per Camerine – Dielli

Konferenca e Konispolit për Çamërinë

May 12, 2016 by dgreca

Nga Albert Habazaj/

Për njohjen dhe zgjidhjen e Çështjes çame, po punohet paralelisht në dy rrafshe: në rrafshin kombëtar dhe në atë ndërkombëtar. Edhe brenda vendit, po ravijëzohet shqueshëm ndjeshmëria dhe ndërgjegjësimi i opinionit publik për gjenocidin e shovinistëve grekë ndaj popullatës së pafajshme çame në trojet e veta. Janë katër prioritete themelore në planin e veprimit ndërkombëtar për arritjen e synimit final, të idealit të lartë të lirisë, që u tkurr, u ndrydh, u ngrys, u tut, u plagos, u gjakos, u shqye, u mpak, por s’u mplak e nuk thinjet deri në realizimin e jetës qytetare, sikurse të tjerët, të çamëve në tokat e tyre, matanë kufijve të Shqipërisë së Sotme Zyrtare, e shqiptarëve rrethuar me shqiptarë. Katër janë shinat e Marathonomakëve të së drejtës universale njerëzore: 1. Njohja e gjenocidit dhe krimeve kundër njerëzimit, të bëra nga qeveria greke nga 1913 (guxhitur nga Konferenca e Londrës, me ambasadorët e 6 Fuqive të Mëdha të kohës: Britani e Madhe, Francë, Gjermani, Austro-Hungari, Rusi e Itali, më 22 mars 193) deri 1944 kundër popullsisë shqiptare të Çamërisë; 2. Njohja e së drejtës së ripatriotizimit të popullsisë Çame në vendin e vet; 3. Njohja e të drejtave të pakicës etnike Çame në Greqi, si dhe të drejtat e njeriut për secilin qytetar; 4. Njohja e rikthimit të pronave civile të çdo njërit, si pronat publike e fetare të besimit të shqiptarëve të Çamërisë. Janë zhvilluar veprimtari atdhetare, kulturore, protesta, tubime e konferenca paqësore, që kanë gjetur pasqyrim edhe në mediat pamore e të shkruara, elektronike dhe manuale, të cilat kanë realizuar faktorizimin e Çështjes çame. Janë angazhuar dhe mjaft intelektualë dhe figura të njohura publike, si profesorët me origjinë çame Selman Sheme e Rasim Bebo, akademik Beqir Meta, profesorët e nderuar Eshref Ymeri, Rami Memushaj, Lisen Bashkurti, Bardhosh Gaçe, Koço Danaj, Fatmir Terziu, studiuesi dhe shkrimtari himariot Andrea Petromilo studiuesi dhe shkrimtari çam Enver Kushi, veprimtarë të tjerë çamë si Valentin Brahimi, Jasin Abazi, klerikë të devotshëm kombëtarisht si At Nikollë Marku, myfiu i Vlorës, imami Haxhi Hito Shahaj, myftiu i Prishtinës, drejtori i Muzeut të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, z. Parim Kosova, gra të shquara çame, si Selfiana Zeqiri, Violeta Brahimaj, Aishe Sulejmani, Gjyslime Hasani, vajza e intelektuale të reja çame si Rudina Zeqiri, Lorena Abazi, atdhetarë të përvëluar si Skënder Beqiri, poetë të talentuar si Xhemil Lato, intelektualë nga Kosova, si prof. Rexhep Abazi e shkrimtari Bilall Maliqi me atdhetarë të tjerë nga Presheva, Bujanoci e Metvegja, nga Dibra e shqiptarë të të Maqedonisë, të Malit të Zi dhe nga diaspora të përkushtuar për Çështjen e Lartë, deri tek personaliteti i njohur çam në Amerikë, zotni Sali Bollati etj. Të shtunën e datës 30 prill 2016, u zhvillua në Konispol konferenca paqësore e radhës për sensibilizimin e Çështjes së pazgjidhur të popullit shqiptar të Çamërisë. Ishte një konferencë tematike “ÇAMËRIA – O SOT, O KURRË!”, si vazhdim i duhur në kohë dhe në hapësirë, sipas platformës kombëtare dhe qytetare të programuar. Ashtu si deri më sot, promotor i kësaj veprimtarie është Shoqata Demokratike Shqiptare “Çamëria”, (quajtur ndërkombëtarisht edhe Këshilli Ndërkombëtar i Çamërisë), me qendër në Holandë, që ka ideator, themelues dhe kryetar z. Festim Lato. Në konferencë morën pjesë veprimtarë të çështjes kombëtare, historianë, poetë e shkrimtarë, intelektualë të respektuar, etj. Konferenca e Konispolit për Çamërinë u zhvillua sipas një programi të orientuar me prezantuese (folëse): zj. Elisa Toshkallari, e cila, me fjalën e zgjedhur dhe të ngrohtë, u fali të pranishmëve ndjenja dashurie për dheun e të parëve dhe të drejtën e tyre. Diskutuan veprimtari i dalluar çam, mësuesi veteran, profesor Sami Sulejmani. Më tej, fjalën e poetit dhe studiuesit Idajet Jahaj, (në pamundësi pjesëmarrjeje), e lexon zonjushë Miledi Abazi. Në vijim foli, veprimtari dhe poeti Hiqmet Mehmetaj. Fjala përshëndetëse e z. Festim Lato (edhe sponsor i kësaj konference) lexohet nga zonjushë Miledi Abazi. Veprimtari dhe poeti çam Xhemal Xhemali reciton me shumë emocion poezinë e tij rapsodike “Kthim në Çamëri”. Patrioti dhe fotografi çam 87 vjeçari Skënder Beqiri, duke iu dridhur buza e fjala, rrëfen masakrat shovene gjatë përzënies me dhunë të prindërve të tij e të çamëve të tjerë, kur vetë ai e moshatarët e tij ishin foshnja e të mitur. Shkrimtari, studiuesi dhe veprimtari Albert Habazaj foli për ndërkombëtarizimin e çështjes çame deri në zgjidhjen e drejtë të saj. Poeti, shkrimtari dhe atdhetari çam Xhemil Lato bëri të qartë prioritetet themelore për realizimin e këtij misioni patriotik të Këshillit Ndërkombëtar të Çamërisë dhe veprimtarëve mbështetës idealist të Çështjes çame.

