saj.

Prof. Dr. Shefkije.
Me sa pasion e këmbëngulje ka qënë e mbushur rruga për punën, angazhim persistent, punë kërkuese, sakrifica, e shqetësime, ju jane dashur te provoni, te konvertuara keto ne kënaqësi dhe rezultate. Jeta juaj mund të quhet ‘’Duke vrapuar ne studimet ne Gjuhesi’’ky eshte dhe sekreti i suksesit tuaj?
**
Çdo kohë ka vështirësitë e veta dhe brezi që vjen pas mund të mos i kuptojë ato. Sigurisht se edhe rruga ime jetësore nuk ka qenë e lehtë sepse kisha një qëllim më të lartë se ç’mund ta përballoja me rrethanat që ia kisha krijuar vetes. Sot kjo mund të duket e lehtë, por mund ta them nga pikëvështrimi i sotëm se rruga ime deri sot ka qene e mbushur me shumë pasion për punën, me shumë angazhim e punë kërkuese, me shumë sakrifica, me shumë shqetësime, me shumë kënaqësi për rezultatet dhe me shumë vullnet, në të vërtetë jeta ime mund të ketë emërtimin vrapim. Unë nuk kam ecur, por kam vrapuar, ndryshe nuk do të arrija. Bashkëpeshimi i jetës familjare dhe asaj profesionale do urtësi e përgjegjësi dhe them se kam arritur të mos e cenoj asnjërën. Madje, mund të them se edhe si shtëpiake jam e mirë, kështu së paku më thonë të tjerët, dhe më pëlqen kur më thonë kështu. Në vrapin tim jetësor kam kuptuar se puna të mban gjallë, të jep forcë, energji, qëndrueshmëri e mbi të gjitha të jep kënaqësi dhe ndijesinë e vlerësimit të vetes, kurse sekreti i suksesit është përkushtimi dhe këmbëngulja për të arritur qëllimin.
**
E dashur Prof. Dr. Shefkije.
C’fare mesazhi keni per Gruan Shqiptare ne rrugën per te prekur suksesin, qe u duhet të përshkojë për të ruajtur integritetin moral, dhe profesional, për te qënë njerëzore dhe me një familje te fortë?
**
Çdo grua mund të realizojë atë që do, mjafton të ketë pasionin e vullnetin. Kur i hyjmë një pune suksesi përcaktohet nga vullneti për të vazhduar pavarësisht vështirësive shoqëruese. Por, fillimisht duhet t’i dimë qëllimet tona dhe të jemi të aftë të përballojmë vështirësitë. Nuk realizohen qëllimet pa vështirësi e sakrifica. Në këtë rrugë është e rëndësishme të ruajmë integritetin moral, të jemi të sinqerta, të ndershme me veten dhe me të tjerët – ta pranojmë moton e njohur se para se të jemi të sukseshëm duhet të jemi të vlefshëm, të dobishëm.
Falenderim- Shefkija
**E nderuar znj. Liliana, më lejoni t’ju shpreh falenderimin tim për vëmendjen që keni treguar për punën time shkencore. Njëkohësisht, dua t’ju përgëzoj për gjithçka që po bëni për të promovuar vlerat e shoqërisë shqiptare, për të promovuar gruan shqiptare dhe sukseset e saj përtej gjeografisë shqiptare. Ju dëshiroj shëndet e realizim synimesh jetësore!
**Ju faleminderit ju e dashur Prof Dr Shefki ,Ishte nder dhe obligim bashkebisedimin. Ju jeni nje grua e suksesshme, Studiuesja e gjuhesise ne menyren me permanente dhe te vlerësuar. Redaktorja, romancierja , gruaja me integritet te lartë njerëzor. Jeni një inspirim dhe model i shkelqyer i madh jo vetem për gruan shqiptare, per Gjuhëtarët, shkrimtarët,Intelektualët në punën qe duhet te bejnë për te ruajtur te pastër Kulturën dhe Gjuhën tone Shqipe ne menyre te vazhdueshme ashtu si punoni dhe ju. Faleminderit .
Suksese nga zemra

Dr. Liliana Pere
Ing Informatic
President: International Organization.
” Albanian Woman in the World
Peace Missionary & Honorary Advisor of DMPP

Filed Under: Interviste Tagged With: gjuha shqipe, Liliana Pere, Prof. Dr. Shefkije Islamaj, THESARI YNE KOMBETAR

