*Shaban Cakolli ike në atë botë, por veprat tua na mbetën të kujtojmë për jetë!/
Nga Asllan DIBRANI/
sha në vlugun e punëve të përditshme i molisur nga një vapë e asaj dite kur mësova për vdekjen e bashkëpunëtorit ,poetit dhe veprimtarit Shaban Cakollit. Me shumë pikëllim e përjetova humbjen e kësaj pene që vargësi shumë vargje poetike ,portrete dhe artikuj publicistik për atdheun , kulturën artin dhe sfidat e këtij populli. Vet ai gjithnjë i kishte në shënjestër kritike të metaltat në shoqërinë kosovare e ma gjerë. Urtësia , kultura ,bujaria dhe ndërtimi njerëzor i tij ishte i një rangu të lart.Vdekja e tij me theu shpirtërisht mua dhe krijuesit tjerë familjen dhe farefisin .Nga kjo humbje e mikut tim pa prit masë na i ndërpreu cingirrimat e telefonit, bisedat ,dhe kujtimet e së kaluarës edhe si bashkëvendës ne krijimtarinë e mëtutjeshme.
Nga kjo humbje dhe mungesë të tij nuk munda ndryshe ta ngushëlloj veten, pos ta përmbush këtë boshllëk për mes këtij artikulli me përkushtim, për te ndjerit Shanan Cakollin . Kujtimet do t’i filloj nga dita që u njohëm me rastin e themelimit të “Lidhjes së Shkrimtarëve Artistëve dhe Krijuesve Shqiptarë në Gjermani” . Mik i dashur Shaban do të mbetesh përherë në zemrat tona , duke i kujtuar gjithmonë rrezet e dielli të mëngjesit në Gollakun tonë të shtrenjtë! Përmes bisedave kujtoj Gollakun e bukur aty ku linda edhe unë. Përmes teje i kujtoj krojet , rrugët me kalldrëme .Poezi e Shaban Cakollit kushtuar vendit të vet:
VENDI IM
Natë për natë shëtis
nëpër kozmosin me hënë
buzë lumit të atdheut
pranë arave dhe kopshteve
malli s´ikën nga unë
as kur hëna ikën
prapa gjelbërimeve
Përmes këtyre vargjeve tua e kujtoj cicërimën e zogjve , ylberin shume ngjyrësh , që i zbukuronte fushat dhe malet tona. I kujtoj bisedat për kulturën dhe zakonet tona. I kujtoj edhe vuajtjet e asaj ane nga barbaria serbe që u përpoqëm se bashku t’i vëmë te gjitha qe i përmenda në letër , andaj kam obligim instiktiv të përkujtoj për lexuesit edhe Malësinë e Gollakut, që linde edhe ti i madhi Shaban Cakolli. Malësinë e Gollakut për nga peizazhet, malet, thyerjet, lartësitë e pyjeve dhe regjioni hynë në rangun e bukurive të natyrës me pamje mahnitëse. Edhe përkundër rrethanave të pafavorshme për të jetuar atje, braktisja e banorëve e ka bërë të veten, nga e cila shumë vendbanime janë shpopullzuar, pas furtunave dhe përndjekjeve të vazhdueshme nga pushtuesit sllav në shekujt e fundit. Ajo anë , fatkeqësisht u harruar edhe nga pushtetet e ma vonshme, po edhe të këtyre aktuale!
Malësia e Gollakut – Krahinë kjo që shtrihet në pjesën verilindore të Republikës së Kosovës , shënon vijën kufitare me shtetin e Serbisë fqinje . Territori gjeografik i kësaj Malësie , administrohet nga këto komuna: Prishtina, Podujeva, Novobërda, Kamenica, Bujanoci, Vraja dhe Medvegja .
Që nga mbirjet e para të popullit autokton shqiptarë mbi këto troje etnike , kjo Malësi ka shërbyer nëpër shekuj si beden i gjallë , në mbrojtje të kësaj popullate nga luftërat, sulmuesit dhe armiqtë e shumtë, që pareshtur iu vërsulen këtyre anëve me popullatën ma bujare , me një popullatë ma besnike e sinqertë dhe trime .Ata jetuan dhe mbijetuan nën kushtet më të rënda për ekzistencë, por asnjëherë nuk u zhgënjyen dhe nuk u gjunjëzuan para okupatorëve , plaçkitësve, grabitqarëve dhe kasapëve të etur për gllabërimin e kësaj ane shqiptare!Në këtë krahinë kanë lindur , janë rritur dhe kanë vepruar shumë talent , krijues,interpretë , humoristë dhe instrumentistë popullor.
