Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Rilindja shpirtërore dhe kishtare në Kosovë

by

Dodë Gjergji, KTHIMI, Rrëfim,  1, 2, 3, DRITA  Prishtinë – 55 Tiranë, 2021

Sot jemi në Tiranë për paraqitjen, promovim e përbashkët të Shtëpisë botuese 55 – Tiranë, dhe të DRITËS – Prishtinë të veprës së lartpërmendur të Imzot Dodë Gjergjit, ipeshkvit tonë të dioqezës  Prizren – Prishtinë, i cili jeton, vepron dhe shërben ndër ne që nga viti 2006. 

Më lejon ta bëj një hyrje dhe paraqitje të shkurtë të ngjarjeve kishtare dhe kombëtare ndër ne në Kosvë gjatë 50 – viteve të fundit. 

Me ardhjen e ipeshkvit shqiptar Imzot Nikë Prelës (1918 – 1996), në fillim të vitit 1970, shumëçka ndryshon dhe përmirësohet. Rritet gjithnjë numri i thirrjeve meshtarake dhe rregulltare,  ndërtohet kisha të reja, si dhe meremetohen kishat dhe shtëpitë e vjetra famullitare; fillon katekizmi i rregullte për fëmijë, pjesërisht edhe për rini. Në kuadër të kësaj gjallërie të gjithanshme, fillon shtypi katolik shqiptar me revistën fetare dhe kulturore “DRITA”, që pastaj rritet dhe zhvillohet edhe në shtëpi botuese, e vetmja si e tillë, katolike, në kohën e atëhershme. Deri tash DRITA ka botuar afro 100 tituj të ndryshëm me karakter fetar dhe kulturor, në shërbim të njerëzve të vullnetit dhe zemrës së mire.. 

Me pak fjalë, Kisha jonë del prej “sakristisë” dhe oborrit të kishës, është gjithnjë e më tepër e pranishme në skenën  e jetës së popullit, me pjesëmarrje në ngjarjet shoqërore dhe kulturore shqiptare në Kosovë dhe më gjerë, siç janë Pajtimet e Gjaqeve, Shoqata Humanitare Bamirëse e Kosovës “Nëna Tereze”, Caritasi i Kosovës, përkrahja e sistemit paralel shkollor dhe shëndetësor, mbrojtja e popullit tonë padrejtësisht të shkelur dhe të përndjekur ndër ne, në ish-Jugosllavi dhe në botë. 

Zëri  dhe prania jonë  tashmë bëhet e fuqishme, qëndrimet tona profetike dhe providenciale, jo vetëm për shqiptarët katolikë, por për mbarë Kombin tonë, sidomos në krijimin e strategjisë paqësore jo – dhunore të Presidentit historic Dr. Ibrahim Rugovës, Lufta dhe pas lLufta, ndërhyrja e NATOS- për shpëtimin e Popullit të pafajshëm dhe të pambrojtur. Kisha jonë pati si moto frymëzuese arqipeshkvin Imzot Pjetër Bogdanin, i cili thoshte: “Fati i Popullit tim ësht edhe fati im” 

Kohën para, gjatë dhe pas Luftës (1998 – 1999) Kishën tonë e ka udhëhequr Imzot Mark Sopi (1928 – 2006) me urti, guxim dhe provani. Vdekja e tij e papritshme bëri që Selia e Shenjtë ta kërkonte dhe gjente ipeshkvin  e ri  në personin e Imzot Dodë Gjergjit. 

Ai ndërmori shumë iniciativa, ndër të cilat dallohen: rifillimi i revistës “DRITA” dhe botimet e saja, që nuk dilte që nga vitet e ’90, për shkaqe të njohura; ristrukturimi i famullitarëve nëpër famulli dhe Misione Katolike Shqiptare në Evropë; ndërtimi i Rezidencës Ipeshkvore, Katedrales dhe Shenjtërores Shën Nëna Tereze në Prishtinë dhe Qendrës kulturore “Bogdanipolis”; përpilimi dhe botimi i planit baritor për Kosovën “Shërbejmë me përvujtëri e kumtojmë me hare” 2015-2020; themelimi i Shkollës Katekistike Dioqezane në Prishtinë (2014), përkrahja e Radio Marisë së Kosovës, festimi i 100 vjetorit të lindjes së Nënës Tereze (2010); shugurimi i Katedrales dhe Shenjtërores “Nëna Tereze” në Prishtinë në vitin 2017. 

Nga “katedra” e Ungjillit, Altarit dhe shërbimit baritor, Imzot Dodë Gjergji doli në skenë me një veprimtari dhe shkrim me titull “KTHIMI”, botim I DRITËS dhe “55” të Tiranës. Për shumëkënd kjo ishte befasi e dorës së parë dhe shtrohet pyetja pse dhe si Bariu i Kishës merret me veprimtari dhe botim të tillë.  

