Hajro Hajra – Dielli

MASAR KRASNIQI,SHQIPTARI NE AUSTRALI – TAKIMET ME PERSONALITETE TË NJOHURA TE BOTES

December 10, 2017 by dgreca

1- Masar Krasniqi, 1950 3 Grup shqiptarësh, Auckland (Zelandë e Re), 1963 5 Me I. Rugovën në Pallatin e Brigadave në Tiranë 8 Me senatorin Bob Dole (Washington DC, 1990) 13 Me liderin tibetian Dalai Lama 16 Rugova, Bukoshi, Alush Gashi, Adnan Merovci dhe Masar Krasniqi (Washington DC, shkurt 1994)

Nga Hajro Hajra-Arizona/

Për Masar Krasniqin, veprimtarin e palodhur e atdhetarin e shquar dhe për takimin e tij me Nënën Terezë në qytetin zelandez Auckland, në prill të vitit 1970, kemi shkruar vite më parë (ai shkrim është publikuar edhe në “Dielli” vitin që shkoi).

Kësaj here, pas një bisede të gjatë që bëmë kohë më parë me telefon me zotin Krasniqi (ai që prej 10 vjetësh është shpërngulur nga Zelanda e Re, ku ka jetuar prej vitit 1950 dhe tani jeton në qytetin Gold Coast, në Queensland, Australi) do të shkruajmë për takimet e tij me personalitete të njohura, sidomos këtu, në Amerikë, takime që përfshijnë një rreth kohor prej pothuaj dy dekadash, që nisin në kohën kur Kosova dhe çështja e saj sapo kishte filluar të futej nëpër kancelaritë e botës, sidomos të Amerikës dhe përfundojnë pasi Kosova nis të mbahet në këmbët e veta, veç të tjerash falë edhe kontributit të personazhit të këtij shkrimi, i cili do të shoqërohet me shumë fotografi ekskluzive, të papublikuara ndonjëherë (përveç fotografisë me Nënën Terezë). Të gjitha fotografitë na i ka siguruar bashkatdhetari ynë Sabit Abdyli, nga Kabashi i Vitisë, gazetar e shkrimtar, i cili që nga koha e luftës në Kosovë jeton në Zelandë të Re. Ai e ka takuar shumë herë Masar Krasniqin dhe ka shkruar disa herë për të.

Masar Krasniqi, lindur në Prishtinë më 1931, i përndjekur nga regjimi serb dhe i detyruar ta braktisë atdheun në moshë fare të re, më 1950, kur është vendosur në Zelandë të Re, ka filluar të angazhohet shumë herët, jo vetëm për Kosovën, por edhe për Shqipërinë dhe për trojet e tjera shqiptare. Sa herë janë mbajtur zgjedhjet dhe është zgjedhur kryeministri i Zelandës së Re, ai i ka dërguar letër urimi kryeministrit të sapozgjedhur dhe, përveç urimit, doemos e ka shtruar edhe çështjen e Kosovës së robëruar. Porse, nuk është mjaftuar me kaq. Ai ka takuar pothuaj të gjithë kryeministrat e Zelandës së Re dhe me të gjithë e ka diskutuuar për Kosovën. Ka dhënë intervista, jo vetëm në Zelandë, po edhe gjetiu. Ai e kujton fare mirë një intervistë për Deutsche Welle, në Gjermani, dhënë pas demonstratave të marsit 1981 në Kosovë dhe provokimet, me atë rast, të një gazetari malazias, të cilin e kishte lënë pa fjalë.

Në një rast, kur Masar Krasniqi, si anëtar i LQSHA-së, ishte vënë plotësisht në shërbim të çështjes së Kosovës, një drejtuese e Ministrisë së Jashtme e Zelandës, e cila kishte njohuri për angazhimin e tij për çështjen e Kosovës, i kishte thënë Masarit: – Sa herë të të ngecin punët në Amerikë, drejtohu në amabasadën e Zelanës së Re në Uashington dhe ata do të të dalin në ndihmë.

Angazhimi i tij ishte intensifikuar në fund të viteve ’80 dhe në fillim të viteve ’90, atëherë kur në disa vise të ish-Jugosllavisë kishte shpërthyer ose po shpërthente lufta, kurse në Kosovë po frynin erërat e atyre luftërave.

Themelimi i Lidhjes Qytetare Shqiptaro-Amerikane në janar 1989, nga ish-kongresisti Joseph J. DioGuardi, mik e bashkëpunëtor i afërt i Krasniqit dhe zgjedhja e këtij të fundit në kryesinë e saj, si përfaqësues i interesave të lobit amerikan për Shqipërinë, për Kosovën, për Maqedoninë dhe për trojet e tjera shqiptare, shënon kulmin e angazhimi të Masar Krasniqit për kauzën shqiptare.

Që nga vizita e parë e Rugovës në SHBA, në prill 1990 (e drejta, kjo do të ketë qenë vizita e dytë e Rugovës në Amerikë, po të kihet parasysh vizita e tij e parë, më 4 tetor 1989, kur Rugova, i shoqëruar nga prof. Engjëll Sedaj, ftuar nga Kisha Katolike Shqiptare “Zoja e Këshillit të Mirë”, kishte ardhur në Amerikë për të marrë pjesë në Seminarin Përkujtimor që ishte organizuar me rastin e 300-vjetorit të vdekjes së Pjetër Bogdanit), Masar Krasniqi e ka takuar Rugovën shumë herë.

