Gazeta “Dielli” vazhdon t’ju sjellë pjesën tjetër të ciklit poetik të Ahmet Kolgjinit (1939-1999), nxjerrë nga vellimi me poezi botue ne vitin 1999 nga shtëpia botuese “KOHA”. Aktorët e krimeve jo vetëmse nuk kanë dhanë llogari, por nji pjesë e tyne po marrin dekorata.
Cikli i fundit i këtij vëllimi “Prapë dhimbje” përbahet nga tri njësi: “Marku”, “Nana Zadrimore”, dhe “Lili”. Asgja në këtë cikël nuk asht e trillueme.
Asgja nuk asht sendërgjim i fantazisë për të krijue efekte pikante dhe fiktive me tërheqë lexuesin. Të gjitha janë realitete. Të gjitha janë përjetime.
“I vdekuni nuk ka miq” thotë një fjalë e urtë. E vërteta ka. Ka pasë dhe ka me pasë gjithmonë. Nuk duhet të shtiremi sikur nuk i njohim dhe nuk i dimë të vërtetat, sepse kjo do të ishte nji vetvrasje në llojin e vet. Tue i njoftë e tue i pranue të vërtetat, mund të ekzorcizojmë të keqen, mund të korrigjojmë gabimet dhe mund të shmangim pasojat. Heshtja përban nji pranim të të keqes dhe, gjithashtu, nji pajtim me të keqen. Pajtimi me të keqen asht ligësi, bashkëjetesa me krimin asht krim.

MARKU
I
Çelësa e shula cingëritën për ibret.
Dera e dhomës hapet me rropamë
Tërmegshëm dyzet burra çohen n’kambë.
Hyn kapteri. Ngërdheshet. Shtyn nji skelet

Që shkapetet mu n’çimento, si i vdekun.
Nga turpi, ulin kryet, dyzet burra.
Supi lakuriq i dahet nga lëkura
Mishi-i verenikun, si mëlçi e pjekun

Koka: Golle e gunga e feje, gati
Për t’u këputë. Trishtim. Dhimbë. Mëshirë
Ngjall. Akuzë. Revoltë mishnon, i ngrati!

Kapteri del. Përtueshëm çohet Frati
I hullet: Nga vjen, si të quejnë, mor bir?
“Prej Tirane… Më thonë Mark Sakati.

II
As shtrojë, as mbulojë, as lugë, as tas…
Nji grumbull kockash ishte shtue n’kaush.
Lugë e tas, dha murgu Athanas,
Gjovalini – nji velenxë pa push.

Njeri pa njeri – Izeti prej Çamërie
Nji jastëk sajoi me rrecka t’shtatit.
Dhoma shpaloi gjeste bamirësie:
Diçka, për sevap, i dha “malukatit”

Paloka, i plagosun në Gomsiqe
Nxori prej jatakut, e tërhoqi branë
Me zor, tue u kollitë, nji postiqe.

Gjithçka u dha, çka ishte për t’u dhanë
Mandej, të lodhun, u shtriqën mënjanë…
Dikush, morriste, zellshëm, tartabiqe…

III
Sheh trembshëm Marku. Sytë s’i bajnë dritë.
Veshët i punojnë disi ma mirë.
Ankth janë ditët. Si nji ditë, përditë.
Buzqesh me mllef… Duket si satir…

Dergj natë e ditë. Nuk do me dalë
N’oborr. T’tjerët dalin. Ai rri fillikat.
Prej disa ditësh, pëshpëriten fjalë:
Dikush vjedh ushqimet… I ha në shtrat.

Mëngjez. Bilbili bie. Bahet zgjimi.
“Kapa hajnin” -thotë me gjeste t’preme
Shi si ngadhnjimtar, Gavrosh Kulimi…

Marku u drodh. Vështroi me tmerr. U skuq
Pastaj, mori nji çehre të zbërdheme…
Vari kryet!… E u mbështoll palmuç!…

IV
“Këlysh i Titos! Armik! Qen bir qeni!
Mut! Maskara! Të shkërdhefsha kurvën!
Horr! Hekurat shpejt! Ta sqaroni! Merreni!”
Rrapëllimat, jehojnë në korridor!…

Kështu, komisari e fajsoi viktimën.
– Dhoma ngriu në kambë, si e ngurosun –
Shkërçi dhambët, përmendi “ofiçinën”.
Ma mirë në vorr sesa i burgosun!

Nga asht Marku, vëllezën? -Pyeti Frati.
Heshtje… Izeti u flet të gjithëve, ashtu siç ishin:
“Asht kosovar… Këtu, s’ka njeri, i ngrati!”

Ptu! Jazëk na qoftë! Turp ma t’madh nuk ka!
Duerët i dridhen, nuk mbush dot kamishin
Hafiz Alushi e u la në lot, tue qa!..