Unë do t’i numëroj disa arsye dhe çështje që ndërlidhen me këtë botim “sui generis” të Ipeshkvit tonë, i cili ungjillëzimin e paraqet në petkun e rrëfimit dhe romanit trilogjik. 

Kërkimi në vazhdimësi, që mbështetet në thënien popullore: kush kërkon – gjen, që unë do të ndërroja në: kush kërkon – jeton.  

Guximi për ta kërkuar të mirën, të drejtën, të vërtetën, jetën, Dashurinë, për të qenë vetvetja dhe për t’ua mundësuar edhe të tjerëve që të jenë vetvetja. Pasojat e  robërisë shumëshekullore e historike, si  dhe e opinionit publik, ende vazhdon ndër ne, me regresion apo fiksim, këmbëngulje në histori, si dhe me projektime boshe në ardhmëri, pa jetuar hic et nunc, këtu dhe tani jetën dhe veprimtaritë tona. 

Motivimi,  që mbështetet në tri elemente identitare: e di kush jam, e di çka dua dhe e di dua t’ia arrij asaj që dua. 

Frymëzimi për percaktim jetësor për vlera dhe virtyte, si na thotë ndërgjegja, bindja, shpirti dhe zemra. 

Mos ta ndajmë dhe dëmtojmë të Vërtetën – Jetën dhe Dashurinë, sepse atëherë rrezikojmë t’i humbin të gjitha, me këtë, kuptohet, edhe jetën tonë. 

Feja është dhe duhet të jetë kërkim, pranim, pëlqim dhe jetë me Zotin, së pari e lirë dhe personale, pastaj edhe me të afërmin, sepse pa unë nuk ka as ti, dhe pa unë dhe ti, nuk as ne, në stilin e Shën Nënës Tereze, që kurrë nuk e ndau Zotin – Dashuri prej Njeriut, as Njeriun vëlla apo motër, prej Zotit. Nga feja personale kalohet në atë familjare dhe komunitare, të bashkësisë. 

Nderimi, pranimi dhe bashkëpunimi në mozaikun tonë të dallimeve, gjithnjë në kërkim dhe zbatim të kulturës së jetës dhe qytetërimit të dashurisë, si na ka mësuar Shenjtëresha e Jetës dhe Dashurisë – Nëna jonë Tereze. 

Me pak fjalë përmbledhëse Imzot Dodë Gjergji propozon, ofron, mundëson trilogjinë e lirisë, përgjegjësisë dhe dashurisë, nga përvoja e tij personale, familjare, kishtare dhe shoqërore. Ai me urti dhe shumë  përkushtim, dashuri, ka dëgjuar dhe mësuar nga tregimet e njerëzve tanë si mentaliteti ynë turmor, grumbullor, masiv na kushtëzon dhe robëron. Nëpërmjet meditimit, uratës, kujdesit të tij baritor për grigjën e Zotit,  në këtë rrëfime ai ofron jetën me Zotin dhe me të afërmin si orientim, përcaktim, zgjidhje, prandaj edhe si mundësi e historisë dhe provanisë,  për mirëkuptim, bashkëjetesë dhe bashkëpunim kombëtar dhe fetar ndërshqiptar. 

T’i kthehemi vetvetes dhe të vërtetës kërkon prej nesh ballafaqimin e trefishtë, me vetveten, të afërmin dhe Zotin, po ashtu në tri dimensione: historike, të tashme dhe të ardhme, ku faktori njeri, person, individ, jo vetëm që është i mundshëm, por edhe i domosdoshëm, për shumëçka edhe vendimtar, sipas thënies: pa histori, nuk as të tashme, as ardhmëri, dhe tjetra: pa njeri, s’ka as familje as shoqëri. 

Shpresoj dhe uroj që lexuesit tanë në Shqipëri, si dhe në Kosvë, por edhe në diasporë, ta lexojnë dhe kuptojnë, pranojnë  sa më mirë qëllimin fisnik të Imzot Dodës, shërbim e tij baritor, kësaj here në një stil “ndryshe”, por me dëshira që Populli Shiptar sa më shpejt dhe më mirë të vetëdijësohet, përcaktohet dhe orientohet sipas vlerave dhe virtyteve, për të cilat kemi aq shumë nevojë gjithnjë, në veçanti sot.  

Ndoshta përfundim përmbledhës mund të jetë ky: kush beson dhe dashuron, gjithnjë jeton. 