Për takimin e parë me Rugovën, në Uashington DC, kur Rugova kishte shkuar me një delegacion dhjetanëtarësh nga Kosova, Krasniqi rrëfen: – Rugova ishte me delegacion ku bënte pjesë edhe dr. Idriz Ajeti, ish-profesori im nga Shkolla Normale e Prishtinës. Kur u përshëndetëm, profesor Ajeti më tha: – Unë e kam ditur që ti do të jesh këtu, prandaj ta kam sjellë një libër. Pastaj më njohu me Rugovën, duke më thënë: – Ky është kryetari ynë dhe ne ju falënderojmë (e kishte fjalën për mua dhe DioGuardin) që na sollët këtu, në Uashington për ta shtruar çështjen e Kosovës, këtu ku është tepër vështirë të depërtohet dhe ku shumë popuj vetëm mund të ëndërrojnë të futen.

Pothuaj në çdo udhëtim të Rugovës që bëhej nga Shqipëria, ishte edhe Masar Krasniqi. Ky i koordinonte takimet me Kongresin Amerikan që realizoheshin me ndihmën e Dioguardit. Ishim me fat – thotë M. Krasniqi, që e kishim Dioguardin në Amerikë. Ai ishte koordinatori i të gjitha takimeve të Rugovës e të delegacioneve nga Kosova me përfaqësues të lartë të Kongresit Amerikan. Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane organizonte dhe sponsorizonte udhëtimet dhe takimet me përfaqësues të lartë të shtetit amerikan, përfshirë vizitën historike të delegacionit dhjetanëtarësh në Uashington, në prill 1990, për të dëshmuar para Kongresit Amerikan për dhunën e regjimit të Millosheviqit kundër shqiptarëve të Kosovës dhe takimin, po ashtu historik të Rugovës me kryetarin Clinton në shkurt të vitit 1994.

Sapo Adnan Merovci më njoftonte, unë gjendesha në Tiranë dhe takoja Rugovën në ish-shtëpinë e Enver Hoxhës – rrëfen Masar Krasniqi. Kam qenë, pothuaj gjithnjë në “sofër të parë”, në takimet e DioGuardit e të delegacioneve nga Kosova e nga vise të tjera shqiptare me përfaqësues të lartë të shtetit amerikan, po edhe në takimet e veçanta që bënte Lidhja Qytetare Shqiptaro-Amerikane me në krye DioGuardin, për të lobuar për çështjen e Kosovës. Në një rast kam takuar, bashkë me DioGuardin, 17 senatorë e kongresistë amerikanë. Kam kontaktuar në Amerikë, bashkë me DioGuardin, shumë organizata për të drejtat e njeriut dhe për çështjen e lirive të popujve.

Masar Krasniqi ka takuar shumë personalitete të huaja e shqiptare. Nënën Terezë, përveç në vitin 1970 e ka takuar edhe në prill 1993, gjatë vizitës në Shqipëri të Papa Gjon Palit II. – Gjatë këtij takimi, tregon Krasniqi, – Nëna Terezë, paksa e hamendësuar, më tha: – Më duket se jemi takuar diku… Po, Nënë – i thashë, jemi takuar në Zelandë të Re, para 23 vjetësh. – E pabesuseshme, si më kishte mbajtur mend.

Krasniqi ka takuar dhe Ibrahim Kelmendin, atdhetarin e veprimtarin preshevar. Atë e kishte pasur profesor në Normalen e Prishtinës. Sikurse M. Krasniqi edhe ai ishte detyruar të shpërngulej (ishte vendosur në Melburn, Australi më 1953, ku edhe ka vdekur, më 1979).

Pjetër Arbnorin e ka takuar disa herë, vetë ose bashkë me DioGuardin, në kohën kur ai ishte kryetar i Kuvendit të Shqipërisë (1992-1997). Ka qenë një nga bashkëpunëtorët më të mirë të lobit Shqiptaro-Amerikan – thotë Krasniqi.

Fotoja ku janë Masar Krasniqi, Azem Hajdari e Rugova është bërë në Vlorë, më 28 Nëntor 1995 ose 1996, ku Rugova, Krasniqi e të tjerë ishin ftuar nga Sali Berisha, asokohe kryetar i Republikës së Shqipërisë, në kremtimin e Ditës së Pavarësisë.

Azem Hajdari kishte simpati të madhe për Kosovën, – thotë Krasniqi. Ai na i hapte dyert te Berisha e te kryet e shtetit shqiptar. Me Azem Hajdarin jam takuar shumë herë dhe ai na ka kryer shumë punë lidhur me çështjen e Kosovës.

Më shumë se fjalët, flasin fotografitë. Për foton ku Masar Krasniqi ka dalë me Luan Gashin e Jack Dempsey, Masari thotë se kanë qenë mysafirë të Dampsey-t në restorantin e tij në New York. Luan Gashi ka qenë nxënës i Normales. Ai, bashkë me Adem Gllavicën e Halim Gllavicën, e të tjerë shqiptarë, në fund të vitit 1945 kanë ikur në Greqi. Luan Gashi më vonë ka punuar në Ambasadën Amerikane në Athinë deri më 1956, kur është shpërngulur në SHBA.

Kongresmenin republikan, Benjamin Gilman, mikun e madh të shqiptarëve e të Kosovës, i cili më 1992, bashkë me Tom Lantosh kishte bashkësponsorizuar rezolutën e paraqitur në Kongres nga LQSHA-ja, e cila bënte thirrje për njohjen e pavarësisë së Kosovës, e ka takuar 4-5 herë. Ai ka qenë edhe në Shqipëri – tregon Masari, dhe ka bërë punë të madhe edhe për Kosovën, edhe për Shqipërinë. Gjatë viteve ’90 të shekullit të kaluar ai ishte angazhuar shumë për çështjen e Kosovës, tok me ligjvënës të tjerë të asaj kohe, siç ishin senatorët Bob Dole, Claiborne Pell, Larry Pressler, Alfonse D’Amato si dhe kongresistët Tom Lantos, Porter, Broomfield etj.

