• Home
  • Politics
  • Opinion
  • Culture
  • Sports
  • Economy
  • Interview
  • Reporting
  • Community
  • Vatra

Dielli | The Sun

Albanian American Newspaper Devoted to the Intellectual and Cultural Advancement of the Albanians in America | Since 1909

Motra e Mitrovicës

November 5, 2013 by dgreca

Tregim nga Lek Gjoka/

Zhurma në Disko- Klub “Ujvara” e përzier me tym duhani dhe me dritat e shumëngjyrshe, që ngatërronin njëra- tjetrën, e bënte disi më egnimatik ambjentin. Bekimi mori një dopio uiski dhe zuri një cep të barit. Përjashta kishte filluar një shi i imët.

 – Dreqi ta marrë edhe këtë kohë, – foli me vehte nëpër dhëmbë, – na kalbi ky shi gjithë javën. Një si mjegullnajë iu duk sikur i kaloi para syve. Mbylli sytë, vuri dorën në ballë dhe para i dolën kujtimet e Mitrovicës …

Sapo kishin kaluar Kukësin me një makinë me targa fallso dhe po i afroheshin kufirit të Kosovës. Ishte mesi i natës. Megjithëse gusht, një i ftohtë i lehtë vinte nga bjeshkët e Shqipërisë.

 – Oh zot! – pëshpëriti Bekimi si me vehte, – kur do të mbarojë kjo luftë me shkjaun, se më ka marrë malli të kthehem në shtëpinë time, në Mitrovicë, sikur…

– The gjë! – dëgjoi zërin e shokut edhe ai ushtar i UÇK-së.

– Jo jo, thjeshtë po mendoj familjen se i kam …

– Ku i ke në Maqedoni apo Shqipëri?

 – Nuk di asgjë më tepër. Shpresoj se janë larguar nga Kosova se ndryshe shkjau mund ti vrasë! – O tu thaftë goja, si thua ashtu!?

 – Mendja më shkon… a e pe dje në televizor kur ishim në Tiranë për të blerë armët?

– Po pashë gjithë ato krime mbi civilët por edhe ne do të luftojmë e do i vrasin shkjatë e do ta çlirojmë Kosovën

. – Sigurisht që do të fitojmë sepse… – Po bëjmë luftë për liri e flamur! – e ndërpreu në çast! – Luftë çlirimtare po bëjmë por kurrë nuk do ta fitojmë këtë luftë pa mbështjen e plotë të Amerikës dhe Nato- s.

 Disa krisma armësh jo shumë larg prej tyre ia ndërprenë bisedën e ata u shtrinë barkas në pozicion luftimi…

Dikush e tundoi fort nga supet duke ia ndërprerë mendimet në mes: – O Bekim  Mitrovica! – dëgjoi një zë të fortë pas shpine. Si i lodhur u kthye mbrapa e dalloi kokën tullace të Sefës.

 – Po ti këtu? Kur paske ardhur në Florida.

– Kam ca muaj. – S’të kam parë që atë natë kur hymë në Kosovë nga Kukësi. Çfarë kemi ndonjë gjë të re andej? Familja a të shpëtoi?

– Në përgjithësi jo shumë keq. Një vëlla ma vrau shkjau. Atë natë që ramë në pritë sa hymë në Kosovë u plagosa keq por shpëtova. Shtëpinë në Prizren ma dogjën të tërën. Po nga ana jote si i gjete?

– Keq Sefë, ma keq nuk ka. Familjen ma vranë krejt. Nënën, babën, hallën dhe motrën Besartën ajo që ma ka këputur fare jetën. Shpesh herë pi aq shumë dhe sa e kujtoj nga dhimbja bëhem gadi të vras vehten.

 – A, ke luajtë mendsh? Gjithkush ka jetën e vet.

 – Por jemi njerëz jo kafshë.

– Sigurisht njerëz jemi. Mblidhe vehten se jo më kot populli ka pas thënë i gjalli më të gjallët e i vdekuri më të vdekurit. A nuk i shikon së çfarë femrash të nxehta ka në Florida. Ai ktheu kokën, në një tavolinën ngjitur dalloi katër vajza që bisedonin. Njëra që ishte disi më e gjatë dhe kishte një hir bukurie në fytyrë sikur e turullosi disi.

– Oh zot! – foli lehtë nën buzë dhe nuk ia hiqte sytë, – sa shumë më ngjan me motrën time, me Besartën e shkretë që po kalben nën dhe. Sefa pa një e pa dy u afrua afër tyre dhe duke folur me zë të lartë se muzika nuk i linte të dëgjonin mirë prezantoi vehten. Pastaj thirri Bekimin.

 – Eja Bese eja, ku ka më kënaqësi se me ndej në një tavolinë me katër bukuroshe të tilla. Ai u ngrit ngadalë dhe u nis drejt tavolinës së tyre. Një e nga një vajzat iu prezantuan. Kur shtrëngoi dorën me Besartën seç ndieu një si pështjellin por e mbajti vehten dhe i foli më zë të ëmblël: – Bekim  Mitrovica. Ajo u shtang. I shtrëngoi dorën lehtë dhe sa i tha emrin e saj u lëshua në kujtime…

Zhurma e fortë e goditjes së derës e shqetësoi pamasë Besartën dhe u ngjit pas trupit të nënës. Babai u ngrit ngadalë nga karrigia. – Grua, më duket janë ushtarët e shkjaut. Ajo nuk foli. Fërkonte të bijën dhe dy bulëza loti i rrëshqitën nëpër faqe. Sa hap e mbyll sytë me tu hapur dera u lëshuan si të tërbuar në shtëpi. Duke i goditur me forcë me qytat e armëve i nxorrën në oborr.

– Ku i ke paratë! – iu hakërrua një ushtar serb rreth të pesëdhjetave.