Siç dhe jemi informuar, siç kemi parë, dëgjuar dhe lexuar, E drejta e Çamërisë e nisi ndërkombëtarisht zgjidhjen; në mënyrë të organizuar, juridike dhe qytetare, sipas akteve ligjore ndërkombëtare, marrëveshjeve dhe traktateve ndërkombëtare. Me një grup veprimtarësh dhe intelektualësh nga Shqipëria, (me banim brenda kufijve shtetërorë, në Kosovë, në Çamëri, në Shkup e Tetovë, Tuz e Ulqin) më datën 29. 09. 2015, ora 11. 30’ në Malieveld Den – haag Holland (Malifed HAGË) u zhvillua një tubim paqësor për të përkujtuar viktimat e genocidit grek ndaj popullsisë të masakruar çame, si dhe për ta bërë më të njohur botërisht padrejtësinë që i është bërë dhe vazhdon t’i bëhet kësaj popullate të shpërngulur nga trojet e veta nga ana e shtetit të sotëm grek, vijim i të djeshëm shovenogrekokaragjoz. Morën pjesë dhe mjaft shqiptarë me banim në vendet europiane, sikurse dhe shumë miq e dashamirës nga Holanda, nga Belgjika, nga Italia etj., që shprehën solidaritetin ndaj të drejtës qytetare të popullatës së persekutuar, të masakruar e të përndjekur nga shovenët grekë. Mbas Hagës, filluan veprimtaritë konkrete në SHBA dhe në Europë; në Bruksel, Gjenevë, Vjenë, Luksenburg, Strasburg, në Dortmund të Gjermanisë, në Tiranë, në Prishtinë, në Vlorë e në Prizren. Vetëm dy fjalë nga jehona e madhe në shtyp për veprimtarinë e Prizrenit, që u zhvillua më 17 janar 2016: “Mbahet konferencë për Çamërinë. Të dielën (më 17 janar) Shoqata “Çamëria”, me qendër në Holandë, e themeluar nga z. Festim Lato, si dhe Këshilli Ndërkombëtar i Çamërisë, organizuan në Prizren konferencë për çështjen e Çamërisë. Në këtë konferencë morën pjesë përfaqësues nga Kosova, Shqipëria, Presheva, Maqedonia. Pjesëmarrësit ishin akademikë, klerikë të lartë, shkrimtarë, gazetarë, diplomatë dhe patriotë të shquar. Konferencën e ka hapur At. Nikollë Marku. Pas shumë referimesh e diskutimesh, konkluzionet i bëri sekretari i përgjithshëm i Këshillit Ndërkombëtar të Çamërisë me qendër në Hagë, prof. dr. Lisen Bashkurti”. Ndërsa, historike do të mbelet për mbarë shqiptarinë e enjtja e datës 11 Shkurt 2016. Më në fund, mbas shumë përpjekjesh, u hodh hapi i parë dhe, ndërkohë, më i rëndësishmi: Çështja çame dhe kërkesa për njohjen e gjenocidit grek mbërriti në Gjykatën Ndërkombëtare të Hagës. Tashmë është bërë fakt i njohur botërisht veprimi në kohën e duhur dhe në vendin e duhur i delegacionit të Shoqatës Demokratike “Çamëria”, Holandë, i përbërë nga Festim Lato dhe Koço Danaj, që pasi realizoi me sukses më 10 shkurt nw Veenendaal (Holandë) një konferencë paqësore me delegatë nga Presheva, Bujanoci e Metvegja, nga Gjakova, Prishtina e Dibra, nga Prizreni, Tuzi e Lushnja, nga Vlora, Labëria e Himara, nga Tirana, Shkodra e Çamëria, nga tërë viset ku flitet shqip e jetojnë shqiptarë, edhe me emigrantë shqiptarë nga SHBA, Belgjika, Holanda, Italia, Gjermania, Franca, Zvicra, Austria e Anglia, për sensibilizimin e çështjes së pazgjidhur të popullit shqiptar të Çamërisë, dorëzoi në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë me seli në Den Haag DOSJEN E ÇAMËRISË. Shoqata Demokratike “Çamëria” dorëzoi një dosje të madhe, të plotë me katër nëndosje konkrete, me argumente ligjorë dhe shkencorë, ku u kërkohet prokurorëve të trajtojnë problemin çam duke këmbëngulur për të drejtat e mohuara.