Pas luftës Masar Krasniqi e ka takuar Rugovën në Kosovë 3 herë. Gjatë takimit të parë, menjëherë pas përfundimit të luftës, Rugova e ka falënderuar shumë për kontributin që Krasniqi kishte dhënë për lirinë e Kosovës. Takimi i dytë kishte qenë në dhjetor 1999, në ceremoninë e shënimit të dhjetëvjetorit të LDK-së, në Pallatin e Rinisë në Prishtinë.

Ja si e kujton Masar Krasniqi atë takim: në atë manifestim merrnin pjesë delegacione të LDK-së nga e gjithë Kosova e nga diaspora dhe shumë mysafirë të ftuar. Pallati ishte i mbushur përplot njerëz. Unë isha me Luljeta Pulën dhe, meqë kishim arritur me pak vonesë, kishim zënë vend diku lart, larg nga podiumi ku ishte Rugova, bashkëpunëtorët e tij të ngushtë dhe mysafirët. Ndërkohë, Rugova më kishte parë që larg dhe e kishte çuar Adnan Merovcin të më merrte e të më çonte poshtë. Sapo u përshëndetëm, ma uroi lirinë e Kosovës dhe më paraqiti te bashkëpunëtorët e tij e u foli atyre për kontributin tim gjatë gjithë atyre viteve të stuhishme dhe më luti të rrija për një takim tjetër, në të cilin me gjasë kishte në plan të më shpërblente me ndonjë mirënjohje, por unë duhej të kthehesha në Zelandë. Nuk do të më bënte nder më të madh edhe sikur të më jepte kushedi sa mirënjohje e dekorata, se mirënjohja më e mirë ishin fjalët që Rugova kishte thënë për mua para gjithë atyre njerëzve.

Në një takim tjetër, të fundit, me gjasë në vitin 2000, Rugova i kishte dhuruar Masarit një kristal të Trepçes, nga ato që u dhuronte burrështetasve e miqve të Kosovës, kurse Masar Krasniqi i kishte dhuruar Rugovës një foto të madhe të delegacionit të Kosovës me senatorin Bob Dole.

Me liderin shpirtëror të popullit tibetian, Dalai Lama Masar Krasniqi është takuar në fillim të vitit 2000, si përfaqësues i Kombeve të Robëruara në Zelandë të Re, një organizatë e formuar nga imigrantët polakë, ish-të burgosur politikë, bashkëpartiakë e bashkëpunëtorë të bashkëthemeluesit të Solidaritetit dhe kryetarit të Polonisë (1990-1995) Leh Valesa. Ndonëse ishte me delegacionin polak, M. Krasniqi kishte shtruar me Dalai Laman edhe çështjen e Kosovës, të cilën, sipas Krasniqit, Dalai Lama e njihte shumë mirë.

Shumica e shqiptarëve në Zelandë ishin nga Shqipëria. Masari ishte pothuaj i vetmi nga Kosova, por kurrë nuk kishte qenë vetëm, gjithnjë kishte pasur përkrahjen dhe ndihmën e bashkatdhetarëve nga Shqipëria. Ata kishin qenë bashkëvuajtës sikurse Masari. Ndryshimi i vetëm ishte se ky ishte përndjekur nga regjimi antishqiptar serb e jugosllav, kurse ata ishin përndjekur nga regjimi komunist shqiptar.

Lidhur me një vizitë që Masar Krasniqi kishte organizuar për Adem Demaqit në Australi, ku Demaqi kishte shokë që kishin vuajtur burg bashkë me të në burgjet jugosllave, Krasniqi rrëfen: – Gjatë një dreke në shtëpinë e Adem Gllavicës në Perth të Australisë, ku mysafir ishte Adem Demaqi, pata një përplasje me të zotin e shtëpisë, Adem Gllavicën dhe me Adem Demaqin, ngase këta të dy kishin kritikuar DioGuardin. Masari, me atë rast, ua kishte mbyllur atyre gojën, duke folur me fakte për punën jashtëzakonisht të madhe që kishte bërë dhe po bënte DioGuardi, jo vetëm për Kosovën, po edhe për Shqipërinë e për trojet shqiptare.

Nuk ka qenë e papritshme që Demaçi të fliste kundër DioGuardit, kur dihen raportet e DioGuardit me Rugovën dhe urrejtja patologjike e Demaçit për Rugovën (mbase vetëm Rexhep Qosja ia kalon Demaqit me urrejtjen që ka pasur dhe ka për Rugovën)….Te plote e lexoni ne Diellin e printuar te 28 Nentorit 2017, faqet 50-51 dhe 67)

KARDIOLOGU FIERAK I ARIZONËS

August 31, 2017 by dgreca

Nga Hajro Hajra/Arizona/SHBA/

Po të ishte Shqipëria çfarë nuk është, truri i saj nuk do të shpërndahej gjithandej nëpër botë, ajka e mendjes nuk do të ikte e të kërkonte “shpëtim” larg, sa më larg Atdheut, i cili në çerek shekulli demokraci, nuk arriti të demokratizohet. E çfarë mund t’u ofrojë bijve e bijave të saj Shqipëria demokratike, kur demokracia në Shqipëri, kjo metamorfozë e komunizmit, Shqipërinë e ka shndërruar, po të flasim me gjuhën enveriste, në një kopsht të lulëzuar, porse jo në kopsht të lulëzuar në kuptimin e mirëfilltë të fjalës, por në një kopsht ku lulëzon droga, korrupcioni, shantazhi, pasiguria, varfëria, “demokraci” të cilën do ta braktiste, po të mundte, i madh e i vogël. Kjo demokraci e detyroi dhe personazhin e këtij shkrimi t’ia kthente shpinën kopshtit-parajsë e të vinte për të filluar një jetë nga e para këtu, në SHBA, në “skëterrën kapitaliste”.