– Nuk kam! – ia kthehu i qetë! – Dragan! – i thirri një ushtari të ri sërbisht, – merrja vajzën këtij derr shqiptari dhe bëj atë punën me të,

– Mooosss! – klithi i jati, është e vogël vetëm dymbëdhjetë vjeçare mos ma përdhunoni vajzën, iu jap gjitha paratë që kam. – Shpejt paratë, të gjitha market!

Ai u nis ngadalë dhe hyri në shtepi. Sa doli jashtë oficeri serb ia mori markat që kishte në një çantë dhe pa menduar më tej e qëlloi dy herë në ballë me pistoletë. Ashtu duke dhënë shpirt rrëshqiti këmbadoras pas shtëpisë që të mos e shihte e bija duke vdekur. Klithmat e grave nuk i shqetësuan aspak ushtarët. Kur po bëheshin gadi të iknin, në skuadër tjetër erdhi si rrufeja dhe spërkatën shtëpinë me benzinë dhe i vunë flakën. Në të ikur një ushtar i dehur që i merrshin këmbët sa pa gratë cep të oborrit qëlloi në drejtim të Besartës. E ema iu hodh përsipër saj. Plumbat e bënë shoshë.

 – Bija ime! – i foli më zë të mekur, – edhe unë si yt atë po vdes, na vrau shkjau e i vraftë zoti, por Kosova do të çlirohet një ditë. Kërko e gjej Bekimin…

 – Besarta, Besarta! – degjoi një zë pas krahëve. Sa hapi sytë e përlotur kujtimet iu davariten disi. U hodhi një vështrim enigmatik të gjithëve dhe zhurma e diskos ia ndryshoi pak fytyrën.

 – Më duhet të iki! – ia tha shoqeve kaq leje kam nga familja. Bekimi ia kishte ngulur sytë. Një çast e mori vehten dhe i foli qetë. – Kam diçka për të biseduar më ty. A ka mundësi të më japesh numrin e telefonit? Ajo nuk i foli nxori një kartë bisnesi dhe si ia la në dorë u largua me hap drejt daljes…

Zëri i profesor Xhon sikur e tronditi disi.

 – Të dashur student, – nisi të fliste ai qetë. Megjithëse jemi në një shekull të ri akoma bota zien. Paqes ia kanë futur ndenkamzën. Luftërat po shtohen përditë, bashkë me to dhe krimet e luftës. Sot do flasim për Ballkanin për luftën dhe krimet e makinerisë së luftës së Millosheviqit… Besarta u shtang dhe nuk e dëgjonte më, mendja nuk i hiqej nga dita e djeshme kur u takua në disko me dy djemt enigmatikë që njeri i ngjasonte shumë me të vëllanë e zhdukur në vrasjet masive.

 – Ai regjim! – vazhdoi profesori, – përgjaku Bosnjen, duke vrarë dhjetëra e mijëra djem, përgjaku edhe shqiptarët etnike të Kosovës. Një shembull i këtij regjimi kriminal është midis nesh. Ai i vrau babain, mamanë, vëllain, të gjithë familjen ia zhduku, ndaj na vjen keq e dashur Besarta që…

..Besarta sa dëgjoi fjalët e tij iu kujtuan fytyrat e prindërve por u mundu të përmbahej. Kur dëgjoi edhe për të vellanë i doli para fytyre imazhi i atij djaloshi në disko që i ngjasonte shumë vëllait ndaj nuk u përmbajt dot e shpërtheu në dënesa lotësh me zë të lartë. Dy shoqet e ngushta Tatjana nga Kroacia dhe Amarida nga Bosnja u ngritën në këmbë dhe i shkuan afër. Profesori ndërpreu mësimin e prekur doli jashtë.

– Mos qaj zemër! – u mundua ta qetësonte Amarida ti e di se në Sarajevë regjimi serb më ka vrarë dajën bashkë me dy djemtë. Ashtu ishte fati ynë në këtë botë të rreme ku të gjithë flasin për paqe e cila vjen pasi të përgjaket mirë e mirë me gjak të pafajshmish. Besarta e mori disi vehten dhe u qetësua. Papritmas degjoi një zë pas shpine. Ktheu kokën. Dragani një serb i lindur në qytetin e Nju Jorkut diçka po fliste si me vehte.

 – Na fal Besarta! – Për çfarë? – Për tragjedinë tënde familjare që ta shkaktoi regjimi serb i Millosheviqit.

– Nuk është faji yt Dragan!

– E di, se unë nuk kam qenë kurre në Beograd por ama kam gjak serb dhe ndihem pak fajtor për krimet e kombit tim ndaj shqiptareve etnikë të Kosovës. Ajo e mori disi vehten nga fjalët e tij. Iu duk sikur iu ringjallen prindërit.

– Jemi ballkanas ndaj…

– Po, po! – e ndërpreu në cast, – e di se jemi ballkanas me një ego të sëmurë. Nuk pranojmë fajin edhe kur e kuptojmë se jemi fajtorë. Jemi në shekullin e ri dhe ballkani zjarri i pashuar i përplasjeve etnike në Evropë vetëm ndizet e ndizet. Sa bëhet gadi të shuhet dikush me dashje i hedh benzinë por brezi ynë i ri duhet ta kuptojë se paqja me komshiun është pasuri e pazëvëndësueshme. Ajo luajti kokën në shenjë pohimi dhe u ngrit në këmbë. Fshiu lotët më një letër dhe u largua drejt derës…

Bekimi ndaloi afër në Qendrën e Biznesit në San Hose Blvd. Parkoi makinën dhe mori dy njëzet e pesë centëshe, iu afrua afër një telefoni public dhe pa u menduar gjatë i ra numrit të telefonit që ishte në karten që ia kishin dhënë në disko Ujvarën.

– Alo! – dëgjoi një zë të plake në anën tjetër.

 – Dreqi ta marrë! – foli me vehte.

– Alo, alo! – dëgjoi përsëri zërin e saj. U mendua disi se si ta niste bisedën dhe për një sekond e mori vehten.