“Ne presim që popullit çam t’i jepet e drejta dhe t’i njihet gjenocidi që i është ushtruar mbi këtë popullsi”- kërkuam njëzëri të gjithë sa qemë mbledhur atje”. Dosjet e dorëzuara në Prokurorinë e Gjykatës Ndërkombëtare të Hagës kanë brenda të gjitha të dhënat e dokumentuara për gjenocidin grek kundër shqiptarëve vendas të Çamërisë dhe janë të shkruara në tri gjuhë: anglisht, gjermanisht dhe frëngjisht. Dosja e parë përmban të dhëna e dokumente për njohjen e gjenocidit të ushtruar mbi popullsinë çame dhe dëshmitë e të mbijetuarve. Dosja e dyë ka të bëjë me provën ndërkombëtare për krimet kundër njerëzimit të bëra nga qeveria greke nga 1913 deri 1945. Dosja e tretë ka të bëje me të drejtën e riatdhesimit të popullit të shpërngulur me forcë. Dosja e katërt ka të bëjë me rikthimin e pronave të zotërve. Këto trajtesa u kumtuan në konferencën e radhës në Konispol. Në fund të kësaj konference, të pranishmit vizituan ekspozitën e fotografit Skënder Beqiri me 12 stenda dhe 63 fotografi, në të cilat janë fiksuar kronologjikisht: pamje të shovinistëve grekë kundër Çamërisë; pamje nga masakrat e gjenocidit grek ndaj popullatës së pafajshme shqiptare të Çamërisë; grup ushtarësh Çamë të mobilizuar nga qeveria greke në vitet 1939-’40 në frontin çlirimtar kundër Italisë fashiste, ku na bën përshtypje një fotografi e patriotit Nuri Emin Zane, internuar në Kampin e Përqëndrimit Dakao – Mynih, Gjermani prej 10 prill 1944, ku ka qëndruar e mbijetuar si ai, dhe pas 18 muajsh “çuditet si ka shpëtuar/ m’u si nga thojt’ e lugatit”, nga të paktët kthyer gjallë e të gjymtuar, por që, për fatmirësi morale, dekoruar (pas vdekjes) me “Medaljen e Artë të Shqiponjës”, Tiranë, 08.02.2005, nr. Dekret 4478, nga presidenti i kohës Alfred Mojsiu. Medalja e artë i është dhënë atij atdhetari në shënjë vlerësimi të lartë e respekti të përhershëm për kontributin e dhënë në luftën kundër pushtuesve nazifashistë, në krahinën e Çamërisë dhe për rezistencën e vuajtjet, si i internuar në Kampin e Përqëndrimit të Dakaos. Më tej, ekspozita ka pamje nga Kongresi Çam në Vlorë, 1945 me pjesëmarrje të aleatëve antifashistë; solidariteti i aleatëve për Çamërinë, 1945 -; si dhe fotografi nga dita historike 11 Shkurtit 2016, kur dosja e Çamërisë u dorëzua në Hagë, si dhe fotografi të tjera të realizuara në Tiranë, në Prizren, në Vlorë e Prishtinë nga veprimtaritë për sensibilizimin dhe ndërkombëtarizimin deri në zgjidhje të Çështjes së drejtë çame.