Është ky kardiologu i njohur i Arizonës, dr. Akil Loli, i certifikuar për kardiologji mjekësore të brendshme, për kardiologji kirurgjike, për kardiologji nukleare dhe për tomografi kompjuterike kardiake. Akili me familjen jeton në Paradise Valley, një qytet i vogël me 13-14 mijë banorë, e drejta një paralagje e Feniksit, kryeqytetit të Arizonës, e njohur me fushat luksoze të golfit, me shtëpitë e me hotelet e shtrenjta. Ai është nga Fieri, ndërkaq zonja e tij, Marina, është nga Shkodra. Akili ka lindur në Fier, ku ka jetuar deri në moshën 18-vjeçare, kohë kur (më 1988) ka vajtur në Tiranë për të filluar studimet në Fakultetin e Mjekësisë në Universitetin Shtetëror të Tiranës, degë që i ishte caktuar me direktiva partie, siç veprohej atëherë në Shqipërinë – Kështjellë të Komunizmit. Pas përfundimit të studimeve, më 1993, menjëherë ka filluar punën në Spitalin Ushtarak, për të vazhduar në vitin e dytë në Repartin e Kardiologjisë, ku kishte bërë trajnimin për kardiologji.

Më 1995 është martuar me Marina Progrin nga Shkodra, me të cilën ishte njohur në universitet (edhe ajo ka mbaruar studimet në mjekësi, 1 vit pas Akilit), ndërkaq, familja e saj është me prejardhje nga Kosova. Më 1992, ajo kishte pasur fatin ta takonte Nënën Terezë, gjatë vizitës së saj të tretë në Shqipëri, një fakt që ajo e thotë me krenari.

Pas 1 viti, në shtator të vitit 1995, pasi sigurojnë vizat, marrin udhën për në Amerikë. Fillimisht vendosen te xhaxhai i Akilit, Gjorgji, në qytetin Coral Springs, të shtetit Florida. Në shtëpinë e xhaxhait jetojnë për më pak se 1 vit, derisa vjen në jetë fëmija i parë dhe pastaj shkojnë për të jetuar në një shtëpi më vete.

Po, pse kishin zgjedhur pikërisht Amerikën dhe jo, ta zëmë një vend të Europës, më afër Shqipërisë? Ja si e shpjegon Akil Loli psenë e vendimit për të ardhur në SHBA: – Në asnjë vend, as në Europë, njeriu nuk trajtohet aq mirë, siç trajtohet këtu, në Amerikë.

Pa u bërë 1 vit nga ardhja në Amerikë, në maj 1996, çiftit Loli u kishte lindur fëmija i parë, gëzimi i parë, vajza Helen.

Fillimi, eh, si çdo fillim, i vështirë, me peripeci të shumta, por Akili e Marina, megjithatë i kishin përballuar, ndonëse jo me aq lehtësi.

Ja si i kujton zonja Marina ditët e para në Amerikë: – Ishte vështirë, shumë vështirë. Ishim pa lekë, punë nuk gjenim. Unë aplikoja për të punuar çfarëdo pune, por kur e shkruaja në aplikacion profesionin mjeke…, kush të merrte në punë. Veç kësaj, as anglishten nuk e dija mirë. As Akili s’po gjente punë… Kishim marrë vendim të ktheheshim dhe do të ktheheshim, po të kishim lekë për bileta. E kaluam si e kaluam këtë fillim tepër të rëndë, por shumë shpejt gjërat filluan të ndryshonin për të mirë, sapo Akili gjeti punë.

Për të arritur këtu ku është sot, Akili kishte qenë i detyruar të punonte shumë. Vitin e parë, kur u kishte lindur vajza, kishte bërë tri punë të ndryshme, kishte punuar deri në 18 orë në ditë, me një pagë 4.25 dollarë në orë (aq sa ishte paga minimale në Floridë më 1995) dhe pastaj kishte arritur të shkollohej pa asnjë lloj ndihme, pa asnjë lloj burse, i mbështetur tërësisht në forca të veta. Gjatë 3 vjetëve të qëndrimit në Floridë, ai arriti t’i kalonte hap pas hapi të gjitha provimet e domosdoshme për t’iu njohur shkollimi që kishte bërë në Shqipëri, domethënë diploma për mjekësi.(Me shume lexoni ne Diellin ne print)

ARIZONA-15 VJET GJUHA SHQIPE

July 8, 2017 by dgreca

Në Universitetin Shtetëror të Arizonës/

SHËNOHET 15-VJETORI I KURSIT TË SHQIPES/Nga Hajro HAJRA/

Pesëmbëdhjetë vjet më parë, në verën e vitit 2002, në mjediset e Universitetit Shtetëror të Arizonës (Arizona State University), si një zonjë hijerëndë, erdhi e u fut gjuha shqipe, kjo gjuhë perëndie, siç e kanë quajtur rilindësit, ose gjuhë kozmike, siç e ka quajtur Petro Zheji, gjuhë e cila përgjatë një muaji e gjysmë të verës dëgjohet, flitet e mësohet nga studentë, kryesisht amerikanë, po edhe nga studentë shqiptarë, falë Institutit të Gjuhëve të Rrezikuara (Critical Languages Institute) të Qendrës Melikian të Universitetit Shtetëror të Arizonës (ASU Melikian Center) dhe falë zellit e punës së palodhshme të mësueses fjalëmbël Linda Mëniku.Në 15-vjetorin e fillimit të kursit të gjuhës shqipe, më 26 qershor 2017, ky institut organizoi një manifestim për të kujtuar këtë ngjarje shumë të rëndësishme e të veçantë. Themi të veçantë, ngase ky është i vetmi universitet i SHBA-ve, ku, krahas gjuhëve të tjera, si armenishtja, boshnjakishtja-kroatishtja-serbishtja, hebraishtja, indonezishtja, jidishtja (gjuhë e hebrenjve ashkenazë, ose hebrenjve gjermanë), persishtja, polonishtja, rusishtja, tatarishtja, turqishtja dhe uzbekishtja, mësohet edhe shqipja.