 – Zoja Smith, më falni për shqetësimin. Këtë numër ma dha… – Besarta ta ka dhenë…?

– Po! – Kush jeni ju lutem, sepse në të vërtetë ajo është vajza ime e adoptuar por ka kaluar shumë tragjedi në jetë dhe nuk kam ndërmend ta le të ketë përsëri probleme në jetë

. – Zonjë unë jam shqiptar, jam nga Mitrovica e Kosovës

– Uuaa, – degjoi zërin në telefon, – ku mund të takohemi sepse edhe Besarta është nga Mitrovica. Atij i ra telefoni nga dora dhe iu mbyll linja:

– Oh zot! – thirri me të madhe, – mos është motra ime, vallë është gjallë. Si e mori pak vehtem shkoi tek makina dhe mori dy njëzetë e pesë cent të tjerë dhe i futi në telefon. Gjithë emocion me duart që i dridheshin formoi numrin. Zilja binte por askush s’i përgjigjej. I ra përsëri por e njëjta gjë. I dëshpëruar mbylli telefonin dhe u largua. Pa bërë as dy-tre hapa dëgjoi një si zile. U kthyhe me rrëmbim dhe e ngriti telefonin publik.

– Alo, alo! foli me ngut.

– Më fal, po flisja më dikë. Ky është numri juaj?

– Jo, unë nuk kam telefon. Po ju telefonoj nga rruga.

 – Vajza ime është mjaft e tronditur. Më telefonoi profesori i saj. Edhe ai është tepër i shqetësuar.

 – Më vjen keq, si mund t’iu ndihmoj.

– Në biznes kartë ke një adresë. Eja dhe bisedojmë.

 – Në rregull, po nisem menjëherë. Si mbylli telefonin u nis drejt makinës.

 – Oh zot! – foli me vehte, – që atë natë që takova atë vajzë më del në ëndërr fytyra e prindërve dhe e motrës që mi vrau shjau. Duke biseduar me vehte edhe për pak minuta arriti para biznesit të familjes Smith – Avokat Donald Smith! – lexoi më zë të lartë sa doli nga makina dhe u nis drejt hyrjes. Hapi derën ngadalë.

 – Urdhëroni, uluni! – dëgjoi një zë të ëmbël sa hyri mbrenda. I dha dorën dhe u ul në një kolltuk. Ajo nuk vonoi shumë. Mori disa letra në një sirtar dhe u kthye drejt tij.

– Marta Smith! – prezantoi ajo vehten, – unë jam e ëma e Besartës.

 – Besart Mitrovica! – ia priti më një frymë. –

Si quhesh? – Bekim  Mitrovica.

 – Oh zot i madh që je në qiell, çfarë po më ndodh?!

 – Asgjë zonja Smith. Nuk mund ta ndërroj emrin.

 – Jo jo, më fal, nuk e di se si kam një parandenjë.

 – Ju më thatë se Besartën e keni adoptuar në Kosovë.

 – Po, po është nga Mitrovica. A adaptuam në Shqipëri se ishte jetime, serbët ia kishte shfarosur tërë familjen.

– Të gjithë?

– Po po, të gjithë! Prindërit ia kishin ekzukutuar para syve ndërsa i vëllai i kanë thanë se kishte mbetur i plagosur në Prizren dhe i kishte vdekur. Bekimi mbylli sytë pak. Për disa sekonda iu kujtua lufta në Prizren. E mblodhi disi vehten.

 – Mos prindërit e Besartës quhen Isa dhe Samira?

– Po! Ju i keni njohur?

– Po se ishin edhe prindërit e mi.

Asaj i ranë letrat nga duart. – Çfarë, çfarë the? Ti je Bekimi vëllai i saj? Qënke gjallë?!

 – Më kanë plagosur por shpëtova në një spital.

– Ne të dinim të vrarë. Oh zot sa mirë! – thirri me të madhe, – vajza ime u bë me vëlla. U nis me nxitim drejt tij dhe e përqafoi. Të dy shpërthyen në lot. Ashtu me sy të përlotur u ngritën në këmbë. Pa bërë as dy-tre hapa u hap dera e zyrës dhe hyri mbrenda Besarta me dy shoqet e saja

. – Mama, mama! – i thirri me të madhe por u step pak kur pa në zyrë personin që e kishte takuar në disko.

– Eja bija ime, Ulu! Zoti ëshë i madh e mendon për të gjithë.

 – Po këtë e di por nuk është e vërtetë për mua.

– Si nuk është e vërtetë. Ai vonon për nuk harron.

– Sigurisht për dikë por kurrsesi për mua që mbeta fillikat, ma zhduken krejt familjen.

 – Jo jo bija ime. Prezantoju me djaloshin që po të pret ty.

 – Askërkush nuk më pret mua. Unë nuk kam askënd, as familje e as të dashur.

 – Besarta ime e shtrenjtë! – dëgjoi një zë pas krahëve. Ajo ktheu kokën. Ai i buzëqeshi lehtë e i tha me një frymë: – Sigurisht që po të pres, kam vite që të kërkoj. Jam Bekimi, jam yt vëlla.

– Të lutem i dashur mos mi lëndo plagët e familjes. Ai u mendua pak. Hoqi këmishen dhe doli në kanatjere. Ajo sa dalloi tatunë shqiponjë ngjitur me zemrën vrapoi drejt tij dhe ju hodh në qafë.

 – Bekim, Bekim, ti je vëllai im. Filloi të qante me të madhe. Të gjithë u përlotën.

 – Nënë, nëna ime që je në botën e të vdekurve a më degjon? O nënë eja, eja të lutem . Pse nuk vjen o nënë? Shikoje bijën tënde nuk është vehtem ka vellanë, jam bërë me vëlla! – thërriste më të madhe dhe e përqafonte pa pushim.