KRYEPESHKOPI JANULLATOS DHE MESHA E MUNGUAR PER ÇAMERINE

January 8, 2016 by dgreca

Heshtja e Kryepeshkop Anastasit për meshën e lutjes dhe faljes së genocidit grek të kryer në Çamëri/
Nga Arben Llalla
Me rastin e festave të fundvitit, të cilat ua uroj të gjithë shqiptarëve dhe vëllezërve të mij ortodoksë, në një letër të hapur, kërkoja nga Kryepeshkopi i Shqipërisë, Anastasios Janullatos, si hierark ortodoks, Primat i shqiptarëve, por edhe klerik i ardhur nga Greqia, që të mund të ndiqte shembuj të ngjashëm të Kishës Katolike dhe të Kishave të tjera Ortodokse. Kërkesa ime ishte nëse kryebariu i ortodokseve shqiptare mund të mbante një meshë përkujtimore për çamët ortodoksë të vrarë gjatë dëbimit nga Greqia, ku të kërkonte falje për genocidin e ideuar dhe ekzekutuar barbarisht nga shteti grek, në bashkëpunim me hierarkinë e lartë kishtare, mitropolitë dhe kryepeshkopë, emrat e të cilëve i përmendëm në letrën e hapur që i dërgonim me rastin e festave të fundvitit.
Sigurisht që unë nuk akuzova gjithë popullin grek dhe as gjithë kishën greke për përgjegjësi në këto masakra, por disa burra shteti dhe disa drejtues të lartë të Kishës Autoqefale të Greqisë, të cilët nuk mund të fshihen pas institucioneve dhe të mos mbajnë përgjegjësi historike për fajet e kryera, genocidin mbi popullsinë shqiptare në Çamëri. Dhe siç ndodh sot në botën e qytetëruar, burrat e shteteve apo të kishave, pasardhës të titullarëve që tashmë nuk jetojnë më, pasi bëhen të ndërgjegjshëm dhe pranojnë fajet e kryera prej paraardhësve të tyre, kërkojnë falje publike dhe bëjnë ç‘është e mundur që plagët e së kaluarës që ndajnë popujt, të shërohen dhe njerëzit të shohin drejt së ardhmes. Por kjo nuk bëhet duke e mohuar të kaluarën, apo duke bërë sikur nuk i dëgjon ata që vendosin me fakte dhe dokumente individë para përgjegjësisë e që kërkojnë botërisht kërkimin e faljes, duke filluar pikërisht nga personi që ka deklaruar gjithmonë se është faktor bashkimi apo urë pajtimi mes popujve tanë. Në këtë rast, në mënyrë të përsëritur ka theksuar hirësia e tij, Anastasi. Të themi të drejtën, e prisja dhe nuk u zhgënjeva aspak nga heshtja absolute që pasoi letrën time, madje këtë herë, as nuk u munduan njerëzit që merren me PR-in e KOASH-it, të bënin ndonjë deklaratë kundër meje, që hyj atje ku s’më takon sipas tyre me argumentin klasik: Kush nuk është ortodoks, duhet të heshtë. A thua se Kisha Autoqefale Ortodokse e Shqipërisë jeton e izoluar në ishull dhe nuk është pasuri shpirtërore kombëtare e gjithë shqiptarëve!?
Kryepeshkop Anastasi nuk kishte rrugëdalje që të pranonte thirrjen time dhe të kërkonte falje, sepse ai do të kryqëzohej nga shteti grek, i cili për 25 vjet i financon aktivitetin “mrekullibërës” në Shqipëri. Kjo do të thoshte që ai duhet të dilte kundër atdheut të tij, nëse pranonte botërisht krimet e kryera kundër popullsisë çame. Nga ana tjetër refuzimi publik i kërkesës sime, do ta vinte me shpatulla pas murit, pasi faktori shqiptar do të reagonte ashpër kundër tij, siç reagoi kur refuzoi kërkesat e familjarëve dhe shoqatave çame për mbajtjen e lutjeve të përshpirtjeve për shqiptarët e vrarë. Kështu, ai bëri atë që di të bëjë më mirë, diplomatin në vend të peshkopit kurajoz, që përpara interesave kombëtare të atdheut të tij, Greqisë, duhet të vinte interesat shpirtërore të shqiptarëve që bariton, por këtë gjë, Janullatosi nuk e bën dot kurrë, se nuk është në lartësinë e burrave kishtarë që dikur zbukuronin krishtërimin, të cilët s’e kishin për gjë të përplaseshin me perandorët për interesat e Kishës, sot Primati i shqiptarëve, iu bindet më tepër urdhërave të pushtetarëve tokësorë se sa Zotit.
Pyetja ime këtë herë për kryepeshkopin Anastasios është: Se çfarë e lidh Kryepeshkop Anastasin me grekët që janë dënuar si bashkëpunëtorë të italianëve dhe gjermanëve gjatë viteve 1941-1944, dhe çirren prej kaq vitesh se janë patriotët e flaktë të Greqisë? Çfarë e lidh Anastas Janullatosin me njerëzit që kanë projektuar aneksimin e një pjesë të Greqisë duke shpallur Autonominë nga ajo?