Manifestimin, në të cilin morën pjesë afro 100 veta (shqiptarë e amerikanë), e hapi zonja Kathleen Evans-Romaine, drejtoreshë e këtij instituti, e cila për 15 vjet me radhë ka bërë çmos që ky kurs të vazhdojë të mbahet deri më sot. Pas fjalës përshëndetëse, ajo ftoi para mikrofonit 6 studentët e sivjetshëm të këtij kursi, që të gjithë amerikanë (Travis Nielson, Taylor Moore, Christopher Kinley, Aleksej Demjanski, Joseph Casavecchia dhe Emily Barnes), që ta prezantonin veten para të pranishëmve. Njëri prej tyre, Taylor Moore, më vonë, gjatë bisedës, na tha se kishte rrënjë shqiptare, ngase i ati i gjyshes së tij ishte arbëresh, ndërkaq studenti Travis Nielson, i cili kishte qëndruar në Kosovë 9 muaj, gjatë gjithë kohës e mbante plisin në kokë, në shenjë nderimi e dashurie për shqiptarët.

Pasoi fjala e zotit Stephen Bataldin, profesor, ish-drejtor i Institutit të Gjuhëve të Rrezikuara, i cili ka meritën se bashkë me zotin Shahin Berisha i ka vënë themelet e Kursit të Gjuhës Shqipe në kuadër të këtij instituti. E drejta, fjala e tij ishte historik i përmbledhur i këtij kursi, që nga themelimi, në vitin 2002, deri më sot. Veç të tjerash, zoti Batalden tha se programi i gjuhës shqipe është i vetmi program (dhe është i vetmi program i këtij lloji për gjuhët më pak të mësuara), që ka nxjerrë më shumë se 25 bursa ndërkombëtare Fulbright dhe NSEP/Boren. Ky është një nder shumë i madh për programin, për pedagogen e tij dhe për Institutin e Gjuhëve të Rrezikuara. Pastaj, programi i shqipes është i vetmi program të cilin e kanë ndjekur 125 studentë në 15 vjet. Ky numër është sa dy të tretat e studentëve të kurseve të të gjitha gjuhëve të tjera.

Më tutje zoti Batalden tha: – Dua t’jua kujtoj se program i gjuhës shqipe në Universitetin Shtetëror të Arizonës nuk ka filluar si program i gjuhës shqipe, por si partneritet edukimi i Departamentit të Shtetit me Universitetin e Prishtinës. Në vitin 2001, pas luftës në Kosovë dhe pas fushatës së bombardimeve të NATO-s më 1999, Qendra Melikian e Universitetit Shtetëror të Arizonës kishte aplikuar në konkursin për fonde për ndërtimin e kapaciteteve të Universitetit të Prishtinës dhe një vit më vonë kishte filluar si kurs i shqipes, për të vazhduar deri më sot dhe për këtë meritë të madhe ka Shahin Berisha, profesor në GateWay Cummunity College, të cilin kemi nderin ta kemi sonte këtu.

Pjesë e fjalës së tij ishte doemos edhe Linda Mëniku, për të cilën zoti Batalden tha fjalët më të mira që mund të thuhen për një pedagoge, së cilës para përfundimit të programit do t’ia japë një mirënjohje për kontributin shumë, shumë të madh në mbarëvajtjen e Kursit të Shqipes, në mbajtjen gjallë të këtij kursi për 15 vjet me radhë.

Pas pjesës së parë të manifestimit, përgatitur nga përfaqësuesit e Institutit Melikian, filloi pjesa e dytë e programit, përgatitur nga anëtare të Komunitetit Shqiptaro-Amerikan të Arizonës. Fillimisht u intonuan Himni i Flamurit dhe Himni i Kosovës dhe mikrofoni ishte për zonjushën Rina Hajra, aktore filmi e juriste, edhe kjo ish-kursiste e shqipes, e cila ftoi në podium motrat Nora e Arba Hajra, po ashtu ish-kursiste të shqipes. Njëra shqip, tjetra anglisht, ato falënderuan Institutin, i cili ua kishte mundësuar atyre dhe studentëve të tjerë për ta ndjekur kursin, duke u dhënë edhe bursa studimi studentëve që nuk kishin mundur t’i përballonin shpenzimet. Një falënderim i posaçëm ishte për pedagogen Linda Mëniku, një njohëse e shkëlqyeshme e shqipes dhe e anglishtes (pa zënë ngoje këtu gjuhët e tjera që i njeh, por që nuk i hyjnë në punë këtu), e cila ishte shumë më tepër se një pedagoge.

Pastaj mikrofonin e mori 12-vjeçari Dion Bejta, lindur në Amerikë, i cili recitoi poezinë e Naimit “Gjuha jonë”, pasoi një valle, Vallja e Logut, luajtur nga vajza e talentuar korçare, Xhesina Fidani, për të vazhduar me një tjetër pikë recitimi, me disa vargje nga “Bagëti e Bujqësia”, recituar nga Erza Gashi.

Në podium sërish doli zoti Batalden (bashkë me zotin Lee Croft dhe me zotin Shahin Berisha) dhe ftoi Linda Mënikun për t’ia dhënë mirënjohjen, me të cilën ajo shpërblehej për punën e jashtëzakonshme e sakrificën që kishte bërë gjatë një dekade e gjysmë, që nga themelimi i Kursit të Shqipes, deri më sot.

Linda Mëniku, e emocionuar dhe krenare njëherësh, foli për punën e deritashme dhe falënderoi gjithë ata që kishin vënë nga një gur në kështjellën, institucionin që për kaq vjet me radhë po e trajton shqipen si bijë të veten.