Gjuha shqipe- “ Rrypi lidhës gjuhësor” i gjuhëve tjera në Ballkan

August 12, 2015 by dgreca

Nga Fahri Xharra/
(Alt-)Albanisch: Lebendiger Einfluss einer toten Sprache?)/
Analisti , studiusi , historiani nuk guxon të mundet nga emocionet , nëse dëshiron që ajo analizë, ai studim apo ajo histori që e shkruan të jetë reale. Por kur lexon diçka për të cilën je munduar ta gjesh, dhe e cila do ti jepte shkëlqimin shkrimeve , e cila e vërteton ate që e ke thënë ,por nuk ke mundur saktësisht ta dokumentosh, atëherë me siguri je i mbushur me rrënqethje nga gëzimi : “Më në fund !
Me tonelata shkrime janë bërë kundër gjuhës shqipe , duke e paraqitur ate si të ardhur vonë , si të pa rrënjë dhe si të pa origjinë . Shkruanin “ dashamirët e huaj” e ne i lexonim ato që na i përgatisnin
” dashamirët “ e vendit tonë; ose edhe nga ne ,kishte nga ata që iu bashkangjitënin atyre për të provuar të njejtën; thjeshtë që gjuha e parë në Europë të bastardhohet , të humbë nga pesha , të ndahet në “një qind “dialekte që të mos kuptohen ose të kuptohemi me vështirësi ndër veti . Por…. Departamenti i Gjuhësisë i Universitetit të Vjenës na e thot atë që ishte dashur ta thonin edhe studjuesit tanë.
Gjuhët e ndryshme të një regjioni gjeografik shpesh paraqesin ngjajshmëri ndërveti , për kundër asaj që nuk janë të të njejtës origjinë. Ky fenomen i njohur si “ Rrypi lidhës gjuhësor”është i pranishëm edhe në Ballkan , ku Gjuhët Shqipe, Greke , Bullgare, Maqedone (sllave fxh) dhe Rumune i kan fjalët dhe strukturën e njejtë . A u ndikuan këto gjuhë nga njera tjetra , apo një nga këto gjuhë ishte vendimtare në evoluimim e gjuhëve tjera (të përmendura ) më lartë ?
Në këtë pyetje do të përgjigjet projekti i madh i linguistëve austriak i udhëhequr nga Gjuhëtari Dr. Stefan Schumacher dhe kolegu i tij Dr. Joachim Matzinger . Ky studim do të vërteton që .. “ Gjuha shqipe ( e vjetër) e kishte rolin kryesor në këtë çështje . Projekti do të ndahet në dy fusha ; studimi i thellë i Gjuhës ( së vjetër ) Shqipe dhe ndikimi i saj në gjuhët tjera ballkanike , duke i falemderuar sistemit foljor ( verbal ) të gjuhës sonë. (Ebenso wichtig sind diese aber auch, um die Wechselwirkungen des Albanischen mit seinen Nachbarsprachen zu erklären. Dabei gehen die beiden Forscher verschiedenen Spuren nach, die darauf hinweisen, dass Albanien eine zentrale Rolle im Balkansprachbund spielte. Beispielsweise ist es vermutlich vom Albanischen ausgegangen, dass der bestimmte Artikel im Rumänischen, Bulgarischen und Mazedonischen nachgestellt wird. Denn im Albanischen ist der nachgestellte Artikel bereits seit der Antike vorhanden. )
Dr. Schumacher e sqaron që studimi po i jep frytet e para : Gjuha e Vjetër Shqipe i ka do modalitete që iu mungojnë gjuhëve tjera të Ballkanit si : ” të shprehish kuptueshëm atë që e ke dashur ta thuash “ ? O ,sa knaqësi te jesh më moçmi në këto anë !
Thelbi i studimit është i bazuar në literaturën që ruhet nga Gjuha e Vjetër Shqipe e e cila daton nga shekujt 16-të-18-të , të përmbledhura në një kompleks shkrimesh në mbi 1500 faqe , e që një nga një do studiohen dhe analizohen. ( Die Grundlage für die Untersuchungen bildet die gesamte zugängliche altalbanische Literatur aus der Zeit zwischen dem 16. und dem 18. Jahrhundert. Dies bedeutet eine Herausforderung für die Forscher, handelt es sich doch um ca. 1500 Seiten, die intensiv analysiert werden müssen. Projektmitarbeiter Dr. Matzinger dazu: “Bisher wurden diese Texte kaum erforscht, da es sich fast ausschließlich um katholisch-religiöse Literatur handelt, die zunächst in Vergessenheit geriet und insbesondere im Kommunismus tabuisiert wurde. Seit dem Ende des Kommunismus wird diese Literatur zwar wieder wahrgenommen, jedoch mangelte es bisher an Geld sowie an Backgroundwissen über den Katholizismus.”)
Roli i Austrisë , si zakonisht edhe me këtë projekt tregon që shkrimet e vjetra do të ringjallen dhe do të zënë vendin e tyre në traditën e pasur austrike në këtë lëmi- aty ku edhe Profesori Norbert Jokli “ Ati i Albanologjisë “ kishte punuar në këtë çështje. “ Babai Albanologjisë”. Norbert Jokli ishte krenar që ishte dëshmitar i përmbledhjes dhe paraqitjes së Gjuhës së Vjetër Shqipe. si gjuhë unike. (Nun wird den alten Texten im Rahmen des FWF-Projekts wieder neues Leben eingehaucht und damit auch an eine österreichische Forschungstradition angeknüpft – denn der österreichische Professor Norbert Jokl, der unter den Nazis ums Leben kam, gilt als “Vater der Albanologie”. Er wäre sicherlich stolz auf die erste vollständige Darstellung des altalbanischen Verbalsystems in Form eines Lexikons, die am Ende der Forschungsarbeiten stehen wird. Damit besteht eine Basis für alle künftigen Untersuchungen am Verbalsystem des Albanischen, die auch der Indogermanistik und der Sprachwissenschaft als Ganzes zugutekommen wird.)
Shqipëtar, mos u msheh!Shqipëtar , të ka bërë Perendia të parin në këto anë e më gjerë !
(Wissenschaftlicher Kontakt: Dr. Stefan Schumacher Universität Wien Institut für Sprachwissenschaft / Indogermanistik Dr.-Karl-Lueger-Ring 1 1010 Wien )
Fahri Xharra, 12.08.15
Gjakovë

Filed Under: Analiza Tagged With: “ Rrypi lidhës gjuhësor”, Fahri Xharra, gjuha shqipe, i gjuhëve tjera në Ballkan

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • 9
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT