-LIGA QYTETARE SHQIPTARE AMERIKANE SHPRESON SE KRYEMINISTRI KURTI DO TA BËJË FUNKSIONALE ZYRËN NË LUGINËN E PRESHEVËS-ë
Lidhjes Qytetare Shqiptare Amerikane i erdhi mirë kur ka marr vesh se me 24 maj Kryeministri i Kosovës Albin Kurti ka pasur një takim me përfaqësuesit e Luginës së Preshevës për shkak të shqetësimit se Serbia ka intensifikuar përpjekjen që të bëj të padukshëm shqiptarët në Preshevë, Medvegjës dhe Bujanocit duke i fshirë adresat e tyre.
Lidhja Qytetare beson se Serbia duhet të ballafaqohet me mungesën e të drejtave të njeriut ndaj shqiptarëve të Luginës së Preshevës që është në kontrast të mprehtë me të drejtat e plota të njeriut dhe qytetare të serbëve në veriun e Kosovës.
Shumë shqiptarë etnikë nga Lugina e Preshevës kanë dhënë jetët në luftën e Kosovës dhe më vonë, sidomos si anëtarë të UÇPMB në konfliktin e Preshevës të viteve 2000-2001. Prandaj, ne besojmë se udhëheqja politike e Luginës së Preshevës duhet të tejkalojë dallimet partiake dhe rivalitetin me qëllim që të punojnë së bashku për ta çuar përpara luftën e shqiptarëve në rajon për barazi, funksionimin e demokracisë dhe lirinë qytetare.
Lidhja Shqiptaro Amerikane ka punuar vazhdimisht me përfaqësuesit e shqiptarëve etnik të Luginës së Preshevës që nga fundi i viteve 1990-ta. Joe DioGuardi, President, dhe Shirley Cloyes DioGuardi, Këshilltare e Çështjeve të Ballkanit, janë takuar me udhëheqësit e Luginës së Preshevës gati çdo herë kur ata kanë vizituar Kosovën prej vitit 1999 deri në 2008. (Këto takime zakonisht janë mbajtur në Gjilan.)
Në mars të vitit 2001, DioGuardi dhe Cloyes kanë kaluar kufirin dhe kanë shkuar në Serbi Jugore për të u takuar me udhëheqësit e UÇPMB—Shefket Musliun, Sami Azemin, dhe Jonuz Musliun—në shtabin e tyre në Konçul për ta diskutuar planin e tyre të paqes. Pas pesë muajve, në gusht të vitit 2001, Lidhja Qytetare ka sjellë Kryetarin e Komunës së Preshevës Riza Halimin, Kryetarin e Tërnocit Galip Beqirin, dhe Shaip Kamberin, Kreun e Qendrës për të Drejtat e Njeriut në Bujanoc, që të takohen me Kongresistin Ben Gilman, Kryetarin e Dhomës së Komitetit për Marrëdhënie Ndërkombëtare, për një diskutim tre orësh mbi abuzimet e të drejtave të njeriut që ishin duke ndodhur nga ana e autoriteteve serbe në Luginën e Preshevës dhe mbi përkeqësimin e procesit të zbatimit të procesit të paqes.
Cloyes DioGuardi ngriti vetëdijen ndërkombëtare mbi shtypjen e shqiptarëve në Serbi jugore në janar 2009, kur ajo dokumentoi torturën, arrestimin dhe burgosjen e dhjetë shqiptarëve në Serbin jugore me shkrimin e saj “Kriza e shpalosur në Luginën e Preshevës.”
Në tetor të vitit 2015, Lidhja Qytetare organizoi që Ragmi Mustafa dhe Nagip Arifi, në atë kohë Kryetarë të Komunës së Preshevës dhe Bujanocit, të shoqëruar nga Anëtari i Bordit Ekzekutiv të LQShA Faton Bislimi, që të udhëtojnë në Uashington, DC, për të ekspozuar politikën diskriminuese anti-shqiptare të Beogradit para Anëtarëve të Kongresit, Komisionit të Kongresit për të Drejtat e Njeriut me Tom Lantos, dhe Departamentit të Shtetit (ku ata ishin mysafirë të Zëvendës Ndihmësit të Sekretarit të Shtetit për Çështjet e Evropës me Thomas Yazdgerdi). Në fund të këtij udhëtimi të suksesshëm, delegacioni i Luginës së Preshevës u intervistua nga Shërbimi Shqiptar i Zërit të Amerikës.
Këto përpjekje vazhduan me takimet në Strasburg në shkurt të vitit 2016 në zyrat kryesore të Këshillit të Evropës, duke përfshirë Zyrën e Komisionarit të Lartë për të Drejtat e Njeriut. Përfaqësuesit shqiptarë të Luginës së Preshevës—Ragmi Mustafa, Nagip Arifi, dhe Jonuz Musliu (I cili fatkeqësisht vdiq dy vjet më vonë)—dhe Faton Bislimi i LQShA kanë ofruar prova mbi politikën institucionale të Serbisë dhe të sponzoruar-nga-shteti për de-popullimin e rajonit duke fshirë nga regjistri civil çdo shqiptar që nuk është në shtëpi kur zyrtarët e shtetit vizituan shtëpitë pa paralajmërim me “qëllim të verifikimit të vendbanimit.” Pasi të fshihen nga regjistri civil, shqiptarët nuk mund të pajisen me ID, pasaporta, ose çfarëdo dokument tjetër zyrtar të shtetit, dhe kështu humbin statusin e vendbanimit dhe të nënshtetësisë në Serbi.
Në maj të viti 2019, Joe dhe Shirley DioGuardi organizuan që një delegacion i përfaqësueseve të shqiptarëve etnikë nga Lugina e Preshevës të vijnë në Uashington, DC, të marrin pjesë në konferencën vjetore të Ish – Anëtarëve të Kongresit të mbajtur në Capitol Hill. Gjatë kësaj vizite, Ardita Sinani, Ragmi Mustafa, Shaip Kamberi, dhe Faton Bislimi i LQShA u takuan me stafin e lartë të Anëtarëve të Komitetit të Punëve të Jashtme në Dhomën e Përfaqësuesve të ShBA, drejtorët e Komisionit të Drejtave të Njeriut të Kongresi të Tom Lantos, dhe Këshilltaret e Punëve të Jashtme të Senatorëve Joni Ernst dhe Gary Peters, bashkë-kryesuesit e Grupit Parlamentar për Çështjet e Shqiptarëve. Delegacioni gjithashtu u takua me zyrtarët e Departamentit të Shtetit, dhe vizitën e tyre e përfunduan me intervistë për Zërin e Amerikës Shërbimi në shqip.
Prej atëherë, me kërkesë të Lidhjes Qytetare, Faton Bislimi ka mbajtur kontaktin dhe ka pasur takimet me përfaqësuesit Shqiptarët nga Lugina e Preshevës. Në shtator të vitit 2020, si një Anëtar i Kuvendit të Kosovës, Bislimi ka luajtur një rol qenësor në hartimin e programit punues të Zyrës së sapo themeluar për Luginën e Preshevës pranë Qeverisë së Kosovës dhe nën udhëheqjen e Kryeministrit të atëhershëm Avdullah Hoti.
Shpresojmë se Qeveria e Kosovës do ta bëj funksionale Zyrën për Luginën e Preshevës sa më shpejt që është e mundur dhe të punojë me udhëheqësit e atij rajoni për të adresuar çështjet e tyre të ngutshme në mënyrë sistematike dhe tërësishme.
Ne pastaj besojmë se një dialog Kosova-Serbi nën përkujdesjen e Bashkësisë Evropiane nuk mund të rezultojë me një marrëveshje të suksesshme gjithëpërfshirëse dhe legalisht obliguese në mes të dy shteteve pa ofruar një zgjidhje të qëndrueshme ndaj pabarazive në Luginën e Preshevës.
Lidhja Qytetare gjithashtu duartrokit për lajmin e bërë rishtazi që klubet shqiptare, shoqatat dhe asociacionet tjera në tërë Zvicrën, anëtarët e të cilave vijnë nga Lugina e Preshevës, janë duke i bashkuar përpjekjet e tyre për mbështetje e atdheut të tyre.
Në fund, ne fuqimisht besojmë se çështjet e shqiptarëve etnikë në Luginën e Preshevës mund të zgjidhen me sukses vetëm me përfshirjen aktive të Qeverisë së ShBA. Për këtë arsye, Lidhja Qytetare Shqiptare Amerikane është duke vazhduar angazhimin e vet të gjatë dy-dekada ne Luginën e Preshevës për të ndihmuar formësimin e politikës së jashtme të ShBA për të sjell paqe, barazi, liri dhe prosperitet në rajon.
Çdo të mirë,
Shirley Cloyes DioGuardi Joe DioGuardi
Këshilltare për Çështjet e Ballkanit Presidenti
***.
The Albanian American Civic League was heartened to learn that Kosova Prime Minister Albin Kurti held a meeting on May 24 with Presheva Valley representatives out of concern for Serbia’s intensified effort to render Albanians in Presheva, Medvegje, and Bujanoc invisible by deleting their addresses.
The Civic League believes that Serbia must be confronted with the lack of human rights for Albanians in the Presheva Valley in sharp contrast with the full human and civil rights given to Serbs in northern Kosova.
Many ethnic Albanians from the Presheva Valley gave their lives in the Kosova war and, later, especially as members of the UCPMB in the Presheva conflict of 2000-2001. Therefore, we believe that today’s political leadership in the Presheva Valley should overcome party differences and rivalry in order to work together to advance the struggle of Albanians in the region for equality, functioning democracy, and civic liberty.
The Albanian American Civic League has worked continuously with representatives of ethnic Albanians in the Presheva Valley since the late 1990s. Joe DioGuardi, President, and Shirley Cloyes DioGuardi, Balkan Affairs Adviser, have met with leaders from the Presheva Valley almost every time that they visited Kosova from 1999 to 2008. (These meetings usually took place in Gjilan.)
In March 2001, DioGuardi and Cloyes crossed the border into Southern Serbia to meet with leaders of the UCPMB—Shefket Musliu, Sami Azemi, and Jonuz Musliu—at their headquarters in Koncul to discuss their peace plan. Five months later, in August 2001, the Civic League brought Presheva Mayor Riza Halimi, Ternoc Mayor Galip Beqiri, and Shaip Kamberi, head of the Center for Human Rights in Bujanoc, to meet with Congressman Ben Gilman, Chair of the House International Relations Committee, for a three-hour discussion of ongoing human rights abuses by Serbian authorities in the Presheva Valley and the deterioration of the peace implementation process.
Cloyes DioGuardi raised international awareness of the oppression of Albanians in Southern Serbia in January 2009, when she documented the torture, arrest, and imprisonment of ten Albanians in Southern Serbia in “The Unfolding Crisis in the Presheva Valley.”
In October 2015, the Civic League arranged for Ragmi Mustafa and Nagip Arifi, then Mayors of Presheva and Bujanoc, accompanied by AACL Executive Board Member Faton Bislimi, to travel to Washington, DC, to expose Belgrade’s anti-Albanian discriminatory policy to Members of Congress, to the Tom Lantos Congressional Human Rights Commission, and to the State Department (where they were hosted by Deputy Assistant Secretary of State for European Affairs Thomas Yazdgerdi). At the end of this successful trip, the Presheva Valley delegation was interviewed by the Albanian Service of Voice of America.
These efforts continued with meetings in Strasbourg in February 2016 at key Council of Europe offices, including the Office of the High Commissioner for Human Rights. Albanian representatives from the Presheva Valley—Ragmi Mustafa, Nagip Arifi, and Jonuz Musliu (who unfortunately passed away two years later)—and the AACL’s Faton Bislimi provided evidence of Serbia’s institutional and state-sponsored policy of depopulating the region by striking off the civil registry any Albanian who was not at home when state officials visited their households unannounced for “residency verification purposes.” Once removed from the civil registry, Albanians cannot obtain IDs, passports, or any other official state document, thereby losing their residency and citizenship status in Serbia.
In May 2019, Joe and Shirley DioGuardi arranged for a delegation of ethnic Albanian representatives from the Presheva Valley to come to Washington, DC, to join them at the annual Former Members of Congress conference held on Capitol Hill. During this visit, Ardita Sinani, Ragmi Mustafa, Shaip Kamberi, and AACL’s Faton Bislimi met with senior staffers for Members of the Committee on Foreign Affairs in the U.S. House of Representatives, directors of the Tom Lantos Congressional Human Rights Commission, and foreign policy advisers to Senators Joni Ernst and Gary Peters, co-chairs of the Albanian Issues Caucus. The delegation also met with State Department officials, and concluded its visit by interviewing at the Voice of America Albanian Service.
Since then, at the request of the Civic League, Faton Bislimi has maintained contact and held meetings with the Albanian representatives from the Presheva Valley. In September 2020, as a Member of Kosova’s Parliament, Bislimi played an essential role in drafting the work program for the newly established Office for the Presheva Valley within the Government of Kosova under the leadership of then-Prime Minister Avdullah Hoti.
We hope that the Government of Kosova will functionalize the Office for the Presheva Valley as soon as possible and work with leaders from that region to address their pressing issues systematically and thoroughly.
We further believe that a Kosova-Serbia dialogue under the auspices of the European Union cannot result in a successful comprehensive and legally binding agreement between the two countries without offering a sustainable solution to the inequities in the Presheva Valley.
The Civic League also applauds the recent news that those Albanian clubs, societies, and other associations throughout Switzerland whose members hail from the Presheva Valley are uniting their efforts to support their homeland.
Finally, we strongly believe that the ethnic Albanian issues in the Presheva Valley can be successfully resolved only with the US government’s active involvement. For this reason, the Albanian American Civic League is continuing its two-decades-long engagement with the Presheva Valley to help shape U.S. foreign policy to bring peace, equality, liberty, and prosperity to the region.
All the best,
Shirley Cloyes DioGuardi Joe DioGuardi
Balkan Affairs Adviser President