Pasuan disa valle, luajtur nga valltaret e Grupit të Valleve “Ora”, Xhesina Fidani, motrat Erza e Mjellma Gashi dhe motrat Vlera dhe Nesa Syla.

Pas valleve që u shpërblyen me duartrokitje të gjata të publikut, në podium doli profesori nga Kosova, Shahin Berisha dhe, plot modesti, foli për rrugëtimin e tij që nga ardhja në SHBA me bursën e Programit Fulbright, e deri më sot. Duhet shtuar se zoti Berisha ka dhënë një kontribut të madh, përveç në themelimin e Kursit të Shqipes, edhe në bashkëpunimin ndërmjet Universitetit Shtetëror të Arizonës dhe Universitetit të Prishtinës.(Te plote lexojeni ne Diellin e Printuar)

SHQIPTARËT E ARIZONËS NDEROJNË SHËN TEREZËN

October 31, 2016 by dgreca

Më 23 tetor 2016, Shoqata Shqiptaro-Amerikane e Grave të Arizonës organizoi manifestimin jubilar, që u mbajt për të dhjetin vit me radhë, kësaj here në nderim të shenjtërimit të Nënë Terezës./Nga Hajro HajraArizona, SHBA/

Janë jo më shumë se dy-tri ditë të vitit kur shqiptarët e Arizonës organizojnë manifestime masive, kur takohen e bëhen bashkë për të festuar ditët e shënuara kombëtare. Që nga viti 1993, kur është mbajtur i pari takim i organizuar për të kremtuar Ditën e Pavarësisë së shtetit shqiptar, asokohe me një numër relativisht të vogël pjesëmarrësish, 28 Nëntori ka qenë e vetmja ditë që ka tubuar shqiptarët e Arizonës.

Me nismën e zonjave Lule Lane e Jeta Hajra, shqiptarët e këtushëm u bënë edhe me një festë. Në nderim të figurës së Nënës Terezë, në vitin 2006 u organizua manifestimi i parë për Nënën Terezë. Ishte një manifestim modest, me një pjesëmarrje jo të madhe shqiptarësh, por që u bë tradicional dhe nga viti në vit shënon rritje të numrit të pjesëmarrësve.

Pas shpalljes së pavarësisë së Kosovës, më 17 shkurt 2008, 28 Nëntorit dhe Ditës së Nënës Terezë iu shtua edhe 17 Shkurti, kështu që prej këtij viti tri janë ditët që i bëjnë bashkë shqiptarët e Arizonës.Më 23 tetor 2016, Shoqata Shqiptaro-Amerikane e Grave të Arizonës organizoi manifestimin jubilar, që u mbajt për të dhjetin vit me radhë, kësaj here në nderim të shenjtërimit të Nënë Terezës.

Fjalët Mirë se vini! dhe Welcome! me të cilat u dëshiruan mirëseardhje mbi 150 pjesëmarrësve vogëlushi Dion Bejta dhe vogëlushja Era Misini (që të dy me prejardhje nga Ferizaj, por lindur në Amerikë), shënuan fillimin e manifestimit të sivjetshëm. Fill pas kësaj fjale të mirëseardhjes, në sallë hynë fëmijët, të cilët parakaluan pranë fotografive të Shën Terezës, vendosur në të dyja anët e podiumit. Më pastaj u ngjitën në podium Adriana Bendo e Anton Gegaj, të cilët e shpalosën, shqip e anglisht, qëllimin dhe karakterin e këtij manifestimi: arsyet e këtij organizimi për 10 vjet me radhë, me punë vullnetare, janë të shumta. Karakteri i këtij manifestimi kuturor është universal, i kushtohet bamirësisë dhe sakrificës së thellë të Shën Terezës, si dhe tolerancës fetare. Po ashtu, për ne shqiptarët, ky manifestim ka edhe karakter kombëtar, sepse Shën Tereza është shqiptare, është Nëna Jonë, është gjaku ynë. Tereza e Shenjtë (Gonxhe Bojaxhiu) qysh si e vogël qe frymëzuar nga bujaria familjare për t’i ndihmuar të tjerët dhe këtë virtyt nga vendi i saj i vogël e vazhdoi si murgeshë deri në vdekje për ta ndihmuar botën e madhe.

Ne si nëna përpiqemi që fëmijët dhe rinia jonë shqiptare, të rriten në frymën bamirëse të Shën Terezës dhe të frymëzohen nga vepra madhështore e saj, të mos gjykojnë qorrazi, të jenë më tolerantë në përgjithësi dhe të kenë tolerancë fetare në vaçanti. Të ndihmojnë kurdo që munden dhe të falin buzëqeshje ngado që shkojnë. Ndonëse Shën Tereza ishte katolike shumë e devotshme dhe, ndonëse ne shqiptarët kemi përkatësi të ndryshme fetare: katolike, myslimane, ortodokse, bektashiane e të tjera (edhe udhëheqëset e këtij manifestimi janë të përkatësive të ndryshme fetare), megjithëkëtë, falë veprës së madhe që ka lënë pas, ajo është ikona që bashkon të gjithë shqiptarët e të gjitha feve nën hijen e mirësisë dhe me shenjtërimin e saj po shenjtërohet i gjithë kombi ynë.

Për Shën Terezën foli në emër të të rinjve Xhesina Fidani. Pasoi lutja e Nënës Terezë në gjuhën shqipe (projektuar në ekran), pastaj një pikë baleti interpretuar nga DanielaKalaj dhe Xhesina Fidani, për t’ua lënë vendin recituesve Klevis e Andi Lasku, Dion Bejta, Tana Griffin, Daniela e Joseph Kalaj dhe Anxhelina Gegaj, të cilët, ndonëse lindur e rritur në Amerikë, recituan në gjuhën shqipe.Kujtime nga takimi me Nënën Terezë evokuan Lule Lane e Diana Shehu- Griffin.Një pikë teatrore përgatitur nga aktorja profesioniste Rina Hajra, e cila dhe interpretoi rolin e Shën Terezës me thënie të saj në anglisht (thënë shqip nga Jeta Hajra), emocionuan publikun dhe bënë që disa prej tyre të derdhnin dhe lot.