Nga këta krijues ishte edhe Shaban Cakolli ,njëri ndër të shkolluarit e parë që ndoqi arsimin edhe të lartin. Vendlindja e tij është fshati Krilevë që i rezistoj deri e fundit shpërnguljeve. Shtrihet po në atë pjesë të Gollakut (Gallapit)në rrethin e Dardanes ish (Kamenicë) dhe Prishtinë me pamje piktoreske dhe të bukura me rrugën gjarpërore që lidh fshatrat Strexoc, Gllogovicë ,Dabishec, Kremenatë ,Prapashticë , Keqekollë ,Grashticë, Makoc dhe Llukari qe përkufizohet me Prishtinën.
– Shaban Cakolli, lindur më 1958 në Krilevë. Mosha fëmijërore e gjeti të inkuadruar në aktivitete të lira dhe letërsi. Shkollën fillore e kreu në vendlindje, të mesmen në Dardanë, kurse studimet në Fakultetin Filologjik të Universitetit të Prishtinës. Ishte i pasionuar mbas letërsisë me çka edhe la gjurmë kudo që ishte.
Shkrimet nga Shaban Cakolli
Me shkrime vazhdoj të merret qysh në moshës fëmijërore duke shkruar për mësuesit ,nënën , bukuritë e natyrës , heronjtë dhe e mundonte gjithnjë pozicioni i shqiptarëve nën pushtimin serbo-sllav .Nga kjo gjendja jo e favorshme për të jetuar në Kosovë Shabani emigroj në Gjermani .
Në Gjermani edhe se u përpoq të ambientohet në një vend të zhvilluar kurrë se gjeti qetësinë e shpirtit , po gjithnjë e kishte në barrë, Kosovën dhe sfidat e saj për çlirim. Edhe shkrimet qe i kishte pasion te përhershëm i ndërlidhte me aktualitetin e saj . Shkruante poezi, prozë ,publicistikë dhe reportazhe . Shkrimet e tij janë botuar në gazeta, revista periodike dhe në portale informative për art, kulturë dhe politikë. Ka bashkëpunuar me gazetat: “Zëri i Kosovës”, “Bota Sot”, “[Rilindja (gazetë)|Rilindja”, “Emigranti”, “Kosova e Re” si dhe revistat “Zëri “, “Republika”, “Fjala e lirë”, “Rruga e jonë”, “Doruntina”, etj. Portalet në bashkëpunim ishin Zemra shqiptare ,Alb-Emigrant, Dielli , Tribuna shqiptare ,Filial,Revista Drini etj.
Një poezi nga Shaban Cakolli për poetin:
POETI
Nuk e di
nëse trupi i pikon gjak
por e di,brenda tij
kallet një oxhak
Në mes mallit e dhembjes
urnë që kallet
digjet në heshtje-bëhet prush
dhembjet e tij
s´i kupton askush!…
(Elegji për poetin Shaban Cakollin nga Agim Gashi )
U ngrys qielli e Karadaku
Gjëmoi bjeshka edhe Gjoli,
Sot po niset që përgjithmonë
T´kthehet n´atdhe Shaban Cakolli.
O Shaban lulja e mërgimtarit
O poeti i fjalës së bardhë,
Kthimi yt në tokë dardane
I përloti shumë shqiptar.
II
Çka që qajnë sot yjt e dielli?
Pse po qajnë dhe sytë e mi?
Miku i t´gjithë po largohet,
Nuk na tha as lamtumirë!
Qajnë librat në vitrina
Qajnë vargjet në poezi,
Po e qajnë Shaban Cakollin
Po e qojnë të vdekur n´shpi.
III
Në vend të huaj i mërguar
Kurrë su ndale për atdhe,
O Shaban Ti nuk ke vdekur
I gjallë do t´jesh gjithmonë për ne.
Sot udhëton për në Krilevë
Të pret fisi e të pret miqësia,
Me të përcjell n´banesë t´gjithmonshme
Në atë vend ku e rrokë freskia.
IV
Ti jetoje me shpirt t´përvëluar
Në varre miqve vargje dërgoje,
Me freskinë e mërgimtarit
Edhe varret ua ndriçoje.
Lamtumirë o miku i vjetër
Që e doje aq shumë sharkinë,
Lotët faqeve për Ty po rrjedhin
Ujisin këngën dhe melodinë.
30.07.2014
Düren
Lufta jone per jete a vdekje
Nga publicistika e nacionalistit Tahir Zajmi*/
Para nje jave komunistat serbo-malazes kane sulmuar prape tokat tona ne ane te Rozhajes dhe te Rugoves dhe te gjithe qe kishin mberritur per te shtene ne dore nja dy tre katunde, repartet e fuqive tona i shtrenguan qe te terhiqen pertej kufijve ku lufta gjithnje vazhdon e ashper.