GAZETA “DIELLI” PËR ÇAMËRINË, PARA 98 VJETËVE

October 21, 2015 by dgreca

Shkruan: Adil FETAHU/
Gazeta “Dielli” është gazetë me stazhin më të gjatë nga të gjitha gazetat e tjera në gjuhën shqipe. Botimi i saj nisi në shkurt të vitit 1909, në Boston. Fillimisht ishte organ i Shoqërisë “Besa-Besë”, e më vonë i Federatës Shqiptare “Vatra”. Botimin e saj e drejtuan personalitete të njohura të penave të afirmuara të letrave shqipe, si: Fan Noli, Faik Konica, Kristo Floqi, Kristo Dako,Bahri Omari,Aqile Tasi,Qerim Panaritit, Athanas Gegaj, Refat R Gurrazezi, Xhevat Kallajxhiu, e shumë të tjerë, deri te Anton Çefa. Editor aktual i gazetës “Dielli” është z.Dalip Greca.
Gazeta “Delli” kishte një program kombëtar, për ta ndihmuar pavarësinë dhe mëkëmbjen e Shqipërisë etnike. Udhëheqësit, aktivistët dhe anëtarët e “Vatrës”, përmes gazetës “Dielli”, dhe në mënyra të ndryshme ndiqnin me shumë kujdes e brengosje se ç’po ndodhte në atdheun e tyre, alarmonin opinionin ndërkombëtar, veçmas atë amerikan, kërkonin ndihmë për ta shpëtuar Shqipërinë nga rreziku që po i kanosej, si para, ashtu edhe pas pavarësisë së Shqipërisë londineze, gjatë luftërave ballkanike, gjatë dhe pas Luftës së Parë Botërore, kur tërë territori etnik shqiptar ishte nën okupimin e ushtrive të hueja: serbe, greke, malazeze, austrohungareze, franceze, italiane. Të gjitha ishin lëshuar si hijenat mbi trupin e Shqipërisë etnike dhe donin ta coptonin e ta gëlltitnin secili copën më të madhe. Shoqëria (Federata) “Vatra” bëri çmos ta ndihmonte atdheun. Shumica e shqiptarëve të sotëm i dinë, dhe sipas rastit citojnë vargjet: “Mbahu nëno, mos kij frikë, se ke djemtë në Amerikë”, por pakkush e dinë të kujt dhe prej kur janë këto vargje. Ishin këto vargjet e Nolit, me të cilat “Vatra” hapi dhe zhvillonte fushatën për shpëtimin e Shqipërisë. Noli, në vitin 1917 e takoi presidentin Wilson, nga i cili kërkoi dhe mori garancion se do ta mbrojë pavarësinë e Shqipërisë (londineze), së cilës i kanosej rreziku i zhbërjes dhe ndarjes midis shteteve fqinje. Po, trojet shqiptare vazhdonin të ishin nën okupimin e shumë shteteve pretendente për copëtimin e tyre. Italia, si një nga fqinjët e përtej detit, kinse kishte rolin e mbrojtësit të Shqipërisë nga okupimi i shteteve tjera, por edhe ajo, në bazë të do marrëveshjeve të fshehta e të hapta, kishte synimet që, nëse Konferenca e Paqes do ta copëtonte Shqipërinë, kjo të merrte Jugun, prej Vlorës me një zonë të gjerë, duke përfshirë edhe Çamërinë. Populli i Çamërisë, që kishte vuajtur aq shumë nga okupimi grek, shpresonte se Italia do ta bashkonte Çamerinë dhe tërë Epirin me shtetin amë – Shqipërinë, dhe kështu do të ndreqej padrejtësia që i kishte bërë Konferenca e Londrës. Por, kur ushtria italiane u tërhoq dhe ia la ato troje Greqisë, çamërit e dinin se çfarë rreziku iu kanosej nga fashizmi grek, gjë që u vërtetua në vitet e mëpastajme. Ja se ç’shkruante gazeta “Dielli”, në numrin e 22 tetorit 1917, për braktisjen e Çamërisë nga ushtria italiane:
“ÇAMËRIA NË ZI
Në numrin e djeshëm patëm lexuar një artikull të marrë nga gazeta “Korriere della Puglie” nën titullin e epër (“Çamëria në Zi”, a.f.), po duke mos ditur se gjer me ç’pikë ishte i vëretë ai lajm aq i hidhur, kishim lanë një shënim ku thoshnim se nuk ka asnjë lajm që të vërtetoheshin mi atë pikë.
Oh! Mjerisht lajmi qenka i vërtetë: z.Beqo Izeti Çami, pas disa letra që u kanë ardhur atdhetarëve, na lajmëron me hidhërim ikjen e ushtrisë italiane prej viseve të Çamërisë. Nuk mund t’a vajtojmë Çamërinë londore. Çamërinë e bukur… atë diamantin e vyer të Shqipërisë. Kemi shpresë të madhe që Konferenca e Paqes t’a ndreqi gabimin e madh të Konferencës së Londrës dhe ta bashkojë me nënën e saj. Vetëm hidhërohemi me fatkeqësinë e atij populli që të hyjë nën sundimin e një qeverie gjakpirëse (greke,a.f.), gjersa të vijë ora që të gjykohet fati i tyre.
Çamëria është një pjesë e pandarë e Shqipërisë, nuk ka asnjë shenjë ta ndajë nga kombësia shqiptare. Nuk do të ketë asnjë zemër shqiptari që të mos tronditet nga fatkeqësia që po ngjet sot për popullin e ngratë të Çamërisë. Ndofta hidhërimi i këtij lajmi është i pakufishëm, por jo edhe fare dëshprues, se nuk mund t’i humbasim shpresat fare për Çamërinë.
Çamëria është vendi i burrave të dlirë, është vendi ku ka bërë fole shqiponja. Çamëria me bregdetin dhe pasuritë e saj tërhoqi syrin lakmonjës të armikut, se sa ta shikojë Çamërinë të ndarë nga prehëri i saj. Shqiptarët kështu mejtohen se nuk mund të bëhet Shqipëria pa Çamëri. Në është e mundur të rrojë trupi i njeriut pa zemër, aq mund të rrojë edhe Shqipëria pa Çamërinë.
Shqiptarët duke e çmuar këtë pikë do t’u duket më e ëmbël vdekja se sa hidhërimi i një plage të pambyllur. Çamëria s’mund të bëhet Greqi. Çamëria është vendi më i bukur i tërë atij anëdeti. Gjithë valët e Adriatikut atje në baltën e ëmbël të Çamërisë kërkojnë të mbështeten dhe të prehen. Ato valë që njëherë i priste Çamëria me nënqeshjen e saj bujare, sot i pret me sy të lotuar, ku lotët e saj trazohen bashkë me valët e atij deti. Nuk mundet Çamëria të martohet me një burrë nga i cili ndahet nga gjuha e me zakone. Mirë Evropa, e cila nuk ka mundur t’i ketë studiuar ato vise se çfarë kombësie përmbajnë, po Italia që i pa me sytë e saj se me sa nxehtësi i priti Çamëria ushtarët e saj, si mundet t’i lëshojë përsëri ato vise në duart e barbarisë greke? Çfarë mbrojtje tjetër është ajo që do na bëjë Italia: Si thotë z.Dhembeli: “Ah, ato buqeta me lule që u dhanë besalerëve, nuk do të jenë fishkur dhe le t’i hedhin mbi trupat e ftohta të atij populli fatzi”.