Pikë e fundit e programit ishte ajo e Grupit të Valleve “Ora”, me valltaret e reja Xhesina Fidani, Arba e Rina Hajra, Mjellma e Erza Gashi, Qëndresa e Vlera Syla, Mirjada Jaku, Anxhela Fidani dhe Daniela Kalaj, të cilat interpretuan disa valle burimore shqiptare.Njëra nga udhëheqëset e bordit të grave, aktivistja shumë e zellshme Marinela Papa, në mbyllje të programit falënderoi organizatoret e këtij manifestimi, me fjalët: ne si shoqatë falënderojmë dy themelueset dhe shtyllat kryesore të këtij aktiviteti vullnetar për 10 dhjet me radhë, zonjat Jeta Hajra dhe Lule Lucaj – Lane, falënderoj për kontributin rreth organizimit edhe Kristina Këlliçin, e cila veshjet tradicionale të Shqipërisë së Mesme nga koleksioni i saj ua ka lënë në dispozicion valltareve, një falënderim për ndihmën teknike, për përzgjedhjen e muzikës e të videoxhirimeve, me të cilat u rrumbullakësuan të gjitha pikat e programit shkon për çiftin Adriana e Edmond Bendo, falënderoj po ashtu zonjën Fiqrete Zela, e cila po ua mëson fëmijëve gjuhën shqipe në shkollën shqipe, nën përkujdesjen e Elonia Laskut (ishin fëmijët që recituan ata që ndjekin orët e mësimit të shqipes), e një falënderim i veçantë shkon për valltaret, të cilat për tre muaj me radhë ushtruan vullnetarisht valle përgatitur nën përkujdesjen koreografike të Xhesina Fidanit e nën mbikëqyrjen e zonjës Jeta Hajra.

KUJTOJMË VIZITËN E NËNËS TEREZË NË ARIZONË

August 29, 2016 by dgreca

Nga Hajro Hajra/Arizonë/

Në prag të shenjtërimit të Nënës Terezë, një prej personaliteteve më të mëdha shqiptare, le të jetë ky shkrim një ndihmesë e vockël për ta ndriçuar jetën e veprën e Nënës sonë të Madhe, të krenarisë së kombit tonë, figura e së cilës, me kalimin e kohës vjen e bëhet edhe më madhështore. Jemi komb me fat që kemi një ikonë si Nëna Terezë dhe është turp, është pafytyrësi të hidhet baltë mbi figurën e saj, siç po bëjnë disa trutharë shqiptarë, paçka se balta me të cilën këto pjella djalli po përpiqen të njollosin atë, por edhe figura të tjera të kombit, po bie e do të bjerë në surratet e tyre…