V
Për krahësh – të bamë ulok, të plirun,
Kalaveshas, as gjallë as vdekë – e prunë…
Vetëm nji frazë shqiptoi, me za të ngjirun:
“Më falni! S’di si e paskam ba at’ punë…”

“Zia të marrka mendt, t’marrka fytyrën…”
U struk në batanije… E ma nuk bëzan.
Përditë, përshpirtshëm, lutet. Pret mynxyrën!…
Nuk tha gja tjetër… Nuk kish çka me thanë…

Nji ditë, n’agshol, pa ra në sy, Marku ikën!…
Shtati iu qetësue… Sytë iu fikën…
Të mbramen herë, Izeti iu gjet pranë.

Me ngashërim e cenë, sytë ia mbyll…
Dhoma, në heshtje e nderon… Dikush ofshan…
Shpirti qiejsh fluturon kah nji yll!

Qershor 1993
Shenim i autorit:
Marku, i mbrujtun me traditat ma fisniket dhe i pajisun me virtytet ma të lartat të gjinsit shqiptar, tue mos mundë me durue ma prepotencën serbe, i kthen shpinën vendlindjes dhe familjes së vet për të ardhë në vendin “amë”. Këtu, mbasi dështojnë orvatjet e Sigurimit për ta manipulue, e akuzojnë si agjent të UDB-së. Mbasi e mbajnë 14 muej në “ofiçinë” e dënojnë 25 vjet dhe e shpien në burgun qendror. Ditët e para ai nuk asht në gjendje me dallue të mirën nga e keqja, të lejueshmen nga e palejueshmja, të drejtën nga jo e drejta. Ai ishte lodhë për vdekje sa ve dorë mbi ushqimet e bashkëvuejtësve. Kur vjen në vete mbështet ballin në pllambën e djathtë e s’ia pa kush ma sytë. Mbas nja tre muejsh vdes.
Këtu duhet me vu në dukje nji mentalitet ma fort shqiptar sesa njerëzor. Me të marrë vesh se quhej Mark, shkriftohet gjithë dhoma (kaushi). Toskët mendojnë se u takon gegëve me nda kafshatën me Markun, sepse ai asht gegë. Muslimanët e ortodoksët mendojnë se u takon katolikëve. Katolikët nga ana e vet mendojnë se Marku asht prej Tirane a Durrësi. Këta të fundit mendojnë se asht prej Mirdite. Mirditorët mendojnë se asht prej Zadrime a nga Malësia e Madhe. Atë ditë që ai vdes, merret vesh se ai kishte qenë prej Prizreni. Të gjithë u mjeruen e u helmuen por pa dobi. Marku tashma ishte nda kso bote. Ai nuk vdiq, ai plasi. Këte të vërtetë dhoma e mësoi prej Izet Çamit i cili ma tepër se kushdo ljetër u tregue solidar me Markun tue i krye ndonji shërbim e tue i ndihmue me përkushtim deri në çastet e mbrame.
Vetë Izeti i rritun jetim në nji familje prej Shijaku, sepse nana e la të vogël kurse babën ia vranë grekët, mbasi mbaron shkollën fillore ruen dhentë. Nji ditë atypari kalojnë tre udhëtarë dhe i kërkojnë bukë. Çami i ri ua jep gjithë bukën që kishte në strajcë. Për këtë gjest bujarie e akuzojnë për strehim diversantësh dhe e dënojnë 16 vjet burg.
Shqipnia vuen për nji Shekspir!
Këto janë vetëm grimca, përballë tragjedisë së madhe. Të gjithë kemi për detyrë me e pranue me e njoftë dhe me shpallë të vërtetën.
***
Ne te njejtin vellim me poezi botue nga Shtepia Botuese “Koha” ne vitin 1999 (ate vit qe nderroi jete Ahmeti), gjindet edhe kjo poezi.Shpirti poetik i poetit ne kete poezi eshte i dlire dhe poezia shquhet per nota romantike. Kolgjini i kendon Myzeqese, si bukuri natyrore, pa permendur plaget,duke i lene menjane ne kete rast- gulaget e saj-kampet e internimit.

MYZEQE…

Furishëm nis të fryjë prej Divjake
Grunjat bajnë dallgë nëpër fushë
Çunat llokoçiten me ujë bërrake
Vashat lidhin rizat për nën gushë

Tej në fushë kostarët mprehin kosat
Dhent kullosin me oreks të madh
Në kor, tashma, guakin dhe bretkosat
Me hov lodrojnë qingjat në livadh

Hana del e plotë dhe përndrit dhenë
Bulkthi çërçërin, qeni leh te stani
Xixillonjat prarojnë Myzeqenë

Bujku hedh nji sy andej nga bostani
Gjithçka bie fashë… Çurlikon prroni
Fusha ndizet nur me ngjyra limoni…

Maj 1998