Evropa duhet ta dijë se largohet fare nga e drejta, po t’a lejojë Çamërinë në duart e grekëve. Aleatët nuk do t’i përmbushin zotimet e tyre mbi parimet e të drejtave të kombeve të vegjël po ta dënojnë Çamërinë të ndahet nga mëma e saj. Shqiptarët po ta shikojnë se Konferenca e Paqes përsërit padrejtësitë e vjetra, krijimin e saj do ta quajë vetëm sa për ambiciet politike të shteteve të mëdha dhe do të përpiqen në dëmin e ekuilibrave…
Një Shqipëri e coptuar pa zemrën e saj – Çamërinë, pa kryet e saj – Kosovën dhe Jakoven (Gjakoven), s’mund të ketë jetë të gjatë midis fqinjëve të saj lakmonjës.
Shqiptarët duke e çmuar këtë gjë, do të thonë: më mirë një orë e me nder, se sa vjete e pa nder. Çamëria është nderi i tyre…”.
“Dielli”, Boston, 22 tetor 1917
(Artikull pa emër autori)
____________
Shënim: “Artikullin” e gazetës “Dielli”, për këtë shkrim e mora nga libri i Hajredin Isufit: Çamëria – nëpërmjet kronikave të kohës, 1902-1940; fq.212-214, për ta “ribotua” pikërisht pas 98 vjetëve (22 tetor 1917 – 22 tetor 2015).

Elegji për Çamërinë

June 26, 2014 by dgreca

Poezi nga Arben Fetahu/

70 vjet pa të pare, malli shumë më ka marrë ; /
pres e pres të vij tek ti, të të shoh me sytë e mi /
Më shfaqesh në ëndër e bukur porsi peri ; /
më sjell erë portokalli, stolisur e tëra me ulli./
Vëshët më kanë dëgjuar,për ty shumë histori /
me to jam jam ushqyer,por ngopur nuk e di…!/

Di që jam rritur me mendjen tek ti
me gojë kam folur , shumë e shumë për ty
dhe shumë kam filluar,me kryefjalën Çamëri !
me duar pas, jo nuk kam mbetur,
me to kam shkruar shumë poezi
dhe këngë e valle për ty kam hedhur
moj e bukura Çamëri.