 – Po motër e dashur qetësohu. Tani nuk të lë më vetëm, ti je jeta ime, shpirti im, motra më e shtrenjtë e Mitrovicës. Një eklips hënë kishte përqafuar Floridën por shumë shpejt u zhduk. Bekimi mori të motrën për dore dhe doli jashtë. Ashtu të përlotur ecnin koturu nëpër qytet. Jeta i kishte ledhatuar përsëri me të njejtën shije jete.

 * LEK GJOKA-Marre nga libri me tregime “PËRROI I DJALLIT”

Tirane 2013

Shtepia Botuese ADA

 

Filed Under: Sofra Poetike Tagged With: Lek Gjoka, Motra e Mitrovices, Oerroi i Djallit

Rrexhep Llaja, patrioti çam që nuk u preh dot në vendlindje, Çamëri

October 23, 2013 by dgreca

Dega e Vatrës në  Jacksonville përkujton bashkëthemeluesin e degës/
Nga Lek  Gjoka/Jacksonville Florida/
Jeta dhe vdekja shpesh herë qëndrojnë shumë afer njëri-tjetrit.Para pak javesh dega e Vatres në Jacksonville Florida mori një lajm jo të mirë nga Tirana.Gjyshi siç e therrisnin të gjithë xha Regjepin kishtë ndërruar jete pa arritur të kthehej me në Florida.Pa arritur të ishtë prezent në një vjetorin e themelimit të deges se Vatres ku sebashku me bashkshorten e tij zonjën Aferdita Plaku e cila u zgjodh edhe në bordin drejtues ishin nismetaret e pare të themelimin të Vatres në Jacksonville Florida.
Kush ishtë patrioti Rexhep Llaja ?
Një çam i nderuar që lindi në Filat të Çamërise dhe që u persekutua dy here edhe nga greket qe e përzuan dhunshem nga trojet e tij të lindjes,nga Çameria martire, por u përndoq edhe nga regjimi diktorial komunist i Hoxhës.
Kaloi nëpër një kalvar të hidhur të vështirë jetësor.Sapo kishtë mbushur të trembedhjetat shovinistat greke qe u lëshuan me egersinë e tyre mbi trojet etnike shqiptare të Çamerise nuk e kursyen as Rexhepin, familjen dhe fisin e tij dhe tere Çamërinë për arsyen e vetme që ishin shqiptarë.I arrestuan dhe si i burgosën disa kohe i larguan forcerisht nga vendlidja, Filati, qyteti çam, ku u lind dhe u rrit xha Rexhepi. Por as në Shqipërinë amë nuk i priten ashtu sikur pret nëna bijtë e tij.Lufta e klasave dhe egërsia komuniste nuk kishin kufi.Si i arrestuan babain, Shuaip Llaja dhe vjeherrin Rexho Plaku nuk vonoi shumë dhe i erdhi rradha e egersise komuniste te hidhte kthetrat edhe mbi Rexhepin.E arrestuan  dhe e burgosen për shtate vite më  radhe  me akuzen e fabrikuar”për agjitacion dhe propogante” kunder komunizmit. Me dhimbje në shpirt , plot lodhje kaloi ato vite vuajtje në burgun famekeq të Spaçit dhe në burgun e punës në Fishte të Lezhes.Si doli nga burgu u mundua të ndërtonte një jetë me te mire sebashku me bashkshorten por hija e trishte e komunizmit e ndiqte nga pas pa ndalesë.Ulkonja komuniste vdiq ne fillimet e vitit 91  dhe xha Rexhepit, sikur i mori një frymarrje tjeter jeta.Te pakten ishte i barabarte me te gjithe shqiptaret e tjere, por dhimbja i vazhdonte.Çameria martire ishte aneksuar përfundimisht në shtetin Grek dhe asnjë politikan shqiptar nuk e ngrinte  zërin sikur duhej ndaj atij genocodi të tmerrshem pas luftes se dyte boterore.Rexhep Llaja ishte nder nismetaret e pare në Tiranë në themelimin e shoqates patriotike Çamëri ,shoqate qe mbron interesat e çameve të përsekutuar,që kerkon në rruge shtetërorë pasurinë e çamevë që pa të drejte i sekustruan nga shovinizmi grek.

Vitet askush s’i ndalon dot.Ashtu edhe largimin në amshin plot dhimbje të xha Rexhepit por perkujtimi ështe ai që ringjall historine, kujtesen për brezin e baballareve tanë që kaluan në një jete të tere plot tallaze dhe vuajtje shpirterore në diktaturen komuniste dhe u larguan nga kjo botë më plot dhimbje.Kështu edhe bashkshortja Aferdita Plaku dhe dega e Vatres në Jacksonville Florida përkujtuan 40 ditëshin e mungeses se xha Rexhepit në restorantin e biznesmenit shqiptar Leandro Canaj, antear i Vatres. Zonja Afërdita duke falenderuar pjesmarresit dhe në vecanti miqte e bashkëshortit, antaret e deges se Vatres, foli shkurtimisht për kalvarin e dhimbjeve të saja dhe bashkshortit të saj në diktaturen komunistë.Edhe ajo ndihej shpirterisht e brengosur sepse bashkshorti nuk arriti të prehej dot në vendlindje në Filatin e Çamerise, ku prehen të paret e tij. Me pas,e mori fjalen zoti Adem Demneri, i cil u kërkoi pjesmarresve të mbajnë një minut heshtje.E mori fjalen edhe kryetari i deges se Vatres në Jacksonville Florida, zoti Adriatik Spahiu. Pasi i shprehu familjes Llaja ngushellimet ne emer te vatarneve te deges se Jacksonville, z. Saphiu, foli shkurtimisht për “Gjyshin” siç e quanin gjithmone vatranet e Jacksonvilles xha Rexhepin, foli për cilësite e tij patriotike teper të spikatura ndaj Shqipërise dhe Amerikes- ky shtet që ishte i bekuar nga vete Zoti -sikur thoshte gjithmone i ndjeri.I papërtuar, bujar dhe i sinqerte, fjale paket dhe dashamires e kujtojme dhe do ta kujtojme gjithmonë.Që në fillim sebashku me bashkshorten, zonjen e nderuar Aferdita Llaja(Plaku) iu bashkua Vatres se madhe shqiptare të Nolit e Konices duke drejtuar edhe mbledhjen e pare të themelimit të deges para një viti.Sigurisht ndiej dhimbje që nuk arriti dot  ta shijonte nje vjetorin e themelimit të Vatres por me bindje të plote ëndrren e tij të bashkimit të shqiptareve te Jacksonvilles do mundohemi ta bejme realitet, u shpreh Spahiu.