Sulmi i papritur i serbo-malazezeve qe u perballua me shpejtesi rrufeje nga ana e shqipetareve ka qene nje deshtim i ri per ta dhe nje pergenjeshtrim i forte per propaganden e komunisteve tane te verbuar, te cilet kane iluzione dhe perpiqen qe tia mbushin mendjen popullit te Kosoves se’’ shoket komunista serbo-malazes’’ i kemi miq dhe si te tille ata nuk do te atakojne kufijte e Kosoves. Por fqinjet tane Sllavet, cetnike qofshin apo nacional-clirimtare, duke e ditur mire se dinakerija e tyre nuk shkon me ne popullin e Kosoves, e se vetem me anen e propagandes nuk i arrihet qellimit per te krijuar anarkine edhe ne kete vend te qete, dhe me anen e kesaj te shtere dhe nje here ne dore zoterimin e Kosoves kane bere prova dhe me arme duke na sulmuar kohe pas kohe, ne menyre qe te na dobesojne moralisht dhe materialisht qe te mos jemi ne gjendje te mbrohemi.
Populli i Kosoves e di mire se me cilin ka te beje; e di po, se po te kthehen dhe nje here sllavet ne Kosove jo vetem do ti merren tokat dhe do tu grabitet pasuria, por do ti merret dhe jeta, do ti shkelet erzi dhe do ti masakrohet edhe femija; me nje fjale, ai e di tani se nje dynja e re sllave ne keto fusha pjellore do te thote mbarim tragjik i fisit ilir ne kete zone te Shqiperise jetike.
Ky popull qe ka jetuar tani e kater mije vjet me pare ne keto toka, te cilat jane banuar dhe leruar per te paren here duke u lagur me gjak cdo pellembe e saj per te mbrojtur individualitetin dhe traditat e tij kombetare, ka kaluar, po, e ka bere invazion mbas invazionesh duke mbajtur ndezur ne shpirtin e tij shkendijen e lirise, por kurre si kete here, nuk ka qene me ne short dhe ne rrezik qe te zhduket fare nga faqja e dheut. Deklaratat e herepashershme te Titos dhe te perfaqesuesve te tij rreth krijimit te Jugosllavise komuniste, ne te cilen Kosova jo vetem qe nuk perfillet si toke shqiptare, por si pjese integrale e serbise se ardhshme si edhe dokumenti i ‘ marreveshjes’ se komunistave greke e bullgar mbi krijimin e ‘Federates se republikave sovjetike ne Ballkan’ qe u zbuluan ne keto ditet e fundit nga korespodenca e gazetave angleze ‘’Daliy Herard’’ dhe ‘’Daily Mail’’ nuk kane asnje pike dyshimi per qellimet e tyre kriminale kunder jetes se kombit dhe te pavaresise shqiptare.
Ne kete dokument qe u botua ne numrin e fundit te fletores tone thuhet qarte se jo vetem Kosova por e gjithe Shqiperia do te perfshihet ne kuadrin e Maqedonise, greke- serbe dhe bullgare, per te mos ekzistuar me si shtet me vete. Gjithashtu ne nje urdher dite te Drazho Mihajlovicit qe na ka rene ne dore para ca kohe thuhet tektualisht keshtu: ‘ Duhet te parashikojme dhe te proceduojme me zonen rob te ushtareve dhe ne bashkepunim me elementin tone ( serbet e vendit), ti internojme dhe ti pushkatojme kudo qe te jene shqiptaret ose duke i shoqeruar keta deri ne komanden e batalionit per ti zhdukur me njehere etj’’.
Prandaj perpara ketij realiteti tragjik qe cakton fatin e kombit tone, ndac ta thuash per krah te pikepamjes komuniste te Titos dhe bashkepunetoreve te tij, ndac thuaje per qellimet imperialiste qe ndjek Drazho Mihajlovici me cetniket e tij gjakpiresa, populli shqiptar pergjithesisht dhe ky i Kosoves vecanerisht, qe ne kete cast eshte angazhuar me nje perleshje te re, me sllavet, duke pervetesuar kuptimin vargjeve te poetit tone kombetar;
’’me mire vdekur nen dhe duke u qare
se te gjalle te mbetur nen shkjaun’’
ka vendosur definitivisht te shkrihet me rob e femije sesa te leri qe Kosova e tij e shenjte te shkelet e te dhunohet edhe nje here nga armiku.
*Gurra e bardhe Pseudinimi Tahir Zajmit