Nga Beqir SINA – New York/ Një fotografi* e marrë afro pesëdhjetë vjetë më parë, sjell shumë kujtime të kohës dhe vërteton thënien aksiomatike: një foto vlen më shumë se njëmijë fjalë.Foto shoqëruse derguar nga pedagogu Mithat Gashi sjell në kujtesë veprimtarinë e nacionalistëve shqiptarë në Nju Jork në 1968.
Shkas për t’iu referuar kësaj fotografie shërbeu veprimtaria promovuse e 13 Dhjetorit 2015, kur në selinë e Federates Panshqiptare e Amerikës VATRA, vatranët dhe një grup veprimtarësh të dalluar të komunitetit, do të promovonin librin “Vetvrasja e një Kombi”, me autor Kol Bib Mirakaj, njëri prej protagonistëve kryesorë të ngjarjeve të periudhës kritike për Shqipërinë e viteve të Luftës së Dytë Botërore.
Ky liber me 250 faqe është botuar nga Shtëpia Botuese Fiorentina në Shkoder. Librin e pat lënë në dorëshkrim autori, Kol Bib Mirakaj, të cilin e kishte pvrfunduar që në vitin 1951, por që vetëm tani pa dritën e botimit dhe i është vënë në dispozicion lexuesve dhe historianëve.
Libri është botuar nga i biri, ish i burgosur politik i Diktaturës Komuniste, anëtar i Këshillit të Vatrës, Lek Mirakaj.
Krahas ligjërusëve me këtë rast u ekspozuan edhe dokumente të pa botuara ndonjëher,siç ishte edhe kjo fotografi – në të cilën janë disa nga figurat historike të patriotizmit, atdhetarisë dhe intelektual të shquar.
Krerë të njohur të ideve nacionaliste anti-komuniste, figura më eminente të kohës dhe disa nga ikonat e Lëvizjes anti-komuniste, në atë kohë, të cilat së bashku me Kol Bib Mirakën – ishin nga ato që e sfiduan regjimin e Enver Hoxhës në mërgim.
Në këtë fotografi duke filluar simbas renditjes së saj – nga e majta duken Tahir Kolgjini , Zef Sadria Kapiti , Mark Perpepaj , Gjon Gjinnaj , Prendush Coli, Zef Balaj, Prenge Tomaj , Ismajl Verlaci , Ago Agaj , kapidani i Mirditës Ndue GjonMarkaj .
Kjo fotografi tregon njëri prej pjestarëve të saj – që është gjallë, “ është bërë tek vorri i Kol Bib Mirakës, nga nji grup i antarëvet të Bllokut Kombëtar Independent, në vitin 1968, në Nju Jork”.
Me të njëjtin fat si anti-komunistë….
Duke shfletuar Wikpedia studiues të kësaj lëvizje anti komuniste kan shkruar se pas disa muajsh të jetesës së tyre në kushte tepër të vështira nëpër kampe, pothuajse krejt të braktisur e të lodhur, në kërkim të mundësive të reja e të kompletuara akomoduese e intriguese, mbi 1100 emigrantët që ndodheshin në Itali, u përqendruan dhe krijuan një komunitet politik anti-komunist në Kalabri, në Komunën Rexhio Emilia.
Ky shembull, nxiti edhe ekzilantët që ndodheshin në shtetet e tjerë, të cilët nisën të braktisin kampet e të organizohen.
Fill pas këtij përqendrimi, nën një petk optimizmi e vëllazërie njerëzish me të njëjtin fat, ekzilantët politikë nisën veprimtarinë e tyre, duke u organizuar në parti dhe grupime politike, të “parcelizuar” sipas bindjeve tradicionale, fillimisht në partitë “Balli Kombëtar” dhe “Legaliteti”.
Në kampet italiane psh, në muajin Dhjetor 1948, Partia “Balli Kombëtar” arriti të kishte mbi 200 anëtarë, ku liderë kryesorë u zgjodhën individët e njohur Mit’hat Frashëri, Mehdi Frashëri, Hasan Dosti.
Organizime të tilla politike u bënë nga ballistët edhe në Greqi, ku u krijua organizata “Grushti Ballist”, drejtuar nga Abaz Ermenji, Hamit Matjani etj. Po kështu në Egjipt, u shfaqën me përfaqësim politik përkrahësit e njohur të Mbretërisë Shqiptare, Abaz Kupi, Zenel Shehu etj, të cilët rithemeluan “Partinë e Legalitetit” në emigracion. Në përbërje të kësaj partie, Fiqiri Dine, ish-Kryeministër i Qeverisë së Regjencës, krijoi një degë në Itali. Po kështu, krerë të tjerë të njohur të ideve nacionaliste anti-komuniste, si Kol Bib Mirakaj (ish-Ministër i Brendshëm i Qeverisë së Regjencës, Ernest Koliqi dhe Ismail Vërlaci, krijuan partinë “Blloku Indipendent”.
Ndërkohë, nën drejtimin e Seit Kryeziut, një grup të arratisurish nga familje të njohura shqiptare, krijuan grupimin “Partia Katundare”. Nën drejtimin e Ismail Bej Vërlacit u krijua partia “Blloku Indipendent”, ku figura kryesore ishin edhe Mustafa Kruja e Ernest Koliqi. Kjo nismë, u pasua nga krijimi i partisë “Grupi i Kosovës”, me drejtues Xhafer Devën.
Kështu ndodhi në të gjithë qytetet e shteteve ku kishte të arratisur politikë shqiptarë. Pas krijimit të organizatave politike, me krijimin e kushteve të përshtatshme ekonomike, ekzilantët iu rikthyen synimit të tyre vendimtar: luftë për përmbysjen e pushtetit komunist në Shqipëri. Ata hartuan plane të shumta për rrëzimin e Enver Hoxhës dhe rikthimin si fitimtarë në atdhe.(Ne foto:Tek Varri i Kol Bib Mirakes)