Pa u mbushur dy vjet nga dita kur Gonxhe Bojaxhiu kishte kaluar në amshim, fati na kishte degdisur këtu, në Amerikë, në vendin më të fuqishëm të botës, në shtetin që bashkë me aleatët e kishte shpëtuar Kosovën nga kthetrat e kuçedrës Serbi.
Që në takimet e para me mikpritësit amerikanë, të cilët bënin çmos që ta ndienim veten sa më mirë, ne bënim përpjekje që t’u tregonim atyre se kush ishim dhe, në raste të tilla, pashmangshëm ua zinim ngoje me krenari kryeheroin e shqiptarëve e të Europës, Gjergj Kastriotin, Nënën Terezë, Kadarenë e Madh dhe figura të tjera të shquara shqiptare.
Falë këtyre bisedave, falë faktit se shumë herë e kishim zënë ngoje emrin e Nënës Terezë, në maj të vitit 2000 zonja Bonnie Cottrell, mësuesja jonë e anglishtes që nga ditët e para pas mbërritjes sonë në Amerikë, na solli një dhuratë shumë të çmueshme, një videoxhirim të vizitës së Nënës Terezë në Feniks (Phoenix) të Arizonës, që miqtë e saj e kishin siguruar për ne nga arkivi i Televizionit të Pavarur të Feniksit Channel 3, i njohur si KTVK.
Në bazë të këtij dokumentari, ne arritëm ta “rikonstruktonim” këtë vizitë të Nënës Terezë, një nga vizitat e shumta që nobelistja shqiptare bënte nëpër botë në kuadër të misionit të saj të bamirësisë, të dashurisë ndërmjet njerëzve e të paqes.
Njëzet e shtatë vjet më parë, më 2 shkurt 1989, e ftuar nga ish-guvernatorja e Arizonës, zonja Rose Mofford dhe nga Dioqeza Katolike e kryeqytetit të Arizonës, Nëna Terezë kishte vizituar kryeqytetin e Arizonës, Feniksin.
Arizona Veterans Memorial Coliseum që nxë afro 20 mijë vizitorë atë ditë kishte qenë mbushur përplot njerëz, të cilët kishin shkuar për ta parë atë grua trupvogël e zemërvigane. Hyrja e saj në koloseum kishte ngritur më këmbë atë masë të madhe njerëzish, të cilët me duartrokitje të zjarrta po i uronin mirëseardhje dhe po i shprehnin dashurinë simbolit të paqes e të dashurisë. Ajo ditë shkurti e vitit 1989 kishte qenë më shumë se një festë për adhuruesit e gruas më të njohur e më të dashur të botës. Ishte si një ditë e shenjtë ajo ditë kur në mesin e atyre njerëzve kishte ardhur gruaja që, siç thotë poeti Visar Zhiti, profesion kishte dashurinë, industrialistja e mirësisë, që të vetmen pasuri kishte plagët e botës.
Përfaqësues të Dioqezës Katolike të Feniksit, duke falënderuar Nënën Terezë që kishte gjetur kohë dhe gjendej në mesin e tyre, në qytetin e tyre, e duke e cilësuar praninë e saj aty si një dhuratë Perëndie, kishin falënderuar ata mijëra njerëz, të cilët kishin ardhur për ta nderuar mysafiren e rrallë, duke shprehur në këtë mënyrë dashurinë për të dhe duke respektuar sakrificën e saj për të varfrit. Një falënderim i veçantë ishte për Guvernatoren e Arizonës, zonjën Rose Mofford, e cila kishte bërë shumë që të realizohej ajo vizitë.
– “Falënderoj Zotin për këtë dashuri madhështore që na ka bashkuar!” – ishin fjalët me të cilat i ishte drejtuar masës së popullit Nëna e Sakrificës.
Me një anglishte të rrjedhshme e të këndshme, karakteristike për të folmen e Nënës Terezë, ajo kishte vazhduar:
– “Është shumë me rëndësi që njerëzit të kenë dashuri, të kenë paqe. Dashuria fillon në shtëpi. Fëmijët janë të lindur të bëjnë gjëra madhështore, të lindin në dashuri dhe të rriten në dashuri. Dashuria është faktori kryesor që e mban familjen të bashkuar… Një gotë ujë po t’ia jepni dikujt me dashuri, do t’ia bëni jetën më të lehtë… S’është e thënë të bëni gjëra të mëdha. Secili le të bëjë të mira të vogla, por me dashuri. Njerëzit nuk vdesin vetëm për shkak se u mungon buka (pikërisht se u mungon buka, “bread”, kishte thënë Nëna Terezë, siç themi ne shqiptarët dhe jo u mungon ushqimi, siç thonë amerikanët), ata vdesin më shumë nga mungesa e dashurisë… Kur ndryhet dashuria, ndryhet paqja…”, janë vetëm disa nga thëniet margaritarë shkëputur nga fjalimi gjysmorësh i Nënës Terezë, kohë gjatë së cilës ajo kishte rrëfyer mjaft episode e përjetime të jetës së saj në shërbim të të varfërve, të të uriturve, të të sëmurëve, kur një fjalë e saj e vetme kishte ringjallur shumë njerëz me shpresa të thyera, shumë njerëz që ishin gjendur në cepin e vdekjes.
Duke folur për abortin, ndërkaq, ajo u ishte drejtuar nënave me fjalët: – “Jo abort! Lindni fëmijë e m’i jepni mua!…”
Fjalët e saj, të përshkuara herë pas here me një dozë të lehtë humori, e kishin bërë masën të shpërthente në gaz e të duartrokiste, si në rastin kur Nëna Terezë, teksa kishte folur për të varfrit (edhe për të varfrit e Feniksit), të cilët përpos që kishin nevojë për bukë, kishin nevojë edhe për strehë, i ishte drejtuar guvernatores Mofford, së cilës i kishte kërkuar shtëpi për të varfrit (shtëpi të cilën guvernatorja ia kishte premtuar Nënës Terezë gjatë takimit në mjediset e dioqezës) dhe këtë e kishte ndërlidhur me kërkesën që i kishte bërë shumë vjet më përpara Guvernatorit të Kalkutës, të cilit po ashtu i kishte kërkuar një shtëpi për të varfrit dhe me atë rast i kishte thënë: “Nëse nuk ma jep një shtëpi, do t’i sjell të gjithë të varfrit e mi në shtëpinë tënde…”
Pasi Nëna Terezë kishte përfunduar fjalën e saj me urimin: “Zoti ju bekoftë!” – të gjithë të pranishmit ishin ngritur më këmbë dhe me duartrokitje të gjata e me ovacione kishin shprehur dashurinë për gjiganden e kohës sonë, siç e ka cilësuar Nënën Terezë ish-kryetari Bill Klinton.
Teksa po e linte koloseumin përplot njerëz, Nëna Terezë po merrte me vete dashurinë dhe premtimin e heshtur të asaj mase njerëzish, se secili do të hidhte së paku një gur në kështjellën e dashurisë e të paqes njerëzore.

* * *

Premtimin që ia kishte dhënë Nënës Terezë Guvernatorja Mofford, e kishte mbajtur. Pak kohë pas vizitës së Nënës Terezë, në Feniks është ngritur Shtëpia e Bamirësisë dhe ajo edhe sot u ofron strehë e bukë të varfërve.
Vizita e Nënës Terezë është përjetësuar disa vjet më vonë me ngritjen e një shtatoreje në hapësirën e gjelbëruar ndërmjet Bazilikës së Shën Mërisë dhe ndërtesës së Dioqezës Katolike të Feniksit, fare pranë shtatores së Papa Gjon Palit II. Bazilika dhe ndërtesa e Dioqezës gjenden mu në zemër të kryeqytetit të Arizonës. Shtatorja e Nënës Terezë, me përmasa natyrore, është vepër e skulptorit amerikan Michael Myers nga qyteti Prescott i Arizonës. Është ngritur në vitin 2003 dhe, për habinë tonë, ndonëse ka 13 vjet që qëndron plot madhështi në qendër të Feniksit, nuk zihet ngoje kur flitet e shkruhet për shtatoret a bustet e Nënës Terezë ngritur në shumë shtete të botës.
Që nga viti 2004, në çdo 19 tetor, në përvjetorin e lumturimit të Nënës Tereze, shqiptarë të Feniksit takohen te shtatorja e saj, vendosin aty lule të freskëta e flamuj të vegjël shqiptarë e amerikanë dhe, me fjalë rasti, kujtojnë jetën e veprën e saj të madhe në shërbim të njeriut.