Minutat iken me vrap duke marre me vetë në kujtese shqiptarin patriot çam që do të kujtohet jo vetem nga familja, Çameria por edhe nga shqiptaret e Jacksonvilles.U prehtë në paqen e perjetshme shpirti i patriotit Rexhep Llaja dhe një ditë ëndrra për tu prehur eshtrat perjetesisht tëk të paret e tu në Filat të Çamërise, u befte realitet pa mendur më gjate se Çamëria tani është pjese e shtetit Grek, por në ëndrrën Evropiane, i gjithë trualli i coptuar padrejtesisht nga fuqitë e mëdha i kombit shqiptar,do të jete një në Evropen e Bashkuar.

Filed Under: Featured Tagged With: aferdita, Jacksonville, Lek Gjoka, Rexhep Llaja

Bisede per Marie Logorecin, ikonen e pavdekshme te skenes dhe ekranit shqiptar

September 21, 2013 by dgreca

Intervistë e bashkëpunëtorit të Diellit ne Jacksonville-Florida, Lek Gjoka me të birin e Marie Logorecit, Pjerin Logoreci, qe ndodhet keto dite ne Florida/

Maria lindi në Shkodër më 23 Shtator 1920. I jati Palok Çurçia ishte zejtar kurse e ëma Roza, shtëpiake. Paloka ishte një nga themeluesit e “Shoqërisë punëtore” një shoqëri sindikaliste.  Që në vegjëli Marien e thirrën me përkëdheli Tushi. Ajo ndoqi shkollën femërore të “Motrave Stigmatine”, ne Shkoder, një shkollë që përmbante në programin mësimor edhe lëndë fetare fakultative.

Në gjimnaz filluan të duken prirjet e para, Maria vizaton bukur, këndon dhe më vonë fillon t’a shoqërojë veten me mandolinë ose kitarë, nuk i pëlqen matematika dhe lënda e Besimit. Por kënga e vizatimi ishin pasioni i moshës. Ne Arkivin Privat Logoreci ruhen rreth 20 vizatime të asaj kohe në të cilat dëshmojne një shpirt të butë e delikat dhe një raport fin me objektin që vizaton; dashuria, syri i mprehtë e vëzhgues, harmonia e ngjyrave dhe fantazia në vizatim të bëjnë të mendosh vetëm për talent.

Brenda një kohe të shkurtër mësoi gjuhët italiane e malazeze, por ajo që ndikoi fuqimisht në shpirtin e saj dhe që la gjurmë përjetë ishte njohja që në vogli me zakonet, traditat dhe eposin e veriut. Njohja dhe më vonë studimi i këtyre zakoneve, mjedisit, folklorit e etnografisë u bë një pasion i ri për Marien. Të jatit kur i thonin se Tushi është e shkathët si djalë, bisedon me të rriturit këndon dhe i bie mandolinës shumë mirë, ai përgjigjej: – “Po, por nuk është djalë!” …Kujtonte kështu fëmijën e parë, djalin që I kishte vdekur.

Duke shfletuar ne Arkiv fletoren e hartimet e shkollës së kësaj periudhe ndeshim një me titull: “Dje në Tiranë…sot në Shkodër…”

Më 27 të Nandorit shkova në Tiranë me e pritë kremtjen e flamurit. Atje ndeja edhe do dit të tjera me e pa ma mirë kryeqytetin,… – dhe pasi përshkruan bukuritë e Tiranes, vazhdon – Mbasi e njofta mirë, ktheva në Shkodër e u kujtova se më kishte marrë malli për njato pak dit që ndenja atje.

Mandej thashë: dje në Tiranë sot në Shkodër, ma mirë sot se dje, se si i thonë një fjalës: Vendin e huej ta lëvdoshin, por mbrendë mos i shkosh.

Por nuk kaluan as 6 vjet dhe Maria shkoi përgjithmonë në Tiranë. Ajo u largua nga Shkodra në vitin 1937. Maria u martua në Tiranë me Kolë Logorecin i cili në atë kohë ishte kthyer nga Vjena ku kishte mbaruar studimet e mesme e të larta për ekonomi. Pranë “Miqve të muzikës” kishte ndjekur për pesë vjet mësimet për instrumentin e dashur të Vjenës, violinën. Ai ishte ekonomist shumë i zoti dhe brenda disa vjetësh u bë Shef i Buxhetit të Shtetit dhe mori titullin më të lartë të kohës në Shqipëri “Kalorës i urdhërit të Skënderbeut”. Kola ishte djali i madh i atdhetarit e gjuhëtarit Mati Logoreci (Mësues i Popullit) një nga figurat e njohura të shoqërisë së kohës. Ai rridhte nga familja e njohur e Logorecëve që përmendet që në vitin 1300 me emrin Logoreseos. Në shtëpinë e Logorecëve Maria ra në kontakt me shoqërinë e kohës me bisedat e Matisë me Fishtën, Koliqin, Çabejin, Xhuvanin dhe me kujtimet për Luigj Gurakuqin, e Mjedën qe sapo kishte vdekur të cilin Matia e kishte djalë halle.

Në këtë mjedis pasioni i Maries gjeti terren që të zhvillohej dhe bota e saj shpirtërore e intelektuale u bë më e gjerë. Ajo filloi të mësojë nga i shoqi gjermanisht. Në pasionet e saj u fut edhe biçikleta. Bënte shëtitje duke shkuar me të shoqin me biçikleta shpesh në Durrës, por edhe deri në Shkodër.