Rendur e rendur drejt teje të vijë
që të mos mbetesh më vetëm,as unë,e as ti ;
Tokën do të hap me thonjtë e mi,
Për të gjetur eshtrat e të parëve të mi .

Me eshtrat e gjetura një mal do të ngri,
që më shumë se unë, të dëshmojë vetë ai
për masakrat e bëra në Çamëri…!

Dhe eshtrat do ti marrë, dhe eshta do t’i bëj,
me to do të luftoj, do të luftoj që të mbijetoj
me ndihmën e Zotit,luftën ta fitoj…!

Të kthehem në Çamëri,aty ku lindën të parët e mi,
të marrë ato toka, që i kam me Tapi
trashgim, unë t’ia lë nipave të mi…!

DEGA E VATRES NE QUEENS SHFAQI FILMIN DOKUMENTAR PER ÇAMERINE

March 31, 2014 by dgreca

Dega e Vatres ne Queens me kryetar dr. Skender Murtezani, i gezoi Vatranet e deges se saj dhe mysafire te tjere duke promovuar ne kete dege filmin dokumentar per Historine e Çamerise. Filmi u prit me nje kenaqesi te jashtzakonshme, shume nga ne mesuam detaje te reja nga ky moment i rralle i tragjedise njerezore. Filmi ishte nje dokumentar jashzakonish mire i prezentuar me nje modesti dhe faktifikim te lakmushem duke lene vend per nje ardhmeri te deshuruar me repektim reciprok te shqiptarve dhe grekve. Ne na ndau politika barbare e shtetit grek dhe politika impotente e shtetit Shqiptar te asaj kohe. Kishte edhe diskutime pas filmit, u munduam ti japim kahje çeshtjes Çame edhepse shum ekspert dhe historian kane lene libra fakte dhe dokumentime te momenteve tragjike te popullit tone ne kto troje. Moment te njejte historik kane pesuar edhe Gjermanet ne Vojvodine /500,000 banore/ me mijera u vrane ua moren pronat dhe me mijera u larguan jasht vendit. Edhe ata me pretekst te kolaborimit me pushtetin fashist.

Shqiptareve ne Çameri u ndodhi sikur Hitleri dhe fashizmi te kishin lindur ne Çameri, nje pretekst per te shprazur energjine antishqiptaromyslimane edhepse kur nuk i kishte bere dem as popullit grek e aq me pak kishes greke, edhe vellezerit tone orthodoks e pesuan ndoshta edhe me keq ata ishin deshmitar te nje çmendurie shtazarake te masakrimit te vellezerve te tyre pa mundesi te ndihmojne dhe, me vone pesojne asimilimin kombetar te dhunshem.

Ky moment historik duhet dokumentuar ne menyre shkencore duhen, emrat e viktimave te dokumentohen, emrat e te shperngulurve dhe pasurite te regjistrohen. Te kerkohet e drejta e kthimit te femijve niprive dhe mbesave te Shqiptarve ne trojet e baballarve te tyre ne Çameri duke sugjeruar qeverise greke menjanimin e ligjeve shoveniste dhe te politikes se urejtjes qe pengojne realizimin e te drejtes fundamentale njerezore.

Kerkojme nga pjesa me e shendoshe demokratike e popullit grek ta sheh kete moment historik me nje sy me te drejte shkencoro historike qe te mesoje nga gabimet historike te te pareve dhe se bashku te pregaditeme per nje bashkjetese te civilizuar, me respekt te dy anshem ne shekujt qe vine.

Nga historianet tane kerkojme rikujtimin e momenteve te lavdishme te popullit Shqiptar ne Çameri gjate shekujve si dhe kontributin e tyre ne formimin dhe forcimin e shtetit grek.

Eshte mire qe ky film dokumentar me 27 Nentor te luaj ne nje nga kinemat e New York-ut.Bashk me Vatranet e qendres do te mundohemi kjo te realizohet.(Reporteri i deges Queens)