Tiranë, 1 tetor 2021                                                                                 Don Lush GJERGJI 

Dega e Vatrës Michigan takohet me Ipeshkvin e Kosovës, Imzot Dodë Gjergjin

by

Nga Pjetër Jaku/
Kryesia e Degës së Vatres Michigan ,të martën me datën 10 Qershor 2014, në Bibliotekën e Kishës së ShënPalit pati një takim me Ipeshkvin e Kosovës, Imzot Dodë Gjergjin dhe sekretarin e tij, Dom Fatmir Koliqin. Në takim merrnin pjesë Famullitari i kësaj Qendre Dom Fran Kola, Ipeshkvi i Kosovës Imzot Dodë Gjergji, Sekretari i Ipeshkvisë së Kosovës, Dom Fatmir Koliqi, Kryetari i Degës së Vatrës Alfons Grishaj, Nënkryetari Pjetër Jaku, sekretari Mondi Rakaj, anëteri i këshillit të përgjithshëm të Vatrës, Kujtim Qafa, arkëtari i kësaj dege Julian Çefa dhe aktivisti vatran PetritDoda.
Në këtë takim, i cili zgjati për më shumë se një orë, u diskutua rreth punës së Vatrës dhe rëndësisë së këasaj Federate Panshqiptare në të gjitha problemet shqiptare, në jetëgjatësinë e saj, si një ndër organizimet më serioze në diasporë dhe që ka luajtur një rol të rëndësisë së veçantë në zgjidhjen e problemeve me rëndësi kombëtare. Përafërsisht këtë e theksoi Ipeshkvi në përshëndetjen e tij, duke u ndaluar edhe në bashkëpunimin e saj me oragnizmat fetare që ka pasur e ka në diasporë, sidomos në Amerikë. Imzot Dodë Gjergji theksoi në mënyrë të veçantë bashkëpunimin vëllazror të shqiptarëve, edhe pse kanë besime të ndryshme.“ Para se të jemi katolikë, mysliman apo ortodoks, – theksoi Ai,- jemi shqiptar, ndaj edhe nuk kanë pse të na ndajnë besimet kur bëhët fjalë për kombin, për gjuhën, për kulturen tone të përbashkët. Bashkësia Islame e Kosovës dhe Kisha Katolike kanë një bashkëpunim të mire dhe në asnjë rast nuk dalin me deklarata që kundërshtoj nënjëra- tjetrën edhe kur ka pasë raste të diskutueshme. Bash për këtë edhe ju këtu, sidomos në Detroit duhet të siguroni një koordinim të mire të aktiviteteve të përbashkëta e vëllazërore. Përsa i përket dyKishaveKatolike, që funksionojnë në këtë komunitet vital, falë edhe punës e ndihmës tuaj, unë mora përgëzimet më të mira, në takimin që pata dje në Arqipeshkvinë e Detroitit, – përfundoi Ipeshkvi.”
Nga ana e tij, Kryetari i Degës sëVatrës, Alfons Grishaj e falenderoi Ipeshkvin për takimin që u kishte rezervuar, duke vënë në dukje bashkëpunimin që kishin siguruar me këtë qendër fetare dhe kombëtare, falë punës së mire dhe përkushtuese të Don Fran Kolës, i cili në të gjitha rastet edukimin fetar e lidh me atë patriotic dhe kombëtar, duke qënë i pranishëm dhe ndihmuar çdo aktivitet të këtyre përmasave. Poashtu,-vijoj kryetari i kësajDege, ne kemi bashkëpunuar dhe gjetur mirëkuptime dhe me Kishën ZojaPajtore dhe famullitarin e saj Dom NdueGjergji, i cili në të gjitha evenimentet e rëndësishme ka qënë pjesëmarrës. Kemi bashkëpunim shumë të mire edhe me Teqen Bektashjane të Baba Rexhepit dhe po përpiqemi shumë të kemi të njëjten marrëdhenie edhe me Xhaminë Shqiptare të Detroitit, e cilakohët e fundit ka qënë lëkundur paksa.
Në këtë takim folën edhe nënkryetari i kësaj dege PjetërJaku, duke kërkuar që Ipeshkvia e Kosovës në bashkëpunim me Bashkësinë Islame të Kosovës të ndikoj në përmirësimin e marrëdhenjeve të Xhamisë së Detroitit me Qendren Katolike të ShënPalit, si dy komunitete që kanë bërë histori në qendrimet e tyre atdhetare.
Poashtu, Kujtim Qafa dhe Julian Çefa falenderuan Ipeshkvin për këtë takim, si dhe Dom Fran Kolen për punë e tij të mire në shërbimet fetare dhe ato patriotike, duke qënë një punëtorë I zellshëm ne të mirën e shqiptarëve.
Pas takimit, Këshilli i kësaj Kishe kishte përgaditur një drekë, e cila kaloi në një atmosphere gazmore, ku nuk mungoi ndonjë pyetje miqësore Ipeshkvit, por as humori, që zakonisht shoqëron kohën pas një takimi serioz.