Jeta artistike e Marie Logorecit nisi si këngëtare në Radio Tirana në vitin 1945 ku këndoi si soliste, drejtpërdrejt në mikrofon, në emisione 20 minutëshe, këngë popullore të Shkodrës, të Shqipërisë së mesme dhe këngë partizane. Ndërkohë ndoqi një kurs njëvjeçar për kanto që u hap pranë Liceut Artistik në Tiranë, me pedagoge Jorgjia Trujën (Artiste e Popullit). Filloi të këndojë gjithashtu në koncerte që jepeshin në kryeqytet në raste të ndryshme.Në vitin 1947 bëri pjesë si soliste në korin e përgjithshëm të Shtetit me të cilin bëri turne edhe jashtë vendit.

Duke parë aftësinë interpretuese të Maries kur këndonte i propozuan të punonte në Teatrin Popullor. Ky kalim ishte i vështirë edhe për Marien dhe për mjedisin. Por familja e emancipuar dhe i shoqi Kola luajti një rol të madh, duke e ndihmuar që ajo të ecte përpara, të zhvillonte talentin e saj. Kështu në Nëntor të vitit 1947 për Marien u hap perdja e jetës së vërtetë skenike, ajo tashmë ishte aktore e Teatrit Popullor.

Rruga e saj skenike kaloi me perpjekje, por me kënaqësinë, e përmbushjes së pasionit dhe suksesit.Me punën e saj krijuese Marie Logoreci na ka dhënë një galeri të pasur figurash që nuk harrohen për skalitjen me mjeshtri, për forcën shprehëse e realizmin. Gama e roleve të interpretuara nga Maria është e gjerë dhe e pasur në tipa e karaktere të afërt e të kundërt. Mjeshtëria interpretative dhe forca e saj emocionale janë shtrirë që nga anët më të ndritshme të shpirtit njerëzor deri në skajet më të errta, tek rolet Alisa Lengton, ne “Rrënjët e thella”, Kristina Padera, ne “Komplloti i të dënuarve”, Gertruda, tek “Hamleti”, Fatimja, te “Halili dhe Hajria”.

Bernarda Alba, tek :Shtepia e Bernarda Albes , Lady Milford ne “Intrige e dashuri” Gjela tek “Permbytja e madhe” etj.

Kush e ka parë, nuk u emocionua e nuk fshiu një lot të fshehtë nga interpretimi i Maries në Loken te “Toka jonë”.

Kështu në veprat e Shekspirit, Molierit, Lorkës, Gorkit etj., si dhe në veprat kombëtare të Kolë Jakovës, Ndrekë Lucës etj.,

Maria ishte edhe pioniere e kinematografisë shqiptare. Ajo ishte interpretuese në filmin e parë shqiptar me metrazh të shkurtër, :Femijet e saj dhe në 12 filma të Kinostudios dhe Televizionit. Interpretimi i Marie Logorecit në film ruan deri në një farë mase tiparet e interpretimit skenik. Heroinat e krijuara nga Maria në film, janë figura të individualizuara, çka ruajnë vlerën e tyre në historinë e filmit shqiptar në raport me kohën.

Maria mbeti një aktore e madhe e skenës. Ajo krijoi artin e saj duke mbetur per artdashesin simboli I nenes shqiptare Lokja.

Rolet më të suksesshëm të saj sipas kritikes janë: Xhesi te “Çeshtja ruse”, Alisa Lengton te “Rrënjë të thella”, Kristina Padera tek “Komploti i të dënuarve”, Fatimja te “Halili dhe Hajrija”, Aljona Patrovna te “Gjashtë dashnorët”, Lokja te “Toka jonë”, Ledi Milford te “Intrigë e dashuri”, Tringa te “Shtatë shaljanët”, Gertruda te “Hamleti”, Bernarda Alba te “Shtëpia e Bernarda Albës”, Tadrahova te “Morali i zonjës Dulska”, Nëna Xhun te “Muri i madh pakapërcyeshëm”, Mara te “Përkolgjinajt”, Plaka te “Çatia e të gjithëve”, Nëna te “Cuca e maleve”, Gjela te “Përmbytja e madhe” etj.Marie Logoreci eshte vleresuar disa here per punen e saj artistike. Ajo mban titullin me te larte artistik “Artiste e Popullit”.Perfitova nga rasti qe keto dite Pjerini eshte ketu ne Florida per ta takuar dhe per te bere nje bisede me te ne lidhje me kete pervjetor te Marie Logorecit.

Me 23 shtator eshte 93 vjetoi i lindjes se Marie Logorecit. Si e perjetoni dhe si festonit kur ishte gjalle?

Sigurisht qe nuk eshte nje dite e zakoneshme, zakonisht shkojne disa dite perpara qe ne cdo rast pergatis dicka ne lidhje me Marien qe se bashku me materialet e pergatitur nga gazetaret apo koleget e saj perbejne ate qe po e quaj tufa e luleve ne kujtim te Maries. Fatkeqesisht duhet te them te verteten se mendoj qe tani i kushtojme me teper kohe ditelindjes se saj se sa kur ishte gjalle. Edhe ajo vete nuk i kushtonte shume rendesi. Sigurisht qe shpesh pervec nesh, dmth. familjes vinte edhe ndokush tjeter dhe kaq. Perkundrazi e madhe behej ne ate kohe ditelindja ime.

A mund te na thoni disa fjale per familjen Logoreci, cilet jane njerezit e saj te permendur?

Po them fillimisht se Maria mbiemrin e saj e kishte Çurçia, nje familje qe vazhdon te jetoje ne Shkoder e Tirane, ne Itali, ne Mal te Zi dhe Serbi. Te njohur nga kjo familje jane Arqipeshkvi Luigj Curcia, Gasper Curcia, trombisti dhe drejtuesi i orkestres se muzikes se lehte ne RTV. Ne familjen Logoreci Maria shkoi nuse.  Logorecet kane pasur dhe kane njerez te njohur, Arqipeshkvi Andrea Logoreci,  Mati
Logoreci gjuhetar (nipi I Andreas) Kole Logoreci economist (I biri I Matise), Anton Logoreci gazetar (I nipi I matise), sot eshte Susan Logoreci Ilustratore (stermbesa e Matise)

Cila ishte jeta ne familjen e Maries?

Ka qene nje jete normale e intelektualeve te asaj periudhe, ku kryesisht familja merrej me preokupimet e mbarevajtjes se shfaqeve. Bisedat kryesore ishin gjithashtu te lidhura me artin. Shpesh babai I binte violins kryesisht valseve te Shtrausit. Shume me rralle Maria I binte mandolines. Ajo gjithnje e me teper lexonte, degjonte muzike . Une meqe punoja ne Radio Tirana (ne ate kohe) kujdesesha qe te regjistroja per magnetofonin muziken qe ajo donte, qe ishin vepra klasike simfonike dhe operistike.

Me pak fjale Jeten e Maries shoket e saj e kane percaktuar keshtu. Cohej shpejt ushqente qente, macet, pellumbat, gatuante dhe nisej vone per ne pune. Sander prosi thoshte “Maria niset nga shtepia ne oren 9 dhe do te arrije ne pune ne 9 pa pese”

Mbasditja gjithashtu ishte e ngarkuar edhe kur nuk kishte shfaqe, sepse kishte deshire ti ushqente vete breshkat qe mbante, te lagte lulet, dhe ne fund ulej te lexonte. Autoret e saj te preferuar, ishin Shekspiri, Cehovi, Balzaku, Dostojevski…

A do te kete ndonje organizim me rastin e ketij pervjetori?

Jo, zakonisht organizojme dicka ne pervjetore te plote te lindjes apo edhe te vdekjes. Ky eshte 93 vjetori, keshtuqe do te kete dicka me te madhe me rastin e 95 vjetorit. Ne kete pervjetor mbaron ripunimi I faqes se internetit www.marielogoreci.com, u publikua ne Apple ibook dhe apple iTunes ne 51 shtete libri elektronik Marie Logoreci ne tre gjuhe, anglisht, italisht dhe shqip per perdoruesit e celulareve iphone dhe tableteve te apple. Dhe keto dite po ky liber, gjithmone pa pagese do te publikohet ne google books dhe google play, per celularet dhe tabletet qe perdorin android.

Faleminderit Pjerin

Ju faleminderit Juve Lek!

Filed Under: Kulture Tagged With: Interviste, Lek Gjoka, Marie Logoreci, Pierin Logoreci

Greqia, e perkedhelura e BE-se

August 21, 2013 by dgreca

Nga Lek Gjoka/
Jacksonville/Florida

Përplasja mes kishes ortodokse në Permet dhe organeve shtetetore shqiptare është një problem qe nuk duhet të kishte arritur deri në piken kritike.Sigurisht që përplasje te tilla nuk duhen zgjidhur me dhunë por ndërhyrja e shtetit Grek në ketë çeshtje është nderhyrje në punet e brendshme të qeverise se Shqiperise sepse mbi ligjin dhe kushtetuten e vendit nuk duhet të dale asnje qytetar apo besim fetar.
Përse ndërhyn qeveria Greke kur dihet qe Permeti është një qytet shqiptar dhe besimtaret janë shqiptare? Pretendimet e Greqise që çdo qytetar shqiptar i besimit ortodoks është grek, është teper absurde dhe naive sepse unë jam i besimit katolik mos valle duhet te jem italian?Jo,jo jam 100% shqiptar.
Pretendimet e qeverisë se Greqise nxierrin në pah fytyren e vertete te një shteti që nuk plotëson kushtet për të qenë antare e Bashkimit Europian sepse shkel normat e miqësise reciproke më fqinjet .Sigurisht shtetet e BE-se duhet ta kuptojnë se qeveria e perkedhelur Greke ka kakuar kufirin se deri ku mund të ndërhyje në punët e një shteti tjeter.
Më qesharakja është qe shteti Grek pretendon qe një problem pronesi të një shteti tjeter mes atij shteti dhe kishes ta përdore si kusht qe ai shtet duhet të plotësojë që të antarsohet në familjen evropiane kur ai shtet (Greqia)duhet të kerkoje falje publike popullsise shqiptare Çame për genocidin e ushtruar ndaj tyre, duhet tiu ktheje pasurite e grabitura më dhunë.
Sigurisht BE-a e di se Greqia është delja e zeze e Europes por përseri e perkedhel Greqine duke pranuar marrjen në shqyrtim të probleme të tilla naive.Europe ,Shqipëra është pjese e Europes dhe një ditë do të behet antare e kesaj familje të madhe, ndaj  ta dish se në familje gjithe femijet janë njëlloj , ndaj duhet tia terheqesh veshin Greqise për diskriminimet e përditshmë të emigranteve shqiptare, dhe dhunën ndaj emigranteve te huaj nga Partia neonaziste Agimi i Arte.Kohërat kanë ndryshuar Evrope, shqiptaret janë shkolluar dhe janë njëlloj si gjithë kombet e tjera ndaj zeri i tyre ndaj padrejtesise nuk do të heshte por do të ushtojë fuqishem në të gjitha instancat e larta në USA, BE,OKB, etj.
Përpara qe të jete vonë dhe të mos shpertheje ndonjë revolte shqiptare në Ballkan  terhiqja veshin shtetit te perkedhelur Grek qe jeton si parazit me paret e taksa paguesve europiane. Greqi nderroje shikimin mos të të qorroje nacionalizmi i semure sepse në vend qe të ndihmosh në paqen në Ballkan  po i hedh benzine zjarrit , zjarr qe një dite mund të digjesh edhe ty mbrenda ..

Filed Under: Komente Tagged With: e perkedheluar e BE-se, Greqia, Lek Gjoka

GJIROKASTRA KA NDERUAR PRESIDENTIN E NDERIT TË VATRËS

July 21, 2013 by dgreca

–Kryetarit të degës së Vatrës të Jacksonvill, z. Adriatik Spahiu, i dorëzohet nga kryetari i Bashkisë së Gjirokastrës, z. Flamur Bime,  çertifikata “ Agim Karagjozi-Qytetar Nderi i Gjirokastrës”./

Nga Lek Gjokaj/ Florida/

Megjithese jetojme një oqean larg Shqipërisë mendja e zemra udheton çdo çast drejt Atdheut.Malli i përzier me kujtimet udheton në të njejtat shina.Sigurisht qe edhe Shqiperia nuk i harron  bijtë e vet, nuk harron punën e palodhur te tyre në shërbim të Mëmedheut.Ndaj Bashkia e qytetit të gurtë të Gjirokastres para pak ditesh organizoi një pritje zyrtare për kryetarin e deges se Vatres në Jacksonville Florida zotin Adriatik Spahiu.Në kete pritje merrte pjese stafi i bashkise si dhe mediat lokale.Pas një bisede te ngrohte kryetari i bashkise se Gjirokastres zoti Flamur Bime i dorezoi zotit Spahia çertifikaten ” Qytetar Nderi”  për zotin Agim Karagjozi me motivacionin “Për kontribut të çmuar në organizimin i diaspores në sherbim të Shqiperise.”
Sigurisht që jo vetem zoti Karagjozi që ka një jete të tëre në sherbim të shoqates Pan Shqiptare Vatra por e gjithe shoqata dhe diaspora shqiptare e Amerikes ndihet shpirtërisht e gezuar për vleresimin e madh qe bashkia e Gjirokastres i beri zotit Karagjozi dhe tere diaspores.
Zoti Flamur Bime duke i dhene titullin tha se do të kishte pasur shumë dëshirë qe t’ia dorezonte direkt zotit Karagjozi por largesia oqeanike e bën të pamundur një gjë të tillë ndaj zoti Spahiu si qytetar i qarkut të Gjirokastres dhe si pjesmarres aktiv në shoqaten Vatra do të kete nderin që në emrin e bashkise dhe në emrin personal të tij t’ia direzoje zotit Agim Karagjozi kete çertifikatë nderi dhe vleresimi.
Zoti Adriatik Spahiu duke e marre çertifikatën në emer të Federatës Panshqiptare të Amerikës “Vatra”,  falenderoi bashkine e qytit për kete vleresim të madh për zotin Karagjozi dhe tere diasporen shqipare të Amerikes.Gjithashtu ai u zotua se perseri Vatra dhe diaspora do punoje me plot përkushtim më të tëra forcat në sherbim të kombit shqiptar që Shqipëria të perparoj dhe të jete një zë i fuqishem në botë në sherbim të komuniteteve shqiptare dhe më gjere..

 

Filed Under: Komente, Kronike Tagged With: Adriatik Spahiu, agim karagjozi, Lek Gjoka, Nderi i Gjirokastres

  • « Previous Page
  • 1
  • …
  • 4
  • 5
  • 6
  • 7
  • 8
  • Next Page »

Artikujt e fundit

  • NDJESHMËRIA SI STRUKTURË – NGA PËRKORËSIA TE THELLËSIA
  • Si Fan Noli i takoi presidentët Wilson the T. Roosevelt për çështjen shqiptare
  • TRIDIMENSIONALJA NË KRIJIMTARINË E PREҪ ZOGAJT
  • Kosova dhe NATO: Një hap strategjik për stabilitet, siguri dhe legjitimitet ndërkombëtar
  • MEGASPEKTAKLI MË I MADH ARTISTIK PAS LUFTËS GJENOCIDIALE NË KOSOVË!
  • Veprimtaria atdhetare e Isa Boletinit në shërbim të çështjes kombëtare
  • FLAMURI I SKËNDERBEUT
  • Këngët e dasmës dhe rituali i tyre te “Bleta shqiptare” e Thimi Mitkos
  • Trashëgimia shqiptare meriton më shumë se sa emërtimet simbolike të rrugëve në New York
  • “Unbreakable and other short stories”
  • ÇËSHTJA SHQIPTARE NË MAQEDONINË E VERIUT NUK TRAJTOHET SI PARTNERITET KONSTITUIV, POR SI PROBLEM PËR T’U ADMINISTRUAR
  • Dr. Evia Nano hosts Albanian American author, Dearta Logu Fusaro
  • DR IBRAHIM RUGOVA – PRESIDENTI I PARË HISTORIK I DARDANISË
  • Krijohet Albanian American Gastrointestinal Association (AAGA)
  • Prof. Rifat Latifi zgjidhet drejtor i Qendrës për Kërkime, Simulime dhe Trajnime të Avancuara Kirurgjike dhe Mjekësore të Kosovës (QKSTK) në Universitetin e Prishtinës

Kategoritë

Arkiv

Tags

albano kolonjari alfons Grishaj Anton Cefa arben llalla asllan Bushati Astrit Lulushi Aurenc Bebja Behlul Jashari Beqir Sina dalip greca Elida Buçpapaj Elmi Berisha Enver Bytyci Ermira Babamusta Eugjen Merlika Fahri Xharra Frank shkreli Fritz radovani Gezim Llojdia Ilir Levonja Interviste Keze Kozeta Zylo Kolec Traboini kosova Kosove Marjana Bulku Murat Gecaj nderroi jete ne Kosove Nene Tereza presidenti Nishani Rafaela Prifti Rafael Floqi Raimonda Moisiu Ramiz Lushaj reshat kripa Sadik Elshani SHBA Shefqet Kercelli shqiperia shqiptaret Sokol Paja Thaci Vatra Visar Zhiti

Log in

This website uses cookies to improve your experience. We'll assume you're ok with this, but you can opt-out if you wish. Cookie settingsACCEPT
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these cookies, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may have an effect on your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT